Vertrouwen en communicatie

Onderstaande drie kansen, voortkomend uit gesprekken in Kanaleneiland, vallen onder het kopje vertrouwen en communicatie. In Den Haag is gebleken dat dit de basis is voor alle overige plannen betreft ondernemerschap en wijkeconomie.

Kans 1: Het vertrouwen van de allochtone ondernemers (terug)winnen.

Instanties

• Intensief

contact/relatiebeheer • Contact met formele

instanties Ondernemers • Openheid en vertrouwen tussen ondernemers en instanties Wijkactieplannen • Intensief contact • Contact met formele

instanties

Het vertrouwen van de allochtone ondernemers in gemeente en instanties in Kanaleneiland is vrijwel nihil. Wil men nieuwe plannen realiseren zal het vertrouwen terug moeten worden gewonnen. Dit sluit aan bij enkele succesfactoren van Den Haag. Intensief contact met de ondernemers, contact stimuleren met formele instanties en openheid en vertrouwen tussen de partijen zijn ook in Den Haag van groot belang gebleken.

Kans 2: Persoonlijk contact tussen instantie en ondernemer.

Instanties • Intensief contact/relatiebeheer • Organiseren van ondernemers • Eigen cultuur vs. Nederlandse cultuur Ondernemers • Openheid en vertrouwen tussen ondernemers en instanties Wijkactieplannen • Intensief contact • Organiseren van ondernemers • Eigen cultuur vs. Nederlandse cultuur • Kortere communicatielijnen • Betere informatievoorziening

Uit de gesprekken met de verschillende instanties is gebleken dat je allochtone ondernemers alleen effectief bereikt door middel van persoonlijk en intensief contact. Soms is het handig om hiervoor een intermediair in te schakelen, zoals een ondernemersvereniging. Het kan zijn dat deze nog niet aanwezig zijn. Dan zal het organiseren van de ondernemers een handje geholpen moeten worden. Hierbij is het belangrijk dat er rekening wordt gehouden met cultuurverschillen. Er zal cultureel maatwerk moeten worden geleverd. Communicatielijnen moeten waar mogelijk korter en de informatievoorziening beter.

Kans 3: Allochtone ondernemers willen resultaten zien.

Instanties

• Lange termijn vs. korte termijn

Wijkactieplannen

Het vertrouwen van ondernemers in de gemeente en instanties is vaak zo klein, doordat deze ondernemers veel beloften te horen krijgen en weinig resultaat zien. Daarom is het verstandig de ondernemer kleine concrete verbeteringen te bieden (en zo ook het vertrouwen weer op te bouwen). Dit is de reden dat naast de structurele ondersteuning ook kleine, gerichte projectplannen opgezet dienen te worden. Als mensen zien dat er daadwerkelijk aandacht wordt besteed aan hun situatie dan kijken ze weer positiever tegen de toekomst aan. Opmerkelijk is dat de ondernemers dit niet uit zichzelf als een succesfactor benoemden. Uit gesprekken leek zelfs naar voren te komen dat ze de ‘loze woorden’ van gemeente en instanties al in die mate als vanzelfsprekend zien, dat ze geen positieve verandering meer verwachten.

Welke maatregelen moeten worden genomen om op bovenstaande kansen in te spelen? Als eerste, laat instanties en de gemeente naar de ondernemer toegaan. Niet eenmalig, maar structureel. Intensief contact met de ondernemer zorgt voor een betere band en men weet zo beter wat er leeft bij de ondernemers in de wijk. Een oplossing hiervoor zou een soort van winkelmanager kunnen zijn, die zich specifiek toelegt op het ondernemerschap en zowel contacten onderhoudt met instanties als met de ondernemers. Deze winkelmanager, eventueel zelf ook een ondernemer, moet daadwerkelijk de wensen van de ondernemer ter harte nemen en zorgen dat er kleine verbeteringen plaatsvinden, bijvoorbeeld betere straatverlichting en de plaatsing van bloembakken. Door aandacht te schenken aan kleine zaken in de wijk, zien de ondernemers in dat er daadwerkelijk wat voor hen wordt gedaan. Het vertrouwen wordt zo beetje bij beetje teruggewonnen. Ondernemers moeten zelf ook leren om naar de formele instanties toe te stappen voor informatie en hulp. Deze stap lijkt nu nog te groot. Zorg daarom voor een informatiepunt in de wijk waar ondernemers terechtkunnen met al hun vragen.

