VRIJHEID EN DEMOCRATIE

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Zaterdag 27 Nov. 1954- No. 329

Begrotingsdebat Binnenlandse Zaken

en, Financiën

(Zie pag. 2 en 4J__,

WEEKBLAD VÄN DE VOLKSPARTIJ VOOR VRIJHEID EN DEMOCRATIE

JAARVERGADERING

LIBERAAL VLAAMS

Z

'Om half elf Ópende de voorzitt~r. mr Victor Sabbe, de vergadering en heette de aanwezigen lt.,artelijk welkom. Onder hen bevond· zich de mi- nister van Openbare Werken en Wederopbouw, die een inleiding zou houden over .. bet beleid van c:{e Regering. ten overstaan van de oplossing der Werkloosheid", en de heer R. Rijckeman, die zou spreken over ,.de noden van de middenstand",

~en onderwerp, dat uiteraard mijn bijzondere be~

l~ngstelling had.

·. In zijn openingswoord releveerde de voorzitter het succes van de Liberale Partij bij de laatst ge'"

houden verkiezingen en volgens hem was het suc-

c~s van deze Partij voornamelijk te danken aan de stemmenwinst, welke in het Vlaamse land werd behaald.

De verslagen van secretaris en penningmeester werden na een korte gedachtenwisseling goedge- keurd en hierbij bleek, dat het Liberaal Vlaams Verbond eèn ifittóndetfng maakte op de meest voorkomende regel. Het kon namelijk, ondanks het feit, dat in het afgelopen jaar een verkiezings-

c~mpagne had plaàts gevonden, zijn rekening toch met een batig saldo afsluiten.

Vervolgens moest een aantal bestuursleden worden gekozen wegens periodiek aftreden en hierbij kwam tot uitdrukking, dat er verwachtin- .gen waren geweest inzake de benoeming van de

heer Sabbe tot voorzitter van de Liberale Partij.

Doordat echter verscheidene stemgerechtigde le- nen van het Liberaal Vlaams V er bond niet aan de verwachtingen hadden vo,daan, werd een Frans-sprekende tot voorzitter gekozen, ook al doordat de heer Sabbe, die het niet wilde aan- sturen op een verwijdering, zich· bij de eindstem- ming had teruggetrokken.

Men vond deze houding van de heer Sabbe zo sympathiek, dat deze nu bij acclamatie tot voor- zitter van het Liberaal Vlaams Verbond werd herkozen.

· Hetzelfde gebeurde met twee ondervoorzitters, maar ten aanzien van vier andere bestuursleden ontspon zich een heftige discussie, waarbij het een .buitenstaander wel duidelijk werd. welke strijd- N!.'aag bij het Vlaams- en Franssprekende deel der

·B.elgen .. de ·.gemoederen in vuur en vlam kan

~etten.

.. * *

Hierna kreeg minister Van Glabbeke de gelegenheid zijn rede uit te spreken.

Uit deze rede bleek direct, dat België met een groot en moeilijk op te lossen werkloosheidspro- bleem te kampen heeft. Dit in tegenstelling b.v.

met Nederland.

Het juiste aantal werklozen werd weliswaar niet genoemd, maar als teken van vooruitgang noemde de minister enige cijfers en hij memoreerde o.a.

dat nu in November het aantal werklozen 55.000 minder bedroeg. dan in dezelfde periode van 1953.

Aangezien minister Van Glabbeke zes maanden geleden het beheer van zijn Departement van een 6 jaar in functie geweest zijnde voorganger heeft overgenomen, noemde hij dit voor zijn beleid al een groot succes.

Voor mij, als Nederlander, deden de felle aan- vallen, welke de spreker deed op zijn voorganger, enigszins ongewoon aan, maar dit schijnt in België gewoon te zijn,

Ter bestrijding van het werkloosheids-vraag- stuk -had hij zich vier grondslagen gesteld:

Ie. voornamelijk kleine. werken te laten uit- voeren, welke spoedig. ren~abel zouden worden:

2e. alleen in die werken gelden te investeren, welke spoedig in het geheel konden worden afgè- wèrkt: ·

3e. het rendabel maken van reeds ten dele uitgevoerde grote werken, waarvan er in Befgië een zeer groot aantal is:

tte~ succe.$sievelijk het bestaande afmaken en verder alleen· tot h'erstellingen overgaan van die verwoeste bouwwerken uit de jongste wereldoor- log, welke niet meer dan voor 50 %verwoest zijn.

Misschien is voor de Nederlandse lezers van dit verslag deïnhoud van deze vier punten niet ge- heel duidelijk, maar in zijn verdere betoog gaf de minister zeer uitvoerig te kennen, dat in België tientallen milHarden geïnvesteerd waren in wer- ken, waarvan men bij de meeste niet tot een af- bouwen was gekomen.

