De gekozen ISO-norm

In deze paragraaf worden achtereenvolgens de keuze van de te hanteren norm, een algemene inleiding op de norm en een omschrijving van de acht hoofdstukken uit de norm gegeven. 9.1.1 De keuze van de norm

De ISO-norm die is gekozen om de activiteiten van de FSO te kunnen borgen is de ISO-9001. Deze norm is het beste toepasbaar in vergelijking met de in de rapportage (paragraaf 2.1.2) genoemde andere normen. ISO17020 en 17025 zijn normen die respectievelijk voor en na9 het werkproces van de FSO toepasbaar zijn, maar niet in het werkproces zelf. Dit komt doordat er geen inspectie of laboratoria activiteiten binnen de FSO zelf uitgevoerd worden. Wel moet hierbij worden opgemerkt dat wanneer de FSO zich in de derde ontwikkelingsfase bevindt zoals deze wordt omschreven in de strategie10, er overlappingen gaan ontstaan in de werkzaamheden van de FSO met de

werkzaamheden van de politie en het NFI. Hier moet dus rekening gehouden worden met het feit dat ook die werkzaamheden onder de juiste norm van kwaliteitszorg vallen.

De facilitaire norm, de NEN2748 is enkel en alleen toegespitst op kantooromgevingen. Hierin ligt de nadruk ook heel sterk op de vestigingskosten, dus met name de ‘harde kant’ van FM. Ook deze norm is dus niet van toepassing op de werkzaamheden van de FSO.

De ISO-9004 is wel degelijk een geschikte norm om toe te passen, dit moet dan echter wel van toepassing zijn op vier verschillende organisaties, gezien het integrale perspectief wat deze norm voorschrijft. Deze organisaties zullen dan zijn, de politie, de FSO, het NFI en ook de

werkzaamheden van het OM. De norm heeft dus een groter toepassingsgebied dan alleen de FSO, hetgeen dus buiten deze opdracht valt. Hierbij moet ook aangegeven worden dat het werken met de ISO-9004 een bepaalde basis vereist op gebied van kwaliteitszorg. Aangezien deze basis binnen de FSO nog niet gelegd is, is het dus niet mogelijk om gelijk met deze norm aan de slag te gaan. Wat rest is dus de ISO-9001, die uit acht verschillende hoofdstukken bestaat. De ISO-9001 is zoals gezegd een zeer algemene en universeel toepasbare norm om het kwaliteitsmanagementsysteem te kunnen borgen. Hieronder worden na een algemene inleiding over de norm, de acht verschillende hoofdstukken uit ISO-9001 kort toegelicht.11

9 _{Gezien vanuit het perspectief van de forensische opsporingsketen, zie figuur 1.2 op bladzijde 18 van de rapportage} 10 _{Zie hiervoor de rapportage paragraaf 1.2.1}

31 9.1.2 Algemene inleiding op ISO-9001

De toepassing van een kwaliteitsmanagementsysteem behoort volgens de ISO-9001 tot de

strategische beslissingen die in een organisatie worden genomen. Ook wordt er aangegeven dat het niet de bedoeling van de norm is om uniformiteit in de structuur van kwaliteitsmanagementsystemen of documentatie voor te schrijven.

De ISO-9001 stimuleert een procesbenadering bij het ontwikkelen, invoeren en verbeteren van de doeltreffendheid van een kwaliteitsmanagementsysteem, om de klanttevredenheid te verhogen door te voldoen aan eisen van klanten. Met een procesbenadering wordt bedoeld: een toepassing van een systeem van processen binnen een organisatie, samen met de identificatie en interacties tussen deze processen en de besturing ervan.

Figuur 1.1 Model van een op processen gebaseerd kwaliteitsmanagementsysteem

Bovenstaand figuur illustreert de verbanden tussen de processen die zijn weegegeven in de

hoofdstukken 4 tot en met 8 van de norm. In het figuur zijn in feite alle eisen die de ISO-9001 stelt, in minimale vorm weergegeven. Daarnaast wordt in de ISO-9001 ook opgemerkt dat binnen alle processen de Deming-cyclus kan worden toegepast. Deze cyclus is daarom ook in het figuur opgenomen.

