1
Waardetoevoeging van integrated
reporting voor investeerders
Bachelorscriptie
(Definitieve versie)
Suraina Chabboe
10192484
BSc Accountancy & Control
Erik van der Veer
26 juni 2018
2
Statement of Originality
This document is written by Student Suraina Chabboe who declares to take full responsibility for the contents of this document.
I declare that the text and the work presented in this document is original and that no sources other than those mentioned in the text and its references have been used in creating it.
The Faculty of Economics and Business is responsible solely for the supervision of completion of the work, not for the contents.
3
Abstract
In deze thesis wordt aan de hand van een literatuuronderzoek onderzocht in hoeverre integrated reporting waarde toevoegt voor investeerders. De mate van waardetoevoeging voor investeerders wordt geoperationaliseerd aan de hand van vier criteria, namelijk de betrouwbaarheid, de relevantie, de begrijpbaarheid en de vergelijkbaarheid van integrated reports. De vier criteria zijn gebaseerd op de kwalitatieve karakteristieken van informatie. Er kan op deze manier worden gekeken of de informatie in de rapporten van hoge kwaliteit zijn. Indien dit het geval is zal er sprake zijn van meer toegevoegde waarde voor
investeerders. Deze thesis poogt bij te dragen aan bestaande literatuur door te onderzoeken of integrated reports informatie bevatten die waarde toevoegen voor investeerders. In eerdere onderzoeken is er namelijk sprake van een onderbelichting van dit onderwerp. Integrated reporting is ontstaan vanwege het feit dat CSR-rapporten vaak gezien werden als te lang en te complex. Integrated reporting zorgt echter voor een integratie van financiële en non-financiële informatie. De rapporten zorgen voor minder onzekerheid ten aanzien van de prestaties en vooruitzichten van een bedrijf, het zorgt ook voor minder
informatieasymmetrie. De manier van presentatie van de informatie, door toepassing van integrated reporting, kan ook voor een makkelijkere informatieverwerking zorgen.
Daarnaast kan het geïntegreerde denken tot tijdige informatie leiden. De rapporten kunnen echter worden gebruikt als manipulatiestrategie om de aandacht af te leiden van de zwakke prestaties. Het kan daarnaast ook kostbaar zijn om de informatie de presenteren. Het is verder onwaarschijnlijk dat investeerders de rapporten volledig zullen begrijpen, vanwege het feit dat integrated reporting een nieuw initiatief is. Ten slotte is het lastig om de rapporten van verschillende bedrijven met elkaar te vergelijken. Doordat integrated
reporting op sommige gebieden wel waarde toevoegt en op sommige gebieden niet, kan er geen eenduidig antwoord worden gegeven op de vraag in hoeverre integrated reporting waarde toevoegt voor investeerders.
4
Inhoudsopgave:
1 Inleiding ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 2.1 Integrated reporting ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 2.1.1 Ontstaan van integrated reporting ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
2.1.2 Inhoud van een integrated report ... 9
2.2 Investeerders en hun informatiebehoeftes ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 2.3 Toevoeging van waarde... 12
2.3.1 Kwaliteit van informatie ... 13
2.3.2 Criteria voor toevoeging van waarde ... 14
3 Beoordeling van kwaliteit van integrated reports ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.5 3.1 Betrouwbaarheid van integrated reports ... 15
3.2 Relevantie van integrated reports ... 19
3.3 Begrijpbaarheid van integrated reports ... 20
3.4 Vergelijkbaarheid van integrated reports ... 22
4 Invloed van assurance op de kwaliteit van informatie ... 23Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 5 Conclusie ... 26Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 6 Referenties ... 29 7 Bijlage ... 32Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
5
1 Inleiding
Op 24 maart 1989 verliet de Exxon Valdez olietanker Valdez, Alaska, terwijl het meer dan 50 miljoen gallon aan ruwe olie vervoerde. Rond middernacht raakte de tanker echter een rif, waardoor ruwweg 11 miljoen gallon van de olie terechtkwam in de Prince William Sound. Het bedrijf werd aangeklaagd door de staat van Alaska en de federale overheid heeft het bedrijf tevens aangeklaagd wegens het overtreden van de Clean Water Act (Shin, 2017). Dit voorbeeld van milieuschade laat zien dat bedrijven meer rekening zouden moeten houden met de invloed die zij hebben op de natuur en het milieu. Daarnaast speelt de invloed van onze handelingen op de sociale omgeving ook steeds meer een rol in de huidige
samenleving. Het sociale bewustzijn is doorgedrongen tot de wereld van nu en stakeholders willen dit sociale aspect ook terugzien in de jaarrapporten van bedrijven.
De manier waarop bedrijven de laatste twee decennia verslaggaven over hun invloed op de sociale omgeving en de natuur, was door middel van zelfstandige rapporten (Rinaldi, Villiers en Unerman, 2014, p. 1042). Deze rapporten worden corporate social responsibility (CSR) reports genoemd en bevatten non-financiële informatie met betrekking tot het bestuur en de sociale impact van de organisaties (Brown, Hertz Rupley en Marshall, 2017, p. 172). Een andere benaming voor dit soort non-financiële informatie is sustainability informatie (Rinaldi et al., 2014, p. 1044). De bijbehorende benaming voor rapporten met sustainability informatie is sustainablity reports.
CSR-reports zijn echter steeds langer en complexer geworden, de reden hiervoor is dat bedrijven meer vermelden over verschillende zaken die met CSR te maken hebben om aan de informatiebehoeften van stakeholders te kunnen voldoen (Rinaldi et al., 2014, p. 1042). Des te meer informatie er beschreven staat in een rapport, des te lastiger het is om de benodigde informatie eruit te kunnen filteren. Er wordt daarom uitgeweken naar een andere manier om de non-financiële informatie begrijpelijker te maken. Er ontstond een ontwikkeling naar een nieuwe rapportagetechniek, integrated reporting. Een integrated report bevat een combinatie van financiële en sustainability informatie, de twee vormen van informatie worden als het ware geïntegreerd.
Volgens de International Integrated Reporting Council (IIRC), zal de integratie van financiële en sustainability informatie de informatiebehoeften van investeerders meer tevredenstellen (Gürtürk, Hahn & Reimsbach, 2017, p. 2). Het is alleen niet altijd even duidelijk of en op welke manier integrated reports waarde toevoegen voor investeerders. In
6 deze thesis zal daarom, aan de hand van een literatuuronderzoek en een analyse, getracht worden de volgende onderzoeksvraag te beantwoorden:
In hoeverre voegt integrated reporting waarde toe voor investeerders?
De manier waarop integrated reports waarde toevoegen voor investeerders zal worden getoetst aan de hand van vier criteria, ze geven een blijk van de kwaliteit van de integrated reports. De vier criteria betreffen ten eerste de betrouwbaarheid van informatie in de integrated reports. Het tweede criterium behandelt de mate van relevantie van de integrated reports. Het derde criterium betreft de begrijpbaarheid van de integrated reports. Het vierde criterium behandelt, ten slotte de vergelijkbaarheid van de integrated reports. Hoe hoger de mate waarin de integrated reports aan de criteria voldoen, hoe groter de kwaliteit van de informatie in deze rapporten. De mate waarin de integrated reports aan de criteria voldoen, wordt in de analyse verder uiteengezet.
Deze thesis draagt bij aan bestaande literatuur door aan te tonen of integrated reports informatie bevatten die waarde toevoegt voor investeerders. De reden voor dit onderzoek is dat er in eerdere onderzoeken sprake is van een onderbelichting van dit onderwerp. De resultaten van deze thesis zijn vooral interessant voor investeerders zelf, maar ook voor academische onderzoekers. Daarnaast kunnen de resultaten van dit onderzoek belangrijkzijn voor regelmakers die de regels en standaarden opstellen voor integrated reports. De conclusies uit deze thesis kunnen namelijk inzicht verschaffen aan regelmakers over datgene wat er nu aan informatie gepresenteerd wordt in de integrated reports en hoe het gesteld is met de kwaliteit van deze rapporten. Uit de resultaten van dit onderzoek blijkt dat integrated reporting in sommige gevallen waarde toevoegt voor investeerders, maar dat dit op andere gebieden weer niet het geval is. Er kan dus geen eenduidig antwoord worden gegeven op de vraag of integrated reporting waarde toevoegt voor investeerders.
In deze thesis wordt eerst beschreven hoe integrated reporting is ontstaan en wat het inhoudt. Daarnaast wordt besproken wat investeerders zijn, hoe zij besluiten nemen en wat voor informatie zij nodig hebben. In de derde paragraaf worden criteria opgesteld aan de hand waarvan de toevoeging van waarde van integrated reports voor investeerders kan worden geoperationaliseerd. In de vierde paragraaf worden de verschillende criteria
7 behandeld, dit zijn de betrouwbaarheid, relevantie, begrijpbaarheid en de vergelijkbaarheid van de integrated reports. De vijfde paragraaf beschrijft de invloed van assurance of de kwaliteit van integrated reports. Ten slotte volgt de conclusie.
