Voorbeeld: shredderafval

Dit type afval wordt ingedeeld in subhoofdstuk 19 10 voor “afval van de shredding van metaalhoudend afval” van hoofdstuk 19 (afval van installaties voor afvalbeheer, off-site waterzuiveringsinstallaties en de bereiding van voor menselijke consumptie bestemd water en water voor industrieel gebruik). Het is niet onmiddellijk duidelijk of de afvalstof al dan niet als gevaarlijk ingedeeld moet worden (spiegelcode):

19 10 05* andere fracties (niet-lichte) die gevaarlijk stoffen bevatten 19 10 06 andere, niet onder 19 10 05 vallende fracties

Tabel 44 toont het analyserapport en geeft voor de componenten die in het afval voorkomen de H-zinnen aan, per gevaarlijke eigenschap HP. Deze kan je terugvinden in bijlage 4 van dit rapport of andere gegevensbronnen (zie 7.2.1. – stap 3). Er komen in deze afvalstof geen componenten voor met H-zinnen die bijdragen tot HP 1 (explosief), HP 2 (oxiderend), HP 12 (afgifte van acuut toxisch gas) en HP 15 (afvalstoffen die een van de hierboven genoemde gevaarlijke eigenschappen doen ontstaan die de oorspronkelijke afvalstof niet heeft). Er zijn geen aanwijzingen dat het afval infectieus (HP 9) zou zijn.Het analyserapport geeft voor de anorganische parameters de concentraties op elementniveau. Voor de verschillende elementen zijn de chloorzouten als modelstoffen opgenomen, behalve voor chroom waar chroomtrioxide als meest toxische verbinding is opgenomen (chroom VI). De concentraties van de elementen worden omgerekend naar de concentraties van deze modelstoffen (zie formule in tabel 22).

Deze concentraties worden verder omgerekend naar % (x mg/kg = x/10000 %).

In de tweede rij van Tabel 44 staan de laagste ondergrenzen of individuele concentratielimieten voor elke HP in gewichtspercentage. Componenten die een H-zin dragen die bijdraagt tot een specifieke HP en waarvan de concentraties boven deze laagste concentratielimiet voor de betreffende HP uitkomen, dragen effectief bij tot deze HP. In de onderstaande tabel zijn deze in het vet aangeduid. HP 3, HP 4, HP 6, HP 7, HP 8, HP 10, HP 11 en HP 14 moeten nader onderzocht worden.

Tabel 44: Analyserapport van shredderafval, met bijhorende H-zinnen voor de voorkomende componenten, per gevaarlijke eigenschap HP.

Noot: de cijfers tussen haakjes verwijzen naar de categorie binnen de gevarenklasse van de acute toxiciteit.

Shredder gemeten HP3 HP4 HP5 HP6 HP7 HP8 HP10 HP11 HP13 HP14

0 1 1 0,1 0,1 1 0,3 0,1 10 0,1

Parameter Model At.gew Mol.Gew mg/kg mg/kg %

As AsCl 3 74,92 181,27 34 82 0,008 H314 H300 H350 H314 H400, H410

Cd CdCl2 112,41 183,31 26 42 0,004 H372 H301(3), H330(2) H350 H360 H340 H400, H410

