VRIJHEID IN DEMOCRATIE

VRIJHEID IN DEMOCRATIE

VRIJDAG 1 APRIL 1949 No. 53

Wij

. '

I

ZIJn een Jaar

Pag. 6

"'

WEEKBLAD VAN DE VOLKSPARTIJ VOOR VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Tevreden, doch lang niet voldaan

Een woord over onszelf

V

blad uitgekomen en daarmede was de eer- ste jaargang voltooid. Vol ambitie beginnen wij een nieuwe ronde, maar daarbij is het ons een behoefte een ogenblik om te zien over de afge- legde weg en ons zelf te vragen of wij goed zijn geweest in de vervulling van de ons opgelegde taak, of dat misschien wijzigingen moeten wor- den aangebracht.

Bij de. beoordeling daarvan speelt uiteraard de lezer de belangrijkste rol. Wat wij in ons blad naar voren brengen, doen wij .niet tot eigen ver- maak, maar wij moeten ons streven richten op de lezer. Men begrijpe ons goed. Nooit mag een redactie zich uitsluitend richten naar hetgeen sommigen, of velen, misschien horen willE'n. De leiding van een blad als het onze moet mede . trachten leiding te geven bij de vorming van de gedachten onzer lezers op het politieke terrein en het moet ook begrip wekken voor de door onze voormannen gevolgde gedragslijn in cle practische staatkunde.

-Ook in andere zin moet een blad het besef heb- ben, dat het niet heeft te volgen, maar dat het pogen moet de gegeven beschouwingen op een bepaalde hoogte te houden. Wij weten dat de mens van deze jaren weinig tijd heeft. Wij weten ook, dat de mens zich vaak maar weinig tijd gunt. Een krant wordt daarom vaak maar opper- vlakkig gelezen, korte samenvattingen worden het meest gewaardeerd, en tot het lezen van beschouwingen komen velen niet. Dit heeft ge- leid tot de kranten, die op de voorpagina's het belangrijkste geven in enkele vette letters. De lezer kan daarmee volstaan en de rest van de krant die rest laten.

H

Wij moeten ons bij ons weekblad bepalen en voor een weekblad moet primair worden vast- gesteld, dat het uitgeschakeld is bij datgene wat de mensen in eerste instantie interesseert: het nieuws. Daarmede gaan radio en krant voorop, ja, men mag zelfs zeggen, dat een weekblad bij de nieuwsvoorziening practisch niet aan bod komt. Waardoor het voor velen aantrekkelijk- heid verliest.

En juist in verband daarmede mag ons de waarlijk grote belangstelling verheugen, die ons blad in het afgelopen jaar niettemin heeft gehad.

Regelmatig neemt het aantal abonné's nog toe, zonder dat tot dusverre nog een krachtige actie in de afdelingen is gevoex·d voor de vergroting van de lezerskring, terwijl anderzijds 't abonne- .. mentsgeld werd verhoogd. Reden waarom wij

uitermate dankbaar zijn voor de ga11g van zaken in ons eerste jaar.

* * *

D

minst tot voldaanheid. Wij gevoelen ons klein tegenover de grote taak, die ons is opge- legd: begrip te weltken voor de politiek der on- zen, waardering voor onze beginselen en het mede leiding geven bij het zoeken der oplossin·

gen, die bij de voortdurende wijzigingen van de , omstandigheden telkens weer moeten worden gezocht. Want hierin zien wij de taak van een weekblad, dat een pelaugrijke stroming in ons geestelijke, staatkundige en maatschappelijke leven vertegenwoordigt. Een weekblad als het onze mag niet de taal der oppervlakkigheid spreken. Voortdurend dient haar redactie zich ervan bewust te zijn, dat in Nederland elkeen het recht heeft om de koers van het staatsbeleid mede te bepalen en dat het daarom nodig is haar voorlichting zo in te richten, dat de lezers inzicht krijgen in hetgeen wordt nagestreefd en begrip voor een ingenomen standpunt der ver·

tegenwoordigers in de openbare lichamen. Een weekblad als het onze mag zich ook niet bepa- len tot negatiev(' critiek, het moet mede trachten

te bouwen. ·

Zou het weckblad niet in deze zin werlcen.

maar de luchthartigheid en de oppE"rvlakkigheid

volgen, dan zou het medewerken tot verlaging van het peil harer lezers, dan wu het ook vol- ledig tekort schieten in de taak de mensen dat inzicht bij te brengen, dat absoluut nodig is voor een goede werking der democratie. De opper- vlakkigheid leidt tot de dictatuur, de democra- tie vraagt verdieping.

.. * *

W

roepen worden door hun maatschappelijke taak.

Te schr\jven voor een zo grote verscheidenheid is moeilijk. Maar dan komt toch weer naar voren de stijging van het getal onzer abonné's, dat ons het vertrouwen geeft toch bij die allen iets ge- meenschappelijks tP hebben geraakt. Een ve1·- trouwen, dat wij ool; putten uit de omvangrijk(•

correspondPnth•, clie met vden onz0r lez.,n< is gevoerd.

