Hoofdstuk 3 Empirisch onderzoek naar een oververtegenwoordiging van Marrons in
1. Vragenlijst
Ik onderzoek de situaties die ervoor zorgen dat Boslandcreolen in de criminaliteit terecht komen. Ik ga je vragen stellen over je kinderjaren, over je vrienden,over de buurt waar je woonde en over de manier waarop je hier bent beland.
Als ik een vraag stel naar een persoon hoef je geen naam te geven, je mag maar je moet niet. Geef hem of haar dan maar een omschrijving of een andere naam. Je moet me nooit een naam geven. Ik vraag je zo eerlijk mogelijk te zijn, want anders kom ik nooit te weten in welke situaties jullie terechtkomen.
Je mag er gerust in zijn dat geen enkel woord van wat je zegt ooit iemand anders te horen zal krijgen dan ik en mevrouw Zeegelaar. Wanneer ik de gegevens presenteer, zal niemand weten wat jij hebt gezegd. Je anonimiteit is gegarandeerd.
Wanneer je een vraag niet goed begrijpt, mag je het steeds zeggen of navragen, wanneer je het niet goed kunt verwoorden in het Nederlands, dan mag je gerust Sranan praten.
De thuissituatie Waar ben je geboren?
Hoe oud was je toen je naar de stad gekomen bent? Hoe vond je het leven in het binnenland?
Hoe vond je het leven in je dorp? Had je er veel vrienden?
Wat deed je wanneer je niet naar school moest? Had je broers of zussen?
Het hoeveelste kind was jij? Was je vader vaak weg?
Woonden je vader en moeder samen? Hadden jij en je familie genoeg te eten?
Wie zorgde thuis voor het onderhoud van het gezin? Moesten jij en je broertjes ook werken?
Wat deed je dan?
De woonsituatie in Paramaribo
Wanneer jullie naar Paramaribo gingen, waar ben je dan gaan wonen? Had je al familie wonen in Paramaribo?
Ben je steeds in hetzelfde huis blijven wonen? (migratie en emigratie) Ben je wel eens verhuisd naar een andere buurt?
In welke buurt verbleef je het meest? Waarom?
Met hoeveel mensen woonden jullie in dat huis? (grote overbevolkte buurt) Woonden er in jouw buurt nog mensen met zoveel in 1 huis?
Hoe zag de buurt eruit? (economische deprivatie) • Vond je je buurt mooi?
• Welke etniciteit hadden de meeste bewoners? • Voelde jij je veilig bij jullie in de buurt? • Werd er ingebroken bij jullie in de buurt?
• Werden er soms dingen stukgeslagen bij jullie in de buurt. • Ging je s’ avonds wandelen op straat?
Trok je op met vrienden in de straat?
Hoe zagen de andere huizen eruit?(ongelijkheid) Woonden er rijke mensen in jullie buurt?
Hoe zag je dat het rijke mensen waren? Ging je op de hoek staan? (onbeleefdheden) Wat deed je dan?
Waarover hadden jullie het zoal?
School
Heb je school gelopen in je dorp of in de stad? Ging je graag naar school?
Je hebt school gevolgd tot je…
Ben je vlot door je schoolcarrière gegaan? • Heb je gedoubleerd?
o Hoe kwam dat, denk je?
• Waarom ben je gestopt met naar school te gaan? o Hoe oud was je toen?
• Ben je gestopt met school en later weer begonnen? o Wat was er gebeurd?
o Hoe vond jij dat?
Heb je problemen gehad met een leerkracht? • Wat was er gebeurd?
• Hoe heb je daarop gereageerd dan? Waren er dingen die je niet leuk vond op school?
• Ben je gepest geweest op school? o Waarmee pesten ze je? o Hoe reageerde jij daarop?
o Kan je zeggen waarom je gereageerd hebt? • Heb je ooit gevochten op school?
o Vocht je alleen of in groep? o Waarom vocht je?
o Tegen wie vocht je?
o Kan je me een situatie vertellen waarin je gevochten hebt? Had je veel vrienden op school?
• Woonden ze in jouw buurt?
• Waren je vrienden ook Boslandcreolen? • Wat deden jullie tijdens de speeltijd? • Wat deed je na school?
Economische strain:
Heb je tijden van armoede gekend? Wanneer ben je volgens jou arm? Heb jij dat meegemaakt?
Hoe oud was je toen je van huis wegging? Had je werk voor je in de gevangenis belandde? JA
• Wat voor werk deed je dan? • Deed je dat werk graag? • Hoe lang moest je werken?
• Kon je goed opschieten met de collega’s op je werk? • Had je een gezin om voor te zorgen?
NEEN
• Wat deed je dan een hele dag? • Hoe kon je dan aan eten geraken? • Waar woonde je?
Discriminatie:
Weet je wat discriminatie is?
• Wat is discriminatie volgens jou? • Heb je dat gevoel ooit gehad? • Heb je er ooit mee te maken gehad? • Kan je me een voorbeeld geven?
Heb je ooit het gevoel gehad dat anderen je anders behandelden omdat je Boslandcreools bent?
Heb je al het gevoel gehad dat mensen op je neerkeken? • Zo ja, waarom deden ze dat volgens jou?
• Hoe reageerde je erop?
• Hebben vrienden daarover tegen jou geklaagd? Heeft men je ooit werk geweigerd?