2.1 Integrated reporting
In deze paragraaf wordt er een historisch overzicht verstrekt met betrekking tot de manier waarop integrated reporting is ontstaan. Vervolgens wordt er uiteengezet uit welke onderdelen een integrated report bestaat.
2.1.1 Ontstaan van integrated reporting
Integrated reporting bestaat uit een integratie van financiële en non-financiële informatie, welke wordt gepresenteerd in een enkel rapport (Kennedy, Perego & Whiteman, 2016, p. 53). Er zijn echter andere manieren van het rapporteren van non-financiële informatie, die te maken hebben met het milieu en sociale aspecten, die integrated reporting vooraf gingen en aanleiding gaven tot de geïntegreerde manier van rapporteren.
Brown et al. (2017) beweren dat het begin van de moderne sustainability reporting kan worden herleid tot de olieramp van het bedrijf Exxon Valdez. Dit gaf milieuactivisten en sociaal verantwoordelijke investeringsfondsen de aanleiding om te eisen dat er meer informatie met betrekking tot de milieurisico’s van bedrijven openbaar moet worden gemaakt (p. 173). Cheng, Conradie, Green, Konishi & Romi (2014) stellen dat er tevens een bezorgdheid bestond dat de traditionele manier van rapporteren niet voldoende zou zijn om aan de informatiebehoeften van stakeholders te voldoen. Om deze bezorgdheid weg te nemen, hebben vele bedrijven getracht de informatie in hun financiële rapporten aan te vullen door de toevoeging van non-financiële informatie (p. 91).
De bekendmaking van sociaal en milieu gerelateerde informatie vond aanvankelijk plaats door deze in delen van financiële jaarrapporten zelf weer te geven. Over de laatste twee decennia is er echter een verandering opgetreden om deze bekendmakingen te presenteren in separate rapporten (Rinaldi et al., 2014, p. 1042). Deze manier van rapporteren wordt CSR reporting genoemd en legt de nadruk op een rapportage waarbij informatie met betrekking tot het milieu en sociale elementen naar voren komen (Locke & Rowbottom, 2016, p. 90). Er is tegenwoordig een neiging om deze vorm van rapportage ook wel aan te duiden met sustainability reporting (Rinaldi et al., 2014, p. 1044).
8 Alhoewel de toegevoegde non-financiële informatie in dit soort rapporten van nut zijn, is de hoeveelheid aan gerapporteerde informatie aan de hoge kant (Cheng et al., 2014, p. 91). Daarnaast zijn de rapporten complexer geworden, dit omdat er wordt geprobeerd om meer zaken te belichten om aan de informatiebehoeften van stakeholders te voldoen (Rinaldi et al., 2014, p. 1042). De complexiteit en lengte van de sustainability reports zorgen ervoor dat het moeilijker wordt voor stakeholders om informatie uit de rapporten te filteren die zij nodig hebben om beslissingen te kunnen nemen. Daarnaast worden de zelfstandige financiële en non-financiële rapporten, volgens Cheng et al. (2014), niet op zo een manier gepresenteerd dat het mogelijk maakt voor stakeholders om het bedrijf begrijpen (p. 91). Er bestaat vaak geen duidelijke relatie tussen de twee soorten rapporten.
In respons op de informatieproblemen die ontstonden inzake zelfstandige
sustainablity reports, is er in 2013 een framework voor integrated reports opgesteld door de International Integrated Reporting Council (IIRC), waarbij geïntegreerde financiële en non-financiële informatie, die betrekking hebben op de prestaties van een bedrijf, in een rapport worden bevat (Caglio, Melloni & Perego, 2017, p. 222). Het IIRC is een globale coalitie van onder andere regelgevers, investeerders, bedrijven en opstellers van standaarden. Het doel van deze council is het vormen van een framework voor de opstelling van een bondig, op gebruikers georiënteerd integrated report (Cheng et al., 2014, p. 92). Daarnaast is het algemene doel van integrated reporting, om aan leveranciers van financieel kapitaal uit te leggen op welke manier een entiteit waarde creëert over een bepaalde tijdspan
(Abhayawansa, Elijido-Ten & Dumay, 2018, p. 27).
Barth, Cahan, Chen & Venter (2017) omschrijven verder dat het IIRC twee specifieke doelen identificeert voor integrated reporting. Het eerste doel omvat het verbeteren van de kwaliteit van de informatie die beschikbaar wordt gesteld aan de externe financiële
leveranciers van kapitaal. Het tweede doel gaat om het ondersteunen van het geïntegreerde denken, de besluitvorming en de handelingen die te maken hebben met de waardecreatie voor het bedrijf (p. 43). Het geïntegreerde denken is het actief beschouwen door een bedrijf, van de relatie tussen de verschillende financiële en bedrijfsonderdelen en het kapitaal dat de organisatie gebruikt of beïnvloedt (Caglio et al., 2017, p. 222). Het tweede doel, betreffende de ondersteuning van het geïntegreerde denken, zal niet verder worden behandeld in deze thesis. De nadruk in deze thesis zal echter liggen op het eerste doel.
9 Integrated reports zijn daarentegen niet in gebruik genomen om enige specifieke details toe te voegen aan bestaande financiële rapporteringsstandaarden. Het doel is om bedrijven te motiveren om bedrijfsactiviteiten te verantwoorden op een meer holistische en geïntegreerde manier (Messner & Reuter, 2015, p. 369). Holistisch houdt in dat er wordt gekeken naar het geheel en niet naar de som van de verschillende onderdelen waarvan iets is opgebouwd (Enclyco, 2018). Het zou in het geval van integrated reports betekenen dat de bedrijfsactiviteiten waar omtrent wordt gerapporteerd informatie moet bevatten die niet alleen maar gaan over financiële activiteiten, maar ook activiteiten die het bedrijf op andere gebieden verricht.
Tegenwoordig blijft integrated reporting een vrijwillige beslissing om informatie openbaar te maken, zonder voorgeschreven regels (Kennedy et al., 2016, p. 59). Rinaldi et al. (2016) schrijven dat integrated reporting echter wel verplicht is in Zuid-Afrika, hier zijn ook de nodige richtlijnen voor opgesteld. Ze schrijven verder dat Zuid-Afrika het enige land is waar deze vorm van rapporteren verplicht is (pp. 1043 en 1050). De uiteindelijke bedoeling van het IIRC is wel om integrated reporting als de rapporteringsnorm te laten gelden (Abhayawansa et al., 2018, p. 2). Het zou de huidige manier van rapporteren moeten gaan vervangen.
2.1.2 Inhoud van een integrated report
Een integrated report is bedoeld om te laten zien op welke manier een bedrijf waarde heeft gecreëerd. Het rapport stimuleert bedrijven om na te denken over de manier waarop op de korte, midden en lange termijn waarde wordt toegevoegd (Caglio et al., 2017, p. 222).
Gürtürk et al. (2017) beschrijven dat het IIRC een integrated report definieert als een rapport dat materiële informatie over de strategie, het bestuur, de prestaties en de voortuitzichten van een organisatie samenbrengt. Dit gebeurt op zo een manier dat het de commerciële, sociale en milieu gerelateerde context weergeeft in welke het bedrijf opereert (p. 2).
Het IIRC heeft een reeks van fundamentele concepten en principes gespecificeerd om de integratie van sustainability in bedrijfsdoelstellingen en bedrijfsrapportage mogelijk te maken (Kennedy et al., 2016, p. 53). Het IIRC framework voor integrated reports is gebaseerd op principes en verschaft geen standaard format voor de manier waarop integrated reports moeten worden opgesteld. Het geeft daarentegen wel principes en inhoudelijke elementen aan, waar een rapport aan zou moeten voldoen en uit zou moeten
10 bestaan. Deze principes en inhoudelijke elementen dienen echter als richtlijn. De principes van een integrated report bestaan uit: strategische focus en toekomstige oriëntatie; connectiviteit van informatie; stakeholder responsiviteit en inclusie; materialiteit en
beknoptheid; betrouwbaarheid en volledigheid; consistentie en vergelijkbaarheid (Brown et al., 2017, p. 174 en Cheng et al., 2014, p. 96).