Dit vond zijn oor~aak in de omstandigheid, dat na 1944 in dat land een betrekkelijke welvaart heeft geheerst, waardoor men plannen maakte voor zeer grote bouwwerken, doch door een da- ling van het levenspeil niet meer de gelegenheid had de verder genodigde bedragen elk jaar op- nieuw ter beschikking te stellen, waardoor men dus de situatie krijgt, dat er tientallen gebouwen zijn, die slechts voor 30 of 40 % voltooid zijn, hetgeen betekent, dat het geld, dat hierin reeds is geïnvesteerd, geen baten oplevert. Hetzelfde geldt voor de waterwegen en verkeerswegen.

Als voorbeeld noemde de minister de autobaan Brussel-Oostende, waarvan men beweert, dat deze reeds bestaat en in gebruik is, terwijl in de vergadering onder grote hilariteit werd geconsta- teerd, dat de bestaande autoweg niet in Brussel begint, doch tientallen kilometers daarbuiten en ook niet in Oostende eindigt.

Ook wordt er altijd gesproken over de auto- baan Brussel-vliegveld Melsbroek, maar deze is voor het gebruik nog steeds niet gereed.

Eveneens ten aanzien van de autobaan Ant- werpen- Luik en· verder door naar Duitsland wa~

ren door de vorige minister al verschillende publi~

caties gedaan, maar bjj een onderzoek door minis- ter Van Glabbeke bleek; dàt op het Departement zelfs nog geen projecten van aanleg gereed wa- ren. Hierin zou nu door de minister met voortva- rendheid verbetering worden gebracht, geen gro- te bouwwerken zouden meer op stapel worden gezet, alleen de bestaande zouden worden afge-

werkt. .

Ten aanzien van het ondernemen van grote werken merkte de minister ook nog op, dat deze vele investeringen medebrachten voor machines e.d., welke tegen deviezen uit het buitenland be- trokken moesten worden, hetgeen voor België blijkbaar op dit moment ook zijn moeilijkheden medebrengt.

·Ook ten aanzien van de waterwegen werd rui- terlijk erkend, dat hieraan reeds lang voor de laatste wereldoorlog niets was gedaan en deze in het algel?Jeen niet waren aangepast aan de steeds grotere schepen en eveneens de toestand van de sluizen en bruggen allesbehalve in orde was.

Dit vraagstuk zou ook met spoed ter hand worden genomen. Hierbij viel het mij op, dat de minister het alleen- had over bestaande waterwe- sen en niet gewaagde van plannen voor nieuwe

VAN HET

VERBOND

kanalen, zoals ^WIJ m de Nederlandse pers wel eens lezen in verband met besprekingen, welke gaande .zouden zijn.

1r * *

De t~ee~e s~reker, de. heer Rijckeman, moest Zich m ZIJD eausene zeer beperken en in het kort samengevat bleek mij wel, dat de vraag- stukken over de noden van de middenstand in België in veel ergere mate voorkomen dan in Ne- derland, maar dát men ook heel andere principes ' huldigt om tot een oplossing te komen.

Zonder te beweren, dat dwang door wettelijke maatregelen altijd te accepteren is, is de vrijheids- zin bij onze naaste buren mij toch wel wat al te ruim, terwijl de noden daar toch aantoonbaar bestaan.

In 1937 is daar reeds een eerste poging aange- '- wend om te komen tot een instelling van een Vestigingswet. Afgewezen werden echter eisen van credietwaardigheid en vakbekwaamheid, voornamelijk door de plaatselijke Kamers van Handel en Ambacht en daardoor is de afhande- ling van het wetsontwerp. mede tengevolge van de oorlog, steeds blijven liggen.

. In Luxemburg bestaat sinds 1938 wel een ves- tigingswet, al gelden daar ook geen eisen van credietwaardigheid. Maar wel bestaat daar sinds 1935 de verplichting, dat hij of zij, die een zaak wil beginnen, in 't bezit van een meestersdiploma moet zijn.

Verwacht wordt, dat er nu ~en nieuwe wet in het Belgisch Parlement zal komen, maar ook daarin wordt niet gesproken van een vakdiploma of eisen van credietwaardigheid.

Hoe deze wet zal kunnen voldoen aan redelijke eisen, is mij door de uiteenzetting niet duidelijk geworden, maar gezien het contact, dat er tegén- woordig tussen onze Partij en de Belgische libe- ralen bestaat, is er misschien nog wel eens gele- genheid hierop nader in te gaan.

