BAGIAN JANG KATIGA.
Pada menjataken hal koesir koesir pedati dan hal
djoe-ragan djoedjoe-ragan prahoe jang mendjalani
soe-ngei, dan tasik.
Artikel 91 FatsalOl.
De voerlieden en schippers moeten instaan voor alle schaden aan de ter vervoe-ring overgenomene koop-manschappen of goederen overgekomen, uitgezonderd dezulke die uit een gebrek
van het goed zelf, of door
Adapoen koesir koesir dan djoeragan djoeragan itoe, wa-djib atasnja aken menang-goeng atas segala keroegian jang kena pada barang daga-ngan dan lain lain, jang ma-na soedah di trima olehnja aken di pindahken dari pada 57
overmagt, of door schuld of nalatigheid van den afzender of expediteur, veroorzaakt zijn. (B.w. 1189 7", 1147, 1246, 1367, 1617; Kh. 4 5", 87 v., 93, 95, 98. 345 v., 532 v., 692; N.
Kh. 91; Co. 103; Bb. 755.)
sasoewatoe tempat kepada sasoewatoe tempat, lain dji-kaloe barang itoe memang soedah roesak,, atau soedah djadi roesak oleh kerana ma-ra bahaja jang terbit dari
pada koewasa jang terlebih besar, atau oleh kerana salah atau alpanja expediteur jang berkirim barang itoe.
Artikel 92. Fatsal 92.
De voerman of de schip-per is niet ter zake van ver-traging aansprakelijk, indien dezelve door overmagt is veroorzaakt. (B.w. 1245; Kh.
87; N. Kh. 92; Co. 104.)
Artikel 93.
De vervoerde koopman-schappen of goederen besteld en aangenomen, en het vrachtloon betaald zijnde, is daardoor alle regtsvordering ter zake van beschadiging of vermindering tegen den voerman of den schipper vernietigd, indien het gebrek uiterlijk zigtbaar was.
Koesir koesir atau djoera-gan djoeradjoera-gan prahoe, djika-loe menjampeiken barang barang kaliwat temponja tia-da wadjib tnenanggoeng ka-roegian djikaloe itoe soedah terdjadi dari sebab tjilaka atau kasoesahan jang terbit dari pada koewasa jang
ter-lebih besar.
Fatsal 93.
Apabila barang dagangan atau lain lain itoe soedah di sampeiken dan di trima, dan oepah toempangannja soedah di bajar, maka koesir atau djoeragan itoe lepas ta^
ngan artinja tiadalah boleh di toëntoet aken dia pada djalan hoekoem sebab di ka-taken barang roesak atau kocrang, itoepoen djikaloe karoesakan itoe dapet dilihat dari loewar.
58
De beschadiging of ver-mindering niet uiterlijk zigt-baar zijnde, kan de gereg-telijke bezigtigiiig gedaan worden nadat de goederen zijn aangenomen, om het even of de vracht al dan niet voldaan zij, mits die bezigtiging gevraagd worde binnen tweemaal vier en twintig uren na de ontvangst, en van de eenzelvigheid der goederen blijke. (Kb. 492, 494 v; N. Kh. 93; Co'. 105.i
Artikel 94.
Indien de aanneming der koopmanschappen of goe-deren wordt geweigerd, of daarover geschil valt, doet de president van den raad van justitie, of, ter plaatse waar deze niet gevestigd is, het hoofd van het plaatselijk bestuur, op een eenvoudig verzoekschrift, waarop de wederpartij, zoo zij zich daar ter plaatse bevindt, zal wor-den gehoord, de noodige voorziening tot het opnemen van hef goed door deskun-digen, en zal hij insgelijks kunnen bevelen dat de goe-deren in eene behoorlijke bewaarplaats worden opge-slagen, om daaruit aan den voerman of den schipper het
Pada hal karoesakan atau kakoerangan tiada dapet di-lihat dari sabelah loewar, maka barang itoe, setelah datengnja, boleh di minta preksa oleh hakim baik soe-dah baik belom di bajar oepah toempangaunja, itoepoen dji-kaloe di minta preksa dalem doewa ^poeloeh ampat djam sasoedahnja di trima barang itoe dan terang memang itoelah barangnja.