* * *

W

variaties en de vereiste aantrekkelijke opmaak.

zijn bij een omvang van acht pagina's, zoals w\i thans hebben, niet te bereiken. '!\•meer, daar wij ook nog ruimte moeten afstaan voor de adver- tenties, die JlU eenmaal een belangrijke en niet te ontberen bron van inkomsten vm·men.

Niet zo, nutar zo

H

vrijheid is een probleem, dat oolc bij de Bene- lux een belangrijk. doch evenzeer veel omstreden vraagstuk is. Reeds eerder merkten wij cp, dat de totstandkoming van de Benelux o.m. moet worden toegejuicht, omdat zij noodzakelijk tot een vrijere economie moet leiden. Het kan niet worden ontkend, dat de Belgen in dit verbant!

een belangrijke invloed ten gunste hebben uit- geoefend, een omstandigheid, die door de Partij van de Arbeid slechts met lede ogen wordt aan- gezien. Immers, hun wensdroom, de geleide eco- nomie als dogma aan ons volk op te dringen.

ie hiermee volkon~en vervlogen.

Hoezeer dit de socialisten aan het hart gaat en hoe zeer zij vrezen hun aanvankclijl{ domi"

niërende positie in dit opzicht, die zij vlak na de bevrijding door het kabinet Sehermerhorn in- namen, te moE'ten p1·ijsgeven, bleek zeer onlangs tijdens de behand(·ling van de begroting van Economische Zaken in de Eerst<• Kamer. Het was namelijk de lH·<·r Oosterhuis, t.wcede voor- zittet• van het N.V.V. en socialistisch Eerste KamE'rlid, die er met klem bij de minister op

r

Radio-uitzending V. V.D.

J

Vrijdag 8 April te 20.00 uur.

Openingsrede Mr. P. J. Oud

W

Vergroting van de kring der abonhé's levert ons de inlwmsten om ons blad te vcrruimen en meer medewerkers aan te treklwn, waardoor wij in staat zouden zijn het blad veelzijdiger te ma- ken. In het afgelopen jaar hebben wij de groll<l- slagen kunnen leggen, thans moet de uitbouw plaats hebben. En die uitbouw is alleen mogelijk door uitbreiding vaJl de lezerskring. Moge hier- toe in alle geledingen van de partij de nodige kracht worden ingezet!

H

"l''cnwn. De Kamerverkiezingen van het vorige jaar, en enige welten geleden de verld,·- zi.ngen voor de gemeenteraad van Hoogezand· - Sappemeer, hebben doen zien, dat onz() jonge

partij heeft "aangeslagen". In allo lagen van on:"

volk treffen wij belangstelling, in de eigen g<'- ledercn zien wij het enthousiasme van velen. H<"t nu reeds enige jaren op onofficiële wijze wer- kende kader heeft de volle aandacht van het dagelijks bestuur, onze vrouwen ontplooien grote activiteit en de jongeren zijn tot organisatie ge- komen. De allenvege waar te nemen opbloei vraagt van ons zo doeltreffend mogelijke appa-

ratuur. De door ons blad nagestreefde vcrbete- ring is dan ook een weerslag van de gunstig·e ontwikkeling der belangstelling voor onze b{'- ginselen en onze partij. In d{' mogelijkheid van h1•t openbaar bl.'sprcken der verbctPringen kan onze kracht worden gezien.

Maar met dat bespreken zijn wij f'l" niet. Da- den moeten volgen.

Kort en klaar staat de zaal;: zo: uitbreiding van de lezerskring geeft de mogelijkheid voor vergroting van het blad, een ruimer~; kring van medewerkers en daardoor: een beter blad. Als Wij duizend abonné's er bij hebben, dan kan deze mogelijkhE"id werkelijkheid worden. Moge dat i,n zo kort mogl'lijke tijd worden bereikt! IC

aandrong, dat hij er op zal toezien, dat de Be·

nelux niet gebruikt wordt voor de doeleinden van hen, die nog altijd een min of meer "li.be- rale" economie voorstaan.

De houding van ae heer Oosterhuis is vollw- men begrijpelijk, doch in wezen inconsc:quent, temeer als men bedenlü, dat zijn Belgische par- tijgenoten, Spaak zeer in het bijzonder, hierove-r geheel anders denken. Wij geloven dan ook, dat de Nederlandse socialistische afgevaardigde hkr een roepende in de woestijn is. Een van de grondbeginselen die de Benelux lwnmcrkt, is juist het streven naar een meer vrije economie.

