RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK IN HET KADER VAN VOOR- EN VROEGSCHOOLSE
EDUCATIE
Basisschool De Singel De Singel
Plaats : Schiedam
BRIN nummer : 13LM|C1
LRKP nummer : 620873632
Onderzoeksnummer : 287931 Datum onderzoek : 19 mei 2016
1 INLEIDING . . . 5
2 BEVINDINGEN . . . 7
3 CONCLUSIE. . . 11
4 REACTIE VAN KIES: BESTUUR EN/OF HOUDER . . . 12
BIJLAGE 1 OORDELEN . . . 13
INHOUDSOPGAVE
Op 19 mei 2016 heeft de inspectie peuterspeelzaal De Singel en basisschool De Singel onderzocht. Het onderzoek is gedaan vanwege het toezicht van de Inspectie van het Onderwijs op de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie (vve). De inspectie monitort in 2013 en 2015/2016 de kwaliteit van vve in de 37 grote gemeenten (G37). Vve is bedoeld voor jonge kinderen die het risico lopen onvoldoende toegerust te zijn voor een soepele instroom in groep 3 van het basisonderwijs, waardoor ze grote kans lopen om achterop te raken.
Tijdens het onderzoek heeft de inspectie de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie beoordeeld met een set indicatoren, waarmee zij overeenkomstig de Wet op het Onderwijstoezicht (WOT) kan beoordelen of de vve-locaties op belangrijke onderdelen vve van voldoende kwaliteit biedt. Deze indicatoren hebben betrekking op:
• De voorwaarden voor vve
• De ouders
• De kwaliteit van de educatie:
- Het vve-programma, zoals dat wordt aangeboden - Het pedagogisch klimaat
- Het educatief handelen
• De ontwikkeling, zorg en begeleiding
• De kwaliteitszorg
• De doorgaande lijn tussen de voor- en vroegschool
• De resultaten van vve
Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten:
• Analyse van de door de locatie ingevulde digitale vragenlijst.
• Analyse van documenten en gegevens over de locatie die de inspectie voorafgaand aan het onderzoek heeft opgevraagd.
• Vve-locatiebezoek, waarbij:
◦ documenten, handelingsplannen en groepsplannen zijn bestudeerd;
◦ enkele groepsbezoeken zijn uitgevoerd. Deze vve-bezoeken vonden plaats in de groepen; peuterspeelzaalgroep, 2B-S, 1A-S, 2C-G en nog twee onderbouwgroepen die spontaan zijn bezocht.
◦ gesprekken met de directie, ouders, pedagogisch medewerkers en leerkrachten en de intern begeleider en een
vertegenwoordiging van het bestuur zijn gevoerd.
INLEIDING 1
Onderzoeksopzet
De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader vve 2010. Dit document is te vinden op
www.onderwijsinspectie.nl.
In hoofdstuk 2 van dit rapport beschrijft de inspectie de bevindingen die uit haar onderzoek naar voren zijn gekomen. Bij de geconstateerde verbeterpunten is tevens een onderbouwing opgenomen. In hoofdstuk 3 volgt de conclusie. In hoofdstuk 4 geeft het bestuur zijn reactie op de bevindingen van de inspectie.
Bijlage 1 van dit rapport bevat een overzicht van de bij dit onderzoek gebruikte indicatoren en de bevindingen van de inspectie daarover.
Toezichtkader
Opbouw rapport
Uit het overzicht in bijlage 1 valt op te maken dat de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie op aspecten op orde is, te weten de kwaliteit van de uitvoering van vve, de opbrengsten en de kwaliteitszorg.
Daarnaast zijn er verbeterpunten geconstateerd op de volgende aspecten:
condities, ouders, ontwikkeling van begeleiding en zorg en de doorgaande lijn.
Totaalbeeld
Basisschool De Singel is een grote school met vier locaties. Op een van haar locaties aan de Buitenhavenweg heeft zij een inpandige peuterspeelzaal onder eigen beheer. Dit is de peuterspeelzaal die tot schooljaar 2014/2015 nog onder het beheer van Komkids onder de naam van Kekt stond. Tijdens het vorige inspectiebezoek in 2014 zijn de peuterspeelzalen van Kekt waaronder de Singel, beoordeeld. Omdat de peuterspeelzaal een nieuwe bestuurder heeft en de school nu verantwoordelijk is voor het vve-beleid worden de oordelen van het vorige inspectiebezoek niet meegenomen in dit rapport.