Fatsal 94.
Djikaloe barang dagangan atau barang lain itoe soedah di hanterken, laloe tiada maoe di tnmanja oleh jangwadjib menarirna dia, sahingga ter-djadi kaijideraän, maka boleh di persembahken soerat ke-pada president Raad van Jus-titie. Djika pada tempat itoe tiada ada president Raad j u s -titie boleh di persembahken soerat itoe kepada pemaren-tahan negri, maka oleh salah soewatoe itoe, satelah di de-ngar pendjawabannja pihak jang melawan itoe, hendak-lah di djalanken atoeran jang perloe soepaja barang itoe di preksa oleh orang pandei, lagi boleh ija menitahken bahoewa barang barang itoe
beloop van zijn vrachtloon en onkosten te voldoen.
De raad van justitie, of het plaatselijk bestuur, is bevoegd om, op gelijke wijze als hierboven is bepaald, magtiging te verleenen tot den openbaren verkoop van bederfelijke waren, of van zoodanig gedeelte der goe-deren ais tot voldoening
van vrachtloon en kosten zal vereischt worden. (Kh.
81, 489,518 v., N. Kh. 84; Co.
106; Bb. 379; T. XX — 158.)
Alle regtsvordering tegen den expediteur, voerman of schipper, uit hoofde vaneen geheel verlies, vertraging der bezorging, of geledene scha-de aan koopmanschappen of goederen, verjaart niet den tijd van een jaar, ten aanzien van verzendingen binnen Ne-derlandsch-Indië gedaan, en met het verloop van twee ja-ren, ten aanzien van verzen-dingen uitNederlandsch Indië naar elders, te rekenen, in het
misti di simpan pada sasoe-watoe tempat jang patoet, boewat mendjadi tanggoe-ngan atas oepah toempatanggoe-ngan- toempangan-nja koesir atau djoeragan itoe serta dengan belandja-nja [onkosbelandja-nja].
Adapoen Raad van Justitie atau kepala pemarentah ne-gri itoe, tsah djoega mem-bri koewasa aken mendjoe-wal barang itoe, mana jang moedah mendjadi roesak atau boesoek, di hadapan orang banjak, atau aken mendjoe-wal separoh dari pada ba-rang itoe, sebrapa jang di hadjatken aken membajar oe-pah toempangan dan blandja belandja jang tèrseboet.
Segala pertoentoetan hoe-koem atas orang jang djadi expediteur, atau koesier pe-dati, atau djoeragan, aken hal kahilangan barang, atau aken hal kaliwat lambat di sampeikennja atau aken hal karoesakan barang dagangan atau barang lain itoe, maka segala pertoentoetan itoe ba-tallah djikaloe telah lampau satoe tahon, sekedar barang-nja di kirim di dalem wates negri Hindia Nederland, dan
Artikel 95. Fatsal 95.
60
geval van verlies, van den dag dat de vervoering der koopmanschappen of goede-ren had moeten volbragt z ' R en, in het geval van beschadiging of te late be-zorging, van den dag dat net goed ter plaatse van deszelfs bestemming zal zijn aangekomen.
Deze verjaring is niet toe-passelijk in geval van be-drog of ontrouw. 'B.w 1967 Kh. 86 v., 91. 93; N. Kh 95 Co. 103, 108; Bb. 937, 3148 T. XX-185.)
pertoentoetan itoe batal djika telah lampau doewa tahon, sekedar barangnja di kiriro kajoewar negri Hindia Neder-land; pada hal kahilangar*
barang, maka batalnja di hi-toeng dari pada hari Jang barang dagangan atau ba-rang lain itoe soedali misti datang; dan pada hal karoe-sakan atau di sampeikennja kahwat lambat, maka di hi-toengnja dari pada hari fang barang itoe telah dateng di tempatnja.
