RAPPORT VAN BEVINDINGEN
ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING Markland College
afdeling vwo
Oudenbosch
Plaats: Oudenbosch BRIN-nummer: 06XL|00 Registratiesnummer:
Onderzoek uitgevoerd op: 4 september 2014
1. INLEIDING
De Inspectie van het Onderwijs heeft op 4 september 2014 een onderzoek naar de
kwaliteitsverbetering uitgevoerd op het Markland College, Oudenbosch, afdeling vwo, om een oordeel te kunnen uitspreken over de kwaliteit van het onderwijs op deze afdeling en over de naleving van wet- en regelgeving.
Aanleiding en toezichthistorie
De aanleiding voor dit onderzoek is het volgende.
Tijdens het kwaliteitsonderzoek dat is uitgevoerd op 25 mei 2011 heeft de inspectie
tekortkomingen vastgesteld in de opbrengsten, didactisch handelen en kwaliteitszorg. Deze zijn beschreven in het inspectierapport dat is vastgesteld op 8 september 2011. De kwaliteit van het onderwijs is toen als zwak beoordeeld en de inspectie heeft haar toezicht geïntensiveerd. In het kader hiervan voert de inspectie nu een onderzoek naar de kwaliteitsverbetering uit om na te gaan of de eerder vastgestelde tekortkomingen zijn opgeheven.
Onderzoeksopzet
Het onderzoek naar de kwaliteitsverbetering bestaat uit de volgende activiteiten:
Wij hebben relevante documenten van en over de school geanalyseerd.
Wij hebben gesprekken gevoerd met het management, leraren, en leerlingen.
Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de bevindingen van het onderzoek besproken met de directie en bestuur.
Tijdens het onderzoek hebben wij indicatoren van de volgende aspecten beoordeeld: opbrengsten en kwaliteitszorg.
Toezichtkader
De inspectie heeft zich bij haar onderzoek gebaseerd op het Toezichtkader vo 2011.
In het jaarwerkplan verantwoordt de inspectie welke wettelijke aspecten zijn onderzocht. Deze documenten zijn te vinden op www.onderwijsinspectie.nl.
Opbouw rapport
In hoofdstuk 2 zijn de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke voorschriften weergegeven. Dit wordt gevolgd door een paragraaf waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer.
2. BEVINDINGEN
2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel
In onderstaande tabel vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader voortgezet onderwijs. De indicatoren met een asterisk zijn de
normindicatoren; zij spelen een beslissende rol bij de beoordeling van de kwaliteit van het onderwijs.
De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is.
Legenda:
1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed
5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten)
De inspectie heeft daarnaast onderzocht of wordt voldaan aan de naleving van enkele wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score ‘ja’ of ‘nee’.
Resultaten
1 2 3 4 5
1.1 * De leerlingen behalen het opleidingsniveau dat mag
worden verwacht.
1.2 * De leerlingen lopen weinig vertraging op in de
bovenbouw van de opleiding vwo.
1.3 * De leerlingen van de opleiding vwo behalen voor het
centraal examen de cijfers die mogen worden verwacht. 1.4 * Bij de opleiding vwo zijn de verschillen tussen het cijfer
voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal
examen van een aanvaardbaar niveau.
Kwaliteitszorg
1 2 3 4
9.1 De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar
leerlingenpopulatie.
9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school waarborgt de kwaliteit van het schoolexamen en van
andere toetsinstrumenten.
2.2 Beoordeling Algemeen beeld
De kwaliteit van het onderwijs op de afdeling vwo van het Markland College in Oudenbosch is als voldoende beoordeeld. Dit oordeel is gebaseerd op de volgende overwegingen.
De opbrengsten zijn op het opbrengstenoordeel 2014 – afgemeten aan de prestaties van de leerlingen over de afgelopen drie jaar – nog onvoldoende. Er is echter sinds het centraal examen 2013 een duidelijke positieve ontwikkeling zichtbaar in de eindexamenresultaten. De school heeft de resultaatsverbetering die bij het centraal examen 2013 geboekt was, ook bij het centraal examen 2014 weten vast te houden. Dit betekent dat naar alle waarschijnlijkheid het
eerstvolgende driejaarsgemiddelde (opbrengstenoordeel 2015) weer van voldoende niveau zal zijn.
De kwaliteit van het onderwijsproces op de afdeling vwo is – op basis van de bevindingen van de onderzoeken in 2012 en 2013 – als voldoende beoordeeld.
Verder heeft de school de afgelopen jaren haar systeem voor kwaliteitszorg geprofessionaliseerd;
zij werkt in haar kwaliteitszorg systematisch en planmatig. De inspectie heeft de kwaliteitszorg als voldoende beoordeeld.