De samenwerking tussen de peuterspeelzaal en de groepen 1en 2 is in het afgelopen jaar geïntensiveerd en heeft onder andere geleid tot een impuls voor de kwaliteitsverbetering. Dit is met name te zien in het doelgericht werken met peuters en kleuters en het planmatig en systematisch werken aan
kwaliteitsverbetering. Daarnaast is er nu onder leiding en van de intern
begeleider een goede zorgstructuur voor de zorg en begeleiding van alle peuters en kleuters die ondersteuning nodig hebben.
Toelichting
Condities
De condities zijn op de meeste onderdelen op orde. De nieuwe vve-coördinator is sinds dit schooljaar aangesteld op de peuterspeelzaal en is bezig om haar vve- certificaat te behalen voor het vve-programma. Verschillende leraren op de basisschool zijn ook nog bezig om hun vve-certificering te halen. Daarnaast geeft de school aan dat zij vanwege financiële middelen niet de keuze kan maken om op alle groepen gedurende 10 uur twee leerkrachten op de groep te zetten. Wel zijn er stagiaires en onderwijsassistenten die regelmatig in de groep zijn en extra ondersteuning kunnen geven. Omdat dit niet op alle
kleutergroepen het geval is wordt deze indicator onvoldoende beoordeeld.
BEVINDINGEN
2
Ouders
De school heeft sinds het vorige inspectiebezoek flink geïnvesteerd in haar ouderbeleid. Nu dat de peuterspeelzaal onder haar beheer valt is het een gezamenlijk ouderbeleidsplan gemaakt waarin concrete doelen en activiteiten zijn opgenomen. Ouders zijn hierover in een ouderbijeenkomst geïnformeerd.
Ook is gevraagd waar ouders behoefte aan hebben als het gaat
om ondersteuning en communicatie. De school en de peuterspeelzaal geven aan dat zij meer vraaggericht willen gaan werken. Tijdens de gesprekken die de inspectie met de ouders voerde bleken sommige ouders opvoedingsverlegen.
Zowel de school als de peuterspeelzaal zou kunnen gaan nadenken hoe zij hierin kan faciliteren en hoe zij daarnaast vanuit educatief partnerschap de
ontwikkeling van de kinderen verder samen kan stimuleren.
Daarnaast is er winst te boeken door op de peuterspeelzaal tijdens de inloop de ouders meer te begeleiden bij het samen spelen met hun kind.
Zowel de school als de peuterspeelzaal stimuleren de ouders om thuis
aktiviteiten met hun kinderen te doen er wordt echter niet aan ouders gevraagd of ze dit ook daadwerkelijk hebben gedaan. Waardoor ze niet weten of en hoe ze dit meer moeten gaan stimuleren.
Kwaliteit van de uitvoering van vve
De kwaliteit van de uitvoering op de basisschool en op de peuterspeelzaal is grotendeels op orde.
Het aanbod is doelgericht en afgestemd op de verschillende niveaus in de groep.
De kinderen zijn actief betrokken en worden gestimuleerd in hun taal en denkontwikkeling. De sfeer is positief en de kinderen voelen zich veilig. Met name op de peuterspeelzaal is hier in het afgelopen schooljaar flink in geïnvesteerd.
Het educatief handelen is voldoende op orde toch kunnen zowel op de school als in de peuterspeelzaal de pedagogisch medewerkers en de leraren zich nog verbeteren in het goed luisteren en volgen van de kinderen. Initiatieven en vragen om bevestigingen van kinderen worden niet altijd gezien. De responsiviteit, het echt luisteren en doelgericht daarop aansluiten kan nog verder verdiept worden.
Daarnaast is de taakverdeling tussen de pedagogisch medewerker, maar ook die tussen de leraren en de onderwijsassistenten niet voldoende duidelijk.
Ontwikkeling, begeleiding en zorg
Om de ontwikkeling van de peuters en de kleuters te volgen, gebruiken de peuterspeelzaal en de groepen 1 en 2 eenzelfde genormeerd observatiesysteem.
Hierdoor is er een goed beeld van de groei die op de vier ontwikkelingslijnen
wordt doorgemaakt. De zorgstructuur biedt een eenduidige basis omdat deze door de intern begeleider van de school wordt aangestuurd. Sinds dit schooljaar werken de leraren met een zelf ontworpen groepsplan waarin de kinderen zijn ingedeeld op niveau en aangepast aanbod en begeleiding krijgen. De
peuterspeelzaal gebruikt dit nieuwe groepsplan ook en hierdoor krijgen de peuters eveneens ondersteuning op maat.
