ghelijcken maeckt.
GOdt eenigh van Natuer, dry-voudich in persoonen
Den Vaeder, woort en Geest, om sijne liefd te thoonen Van buyten, oock ghelijck, van binnen hy die had: Heeft in het hoogh beraedt sijns wijsheydt, aen-gevat Den mensch te brengen voort, die hem sou wel gelijcken, Die hy met eene Ziel mil-daedigh sou verrijcken,
Die oock een van natuer, dry voudich wesen sou, Verstandigh, vry in wil, licht in't geheugs onthou: En tot een proef; eer dat, den mensch was af-geweken, Moght sy aen't eygen belt van Godt wel zijn geleken.
Hier moet ons kleyn verstant, 't diep-sinnigh oogh-gemerck Wat hooger nemen, op dat Goddelijcke werck:
Want even als den Soon, den Vaeder wordt geboren, Van Vaeder en den Soon, den Geest vloeydt, uyt-verkoren,
In liefde: van gelijck, den wil komt uyt 't verstandt, En uyt dêes twee 't geheugh; saemen in-geplant In d'on-gescheyde Ziel: en even als den Vaeder,
Den Soon, den heyl'gen Geest, den Schepper en bewaerder Van al 't geschaepen goedt, maer eenen Godt, geen dry Magh oyt gerekent zijn, maer naer 't geloofs beley, Die dry persoonen in een Godtheydt leert besloten: Alsoo heeft oock den mensch een wonder Ziel genoten,
Die een is in verstandt, in wil, gheheugh maer een, Dry-voudigh in haer maght, al is sy maer alleen. Dit heeft Godt inde wet van liefde, willen raecken, Als hy die kennelijck, op Sinâas-bergh wou maecken,
En sprack tot al het Volck; dit is mijn hoogh gebodt, Dat ghy bemimnen sult den Heer en uwen Godt, Vyt heel u hert en Ziel, uyt allen uwe crachten, Dat is, met u verstandt, wil, en geheugh, betrachten
Sijn Goddelijck liefd', die door d'uytstekentheydt, Van Zielens crachten-dry, moet in het werck geleyt. Te minnen met verstandt alleen, en sou niet mogen, Genochsaem zijn, soo daer, den wil niet by getogen Tot liefdens uyt-werck waer: en dat noch meer is, Sy t'saemen niet vol-doen, daer moet geheugenis, Die altijdt in 't gedacht Godt tegen-woordigh houwt, En soo ons minnend' hert heel tot sijn liefde stouwt.
Gelijck daer vanden tijdt, geen' oogh-slach kan vertijden, Waer in, den zorgen Godts ons hert niet doet verblijden: Soo moet daer oock geen' tijdt, by ons verloren gaen, Waer op, sijn wel-daet sou, by ons verloren staen.
Dit is den grondt-steen van ons onder-linge minnen; Waer op ghy met gedacht, moet rijpelijck versinnen, En speuren, hoe de liefd' sich aen gelijcken bindt, Oft wel gelijcken maeckt, soo sy die niet en vindt.
Dus heeft Godt, door de liefd' u naer zijn beldt geschaepen, Om sonderlinge liefd', van sijns gelijck te raepen:
VVaer aen nu claer'lijck blijckt, dat ghy hem minnen kont, Die u den afdruck van sijn eygen wesen jont.
Dit heeft ons Sinne-belt genochsaem aen-gewesen, VVat uyt-werck in natuer, door liefde komt geresen; Hier sult ghy Schaepkens sien, in eene kudd' vergaert: Noyt wordt den VVolf met 't Schaep te samen vvel gepaert.
Al 't ander Vêe van 't vvout, en moetmen niet veel praemen, Al dat van eenen aerdt is, veeght sich geren t'saemen: De Visschen, Vogelen, en al het kleyn gediert',
Altijdts met sijns gelijck, door locht en waeter swiert, Den mensch vint sijns gelijck, en moet menschen paeren, VVaerom sy onder-een in Steden 't meest' vergaeren,
Oft Dorpen op het landt: 't is een geselsaem dier, Die oock malkander behulpsaem zijn al-hier.
Soo ghy my vraeght, waer uyt, den oorspronck wort genomen, Dat uyt den aerdt altijdt gelijcken 't saemen komen?