• Hebben ze je verteld waarom? • Wat was de reden?
• Geloofde jij dat dat de reden was? Vind jij dat Marrons gediscrimineerd worden? Vind je dat Marrons achtergesteld worden? Had je Marronvrienden?
• Vonden zij dat ze gediscrimineerd worden? • Praatten jullie erover met elkaar?
• Zijn er bevolkingsgroepen waarvan jij vindt dat ze de Boslandcreolen meer of gemakkelijker discrimineren?
Heb je je ooit beledigd gevoeld?
• Wat is volgens jou het ergste waarmee je iemand kan beledigen? • Hoe zou jij reageren als iemand jou op die manier zou beledigen? • Wat is het ergste waarmee men jou ooit beledigd heeft?
Status
Wanneer zie je volgens jou of iemand belangrijk is of niet? Denk je dat mensen vonden dat jij dat was?
Heb je ooit het gevoel gekregen dat mensen bang waren voor je? En wat vond jij daarvan?
Als jij de straat opgaat hoe wil jij er dan uitzien? • Welke kleren zou je het liefst dragen? • Waarom wil je graag die kleren dragen?
• Waar kocht je die kledij, in Suriname of Frans-Guyana? • Droeg je juwelen (kettingen, gouden tanden, ringen)? • Vond je het belangrijk om er goed uit te zien?
Had je een auto? Had je een meisje?
• Kocht je haar dingen?
Luisterde je naar muziek? Zo ja, welke?
Is het belangrijk in Suriname voor een man om er gespierd uit te zien? Had je iets om jezelf te beschermen?
Ben je zelf beroofd geweest?
Negatief affect, spanningssterkte en bijdrage tot negatief affect Wat maakt jou boos? Wanneer word jij boos?
Hoe kan ik een Marron boos maken?
• Kan je zeggen waarom ze jou zo boos maken?
• Zijn er zaken die je erg boos zouden maken als ze jou zouden overkomen? • Waarom maakten ze je boos?
• Wat doe je als je boos bent?
• Kan je een situatie vertellen waarin je erg boos bent geweest?
Zijn er momenten geweest voor je je daad pleegde die jij als moeilijk ervaren hebt? Kan je herinneren of er iets ergs gebeurd is 12 maanden voor je gevangen kwam te zitten? Heb je je ooit al gefrustreerd gevoeld?
Wat vond je het meest frustrerend? Heb je het vaak meegemaakt? Heb je ooit al iemand geslagen? Wat was de aanleiding?
Heb je ooit al in groep gevochten?
Vrienden en peers
Is er een bepaalde manier waarop je je moest gedragen wanneer je met vrienden omging? • Hoe moest je je dan gedragen?
• Zijn er zaken die je zeker niet mag doen? • Keken jullie naar kledij?
• Was er iemand die jullie zagen als een leider? • Waarom was hij de leider?
• Waarom liep je met hem?
• Waren er bepaalde dingen, die je kon doen, waardoor je aanzien won in die groep? Heb je ooit het gevoel gehad, dat mensen waarvan jij dacht dat het je vrienden waren, dat ze je toch gebruikten?
• Waarvoor gebruikten ze je dan?
Zijn er nog andere vrienden van je of kennissen die veroordeeld zijn ? Zijn er vrienden van jou ook veroordeeld voor roof of roofmoord?
Vaardigheden en middelen
Wanneer kwam je voor het eerst in contact met criminaliteit? Hoe kwam je in contact met criminaliteit?
Hoe oud was je toen?
Waarom ben je ermee begonnen?
Deed je het op geregelde basis of is het in de tijd toegenomen? Wie heeft je dat geleerd?
Wist je een geweer te hanteren?
• Hoe oud was je toen je voor het eerst schoot met een geweer? • Wist je te schieten met een pistool?
• Had je een pistool?
• Hoe oud was je toen je voor het eerst schoot met een pistool? • Heb je ooit op iemand geschoten?
• Had je nog andere wapens? • Waarom gebruikte je die wapens?
Onrechtvaardigheid
Kun je me een situatie vertellen waarvan je dacht, dit is onrechtvaardig? Hoe lang is dat geleden?
Wat heb je toen gedaan?
Heb je het later nog meegemaakt?
Druk en motivatie om criminaliteit te plegen? Had je comparanten?
• Waren zij ook Boslandcreolen? • Wie kwam er op het idee? • Wie zorgde voor het materiaal? • Was er een leiderfiguur? • Was hij een Boslandcreool? Hoe ben je drugs gaan smokkelen?
• Wie had je dat gevraagd? • Na hoeveel keren ben je gepakt? • Wat deed je met het geld? Wat was de bedoeling van de overval?
• Waarom heb je het gedaan of waarom heb je meegedaan? • Waarom had je dat geld nodig?
• Heb je getwijfeld?
• Waarom heb je het dan toch gedaan? • Waarom heb je geweld gebruikt/gemoord? Zijn er vrienden van jou doodgeschoten door de politie? Had je gedacht dat het zover kon komen?
Binnenlandse Oorlog
Heb je de Binnenlandse Oorlog meegemaakt? Zo ja in welke zin? Keek jij op naar het Jungle Commando?
Heb je meegevochten? • Denk je er nog aan? Heb je er veel van gemerkt?