Cr CrO3 51,99 99,99 880 1692 0,169 H314 H372 H301(3), H311(3), H330(2) H350 H314 H361 H340 H317, H334 H400, H410

Cu CuCl2 63,55 134,45 7500 15867 1,59 H315, H319 H301 H411

Hg HgCl2 200,59 271,49 3,3 4 0,000 H314 H372 H300(2) H314 H361 H341 H400, H410

Pb PbCl2 207,2 278,1 3400 4563 0,456 H373 H302, H332 H360 H400, H410

Ni Ni Cl 2 58,69 129,59 540 1192 0,119 H315 H372 H301(3), H331 H350 H360 H317, H334 H400, H410

Ag AgCl 2 107,87 178,77 49 81 0,008 H400, H410

Zn ZnCl 2 65,38 136,28 25000 52111 5,21 H314 H302 H314 H400, H410

Al AlCl 2 26,98 97,88 1270 4607 0,461 H314 H314

K KCl 39,1 74,55 1170 2231 0,223

Na NaCl 22,99 58,44 3040 7728 0,773

Mg MgCl2 24,3 95,2 6810 26680 2,67

Ca CaCl2 40,08 108,98 47400 128884 12,9 H319 H302

Mn MnCl2 54,94 125,84 2370 5428 0,543 H302

B BCl2 10,81 117,06 430 4656 0,466 H360

Fe FeCl 2 55,85 126,75 189000 428930 43 H318 H302

Ba BaCl2 137,33 208,23 3260 4943 0,494 H301(3), H332 H411

Co CoCl2 58,93 129,83 77 170 0,017 H302 H350 H360 H317, H334 H400, H410

Sb SbCl 2 121,75 291,5 120 287 0,029 H314 H302 H314 H400, H410

Sn SnCl 2 118,69 189,59 418 668 0,067 H372, H335 H302, H332 H361 H341 H411

V VCl3 50,94 157,29 50 155 0,016 H314,H318 H302, H312 H314 H400

C10-C40 5790 0,579 H224 H315 H304 H332 H350 H340 H400,H410

model

HP 3: Ontvlambaar

Bepaling: als er in het afval ontvlambare stoffen voorkomen (stoffen met H-zinnen H220, H221, H222, H223, H224, H225, H226, H228, H242, H250, H251, H252, H260, H261), moet in principe de ontvlambaarheid van het mengsel onderzocht worden (methode zoals beschreven in Verordening EG nr. 440/2008).

In het shredderafval komt minerale olie voor (H224: Zeer licht ontvlambare vloeistof en damp).

Om finaal over een HP 3 classificatie te kunnen beslissen moet het vlampunt bepaald worden, tenzij de houder beslist om reeds op basis van de analysen de afvalstof HP 3 in te delen. In dit laatste geval krijgt de afvalstof de code 19 10 05* en hoeft geen verdere evaluatie van de andere gevaarlijke eigenschappen te worden uitgevoerd.

In het geval dat het vlampunt experimenteel wordt vastgesteld, krijgt de afvalstof code 19 10 05*

indien het vlampunt ≤ 55°C ligt. Indien het vlampunt > 55°C ligt, is verdere evaluatie van andere relevante gevaarlijke eigenschappen nodig.

HP 4: Irriterend

Bepaling: als er in het afval stoffen voorkomen met de H-zinnen vermeld in Tabel 45 (kolom 1), dan wordt de som gemaakt per H-zin zoals aangegeven in kolom 3 van deze tabel. Enkel de individuele stoffen die voorkomen in een concentratie hoger dan 1% (= ondergrens: kolom 2) worden in de som meegenomen. Het afval wordt ingedeeld als HP 4 wanneer één of meerdere van de sommen gelijk is aan of hoger dan de aangegeven overeenkomstige concentratielimieten uit kolom 4.

Tabel 45: Rekenregels voor HP 4 (irriterend)

H-zin Ondergrens Rekenregel Concentratielimieten

H314 (1A)* 1% som H314 (1A) classificatie vanaf 1%

H318 1% som H318 classificatie vanaf 10%

H319

H315 1% som H319 en/of H315** classificatie vanaf 20%

(* categorie 1A; **stoffen die zowel H315 als H319 zijn worden in deze gevaarlijke eigenschap 2 x doorgerekend) In Tabel 46 staan de stoffen opgelijst die bijdragen tot HP 4 (concentratie > laagste ondergrens) en hun concentraties. De concentratie van elk van deze stoffen ligt boven de ondergrens van 1%.