Zou men deze basis ondermijnen, dan zou het

•gehele Benelux-bouwwerk ten gronue worden ge- richt. Daarom is het beroep als door de heer Ooster-huis gedaan, niet alleen onjuist, doch vol- komen overbodig. Inmiddels lcan dit beroep voor ons een belangrijke waarschuwing zijn aetiE"f te blijven en er nauwlettend op toe te zien, dat dP beginselen, waarop de Beneluxovereenkomst if<

gebas('crd, niet verwateren. Ook de V.V.D. heeft in dit opzicht een bdangrijk steentj<> b~jg<>dra­

gen, het beginsel vun meer vrijheid in onze economie te verdedigen en aanvaardbaa1· t•• ma- ken. Wij zullen de rl.'sultaten van d<'Zl' inspan- ning nimmer mogen prijs geven. Daawm geldt het pa1·ool: \Vees op Uw lwPck:

VRimEID EN DEMOCRATIE 1 APRIL 1948 - Pag. 3

( ___ P_A_R_L_E_M_E_N_T_A_I_R_E __ F_L_I _T_S_E_N ___ )

Nog steeds maar: Begrotingsarbeid

De Eerste Kamer behandelde Economische en Sociale Zaken

De begrotingsarbeid st1·ekt zich tegenwo01·dig over een steeds groter deel van het parlementaire jaa·r uit. Het vorige jaa1· was het eind April vóór de Eerste Kamer de laatste begroting had afgehandeld. Het ziet e·r niet naar uit, dat het dit jaar vroeger zal worden. Belangrijke hoofd- stukken als die van Oorlog en Marine, van Buitenlandse Zaken, van Overzeese Gebiedsdelen en nog enkele andere, wachten op afdoening.

stoffen en hulpmaterialen op de·

zelfde wijze vrij in te kopen als de Belgische industrie. dat kan.

• • ^•

De vele inte1·nationale contacten en niet te vergeten de nog alt(jd zich voortslepende Indonesische kwestie, nemen het Kabinet zodanig in be- slag, dat de gewone begrotingsarbeid en met name de verschijning van de Memories van Antwoord, maa1· moeizaam vordert.

O

van de werkwijze en samenstelling van ons parlement, zal binnen niet te lange tijcl eens ernstig onder het oog moeten worden gezien.

T

Economische en Sociale Zaken, konden de vorige week ondertussen nog worden afgedaan, benevens de afzonderlijke begroting van de Staatsmijnen in Limburg.

Dr. Biererna moest bij Economi- sclie Zaken nog verstek laten gaan wegens ziekte. 7.odat mr. \Vendelaar ook dit hoofdstuk voor de V.V.D.- fractie voor zijn rekening nam. Be- scheidenlijk dt•<'lde de heer Wende- laar mede, dat hij, nu hij op zo kor-

WENDELAAR ... bescheiden ...

te termijn als invalkr moest fun- geren, geen ,.betoog in grote stijl"

zou houden, <loch zich zou beperken tot "enkele opmerkingen zo te hooi en te gras'' naar aanleiding van hetgeen in de stukken had gestaan.

Dat hooi- en gTas-betoog viel ech- ter. nog wd ''rg mee en leverde tal van juiste opmerkingen op over de Benelux, <ie textieldistributie, onze betalingsbalans, het vraagstuk van de industrialisatie en de export, waarbij onze woordvoerde1.· voorop kon stellen, dat zijn fractie aan het algemene beleid van minister Van den Brink haar Ycrtrouwcn :r.eer wel lwn schenken.

Verheugd lwn de heer \Vendelaar zich tonen omtrent de I'esultaten van de kort tevoren in Den Haag g·ehouden Benelux-conferentie, maar hij achtte het, teneinde te voorko- men, dat opnieuw bepaalde illusies zouden worden gewekt omtrent de in werking treding op bepaalde da- ta, die niet vervuld zouden kunnen worden, toch wel goed duidelijk de nadruk te lt•ggen op de voorwaar- den, welke de Regeringen eerst ver- vuld wilden zien alvorëns bepaalde maatregelen van ]{racht kunnen worden. Gai!t men deze voorwaar- den na, dan l.Jiijkt wel, dat d0 Re- geringen haar afspraken afhank0, lijk hebben moeten maken van een aantal fundamentele factoren, die zich in gunstige 1·ichting moeten blijven ontwikkden, wil de Unie inderdaad een feit wordt>n. Die voorwaarden houden elk voor zich een geheel economisch en soeiaal

,

Bezoekt de jaarlijkse ALGEMENE VERGADERING van de VVD op Vrij- dag 8 en Zaterdag 9 April in gebouw Es·

planade, Lucas Bol- werk te Utrecht.

program in, dat zal moeten worden nagestreefd. Onze woordvoerder kon dan ook verklaren, met belangstel- ling de plannen af te wachten, wel- ke de Regering ter verwezenlijking van dat program (bijv. het bereiken van evenwicht in de betalingsba- lans) in het l\omende jaar zal op-

zetten. ·

D

Het zou, zo zei de heer Wendelaar, nu toch niet verantwoord zijn, dat men onze winkels vol zou laten stoppen met Belgische textielpro- dueten, terwijl onze industrie haar eigen klanten niet of onvoldoende mag bedienen. Wil men de textiel- distributie opheffen, accoord, maar dan met gelijke kansen voor beide industrieën. Nodig is dan, dat tijdig tevoren on7.c industrie in staat ge- steld wordt haar benodigde grond-

Q ~eze ^{burger :}

MOLENAAR ... gedegen ... .

