Verwachtingen op onderdelen

De respondenten kwamen op tegen verschillende typen besluiten van de SVB. In iets meer dan de helft van de gevallen (27 maal genoemd, 53%) ging het om een besluit op basis van de Algemene Ouderdomswet (hierna AOW). In iets meer dan een derde van de gevallen (19 maal genoemd, 37%) ging het om een besluit inzake de Kinderbijslag. Bij vijf bezwaarmakers ging het om een besluit op basis van de Algemene Nabestaandenwet (hierna ANW).

Voor meer dan de helft van de respondenten gold dat het besluit dat zij ontvin-gen een besluit was dat ambtshalve door de SVB ontvin-genomen was (28 maal ontvin-genoemd, 55%); het besluit volgde dus niet op een aanvraag van de respondent zelf.

103 Wanneer aan het begin van het telefonisch interview bleek dat de hoorzitting al gehouden was, is het gesprek beëindigd.

6.2.1 Redenen om bezwaar in te dienen

Onderstaande tabel toont de redenen die de bezwaarmakers aangaven om te kie-zen voor het indienen van een bezwaarschrift. Op deze vraag konden meerdere antwoorden gegeven worden. Driekwart van de respondenten noemt als reden dat men het niet eens is met de beslissing. Door geen van de respondenten is als reden genoemd ‘het levert tijdwinst op’.

Tabel 6.1 Waarom heeft u bezwaar gemaakt?

SVB bezwaarmakers

n %

ik ben het niet eens met de beslissingen (inhoud/uitkomst) 39 76

ik ben niet correct behandeld 7 14

om de uitvoering van het besluit te vertragen 0 0

(nog) anders, te weten: 21 41

Totaal 51 131*

* Aangezien er meerdere antwoorden mogelijk waren, telt deze kolom op tot meer dan 100. Getoond wordt het percentage van het aantal respondenten (51); het totaal aantal antwoorden op deze vraag betrof 67.

Door 21 respondenten is (ook) gebruik gemaakt van de open antwoordcategorie. De redenen die hier genoemd worden betreffen meestal een uitleg van de persoon-lijke situatie. Enkele voorbeelden zijn:

- Ik ben gekort op mijn AOW omdat ik in het buitenland was, maar ik heb in die tijd wel sociale premies betaald.

- Ik wist niet dat ik moest melden dat mijn vrouw nog werkt; dat ik de teveel ont-vangen AOW moet terugbetalen vind ik prima, maar de boete die ik hiervoor ook nog krijg vind ik veel te hoog.

- Het kind uit eerder huwelijk van mijn man woont bij ons terwijl de moeder zegt dat dit niet zo is.

Ook deze redenen kunnen worden uitgelegd als het niet eens zijn met de beslis-sing, impliciet wordt dit door de respondenten aangegeven.

6.2.2 Verwachting ten aanzien van de afloop van het bezwaar

Aan de respondenten is gevraagd of zij verwachten dat zij door het maken van bezwaar alsnog de beslissing zullen krijgen die zij hadden willen hebben. Bijna de helft van de respondenten (23 respondenten, 45%) heeft vertrouwen in de goede afloop: zij antwoorden volmondig ja op deze vraag. Zeven respondenten schatten in dat ze misschien niet geheel gelijk zullen krijgen, maar zij verwachten wel een gunstiger besluit dan het eerste besluit. Een relatief klein aandeel van vijf ant-woordt nee: zij denken dus dat hun bezwaar geen doel zal treffen. Tot slot is er ook een vrij grote groep die geen voorspelling durft of kan doen over de uitkomst:

15 respondenten (29%) antwoordt niet te weten of zij alsnog zullen krijgen wat zij hadden willen hebben.104 Onderstaande tabel toont dit resultaat.

Tabel 6.2 Verwacht u dat u door uw bezwaarschrift alsnog de beslissing zal krijgen die u had willen hebben?

SVB bezwaarmakers

n %

ja 23 45

misschien niet geheel, maar wel gunstiger dan besluit van nu 7 14

nee 5 10

nee, ik heb bezwaarschrift inmiddels ingetrokken 1 2

weet niet 15 29

Totaal 51 100

6.2.3 Kennis van de bezwaarschriftprocedure

Een andere vraag die te maken heeft met de verwachtingen van de bezwaarproce-dure is of de respondenten weten hoe de bezwaarprocebezwaarproce-dure verloopt. Hierop zegt de meerderheid dat hij/zij dit niet weet, te weten 29 van de 51 respondenten. De andere 22 respondenten antwoorden dat zij dit wel weten. Van laatstgenoemde groep heeft de helft zijn kennis van de bezwaarprocedure door informatie die de SVB heeft verstrekt. De daarop volgende belangrijkste bron blijkt ervaring met bezwaarprocedures te zijn, 5 respondenten hebben ervaring.

6.2.4 Contact door bestuursorgaan

Van deze groep van 51 bezwaarmakers zijn er 9 gebeld door de SVB naar aanlei-ding van het indienen van het bezwaarschrift. Dit telefonisch contact had vijf keer als doel om informatie te verstrekken, twee keer ging het over de mogelijkheid om gehoord te worden, en een keer ging het over het tijdstip waarop het besluit op bezwaar verwacht kon worden. Het is volgens de respondenten niet voorgekomen dat een respondent gebeld is omdat het SVB wilde onderzoeken of de zaak buiten bezwaar kon worden afgedaan, met andere woorden of het geschil op een andere wijze kon worden opgelost.

6.2.5 Het inwinnen van hulp bij het opstellen van het bezwaarschrift

Bij het opstellen van het bezwaarschrift heeft driekwart van de respondenten geen hulp gehad. Verreweg de meesten zeggen geen behoefte te hebben gehad aan hulp. Slechts vier respondenten hebben geen hulp gehad, maar geven aan dat zij

dit wel hadden gewild. Eén van hen is niet op het idee gekomen om hulp te vragen, en drie respondenten zeggen dat zij niemand kennen aan wie zij hulp hadden kun-nen vragen.

Een kwart heeft wel hulp gehad, en die hulp kwam meestal van een partner of een gezinslid of een kennis die er verstand van heeft. Er is heel weinig gebruik gemaakt van professionele juridische bijstand bij het opstellen van het bezwaar-schrift. Slechts vier van de 51 respondenten kregen professionele juridische hulp.105

Een zestal respondenten denkt in de loop van de procedure alsnog hulp in te gaan schakelen, waarvan een tweetal denkt aan een advocaat.