De concentraties ZnCl3 (5.2%) en FeCl2 (43%) overschrijden de respectievelijke concentratielimieten van 1% voor de som van H314 (Veroorzaakt ernstige brandwonden) en 10%

voor de som van H318 (Veroorzaakt ernstig oogletsel).

De afvalstof krijgt hierdoor de code 19 10 05*.

Tabel 46: HP 4 evaluatie voor shredder.

shredder gemeten H314 H315+H319 H318

Parameter mg/kg model mg/kg % 1% 1% 1%

Cu 7500 CuCl2 15867 1,59 3,18*

Zn 2500 ZnCl2 52111 5,21 5,21

Ca 47400 CaCl2 128884 12,9 12,9

Fe 189000 FeCl2 428930 43 43

som 5,21 16,1 43

limi et 1 20 10

* s toffen di e bei de H-zi nnen (H315+H319) dra gen worden dubbel meegerekend wanneer hun individuele concentrati e hoger i s dan de ondergrens model

HP4

Er bestaat echter de mogelijkheid om een andere, meer relevante metaalverbindingen voor te stellen en de oefening voor deze modelstoffen te herhalen. Voor shredderafval zijn onoplosbare metalen meer relevant dan de chloorzouten, bv. metallisch ijzer en zinkoxide. Deze verbindingen dragen geen van de H-zinnen die bijdragen tot HP4. Uitgaande van deze modelstoffen is er geen HP 4 indeling en wordt de evaluatie van andere relevante gevaarlijke eigenschappen verder gezet.

HP 6: Acute toxiciteit

Bepaling: als er in het afval stoffen voorkomen met de H-zinnen vermeld Tabel 47 (kolom 1), dan wordt de som gemaakt zoals aangegeven in kolom 3. Enkel de individuele stoffen die voorkomen in een concentratie hoger dan de ondergrens (kolom 2) worden in de som meegenomen. Het afval wordt ingedeeld als HP 6 wanneer één of meer van de sommen gelijk is aan of hoger dan de aangegeven concentratielimieten uit kolom 4.

Tabel 47: Rekenregels voor HP 6

H-zin Ondergrens Rekenregel Concentratielimieten

H300 (cat 1),

H330 (cat 1) 0.1% som H300 (cat 1) of

som H330 (cat 1) 0.1 % H300 (cat 2),

H310 (cat 1) 0.1% som H300 (cat 2) of

som H310 (cat 1) 0.25 %

H330 (cat 2) 0.1% som H330 (cat 2) 0.5 %

H310 (cat 2) 0.1% som H310 (cat 2) 2.5%

H331 0.1% som H331 3.5 %

H301 0.1% som H301 5%

H311 0.1% som H311 15 %

H332 1% som H332 22.5 %

H302 1% som H302 25 %

H312 1% som H312 55 %

In Tabel 48 staan de stoffen opgelijst die kunnen bijdragen tot HP 6 (concentratie > laagste ondergrens).

Er is een overschrijding van de concentratielimiet voor de som van H302 ingedeelde stoffen (Schadelijk bij inslikken), deze overschrijding is te wijten aan Fe-, Zn- en Ca-zouten). De afvalstof krijgt hierdoor opnieuw de code 19 10 05*.

Zoals hoger vermeld is voor shredderafval onoplosbaar Fe, zoals metallisch ijzer, meer relevant.

Deze Fe-verbinding draagt geen H-zin. Indien deze Fe-verbinding als modelstof wordt gebruikt is de som van de H302 ingedeelde stoffen (5.2 % ZnCl2 en 12.9% CaCl2) gelijk aan 18.1%, en dus lager dan de concentratielimiet (25%). Uitgaande van deze modelstof is er geen HP 4 indeling en wordt de evaluatie van andere relevante gevaarlijke eigenschappen verder gezet.

