» Amerika 14 4,4831/
2» de Kaap de Goede Hoop . » »
» de West van Indie . . . 6 1,389
» Mauritius 1 2311/
2* China, Manilla en Siam. . 41 5,446
« Japan 2 545
» Nieuw-Holland. . . . . 27 3,282
» den Oosterschen Archipel . 2029 60,641l/
4Tezamen . . . 2445 168,393l/
410°. Van de onder 8°. vermelde schepen zijn aangekomen : Schepen. Lasten.
Onder Nederlandsche vlag:
van Nederland 140 43,827
» Engeland 23 5,978
Transporteren 163 49,805
Schepen. Lasten.
Per transport 163 49,805
» elders in Europa . . . .
D de Kaap de Goede Hoop .
» de West van Indie . • •
» China , Manilla en Siam .
» den Oosterschen Archipel .
T e zamen onder Nederlandsche vlag.
Onder Engelsche vlag . • •
» Fransche » • • • o Belgische » . . .
» Hamburger » • • • n Bremer » .. . .
» Hannoversche » . .
» Pruissischc » • •
» Oostenrijksche » . •
» Oldenburgsche » . .
» Zweedsche » . .
» Noorweegsche » . . ., Deensche » . .
» Russische » . .
» Portugeschc » . .
» Amerikaansche » . .
» Chïnesche « • •
» Siamsche » • •
» Aziatische » • •
T e zamen als boven 3 8 10 1 9 10 1 54 1806
2065 65 20
» 6 3 1
»
• » 1 . 18
2 8
»
» . 42
6 . 23 . 49
. 2309 718 2,131 2,626 301 2,961 2,497 172 15,950 48,519
125,680 9,8913/4
3,6703/4
» 6401/2 764
138
H
n
133 3,4381/2
1841/2 1,283
))
» 12,595
658 1,378
8901/2
161,3451/2
11». Van de onder 9°. vermelde schepen zijn vertrokken : Schepen. Lasten.
Onder Nederlandsche vlag:
naar Nederland 246 73,9721/2
Transporteren 246 73,972l/2
naai den Oosterschen Archipel,
onder Nederlandsche vlag.
Engelsche vlag . .
De ontvangen regten zijn geweest als volgt:
Inkomende regten f 4,982,319: 491/2
Uitgaande idem 2,997,069 : 7 H /2
Entrepôt- idem 75,960: 22 Overscheep- idem 892: 74 Waaggelden 27,362: 47 Pakhuishuur 96,029 : 51
Transporteren f 8,179,633 : 75
Per transport f 8,179,033 : 75 Consumtieregt op den tabak. 06,640: 43 5 per cent additionele regten 403,120: 281/2 Interest op verleende credieten 9,668 : 114
Totaal f 8,656,063: 201/2
Onder de inkomende en additionele regten \< begrepen cine som van f 608,681 : U i l / 2 op ingevoelde gamtm-r.
Onder de uitgaande en additionele regten is begrepen eene som van f 2,131,811:27 fictive regten op uitgevoerde gouvernements-producten.
Van de bovenstaande perceptie, ad f 8,656,063:201/2, is wegens gewone terugbetaling gerestitueerd f 100,485:112
de fictive regten <p uiigevoerde JOK'( m m
tr.ts-jün-ducten hierboven vernield 2.!."!.8J 1 '• 27
232,-97:19
Alzoo bij 's lan<ls kas werkelijk rntvargen . . . - • ! 0,423766:011/2
§ 3. Staat, van de Mederlandsch-Indische scheepvaart.
Het aantal vaartuigen en schepen bedroeg omstreeks het eind van dit jaar 301 en en wel ter gezamenlijke grootte van 26,8701/2 'ast ; t e weten :
6 stoomschepen , groot 9521/2 last.
21 schepen » 4,5463/4 „
120 barken » • • • 15,3693/4 „
17 brikken » . 1,367
98 schoeners » • • 3,444l/2 »
7 kotters » • 1121/2 »
31 wankangs, toop'sen andere vaartuigen . 5771/2 >>
Te zamen 301 26,370.1/2 last.
In het vorig Verslag is opgegeven, op welke plaatsen de schepen te huis behoorden de veranderingen in een enkel j a a r zijn niet belangrijk genoeg om eene herhaling van
zoodanige opgave voor het jaar 1855 noodig te maken.
