Het onderzoek in vogelvlucht

In deze paragraaf wordt het onderzoek in vogelvlucht behandeld. Hierbij gaat het vooral om de opzet en de resultaten van het onderzoek. Hierin zit logischerwijs het antwoord op de hoofdvraag verwerkt. De hoofdvraag van dit onderzoek is:

Op welke manier kan het allochtoon ondernemerschap, ter versterking van de wijkeconomie in Kanaleneiland, worden gestimuleerd door, in aanvulling op inzichten in

de aanbodzijde, aandacht te besteden aan de vraagzijde van de markt?

Om deze vraag te beantwoorden is er eerst een theoretisch kader gevormd. Het vooronderzoek bestaat uit de definiëring van het begrip allochtoon ondernemerschap, de rol die zij kan spelen voor de wijkeconomie en de kans die ligt in het vermarkten van etnisch-culturele diversiteit. Dit vooronderzoek vormt de inkadering van dit onderzoek. De belangrijkste theoretische concepten komen voort uit de inbedding van allochtone ondernemers in de vraag- en aanbodzijde van de markt en de ruimtelijke diversiteit waar deze markt, en daarmee de allochtone ondernemer, mee te maken heeft. De operationalisatie van deze theoretische concepten vormt het analysekader voor de cases van Kanaleneiland en de drie Haagse wijken Stationbuurt, Transvaal en de Schilderswijk. De variabelen voortkomend uit deze operationalisatie ‘meten’ de situatie van het ondernemerschap in beide onderzoeksgebieden. Zij maken dus duidelijk waar het goed gaat en waar knelpunten liggen in de wijk. Hieruit vallen dus eveneens kansen, succes- en leerfactoren te destilleren. Door achter de succesfactoren in Den Haag te komen kan worden bekeken welke ook relevant kunnen zijn voor Kanaleneiland in Utrecht

Bij het bepalen van succesfactoren is eveneens van belang wat men als succes definieert. Uit het onderzoek bleek dat het stimuleren van het allochtoon ondernemerschap in Den Haag niet zonder problemen verloopt. Dit betekent niet dat deze casus niet gebruikt kan worden om succesfactoren uit te destilleren. Toch is de situatie in de wijk in die mate een succes te noemen dat de maatregelen die men al neemt, en in de toekomst wil gaan nemen, wel leiden tot succes voor de allochtone ondernemer en de wijkeconomie. Voor de allochtone ondernemer betekent dit onafhankelijkheid en financiële zelfstandigheid. Voor de wijkeconomie betekent dit het bestrijden van de werkloosheid door de creatie van arbeidsplaatsen, de integratie van verschillende bevolkingsgroepen, imagoverbetering van de wijk, het aantrekken van gemengde inkomens, diversiteit in winkelaanbod en het aantrekken van mensen van buiten de wijk.

Het uiteindelijke doel is het geven van advies voor het stimuleren van allochtoon ondernemerschap, ter versterking van de wijkeconomie in Kanaleneiland. Hiervoor zijn de succesfactoren uit Den Haag gekoppeld aan de kansen die in Kanaleneiland aanwezig zijn. Het proces dat tot dit advies, en de daadwerkelijke resultaten, heeft geleid staat in het volgende figuur (9.1) verwerkt.

Theoretisch kader

Vooronderzoek Global sense of place Mixed embeddedness

Inkadering onderwerp

Allochtoon ondernemerschap Wijkeconomie Etnisch-culturele diversiteit

Analysekader n.a.v. operationalisatie theoretische concepten

A global sense of place

(Ruimtelijke diversiteit) Diversiteit in plaats 1. Ruimtelijke context 2. Trends/internationale ontwikkelingen

Sociale inbedding 3. Kenmerken etniciteit 4. Kenmerken individu 5. Inbedding in sociale netwerken Sociaal-economische context 6. Vacancy chain 7. Branches/levensvatbaarheid 8. Middelen uit formele en

informele netwerken 9. Afzetmarkt/groeipotentieel 10. Toegankelijkheid markt: concurrentie en overheidsbeleid Mixed embeddedness (Vraag- en aanbodzijde) Politiek-institutionele context 11. Regulering overheid op verschillende schaalniveaus 12. Regulering overige betrokken instanties

Resultaat analyse: Succesfactoren en kansen voor Kanaleneiland

Vertrouwen

en communicatie en faciliteiten Vastgoed en evenementen Voorzieningen succesfactoren Overige en kansen Vertrouwen (terug)winnen van de ondernemer Persoonlijk contact Ondernemers resultaten bieden

Voordeel halen uit concentratie vastgoed Goedkope bedrijfsruimte + informatiesteunpunt creëren

Voordeel halen uit clustering detailhandel Ruimte voor ruimtevragende initiatieven Verbetering voorzieningenniveau Organiseren van multiculturele evenementen Inschakelen media Wildgroei instanties tegengaan en stimuleren van samenwerking Allochtone ondernemers anders benaderen Ondernemers niet afhankelijk maken In beeld brengen van vraag

Cursussen aanbieden

Figuur 9.1 Onderzoeksproces en resultatentabel

Case

De resultaten van de analyse vormen eveneens het antwoord op de hoofdvraag. Het allochtoon ondernemerschap kan op drie punten worden aangepakt om de wijkeconomie in Kanaleneiland te versterken. Deze drie punten zijn vertrouwen en communicatie, vastgoed en faciliteiten en voorzieningen en evenementen. De eerste categorie, betreft vertrouwen en communicatie, is de basis waar de twee andere categorieën op dienen te rusten. Zonder vertrouwen en goede communicatie tussen instanties, overheidsinstellingen en allochtone ondernemers is het immers zeer moeilijk andere plannen en projecten van de grond te krijgen. Nadat er een koppeling is gemaakt tussen de aanwezige kansen in Kanaleneiland en de succesfactoren uit de drie Haagse wijken bleek dat er nog enkele succesfactoren geen plek hadden gevonden. Toch kunnen ook enkele van deze succesfactoren relevant zijn voor Kanaleneiland. Vandaar dat deze afzonderlijk zijn bekeken en de meest relevante alsnog zijn opgenomen in het advies.

Aan de drie categorieën is gekomen door, naast de aanbodzijde van de markt te analyseren, ook naar de vraagzijde van deze markt te kijken. Op deze manier is er een compleet beeld gevormd van knelpunten, succesfactoren en kansen. Hiervoor is er met de ondernemer zelf en de instanties gepraat, die zich beiden ook aan een andere zijde van de markt bevinden. Aangezien er in dit onderzoek voor gekozen is om een compleet advies te geven, is er bij de resultaten eveneens aandacht besteed aan specifieke maatregelen en de implementatie van de drie categorieën.