93 Tabel 48: HP 6 evaluatie voor shredderafval (op basis van FeCl2)

HP 7: kankerverwekkend

Bepaling: als er in het afval stoffen voorkomen met de H-zinnen vermeld in Tabel 49 (kolom 1), dan wordt de concentratie van elke individuele stof getoetst aan de concentratielimieten in kolom 3. Als de concentratie van één of meerdere individuele stoffen deze concentratielimieten overschrijdt of eraan gelijk is, wordt het afval als gevaarlijk afval ingedeeld.

Tabel 49: Rekenregels voor HP 7

H-zin Rekenregel Concentratielimieten

H350 componenten met H-zin H350 classificatie vanaf 0.1% per individuele stof H351 componenten met H-zin H351 classificatie vanaf 1% per individuele stof

In Tabel 50 staan de 3 componenten met H-zin 350 die elk de individuele concentratielimiet van 0.1% overschrijden. De afvalstof wordt ingedeeld als HP 7.

Tabel 50: HP 7 evaluatie van shredderafval.

De afvalstof wordt ingedeeld als gevaarlijk en krijgt de code 19 10 05*.

Er bestaat de mogelijkheid om meer relevante Ni- en Cr verbindingen voor te stellen en de oefening voor de voorgestelde modelstoffen te herhalen.

Voor shredderafval is bv. onoplosbaar Ni meer relevant dan NiCl2 (bv. Nikkelpoeder (CAS 231- 111-4) met H-zinnen H317, H351, H372 en H412) en chroom uit legeringen meer relevant dan CrO3 (In Bijlage VI van CLP: Chroomverbindingen (Chromium compounds): H317, H350, H410).

De concentraties Cr en Ni liggen dan beneden de respectievelijke ondergrenzen 0.1% en 1%. De HP 4 indeling blijft echter omdat de overschrijding door minerale olie blijft (Tabel 51).

Shredder gemeten H300 (1) H300 (2) H301 H302 H310 (1) H310 (2) H311 H312 H330 (1) H330 (2) H331 H332

Parameter mg/kg model mg/kg % 0,1 0,1 0,1 1 0,1 0,1 0,1 1 0,1 0,1 1 0,1

Cr 880 CrO3 1692 0,169 0,169 0,169 0,169

Cu 7500 CuCl2 15867 1,59 1,59

Pb 3400 PbCl2 4563 0,456 0,456 0,456

Ni 540 NiCl2 1192 0,119 0,119 0,119

Zn 25000 ZnCl2 52111 5,21 5,21

Ca 47400 CaCl2 128884 12,9 12,9

Mn 2370 MnCl2 5428 0,543 0,543

Fe 189000 FeCl2 428930 43 43

Ba 3260 BaCl2 4943 0,494 0,494 0,494

C10-C40 5790 0,579 0,579

som 2,4 61 0,2 0,2 1,5

limiet 0,100 0,250 5 25 0,25 2,5 3,5 55 0,1 0,5 22,5 15

model

HP6

shredder gemeten H350 H351

Parameter mg/kg model mg/kg % 0,1% 1%

Cr 880 CrO3 1692 0,169 0,169

Ni 540 NiCl2 1192 0,119 0,119

C10-C40 5790 0,579 0,579

model

HP7

Tabel 51: HP 7 evaluatie van shredderafval op basis van onoplosbare nikkel- en chroomverbindingen

De afvalstof wordt ook na de keuze van deze andere referentiestoffen ingedeeld als gevaarlijk en krijgt de code 19 10 05* op basis van HP 7 (kankerverwekkend).

In principe hoeft geen verdere evaluatie van andere relevante gevaarlijke eigenschappen meer te gebeuren vermits de afvalstof reeds ingedeeld is als gevaarlijk op basis van HP 7.

Bij wijze van illustratie worden hier toch de overige relevante gevaarlijke eigenschappen getoetst.