Door de heer Rijckeman werd verder nog als eis gesteld, dat er naar gestreefd moest worden.

dat de belastingaanslagen voortaan voor drie jaar tegelijk werden vastgesteld, opdat de onderne- mers zouden weten, 'waar zij voor die periode aan toe waren. Verplichting tot het houden van een boekhouding blijkt in België nit~t te bestaan. Waar deze niet aanwezig is, worden de belastingaansla- gen bepaald op basis van vergelijking en de con- troleurs hartdelen naar eigen inzicht.

Men wilde trachten te bereiken, dat een nieuwe wet tot stand zou komen, waarbij de controleurs niet kunnen handelen naar de letter van de wet, maar naar de geest.

Als enige verlangens voor de toekomst werden verder geuit de instelling van bureaux voor he~

roepskeuze, het in het leven roepen van vakoplei- dingen en het stichten van ondernemingen, wel- ke met subsidie van de regering, eredieten kun- nen verstrekken.

Uit het bovenstaande mag toch wel - zeker niet onvriendelijk, bedoeld - worden geconsta- teerd, dat Nederland hierin zijn Zuidelijke buren ver vooruit is.

Met een hoffelijk woord van dank aan de spre- kers en eveneens aan de gasten en aanwezigen, werd door de voorzitter deze jaarvergadering van het Liberaal Vlaams Verbond gesloten, een orga- nisatie, die reeds ruim 40 jaar bestaat en blijk geeft van een grote activiteit.

Joh. C.

VRIIIDliD EN D'ICMOCBATIB %7 NOVEMBER 19M - PAG. Z

* *

BE-GROTINGSDEBAT- OVER BINNEN- LANDSE ZAKEN EN FINANCIËN

Binnenlandse Zaken: Gedachten van de heer Ritmeester over herziening van de Gemeentewet- De weigerachtige gemeenteraad van Hoensbroek- Het crematorium te Rheden- Salarissen en

sioeaen- Personeelstekort bij politie en wchnische diensten- De burgerlijke verdediging- De F 221-ers.

Finaneiën: Belangwekkende fiscale suggesties van mr Van Leeuwen - De Herstelbank- Polynorm ..

Een twistgesprek over de boeking van f' 300 millioen - De heer Ritmeester op de bres voor de Haagse Bethlehem-kliniek.

Het is, zo bracht de woordvoerder van onze V.V.D.-fractie, de heer Ritmeester, bij lle behandeling van de begretinc van Binnenla.ndse Zaken in de Tweede Kamer in

~riimering, nor; maar enkele jaren g-eleden, dat het eeuwfeest yan Thorbecke'•

Gemeentewet werd r;evierd.

Daarin heeft deze de gemeentelijke autonomie gecreëerd, wdke alleen mor;elijk Is indien de gemeenten beseliikken over een eigen belastinggeilied - een eiA'fln pelttie.

Ondertussen staat het wel vast, dat de Gemeentewet een he.r:UeniJJ&' wacht ea ak llijdrage daartoe àeeft OOck 4e heer ~ter op enkele te overwecea vraagstukken gewezen.

Een daal'van is de vnag, ree48 - halw eeuw celeclen door prof. Oppenheim op- , gew.-pea, n.l. of "de strenge ulliformiteit, die het tegenwoordige stelsel kenmerkt,"

lliei moet worden getemperd. Ook anderen llebbea in lleze richting geschreven.

l'a.tijn was van mening, dat een regeJiD&', die m~ gelden voor Amsterdam en Rotterdam, niet teveus van toepassing behoeft te zijD voer Ulestratea - N..._

Gouwe en prof. Brugmans i8 van mening, dat de orcanisatie, zoals de ~atewet die beeft geschapen, voor onze plattela.Bdsgemeentea ruim r;enoec hl, ~~eHs IIRicllt te ruim, maar voor onze oude stedea te eng, en dat zij voor de r;nte lltedea In lle~~e ti4

een dwangbuis Is geblekea.

En al erkende de heer Ritmeester, dat aan de uniforme regellag t.eclt eek crote

voordelen verbonden zijn geweest, niettemin zal z.L een steil!lel moe•• -me. ce-

WIIIIIen, dat -.n de r;rotere en grote stedea de noodzakelijke vrijlaeW a-ft.

RITMEESTER.