Zowel de school als de peuterspeelzaal kunnen zich nog verbeteren door
dieper te analyseren waar groei of achterstand vandaan komt en door de doelen van de extra begeleiding zowel voor kleine groepjes als voor individuele
kinderen te concretiseren.
De evaluatie van de gegeven extra ondersteuning en begeleiding wordt in het nieuwe groepsplan vastgelegd. Wat hierbij opvalt is dat met name het proces van werken wordt geëvalueerd. Wat deze evaluatie voor de vervolgstappen van de begeleiding zegt is daardoor niet duidelijk.
Kwaliteitszorg binnen de voor- en de vroegschool
De kwaliteitszorg van vve op basisschool De Singel is sterk verbeterd. Er is door een externe audit een beeld gevormd van de kwaliteit van vve. Hierin zijn tevens de competenties van alle leraren meegenomen. De peuterspeelzaal heeft aan deze audit meegedaan. Op basis daarvan is een verbeterplan gemaakt en wordt er systematisch gewerkt aan de verdere ontwikkeling van vve. Een van de belangrijkste overkoepelende verbeteringen is dat zowel leraren als pedagogisch medewerkers gaan werken aan het geven van (spel)ruimte aan de kinderen zonder daarbij de doelen uit het oog te verliezen. Ook het denken vanuit hoge verwachtingen is een centraal werkpunt.
Met groepsbezoeken worden de verbeteringen gemonitord en geborgd.
Inmiddels is vve onderdeel van de kwaliteitscyclus van de basisschool en maakt ze onderdeel uit van het schoolbeleid.
Doorgaande lijn
De doorgaande lijnen zijn sinds het onderbrengen van de peuterspeelzaal onder het beheer van de school verder versterkt.
De doorstroom van peuters naar de basisschool is nog steeds 100% en er is sprake van een warme overdracht.
Alhoewel er in de peuterspeelzaal met een ander programma wordt gewerkt als in groep 1 en 2 zijn er duidelijke afspraken gemaakt over de themaplanning en de werkwijze. De school is zich aan het oriënteren om met hetzelfde programma als de peuterspeelzaal te gaan werken. Ook op het gebied van het educatief en pedagogisch handelen en de zorgstructuur is er een duidelijke doorgaande lijn.
Afspraken over de manier om met ouders om te gaan zijn onvoldoende in de praktijk zichtbaar. Zo kunnen school en peuterspeelzaal de ouderbijeenkomsten, de inloop en mogelijke andere ouderactiviteiten beter afstemmen en vormgeven.
Opbrengsten
De opbrengsten van zowel van de peuterspeelzaal als de school worden conform de afspraken aan de gemeente Schiedam aangeleverd. Omdat er geen
nulmeting is geweest, noch op de vroegschool, noch op de voorschool is niet duidelijk of de resultaten van voldoende niveau zijn. Daarom zijn deze door de inspectie niet in deze beoordeling meegenomen.
De Inspectie van het Onderwijs constateert dat de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie op peuterspeelzaal De Singel en basisschool De Singel grotendeels op orde is. Uit het onderzoek is gebleken dat de vve-
locatie enkele verbeterpunten kent.
CONCLUSIE
3
Dit rapport beschrijft de oordelen van de inspectie over de kwaliteit van het onderwijs op basisschool en peuterspeelzaal De Singel.
Daarnaast heeft de inspectie het bestuur gevraagd de oordelen van de inspectie te vertalen naar de ontwikkelingsrichting van de voorschool en vroegschool.
Hieronder geeft het bestuur haar reactie:
REACTIE VAN KIES: BESTUUR EN/OF HOUDER
4
In de onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid.
De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is.
Legenda:
1. Staat in de kinderschoenen: verbeteringen zijn dringend nodig. Deze kwalificatie geeft aan dat er écht iets verbeterd dient te worden.
2. Enigszins ontwikkeld: verbeteringen zijn wenselijk. Deze kwalificatie geeft aan dat het wenselijk is dat iets verbeterd wordt.
3. Voldoende.
4. Goed ontwikkeld: een voorbeeld voor anderen. Deze kwalificatie geeft aan dat dit aspect in orde is, en wel op een zodanige manier dat andere voor- en/of vroegscholen hiervan kunnen leren.