In Amsterdam is een good practice te vinden die goed op het bovenstaande aansluit. Deze gemeente heeft namelijk vier Ondernemershuizen ontwikkeld. Deze huizen bieden huisvesting en centrale faciliteiten voor onder andere startende ondernemers, tegen relatief betaalbare prijzen. Er wordt hier startersbegeleiding aangeboden, cursussen gegeven en ondernemers kunnen in de toekomst een zogenaamde strippenkaart meekrijgen waarmee ze een aantal uren begeleiding naar eigen wens kunnen inkopen. Deze dienstverlening wordt gratis of tegen minimale kosten aangeboden. De Ondernemershuizen doen er ook het nodige aan om de contacten tussen formele instanties en ondernemers te stimuleren door indien nodig door te verwijzen naar bijvoorbeeld de Kamer van Koophandel, uitkeringsorganisaties en de Belastingdienst. Daarnaast zijn de Ondernemershuizen op plekken gevestigd die laagdrempelig zijn voor de mensen in de wijk. Op deze manier hebben ze een belangrijke functie voor achterstandsbestrijding en de stimulering van allochtoon ondernemerschap (Ecorys, 2006).

Ook Stichting Mentor in Schiedam is een initiatief waar Kanaleneiland haar lessen uit kan trekken. Deze stichting begeleidt (door)startende ondernemers in de stad. Ervaren ondernemers geven er als mentor kosteloos en vrijblijvend advies. Ondernemers die begeleiding willen komen hiervoor in aanmerking na aanmelding bij het Ondernemersloket en contact met de Kamer van Koophandel. De Kamer verzorgt dan de intake en de voorselectie en de Stichting Mentor zoekt een passende mentor bij de ondernemer. Een en ander wordt vastgelegd in een mentorovereenkomst met wederzijdse rechten en plichten (Ibid., 2006). Zulke initiatieven kunnen ook voor Kanaleneiland een positieve uitwerking hebben. Wel is het waarschijnlijk verstandig om de begeleiding toegankelijker te maken dan in Schiedam het geval is. Eerst op twee instanties afstappen voordat begeleiding mogelijk is kan een te grote barrière betekenen voor de ondernemers in de wijk.

Verder kan het organiseren van ondernemers erg nuttig zijn, omdat ondernemersverenigingen goed als intermediair kunnen fungeren tussen instantie en ondernemer. Ook kunnen verenigingen makkelijker evenementen en andere zaken organiseren. Echter, in Kanaleneiland heeft Wijk in Bedrijf dit punt al grotendeels aangepakt. Zij hebben de ondernemers in de wijk geholpen bij het organiseren.

Natuurlijk kunnen deze verenigingen altijd ondersteuning gebruiken. Bovendien is Wijk in Bedrijf al enige tijd gestopt en is er geen instantie die hun taken over heeft genomen. Terwijl hun persoonlijke benadering erg door de ondernemers werd gewaardeerd.

Cultureel maatwerk blijft bij bovenstaande maatregelen van belang. Soms kan het beter zijn een Turkse of Marokkaanse contactpersoon voor de ondernemers aan te stellen. Deze zaken moet men echter in de praktijk uit zien te vinden. Belangrijk is in elk geval dat de ondernemers zich prettig voelen bij de organisaties waar ze mee te maken hebben. Onderstaande figuur (8.2) geeft de maatregelen weer die Kanaleneiland kan treffen om het vertrouwen en de communicatie tussen ondernemers en instanties te stimuleren. Hierbij is er gebruik gemaakt van de bovenstaande succesfactoren uit Den Haag en de twee good practices in Nederland.

Vertrouwen en communicatie

Kans 1:

Het vertrouwen van de allochtone ondernemers (terug)winnen.

Kans 2:

Persoonlijk contact tussen instantie en ondernemer.

Kans 3:

Allochtone ondernemers willen resultaten zien.

Maatregelen:

• Het aanstellen van een winkelmanager gericht op ondernemerschap in de wijk.

• Situatie en de wensen van de ondernemers in kaart brengen.

• Het plaatsen van een ondernemersinformatiepunt in de wijk waar verschillende instanties aanwezig zijn.

• Aanbieden van cursussen e.d. bij

ondernemersinformatiepunt in wijk (indien er vraag naar blijkt te zijn).

• Ondernemers met voorbeeldfunctie als mentor instellen voor begeleiding starters.

• Ondersteunen van bestaande winkeliers- en ondernemersverenigingen.

• Vertrouwen terugwinnen door kleine praktische maatregelen te nemen die snel te realiseren zijn, zoals prullenbakken, straatverlichting etc.

Figuur 8.2 Maatregelen vertrouwen en communicatie