<legen beschouwing te horen van prof. Molenaar. Hij begon daarbij met deze critische opmerking, dat, terwijl de Staat bij het Ziekenfond- senbesluit de particuliere werkge- vers verplicht, hun personeel te ver- zekeren voor de kosten van de dok- ter, de apotheker, het ziekenhuis, de. vroedvrouw, enz., deze zelf, wat de verzorging van zijn ambtenaren betreft, niets heeft gedaan. De be- trokkenen kunnen zich vrijwillig, op eigen kosten, vcrzekeren en daar- mede is het uit. Dat de particuliere werkgever verplicht wordt zijn ar- beiders te verzekeren (waarbij werk- gever en werknemer ieder de helft van de premie betalen) a<!htte hij voortreffelijk en juichte hij van harte toe, maar hij kon het niet goedkeuren, dat de Staat voor per- sonen, die onder dezelfde omstan- digheden verkeren, dat niet doet.

is nors.

Hij heeft zijn ontbijt niet aangeroe1·d.

Met moeite één boter- ham (met hoofdkaas) o.m half één.

Met tegenzin één plakje

• ~

vlees. één aal'peltje, een lepel spruitjes om zes v.11r.

Hii heeft met deuren geslagen.

'

0

~ f

0 t

Hij heeft de loopjongen gTouwelijck bejegend.

Hij zou gaan kegelen. Hii heeft het a.f laten weten. Hi) l!eeft hoofdp~jn voorgewend.

Hij is ?Janmiddag de straat opgelopen.

Hij heeft met een boos gezicht de wereld en de menscu.

aangekeken.

Hi.i heeft het zonlicht op de struiken niet gezien, noch het juichen der vogels in het plantsoentje gehoord en het bla11w des hemels niet gedronken in zijn ziel en het licht over de wereld niet gesloten ·in zijn ha.rt.

Hij is geen dronkaard en nooit za.l hi.j een dronkaanl :ijn. Maar taalde hij naa1· bols en bitter, hij zou deze dag,

ja deze dag, zijn leed hebben willen ve1·drinken in tien tintelende kelken om de mensen te veTgeten en de we1·eld te veTgeten en alles te vergeten wat als duiste1·e droesem ligt op zijn gemoed.

Hij is niet aardig geweest tegen de mensen vandaag.

Hi.i heeft hen afgesnauwd.

H~i is onbillijk geweest.

H-ij was scherp.

• Hij was onhoffelijk.

H-ij heeft zelfs vrouwspersonen de mantel uitgeveegd.

Dit is niet de dag der dagen, o neen.

Dit is een ;z,eer zwarte dag voo1· deze bttrget.

Want gisteravond was de ledenvergadering.

Want gistemvond heeft hij scherpzinnige woorden ge- zegd.

Maa1· niemand, o niemand, die er aan heeft gedacht.

Neen, Hiemand, o niemand, die e1· zelfs op heeft ge- zinspeeld.

Geen mens, ach geen mens, die bij de candidaatstelling voor de gemeentemad_, ook maar de naam gefluisterd l1er>ft t·an

DEZE BURGER.

Wat de loonvaststelling bet1·eft bepleitte prof Molenaa1· krachtig, in de komende publiek1·echtelijke bedrijfsorganisatie de Stichting van de Arbeid te erkennen als het richtinggevend orgaan in de- ze, onde1· s11.peTv·isie van de over- heid, wel te verstaan, omdat na-

ttttt1'l~ik tal van andere belangen en groepen di'reet en indirect bij de loonvaststelli.ng kunnen z·iJn betrokken. Laat men die regeling in ee1'ste instantie aan het geor- ganiseerde bedrijfsleven ove1·, dan zal bovendien ook de dis- cussie in de Kamers ove1· de.

loonpolitiek in h.et land veel minde1· omvcmg1·ijk kunnen zijn dan thans het geval is, nu het College van Rijksbemiddelaars eigenlijk de loonvaststeller in Nederland is. 'terloops schaarde prof. Molenaar zich daarbij ook achte1· de minister en achter die leden van de Kamer, die zich vooTstande1· van een - beheerst -- tariefstelset bi;j de loonbepa- ling toonden .

* * ..

H

met de prE>statie, de kinder- toeslag heeft juist een omgekeerde werking. Onder volkomen erken- ning, dat de grootste gezinnen on- getwijfeld in de moeilijkste omstan- digheden verkeren, kan toch niet worden ontkend, dat door de opvoe- ring van de progressie in deze bij- slag scheve verhoudingen ontstaan tussen hen, die gelijke prestaties leveren. Prof. Molenaar had uitge- rekend, dat voor een groot gezin met 8 l'inderen op een weekloon van f 50.-- een kinderbijslag van f 23,88 wordt gegeven, hetgeen dus bijna de helft van het loon uitmaakt. Juist waar het gaat om een tegemoetko- ming in de kosten van het levens- onderhoud, zal cle weg van vermin- dering der belastingen naar de me- ning van onze fractie ·de voorkeur verdienen boven een verder opvoe- ren van de ldnd<•rbijslag.