Om dezelfde reden wordt hier de verdeeling der schepen naar de eigenaren ook niet vermeld
Gedurende het j a a r 1855 werden afgegeven 39 zeebrieven, waarvan:
aan Europeanen 7 , voor eene schcepsruimte van 526 last ;
» Chinezen 1 3 , « » » » 1021 n
» Arabieren 1 3 , » » » » 1863'/2 »
» inlanders 6 , » » » » 3221/2 «
39 » » » » 3733 last.
Hieronder waren: 3 driemastsehepen, 13 barken, 4 brikken en 19 schoeners. Van
de 39 zeebrieven waren 19 voor reeds in de vaart zijnde, en 20 voor nieuwe schepen, waaronder 11 in den vreemde gebouwd.
§ 4. Scheepsbouw.
Ook in dit j a a r zijn de scheepstimmerwerven niet in aantal toegenomen.
Op de werf te Dassoon (Rembang) werden gedurende 1855 gebouwd 11 gekoperde kruisbooten en 3 dito 'aadbooten voor het Gouvernement, en 1 stoomschip, lang 150 voeten, en 1 b a r k , metende 150 kojangs, voor particulieren.
Te Grissee (residentie boeiabaja) werd gebouwd één schip en waren op ultimo De-cember 1855 3 in aanbouw, terwijl er 13 werden gekield en gerepareerd.
Op Sumatra's Westkust is de scheepsbouw toenemende en wel, voornamelijk door de afschaffing van het, zoogenaamde bootprivilegie, waardoor meerdere kleine vaartuigen in de vaart zijn gekomen.
Op de Batoe- eilanden worden gebouwd tien vaartuigen , te zn m en metende 44 kojangs.
§ 5. Binnenlandsche handel.
Bij besluit van 15 Noveuiber 1855, n . 31 , werd , ten einde het oprigten van belasting-vrije bazaars op particuliere landerijen te bevorderen , als beginsel aangenomen, dat aan eigenaren van die landerijen de vergunning daartoe zal kunnen v( rleend worden, zonderde verpligtïng om die bazaars door gezworen landmetei s te doen opmeten, limiteren en in kaart brengen , met vrijlating tevens om daarop al dan niet voor eigen kosten loodsen te doen oprig-ten. Genoegzaam algemeen schrijven de verschillende hoofden van gewestelijk bestuur den toenemenden bloei van den binnenlandschen handel en het druk bezoek der marktplaatsen toe aan de afschaffing der bazaarpacht. ,
In de residentie Batavia werd gedurende 1855 vergunning verleend tot het oprigten van belastingvrije bazaars op de particuliere landerijen ïjiledoek en Tjikotja , terwijl aan den eigenaar van het land Serpong vergunning werd verleend tot het honden van een tweeden marktdag.
In de Preanger regentschappen waren , bij wijze van proef, veemarkten gehouden , waar-van echter om de min gunstige uitkomsten voor het vervolg werd afgezien.
In de residentie Probolinggo, welke vroeger een e afdeeling der residentie Bezoeki uit-maakte , bestaan veertien marktplaatsen , welke druk bezocht werden.
In de afdeeling Goenong-Kending (residentie Soerabaja) werden twee nieuwe bazaars opgerigt.
Daarentegen heeft de bazaar, welke in 1854 te Kendjo (adsistentie-residentie Banjoe-wangi) is opgerigt, geen stand kunnen houden.
In de residentie Djokjokarta is het binnenlandsch vertier zeer toegenomen, zijnde aldaar het getal bazaars, met twee en dat der warongs niet acht en tachtig vermeerderd.
Te Banda, alwaar tot nog geene bazaars bestonden, is in 1855 een bazaar opgerigt.
De Minister van Koloniën, P . M I J ER.