Cheng et al. (2014) geven aan dat de inhoudelijke elementen belangrijk zijn bij de
opstelling van integrated reports en dat ze bestaan uit: organisatorisch overzicht en externe omgeving, wat het bedrijf doet en de omstandigheden onder welke het bedrijf zijn diensten uitvoert; bestuur, de manier waarop de bestuursstructuur van het bedrijf het vermogen ervan ondersteunt om waarde te creëren op de korte, midden en lange termijn;
mogelijkheden en risico’s: de mogelijkheden en risico’s die de bevoegdheid van het bedrijf beïnvloeden om waarde te creëren op de korte, midden en lange termijn en de manier waarop het bedrijf hiermee omgaat; strategie en allocatie van middelen, waar het bedrijf naartoe wil en hoe het van plan is om hier te komen; businessmodel, hoe het businessmodel van het bedrijf eruitziet en in welke mate dit model veerkrachtig is; prestaties, in welke mate het bedrijf zijn strategische doelen heeft behaald en wat de uitkomsten zijn aangaande de onderdelen van waardecreatie; toekomstige vooruitzichten, wat voor uitdagingen en onzekerheden het bedrijf hoogstwaarschijnlijk zal tegenkomen in het nastreven van de strategie en wat de potentiële implicaties zijn voor het opgestelde businessmodel en toekomstige prestaties. Deze inhoudelijke elementen zijn ook onderling gerelateerd aan elkaar en zijn onderdeel van de weergave van de waardecreatie van het bedrijf in de rapporten (p. 96).
De principes en inhoudelijke elementen relateren tot zes capitals die een organisatie gebruikt om waarde te creëren (Barth et al., 2017, p. 45). Onder capitals wordt verstaan, de bronnen die het bedrijf gebruikt als input voor hun bedrijfsactiviteiten, in de capitals zijn de waarde en relaties opgeslagen die de input zijn voor het businessmodel van een bedrijf (Cheng et al., 2014, pp. 92-95). Cheng et al. (2014) beschrijven dat door middel van de activiteiten en uitkomsten van het bedrijf, de capitals worden verbeterd, verbruikt, veranderd, vernietigd, of op een andere manier worden beïnvloed. Er worden zes capitals geïdentificeerd, welke bedrijven in hun rapportage zouden moeten betrekken:
- Financieel (de verschillende vormen van kapitaal) - Geproduceerd (geproduceerde fysieke objecten)
11 - Intellectueel (organisatorische, op kennis gebaseerde immateriële activa)
- Menselijk (de competenties, bekwaamheden en ervaringen van mensen en de motivatie om te innoveren)
- Sociaal en relaties (relaties binnen en tussen gemeenschappen, groepen van
stakeholders en andere netwerken en de mogelijkheid om informatie te delen voor de verbetering van het individuele en collectieve welzijn)
- Natuurlijk (hernieuwbare en niet-hernieuwbare natuurlijke bronnen en processen die goederen of diensten leveren die de voorbijgegane, huidige en toekomstige welvaart van een bedrijf ondersteunen) (pp. 94-95).
2.2 Investeerders en hun informatiebehoeftes
Een investeerder is eenieder die kapitaal inzet met de verwachting dat dit financiële rendementen oplevert (Investopedia, z.d.). Dit kunnen bijvoorbeeld investeerders zijn die investeren door aandelen te kopen of investeren door een lening te verstrekken.
Investeerders voeren in de meeste gevallen analyses uit om voordelige
investeringsmogelijkheden te ontdekken, hun doel is om risico’s te minimaliseren en rendementen te maximaliseren (Investopedia, z.d.).
De besluitvorming van een investeerder ontwikkelt zich volgens een
informatieproces dat uit drie stappen bestaat (Gürtürk et al., 2017, p. 5). Dit model voor besluitvorming (Figuur 1) is initieel opgesteld door Maines & McDaniel (2000) en werd gebruikt om te evalueren op welke manier het format waarin comprehensive income wordt gepresenteerd, het oordeel van investeerders beïnvloedde met betrekking tot de prestaties van het bedrijf en het management (Maines & McDaniel, 2000, p. 183). Gürtürk et al. (2017) stellen dat het model in het algemeen kan worden gebruikt om vast te stellen hoe
investeerders informatie verwerken om tot een investeringsoordeel te komen. De reden hiervoor is, volgens de onderzoekers, dat het model het besluitvormingsproces van investeerders in kleinere testbare processen verdeelt (p. 5).
De eerste stap van het model gaat om het verzamelen van informatie, het is het vermogen om informatie op te slaan en het memoreren van specifieke informatie. De tweede stap, de evaluatie van informatie, impliceert het vaststellen van de karakteristieken van de gegeven informatie op een manier dat het gebruik ervan mogelijk maakt. De laatste
12 stap heeft betrekking op het wegen van de informatie, dit gaat om de relevantie en
betrouwbaarheid van een bepaald onderdeel van de informatie. Dit gebeurt op het moment dat een investeerder beslissingen neemt die gerelateerd zijn aan het maken van
investeringen (Gürtürk et al., 2017, p. 5).
Volgens het IIRC hebben investeerders, naast andere stakeholders, een meer holistische manier van rapportage nodig. Dit maakt het mogelijk om de bedrijfsrisico’s en het vermogen van bedrijven om waarde te creëren beter vast te stellen (Messner & Reuter, 2015, p. 366). Ook geven investeerders om strategische zaken die een materiële invloed zullen hebben op de financiële prestaties van een bedrijf (Churet & Eccles, 2014, p. 60). Bovendien vinden investeerders het belangrijk dat er zo min mogelijk sprake is van
informatieasymmetrie. Dit begrip houdt in dat er een kloof bestaat tussen de informatie die wordt geleverd door bedrijven en de informatie die de financiële markten nodig hebben (Kennedy et al., 2016, p. 56). Hoe groter de informatieasymmetrie, hoe minder vertrouwen de investeerder zal hebben in het bedrijf. Het leveren van informatie op zich, zou de
informatieasymmetrie al kunnen verminderen (Barth et al., 2017, p. 47).
De informatieasymmetrie zou echter verminderd kunnen worden door de verrichting van assurance werkzaamheden door een externe partij (Gürturk et al., 2017, p. 4). De
assurance kan ervoor zorgen dat investeerders toegang krijgen tot betere informatie en op basis hiervan meer geïnformeerde beslissingen kunnen nemen. Maroun (2018) schrijft dat de assurance van non-financiële informatie in integrated reports kan bestaan uit criteria waaraan integrated reports moeten voldoen, deze criteria hebben te maken met makkelijk herkenbare onderwerpen. De criteria zijn onder andere opinies met betrekking tot de uitstoting koolstofdioxide, waterverbruik en aantal werknemers in dienst (p. 404).
2.3 Toevoeging van waarde
In deze paragraaf worden de criteria besproken aan de hand waarvan wordt getoetst op welke manier integrated reports waarde toevoegen voor investeerders. Deze criteria hebben te maken met de kwaliteit van de informatie in de integrated reports. Hoe hoger de kwaliteit van de informatie in deze reports, hoe meer waarde dit soort rapporten zullen toevoegen voor investeerders. De criteria die in deze thesis gebruikt zullen worden zijn gebaseerd op de kwalitatieve karakteristieken voor informatie (Figuur 2), deze zijn opgesteld door de
13 betrouwbaarheid, de relevantie, de begrijpbaarheid en de vergelijkbaarheid van informatie (Nobes & Stadler, 2015, p. 573). De karakteristieken zijn onder andere bedoeld voor
bedrijven om te gebruiken op het moment dat er beslissingen moeten worden gemaakt op accountancygebied, meestal hebben deze te maken met keuzes of veranderingen in beleid. Daarnaast zijn ze fundamenteel bij de opstelling van standaarden (Nobes & Stadler, 2015, p. 573).
2.3.1 Kwaliteit van informatie
Een hogere kwaliteit van de informatie in integrated reports heeft verschillende gevolgen. Barth et al. (2017) schrijven dat een hogere kwaliteit van integrated reports zorgt voor betere informatie, dit maakt het mogelijk voor investeerders om nauwkeurigere
voorspellingen te maken omtrent toekomstige kasstromen (p. 60). Daarnaast zorgt een hogere kwaliteit van de rapporten voor een hogere investeringsefficiëntie, er kunnen makkelijker onderlinge afhankelijkheden worden herkend, wat het mogelijk maakt om betere investeringsbeslissingen te nemen (Barth et al., 2017, p. 44). Lee en Yeo (2016) leggen uit dat de onderlinge afhankelijkheden te maken hebben met de relaties tussen de bedrijfsstrategie, het businessmodel en waardecreatie van het bedrijf (p. 1224). Green, Simnett & Zhou (2017) merken bovendien op dat een betere kwaliteit van de toelichtingen zorgt voor een beter begrip van de prestaties van het bedrijf en haar toekomstige
vooruitzichten. Ook zorgt een betere kwaliteit, volgens de onderzoekers, voor lagere informatieverwerkingskosten en kost het minder tijd om de informatie te begrijpen (p. 99). Vanwege onder andere deze redenen is het verstandig om de kwaliteit van informatie te gebruiken als indicatie voor de mate van waardetoevoeging voor investeerders.