HP 8: Corrosief

Bepaling: als er in het afval stoffen voorkomen met gevarenaanduiding H314, dan wordt de som van deze stoffen gemaakt. Enkel de individuele stoffen die voorkomen in een concentratie hoger dan de ondergrens (Tabel 52, kolom 2) worden in de som meegenomen. Het afval wordt ingedeeld als HP 8 wanneer de som gelijk is aan of hoger dan de aangegeven concentratielimiet in kolom 4.

Tabel 52: Rekenregels voor gevaarlijke eigenschap HP 8 (corrosief)

H-zin Ondergrens Rekenregel Concentratielimieten

H314 1 % som H314 classificatie vanaf 5%

In Tabel 53 staat de enige componenten met H-zin 314 (Veroorzaakt ernstige brandwonden), waarvan de concentratie de ondergrens van 1% overschrijdt. 5.2% ZnCl2 overschrijdt bovendien de concentratielimiet van 5% voor de som van H314 componenten. De afvalstof wordt bijgevolg ingedeeld als HP 8 en krijgt de code 19 10 05*.

Tabel 53: HP 8 evaluatie van shredderafval.

ZnCl2 is de worst case modelstof. In shredderafval is onoplosbaar zink een meer relevante optie, bv. zinkoxide, dat geen H314 zin draagt. Op basis van deze modelstof is er geen HP 8 indeling nodig.

HP 10: Vergiftig voor de voortplanting

Bepaling: als er in het afval stoffen voorkomen met de H-zinnen vermeld in Tabel 54 (kolom1), dan wordt de concentratie van elke individuele stof getoetst aan de concentratielimieten in kolom 3. Als de concentraties van één of meerdere individuele stoffen gelijk zijn aan of deze concentratielimieten overschrijden, wordt het afval als gevaarlijk afval ingedeeld.

shredder gemeten H350 H351

Parameter mg/kg model % 0,1% 1%

Cr 880 compounds 0,088 0,088

Ni 540 compounds 0,054 0,054

C10-C40 5790 0,579 0,579

HP7

HP8

shredder gemeten H314

Parameter mg/kg model mg/kg % 1

Zn 25000 ZnCl2 52111 5,21 5,21

som 5,21

limiet 5

model

95 Tabel 54: Rekenregels voor gevaarlijke eigenschap HP 10 (toxisch voor de voortplanting)

H-zin Rekenregel Concentratielimieten

H360 componenten met H-zin H360 classificatie vanaf 0.3 % per individuele stof H361 componenten met H-zin H361 classificatie vanaf 3 % per individuele stof

In Tabel 55 staat de enige component met H-zin 360 die de individuele limiet van 0.3%

overschrijdt, namelijk 0.456 % PbCl2. De afvalstof wordt bijgevolg ingedeeld als HP 10 (Toxisch voor de voortplanting) en krijgt opnieuw de code 19 10 05*.

Tabel 55: HP 10 evaluatie van shredderafval.

PbCl2 is de worst case modelstof. In bijlage VI van de CLP verordening staat echter aangegeven dat alle loodverbindingen (tenzij anders vermeld) H360 ingedeeld zijn. De HP 10 indeling blijft dus ook gelden voor andere Pb-modelstoffen vermits de concentratie van het element Pb reeds 0.34% is, en dus hoger dan de individuele concentratielimiet van 0.3%.

HP 11: Mutageen

Bepaling: als er in het afval stoffen voorkomen met de H-zinnen vermeld in Tabel 56 (kolom1), dan wordt de concentratie van elke individuele stof getoetst aan de concentratielimieten in kolom 3. Als de concentraties van één of meerdere individuele stoffen gelijk zijn aan de individuele concentratielimieten of deze overschrijden, wordt het afval als gevaarlijk afval ingedeeld.

