RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING
obs KlimOp
Plaats : Zwaag
BRIN nummer : 16WW|C1
Onderzoeksnummer : 293499
1 INLEIDING . . . 5
2 EINDOORDEEL . . . 6
3 TOELICHTING . . . 7
4 REACTIE VAN HET BESTUUR . . . 12
5 OPZET VAN HET ONDERZOEK . . . 14
INHOUDSOPGAVE
De Inspectie van het Onderwijs heeft op 6 juli 2017 een onderzoek naar kwaliteitsverbetering uitgevoerd op obs KlimOp. Daarbij is gekeken naar de kwaliteit van het onderwijs. De aanleiding voor dit onderzoek was het volgende.
Tijdens het kwaliteitsonderzoek dat is uitgevoerd op 1 november 2016 stelden wij tekortkomingen vast in de opbrengsten en het onderwijsleerproces op obs KlimOp. Deze zijn beschreven in het inspectierapport dat is vastgesteld op 18 januari 2017. De kwaliteit van het onderwijs is toen als zwak beoordeeld en wij hebben ons toezicht geïntensiveerd. Om na te gaan of de eerder vastgestelde tekortkomingen zijn opgeheven en de kwaliteit van het onderwijs weer voldoende is, hebben wij nu een afsluitend onderzoek naar de
kwaliteitsverbetering uitgevoerd.
Toezichthistorie
Op 1 november 2016 bezocht de inspectie de school voor een
kwaliteitsonderzoek, nadat uit inspectiegegevens was gebleken dat de
eindresultaten over een periode van drie jaren mogelijk onvoldoende waren. Wij beoordeelden de school als zwak vanwege onvoldoende eindopbrengsten en ook de planmatige zorg was van onvoldoende niveau. Daarnaast waren diverse indicatoren van de afstemming, de zorg en de kwaliteitszorg onvoldoende. Als belangrijke reden voor de onvoldoende beoordeling werd genoemd dat de prioriteit de laatste jaren te weinig was gelegd bij een streven naar een duurzame kwaliteitsverbetering.
INLEIDING
1
Kwaliteit
De kwaliteit van het onderwijs is na een periode van geintensiveerd toezicht nu weer als voldoende beoordeeld.
Belangrijkste bevindingen
• de eindresultaten zijn voldoende.
• verschillende indicatoren, als onderdeel van zowel de zorg en de begeleiding als de kwaliteitszorg zijn nog onvoldoende.
• toenmalig bestuur en directie hebben de afgelopen jaren, ondanks signalen door de inspectie te weinig en te laat ervoor gezorgd om de onderwijskwaliteit op de KlimOp weer tijdig naar een aanvaardbaar niveau te brengen.
• de vele wisselingen onder directie en team hebben er toe geleid dat er geen eenheid van handelen is geweest gedurende de laatste jaren.
• met de komst van de huidige interim directeur zijn stappen gezet die moeten leiden tot verbetering van de onderwijskwaliteit; daarvoor zijn reeds de nodige stappen gezet maar veel ontwikkelingen zijn echter op dit moment nog in volle gang.
• het team voelt zich zeer betrokken bij de leerlingen en de school en zet zich volledig in om de kwaliteit van de school te versterken.
EINDOORDEEL
2
Hieronder staan de indicatoren die in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs 2012. Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, de zogeheten normindicatoren, zijn gemarkeerd met een asterisk. Voor een overzicht van alle normindicatoren zie het Toezichtkader po/vo 2012 op www.onderwijsinspectie.nl. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator
gerealiseerd is.
Legenda:
1. zeer zwak 2. zwak 3. voldoende 4. goed
5. niet te beoordelen
In 2016, 2015 en 2014 zijn de eindresultaten onvoldoende maar in 2017 is de score op de eindtoets voldoende. Daarnaast liggen de resultaten van de leerlingvolgsysteemtoetsen voor begrijpend lezen én rekenen en wiskunde van de huidige groep 7 boven de ondergrenzen van de inspectie. Dit betekent dat de inspectie de eindresultaten van de KlimOp als voldoende beoordeelt.
Verder is het bemoedigend te constateren dat schoolbreed de eindtoetsen van het leerlingvolgsysteem (juni 2017) over het algemeen betere resultaten laten zien dan de middentoetsen (januari 2017). Het teambreed bespreken van de toetsresultaten, het samen conclusies trekken en inzetten op verbeteractiviteiten werpt, zo is gebleken, haar vruchten af.
TOELICHTING 3
Opbrengsten
Opbrengsten 1 2 3 4 5
• 1.1* De resultaten van de leerlingen aan het eind van de
basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
Leerstofaanbod
Het leerstofaanbod voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde is dekkend voor de kerndoelen en wordt aan alle leerlingen tot en met groep 8 aangeboden. In het vorige onderzoek gaf de inspectie aan dat het van belang is dat de school duidelijk onderbouwt als zij er bij sommige leerlingen voor kiest om een toets op een lager niveau aan te bieden terwijl deze leerlingen de leerstof op een hoger niveau krijgen aangeboden. De school heeft hier nog geen gehoor aan gegeven.
