• No results found

akoe tsah, atau tia- tia-da di bajarnja

In document KOOPHANDEL WETBOEK (pagina 117-139)

Fatsal 174.

Saorang jang pegang sa-soewatoe soerat wissel wa-djib menjoeroeh bikin soerat protes, djikaloe soedah ber-toendjoek wissel itoe, kepa-da barang siapa jang di tariknja, laloe tiada di akoe oleh orang itoe aken wissel itoe.

Fatsal 175.

Soerat soerat wissel misti di minta akoenja, kepada ba-rang siapa jang di tariknja, maka misti minta itoe di tem-pat kadoedoekan orang itoe, boekan di tempat pembaja-rannja itoe wissel.

Fatsal 176.

Bila bertoendjoek soerat protes, jang menjataken

ba-de endossanten en ba-de trekker respectievelijk verpligt, borg te stellen dat de wisselbrief ten vervaldage zal woiden voldaan, of denzelven dade-lijk, met de protestkosten en herwissel, in te trekken.

De borg, hetzij van den trekker, hetzij van den en-dossant, is alleen hoofdelijk met dengene verbonden, te wiens behoeve hij zich als borg heeft gesteld. (B.w.

1273, 1278 v., 1282, 1830 2", Kh. 127. 129, 131, 154 v., N Kh. 177, Co. 120.)

Artikel 177.

In geval de acceptant vóór den vervaldag is gefailleerd, kan de houder protest doen opmaken, en als hierboven borgtogt of voldoening vor-deren. |Kh. 154, 176, N. Kh.

178, Co. 163.)

Artikel 178.

Bij gebreke van betaling op den vervaldag, is de

hou-1

hoewa soerat wissel itoe tia-da di akoei, maka wadjib atas orang jang mengaloe-warken wissel itoe dan atas orang orang lain, pada jang mana soedah di pesrabken-nja, aken membri hantar (borg) jaitoe aken ;~enang-goeng bahoewa wissel itoe nanti di bajar pada tempo harinja, atau marika, lantas djoega, misti tarik koembali aken wissel itoe, serta dengan ongkos protes dan ongkos membri wissel lagi sekali.

Maka hantar atau borg itoe,.

baik borgnja jang membri wissel, baik borgnja orang kepada jang mana soedah di pesrahken wissel itoe hanja misti memikoel ketanggoe-ngan aken goenanja orang itoe bagi jang mana ia meng-hanter.

Fatsal 177.

Djikaloe jang mengakoei soerat wissel itoe djatoh miskin, sabelom tempo hari-nja aken membajar, maka jang pegang soerat wissel itoe boleh soeroeh bikin soe-rat protes dan boleh djoega ija minta orang hantar iborg) atau minta bajaran.

Fatsal 178.

(1) Pada hal tiada di ba-jar di tempo harinja maka

06

der, zonder aanzien of de jang pegang soerat wissel wisselbrief a! dan niet ge- itoe, wadjib'atasnja, soeroeh accepteerd zij, verpligt den- protesken pada esok harinja, zelven op den volgenden dag baik wissel itoe di akoei atau te laten protesteren. tiada di akoei.

Indien de dag invalt op [21 Djikaloe hari pembaja-een Zondag of. op pembaja-eenen der ran itoe djatoh di hari Ming--in het tweede lid van artikel goe atau di salah satoe hari 153 daarmede gelijkgestelde jang sama seperti hari Ming-dagen moet het protest ge- goe menoeroet ajat ke doewa schieden op den eersten fatsal 153, maka protest itoe daarop volgenden dag, wel- di djalanken di hari jang ner-ke geen Zondag noch daar- tama berikoet hari itoe j.ift'g mede gelijkgestelde dag is boekan hari Minggoe atau

\Stb. 1906 No 214.) boekan harijang sama seper-ti hari Minggoe.

Artikel 179. Fatsal 179.