Siet ghy niet dat de liefd', naer haers gelijcken haeckt, En soo sy die niet vindt, oock wel gelijcken maeckt. Wy moeten uyt natuer, een diep geheym ont-graeven, En brengen aen den dagh, de Godddelijcke gaeven,
Die hier den mensch alleen, mil-daedigh hier bethoont, Al is't dat hy op d'aerd', noch aen-gebonden woont, Die Godt, aen beesten, had ten deel' gelijck geschaepen, Die met de beesten moest, op d'aerd sijn voedtsel raepen:
VVaer in hy in 't gemeyn, oock met de beesten leeft, En sijne liefde stelt, op 't gen' hy noodigh heeft, Maer om dat Godt niet wou, dat hy sijn hert sou hechten Aen 't aerts; die hem het hooft ten Hemel op waerts rechten,
On-eygen aen 't gediert', dat't hooft buyght naer de aerd', Die haer geheel vol-doet: den mensch van hooger waerd', Die Godt had in gestort, den geest, van 't red'lijck leven; Beval, dat hy sijn hert, sou tot den Hemel geven,
En soo besorght niet zijn, Voor dat het lichaem voedt, Dat sijne toe-maet is, wel wetend', dat hy moet, Naer 't lichaem zijn gespijst, en daer toe sijnen zegen, Met 't openen des handts, uyt-stort als eenen regen;+
Dat oock het minste dier, het welck noch saedt oft maedt Oock vanden over-schot, genochsaen wordt versaedt. Hy soude dan sijn hert, met al sijn cracht en sinnen Begeven, om op 't hooghst zijn' Schepper te beminnen:
Maer midts de liefde niet en bindt als aen gelijck, Oft schoon sijn lichaem wel gevormt was uyt het slijck, Soo doet hy, naer de Ziel, den mensch sich soo gelijcken; Dat hy by naer als niet moet aen sijn Schepper wijcken;
Alleen maer dat Godt is, self-standigh uyt sijn macht; Maer 't wesen vande Ziel, moet hangen aen Godts cracht.
Dus siet ghy dan ô mensch! dat u niet kan beletten; V hert niet suyver liefd' op Godt alleen te setten:
Die naer de ziel alleen daerom aen hem gelijckt; Op dat ghy, schuldigh niet van hem oyt af en wijckt. Geen meerder spijt en smaedt, kan oyt aen Godt geschieden, Als dat een red'lijck mensch, on-redelijck sal bieden
Sijn hert aen Schepselen, en die vast klijven aen, En laeten soo veracht sijn' Godt ter seyde staen. Om het geschaepen goedt sal niemandt ar'beydt spaeren, Geen sorgen zijn te swaer, als hy die wanckel waeren
Bekomen kan, oft wel ten minst' de hop' daer van; En hy, die wordt wêer-leyt, die alles gunnen kan, Ia, die ons toe-belooft, soo wy maer zijn te vreden, Aen hem, oock sonder moeyt, ons liefde te besteden:
Daer wy van allen kant, soo worden toe gepraemt, Dat ons de rede self, met reden maeckt beschaemt. En even wel, soo veel kan Godt op ons niet winnen; Dat wy hem als een goedt on-endigh souden minnen,
Verachten 't tijdelijck, dat ons soo weynich baet, En aen de waerde Ziel, soo tegen-deeligh staet. Wat on-schult sult ghy doen, als hy u af sal vraegen, En in den strengen dagh van Oordeel sich beclaegen,
Van u on-achtsaemheydt? waerom u hert en sin In vaste liefde niet gehecht was aen de min; Die anders niet en eyscht, als liefde vande menschen? Wie sou de wederliefd' tot Godt niet willen wenschen?
Die anders niet en wilt als onse Saligheydt, Waer van den prijs alleen in onse liefde leyt: Dat soo den liefdens prijs in dierte had gelegen,
Soo moght misschien ons hert, tot liefd' sich niet bewegen: VVant soo ons Saligheyt, seer dier moest zijn gekocht, De Saligheydt en vvirdt, van vele niet gesocht: Die licht on-schuldingh doen van moeyelijcke vvercken; Gelijck wy daegelijckx, aen onse traegheydt mercken,
En van gelt-middelen, elck-een niet is gelijck, Tot koopen oft tot winst van't Saligh Hemel-rijck. VVilt ghy den Hemels-loon, door aelmoes doen bekomen? Den armen, die 't gebreck heeft selver in-genomen,
SaI licht zijn onschult doen, en seggen seer beleeft, Hoe wilt ghy, dat hy geeft, die selver niet en heeft? Seght aen den siecken mensch, dat hy sal moeten vasten, VVilt hy sijn Saligheydt? hy sal sich licht ont-lasten,
En seggen, dat het niet, met rede wel bestaet, Dat hy nu af-geteert, van honger onder-gaet. Oft waer de Saeligheydt, in letter konst gelegen? Hoe sou d'een-voudicheydt, die hebben oyt gecregen?
