Fase 4: Leiderschapsmodellen
8. Bijlagen
8.1. Informed consent
FACULTEIT PSYCHOLOGIE EN PEDAGOGISCHE WETENSCHAPPEN Vakgroep: Orthopedagogiek
Onderzoeker: Sander Van Thomme
INFORMED CONSENT
Ik, ondergetekende, ……….. verklaar hierbij dat ik, als proefpersoon bij een onderzoek aan de Vakgroep Orthopedagogiek van de Universiteit Gent,
(1) de uitleg over de aard van de vragen, taken, opdrachten en stimuli die tijdens dit onderzoek zullen worden aangeboden heb gekregen en dat mij de mogelijkheid werd geboden om bijkomende informatie te verkrijgen
(2) totaal uit vrije wil deelneem aan het wetenschappelijk onderzoek
(3) de toestemming geef aan de proefleider om mijn resultaten op anonieme wijze te bewaren, te verwerken en te rapporteren
(4) de toestemming geef aan de onderzoeker om de interviews op te nemen en uit te schrijven, waarna de opname verwijderd wordt en de transcriptie ter goedkeuring wordt voorgelegd
(5) op de hoogte ben van de mogelijkheid om mijn deelname aan het onderzoek op ieder moment stop te zetten en dit zonder opgave van reden
(6) weet dat niet deelnemen of mijn deelname aan het onderzoek stopzetten op geen enkele manier invloed heeft op mijn evaluatie
(7) ervan op de hoogte ben dat ik op aanvraag een samenvatting van de onderzoeksbevindingen kan krijgen
Gelezen en goedgekeurd op ……….. (datum), Handtekening
De proefpersoon
Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen – Vakgroep Orthopedagogiek
Henri Dunantlaan 2, B-9900 Gent , tel.: 0498613996 email: sander.vanthomme@UGent.be www.UGent.be
8.2. Interviewleidraad
Fase 1Hoe lang doe je deze job al? - Tijd in het onderwijs - Aantal uur
- Eerdere werkplaatsen
- Waarom precies zorgcoördinator geworden? Welke vooropleiding heb je gehad?
- Opleidingen - Nascholing
- Andere vormingen
o Rond leiderschap?
- Ervaringen uit eerdere functies/jobs Wie is de zorgcoördinator voor jou?
- Positie - Meerwaarde
- Zorgcoördinator >< leerkracht - Zorgcoördinator >< directeur - Rol in ideale wereld
- Essentiële vaardigheden - Essentiële kennis
Wat zijn jouw rollen als zorgcoördinator? - Taken
- Betrokkenen - Link rollen - Niveaus
Wie geeft allemaal vorm aan het zorgbeleid? - Rollen van anderen
- Eigen rol
- Goed zorgbeleid
Wie zijn kinderen met specifieke zorgbehoeften? - Aanpak
Wat is leiderschap voor jou? - Leiderschap >< leider
- Goede leider
Wie neemt op school leiderschap op? - Welk vlak
- Meerdere leiders mogelijk? - Leiderschap directeur - Wat doen ze
Wanneer neem je als zorgcoördinator leiderschap op? - Betrokkenen
Wat is gedeeld leiderschap? Wat is hiërarchisch leiderschap?
Is het leiderschap op school eerder hiërarchisch of gedeeld? Zou je de organisatie van de school kunnen tekenen?
- Met wie sta je zelf veel in interactie? - Wie bepaalt jouw positie op school?
Bestaat er op school een duidelijk takenpakket voor de zorgcoördinator, of is dit iets wat je zelf hebt moeten vormgeven?
- Wie bepaalt dit?
Hoe springt de school om met uitdagingen en veranderingen? - Betrokkenen
- Leiderschap Fase 2:
- Heb je voldoende tijd om je werk goed te doen? o Wat je doet >< Wat je zou willen doen o Grootste tijdvreter
o Wat laat je vallen?