Wat de algemene ouderdagsvoor•

ziening betreft, drukte prof. Mole- naar de minister op het hart, nu niet te lang meel' te wachten op adviezen, maar zijn eigen visie te ge- ven en met een eigen plan te komen en ten aanzien van dat plan dan in overleg te treden met de Stichting van de Arbeid.

En tenslotte behandelde prof.

Mole!!J.ar nog uitvoerig een punt, waaraan hij, naar hij zelf opmerkte, z\jn hart verpand heeft: de ratifi- catie van de conventies van het Internationale Arbeidsbureau. Wan- neer er - zo waarschuwde hij - van het internationale arbeidsrecht iets terecht wil komen, moeten de verschillende landen hun specifiek nationale opvattingen in deze prijs- geven. Het is onmogelijk tot een internationale arbeidswetgeving te komen (die hij, terecht, uitermate belangrijk acht), wanneer elk van de vijftig à zestig staten, dh' van deze internationale arbeidsorganisa- tie lid zijn, blijft vasthouden aan de bijzondere nationale regeling·en.

Willen wij en de andere lan- den komen tot een zoveel moge- lijk gelijkgerichte internationale arbeidswetgeving, dan kunnen wU niet blijven vasthouden aan een bepaald onderdeel van een wet, alleen op grond van speci- fiek nationale opvattingen. Wat ons land betreft geldt dit met name bijv. voor de van bepaal- de zUden opgeworpen bezwa.?en tegen een geli}ke sociale behan- deling van de gehuwde en on- gehuwde moede1·.

A.

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

VBIJBIID Ert DEMOCIATIE

.• #EKBLAD VAN DE VOLKSPARTIJ VOOR VRIJHEJO EN l>IMOCilArH:

VoorZitter Redactie-comm.: Drs. H. A. Korthals.

Redactie-secretans : Mr. E. Elias

Adres : Victoria Hotel Amsterdam. Kamer 435.

Administratie: Postbus 43, A'foort, tel. 5267 Abonnementsprijs f 1.90 p. kwartaal, f 7.50 p. jaar.

Dosse nummers 15 cent.

Voor het zenden van abonnements- en adverten•

tie-gelden : Postgiro no. 245103. ten name van de Peniungmeester van de Stichting .. Vrijheld en Democratie" te Amersfoort.

Voor advertenties wel\de men zich tot de adminis- tratie of tot de hoofdvertegcnwoordiger: L. Vlug, Geestbrugweg 69 Rijswijk <Z.-H.).

·Boven uw bed!

I

dag 19 Maart stond een interessant stuk van Elka Schrijver over de ondergang van de hog<:re middenstand in Engeland en over het kweken van nieuwe armen in dat land. Een stuk. dat om zijn strekking in brede kringen van onze geestverwan- ten aandacht verdient. Hier gebeurt iets, dat ft:·

nest is voor Engeland en dat ook in ons land zich zal voltrekken, zij het. dan ook, dat hier weer andere toestanden heersen dan in Engeland en over het algemeen de middenstand hier reeds minder welvarend was dan in Engeland.

Elka Schrijver schrijft:

Wie meent, dat de verdelging van de bourgeoisie uitsluitend plaats heeft gevondc1' of plaats vindt :rch~e1· het ijzeren gordijn, die vergist zich de2rli:1k. En als ik h!er praat over bourgeoisie, dan bedoel ik riaar- mee niet alleen de welgestelde middenstand maar tevens dat dezt 1;an de aristocratie, dat zich dam·, in levenswijze, in de decennia sinds 1918, niet of nauwelijks meer van onderscheiden heeft. Dan bedoel, ik tevens dat deel van de wereld der intellectuelen, dat door geboorte, opleiding, prestatie en ervaring, de werkelijke elite van elk volk is en moe( zijn. Wanneer men aanneemt, dat de verdelging van al deze groepen uit de samenleving een van de doeleinden is, die het communisme nastreeft,. dan is het onl)e- grijpelijk, dat Moskou de Engelse regering niet van harte toe.juicht en met lofzangen overlaadt."

Ellm Schrijver beschrijft dan een familie van een man, die kort geleden ook in ons land lezin·

gen heeft gehouden voor het Genootschap Neder- land-Engeland, een man van overtuigd liberale in- slag, in een deel van Norfolk, dat zo zeer te ver- gelijken valt met het Hollandse landschap. En zij vervolgt dan:

Het landgoed bestaai een oppe1·vlakte van 2600 acre, dus ongeveer 1000 ha. De eigenaa'r, telg van een geslacht, dat, generatie na ge- neratie, tal van eminente mensen heeft voort- gebracht, is een vooraanstaand jurist, presi- dent van de rechtbank in zijn district, tevens een zeer bekwaam en wetenschappelyk goed onderlegd landbouw-expert, die dus zelf de boerderijen op zijn landgoed exploiteert.

