Met meer dan een kwart van de bezwaarmakers (28%) is door het bestuursorgaan tussentijds contact opgenomen. De bezwaarmakers waarmee het bestuursorgaan contact op heeft genomen, zijn vaker positief over de procedure als geheel115.
Indien geen contact was opgenomen, is gevraagd ‘had u dit wel gewild of ver-wacht?’ Ook dit beïnvloedt het eindoordeel: mensen die dit wel hadden gewild / verwacht zijn vaker negatief in hun eindoordeel. Mensen waarmee geen contact is opgenomen, maar die dit ook niet verwacht hadden, zijn vaker positief116.
Ten vijfde is getoetst of er een invloed is van tijd (tijdigheid, snelheid) op de tevre-denheid van de bezwaarmaker. Er is gekeken naar de feitelijke tijd die is verstreken tussen het indienen van het bezwaarschrift en de beslissing door het bestuursor-gaan, en naar de mening over deze tijdsduur. Van beide variabelen is middels een regressieanalyse nagegaan welke invloed zij hebben op het eindoordeel. Hieruit volgt dat niet de feitelijke tijd, maar de mening over de tijdsduur van invloed is op het eindoordeel. In onderstaande tabel zien we dat van de bezwaarmakers die
115 Dit verschil is significant (chi-kwadraat toets, significantieniveau 0,03). 116 Dit verschil is significant (chi-kwadraat toets, significantieniveau 0,00).
vinden dat de procedure te lang heeft geduurd, er veel meer mensen een negatief eindoordeel vellen dan de andere twee categorieën117.
Tabel 7.3 Heeft het bestuursorgaan contact opgenomen, nadat u uw bezwaarschrift had ingediend?
Eindoordeel
(zeer)
positief neutraal negatief(zeer)
% % % Totaal n
Ja 35 12 53 100 60
Nee 14 12 74 100 148
Totaal 20 12 68 100 208
Tabel 7.4 Had u dit wel gewild of verwacht?
Eindoordeel
(zeer)
positief neutraal negatief(zeer)
% % % Totaal n
Ja 4 8 88 100 77
Nee 27 16 57 100 68
Totaal 14 12 74 100 145
Tabel 7.5 Wat vindt u van de tijd die het bestuursorgaan nodig heeft gehad om een beslissing op uw bezwaarschrift te nemen?
Eindoordeel
(zeer)
positief neutraal negatief(zeer)
% % % Totaal n
De beslissing is snel genomen 28 14 57 100 28
De beslissing is binnen
rede-lijke tijd genomen 31 16 53 100 68
Het heeft te lang geduurd 12 7 81 100 108
Totaal 21 11 68 100 204
De verklaarde variantie is 49%; de tijdsduur levert geen unieke bijdrage aan de va-riantie in eindoordeel. De mening over de tijdsduur is in dit model dus de variabele die de variantie in eindoordeel verklaart.
Tabel 7.6 Invloed van de elementen ‘tijd’ en ‘mening over tijdsduur’ op het eindoordeel
Variabelenaam sign. Beta (gestandaardiseerd)
Mening over de tijdsduur .010 .199
Tijd in dagen .283 .082
7.2.2 Invloed van ervaringen ten aanzien van de kernelementen, opgedaan tijdens
de hoorzitting, op het eindoordeel van de bezwaarmakers
Vervolgens is nagegaan welke invloed de vier kernelementen hebben op het eind-oordeel van de respondenten. Hiervoor zijn deze elementen gezamenlijk in een regressieanalyse meegenomen. De analyse beantwoordt de vraag of, en zo ja hoe groot, de invloed is van onderstaande vragen, gekoppeld aan de kernelementen, op het eindoordeel, en is uitgevoerd voor de groep van 84 respondenten118 die de hoorzitting heeft bijgewoond. Wat die koppeling betreft moet een kanttekening worden gemaakt bij de vraag die wij koppelden aan het element betrouwbaarheid. Dat is een dubbele vraag, namelijk ‘Vond u dat er goed geluisterd werd naar wat u op de hoorzitting vertelde? Kon u op de hoorzitting uw standpunt duidelijk ma-ken?’. De tweede vraag kan worden gezien als betrekking hebbend op het element voice, als men deze zo opvat dat hij niet zozeer vraagt of de commissie openstond voor het betoog als wel of men voldoende ruimte kreeg om argumenten naar voren te brengen. Wij koppelden de vraag of men vond dat er voldoende tijd was voor de hoorzitting aan het element voice.
Tabel 7.7 Kernelementen en hoorzitting
Kernelement Vraagstelling in vragenlijst
1 Betrouwbaarheid Vond u dat er goed geluisterd werd naar wat u op de hoorzit-ting vertelde? Kon u op de hoorzithoorzit-ting uw standpunt duidelijk maken?
2 Respectvolle
bejegening In hoeverre bent u tevreden over de manier waarop de commis-sie u behandelde? 3 Neutraliteit Hebt u aanleiding om te twijfelen aan de onpartijdigheid van de
hoorcommissie?
4 Voice/participatie Vindt u dat er voldoende tijd was voor de hoorzitting?
Deze analyse levert een verklaarde variantie op van 54%, met dit model wordt dus 54% van de variantie in eindoordeel verklaard. Twee van de vier variabelen leveren
118 Dat zijn alle respondenten in het kwantitatieve deel van het onderzoek, met uitzondering van de processuele derden (de bouwvergunninghouders die aan de procedure deelnamen om hun vergunning te verdedigen), omdat laatstbedoelde groep het beeld zou vertekenen: de procedu-rele derden zijn zelf geen bezwaarmakers.
een significante bijdrage aan deze variantie: neutraliteit en respectvolle bejegening. Onderstaande tabel toont dit resultaat.
Tabel 7.8 Invloed van kernelementen op het eindoordeel
Variabele kernelement sign. Beta (gestandaardiseerd)
Neutraliteit .000 .417
Respectvolle bejegening .001 .389
Voice/participatie .372 .085
Betrouwbaarheid .946 .008
De variabelen voice en betrouwbaarheid blijken, rekening houdend met de overige twee variabelen, geen unieke bijdrage te leveren aan het eindoordeel. Het is van groter belang dat mensen niet twijfelen aan de (on)partijdigheid van de hoorcom-missie, en dat zij zich respectvol bejegend voelen, dan dat er in de ogen van de be-zwaarmaker voldoende tijd was voor de hoorzitting, en dan dat er goed geluisterd werd op de hoorzitting.
7.3 De beslissing op het bezwaar
Onderzocht is hoe de beslissing op het bezwaar is ervaren en of deze ervaring van invloed is op het eindoordeel. Het gaat dan niet alleen om de uitkomst (verwacht of niet; positief dan wel negatief), maar ook om de vraag in hoeverre rekening is gehouden met hetgeen is aangevoerd en in hoeverre de motivering wordt ervaren als adequaat en begrijpelijk.
7.3.1 Een positieve dan wel negatieve uitkomst
Voor deze analyse is de totale groep respondenten die de bezwaarprocedure heeft doorlopen, gesplitst in twee groepen. Respondenten die een voor hen positieve uitkomst op het bezwaar kregen (90 respondenten), en respondenten die een ne-gatieve uitkomst kregen (inclusief respondenten van wie het bezwaar niet in be-handeling is genomen; 160 respondenten).