Er is daarnaast echter een manier waarop de kwaliteit van de informatie in de integrated reports verbeterd zou kunnen worden, dit is door middel van het leveren van assurance van de rapporten. Zo stelt Maroun (2018) dat enige vorm van assurance
aangaande het gehele integrated report of een deel ervan, de kwaliteit van de informatie in deze rapporten al kan verbeteren (p. 403). Des te meer zekerheid er kan worden verschaft dat de informatie in de rapporten van goede kwaliteit zijn, des te meer waarde de rapporten zullen hebben voor investeerders.
14 2.3.2 Criteria voor toevoeging van waarde
De term betrouwbaarheid heeft te maken met informatie die vrij is van fouten (de mate van nauwkeurigheid), daarnaast gaat het ook om de weergave van getrouwe informatie,
substantie boven vorm, neutraliteit, voorzichtigheid en volledigheid (Nobes & Stadler, 2015, p. 597). Weergave van getrouwe informatie is, dat datgene gerepresenteerd wordt wat bedoeld was om te representeren, hierbij gaat het er ook om dat de gerepresenteerde informatie compleet is, neutraal is en geen fouten bevat (Nobes & Stadler, 2015, p. 597). Voorzichtigheid betreft het aanhouden van een mate van zorgvuldigheid bij het maken van schattingen bij situaties waarbij er sprake is van onzekerheid (Nobes & Stadler, 2015, p. 597). Ten slotte omvat volledigheid dat alle materiële aspecten van een bedrijf aanwezig zijn, zowel de positieve als de negatieve, en wordt weergegeven op een gebalanceerde manier (Kennedy et al., 2016, p. 62).
Relevantie betreft de bruikbaarheid van informatie op basis waarvan economische beslissingen kunnen worden genomen, dit geldt vooral voor investeerders die in aandelen beleggen en diegenen die leningen verstrekken (Nobes & Stadler, 2015, p. 597). Daarnaast houdt relevantie in dat de informatie niet te verouderd mag zijn, zou dit wel het geval zijn dan zou er irrelevante en niet bruikbare informatie gebruikt worden (Bovee et al., 2003, p. 56). Hoe recenter de opgenomen informatie is, hoe kleiner de kans is dat er sprake zal zijn van verouderde informatie en hoe meer er sprake zal zijn van relevantie (Bovee et al., 2003, p. 56).
Begrijpbare informatie is informatie die duidelijk en beknopt is. Beknoptheid houdt in dat er kruisverwijzingen moeten bestaan tussen elementen van het rapport en dat
gedetailleerde informatie wordt verplaatst naar overige documenten. Dit zorgt ervoor dat er minder cognitieve inspanning nodig is om de informatie te kunnen begrijpen (Green et al., 2017, p. 102). Beknoptheid houdt tevens in dat de concepten duidelijk moeten zijn uitgelegd en met zo weinig woorden als mogelijk (Caglio et al., 2017, p. 222). Bij dit criterium wordt er daarnaast wel vanuit gegaan dat de gebruikers van de informatie over redelijke zakelijke kennis beschikken (Nobes & Stadler, 2015, p. 597). Bovee et al. (2003) beweren dat de informatie die verkregen wordt van betekenis moet zijn, betekenisvolle informatie is van belang voor gebruikers van de informatie. De andere karakteristieken zijn irrelevant, indien de informatie geen betekenis heeft (p. 56).
15 Volgens Nobes & Stadler (2015) gaat vergelijkbaarheid om vergelijkbaarheid over tijd en vergelijkbaarheid tussen bedrijven (p. 597). De onderzoekers beamen bovendien dat managers vergelijkbaarheid binnen een bepaalde industrie belangrijker vinden dan internationale vergelijkbaarheid (p. 584).
3 Beoordeling van kwaliteit van integrated reports
In deze paragraaf zullen de verschillende criteria worden besproken aan de hand waarvan kan worden beoordeeld in hoeverre integrated reports waarde toevoegen voor
investeerders. De criteria die besproken zullen worden, zijn betrouwbaarheid, relevantie, begrijpbaarheid en vergelijkbaarheid. In hoeverre integrated reports aan deze
kwaliteitskarakteristieken voldoen, geeft een blijk van de mate waarin integrated reports waarde toevoegen voor investeerders.
3.1 Betrouwbaarheid van integrated reports
Des te groter de betrouwbaarheid van informatie in integrated reports, des te hoger de kwaliteit van de rapporten. Investeerders willen rapporten die een hoge mate van betrouwbaarheid kennen, betrouwbare rapporten helpen investeerders namelijk bij het nemen van beslissingen die grotere rendementen teweeg zullen brengen.
Green et al., 2017 geven aan dat een integrated report voor minder
informatieasymmetrie zorgt doordat het een uitgebreidere hoeveelheid aan informatie bevat, door alle factoren die de waarde van het bedrijf beïnvloeden (e.g. financiële, milieu gerelateerde en sociale factoren) in een rapport te omvatten en deze aan elkaar te koppelen om de verbanden tussen de factoren in te kunnen zien. Daarnaast geven de onderzoekers aan dat integrated reporting zorgt voor vermindering van onzekerheid ten aanzien van de prestaties en vooruitzichten van het bedrijf (p. 103). Dit zorgt uiteindelijk voor een grotere betrouwbaarheid van de rapporten. Bovendien is de betrouwbaarheid van rapporten, volgens Frías-Aceituno et al. (2013), hoog bij bedrijven in landen, waarbij het belang van de gemeenschap boven het individu wordt gesteld, het management van zo een bedrijf toont meer interesse in sustainability en goed bestuur, de informatie die hieromtrent wordt geleverd is dan ook beter (p. 836). Doordat de geleverde informatie beter is, brengt dit ook een hogere mate van nauwkeurigheid en volledigheid van de informatie met zich mee. De
16 aanleiding voor de betere informatie is volgens Frías-Aceituno et al. (2013) dat dit soort landen worden gekarakteriseerd door individuen die het belangrijk vinden om de kwaliteit van het leven in de samenleving te verbeteren. Ten gevolge van dit gedrag, moeten
bedrijfsmanagers reageren op een grotere vraag naar sociale en milieu gerelateerde informatiebehoeften afkomstig van hun stakeholders. De onderzoekers stellen daarnaast ook dat het in de meeste gevallen vooral de grotere en meer winstgevende bedrijven zijn die betrouwbare informatie kenbaar maken, dit omdat hun informatie objectiever is (p. 836). Bij objectieve informatie gaat het om informatie die neutraler van aard is. Volgens
Frías-Aceituno, García-Sánchez & Rodríguez-Ariza (2014) is het voor dit soort bedrijven overigens ook waarschijnlijker om meer informatie te presenteren, vanwege het feit dat de bedrijven met een grotere mate van informatieasymmetrie te maken hebben (pp. 57 en 68).
Een neutrale representatie van informatie houdt specifieker in dat het de ontvangers van deze informatie niet gunstig dan wel ongunstig mag manipuleren (Caglio et al., 2017, p. 224). Hoe neutraler de informatie die beschikbaar wordt gesteld aan investeerders, hoe betrouwbaarder de informatie en hoe meer waarde de informatie heeft. Ondanks de richtlijnen uitgevaardigd door het IIRC, met betrekking tot de opstelling van principes, kunnen bedrijven nog steeds een significante eigen invulling geven aan de manier waarop ze integrated reporting willen toepassen (Du Toit, 2017, p. 9). Abhayawansa et al. (2018) beweren dat integrated reporting slechts dan als onpartijdige en dus neutrale bron van informatie zal worden geaccepteerd, indien deze rapportagemanier op grote schaal zal worden toegepast en er sprake zal zijn van zichtbare en aanhoudende verbeteringen aangaande de onthullingen van zaken die negatieve gevolgen hebben (p. 28).