A. Grondgebied j}i
z-B. Bevolking „ C. Mededeelïngen van algemeenen aard „
I. Betreffende Nederlandsch Indie in het algemeen „
§ 1. Invoering van het Oost-Indisch regeringsreglement . . . . »
§ 2. Zamenstelling van den Baad van Nederlandsch Indie . . . »
§ 3 . Algemeene secretarie „ I I . Betreffende de betrekkingen tot het buitenland »
§ 1. Consuls „
§ 2. Vrijhavens op de Philippijnsche eilanden. . . . »
§ 3. Tractaat met Portugal »
§ 4. Tractaat met de Sandwichs-eilanden » I I I . Betreffende de verschillende gewesten. . . „
g 1. J a v a en Madura »
§ 2. Buitenbezittingen . • - „ I V . Mededeelingen overeenkomstig de voorschriften der wet van 2
Sep-tember 1854 (Oost-Indisch regeringsreglement) {Nederlandsch
Staats-blad n°. 129) „
§ 1. Cultuurstelsel (art. 56) „
§ 2. Persoonlijke diensten (art. 57) »
§ 3 . Landrente (art 59) »
§ 4. Slavernij (art. 115) »
§ 5. Onderwijs (art. 125) ,
D . Militair beheer „ I. Landmagt „
§ 1. Kommandement „
§ 2. Zamenstelling en voltallighouding van het leger. . . . »
§ 3. Bijzonderheden omtrent de militaire geneeskundige dienst . . »
§ 4. Bijzonderheden van verschillenden aard «
§ 5. Inrigtingén tot liet leger betrekkelijk BIz. 26
§ 6. Verrigtingen van het leger ' • • • • » 28
§ 7. Gewapende corpsen , niet regtstreeks tot het leger behoorénde. » 28
§ 8. Verdediging . » 29 I I . Zeemagt . » 29
§ 1. Kommandement » 29 '§ 2. Het Nederlandsche eskader » 29 Sterkte » 29 Stationering > 30
§ 3. Gouvernements-schoeners en kruisbooten » 30 Sterkte » 30 Stationering » 30
§ 4. Inrigtingén tot de zeemagt betrekkelijk » 31 a. Commissie tot verbetering der Indische zeeekaarten en
ver-rigtingen der geographische ingenieurs » 31 b. Haven- en equipagedepartementen, werven en pakhuizen. » 31 e. Marine-etablissement op Onrust » 32 d. Marine-etablissement te Soerabaja » 32 e. Fabriek voor de marine, het stoomwezen en de nijverheid
(zie » Nijverheid") » 33
§ 5. Verrigtingen der zeemagt » 33 Regtswezen en politie » 36 I. Bestanddeelen der wetgeving » 36
§ 1. In het algemeen > 36
§ 2. Burgerlijk en handelsregt ' 37
§ 3. Strafregt » 37
§ 4. Kegtsvordering en regterlijke magt » 38
§ 5. Militair regtswezen » 38
§ 6. Toestand der regtsbedeeling > 39 I I . Politie. . . ' '. » 39
§ 1. Benoeming van hoofden over Oostersche vreemdelingen . . . » 39
§ 2. Regt van verblijf " 39
§ 3. Invoer , verkoop en bezit van buskruid en vuurwapenen . . » 40
§ 4. Zeeroof (zie » Zeemagt") " 41 v
§ 5. Uitroeijing van schadelijk gediertie ' • • » 41
§ 6. Plaatselijke verordeningen en voorzieningen » 41 I I I . Magt van den Gouverneur-Generaal in zaken van justitie en politie. » 41 I V . Eenige onderwerpen met het regtswezen in verband » 42
§ 1. Burgerlijke stand » 42 42
§ 2. Translateurs Biz. 43
§ 3. Wees- en boedelkamers » 43
§ 4. Gevangenissen en gevangenen » 45
§ 5. Etablissementen van landbouw » 45 Eeredienst » 46
I. Christelijke 46 a. Protestantsche » 46
b. Koomsch-katholijke » 47
I I . Mohammcdaansche . . . » 48
Instellingen van liefdadigheid » 48 Burgerlijke geneeskundige dienst » 52
§ !. Overzigt der behandelden » 52
§ 2. Bijzonderheden van gemengden aard » 54
§ 3. Vaccine » 55 Onderwijs » 50 I . Voor Europeanen en daarmede gelijkgestelden » 56
§ 1. Inrïgtingen voor middelbaar en lager onderwijs » 56
§ 2. Militaire inrïgtingen van onderwijs » 57
§ 3, Industrie-scholen » 57 I I . Voor Christen-inlanders » 57 I I I . Voor niet-Christenen, niet zijnde Europeanen of met dezen gelijkgestelden » 58 Kunsten en wetenschappen » 63
§ 1. Vermeerdering der kennis van land en volk » 63
§ 2. Tijdschriften, dagbladen ? » 69
§ 3 . Maatschappijen. . » 69
§ 4. Schouwburgen, muziek- en zangvereenigingen ,, 69
§ 5. Taaistudie en geschiedenis » 69
§ 6. Natuurwetenschappen » _ 70
§ 7. Verzendingen naar Nederland » 71 Algemeen burgerlijk bestuur ,, 71 I. Algemeen beheer , 71
I I . Finantien 72
§ 1. Muntwezen » 72
§ 2. Javasche Bank n 75
§ 3. Staat der kassen in Indio > 76
§ 4. Algemeene boeken ,i 78
§ 5. Begrooting » 80 ü 6. Bronnen van inkomsten. . . . » 80
a. Verpachte belastingen en monopolien Blz.