En die niet lesen kon, noch t'Scholen had gegaen, VVat waer, met hem in 't punct, van Saeligheyt gedaen? Soo sy in suyverheydt bestondt? wat sou men maecken Nu wettelijck getrouwt, en niet en konden raecken
Het wenschelijck geluck des Hemels? doch men siet, Dat daerom niet te min, met hope het geniet
Des Hemels, van elck een betracht wordt door genaede: Sy vreesen geen belet, als die tot eygen schaede,
Hun liefde weygeren aen't alderhooghste goedt: Wie isser, die met rêen, in 't minnen on-schult doet? Als 't minnen is gemeyn aen allen staet van menschen, 't Sy dat sy rijck oft arm, oft sulcx zijn, als sy wenschen,
Oft jonk, oft oudt, oft wijs, oft bot en on-geleert? Door liefd' alleen wordt Godt bequaemelijck ge-eert. Daer is noch tijdt noch plaets, noch jet dat ons kan letten, Om in een vaste liefd', sijn hert op Godt te setten:
Om dat de liefde ons soo eygen toe-behoort;
Dat niemandt, tegen danck, daer in kan zijn verstoort. De kloecke Martelaers, ons dit genoch betuygen,
Die nimmer aen den wil des dwingh-landts wilden buygen, Die hun, van't leven wel, maer van Godts liefde niet Beroofden, door de macht, van't dwingende gebiedt.
Die om de liefde Godts, gewilligh wilden sterven, En lieten 't leven, om de liefde niet te derven:
Om dat de liefde meer als 't leven gelden moet, Die ons genochsaem is, tot prijs van 't hooghste goedt. Ick roep dan milden Godt! die ons niet weyt doet loopen, Met sorge voor den prijs, om 't Hemel-rijck te koopen.
Maer heeft van sulcken waerd' de liefde self gestelt, Dat onse Saeligheydt, geen hooger munt en gelt.
Wat dunckt u dwaesen mensch, soo gy eens quaemt te sterven Oft ghy u Saeligheydt niet wel sout moeten derven,
Als ghy niet koopen wilt, dan 'swerelts ydel goedt, Dat ghy met aerebeydt, soo dier betaelen moet?+ Is't Godt niet die u roept, en minnelijck komt locken, Dat ghy de diere waer, met al de swaere blocken,
Daer ghy mè over-last zijt, eens af schudden sout, En soo verlicht, voortaen d'werelts lusten schout, En u begeeft in 't jock, door minnelijck gebieden, Van uwen Heer en Godt? soo sal het licht geschieden,
Dat ghy met wijs beraedt, alleen voor liefdens prijs, Sult koopen als om niet, het Hemels Paradijs;
En dat hanght aen uw' wil, om dat ghy Godt kont minnen: Maer soo ghy waert soo dwaes, dat ghy u ydel sinnen,
Af-keerde van het goedt, om dat ghy niet verstaet, De weerdicheydt uws Ziels, die door sijn hoogh beraedt; Sijn beldt draeght in-gedruckt; op dat ghy sout bevroeden: Dat de gelijckenis, tot wêer-liefd' u doet spoeden,
Aen, die wy zijn gelijck? oft soo ghy waert soo grof Van aerde, dat den geest verdompelt leyt in't stof Van on-begrijpelijckheydt, en ghy u Ziel niet kende, Oft jet dat geest'lijck is, noch wiste, tot wat ende
Sy u waer in-gesort, en ghy daerom te bot,
Seer kleyne kennis had, van't geest'lijck, en van Godt? Nochtans door het geloof, een-vondich wilt beleyden, Dat daer is eenen Godt, dry-vuldich, on-gescheiden,
En uytter herte mindt, die ghy niet sien en kont, Soo heeft de liefde noch daer boven eenen vondt, Met wonder aen-gedient: als Godt heeft aen-genomen De menscheydt, en als mensch, ten voor-schijn is gekomen.
Op dat ghy, on-geleert, misschien soo het geviel, Sijn naer-gelaeten beldt, gedruckt in uwe Ziel, (Met d'oogen des verstandts alleen te achter-haelen) Niet wel bespeuren kost; op dat ghy niet sout dwaelen,
In liefd' tot uwen Godt, soo dient bequaemer stondt Om te verhandelen, diên goddelijcken vondt.