Churet & Eccles (2014) beschrijven dat er een positieve relatie bestaat tussen integrated reporting en informatie omtrent het milieu, het bestuur en sociaal gerelateerde informatie. Ze concluderen dat bedrijven die integrated reporting meer toepassen, een hogere mate van sustainability kennen. De positieve relatie die uit de analyse van de
onderzoekers volgt, is echter niet een zeer sterke relatie (p. 60). Het feit dat er een positieve relatie bestaat, laat zien dat er wel degelijk sustainable informatie wordt gerapporteerd in de praktijk. Wat wordt verwacht van een integrated report, wordt ook gepresenteerd. Er is dus sprake van getrouwe informatie, alhoewel de relatie niet al te sterk is volgens de onderzoekers. De zwakke relatie is volgens Churet & Eccles (2014) te wijten aan het feit dat de voordelen van goede sustainability informatie niet direct hun werking hebben. De
17 onderzoekers beschrijven dat er hierdoor een tijdsverschil zal ontstaan tussen goede
sustainability informatie en superieure financiële performance (p. 63). Investeerders zullen daarnaast sneller geloven dat er sprake is van getrouwe informatie, indien de raad van het bestuur van het bedrijf de inhoud van de integrated report onderschrijft (Botha & Rensburg, 2014, p. 151). Dit geeft het vertrouwen aan stakeholders ze kunnen rekenen op de
informatie die gepresenteerd wordt in het rapport. Lai, Melloni & Stacchezzini (2016) stellen echter dat er, in het geval van zwakke sociale en milieu gerelateerde prestaties van een bedrijf, geen getrouwe informatie gepresenteerd wordt in de integrated reports. De
onderzoekers schrijven namelijk dat de bedrijven in dit soort gevallen de voorkeur geven aan het presenteren van hun activiteiten die te maken hebben met sustainabiliy in plaats van hun prestaties hieromtrent. Integrated reporting wordt in dit geval gebruikt om de aandacht af te leiden van de zwakke prestaties en zodoende om integrated reporting op een manier te gebruiken dat het de publieke indruk van het bedrijfsgedrag opportunistisch beïnvloedt (p. 108). Caglio et al. (2017) geven daarnaast aan dat bedrijven met zwakkere financiële prestaties, integrated reports produceren die langer en onduidelijker zijn. De rapporten bevatten echter vaak wel completere informatie inzake sustainability. Het bedrijf zou,
volgens de schrijvers, mogelijk proberen een manipulatiestrategie toe te passen met als doel de aandacht af te leiden van de “harde” cijfers naar de non-financiële “zachtere” aspecten (p. 234). Caglio et al. (2017) concluderen tevens, dat bedrijven met slechtere sociale
prestaties ook onduidelijkere en dus minder beknopte rapporten presenteren. Ze onthullen bovendien minder informatie aangaande het milieu, sociale zaken en het bestuur, wat betekent dat de rapporten minder compleet zijn (p. 235).
Er zijn verscheidene oorzaken voor het bestaan van een zwakke relatie tussen integrated reporting en sustainability. Brown & Dillard (2014) geven aan dat sustainability een complexe dynamiek kent, om deze reden moet er geen statische manier in de zin van een momentopname worden gebruikt om de invloed ervan te beoordelen. Er moet daarentegen gebruik worden gemaakt van zaken als mogelijke toekomstige scenario’s en leermogelijkheden voor bepaling van de invloed. Het gaat hierbij om kwesties die naar waarschijnlijkheid niet met volle zekerheid kunnen worden vastgesteld. Om deze reden is het belangrijk met enige voorzichtigheid om te gaan met dit soort kennistekorten en
beslissingen te nemen met een bepaalde voorzorg in plaats van met overmoedigheid, welke de besluitvorming momenteel domineert (p. 1142). Daarnaast hebben bedrijven
18 tegenwoordig weinig of geen ervaring met integrated reporting en experts suggereren dat de meeste externe rapporten daarom van een lage standaard zijn en een geïntegreerde aanpak missen (Kennedy et al., 2016, p. 59). Lee en Yeo (2016) geven echter aan dat bij bedrijven waarbij extern kapitaal een belangrijke bron is voor de financiering van hun activiteiten, het vaak lastig is om de externe kapitaal aan te wenden. Dit vanwege het feit dat er sprake is van informatieasymmetrie tussen het bedrijf en leveranciers van extern kapitaal. Ze stellen verder dat bedrijven die dus veel externe financiering nodig hebben, de drijfveer hebben om informatie van hogere kwaliteit te presenteren in de hoop om de informatieasymmetrie te verminderen. De onderzoekers concluderen dat dit soort bedrijven de informatieasymmetrie kunnen verminderen door gebruik te maken van integrated
reporting (pp. 1224-1225).
Naast de relatie tussen integrated reporting en sustainability informatie, is het effect van integrated reporting op de financiële prestaties ook van belang. Eccles, Ioannou & Serafeim (2014) schrijven dat bedrijven die veel rapporteren inzake sustainability, die bedrijven overtreffen die weinig rapporteren met betrekking tot sustainability. De
prestatieovertreffing vindt volgens de schrijvers plaats op het gebied van de aandelenmarkt en op accountancygebied (p. 2836). Lee en Yeo (2016) komen tot dezelfde conclusie, maar dan op gebied van integrated reporting, ze stellen namelijk dat bedrijven die integrated reporting groots toepassen de bedrijven overtreffen die integrated reporting slechts in beperkte mate toepassen (p. 1244). Churet & Eccles (2014) vinden daarentegen geen bewijs dat integrated reporting praktijken gecorreleerd zijn met bedrijven die een hogere financiële performance bereiken. Indien er echter wordt gekeken naar de resultaten per sector, kan er worden geconcludeerd dat er sprake is van een positieve relatie tussen integrated reporting en financiële performance. Dit komt voor bij de sectoren van de gezondheidszorg en de informatietechnologie, waarbij er alleen sprake is van statistische significantie bij de gezondheidszorgsector (p. 62-63). Er valt vast te stellen dat er een zwakke relatie bestaat tussen integrated reporting en de financiële prestaties van een bedrijf. Het zou een sterke relatie moeten betreffen, anders zal een integrated report minder betrouwbaar zijn.
19
3.2 Relevantie van integrated reports
De relevantie van de integrated reports en de informatie verwerkt in deze rapporten, geeft een blijk van de mate waarin investeerders deze rapporten kunnen gebruiken in de vorming van hun oordeel met betrekking tot het al dan niet investeren in het bedrijf. Het gaat hierbij om de mate waarin de informatie in de rapporten recent is, de mate van toepassing van integrated reporting en in welke mate de rapportage baat heeft voor de investeerders. Aansluitend bij het punt van recentheid schrijft Kennedy et al. (2016) dat de voorstanders van integrated reporting ervan uitgaan dat het geïntegreerde denken tot tijdige financiële en non-financiële informatie zal leiden (p. 54).
De positieve relatie tussen integrated reporting en informatie omtrent het milieu, het bestuur en sociaal gerelateerde informatie, gevonden door Churet & Eccles (2014), heeft ook zijn toepassing op de relevantie van integrated reports (p. 60). Het laat zien dat de
informatie in de rapporten bruikbaar is en dus relevant is, vanwege het feit dat de informatie aanwezig is welke integrated reports kenmerken. Het is echter wel van belang op te merken dat het om een relatie gaat die niet zeer sterk is. Er wordt daarnaast, volgens het IIRC, verwacht dat de richtlijnen voor integrated reporting financiële stabiliteit en sustainability mogelijk zullen maken, het zorgt ervoor dat de bedrijfsrapporten relevanter zullen zijn voor investeerders (Abhayawansa et al., 2018, p. 5). Ook is integrated reporting relevant als het daadwerkelijk wordt toegepast in de praktijk. Churet & Eccles (2014) geven aan dat
bedrijven die op een proactieve manier omgaan met de risico’s en mogelijkheden die ontstaan door sociale en milieu gerelateerde zaken, ook op een meer geïntegreerde manier zullen communiceren omtrent zaken die met sustainability te maken hebben (p. 61).
Barth et al. (2017) stellen bovendien, in het geval dat managers vrijwillig informatie openbaren in integrated reports, dat ze hiermee onthullen dat de voordelen groter zijn dan de kosten voor de openbaring van de specifieke informatie (p. 46). Het is een indicatie dat de vrijwillig gepresenteerde informatie wel van waarde moet zijn, anders zou de informatie niet gepresenteerd worden. Er bestaat wel een risico dat het bedrijf alleen maar die informatie vrijwillig zal presenteren die het imago van het bedrijf ophemelen en de informatie die dit zou schaden eruit zullen laten. Terwijl zowel positieve als negatieve informatie met betrekking tot de prestaties van het bedrijf gepresenteerd zouden moeten worden.
Lee en Yeo (2016) duiden de relevantie van integrated reports ook aan, ze stellen namelijk dat bedrijven die integrated reporting meertoepassen de bedrijven overtreffen die
20 integrated reporting slechts in mindere mate toepassen. Het zal het bedrijf dat integrated reporting in grotere mate toepast een concurrentievoordeel opleveren (pp. 1225 & 1244). Dit komt volgens Green et al. (2017) door het feit dat deze vorm van rapportage de
informatieomgeving van bedrijven verbetert en het dus van waarde is voor investeerders (p. 123). Integrated reporting vergroot namelijk het vermogen van een rapport van een bedrijf om op basis hiervan geïnformeerde beslissingen te nemen (Du Toit, 2017, p. 8). Green et al. (2017) stellen namelijk dat integrated reporting het signaal afgeeft dat sustainability een geïntegreerd onderdeel is van de dagelijkse bezigheden van het bedrijf en dat deze manier van rapporteren het bedrijf helpt om goed op de hoogte te zijn van haar risico’s en
mogelijkheden. Dit zou leiden tot minder informatieasymmetrie (p. 103).