, Daarbij

w-

..-. tlie 'VOOr alle gemeenten reHt, llent, maar 4te •erschillea.le c - i e n ..._...

lidleidt ( - r gelaftc V- cr-"e) - 't'eOI' leeJeN - r t af__. &lilo.e ~ lieftiL

... onllstellead te.lrorl CIOI1 ingeniew-s · · -

In ieder geval echter zal melll, bet voor- lopig toch o.ok verder nog met de lile- staande wet moeten doen. Dat kan niet aDders, ook 11a hei. rapport van de staatll- oomllliasie-De Quay niet, wa11t zoaàer -

lle~ijk geregelà beluUnptelsel zal het Biet pan en eerst zal ook zekerheid - t~m. beataan ten opzichte

"UI

Dat eigen belastinggebied is in de loop der jaren wel erg verwrongen en in de verdrukking geraakt.:' De Staatscommis- sie-Oud. s t - t wel YOQr bijzondere moei- lijkhedeD, want bet belastingstelsel vaJl

het Rijk is nog steeds niet definitief gere- geld en de eisen der resp. ministers van Financiën zijn vóór alles geiebt ep 4le noden van het Rijk.

Dit maakt, dat bet eig.en belastisgr;e- bied der gemeenten = moeilijk kan wor- den afg~perkt.

Terecht heeft minister Beel in zijn M.v.A. er dan ook op cewezen, dat de moeilijkheden, voor welke de commi8s.ie- Oud zich geplaatst ziet, niet onderschat mogen worden en dat wij blij mogen zijn over een zo bij uitstek deskundige eom- missie te kunnen beschikken.

Zich aansluitend bij een voorgaallcl be- toog van mr Beernink (C.H.), was de heer Ritmeester van mening, dat ander- zijds het toezicht op de Gemeentebestu-

ren IIOINI toch wel erg ver gaat en dat

de kleinste kleinigheden door Gedep.

Staten moeten worden gqedgekeurd.

Een van de belangrijkste overwegingen van Tborbeeke bij het scheppen van zijn Gemeetltewet is ook geweest de noodzaak vaa de openbaarheNI van 's Raad& hall- delingen. De heer Ritmeester gaf hier- over enige bekende citaten uit Thorbee- ke's g~hrift .. ~r plaatselijke begro- tiag".

Hij haalde deze cit&tel!. aan in verband met de hoogst zonderlinge vertoniag. àie de gemeenteraad van Hoensbroek heeft doen zien. Het niet in de openbaarheid willen behandelen van de begroting dier gemeente raakt toch kant noch wal

Het ergste vond de heer Ritmeester te- recht, dat die gemeenteraad tegen de juiste beslissing van Gedep. Staten ook nog in beroep was gekomen bij de Kroon.

In dit stadium wilde de heer Ritmees- ter zich van verdere bespreking onthou- deD, maar hij deed toch wel duidelijk uit- komen er op te rekenen, dat minister Beel de Kroon zou adviseren om Gedepu- teerde Staten van Limburg in het gelijk te steDen.

Met betrekking tot 4ie Y&D Tersehlllen- de zijden ter sprake gellnlehte gemeente- lijke subsidiëring 'f&ll llet kerkgebouw te Nijmegen, merkte de heer Ritmeester op.

dat hij ~ zou kUlUien begrijpen, dat Bet gemeentebelltuur in een plaats., waar ker- kea te kort :r.ijn en de kerkgenootschap- peil Diet voldoende geld hebben em ker- ken te bouwen, het noodzakelijk Yindt subsidie te verlenen, eTenals ten aanzien van aadere gebouw- 'VOO!' culturele ea g&dsdienstige doeleinde• bet geval kaa zija. Da1ll. moet men echter wel :iorgen, dat ctit d - gegrond ia op -een alge- m e n e regeling.

Hij veeede daar echter aan toe, het anderzijde in verband met de verhouding van Kerk en Staat in het algemeen min- der geweDSt te vinden, dat men daartoe overgaat.

D

was bezwaar r;emaakt, dat de mi- Bister geen maatregelen had genomen om de opening vaa het crematorium te Rhe- den te beletten. Minister Beel betreurde bet, aaar bij zei, wel, Oat deze IIÜchting had plaats gehad vóórdat de wettelijke regeling' ter zake was tilt stand geko- men, maar politiedwang in deze achtte hij toch - te iagrijpeü middd i• dit geval

De heer Ritmeester zei bierover bij de replieken, dat hij totaal geen a&llleiding zag, waarom de )Jouw van het cremato- rium op enigerlei wijze had. moeten

-r-

den belemmerd. Dat er Bieuwe bepalingell komen met betrekking tot de verbraa~

ding, de balseming en de schouwinc van lijken, kan toch bezwaarlijk aanleiding zijn, om deze bouw te belemmeren!

Als de Kamer meent, tlat men had moeten ingrijpen, daa bad zij er maar voor moeten zorgen, dat deze wet vlugger behandeld werd. Dan had iedereen daar-

DEZE BURGER

los in één dagblad op één dag twee berichten, die, elk: op zich zelf zo leuk niet, tezamen en in aanvulling, aardig zijn.