Voor zijn speciale liefhebberij, de wiskunde, blijft er nog rnaar zeer weinig tija over, toch nog genoeg voor wetenschappelijke bij- dragen in tijdschriften en lezingen. J.<e vrouw is medica, maar tevens moeder van vier kin- deren (van 13 tot 2Yz), hoofd van de huis- houding, die betaald moet worden uit de kippenfokkerij, welke zij ook zelf exploi- tee1·t. Van het huis, waa1· generaties aan heb- ben gebouwd, zijn de twee vleugels gesloten, alleen het middengedeelte wordt bewoond.

De kinderen z\in nu nog thuis en er is een oude kinderjuff7·ouw, die inwonend is e'l!

voo1· de kleintjes zorgt en een handje helpt in het huishouden. Ook is er een tuinman in vaste dienst, tcant de moestuin vormt een {Jelangrijk en onmisbaar onderdeel van het bedriJf, dat zich zelf niet meer kan bedrui- pen. Ander vast personeel is er niet, omdat rnen het niet zou kunnen betalen, maar ook.

omdat e1· in zo'n afgelegen streek, niemand is, die da,ar·voor in aanmerking .zou kunnen komen. Om de beurt komen de vrouwen van de landarbeiders wel eens een dagje helpen.

Mam· het is tenslotte de huisvrouw zelf. die van 's monwm; vroeg tot 's avonds laat in de weer is, om dit: gecompliceerde bedrijf, dat een hereboere(l,/mishouding nu eenmaal is, gaande te houden. Bovendien maakt zij, ook alweer tt!.t gel.dnood, alle kle1·en voor zich zelf en de kinderen. De man geeft toe dat dit bedrijf te klein is om rendabel te kmmen zijn onder het huidige belastingstelsel en dal h1j er· jaarlijks vrijwei zijn gehele inkomen -de rente van de r·est van zijn kapitaal --·

moet bUleggen om dit voort7·effelijk bchee1·- de boerenbedr·ijf gaande te kunnen houden.

En deze mensen zUn dan nog in staat om in hun huis de traditionele sfeer te handhaven van: weldadiq goede manieren, een hoog

niveau van belangstelling voor vrijwel elke uiti.ng van de menselijke geest.

De kinderen worden er aL werkende en spelende, voortreffelijk opgevoed en vrien- den en kennissen komen, van mijlen ver, om er van een goed maal en de inspirerende conversatie te genieten. Hoeveel gezinnen.

die het zo moeilijk hebben en zo hard wer- ken, die steeds armer worden en weten, dat zij het familiebezit binnen afzienbare tijd zullen moeten opgeven, hoeveel mensen heb- ben de geestelijke en morele kracht om op deze wijze te leven? Hoeveel mernien hebben een zo sterk sociaal gevoel, dat zij werkelijk alles geven en offeren om een kostbaar stuk land op de beste wijze te blijven exploi- teren?"

Als men deze woorden leest, dan zou men wen- sen, dat dit in vurige letters hing boven de slaap- plaatsen van minister Lieftinck en zijn socialisti- sche geestverwant. het Tweede Kamerlid, de heer Hofstra. In zulke vurige letters. dat zij eindelijk begrepen, dat z\i met hun drijven in Nederland evenzeer bezig zijn te verpauperen met alle ge- volgen van dien, hen die door hard werken en grote offervaardigheid elke dag opnieuw blijk geven én voor hun gezin én voor hun volk en land oneindig veel over te hebben.

Zou dit stuk van Elka Schrijver aan de muur van prof. Lieftinck nog kunnen helpen als een Mene Tekel? Misschien is het nog niet te laat. In ieder geval is het nog niet te laat om dag in dag uit te wijzen op de fouten, welke op deze wijze begaan worden, in Engeland en ook in ons land.

Göbbels herleeft

D

Het kan zijn nut hebben op deze kwestie nader in te gaan, opdat duidelijk worde, dat vooral met betrekking tot de restitutie van de vissersche- pen, door de Duitsers een ernstig misbaar wordt gemaakt, dat volkomen ongemotiveerd moet worden genoemd. Wat is namelijk het geval?

Door de geallieerde bezettingsautoriteiten is destijds een bepaling uitgevaardigd op grond waarvan alle goederen, die, hetzij onder dwang.

hetzij als gevolg van omstandigheden, ontstaan door de Duitse bezetting, naar Duitsland ver- dwenen, aan Nederland moeten worden geresti- tueerd. De treilers, waarover in de Duitse pers op het ogenblik in de meest felle bewoordingen wordt gesproken, werden gedurende de oorlog in ons land gebouwd en naar Duitsland gebracht.