De betaling van eene" Adapon meminta bajaran wisselbrief moet gevraag0 wissel itoe mistinja di 'tem-en het daarop volg'tem-end pro" pat kadoedoekannja orang test gedaan worden, ter woon- itoe, kepada jang mana soe-plaatse van den betrokkene, dah di tarik wissel. Djikaloe

misti di protesken, maka di sitoe djoega di djalankennja.

Indien de wisselbrief ge- Djikaloe soerat wissel itoe trokken is om in eene andere soedah di tarik dengen pren-aangewezen woonplaats, of tah aken di bajarnja pada door eenen anderen aange- tempat lain, jang tertoendjoek wezen persoon, hetzij in de- pada wissel, àtau oleh sa-zelfde, hetzij in eene andere orang lain jang di terapken, residentie, te worden betaald, baik di dalem Residensi itoe moet de betaling gevraagd baik di Residensi jang lain, en het protest opgemaakt maka bajarannja misti di min-worden ter aangewezen ta pada tempat jang tertoen-woonplaats of aan den aan- djoek atau pada orang jang gewezen persoon. di tetapken.

107

Wanneer degene die den wisselbrief moet betalen ge-heel onbekend of niet te vinden is, moet het protest gedaan worden aan het post-kantoor van de ter betaling aangewezen woonplaats, en indien aldaar geen postkan-toor is, aan het hoofd van het plaatselijk bestuur. Het-zelfde moet plaats hebben, indien een wisselbrief is ge-trokken om in eene andere residentie te worden beiaald dan die waar de betrokkene woont, en de woonplaats waar de betaling moet ge-schieden niet is aangewezen.

(B.w. 1393, Kh. 116, 174. 181 2", N. Kh. 180, Co. 173, T.

.XX—192.1

Artikel 180.

De houder is, bij weige-ring van den betrokkene, verpligt de betaling af te vragen aan dengene die den wisselbrief ter eere heeft geaccepteerd, of aan wien dezelve, volgens het daarin vermelde, in geval van nood, ter acceptatie of ter betaling is aanbevolen.

1

Djikaloe tiada di kenal orang itoe, jang misti bajar wissel, atau di tjari tiada dapat orangnja, maka misti di protesken di kantor post, pada tempat kadoedoekan jang tertoendjoek di soerat wissel itoe, djika di sana ti-ada ti-ada kantor post, maka di protesken pada kepala pe-marentahan negri itoe.

Demikian djoega wadjib di lakoeken djikaloe wissel itoe soedah di tarik dengan pren-tah aken di bajar di lain Re-sidensie, lain dari pada tem-pat kadoedoekannja orang itoe, kepada jang mana di tarik itoe wissel, dan djika-loe tiada di toendjoek tempat kadoedoekan orang, di mana wissel itoe misti di bajar.

Fatsal 180.

Maka apabila orang itoe, kepada jang mana di tarik wissel, tiada maoe bajar, ma-ka jang pegang wissel itoe misti minta hajaran dari pa-da barang siapa jang soepa-dah akoeken wissel itoe, aken me-memaliharaken kahormatan orang jang mengaloewarken wissel, atau misti minta haja-ran kepada ohaja-rang jang menoe-roet boenjinja wissel soedah di pesanken aken mengakoei atau aken membajar itoe.

Tegen ieder hunner die de betaling weigert zal protest worden opgemaakt, hetgeen zal kunnen geschieden bij eéne en dezelfde acte. (Kh '20 v., 125. 128, 169.. 181 2"

N. Kh. 181, Co. 173, 174.) Artikel 181.

De protesten, zoo van rron-acceptatie als van nonbeta-üng, worden gedaan door eenen notaris, 'of door eenen deurwaarder. Deze moeten vergezeld zijn van twee ge-tuigen.

Atas tiap tiap orang, jang tiada maoe bajar, misti di bikin soerat protes, itoepon boleh di bikin dengan satoe soerat acte sahadja, tiada oe„

sah membikin banjak soerat protes.

Fatsal 181.

Adapoen soerat protes itoe, pada hal soewatoe wissel tiada di akoeken atau tiada dibajar, itoe misti dibikin oleh saorang Notaris atau oleh sa-orang deurwaarder.

