4 SYSTEMEN VOOR FINANCIEEL MANAGEMENT EU 2003–2004 In dit hoofdstuk bespreken we de uitvoering van het financieel
4.1 Planning en uitvoering begroting .1 Beleidsterreinen en directoraten-generaal
Het grootste deel van de begroting van de EU betreft uitgaven voor activiteiten die worden uitgevoerd door de directoraten-generaal van de Europese Commissie. Onderstaand overzicht laat zien welke directoraten-generaal betrokken zijn bij de uitvoering bij het beleid uit de verschillende hoofdstukken van de EU-begroting. De overige diensten worden hier buiten beschouwing gelaten.
Overzicht 3. Geraamde uitgaven en aantal vaste personeelsleden per directoraat-generaal van de Europese Commissie in 2003–2004
Begrotingshoofdstuk Directoraat-generaal 2003 2004
Kredieten (in miljoenen euro’s)
Personeel Kredieten (in miljoenen euro’s)
Personeel
Gemeenschappelijk
landbouwbeleid Landbouw en plattelandsontwikkeling 47 904 1 080 50 460 1 125
Structurele acties Landbouw en plattelandsontwikkeling idem idem idem idem
Regionaal beleid 22 009 603 26 785 646
Werkgelegenheid 9 794 795 10 839 808
Visserij 907 317 931 321
Intern beleid Energie en vervoer 985 1 015 1 346 1 077
Milieu 260 615 320 634
Onderzoek 2 732 1 675 3 215 1 725
Onderwijs & cultuur 827 717 951 713
Ondernemingen 263 945 306 944
47Het betreft de activiteitenverslagen van de directoraten-generaal Landbouw, Regionaal beleid, Werkgelegenheid, Visserij, Onderwijs en Cultuur, Milieu, Transport en Energie, Onderzoek en Budget, alsmede die van het Secretariaat-Generaal, de Interne Auditdienst en het Europees Bureau voor Fraudebestrij-ding OLAF.
Begrotingshoofdstuk Directoraat-generaal 2003 2004
Kredieten (in miljoenen euro’s)
Personeel Kredieten (in miljoenen euro’s)
Personeel
Mededinging 78 772 81 766
Informatiemaatschappij 992 1 057 1 179 1 068
Interne markt 56 495 68 535
Gemeenschappelijk centrum voor onderzoek 269 2 133 306 2 400
Gezondheid en consumentenbescherming 467 830 469 860
Externe maatregelen Buitenlandse betrekkingen 3 273 3 047 3 526 2 404
Ontwikkeling en relaties met ACS-landen 1 140 2 182 1 176 1 446
Humanitaire hulp 562 158 507 167
Pretoetreding Uitbreiding 1 976 785 1 284 310
Eigen middelen Begroting1 – – – –
Belastingen en douane-unie 85 480 106 502
Overige Economische en financiële zaken 327 517 475 532
Justitie en binnenlandse zaken 133 338 507 376
* Bron: Financieel verslag Europese Unie 2003 en 2004. De bedragen zijn de aan de directoraten-generaal ter beschikking gestelde kredieten.
1Het Financieel Verslag Europese Unie van 2003 en 2004 bevat geen gegevens over het directoraat-generaal Begroting.
Het overzicht laat onder meer zien dat tussen 2003 en 2004 voor de meeste directoraten-generaal het vastgestelde krediet en het aantal personeelsleden is toegenomen. Een uitzondering is het directoraat-generaal Uitbreiding. Dit is logisch; in 2004 zijn tien nieuwe lidstaten toegetreden tot de Unie, waardoor het aantal kandidaat-lidstaten is verkleind en de werkzaamheden van dit directoraat-generaal zijn afgenomen.
4.1.2 Resultaten planning en uitvoering begroting
Centrale documenten in de begrotings- en beleidscyclus van de directo-raten-generaal van de Europese Commissie zijn het jaarlijkse manage-mentplan en het jaarlijkse activiteitenverslag. Wij zijn nagegaan of deze documenten openbaar beschikbaar zijn, en of er aandacht in wordt besteed aan een aantal onderwerpen die relevant zijn voor financieel management, zoals strategische doelen (worden deze expliciet beschre-ven in de managementplannen?), activiteitengestuurd budgetteren (is hierover informatie opgenomen in de activiteitenverslagen?), de opstel-ling en uitvoering van de begroting (is duidelijk hoeveel capaciteit zoals personeel en tijd daarvoor is ingezet?).