Na de oorlog zijn de Duitsers er niet in geslaagd aan te tonen, dat het hier om een volkomen nor- male handelstransactie ging. Immers, de Neder- landse werven bouwden vóór de oorlog geen vis- sersschepen voor Duitse rekening, zodat de bouwcontracten zeer duidelijk voortvloei.àen uit de machtspositie, die de Duitsers destijds in ons land innamen. Voorts moet het een ieder objec- tief beoordelaar volkomen duidelijk zijn, in welk(;

dwangpositie de Nederlandse werven zich des- tijds bevonden. Deze dwangpositie wordt nu door de Duitsers volkomen ontkend, waaruit o.i. een werkelijk ontstellende mentaliteit van de Duit- sers blijkt. Men heeft namelijk niets geleerd en er ontbreekt ook maar het geringste schuldbesef voor de terreur, plundering, intimidatie en kne- veling, die destijds door hun keurbenden aan ons werden opgelegd. Liever gaat men zich te bui- ten aan verwijten van een ongekende scherpte en wat nog erger is, ... aan bedreigingen. Zo deinsen de DuitBe instanties te Frankfort er niet voor terug te spreken van een "daad van ge- weld'' en te zeggen "Voor de Nederlandse aanbie- dingen van vis, hc•bben wij voorlopig geen be- langstelling en op ander gebied zullen wij een- zelfde houding aannemen." De Stuttgarter-\Virt- schaftszeitung en de Hamburger Hafen-Naeh- richten gaan in hun intimidatie nog een stul{

verder door de noodzaak der economische sa- menw0rking tussen ons land en 't Duitse Rijn- gebied in het geding tP brengen, waarbij een eventuele weigering van Duitse zijde als stok achter de deur wm;dt gebruikt.

Inmiddels zijn t\vee van de veel omstreden vissersschepen naar Nederland overgebracht. De overige driC' hebben wij tot dusverre nog niet los kunnen krijg<·n. Met bd.1·ekking tot de twee teruggevoC'rde sclwpcn hebben de Duitsers zelfs het voorstel durven doen, dC'Ze van ons te huren.

De drie zieh nog in Duitsland bevindende sche- pen zijn inmiddels in allerijl van Hamburg naat·

Bremen overgebracht, waarmede zij nu van Britse onder Amerikaanse jurisdictie zijr, geval- len, zodat het. bPsluit tot terugvoering naar ons land thans door Amerikaanse autortieiten zal moeten worden genomen, een besluit, waarvan wij inmiddels nog niet overtuigd zijn, dat het ook inderdaad zal worden genomen, omdat, naar het schijnt, het Duitse verzet in deze bij de Ame- rikanen een zekere kans op succes zou hebben.

Ziedaar zeer in het lwrt de "resultaten" van de Duitse nederlaag. In deze kolommen hebben wij er bij herhaling voor gepleit het Duitse vraagstuk met de nodige ruimheid van blik t..

l APRIL 1949 - Pag. 3

bezien, doch de mentaliteit, die zich thans aalt de overzijde van onze Oostelijke grens openbaart, kunnen wij niet anders dan ontstellend noemen.

Wij herhalen het, dat wij zeker niet blind zijn voor een noodzakelijk economisch herstel van ons natuurlijke achterland, doch wil men inderdaad tot een vruchtbare samenwerking geraken, dan zal er, wat de Duitse mentaliteit betreft, nog zeer veel moeten veranderen. Ronduit gezegd:

wij zijn Wel goed, maar allerminst gek. Het lijkt ons dan ook zeer noodzakelijl<, dat onze rege- ring, wat deze kwestie betreft, voet bij stul\

houdt, zij het dan ook op een rustige en waai- dige wijze.

,,Landroof''

O

"Onder het motief, dat de aanleg van een weg is geprojecteerd, worden" - aldus Duitse opvattin·

gen -- "door Nederland waardevolle kolenmijnen ingepalmd. De eis ten aanzien van het gebied van Bentheim" - zo heet het - ,.stinkt naar olie en de eis aangaande Borkum, heeft als doel d€' derde Duitse Noordzeehaven Emden, de slechts met moeite opengehouden weg naar zee, te ver- sperren."

Ziedaar een ldeine bloemlezing van hetgeen de Duitsers ml"nen ons te moeten verwijten. Het is alles wel zeer teleurstellend, temeer omdat onze oprechte wil tot een eerlijke samenwerking hier- door een geduchte knauw krijgt. Wij konden en kunnen het verleden niet vergeten, hetgeen niet wegneemt, dat de Nederlanders het opnieuw wilden proberen met Duitsers, waarvan men mocht aannemen, dat zij van alle nazi-smetten vrij waren. Wij geloven, dat Nederland nog steeds eenzelfde standpunt kan innemen, maar dan zal er bij onze Oosterburen nog zeer zeer veel moeten veranderen. Weekheid en ongemoti- veerde toegeeflijkheid onzerzijds, zou vooral in de toekomst rampspoedige gevolgE>n lwnnen heb- ben.