De protesten behelzen:

1. een letterlijk afschrift van den wisselbrief, van de acceptatie, van de endosse-menten, van den borgtogt genaamd aval, en van de adressen daarop gesteld;

2. de vermelding dat de acceptatie of betaling aan de personen öfter plaatse, inde twee voorgaande artikelen gemeld, afgevraagd en niet bekomen is;

Maka Notaris atau deur-waarder itoe wadjib di anter

oleh saksi doewa orang.

Soerat soerat protes itoe misti moewatken :

1. Satoe salinan jangsam-poerna dari pada soerat wis-sel itoe serta toelisan penga-koean wissel serta toelisan pasrahan wissel [endosse-ment] serta soerat soerat aval (borgnja) alamat-alamat [ad-res] jang di taroh atas wissel itoe.

2. Kenjata'an bahoewa wis-sel itoe soedah di toendjoek kepada orang orang dan di tempat jang terseboet pada fatsal 179 dan fatsal 180 di atas ini, dan soedah di minta kepadanja soepaja mengakoe-ken soerat itoe atau bajar oewangnja, tetapi tiada dapat.

109

É

3. de vermelding van de opgegeven redenen van non-aeceptatie of non-betaling;

4. de aanmaning om het protest te teekenen, en de redenen van weigering;

5. de vermelding dat hij notaris, of deurwaarder, we-gens die non-acceptatie of non-betaling heeft geprotes-teerd. (Kh. 99, 114, 125, 130, 133, 169, 179 v., N. Kh. 182;

Co. !73, 174, T. XX—192.) Artikel 182.

De notarissen of deurwaar-ders zijn verpligt, op straffe van vergoeding van kosten, schaden en interessen, af-schrift van het protestte laten, en hiervan melding in liet afschrift te maken, en het-zelve, naar orde des tij ds, in te schrijven in een bij-zonder register, genummerd en gewaarmerkt door den president van d m raad van justitie, indien zij woonach-tig zijn binnen de residentie waar die raad gevestigd is, en elders door het hoofd van het plaatselijk bestuur, of, od

11

3. di njataken, sebab apa orang itoe tiada maoe akoe ken atau bajar wissel itoe, toeroet sebagimana perkata-annja.

4. di. njataken, bahoewa soedah pinta pada orang itoe aken menaroh tanda tangan-nja pada soerat protes itoe, tetapi ija tiada maoedanapa sebabnja ija tiada maoe.

5. di njataken, bahoewa ija, Notaris atau deurwaarder, soedah protes, dari sebab wissel itoe tiada di akoeken atau tiada di bajar.

Fatsal 182.

Maka Notaris atau Deur-waarder itoe, atas hoeko*-man rnembajar ongkos ua:i boenganja, wadjib ia ka-ii tinggal satoe salinan dari pa-da soerat protes itoe. Maka hal kasi tinggal itoe wadjib di njataken dengan toelisan pada daftarnja, jang dipersediaken bagi perkara protes, dengan atoeran, bertoeroet masa dan koetikanja. Maka daltar itoe-poen wadjib di nommorken dan di tanda tang.in oleh pre-s dent Raad van Jupre-st.iiie, dji-kaloe d« iempat kadoedoekan Notaris atau deurwaarder itoe

diens last, door eenen ande-ren europeschen ambtenaar.

Ook zijn zij gehouden om.

zulks begeerd wordende, een of meer afschriften van het protest aan de belangheb-benden te leveren. (B w.

1243, Rv. 8 21 N. Kh. 183, Co. 176;Bb.379,T.XX—193J

Artikel 183.

De houder van eenen wis-selbrief, van non-acceptatie of van non-betaling gepro-testeerd, is verpligt, op straf-fe van vergoeding van kos-ten, schaden en interessen, uiterlijk binnen tien dagen na het gedaan protest, het-zelve te doen beteekenen aan dengene van wien hij den wisselbrief heeft beko-men, indien beide in dezelf-de residezelf-dentie woonachtig zijn.