Hel eerste bericht gaat over de Tilburgse gemeenteraad; daar zijn (zoals Het Vaderland mededeelt) .,harde woorden gevallen, toen de K.V.P.-fractie zich niet bereid toonde medewerking te verlenen bij het subsidiëren van Humanitas, omdat de ideologieën dezer vereniging voor een Rooms-Katholiek onaanvaardbaar zijn".

En het tweede is _het verslag in het zelfde Vaderland van de gemeente- raadsvergadering van Den Haag, waar de rooms-katholieke mejuffrouw P. M.

J. Broeders benoemd werd tot inspectrice bij het openbaar onderwijs.

,.De heer Diepenhout (P.v.d.A.) meende, dat iedere Nederlander, onge- acht geloof of politieke overtuiging, recht heelt te solliciteren bij het openhaaf onderwijs. In het algemeen gaat zijn keuze daarbij uit naar voorstanders van het openbaar onderwijs, maar in dit geval steekt no. 'I van de voordracht in kennis en ervaring boven de anderen uit. Hij zal met zijn fractiegenoten derhalve op mej. Broeders stemmen".

Nu wéét ik wel. dat het met de Tilburgse K.V.P.-broeders er lormaliter anders voorstond dan met de Haagse Broeders en dat iemand mij haarfijn kan uit- leggen dat Humanitas gevaarlijker voor katholieken is dan een katholieke inspectrice voor het openbare onderwijs.

Maar de formaliteit en de haarfijnheid der argumenten zijn soms minder overtuigend dan wat op 's harten bodem lei!. Om de een of andere reden (welke, dat moogt U bedenken) ligt de Haagse P.v.d.A. mij nader aan het hart dan de Tilburgse K.V.P.

Misschien ligt dat wel aan het lidmaatschap van de V.V.D. van DEZE BURGER

over zijn eigen mening naar voren kun- nen brengen en dan was teDSlotte, naar hij meende, dat crematorium er toch wel gekomen, omdat uiteiDCleli:ik ook het nieuwe wetsontwerp J:ieh daartegen niet bepaald uitspreekt.

Met betrekking tot de jaargelden, aan·

broeders in de Nederlandse Leeuw en aan ridders in de :Militaire Willemsorde t - gekend, wees onze woordvoerder er o.,_

dat deze nog altijd dezelfde zijn als bi 1815! Voor een broeder N.L. bedraagt dit jaargeld f 200, voor eea ridder M.w.o ..

variërend naar de rang, f 325, f 27Q ea f 200 per jaar. De weduwea ontvangea de he1ft.

Een schamele erkenning van grote v~

diensten, zo zei de heer Ritmeester te-' recht, maar hij kreeg nu gelukkig de ver- zekering, dat aan een verhoging van deze bedragen wordt gewerkt.

Onze geestverwant sprak aija waarde- ring uit voor de herzieninc van de saJa,:

rissen der gemeentesecretarissen en daa.-.

door van bet secretarie-penoneel, a l 8 - de voor die der gemeente-ontvangers. Dil brengt echter weer reden tot klagen vaa anderen en de heer Ritmeester zag hierin een gevolg van bet gemis Yall een ane.

ea alles onwatteade re...._

De Sociaal Economische Raad ia ,._

mening, dat men meer op de toene~

welvaart dan op de index-cijfers van --bet gezinsverbruik zal moeten letten ea daaraaa de kiBeft zal moeteil aa.n~

Zeker, zo merkte de heer Ritmeester tillil zijn wij bij het overheidspel'l!loneel DOg

niet weter.

Hij betreurde dat, want het gevolg ia onrust ea entevredenhéd; begrtjpelij~

want vele leden V&Jl dat personeel.

werkliedea, :wwel als lagere, middel~

en hogere aml)t.e&&rell, leven op de r&Dd van armoede.

De Regering doet teveel aa.n partiële herzieningen, die voor sommige groepen 'YerbeteringeD brengen, maar die dar. bij anderen weer entStige ontevredenheW wekk.en.

En bij het hogere personeel loopt het , aan alle kanten mis. Bij de behandeling van de begroting had áe heer Ritmees- ter reeds de aandacht gevestigd op bet ontstellende tekort aan ingeaieurs b'i de P.T.T. en de Octrooiraad en op een te- kort van niet minder grote betekenis bij de Rijksacoountantsdienst.

En bij de Rijkswaterstaat loopt het met de voorziening van inpnïeurs to- taal mis. Bij de technische diensten van leger, luchtmacht en marine gaan de geschoolde krachten, zo spoedig hun verband het toelaat, over :naar het par- ticuliere bedrijf.

Zij allen kunnen in het vrije bedrijf beter hun plaats vinden met betere sa- larissen -en snellere promoties, terwöJ de sociale regelingen langzamerhand zeker niet veel venebillen bij die van het Rijk.