Toelichting
Het bovenstaande algemene oordeel van de inspectie wordt hieronder toegelicht. Daarbij komen voor zover van toepassing achtereenvolgens de in de inleiding genoemde aspecten aan bod: de opbrengsten, het onderwijsproces, de kwaliteitszorg en de wet- en regelgeving.
Opbrengsten
Het Markland College in Oudenbosch, afdeling vwo, heeft met het centraal examen 2013 een significante resultaatsverbetering gerealiseerd, die de school bij het centraal examen van 2014 heeft weten vast te houden. Het opbrengstenoordeel 2014 - dat gebaseerd is op de gemiddelde opbrengsten over de schooljaren 2010-2011, 2011-2012 en 2012-2013 - is voor de afdeling vwo nog wel onvoldoende, maar zal met de voorlopige gegevens van het centraal examen 2014 naar alle waarschijnlijkheid op het eerstvolgende driejaarsgemiddelde voldoende zijn. Vooruitlopende op het opbrengstenoordeel 2015, waarbij de gegevens van CE 2014 betrokken worden, zullen de opbrengsten over drie jaar gemeten naar alle waarschijnlijkheid weer voldoende zijn.
De school heeft de afgelopen drie schooljaren een voldoende tot goed onderbouwrendement gerealiseerd. Schoolbreed wil dit zeggen dat relatief veel leerlingen in het derde leerjaar de onderwijssoort volgen conform het advies van het basisonderwijs of hoger. Dit is mede gelegen in het gegeven dat de school in het verleden vanuit haar ruimhartige kansenbeleid verschillende jaren op een rij veel leerlingen met een havo-advies heeft bevorderd naar het vwo. Vanaf het schooljaar 2010-2011 heeft de school de toelatings- en determinatiecriteria aangescherpt voor de nieuwe leerlingen. Als gevolg van de verscherping van de determinatiecriteria is het onderbouwrendement twee jaar op rij gedaald, maar nog steeds van voldoende niveau. Daarbij mag wel vermeld worden dat het niveau van de basisvaardigheden bij leerlingen gestegen is; dit blijkt uit de uitslagen van de genormeerde toetsen voor taal en rekenen die de school sinds enkele jaren afneemt.
Het ruimhartige toelatings- en determinatiebeleid van vóór de aanscherping heeft als keerzijde gehad, dat veel leerlingen uiteindelijk het hogere niveau niet konden vasthouden, vertraging opliepen of afstroomden. Hierdoor is het bovenbouwrendement al enkele jaren op rij onvoldoende, ook nog op het opbrengstenoordeel 2014. Uit gegevens van de school over schooljaar 2013-2014 blijkt dat het bovenbouwrendement zich voor het eerst sinds jaren weer aan het herstellen is. Het
Om de eindexamenresultaten te verbeteren heeft de school de afgelopen twee schooljaar sterk ingezet op examentraining voor leerlingen die met een onvoldoende voor een vak zijn overgegaan.
Ook heeft de school de afgelopen schooljaren sterk geïnvesteerd in het verbeteren van
vakwerkplannen, het verbeteren van de kwaliteit van de toetsen met behulp van de OBIT-methode en het aanbieden van vakgerichte ondersteuning aan leerlingen. Op de opbrengstenkaart 2014 – op basis van de cijfers bij het centraal examen (CE) van 2013 - is het gemiddelde CE-cijfer met vier tienden gestegen tot een 6,5. Op het driejaarsgemiddelde op opbrengstenoordeel 2014 was het gemiddelde CE (vanwege het na-ijleffect van twee slechte jaren) nog onvoldoende. Op basis van de voorlopige gegevens van CE 2014, waaruit blijkt dat de school het gemiddelde van 6,5 heeft weten te behouden, kan geconcludeerd worden dat het driejaarsgemiddelde van deze indicator op het opbrengstenoordeel 2015 naar alle waarschijnlijkheid weer voldoende zal zijn.
Het verschil tussen het gemiddelde cijfer voor het schoolexamen en het gemiddelde cijfer voor het CE was op het opbrengstenoordeel 2014 al voldoende. Uit de voorlopige gegevens over het
examen van 2014 blijkt dat deze cijfers zich gestabiliseerd hebben. Bij het CE 2013 lag het verschil op -0,17 en bij het CE 2013 op 0,12. Hiermee zal ook deze opbrengstindicator op het
opbrengstenoordeel 2015 voldoende zijn.