Onbegrijpelijk

E

Een en ander komt ons volslagen onbegrijpe- liJk voor, aangezien zich nog steeds 350 Neder.·- landse Rijnschepen in Duitsland bevinden, die op de vaart in Duitsland worden gebrniltt zonder dat Nederland hiervoor ook maar enige vergoC'- ding ontvangt. Bovendien kunnen deze schepen nog niet aan ons worden terugg<'geven, omdat zij, volgens de geallieerde bezettingsautoriteiten, niet kunnen worden gemist met h;;t oog op <1••

Duitse economie.

Een nogal vreemd en duister geval, dat, o.i., zeer zeker een spoedige opheldering lwhoeft.

Meer vrijheid

D

Jaarbeurs te Utrecht, aan de voora·•ond van de opening van het grote zakengebeuren aldaar, zijn belangwekkende rede gehouden, waarin bi: steeds een scherpe analyse van het nationaJe en inter- nationale economische gebeuren pleegt te geven.

Thans pleitte hij o.m. voor het opheffen van allerlei belemmerende bepalingen, di,-, verlam- mend werken.

Hij noemde een voortdurend streven naar ~n

grotere vrijheid op het gebied van net maat- schappelijk handelen, een voorwaarde voor het bereiken van een stabiel evenwicht in 1952·'5:.:.

Wij kunnen het hiermede volledig eens zijn.

Het is ongetwijfeld van groot bclang, dat weder.

om een stem uit <.k pract\ik in dit vcrband een waarschuwend woord laat hmen. Immers, niet de juiste diagno;w wordt gcBtüld door hem, die zonder mC't d<> patiënt conlfwt Ü' hebben in ztin studeerkamer filosofeert, doch wel door degene, die zijn patiënt door en door l;:ent en in zeer nauw contact met hem staat.

Zo is het ook met het economische leven. Zij, die hierin een practische en leidinggevende rol vervullen, zijn het best tot oordelen bevoegd.

Het is dan ook zeer gewenst, dat dergelijke uit de practijk afkomstige ernstig gemeende raadgevingen en waarschnwingen niet in de wind worden geslagen.

VRIJHEID EN DE.l\fOURATIE

H.P. Gel(lerman&Zonen N.V.

·OLDENZAAL

fabrikanten van

ruwe-, geverfde-, gebleekte- en bednikte katoenen-, celvezel· en kunstzijden manufacturen

--- ---·-·-------. ··---~--~-

K N D E R D IJ K

·-~---~---··-- - ----

@.l!llllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!l§

~ ~

=

= =

= =

N. V. SCHEEPSWERVEN

BOLNES en PAPENDRECHT

DWARSHELLINGEN 115 Meter

DROOGDOK

11 5 x 30 Meter

~lllllllllllllllllllltllllllllllllllllllllltlllllllllllllllHIIIIIIIIIItlllllllllltiiiiiiiiiiii!IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII!IIIIIIIIIIIIIIIIIIIUII!IIIIIIIIIIIIIIIIIIIII!IIIIIIIII~ -

UIIUIIIIIIIIIIIIIJIII!IIRIIIIIIfUIIIIUIIMIIHH!IiHIUii

BOLNES

Dieselmotoren

25-1100 P.K.

N.V. Machinefabriek

"Bol11es"

v.h.

J.

~1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111!11111111

S. X GiEroen

HOFJUWELIER i

S GRAVENHAGE ~ HOO•::>STRAAT 2:3 TELEFOON 11.!757

GESCHENKEN IN AllE PRIJZEN

= =

i

1 APRIL 1949 - Pag. i

IUilillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll

N.V.

Machinefabriek

IJZER- ST AAL- EN .. METAALGIETERIJ

v.h. BAKKER

Co.

RIDDERKERK

•

11111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111

111111111111111111111111 .111111111111111111111111

rAdverteert l

in dit blad

..._ _______

11111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111

Scheepswerven en Machinefabriek

---"-·--·~ ·-·--·---~-..;..

BOLNES

(~ _____ n_~ ____________ ~ __ m __ ~ _____ ~ ____ . _____ )

llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllliJ_I

N. V. Nederlandsche Caoutchouc-en Gntta- Perchafahriek

v.h. Bakker & Zn.

Ridderkerk

• Technische rubberartikelen

llllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllll

lllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllll!lllllllllllllllllll

./1/~ \

L . .jmit & Zoon

KINDERUl.JR

Baggermateriaal Zeesleepboten Passagiersschepen Machin('s

!Hotorcn [(ct ets

IIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII

~lllllllllllllllllllllllllllll!llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllil!lllllllllllllilllllllllllllllll!llllllll!lllllllllllllllllllllllll

· J. en K. SMIT's

KINDERDIJK

SCHEEPSWERVEN EN MACHINEFABRIEKEN