Volgens Kennedy et al. (2016) kunnen bedrijven echter beslissen om integrated reporting niet toe te passen, vanwege een gebrek aan interesse van investeerders (p. 61). De investeerders vinden de rapporten kennelijk niet relevant genoeg om in hun besluitvorming te betrekken. Assurance van de rapporten kan investeerders helpen om de relevantie van informatie met betrekking tot het milieu, het bestuur en sociale elementen in te zien (Kennedy et al., 2016, p. 61). Lee en Yeo (2016) geven nog een reden waarom integrated reporting minder snel zal worden toegepast. Ze geven aan dat het kostbaar kan zijn voor een bedrijf om gevoelige bedrijfsinformatie te onthullen betreffende haar activiteiten en zaken, deze informatie kan namelijk voordelig zijn voor concurrenten. Het gaat hierbij om
informatie over de strategie, businessmodellen, mogelijkheden en risico’s van het bedrijf (p. 1226). Het blijkt echter ook dat de integrated reports niet altijd de informatie over de onderwerpen bevatten die investeerders het meest waarderen, dit zijn onderwerpen als het marktaandeel van het bedrijf, innovatieve producten en productieprocessen, data
aangaande klanttevredenheid, kwaliteitscertificaten en data betreffende werknemerstevredenheid (Brown et al., 2017, pp. 173-174).
3.3 Begrijpbaarheid van integrated reports
Het is de bedoeling dat investeerders begrijpen waar integrated reports om gaan, wat het betekent en wat het nut ervan is. De integrated reports moeten daarom niet te moeilijk zijn om te begrijpen en duidelijk en beknopt zijn. Als dit het geval is, dan zal integrated reporting waarde toevoegen voor investeerders.
21 Integrated reporting is nog een vrij nieuw initiatief, het is daarom onwaarschijnlijk dat investeerders er volledig bekend mee zullen zijn en hierdoor niet de nodige betekenis aan de rapporten kunnen geven (Abhayawansa et al., 2018, p. 3). Kennedy et al. (2016) stellen hetzelfde en vinden dat investeerders vaak de kennis missen met betrekking tot integrated reporting (p. 61). Door het missen van begrip is deze manier van rapporteren niet goed te begrijpen door de investeerders. Integrated reporting zou om deze reden geen of niet voldoende waarde toevoegen voor investeerders. Volgens Du Toit (2017) is de leesbaarheid van de rapporten tevens ook van belang voor de begrijpbaarheid ervan. De leesbaarheid van de rapporten geeft aan in welke mate investeerders de informatie in de rapporten zullen begrijpen. De onderzoeker concludeert dat de integrated reports van bedrijven worden gekenmerkt door een gebrek aan leesbaarheid, dit is vanwege de (soms onnodige) complexiteit van de bedrijfsinformatie. Er wordt daarnaast vaak gebruikgemaakt van passieve zinnen en zinnen die te veel of te moeilijke woorden bevatten, terwijl er
gebruik kon worden gemaakt van simpelere woorden (pp. 19-23). Integrated reports worden echter vooral begrepen en dus ook gebruikt door hoogopgeleiden, de rapporten moeten daarom worden gesimplificeerd en te begrijpen zijn door een breder publiek van
investeerders (Botha & Rensburg, 2014, pp. 151-152).
Lee & Yeo (2016) vinden echter dat integrated reporting de informatieomgeving van bedrijven kan verbeteren. Het gaat hierbij om complexe bedrijven, dit zijn bedrijven met een hoog bedrag aan immateriële activa, bedrijven met meerdere segmenten en grote bedrijven. Dit soort bedrijven zijn over het algemeen lastig te begrijpen en de informatieverwervings- en verwerkingskosten die betrokken zijn bij dit soort bedrijven liggen dan ook hoger. Integrated reporting kan hierbij helpen, dit soort rapportering brengt namelijk
kwaliteitsverbetering van de bedrijfstoelichtingen met zich mee, het zorgt uiteindelijk voor minder informatieverwerkingskosten (pp. 1228 en 1244). Lee en Yeo (2016) zijn het hiermee eens en stellen dat een grotere kwaliteit en materialiteit van de openbaringen in integrated reports de kosten met betrekking tot het verkrijgen en het verwerken van informatie van investeerders verkleint (p. 1224-1226). Het impliceert dat de informatie makkelijker te verkrijgen en te begrijpen is. De bekendmaking van informatie zorgt er daarnaast ook voor dat investeerders meer op de hoogte zullen zijn van de non-financiële aspecten van een bedrijf (Barth et al., 2017, p. 47). Dit maakt het mogelijk dat de investeerders het bedrijf en haar bedoelingen beter zal begrijpen.
22 De manier waarop informatie wordt gepresenteerd is volgens Green et al. (2017) ook van invloed op de begrijpbaarheid van de rapporten, voor investeerders. Ze schrijven dat toelichtingen die dezelfde informatie bevatten, al een ander effect kunnen hebben door de manier waarop de gepresenteerde informatie verwerkt wordt. Slechts door het feit dat integrated reporting een verbeterde, op een andere manier gepresenteerde weergave van de informatie betreft, kan het de informatieverwerking van investeerders positief
beïnvloeden (p. 100).
3.4 Vergelijkbaarheid van integrated reports
De mate waarin een integrated report te vergelijken is met andere integrated reports is een methode aan de hand waarvan de kwaliteit van de opgestelde rapporten kan worden beoordeeld. Hoe beter het mogelijk is om integrated reports met elkaar te vergelijken, hoe meer waarde het zal toevoegen voor investeerders. Vergelijkbaarheid brengt namelijk een bepaalde mate van zekerheid met zich mee. Indien de rapporten van meerdere bedrijven overeenkomsten vertonen en dus vergelijkbaar zijn, verschaft dit zekerheid aan
investeerders dat het bedrijf in kwestie hoogstwaarschijnlijk op de juiste manier heeft gerapporteerd. Daarnaast kan er ook worden vergeleken hoe het bedrijf ervoor staat in vergelijking met andere bedrijven.
Het IIRC stelt echter dat de bedoeling van integrated reporting is, dat bedrijven zelf beslissen op welke manier het beste kan worden gerapporteerd omtrent de manier waarop het bedrijf waarde heeft gecreëerd (Lee & Yeo, 2016, p. 1222). Dit is echter niet praktisch, aangezien deze vrijwillige en zelfstandige manier van rapporteren leidt tot verscheidene rapporten die lastig met elkaar te vergelijken zijn. Frías-Aceituno, García-Sánchez &
Rodríguez-Ariza (2013) laten dit zien en schrijven dat stakeholders uit verscheidene landen uiteenlopende verwachtingen hebben met betrekking tot het gedrag van bedrijven,
vanwege verschillende culturele condities die het gedrag beïnvloeden. Deze verschillen geven namelijk aanleiding tot diverse waarden, normen en toepassingen. De culturele systemen hebben volgens hen gevolgen voor de ethiek waarmee besluiten worden genomen, het zou de organisatiestructuur, het gedrag van management en
bedrijfsprestaties beïnvloeden. De reden hiervoor is dat culturele systemen een houding met zich meebrengt die in meer of mindere mate gericht is op duurzaam (sustainable)
23 bedrijfsgedrag. Het uiteindelijke gevolg van het verschil in cultuur is volgens de
onderzoekers, het ontstaan van verschillende manieren waarop bedrijven informatie weergeven in hun integrated reports (pp. 829-830). De vergelijkbaarheid van de informatie in integrated reports, tussen landen met andere culturele systemen, wordt door het verschil in cultuur bemoeilijkt. Het laat echter wel zien dat landen met soortgelijke culturele
systemen homogene patronen zullen aannemen bij de opstelling van integrated reports (Frías-Aceituno et al., 2013, p. 835).
Kennedy et al. (2013) zijn het eens met Frias-Aceituno et al. (2013) en stellen dat het framework voor integrated reporting, opgesteld door het IIRC, ruimte laat voor meerdere interpretaties inzake de strekking van de rapportage en de inhoud ervan. Er is namelijk geen standaardmethode voor integrated reporting. De interpretaties hangen volgens de
onderzoekers af van de verwachtingen van een groot aantal sociale actoren, zoals investeerders, beleidsbepalers en stakeholders in het algemeen. Dit zal leiden tot een verscheidenheid aan manieren van rapportage verspreid over verschillende bedrijven (p. 54 en 59). Daarnaast vinden Brown & Dillard (2014), dat frameworks voor integrated reports moeten worden opgesteld langs meer pluralistische wegen. De schrijvers bedoelen hiermee, het rekening houden met het bestaan van diversiteit aan sociaalpolitieke perspectieven en het herkennen van concurrerende prioriteiten. Volgens hen voldoet integrated reporting hier nog niet aan. Er kan namelijk niet worden aangenomen dat de heersende
accountingperspectieven die worden aangenomen voor de opstelling van integrated reports vanzelfsprekend zijn voor iedereen (p. 1141). Deze verschillende wegen en interpretaties dragen echter niet bij aan de vergelijkbaarheid van de rapporten.