9.1.3 Onderwerp en toepassingsgebied

32 - moet aantonen dat zij in staat is om op consistente wijze producten te leveren die voldoen aan

de eisen van de klant en van toepassing zijnde wet- en regelgeving

- zicht ten doel stelt om de klanttevredenheid te verhogen door het systeem doeltreffend toe te passen, met inbegrip van processen voor continue verbetering van het systeem alsmede de borging van het voldoen aan eisen van klanten en van toepassing zijnde wet- en regelgeving. Alle eisen in de norm zijn algemeen bedoeld om van toepassing te zijn voor alle organisaties,

ongeacht het type, de omvang en het geleverde product of dienst. 9.1.4 Normatieve verwijzing

Hierin wordt aangegeven dat er binnen de norm verwezen wordt naar ISO-9000, de grondbeginselen en verklarende woordenlijst van kwaliteitsmanagementsystemen. Alle begrippen en bepalingen die dus in de ISO-9001 gehanteerd worden zijn gedefinieerd in deze norm.

9.1.5 Termen en definities

Hier wordt eigenlijk aangegeven dat termen en definities die in ISO-9000 gegeven worden, van toepassing zijn. Uitzondering hierop is de leveringsketen, die wordt in ISO-9001 als volgt omschreven: leverancier Æ organisatie Æ klant.

9.1.6 Kwaliteitsmanagementsysteem

Hier schrijft de norm voor dat een organisatie een kwaliteitsmanagementsysteem moet opzetten, documenteren, invoeren en onderhouden, alsmede de doeltreffendheid ervan continu moet verbeteren. Concreet moet men dus:

- de processen die nodig zijn voor het kwaliteitsmanagementsysteem en de toepassing ervan door de hele organisatie vaststellen

- de volgorde en interacties van deze processen vaststellen

- criteria en methoden bepalen die nodig zijn om te bewerkstelligen dat zowel de uitvoering als de beheersing van deze processen doeltreffend zijn

- de beschikbaarheid bewerkstelligen van middelen en informatie die nodig zijn voor de uitvoering en bewaking van deze processen

- deze processen bewaken, meten en analyseren

- maatregelen doorvoeren die nodig zijn om geplande resultaten en continue verbetering van deze processen te bereiken.

Documentatie-eisen die de norm stelt zijn:

- gedocumenteerde verklaringen van een kwaliteitsbeleid en kwaliteitsdoelstellingen - een kwaliteitshandboek (met daarin: het onderwerp en toepassingsgebied van het

kwaliteitsmanagementsysteem, de voor het kwaliteitsmanagementsysteem vastgelegde procedures en een beschrijving va interacties tussen de processen van het

kwaliteitsmanagementsysteem)

- gedocumenteerde procedures vereist door deze internationale norm

- documenten die de organisatie nodig heeft voor het bewerkstelligen van een doeltreffende planning uitvoering en beheersing van haar processen.

33 - Kwaliteitsregistraties moeten worden vastgelegd en bijgehouden om het bewijs te leveren

van het voldoen aan de eisen en van de doeltreffende werking van het kwaliteitsmanagementsysteem.

Alle documenten die vereist zijn door het kwaliteitsmanagementsysteem moeten worden beheerst. Er moet dus een gedocumenteerde procedure worden vastgesteld om te definiëren welke

beheersmaatregelen nodig zijn om:

- Documenten goed te keuren op geschiktheid voordat ze worden uitgegeven

- Documenten te beoordelen en indien nodig te actualiseren, en ze opnieuw goed te keuren - Te bewerkstelligen dat veranderingen en de actuele revisiestatus van de documenten zijn

geïdentificeerd

- Te bewerkstelligen dat documenten leesbaar en gemakkelijk herkenbaar blijven

- Te bewerkstelligen dat documenten van externe oorsprong als zodanig herkenbaar zijn en de distributie ervan wordt beheerst

- Onbedoeld gebruik van vervallen documenten te voorkomen, en geschikte identificatie toe te passen als ze om welke reden dan ook worden bewaard.