De financiële vooruitgang, die nu pa.s door de ambtenaren wordt gemaakt, verliest voor iets hoger geplaatatea reeds aanmerkelijk aan betekenis waa- neer men constateert, welke nivelferen- de werking de progresaie van de Inkom- stenbelasting heeft.

De 6 pct.-loonsverboging heeft bij sala- rissen 'van f 10.000 tot f 14.000 per jaar tengevolge, dat van het meerdere, dat wordt ontvangen, meer dan 30 tot 34 pct. belasting dien~ te worden betaald.

De heer Ritmeester had daarvan ea aantal berekeningen als . voorbeeld ~ gemaakt, welke staat in de Handelingen is afgedrukt. Uit deze cijfers blijkt, zo- als hij terecht vaststelde, duidelijk, dat naast de geëffectueerde I pet. loons- verhoging de Regerinc eeavoudig niet

aa.n denivellering kan ontkomen.

(Vet"Vels ep pa1. 4l

* ^{~ WEEK tot WEEK *}

Jlijf Mei

I n een nota aan de Tweede Kamer heeft mi-

nister~president dr Drees enige bijzonder- heden medegedeeld over de viering van de tiende verjaardag der bevrijding op 5 Mei 1955.

Reeds bij de algemene politieke beschouwingea in de Tweede Kamer zeide dr Drees, dat de re- gering op het standpunt staat, dat er alle aanlei- ding is, de tiende verjaardag yan de nationale be- vrijding op grootse wijze te vieren.

Met instemming heeft zij daarom kennis geno-- men van de vonriing van een breed samengesteld nationaal comité, dat na veelzijdig overleg de grote lijnen van de viering van de bevrijdingsdag op 5 Mei van het volgend jaar zal vaststellen en voorlichting en steun wil verlenen aan de plaat- selijke verenigingen en instanties, die zich met de voorbereiding van feestelijkheden op die dag bezighouden.

In het algemeen zal de organisatie van de her~

denking van de nationale bevrijding aan gemeen- ten, verenigingen etc. worden overgelaten.

De regering is echter voornemens, op 5 Mei 1955 te Wageningen, waar de capitulatie-over- eenkomst werd getekend, een plechtigheid te doen houden. _

Tot zover kunnen wij volkomen met de plan:- nen van de regering instemmen. De nationale he~

vrijdingsdag is reeds lang, ook op deze plaats, een onderwerp van discussie geweest. Daarbij moest helaas worden geconstateerd, dat de houding van de regering ten opzichte van de- Bevrijdingsdag niet steeds de onverdeelde instemming van geheel ons volk had.

Ook nu weer komt dr Drees in zijn jongste nota aan de Kamer tot een uitspraak, die niet overal met enthousiasme zal- worden begroet, n.l. als wordt medegedeeld, dat de regering ten opzichte van. de viering van de nationale bevrijding in de verdere toekomst haar standpunt nader zal bepa- len, nadat· is g'eblèken, hoe de herdenking op

s:

dodingen heeft. Zij schept n.l. de mogelijkheid o.m op de eenmaal tot dusverre aangenomen hou- ding terug te komen. Doch de formulering van de uitspraak doet niet bepaald sympathiek aan, het- .

g~n wij menen te moeten betreuren. ·

Hóensbroek weer in het gareel

D

delijk haar halsstarrige houding laten varen.

Zoals bekend, stemde deze katholieke meerder- heidsEractie enkele maanden geleden er voor om de begroting zonder debat goed te keuren. Wij hebben aan deze wel zeer ondemocratische hou- ding in ons blad van -16 October j .1. een uitvoerig commentaar gewijd, uiteraard in critische en af~

keurende zin.

De veertien leden tellende katholieke fractie in de gemeenteraad van Hoensbroek heeft thans in een fractievergadering met de kleins.t mogelijke meerderheid ( 8 tegen 6 stemmen) besloten alsnog in· te stemmen met het houden van algemene he~

schouwingen over ·de gemeentebegroting.

Niettemin blijft dit toch een onverkwikkelijk in- cident, temeer nu de katholieke fractie niet geheel uit eigen beweging op haar vroegere onverzette~

lijke en ondemocratische houding terugkomt, doch dit veeleer heeft gedaan onder de druk van ver~

schillende omstandig.heden.

In de eerste plaats hadden Gedeputeerde Sta~

ten geweigerd hun goedkeuring aan de begroting te geven. Buitendien is er in de Tweede Kamer ook het nodige over dit onverkwikkelijke geval gezegd, waarbij minister Beel de verontwaardi~

ging door de Kamer geuit, volkomen deelde.