Het zijn daarentegen volgens Frías-Aceituno et al. (2013) wel vooral de grotere en meer winstgevende bedrijven die meer vergelijkbare presentatiemanieren van informatie kenbaar maken, omdat deze bedrijven een groter aantal aan stakeholders hebben die vragen om holistische openbaringen in rapporten (p. 836).
4. Invloed van assurance op de kwaliteit van informatie
Doordat integrated reporting een vrijwillige vorm van rapporteren betreft en het hierdoor verschillende interpretaties kan hebben, kan het problemen met zich meebrengen. Dit vanwege het feit dat deze rapporten niet individueel worden geverifieerd. Assurance van de rapporten kan echter bijdragen aan de mate kwaliteit van deze rapporten. Het kan dus van
24 invloed zijn op de kwaliteitskarakteristieken van informatie in de rapporten. Zo stellen Gürtürk et al. (2017) dat assurance van de sustainability informatie in een integrated report, geleverd door een externe partij, kan zorgen voor meer geloofwaardigheid van de informatie (p. 4). Het IIRC en ook de landen zelf waar bedrijven gevestigd zijn, verplichten de bedrijven echter niet om assurance toe te passen aangaande integrated reports (Marroun, 2018, p. 403).
Door de toepassing van assurancepraktijken, bestaat er een hogere mate van
vergelijkbaarheid van integrated reports, dit zou de mogelijkheid met zich meebrengen voor investeerders om meer geïnformeerde beslissingen te kunnen nemen (Higgins & Stubbs, 2018, p. 492). Door gebruik te maken van externe assurance kan ook de
informatieasymmetrie worden verminderd (Gürtürk et al., 2017, p. 4). Hierdoor is het mogelijk voor investeerders om aan betere sustainability informatie te komen. Maroun (2018) stelt echter dat er zorgen zijn dat de assurance van de rapporten niet objectieve beoordelingen zullen zijn, het zou meer om een vorm van commentaar gaan, een
investeringsaanbeveling of een persoonlijke mening. De subjectiviteit van de auditor vloeit voort uit het feit dat er veel gebruikgemaakt zal moeten worden van professional
judgement. Een andere reden voor de subjectiviteit is dat de assurance van de informatie in deze rapporten gelimiteerd is tot slechts die informatie die getest kan worden en kan worden gemeten met behulp van een bepaalde schaal (pp. 411 & 414). Dit betekent dat de niet-meetbare informatie niet of slechts in mindere mate gecontroleerd kan worden.
Makers van integrated reports en auditors zijn het met elkaar eens dat er geen voorbeelden beschikbaar zijn van een assurance opinion met betrekking tot een integrated report in zijn geheel (Maroun, 2018, p. 411). Dit betekent dat er geen sprake is van
referentiemateriaal, om vast te stellen op welke manier de assurance van deze rapporten het beste uitgevoerd kunnen worden. Daarnaast bestaan er ook geen assurance
standaarden voor de assurance van een integrated report (Maroun, 2017, p. 332). Maroun (2017) stelt dat door de verschillende interpretaties van de principes opgesteld door het IIRC, bedrijven diverse manieren kunnen toepassen voor de presentatie van financiële en non-financiële informatie. Dit zorgt ervoor dat het moeilijker wordt voor auditors om de volledigheid van de integrated reports vast te kunnen stellen (p. 332). Er is dus geen sprake van een overeenstemming, omtrent wat er wordt verstaan onder een naar waarheid en eerlijkheid opgesteld integrated report (Cheng et al., 2014, p. 99).
25 Ten gevolge van de problemen die bestaan bij de assurance van de integrated
reports vinden de geïnterviewden in het onderzoek van Maroun (2017) dat het belangijker is om de systemen te testen die gebruikt zijn voor de opstelling van de integrated reports, in plaats van het leveren van assurance werkzaamheden waarbij er een mening wordt gevormd over de inhoud van het rapport. De focus bij het testen zou moeten liggen bij de manier van dataverzameling en de processen die komen kijken bij het opslaan en het begrijpen van de data (p. 340). Gürtürk et al. (2017) stellen dat in het geval er echter helemaal geen sprake is assurance van sustainability informatie, een integrated report alsnog een positief effect heeft op de beoordelingen van investeerders met betrekking tot de sustainability prestaties van een bedrijf. De onderzoeker schrijven dit effect toe aan een zogenaamd halo-effect, welke voortkomt uit de (verplichte) assurance van de financiële informatie in een integrated report (p. 3). Het halo-effect beschrijft in dit geval, de neiging van een investeerder om de evaluatie van de onderdelen van een integrated report te laten beïnvloeden door de algemene impressie van dit rapport, op een manier die consistent is met de algehele evaluatie van het rapport (Gürtürk et al., 2017, p. 6).
26
5. Conclusie
In deze thesis is aan de hand van een literatuuronderzoek besproken in hoeverre integrated reporting waarde toevoegt voor investeerders. De mate van waardetoevoeging voor
investeerders is geoperationaliseerd aan de hand van vier criteria, namelijk de
betrouwbaarheid, de relevantie, de begrijpbaarheid en de vergelijkbaarheid van integrated reports. De vier criteria zijn gebaseerd op de kwalitatieve karakteristieken van informatie. Door gebruik te maken van de karakteristieken als criteria, kan worden gekeken of de informatie in de rapporten van hoge kwaliteit zijn. Indien dit het geval is zal er sprake zijn van meer toegevoegde waarde voor investeerders. Deze thesis draagt bij aan bestaande literatuur doordat er wordt onderzocht of integrated reports informatie bevatten die waarde toevoegt voor investeerders. In eerdere onderzoeken is er sprake van een onderbelichting van dit onderwerp.
Integrated reporting is ontstaan vanwege het feit dat CSR-rapporten vaak gezien werden als te lang en te complex. De integratie van financiële en non-financiële informatie zal er echter voor zorgen dat de informatiebehoeften van investeerders meer tevreden worden gesteld. Het IIRC heeft principes en inhoudelijke elementen opgesteld ter richtlijn voor de opstelling van de rapporten, het betekent dat bedrijven in zekere zin hun eigen interpretatie kunnen geven aan de invulling van de rapporten. Investeerders hebben volgens het IIRC een meer holistische manier van rapportage nodig, het maakt het mogelijk om bedrijfsrisico’s en het vermogen van bedrijven om waarde te creëren beter vast te stellen.
Het eerste criterium van de betrouwbaarheid van de informatie in de rapporten gaat erom dat de informatie vrij is van fouten, het getrouwe informatie presenteert, neutraal is en dat er sprake is van voorzichtigheid en volledigheid. Integrated reporting zorgt voor minder onzekerheid ten aanzien van de prestaties en vooruitzichten van een bedrijf, het zorgt ook voor minder informatieasymmetrie doordat integrated reporting voor een uitgebreidere hoeveelheid aan informatie zorgt. De betrouwbaarheid van de rapporten is hoger in landen waarbij het belang van de gemeenschap boven het individu wordt gesteld, doordat het bedrijf meer interesse toont in sustainability en goed bestuur. Grotere en meer winstgevende bedrijven presenteren daarnaast meer betrouwbaardere informatie, omdat hun informatie objectiever is, ze zullen ook meer informatie presenteren vanwege een grotere mate van informatieasymmetrie. Integrated reporting zal echter slechts dan als een neutrale bron van informatie worden gezien, indien het op grotere schaal wordt toegepast.
27 Het komt echter voor dat integrated reporting wordt gebruikt om de aandacht af te leiden van de zwakke prestaties en dus wordt gebruikt als manipulatiestrategie. Bedrijven met zwakke sociaal en milieu gerelateerde prestaties, zullen hun prestaties minder belichten en meer presenteren over de uitgevoerde activiteiten hieromtrent. Ze produceren daarnaast minder beknopte rapporten. Bedrijven met zwakkere financiële prestaties presenteren rapporten die langer en complexer zijn. Deze rapporten bevatten echter vaak wel
completere sustainability informatie. De complexe dynamiek van sustainability informatie en gebrek aan ervaring met integrated reporting maakt het ten slotte moeilijker voor bedrijven om de rapportagetechniek goed toe te passen en te begrijpen.
Het tweede criterium betreft de relevantie van de informatie in de integrated reports. Het houdt in dat de informatie bruikbaar moet zijn en er sprake moet zijn van recente informatie. De voorstanders van integrated reporting gaan ervan uit dat het geïntegreerde denken tot tijdige informatie zal leiden. Managers die vrijwillig informatie openbaren in integrated reports, onthullen hiermee dat de voordelen groter zijn dan de kosten voor de openbaring van de informatie. Wat aangeeft dat er sprake is van relevante informatie. Er bestaat echter wel een risico dat er alleen die informatie in het rapport zal worden gepresenteerd welke het imago van het bedrijf ophemelt en het de negatieve informatie eruit zal laten. Daarnaast bestaat er een gebrek aan interesse van investeerders, doordat ze de rapporten niet relevant genoeg vinden. Ook kan het kostbaar zijn voor het bedrijf om gevoelige bedrijfsinformatie te onthullen, omdat dit voordelig zou kunnen zijn voor concurrenten. Ten slotte is er gebleken dat integrated reports niet altijd die informatie bevatten welke investeerders ook echt als relevant beschouwen en het meest waarderen.