9.1.7 Directieverantwoordelijkheid

De directie moet het bewijs kunnen leveren van haar betrokkenheid bij het ontwikkelen en invoeren van het kwaliteitsmanagementsysteem en bij het continu verbeteren van de doeltreffendheid ervan. Daarnaast moet de directie er op toezien dat de eisen van de klanten zijn bepaald en dat er wordt voldaan met als doel te klanttevredenheid te verhogen. Ook het kwaliteitsbeleid en de doelstellingen die nodig zijn om aan de producteisen te voldoen zijn taken van die onder de verantwoording van de directie vallen. Tot slot zijn het definiëren van verantwoordelijkheden en bevoegdheden, en

communicatie met betrekking tot de doeltreffendheid van het kwaliteitsmanagementsysteem. 9.1.8 Management van middelen

Hierin worden vereisten gesteld aan de vaststelling van middelen die nodig zijn om:

- Het kwaliteitsmanagementsysteem in te voeren en te onderhouden en de doeltreffendheid ervan continu te verbeteren

- De klanttevredenheid te verhogen door te voldoen aan eisen van klanten Onder ‘middelen’ wordt in deze verstaan:

- Personeel; moet bekwaam zijn, gebaseerd op passende opleiding, training, vaardigheden en ervaring

- Infrastructuur; moet door de organisatie worden bepaald, beschikbaar worden gesteld en onderhouden om zo te kunnen voldoen aan de producteisen

- Werkomgeving; de werkomgeving die nodig is om te voldoen aan producteisen vaststellen en beheren.

9.1.9 Realiseren van het product

Voor het realiseren van het product moet de organisatie de processen die nodig zijn plannen en ontwikkelen. Hierin moeten dus onder andere kwaliteitsdoelstellingen en eisen voor het product vastgesteld worden.

34 Voor processen die verband houden met de klant zijn het bepalen van producteisen, beoordeling van producteisen en communicatie met de klant globale vereisten die worden gesteld door de norm. Voor ontwerp en ontwikkeling van het product zijn vereiste opgesteld die betrekking hebben op planning, input, output, beoordeling, verificatie, geldigheidsverklaring en beheersing van wijzigingen.

Bij het onderwerp inkoop moet men het inkoopproces, inkoopgegevens en verificatie van het gekochte product vastleggen.

Met betrekking tot productie en het leveren van diensten zijn eisen opgesteld op het gebied van beheersing, geldigheidsverklaring, identificatie & naspeurbaarheid, eigendommen van de klant en instandhouding van het product.

Ook op het gebied van beheersing van bewakings- en meetapparatuur worden eisen gesteld. Zo is het bijvoorbeeld voor de organisatie noodzakelijk om te bepalen welke benadering en meting moeten worden uitgevoerd en welke apparatuur hiervoor nodig is om het bewijs van overeenkomstigheid van het product ten opzichte van de vastgestelde eisen te kunnen leveren.

9.1.10 Meting, analyse en verbetering

Een organisatie moet volgens de norm de benodigde bewakings-, meet-, analyse- en verbeteringsprocessen plannen en invoeren om:

- Aan te tonen dat het product aan de eisen voldoet

- Te bewerkstelligen dat het kwaliteitsmanagementsysteem aan de eisen voldoet - De doeltreffendheid van het kwaliteitsmanagementsysteem continu te verbeteren.

Verder wordt in dit hoofdstuk aangegeven dat bewaking en meting van klanttevredenheid, interne audits, processen en producten vastgelegd en geïmplementeerd moet worden. Ook aan de beheersing van afwijkende producten, de analyse van gegevens en continue verbetering worden eisen gesteld door de norm.