BIJLAGE 1 OORDELEN
A : 13LM|C1 - Basisschool De Singel Legenda
Condities A
2 Voldoende vve-tijd
Kwaliteit pedagogisch medewerkers
2 A3 Beroepskracht - kind ratio ("dubbele bezetting")
A5.4 Alle beroepskrachten zijn toereikend vve-geschoold
Ouders A
3 3 3 2 2 3 B1 Gericht vve-ouderbeleid
B2 Ouders zijn vooraf adequaat geïnformeerd
B3 Intake
B4 Stimuleren om thuis ontwikkelingsstimulerende activiteiten te doen B5 Participatie in vve-activiteiten in de voorschool/vroegschool B6 Informeren over de ontwikkeling van hun kind
Kwaliteit van de uitvoering van vve A
Kwaliteit van de educatie: het aangeboden programma
3 C1.1 Een integraal vve-programma
Kwaliteit van de uitvoering van vve A 3 3 3 Kwaliteit van de educatie: het pedagogisch klimaat
3 3 3
3
3 Kwaliteit van de educatie: het educatief handelen
2
3 3 3
3 3
3 C1.2 Werken met een doelgerichte planning
C1.3 Het activiteitenaanbod gericht op de taalontwikkeling is voldoende dekkend en geconcretiseerd
C1.4 Het aanbod klimt op in moeilijkheidsgraad en er wordt gedifferentieerd
C2.1 Het pedagogisch handelen van de pedagogisch medewerkers/
leerkrachten is respectvol
C2.2 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten structureren en hanteren duidelijke pedagogische gedragsgrenzen
C2.3 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stimuleren de sociale vaardigheden en de persoonlijke competenties van de kinderen C2.4 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de
zelfstandigheid van de kinderen en tonen respect voor de autonomie van het kind
C2.5 De inrichting van de ruimte is aantrekkelijk, uitdagend en spel- en taal- uitlokkend
C3.1 Het educatief handelen van beide pedagogisch medewerkers/
leerkrachten is goed op elkaar afgestemd
C3.2 Er worden structureel effectieve en gerichte activiteiten voor de taalontwikkeling uitgevoerd
C3.3 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de interactie met en tussen kinderen
C3.4 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stimuleren actieve betrokkenheid van de kinderen en verrijken het spelen en werken C3.5 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de ontwikkeling
van aanpakgedrag (strategieën) bij de kinderen
C3.6 Het gedrag van de pedagogisch medewerkers/leerkrachten met de kinderen is responsief
C3.7 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stemmen de activiteiten af op verschillen in de ontwikkeling van de individuele kinderen
Ontwikkeling, begeleiding en zorg A
Ontwikkeling, begeleiding en zorg binnen de groep
3 2 2 Ontwikkeling, begeleiding en zorg in de bredere zorgketen
D1.1 Volgen van de brede ontwikkeling van alle kinderen
D1.2 De begeleiding is planmatig voor: de hele groep, de kleine (tutor)groep en het individuele kind
D1.3 De evaluatie van de aangeboden begeleiding en zorg
Ontwikkeling, begeleiding en zorg A 3
3
3 D2.1 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten hebben een overzicht van de
kinderen die zorg nodig hebben die de voor- resp. vroegschool niet kan leveren, en van de aard van die zorg
D2.2 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten zorgen dat kinderen aangemeld worden voor externe zorg wanneer de voor- resp.