Begrijpbare informatie is het derde criterium en stelt dat de informatie duidelijk en beknopt moet zijn. Vanwege het feit dat deze manier van rapporteren nog een nieuw initiatief is, is het onwaarschijnlijk dat investeerders de rapporten volledig zullen begrijpen. De rapporten worden ook gekenmerkt door een gebrek aan leesbaarheid. Toch zou
integrated reporting de informatieomgeving kunnen verbeteren, dit is het geval voor de meer complexe en grotere bedrijven. De rapportagemanier zorgt namelijk voor een kwaliteitsverbetering van de toelichtingen. Ten slotte kan de manier waarop informatie wordt gepresenteerd door middel van het gebruik van integrated reporting al zorgen voor een makkelijkere informatieverwerking door investeerders.
28 Het laatste criterium gaat om de vergelijkbaarheid over tijd en tussen bedrijven. Vergelijkbaarheid brengt een mate van zekerheid met zich mee. Indien de rapporten van meerdere bedrijven overeenkomsten vertonen en dus vergelijkbaar zijn, verschaft dit zekerheid aan investeerders dat het bedrijf in kwestie op de juiste manier heeft gerapporteerd. Aangezien integrated reporting een vrijwillige manier van rapporteren betreft, maakt dit het lastiger om rapporten van verschillende bedrijven met elkaar te vergelijken. De mate van vergelijkbaarheid is hierbij nog kleiner tussen landen met verschillende culturele systemen.
Externe assurance van integrated reports zou kunnen bijdragen aan de kwaliteit van de rapporten, doordat het kan zorgen voor meer geloofwaardigheid van de informatie en kan bijdragen aan de vergelijkbaarheid van rapporten. Daarnaast zou assurance kunnen zorgen voor minder informatieasymmetrie. Het kan daarentegen voorkomen dat de
assurance van de rapporten subjectieve beoordelingen zullen zijn. De reden hiervoor is dat de externe auditor die de assurance werkzaamheden verricht veel gebruik moet maken van professional judgement. Daarnaast vloeit de subjectiviteit voort uit het feit dat de assurance van de informatie in deze rapporten gelimiteerd is tot slechts die informatie die getest kan worden. Verder is er niet genoeg referentiemateriaal beschikbaar, zodat er niet kan worden gezien hoe de assurance het beste toegepast kan worden.
Op basis van de resultaten uit deze thesis kan er geen eenduidig antwoord worden gegeven op de vraag in hoeverre integrated reporting waarde toevoegt voor investeerders. Op bepaalde punten voegt het wel waarde toe, op andere punten echter niet. Doordat integrated reporting nog een ontwikkelende rapportagetechniek is, zijn daarnaast nog niet genoeg informatie en onderzoeken beschikbaar om op basis hiervan een conclusie te
trekken. Verder onderzoek door middel van interviews of met behulp van databases, is nodig om vast te kunnen stellen wat voor bijdrage integrated reports kunnen hebben voor
29
6. Referenties
Abhayawansa, S., Elijido-Ten, E., Dumay, J. 2018. A practice theoretical analysis of the irrelevance of integrated reporting to mainstream sell-side analysts. Accounting & Finance 1-33.
Barth, M.E., Cahan, S.E, Chen, L., Venter, E.R. 2017. The economic consequences associated with integrated report quality: Capital market and real effects. Accounting,
Organizations and Society 62: 43-64.
Botha, E., Rensburg, R. 2014. Is Integrated Reporting the silver bullet of financial communication? A stakeholder perspective from South Africa. Public Relations Review 40 (2): 144-152.
Bovee, M., Mak, B., Srivastava, R. P. 2003. A Conceptual Framework and Belief-Function Approach to Assessing Overall Information Quality. International Journal of Intelligent Systems 18(1): 51-74.
Brown, J., Dillard, J. 2014. Integrated reporting: On the need for broadening out and opening up. Accounting, Auditing & Accountability Journal 27 (7): 1120-1156.
Brown, D., Hertz Rupley, K., Marshall, S. 2017. Evolution of corporate reporting: From stand-alone corporate social responsibility reporting to integrated reporting. Research in Accounting Regulation 29 (2): 172-176.
Caglio, A., Melloni, G., Perego, P. 2017. Saying more with less? Disclosure conciseness, completeness and balance in Integrated Reports. Journal of Accounting and Public Policy 36 (3): 220-238.
Cheng M., Conradie, P., Green, W., Konishi, N., Romi, A. 2014. The International Integrated Reporting Framework: Key Issues and Future Research Opportunities. Journal of International Financial Management & Accounting 25 (1): 90-119.
Churet, C., Eccles, R. G. 2014. Integrated Reporting, Quality of Management, and Financial Performance. Journal of Applied Corporate Finance 26 (1): 56-64.
Du Toit, E. 2017. The readability of integrated reports. Meditari Accountancy Research 25 (4): 1-37.
Eccles, R. G., Ioannou, I., Serafeim, G. 2014. The Impact of Corporate Sustainability on
Organizational Processes and Performance. Management Science 60 (11): 2835-2857. Frías-Aceituno, J.-V., García-Sánchez, I.-M., Rodríguez-Ariza, L. 2013. The cultural system and
30 Frías-Aceituno, J.-V., García-Sánchez, I.-M., Rodríguez-Ariza, L. 2014. Explanatory Factors of
Integrated Sustainability and Financial Reporting. Business Strategy and the Environment 23 (1): 56-72.
Green, W., Simnett, R., Zhou, S. (2017). Does Integrated Reporting Matter to the Capital Market? Abacus 53 (1): 94-132.
Gürtürk, A., Hahn, R., Reimsbach, D. 2017. Integrated Reporting and Assurance of Sustainability Information: An Experimental Study on Professional Investors’ Information Processing. European Accounting Review 1-23.
Higgins, C., Stubbs, W. 2018. Stakeholders’ Perspectives on the Role of Regulatory Reform in Integrated Reporting. Journal of Business Ethics 147 (3): 489-508.
Holistisch. (2018). In Encyclo. Geraadpleegd van http://www.encyclo.nl/begrip/holistisch. Investor. (z.d.). In Investopedia. Geraadpleegd op 5 juni 2018, van
https://www.investopedia.com/terms/i/investor.asp
Kennedy, S., Perego, P., Whiteman, G. 2016. A lot of icing but a little cake? Taking integrated reporting forward. Journal of Cleaner Production 136: 53-64.
Lai, A., Melloni, G., Stacchezzini, R. 2016. Sustainability management and reporting: the role of integrated reporting for communicating corporate sustainability management. Journal of Cleaner Production 136: 102-110.
Lee, K.-W., Yeo, G. H.-H. 2016. The association between integrated reporting and firm valuation. Review of Quantitative Finance and Accounting 47 (4): 1221-1250.
Locke, J., Rowbottom, N. 2016. The emergence of <IR>. Accounting and Business Research 46 (1): 83-115.
Maines, L. A., McDaniel, L. S. 2000. Comprehensive-Income Characteristics on Nonprofessional Investors’ Judgements: The Role of Financial-Statement Presentation Format. The Accounting Review 75(2): 179-207.
Maroun, W. 2017. Assuring the integrated report: Insights and recommendations from auditors and preparers. The British Accounting Review 49 (3): 329-346.
Maroun, W. 2018. Modifying assurance practices to meet the needs of integrated reporting. Accounting, Auditing & Accountability Journal 31 (2): 400-427.
Messner, M., Reuter, M. Lobbying on the integrated reporting framework: An analysis of comment letters to the discussion paper of the IIRC. 2015. Accounting, Auditing & Accountability Journal 28 (3): 365-402.
31 Nobes, C. W., Stadler, C. 2015. The qualitative characteristics of financial information, and
managers’ accounting decisions: evidence from IFRS policy changes. Accounting and Business Research 45(5): 572-601.
Rinaldi, L., Unerman, J., Villiers, C. 2014. Integrated Reporting: Insights, gaps and an agenda for future research. Accounting, Auditing & Accountability Journal 27 (7): 1042-1067. Shin, A. (2017, 16 maart). ‘The Exxon Valdez oil spill’. The Washington Post. Geraadpleegd
van https://www.washingtonpost.com/lifestyle/magazine/the-exxon-valdez-oil-
32
7. Bijlage
Figuur 1: Model voor informatieverwerking
(Maines & McDaniel, 2000, p. 184)
Figuur 2: Kwalitatieve karakteristieken voor informatie