Buitendien kreeg de gemeente Hoensbroek ook te maken met moeilijkheden in de praktijk, die het gevolg waren van de wonderlijke houding van de katholieke fractie, doordat op de lagere scholen met het verstrekken van melk moest worden ge- stopt, omdat er geen geld meer beschikbaar was.

Hoe dit alles ook zij. de katholieke fractie in Hoensbroek heeft in een verstandig ogenblik de betekenis gezien yaa bet spreekwoord. dat ten halve gekeerd beter is dan ten hele gedwaald.

Metge de Nederlan~ gemeeDtepolitiek in de toekomst voor dergelijke onaangename incidenten bespaard blijven.

. Noodtoestand in eigen land (I)

Een drietal officiële rapporten onthullen bij- zonderheden over de bedroevende woon- toestanden op Marken.

In 1948 stelde de Provinciale Waterstaat van Noord~HoUand een nota samen over Marken, waarin werd geconstateerd, dat een groot deel der woningen éénkamerwoningen zijn. waar wonen, slapen. koken en wassen in één vertrek gebeurt.

Men slaapt in bedsteden en kinderen slapen vaak onder de bedstee van de ouders. Daarbij komt nog, dat· een bedstee vaak niet wordt ge~

bruikt. omdat zij als pronkstuk dient.

Door de gehorigheid in de woningen. als ge~

volg van de dunne wanden, aldus het rapport, die de dicht op elkaar gebouwde woningen van elkaar scheiden, is er langzamerhand een mentaliteit ont- staan als in een concentratiekamp.

Ook in 1952 verscheen er een nota over Mar~

. ken en wel van de Economisch-Technologische Dienst voor Noord~Holland, waarin Marken een .,depressed area" op sociaal terrein· werd ge~

noemd. De samenstellers achtten de woontoestan~

den op Marken een bedreiging voor het voortbe~

staan van de Marker samenleving.

Een verbetering van de woningtoestand werd in deze nota dan ook dringend aanbevolen.

Naar het ,.Handelsblad" weet te melden, ver~

scheen ~ezer dagen een door de directeur van de Economisch-Technologische Dienst voor Noord- Holland opgemaakt verslag over die dienst over het tijdvak 1 September 1953-31 Augustus 1954.

In dit verslag wordt het o.m. teleurstellend ge~

noemd, dat de minister van Wederopbouw en Volkshuisvesting geen termen aanwezig acht de plannen tot verbètering of samenvoegen van de bestaande woningen metterdaad te steunen.

Daarentegen heeft .het Provinciaal Bestuur de gemeente Marken een bijdrage toegezegd voor een inventarisatie van de woningen; de eerste stap om een eind te maken aan de gesignaleerde woningtoestanden.

.·Dit zijn YOQn.;f!ar ontstelJende mededelingen, die ongetwijfeld de nodige aandacht verdienen.

In feite is het toch zo, dat de natie met Marken pronkt alS .een bijz;ondere · bezienswaardigheid voor de buitenlandse. toerist.· Die toerist ziet alleen de schijn, waarachter zich, gelijk nu wee~ opnieuw . blijkt, toestanden verbergen, die allerminst ver~

antwoord genoemd kunnen worden.

Een dergelijke positie is niet houdbaar en aan de klachten van Marken zal dan ook zeer zeker aandacht moeten worden geschonken.

Noodtoestand in eigen land (11)

E en allerminst rooskleurige toestand heerst er eveneens onder de vissers van het IJs~

selmeer. In de kringen van de vissers zelf is men van oordeel, dat op zeer korte termijn maatregelen moeten worden genomen om de vloot, tellende 900 schepen tot de helft teru't} te brengen. ·

Teneinde dit te bereiken hebben, aldus weet ,.De Volkskrant" te melden, de Vereniging van Zuidelijke IJsselmeervissers en de R.K. Zeevis- sersvereniging .,Sint Petrus" dezer dagen hun wensen kenbaar gemaakt.

Tijdens een persconferentie in Amsterdam klaagden de afgevaardigden van de vissersdorpen hun nood. ,.Inderdaad ten hemel schreiend".

voegde burgemeester Van Baar van Edam-Vo- lendam er aan toe. Want tachtig procent van de vissers is gedwongen in de winter in de fabriek of bij de D.U.W. te gaan werken, teneinde een boterham voor het gezin te verdienen.

De IJsselmeervissers voelen zich kleine zelf~

standigen. Vaklieden op hun terrein, die nu ge- dwongen worden als ongeschoolden allerlei werk te verrichten, waarop wordt neergezien. De ver~

dergaande inpoldering heeft de vangsten sterk doen verminderen.