Indien beide niet in de-zelfde residentie woonachtig zijn, zal de houder, op ge-lijke straf, verpligt zijn een afschrift van het protest, voor

1

ada Raad Justitie, djika tiada, maka di nominorken dan di tanda tangan oI"h kepala pe-marentahan negri, atau oleh saorang amtenar jang lain, bangsa Eropa, jang di wa-kilken oleh kepala pemaren-tahaa negri. Lagipoen, apa-bila di pinta, maka wadjib atas Notaris atau Deurwaar-der itoe aken membri salinan, satoe atau lebih, dari pada soerat protes jang terseboet, kepada barang siapa jang ada goenanja di dalam itoe.

Fatsal 183.

Barang siapa mamegang soewatoe soerat wisse! jang di protesken, sebab tiada di akoenja, atau tiada di bajar-nja, maka wadjib atasnja dja-ngah liwat sapoeloeh hari t 'inponja, misti membri ta-hoekan hal itoe kepada orang itoe dari jang siapa ija soe-dah tri ma soerat wissel itoe, djikaloe kadoewanja doedoek dalam satoe residentie djoe-ga, jaitoe atas hoekoeman membajar oewang karoegian dan boenganja.

Djikaloe kadoewanja tiada . doedoek dalem satoe residen-tie djoega, oepama satoenja di sini aan satoenja di sana maka jang mamegang soerat 11

m

waar geteekend door denge-ne die hetzelve heeft opge-maakt, toe te zenden aan hem van wien hij den wis-selbrief heeft bekomen, en zulks uiterlijk op den eersten gewonen postdag na boven-gemelde tien dagen, of, zoo er geen regelmatige post bestaat, met de eerste, open-lijk bekende gelegenheid ter verzending, na gezegde tien dagen. [B.w.1243v.; Kh.215;

N. Kh. 184; Co. 164 v.; T.

XX—194.)

Artikel 184.

leder endossant is, onder gelijke verantwoordelijkheid, verpligt, uiterlijk binnen den-zelfden termijn, te rekenen van den dag van het ontvangen protest, hetzelve te doen be-teekenen of (oe te zenden aan dengene van wien hij den wisselbrief bekomen heeft, en zulks op gelijke wijze als bij het vorige artikel is be-paald. (N. Kh. 185; Co. 164 v., 169.)

il

wissel itoe, atas hoekoeman itoe djoega wadjib berkirim satoc salinan dari pada soe-rat protes itoe kepada orang itoe, dari pada jang siapa ija soedah trima soerat wissel jang terseboet, maka di kirim-nja dengan post jang perta-ma, satelah lampau sapoe-loeh hari jang terseboet tadi.

Pada hal tiada biasa ada post jang djalan ketempat itoe, de-ngan tartib, maka dikirimnja pada koetika jang pertama satelah laloe sapoeloh hari jang terseboet, apabila soe-dah di bri tahoeken pada soerat chabar, atau dengan djalan jang lain, bahoewa ada post jang aken djalan.

Fatsal 184.

Demikian djoega diwadjib-ken kepada masingmasing endossant, artinja saorang jang kepadanja di pesrahken soewatoe soerat wissel, ma-ka dalam tempo itoe djoe-ga, terbilang dari pada hari menarima soerat protes, mis-ti ija membri tahoeken serta berkirim soerat protes itoe kepada orar.g itoe, dari jang siapa ija soedah trima wissel itoe dengan menoeroet atoe-ran seperti jang di tentoeken pada fatsal 183 di atas ini.

Artikel 185.

1. De houder van eenen Wisselbrief, die van non be-taling is geprotesteerd, is gerechtigd de vergoeding-van denzelven te vorderen van den acceptant, van den betrokkene en van alle de indossanten als ieder voor het geheel verbonden zijnde.

2. Hij heeft de keuze hen gezamenlijk of ieder afzon-derlijk in rechten aan te spreken.

3. Indien hij den trekker alleen aanspreekt, zijn alle endossanten bevrijd.

4. Indien hij een der en-dossanten aanspreekt zijn de latere endossanten bevrijd (B. W. 1282, 1292, 1442 Kh 131, 145, 171, 198, 205.)