Adapoen atoeran lampau satoe tahon atau doewa ta-hon, jang terseboet di atas, ini, tiada terpakei pada hal menipoe atau memperdaja-ken orang.
Artikel 96.
Onverminderd het bij bij-zondere reglementen mögt zijn voorgeschreven, zijn de bepalingen van deze afdee-ling ook toepasselijk op de ondernemers van openbare rijtuigen en vaartuigen. Zijn zij verpligt een register te houden van de door hen aangenomen voorwerpen.
61
FatsaI 96.
Maka fatsal-fatsal jang ter-moewat pada bahgian kitab ini terpakei djoega pada orang orang jang piara pe-dati tambangan dan prahoe prahoe tambangan, jang di kasi sewa kepada segala orang, tetapi dalem itoepon tiadalah di koerangken pe-ratoerannja masing masing negri, kaioe kaloe soedah ada peratoeran itoe. Maka iang piara pedati dan prahoe
Indien dezefve bestaan in
•geld, goud, zilver, juweelen,' paarlen, edelgesteenten, klei-nooden, effecten, coupons of andere papieren van dien aard, geldswaarde hebbende, is de afzender verpligt om de waarde daarvan op te ge-ven, en hij kan vorderen dat daarvan aanteekening in het register worde gehouden.
Bij gebreke dier opgave zal hij, in geval van ver-missing of schade, alleen tot het bewijs der waarde, naar het uiterlijk aanzien van het verzondene, worden toege-laten.
In geval opgave der waar-de, kan dezelve door alle bewijsmiddelen worden ge-staafd, en heeft de regter zelfs de bevoegdheid om aan de opgave van den af-zender, met eede gesterkt, volkomen geloof te hechten, en daarnaar de
schadever-tambangan itoe, wadjibatas-.
nja memegang satoe daftar, pada menjataken segala ba-rang jang di trima olehnja.
Djikaloe marika soedah trima aken menambangken oewang, atau amas, atau pei-rak, atau barang mas intan, atau moetiara, atau barang, barang lain jang berharga atau djikaloe manka soedah trima soerat coupon atau soe-rat soesoe-rat lain jang berharga oewang, maka wadjib atas jang berkirim itoe aken
mem-bri tahoeken harganja seka-lian itoe, dan lagi boleh ija minta soepaja harga itoe di toelisken dalern daftar jang terseboet.
Djikaloe tiada di bri tahoe-ken kemoedian barang atau soerat itoe roesak atau hilang, maka jang berkirim itoe tiada ampoenja hak atas harganja, melainken di taksir berapa-kah harga barang atau kertas itoe, sebagimana di lihatnja dari loewar.
Apabila soedah di bri ta-hoeken harganja maka itoe pon mendjadi tanda ketra-ngan jang sampoerna, tsahiah hakim trima perbilangannja orang jang berkirim barang atau soerat itoe jangditegoeh-ken dengan soempah, dan hakim boleh taksier dan soe-62
te w L Kh 8ß q ' ,l t ü e rh b ai ^ ^ w a ngk a r o e g i a n S t b T s ' a r t 9 23- N J h: e r 0 eî Pe r b i l a"San„ja orang 96; Co 1071 ' ' K h' ] a n g berk<"«> barang atau
• ""•> soerat jang terseboet.
Artikel 97.
De beurtvaart en alle an-dere middelen van vervoer blijven onderworpen aan de op dit stuk bestaande veror-deningen en reglementen,
voor zoo verre dezelve niet met de bepalingen van de-zen titel strijden. <N. Kh 97
Fatsal 97.
Maka pelajaran tambangan dan segala daja oepaja aken memmdahken barang, taloek kepada soerat prentah dan atoerannja masing masing jang telah soedah' ada pada waktoe sekarang ini, sakedar tiada bersalahan dengan pe-rentah pepe-rentah jang termoe-wat pada bab kitab ini.
Fatsal 98.
v,; Kh 99) ' l 0 1 3 "lembeh dan orang jang men ' djoewal barang.
Artikel 98.
63
Z E S D E T I T E L .