De school heeft een vrij hoog percentage gewichtenleerlingen. Dat betekent dat er veel aandacht dient uit te gaan naar taal en lezen. Inmiddels zijn er de nodige stappen gezet om het woordenschatonderwijs te versterken. Zo heeft iedere klas nu bijvoorbeeld een woordmuur. Eveneens beschikt de school nu ook over een (aanzet tot een) schoolleesplan. Een volgende stap is om dit uit te werken richting een taalplan, waarin tevens beleid omtrent mondelinge taalvaardigheid en stelonderwijs kan worden meegenomen.
Zoals uit het onderzoek in 2016 al bleek, is ook nu door ons vastgesteld dat de leraren voor een prettige sfeer zorgen en voorbeeldgedrag tonen. Ook zien we in de groepen en daarbuiten dat leraren leerlingen positief stimuleren en
complimenten geven.
Leerstofaanbod 1 2 3 4
•
•
• 2.1* Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en
rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen.
2.2* De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar 8.
2.4* De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlinggewicht biedt bij Nederlandse taal leerinhouden aan die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand.
Schoolklimaat
Schoolklimaat 1 2 3 4
4.7 Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen op • een respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan.
Didactisch handelen en afstemming
Didactisch handelen 1 2 3 4
•
• 5.1* De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof.
5.2* De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer.
Wij beoordelen het didactisch handelen als voldoende. In de groepen is over het algemeen sprake van een taakgerichte werksfeer en leerlingen tonen zich betrokken bij de instructies en het zelfstandig werken. Op schoolniveau geven de leraren een heldere uitleg, maar hier en daar kunnen leraren zich verbeteren door meer na te denken over de lesdoelen, de wijze waarop zij deze willen bereiken en hoe zij de leerlingen daar actief betrokken bij houden. Soms zien we namelijk dat een werkvorm niet echt passend is of dat een instructie te lang duurt.
Leraren houden bij de afstemming van de instructies en verwerking voldoende rekening met de onderwijsbehoeften van de leerlingen. De school beschikt over diverse leermiddelen om afstemming te kunnen realiseren.
Het team van KlimOp volgt de leerlingen met een passend
toetsinstrumentarium. In de onderbouw zijn de leraren dit schooljaar van start gegaan met een nieuw volgsysteem waar men enthousiast over is. Leraren brengen de ontwikkeling van de leerlingen in kaart en leerlingen die
achterstanden hebben opgelopen worden tijdig gesignaleerd. Met behulp van
Didactisch handelen 1 2 3 4
• 5.3* De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten.
Afstemming 1 2 3 4
•
• 6.1 De leraren stemmen de aangeboden leerinhouden af op
verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.
6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.
Begeleiding en zorg
Begeleiding 1 2 3 4
•
• 7.1* De school gebruikt een samenhangend systeem van
genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen.
7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen.
Zorg 1 2 3 4
•
• 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens
bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen.
8.3* De school voert de zorg planmatig uit.
plaats. Dit jaar zijn leraren extern begeleid in het verbeteren van het analyseren van met name methodegebonden toetsen. Het nauwkeurig analyseren van de toetsen van het leerlingvolgssysteem van zorgleerlingen is nog niet in voldoende mate opgepakt en dat leidt tot een onvoldoende beoordeling op indicator 8.2.
Dit geldt ook voor de uitvoering van planmatige zorg. Het ontbreekt hier met name aan - op leerlingniveau geformuleerde- doelen voor de zorgleerlingen (indicator 8.3). In het onderzoek van 2016 was de inspectie hier ook kritisch over.
Tijdens het onderzoek in november 2016 beoordeelde de inspectie de meeste kwaliteitsindicatoren als onvoldoende. In dit onderzoek handhaaft de inspectie deze oordelen met uitzondering van indicator 9.4 (de school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten). Met behulp van externe ondersteuning is de school in de loop van 2017 gestart met de uitvoering van het (reeds eerder opgestelde) verbeterplan.
Evenals in voorgaande schooljaren is ook dit schooljaar (2016-2017) de personele situatie niet stabiel. Zowel de directeur van KlimOp als de bestuurder hebben dit schooljaar elders een functie aanvaard. In maart van dit jaar is een directeur ad interim van start gegaan op de KlimOp, maar met ingang van het nieuwe schooljaar zal een nieuwe directeur ad interim zijn plaats innemen. Na de zomer zal de nieuw benoemde bestuurder aantreden. Ofschoon onder leiding van de huidige directeur ad interim een aantal ontwikkelingen in gang zijn gezet is het op dit moment nog te vroeg om alle kwaliteitsindicatoren als voldoende te beoordelen.