Overzicht 4. Resultaten planning en uitvoering begroting*
Onderdeel Indicatoren Informatie in
2003?
Waarde 2003 Informatie in 2004?
Waarde 2004
Jaarlijks manage-mentplan (JMP)**
Aantal openbaar beschikbare JMP’s
Deels 4 van de 12 Deels 5 van de 12
Aantal JMP’s dat strategische en specifieke doelen bevat
Ja Elk van de 4
openbare JMP’s
Ja Elk van de 5
openbare JMP’s
Onderdeel Indicatoren Informatie in 2003?
Waarde 2003 Informatie in 2004?
Ja Alle Ja Alle
Aandacht voor activiteiten-gestuurd budgetteren in JAV
Ja Alle Gemiddeld % van capaciteit
ingezet voor opstellen begroting DG’s (input)
Nee – Nee –
Gemiddeld % van capaciteit ingezet voor uitvoering begroting DG of dienst (input)
alle 8
Gemiddeld % uitputting begroting (output)
* De resultaten per directoraat-generaal en/of dienst voor deze en volgende tabellen van dit hoofdstuk zijn opgenomen in bijlage 3.
** Bron: JMP’s van beleidsdirectoraten-generaal Landbouw, Regio, Werkgelegenheid, Visserij, Onderwijs en Cultuur, Milieu, Transport en Energie, Onderzoek, alsmede het directoraat-generaal Budget, het Secretariaat-Generaal, de Interne Auditdienst (IAS) en het Europees antifraudebureau (OLAF).
*** Bron: Activiteitenverslagen 2003 en 2004 van acht beleidsdirectoraten-generaal en Report on budgetary and financial management 2003, 2004.
Jaarlijks managementplan
De directoraten-generaal voeren de begroting voor hun eigen beleids-terrein uit. Alvorens dat te doen stellen ze een jaarlijks werkprogramma op, het jaarlijks managementplan.48Daarin worden de strategische doelen van de Commissie vertaald naar concrete operaties, waarbij activiteiten en in te zetten middelen worden onderscheiden.
Het plan wordt uiterlijk aan het begin van het begrotingsjaar intern gepubliceerd. Elk directoraat-generaal respectievelijk dienst beslist zelf of het jaarlijks managementplan openbaar wordt gemaakt.
In 2003 en 2004 waren de managementplannen van vier en vijf van de onderzochte twaalf directoraten-generaal en diensten openbaar: van Landbouw, Milieu, Regionaal beleid, Transport en Energie en Werkgele-genheid.
Een belangrijk aspect van de managementplannen in het kader van het activiteitengestuurd budgetteren is dat ze de strategische en specifieke beleidsdoelen van het directoraat-generaal weergeven. Dit was in alle openbaar gepubliceerde managementplannen het geval.
Jaarlijks activiteitenverslag
Alle jaarlijkse activiteitenverslagen zijn openbaar gemaakt. Aangezien de invoering van het activiteitengestuurd budgetteren voor de Europese Commissie een belangrijke operatie is, viel te verwachten dat in het verantwoordingsdocument over financieel management van de directo-raten-generaal en diensten hieraan aandacht zou worden besteed. In 2003 was dit het geval; in 2004 ging een deel van de verslagen van directora-ten-generaal en diensten op dit onderwerp in.
De activiteitenverslagen bevatten geen informatie over de capaciteit (personeel, tijd) die de directoraten-generaal hadden ingezet voor het opstellen van de begrotingen. Wel gaven de meeste beleidsdirectoraten-generaal aan welk percentage van hun capaciteit is besteed aan de uitvoering van de begroting, dat wil zeggen de uitvoering van hun beleid.
Dit percentage – met een sterke variatie tussen de directoraten-generaal – nam volgens opgave van de directoraten-generaal toe tussen 2003 en 2004.
Ook gaven de meeste beleidsdirectoraten-generaal aan welk percentage
48De overige directoraten-generaal en dien-sten hebben hun jaarlijks managementplan niet openbaar gemaakt. «Openbaar» betekent in dit verband dat de stukken voor iedereen beschikbaar zijn, bijvoorbeeld via een alge-meen toegankelijke website. Relevante infor-matie over de doelen van het beleid van alle directoraten-generaal is opgenomen in «Preli-minary Draft General Budget of the European Commission of the Financial Year 2005», Working Document Part 1 Activity Statements, mei 2005.
van hun budget was uitgeput gedurende het begrotingsjaar. Dit percentage daalde tussen 2003 en 2004.