vroegschool de gewenste zorg niet kan leveren
D2.3 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten blijven de ontwikkeling van kinderen met extra zorg bijhouden
Kwaliteitszorg binnen de voor- en de vroegschool A 3 3 3 3 3 3 E1 Er is vve-coördinatie op de voor- resp. vroegschool
E2 De voor- resp. vroegschool evalueert de kwaliteit van vve regelmatig E3 De voor- resp. vroegschool evalueren de resultaten van vve
E4 De voor- resp. vroegschool werkt planmatig aan vve- verbetermaatregelen
E5 De voor- resp. vroegschool borgt de kwaliteit van haar vve-educatie E6 In de kwaliteitszorg van de vroegschool wordt ook specifiek naar vve
gekeken
Doorgaande lijn A
3 3 3 3 3
2 3 F1 Er is vve-coördinatie tussen de voor- en vroegschool
F2 Er is concreet beleid om zoveel mogelijk kinderen te laten doorstromen naar een vroegschool
F3 De voor- en vroegschool zorgen voor een warme overdracht F4 Het aanbod van de voor- en vroegschool is op elkaar afgestemd F5 Het pedagogisch klimaat en het educatief handelen van de voor- en
vroegschool is op elkaar afgestemd
F6 De manier om met de ouders om te gaan op de voor- en de vroegschool is op elkaar afgestemd
F7 De interne begeleiding en zorg zijn op de voor- en vroegschool op elkaar afgestemd
Opbrengsten van vve A
3 3 G1 De resultaten worden gemeten conform de gemeentelijke afspraken
G3 Verlengde kleuterperiode
B : 620873632 - De Singel Legenda
Condities B 3 3 3 Voldoende vve-tijd
4 Kwaliteit pedagogisch medewerkers
3 3 3 3 A0.1 Er is een recent GGD-rapport beschikbaar
A2 De groepsgrootte voldoet aan de maximumeisen (voorschool) A3 Beroepskracht - kind ratio ("dubbele bezetting")
A4.1 De peuters volgen gedurende voldoende tijd (per week) een vve- programma op de voorschool
A5.2 Alle beroepskrachten zijn toereikend gekwalificeerd (opleiding) A5.3 Alle beroepskrachten spreken voldoende Nederlands
A5.4 Alle beroepskrachten zijn toereikend vve-geschoold A5.5 Er is een jaarlijks vve-opleidingsplan
Ouders B
3 3 3 2 3 3 B1 Gericht vve-ouderbeleid
B2 Ouders zijn vooraf adequaat geïnformeerd
B3 Intake
B4 Stimuleren om thuis ontwikkelingsstimulerende activiteiten te doen B5 Participatie in vve-activiteiten in de voorschool/vroegschool B6 Informeren over de ontwikkeling van hun kind
Kwaliteit van de uitvoering van vve B
Kwaliteit van de educatie: het aangeboden programma
3 3 3 3 Kwaliteit van de educatie: het pedagogisch klimaat
3
3 3
3 C1.1 Een integraal vve-programma
C1.2 Werken met een doelgerichte planning
C1.3 Het activiteitenaanbod gericht op de taalontwikkeling is voldoende dekkend en geconcretiseerd
C1.4 Het aanbod klimt op in moeilijkheidsgraad en er wordt gedifferentieerd
C2.1 Het pedagogisch handelen van de pedagogisch medewerkers/
leerkrachten is respectvol
C2.2 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten structureren en hanteren duidelijke pedagogische gedragsgrenzen
C2.3 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stimuleren de sociale vaardigheden en de persoonlijke competenties van de kinderen C2.4 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de
zelfstandigheid van de kinderen en tonen respect voor de autonomie van het kind
Kwaliteit van de uitvoering van vve B
3 Kwaliteit van de educatie: het educatief handelen
2
3 3
3 3
3 3 C2.5 De inrichting van de ruimte is aantrekkelijk, uitdagend en spel- en taal-
uitlokkend
C3.1 Het educatief handelen van beide pedagogisch medewerkers/
leerkrachten is goed op elkaar afgestemd
C3.2 Er worden structureel effectieve en gerichte activiteiten voor de taalontwikkeling uitgevoerd
C3.3 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de interactie met en tussen kinderen
C3.4 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stimuleren actieve betrokkenheid van de kinderen en verrijken het spelen en werken C3.5 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de ontwikkeling
van aanpakgedrag (strategieën) bij de kinderen
C3.6 Het gedrag van de pedagogisch medewerkers/leerkrachten met de kinderen is responsief
C3.7 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stemmen de activiteiten af op verschillen in de ontwikkeling van de individuele kinderen
Ontwikkeling, begeleiding en zorg B
Ontwikkeling, begeleiding en zorg binnen de groep
3 2 2 Ontwikkeling, begeleiding en zorg in de bredere zorgketen
3
3
3 D1.1 Volgen van de brede ontwikkeling van alle kinderen
D1.2 De begeleiding is planmatig voor: de hele groep, de kleine (tutor)groep en het individuele kind
D1.3 De evaluatie van de aangeboden begeleiding en zorg
D2.1 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten hebben een overzicht van de kinderen die zorg nodig hebben die de voor- resp. vroegschool niet kan leveren, en van de aard van die zorg
D2.2 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten zorgen dat kinderen aangemeld worden voor externe zorg wanneer de voor- resp.
vroegschool de gewenste zorg niet kan leveren
D2.3 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten blijven de ontwikkeling van kinderen met extra zorg bijhouden