De volgende kwaliteitsaspecten verdienen met name de aandacht:
• breng de leerlingpopulatie in kaart en stel vast wat de consequenties zijn voor het leerstofaanbod,
• zorg voor een grondige evaluatie en analyse van de tussentijdse Kwaliteitszorg en voorwaarden voor kwaliteitszorg
Kwaliteitszorg 1 2 3 4
•
•
•
•
•
• 9.1 De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar
leerlingenpopulatie.
9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen.
9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces.
9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten.
9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces.
9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit.
resultaten,
• zet de lijnen uit voor het hanteren van het kwaliteitsinstrument om daarmee het onderwijsleerproces periodiek te evalueren,
• zorg voor een grondige borging van afspraken en procedures,
• zorg voor een heldere verantwoording over de resultaten en de onderwijsontwikkeling richting de ouders.
Wij concluderendat er geen tekortkomingen zijn in de naleving van de wettelijke voorschriften die zijn gecontroleerd.
Overige wet- en regelgeving
Dit rapport beschrijft de oordelen van de inspectie over de kwaliteit van het onderwijs op obs KlimOp.
We hebben de school en het bestuur gevraagd om de ontwikkelrichting aan te geven op basis van de eigen kwaliteitsoordelen en die van de inspectie en welke stappen de school gaat ondernemen om de kwaliteit weer op orde te krijgen.
Hieronder geeft het bestuur zijn reactie:
Na het bezoek van de inspectie in juni 2016 is de school met de aanbevelingen van de inspectie aan de slag gegaan. De inzet van een nieuw observatie- en registratiesysteem in de kleutergroepen is hier een voorbeeld van. Maar ook de rijke taalomgeving die alle leerkrachten hebben gerealiseerd, de analyses die leerkrachten maken naar aanleiding van de methodegebonden toetsen en zeker ook de ingezette werkwijze in de bovenbouw. In de bovenbouw werken de leerkrachten vanuit landelijk vastgestelde leerlijnen om daarmee nauw aan te sluiten bij de onderwijsbehoeften van elke individuele leerling en waarbij zij de methoden voor taal en rekenen steeds meer als bron gebruiken.
Het is goed te lezen dat de inspecteur deze ontwikkelingen ook heeft gezien tijdens dit bezoek in juli 2017. De school zal dan ook zeker doorgaan met de genoemde ontwikkelingen.
Daarnaast is de school er zich zeker van bewust dat er nog de nodige stappen gezet moeten worden. Inmiddels is er een plan van aanpak opgesteld waarin de aanbevelingen van de inspectie terugkomen. Een belangrijk punt daarin is het verbeteren en borgen van de kwaliteitszorg. Er zijn stappen gezet om de leerlingpopulatie goed in kaart te brengen. Dit was tijdens beide bezoeken als belangrijk aandachtspunt aangemerkt door de inspectie. Dat geldt ook voor de verbetering van de leerlingenzorg. Aangezien de school erkent dat een goed georganiseerde leerlingzorg cruciaal is bij het vormgeven van passend onderwijs heeft dit punt een prominente rol in het ontwikkelingsplan.
Daarnaast wordt ook ingezet op het planmatig werken op alle niveaus. Dit betekent dat in de groepen heldere planningen worden gemaakt, maar dat ook het ontwikkelplan van de school concreet en planmatig is vormgegeven.
Daarbinnen is helder hoe de verantwoordelijkheden verdeeld zijn m.b.t. de directeur, de intern begeleider en de leerkrachten.
Het team van KlimOp is zeer gemotiveerd om de ingezette koers vorm te geven en ervoor te zorgen dat de onderwijskwaliteit op KlimOp zodanig is dat de leerlingen zich op alle gebieden kunnen ontwikkelen op een niveau dat past bij
REACTIE VAN HET BESTUUR
4
hun mogelijkheden. Mede door de input van de inspectie is er een duidelijk urgentiebesef ontstaan en hebben zij zich verbonden aan het plan van aanpak zoals het er nu ligt.
Op 6 juli 2017 hebben de volgende onderzoeksactiviteiten plaatsgevonden:
• een documentenanalyse;
• gesprekken met verschillende groepen belanghebbenden: schoolleiding, intern begeleider en leraren;
• observaties van de onderwijspraktijk in een aantal groepen. Deze
observaties hebben wij samen met observanten van de school uitgevoerd.
• een afzonderlijk gesprek met een vertegenwoordiging van het bestuur.
We hebben een feedbackgesprek gevoerd met het bestuur, de schoolleiding, de intern begeleider en de leraren van de school. In dit gesprek hebben we onze bevindingen en oordelen besproken en heeft de school aangegeven wat zij gaat doen met deze bevindingen.