5. De bij het eerste lid van dit artikel gemelde ver-goeding kan in geen geval zijn beneden de som die werke-lijk voor den wisselbrief is

1

Fatsal 185.

1. Adapon orang jang me-megang soerat wissel jang di protesken kerana tida di bajar tsahlah ia menagih sopaja di gantiken karoegi-annja oleh jang soedah akoe-ken soerat wissel itoe dan oleh jang menarik wissel, dau oleh segala endossant jang soefah pesrahken wis-sel itoe, karena masing-ma-sing itoe wadjib menang-goeng atas segenapnja harga wissel itoe.

2. Maka jang memegang soerat wissel. itoe jang di protesken boh'h metnili sen-diri aken menagih itoe dari sekalian orang jang tei seboet atau dai i païla masing-ma-sing sendiri.

3. Djikaloe ada tagihnja dari orang jang moela-moe-la menarik wissel itoe maka bebaslah soedah sekalian en-dossant.

4. Djikaloe di tagihnja da-ri salah satoe endossant ma-ka endossant jang di blama-ka- blaka-ngan dari dia itoe bebaslah.

5. Adapoen oewang ka-roegian jang terseboet pada bagian jang pertama dari pada patsal ini tiada sekali kalipon boleh koerangan dari 3 Kh. 8.

verstrekt, of waarvoor de-zelven in betaling is gegeven, met, daarenboven de renten, berekend naar de voorschrif-ten der artikelen 194 en 195 en twee en een half ten hon-derd voor onkosten.

Artikel 186.

De houder van eenen wis-selbrief, wegens nonbetaling geprotesteerd, kan insgelijks zich de vergoeding bezorgen door middel van herwissel.

Hcrwissel is eene hertrek-king van den houder eens wisselbriefs op den trekker, of op eenen der endossantcn.

wegens de hoofdsom van den geprotesteerden wissel-brief en de kosten, volgen-;

den wisselkoers ien tijde der hertrekking.

Deze hertrekking doet, in geval van niet voldoening, het regt ter vervolging legen geenen der

medc-schulde-1

pada djoembiah jang betocl-betoel soedah d i bajar bagi wissel itoe, atau djoembiah ja'ng mana soedah ui briken soerat wissel itoe, tertambah poela dengan oewang renten (boenga) terhitoeng menoe-roet fatsal 194 dan 195 serta dengan oewang ongkos doe-wa setengah

dalemseratoes-Fatsal 186.

Barang siapa jang mame-gang soewatoe soerat wissel, jang di protesken, kei ana 'tiada di bajarnja.djoega boleh mengadaWen oewangkaroegi-annja, dengan membales me-narik wissel poela.

Maka membales menarik wisst'1 poela itoe, jaitoe ada haknja orang jang mamegang soewatoe soerat wissel, bo-leh di lakoeken atassaoiang itoe. Jang moela-moela me-narik soerat wissel itoe, atau atas endossant, artinja orang jang soedah pesrahken itoe, maka boleh di tarik wissel poela atas sagenap djoem-lahnja, serta dengan ongkos-nja, menoeroet wisselkoers [harga pasar].

Djikaloe membales mena-rik wissel, kemoedian djoega tiada di bajarnja, maka tiada-lah hak kita atas orang-orang 4

naren verloren gaan. (Kh.

185, 190 v.; N.' Kh- 187;

Co. 177 v.)

Artikel 187.

De herwissel wordt, ten aanzien van den trekker, geregeld naar den wisselkoers van de plaats waar de wissel-brief had moeten worden betaald, op de plaats waaruit dezelve getrokken is |Kh.

60, 186, 191; N. Kh. 188; Co.

379; T- XX—199.1 Artikel 188.