Tabel 56: Rekenregels voor gevaarlijke eigenschap HP 11

H-zin Rekenregel Concentratielimieten

H340 componenten met H-zin H340 classificatie vanaf 0.1% per individuele stof H341 componenten met H-zin H341 classificatie vanaf 1% per individuele stof

In Tabel 57 staan de twee componenten met H-zin H340 (Kan genetische schade veroorzaken) die de individuele concentratielimiet van 0.1% overschrijden. De afvalstof wordt bijgevolg ingedeeld als gevaarlijk op basis van HP 11 (mutageen) en krijgt de code 19 10 05*.

Tabel 57: HP 11 evaluatie van shredderafval.

HP 14: Ecotoxisch

Bepaling: als er in het afval stoffen voorkomen met een H-zin vermeld in Tabel 58 (kolom 1), dan wordt de rekenregel uit kolom 3 toegepast. Enkel de individuele stoffen die voorkomen in een concentratie hoger dan de ondergrens waarde (kolom 2) worden in de som meegenomen. Voor H420 worden de stoffen afzonderlijk beoordeeld, en geldt een individuele concentratielimiet van 0.1%. Als er in het afval stoffen voorkomen met de H-zinnen H400, H410 en H411 dan wordt de som van de concentraties berekend volgens de formules in kolom 3. Wanneer één van de sommen de concentratielimiet in kolom 3 overschrijdt of wanneer een H420-ingedeelde stof voorkomt in een concentratie hoger dan 0.1%, wordt de afvalstof als gevaarlijk ingedeeld.

shredder gemeten H360 H361

parameter mg/kg model mg/kg % 0,3% 3%

Pb 3400 PbCl2 4563 0,456 0,456

model

HP 10

shredder gemeten H340 H341

Parameter mg/kg model mg/kg % 0,1% 1%

Cr 880 CrO3 1692 0,169 0,169

C10-C40 5790 0,579 0,579

model

HP 11

Tabel 58: Rekenregels voor HP 14 (ecotoxiciteit)

H-zin Ondergrens Rekenregel Concentratielimieten

H420 -

H420 classificatie vanaf 0.1 % per individuele stof

classificatie vanaf 25 %

H410, H411,

classificatie vanaf 25 %

In Tabel 59 staan de componenten die bijdragen tot HP14 opgelijst.

Er komen geen H420 ingedeelde stoffen in de lijst voor.

Een aantal stoffen in het shredderafval zijn als ecotoxisch H400/H410 ingedeeld (Tabel 59). Het resultaat van rekenregels 2, 3 en 4 wordt getoetst aan de concentratielimieten die hierboven staan aangegeven:

― de som van de concentraties van stoffen met H-zin H400 (rekenregel 2) is 6,53%, dus lager dan de concentratielimiet van 25%. (Let op: stoffen met H410 zijn ook steeds als H400 ingedeeld)

― het resultaat van rekenregel 2, op basis van de concentraties van stoffen met H-zinnen H410, H411 en H412 is 668,90 (100*6,53 + 10*1,59), dus hoger dan de concentratielimiet van 25%

― er zijn geen stoffen met de H-zinnen H412 en H413

De afvalstof wordt bijgevolg ingedeeld als HP 14 en krijgt de code 19 10 05*.

Tabel 59: HP 14 evaluatie van shredderafval. (zie tekst hierboven voor uitleg)

Shredder gemeten H400 H410 H411

0,1 0,1 1

Parameter Model mg/kg mg/kg %

Cr CrO3 880 1692 0,169 0,169 0,169

Cu CuCl2 7500 15867 1,59 1,59

Pb PbCl2 3400 4563 0,456 0,456 0,456

Ni NiCl2 540 1192 0,119 0,119 0,119

Zn ZnCl2 25000 52111 5,21 5,21 5,21

Ba BaCl2 3260 4943 0,494 0,494

C10-C40 5790 0,579 0,579 0,579

Limiet

In document pdf bestandEUROPESE AFVALSTOFFENLIJST - EURAL Handleiding 14052019.pdf (3.15 MB) (pagina 91-98)