De kwaliteitszorg
Het Markland College heeft de afgelopen schooljaren sterk geïnvesteerd in het verbeteren van de kwaliteitszorg. De schoolleiding maakt regelmatig analyses van de leerresultaten en voert hierover gesprekken met de vaksecties. Iedere vaksectie maakt jaarlijks een analyse van de opbrengsten (o.a. Wolf-analyse) met daaraan gekoppeld een verbeter- cq. actieplan waarin concrete doelen worden gesteld. Secties die qua resultaten achterblijven worden aangesproken en frequent gevraagd verantwoording over tussenresultaten af te leggen. Deze wijze van opbrengstgericht werken is inmiddels een vast onderdeel van het systeem voor kwaliteitszorg geworden. Docenten tonen draagvlak voor deze werkwijze en zijn gedreven om ook met de schoolleiding in gesprek te gaan over resultaten en benodigde onderwijskundige aanpak om tot verbetering te komen. Het samenbrengen van de onder- en bovenbouw docenten op één locatie heeft het verbeterproces positief beïnvloed.
De school heeft flink geïnvesteerd in het scholings- en toetsbeleid. Het scholingsaanbod van de bijscholingsacademie (Marklandrium genaamd) is breed, van activerende didactiek tot meervoudige intelligentie, coachingsvaardigheden en scholing voor mentoren. Ter verbetering van de kwaliteit van de toetsen was een cursus in de zogenaamde OBIT-methode een onderdeel van het verplichte scholingsaanbod. Dit heeft uiteindelijk geleid tot het ontwikkelen van een doorlopende toetslijn vanaf de brugklas tot en met het examenjaar, die per vaksectie verwerkt is in het vakwerkplan.
Voor een externe legitimering voor de kwaliteit van de schoolexamens (en andere toetsen) zijn alle secties gaan samenwerken met hun counterpart-vaksectie van een collega-school in de regio.
De kwaliteit van het onderwijsproces wordt systematisch geëvalueerd. De schoolleiding legt tweemaal per jaar lesbezoeken af bij alle docenten. Hiervoor hanteert zij een lesobservatiewijzer die ontwikkeld is door de Rijksuniversiteit Groningen en waaraan specifieke aandachtspunten voor het Markland College aan zijn toegevoegd op het terrein van activerende didactiek en het omgaan met verschillen. De lesbezoeken maken onderdeel uit van de beoordelings- en gesprekscyclus en leiden waar nodig op het niveau van individuele leraren tot vervolgafspraken over bijvoorbeeld benodigde coaching of scholing. Ook neemt de school jaarlijks tevredenheidenquêtes af onder leerlingen en ouders en zijn er klankbordgroepen met beide doelgroepen om gerichte thema’s diepgaander te bespreken. Op het vlak van collegiale consultatie kan de school nog een slag maken. Voor een kleine groep docenten is dit al staande praktijk, maar het moet nog meer gemeengoed worden voor het gehele team. Om dit te bewerkstelligen heeft de schoolleiding een werkgroep ingesteld die de praktische belemmeringen voor het uitvoeren van collegiale
lesbezoeken uit de weg gaat helpen.
Uit bovenstaande voorbeelden blijkt dat de school de kwaliteit van het onderwijsproces in voldoende mate weet te borgen; de schoolleiding gaat systematisch op afdelingsniveau na in hoeverre onderwijskundige doelen gehaald zijn en welke eventuele verbetermaatregelen of
vervolgacties nodig zijn. Wel constateert de inspectie een risico voor de toekomst: drie collega’s uit de schoolleiding zullen na afloop van dit huidige schooljaar met pensioen gaan. Om de continuïteit en de duurzaamheid van de kwaliteitsverbetering te waarborgen, is het van groot belang dat vervanging van deze sleutelposities vroegtijdig gerealiseerd wordt en dat de nieuwe werkwijzen goed overgedragen worden.
3. TOEZICHTARRANGEMENT
De kwaliteit van de opbrengsten van de afdeling vwo is, gemeten over de schooljaren 2010-2011, 2011-2012 en 2012-2013, onvoldoende. Echter, op basis van de voorlopige resultaten over het schooljaar 2013-2014 constateert de inspectie dat de school twee jaar op een rij weer voldoende resultaten heeft behaald, vergelijkbaar met het landelijke gemiddelde. Ook is – zo blijkt uit gegevens van de school zelf – in het schooljaar 2013-2014 het bovenbouwrendement sterk
verbeterd. Met deze verbetering van de resultaten zal het opbrengstenoordeel 2015 in zijn totaliteit voldoende zijn. De kwaliteitszorg van de school is systematisch en planmatig. Ook merkt de
inspectie op dat de resultaatsverbetering breder dan alleen afdeling vwo zichtbaar is in de school.
De inspectie heeft voldoende vertrouwen in een verdere bestendiging van de verbetering van de opbrengsten. Om deze reden besluit de inspectie om in afwijking van de beslisregels een
basisarrangement aan de afdeling vwo toe te kennen.