De voorzitter van de Volendamse vereniging schetste de angst voor de toekomst in enkele woorden: ,.Straks moeten wij werk vragen aan de boer. die bouwt op het land waar wij gevist heb- he ..

n •

Zoals reeds opgemerkt, wensen de vissers zelf inperking van de vloot tot de helft en zij zijn be- reid daarvoor offers te brengen. Maar daarvoor vragen zij dan weer meer steun van de overheid,

die in i 932 al op deze toestand was voorbereid, maar, dat moet er worden bij vermeld, door het toch in leven blijven van de vis later de visserij weer kon bevorderen.

Thans zijn de vissers evenwel niet meer tegen de situatie opgewassen. De inpoldering geldt al een nationaal belang, doch het mag toch niet zo zijn, dat de vissers er de dupe van worden.

Zij zijn thans tot actie overgegaan, nadat zij ruim een jaar hebben gewacht op het rapport van de interdepartementale commissie Beperking Vis- vergunningen IJsselmeer onder voorzitterschap van het Tweede Kamerlid ds Van der Zaal.

De vissers wensen o.m. omscholing en her~

plaatsing van de jongeren onder de vissers (tot 40 jaar). Zij vragen voorts beroepskeuze-advies en adviseurs voor de periode van en onmiddeUijk na de omschakeling. Ook menen deze vissers recht te hebben op vacante functies in het nieuwe land, zoals politie of brandweer en op vestigings~

vergunningen voor b.v. een . vishandel in de Noordoostpolder.

Het zijn enkele door de vissers gewenste maat- regelen, die wij hier opsommen. Bij het invoeren er van menen zij, dat vele collega's vrijwillig hun visvergunningen zullen inleveren.

De gunstige economische situatie van het heden ten opzichte van de crisis der dertiger jaren moet het, naar de mening van de vissers, gemakkelijker maken de gevraagde maatregelen door te voeren • Kortom, hier is ook sprake van een emstig pro- bleem, dat de openbare belangstelling verdient, Doch dat niet alleen. Het vraagt eveneens om een spoedige en afdoende oplossing.

lJe vrije beroepen

In .. De Volkskrant" van j.l. Zaterdag lazen wij het navolgende:

.,In het Koor der Klagenden zingen de vrije beroepen hun partij mee. Maar zij slaan hierbij een vreemde toon aan: zij m9pperen .alleen, ma~.

soms hardop, mee~tal onder elkaar, , . Zij verdienen te weinig. Wie niet? Zij kunnen niet voor hun oude dag zorgen: alle hogere. werk ..

nemers - nou, allemaal? - krijgen bedrijfspen- sioenen, waarvan een groot deel door de zaak wordt betaald. (belastingvrij) en hun eigen premie wordt voor de . belasting van het inkomen af ge-:-,

trokken. · ..

Maar zij, de vrije beroepen .. kunnen het niet uit hun zaak halen, zodat het van de winst afgaat;

alles wat er na de kosten overschiet is inkomen_ •.

Van hun inkomen kan geen hogere premie dan•

1800 gulden jaarlijks voor de belasting afgetrok~

ken worden.

Dat s<:hijnt een zeèr behoorlijk bedrag, maar als veel beoefenaars van vrije beroepen pas op hun veertigste jaar werkelijk gaan verdienen, zodat zij zich behoorlijk kunnen verzekeren, terwijl op hun zestigste jaar het vet van de soep is, dan is 1800 gulden niet zo heel veel. Veel betalen dan meer, maar uit het belastbaar inkomen.

Zo klagen huisartsen, specialisten, veeartsen,.

notarissen, advocaten, accountants, tandartsen, psychologen en misschien nog wel anderen die zich zelfstandig gevestigd hebben. Goede raad is duur. Maar als zij eens begonnen met een onder~·

linge levens~ en ouderdomsverzekering, die zij hij levensverzekeringsmaatschappijen onderbrach- ten? Men zou dan in ieder geval een inzicht krij- gen in de feitelijke toestand. En misschien krijgen wij er een nieuwe bond bij: die van de vrije beroe- pen. In ieder geval zouden zij dan welluidender meezingen in het Koor der Klagenden."

Aldus .,De Volkskrant".

Wij kunnen voor dit geschrijf weinig bewon- dering hebben. Is dit de toon en de stijl waarmee men een zo belangrijk probleem in katholieke kring wil ,.afdoen"?

Is dit een serieuze behandeling van een vraag- stuk, waarvan men in katholieke kring ons wil doen geloven, dat de belangen van de vrije be- roepen bij de K.V.P. in zulke goede handen zija1

Ons antwoord luidt: Neen. lntegendeelt

Proefabonnementen

Tegen overmaking van 50 cents (op girorekening 245103, ten name van de Penningmeester van de Stichting Vrijheid en Democratie te Amersfoort) krijgt men ons blad toegezonden tot 1 Januari 1955.