Ten aanzien van de en-dossanten-, wordt de herwis-sel geregeld naar den wisherwis-sel- wissel-koers der plaats werwaarts tie wisselbrief door hen ver-zonden of verhandeld is geworden, op de plaats waar de terugbetaling gedaan wordt. |Kh. 60, 186; 191;

N. Kh. 189; Co. 179.]

Artikel 189.

Wanneer tusschen de on-derscheidene plaatsen geen onmiddelijke wisselkoers be-staat, wordt de herwissel geregeld naar den wisselkoers der twee rhecst nabij gelegene

1

jang berhoetang wissel i toe, maka boieh djoega kita me-noentoet pada hoekoem.

Fatsal 187.

Maka membales menarik wissel itoe, tentang orang jang menarik itoe, di atoer dengan menoeroet wissel-koers, harga pasar pada tem-pat jang di mana soedah misti di bajarnja dan tempat kepada jang mana di tarik aken dia.

Fatsal 188.

Maka membales menarik wissel itoe, tentang endos-sant, artinja jang pesrahken socrat itoe, di atoer dengan menoeroet wisselkoers, har-ga pasar, pada tempat jang kepadanja di kirim soerat itoe, dan tempat di mana wi>sel itoe di hajar koembali.

Fatsal 189.

Apabila antara tempat- tem-pat jang terseboet tiada ter-atoer wisselkoers, harga pa-sar, kerana memang tiada ada atoerannja maka soerat wissel jang di tarik poela

5

plaatsen. [Kh. 187, v.; N.

Kh. 190.]

Artikel 190.

De hertrekking gaat verge-zeld met de retour-rekening.

|Kh. 191 v.; N. Kh. 191 ; Co. 180.]

Artikel 191.

De retour-rekening bevat de hoofdsom van de.n ge-protesteerden wisselbrief, de protestkosten, en alle an-dere wettige onkosten, als de provisie van den bankier en makelaar, de zegels en briefporten.

Zij maakt melding van den naam van dengene op wien de hertrekking gedaan is, en van den wisselkoers tot wel-ken dezelve vernegotieerd is.

Derzelver juistheid wordt door eene verklaring van een-en makelaar in wissels, of waar geene makelaars in wissels, zijn, van twee koop-lieden bevestigd.

1

itoe di atoer dengan menoe-roet wisselkoers jang terpakei pada doewa tempat jang lain jang terdekat pada tempat perkara itoelah.

Fatsal 190.

Djikaloi' membales menarik wissel, maka wadjib di pes-rahken dengan rekening, jang dinamai oleh soedagar-soe-dagar „retourrekening."

Fatsal 191.

Adapon retourrekening itoe

"bermoewat djoemlah harga wissel, jang di protesken itoe, serta ongkos protesnja, dan segala belandja jang lain. jang halal, dan oepah kepada bankier, dan maklaar, dan ongkos tjap zegel dan ongkos franconja.

Lagipon retourrekening itoe wadjib menjataken nama o-rang itoe, kepada jang mana di tarik poela soerat wissel, dan harga pasar, wisselkoers dengan jang mana soedah di tarik wissel itoe.

Adapon benarnja wissel-koers itoe wadjib di per-soenggoehken oleh orang ma-kelaar, toekang wissel; pada hal tli tempat itoe, tiada ada makelaar, maka di

persoeng-16

Zij gaat vergezeld van den geprotesteerden wisselbrief en van het pro'est, of een voor waar geteekend afschrift van hetzelve.

In geval de hetrekking op eenen der endossanten ge-daan is, gaat zij bovendien vergezeld van eene verklaring tol bewijs van den wissel-koers der plaats waar de wisselbrief betaalbaar gesteld was, op de plaats van waar de wisselbrief getrokken is geweest, of waar de terug-betaling gedaan wordt. (Kh.

60. 62 v.; 70, 186 v.. 196 N. Kh. 192; Co. 181.)

Artikel 192.

Over éênen en denzelfden wisselbrief kan men niet meer dan ééne retour-reke-ning maken.

Deze retour-reken ing woidt

Deze retour-reken ing woidt

In document KOOPHANDEL WETBOEK (pagina 117-139)