b. Onverpachte belastingen » e. Onverpachte monopolien » d. Land- en mijnbouw (zie » Nijverheid") »
e. Handel op Japan „ I I I . Landsgcbouwen en waterstaat „
I V . Vervoerwezen „
§ 1. Binnenlandsch • . „
§ 2. Over zee, tusschen deelen van Indie „
§ 3. Tusschen Nederlandsch Indie en het moederland » V. Voorziening in de materiele behoeften van het beheer »
§ 1. Door uitzending uit Nederland »
§ 2. Door middel van particuliere nijverheid in Indie »
§ 3. Gouvernements-ïnrigtingen in Indie (verwijzing naar andere
deelen van het Verslag) • . » Personele verordeningen omtrent alle landsdienaren in Nederlandsch Indie . »
Nijverheid „ I. Landbouw, boschwezen, veeteelt „
§ 1, J a v a en Madura „
a. Landbouw :)
1°. Op de gronden gebleven ter beschikking van de
inland-sche bevolking . , Rijstcultuur „ Klapper-aanplantingen ,,
2°. Cultures , ingevoerd op hoog gezag of ten gevolge van overeenkomsten door het Gouvernement met
paticu-liere ondernemers aangegaan . . . »
Koffijcultuur i, Suikercultuur „ Indigo-cultuur >, Thee-cultuur ' » Kaneelcultuur » Nopalcultuur en cochenille-teelt >
Tabakscultuur » Pepercultuur „
Kina-cultuur ;)
3°. Landbouw op woeste gronden, door het Gouvernement
verhuurd „ 4°. Landbouw op paticnliere landen
5°. Landbouw op verhuurde landen in Soerakarta en
Djokjokarta „
ft. Bosckwezen Biz. 130 c. Veeteelt • • » 133
§ 2. Buitenbezittingen » 136 I I . Mijnbouw » 144
§ 1. Algemeene beschikkingen « " 144
§ 2. Banka •' 145
§ 3. Blitong » 147
§ 4. Zuid- en Ooster-afdeeling van Bornéo » 147
§ 5. Verdere opgaven betreffende den mijnbouw » 149 I I I . Visscherijen » 149 I V . Ambachts- en fabrieknij verheid » 150
§ 1. Gewestelijke berigten » 150
§ 2. Fabriek voor de marine, het stoomwezen en de nijverheid . . » 150 O. Handel, scheepvaart en scheepsbouw » 150
§ 1. Bepalingen betreffende handel en scheepvaart » 150
§ 2. Handel en scheepvaart op J a v a en Madura . . . » 150
§ 3. Staat van de Nederlandsch-Indische scheepvaart » 151
§ 4. Scheepsbouw " 1"2
§ 5. Binnenlandsche handel " 1^2
B I J L A G E N .
L". A. Ziektegevallen , behandeld in de militaire hospitalen en infirmerien op Java en Madura, gedurende 1855.
» B. Lijst der kaarten in 1855 ingekomen bij de Commissie tot verbetering der I n -dische zeekaarten.
» C. Geregtelijke statistiek.
» D. Algemeen verslag van den staat van het schoolwezen in Nederlandsch Indie, afgesloten onder ultimo 1855.
» E. Ontvangsten en uitgaven der Indische administratie in Indie over 1855.
» F . Idem in Nederland.
» G. Raming der ontvangsten en uitgaven van de Indische administratie over 1856.
Ontvangsten en uitgaven in Indie.
» H. Kaming der ontvangsten en uitgaven van de Indische administratie over 1856.
Ontvangsten en uitgaven in Nederland.
» I . Aantooning van de uitkomsten der rijstcultuur op J a v a over 1855.
» K. Opgave der velden, welke gedurende het j a a r 1855 zijn beplant geweest met padi-dalem en padi-gendjah.
» L . Aantooning van de uitkomsten der klapper-aanplantingen over 1855.
» M. Idem van de gouvernements-koffij-cultuur op Java over 1855.
» N . Idem van de hoeveelheid koffijboomen.
» O. Idem van de uitkomsten der gouvernements-suikercultuur.
» P . H e m van de indigo-cultuur.
» Q. Idem van de thee-cultuur.
» R. Idem van de kaneelcultuur.
» S. Idem van de nopalcultuur en cochenille-teelt.
» T . Idem van de tabakscultuur.
» U . Idem van de pepercultuur.