- Opdracht: Wat zijn jouw rollen als zorgcoördinator? Schrijf deze op.
o Opdracht: Wat zijn hierbij taken als zorgcoördinator? Schrijf deze op. - Opdracht: Ik heb hier 6 rollen van de zorgcoördinator vanuit de literatuur.
o In welke mate komt dit overeen met het jouwe? o Wat zou je bij elkaar kunnen leggen?
o Waarom? Fase 3:
Per rol: Wat betekent deze rol voor gelijke kansen en voor inclusie, de ondersteuning van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften?
Per rol: - Leiderschap - Invloed - Verantwoordelijkheid - Initiatief - Verantwoordelijkheid delen - Willen en kunnen
- Boven, samen of onder
Per rol een voorbeeld waarin leiderschap naar voor komt - Leiderschap - Invloed - Verantwoordelijkheid - Initiatief - Verantwoordelijkheid delen Fase 4:
- Terugkoppeling over eigen bevindingen omtrent de rol
- Benaderen van verschillende leiderschapsmodellen zoals gehanteerd binnen het onderzoek o Strookt dit met hoe je het zelf ziet?
- Hoe kijk je achteraf gezien terug op je leiderschap? o Evolutie
- Terugkoppelen van resultaten en discussie, opvallende zaken die naar voor kwamen
8.3. Reflectie
Mijn masterproef is een lang proces geweest, maar vaak ‘met horten en stoten’. In bepaalde periodes heb ik er veel aandacht aan besteed, maar in andere periodes verdween het meer naar de achtergrond. Dit maakte het soms lastig om zelf in het proces te blijven zitten. Ook mijn participanten hebben daar soms wel moeite mee ervaren, doordat er soms grote gaten zaten tussen de verschillende interviews. Ik heb wel geprobeerd om daaraan tegemoet te komen door steeds terug te koppelen waar we zaten in het proces en wat er nog aankwam, maar dat was niet zo vanzelfsprekend omdat mijn plannen doorheen de dataverzameling ook in beweging bleven. De dataverzameling is namelijk heel flexibel verlopen. Ik heb mijn plannen constant bijgestuurd en uiteindelijk is de aanpak vrij verschillende geweest ten opzichte van de oorspronkelijke plannen. Op zich was dat een sterkte, omdat ik zo goed kon inspelen op datgene wat doorheen het proces naar voor kwam, maar het was tegelijk ook een zwakte aangezien ik me weinig heb kunnen vastpinnen op bepaalde zaken en ik daardoor ook kansen heb laten liggen. Bovendien had ik achteraf ook het gevoel dat ik mijn dataverzameling te weinig gefocust heb gedaan. Ik heb heel breed data verzameld, wat waardevol was voor de contextualisering, maar niet evident voor de verwerking van de data. Ik vond het daardoor moeilijk om de kern naar voor te brengen en me te richten op mijn oorspronkelijke onderzoeksvragen, zonder onrecht te doen aan de rest van de gegevens, ervaringen en verhalen die ik doorheen het onderzoek verzameld heb. Er kwamen veel zaken naar voor die namelijk op het eerste gezicht geen antwoord gaven op mijn onderzoeksvragen, maar toch betekenisvol waren voor mijn participanten.
Het lange proces, met verschillende interviews bij dezelfde participanten was waardevol. Naar het einde toe had ik wel het gevoel dat we samen echt wat bereikt hadden, waardoor het onderzoek in mijn ogen ook schreeuwt om een actie-onderzoek als vervolgonderzoek. Dit lange proces was echter ook soms lastig. Doordat mijn plannen doorheen het onderzoek wijzigden en sommige fasen langer duurden dan ik verwacht had, was het voor mijn participanten ook intensiever dan oorspronkelijk voorzien was. Ik heb daar ook wel telkens duidelijk over gecommuniceerd en hen ook steeds toestemming gevraagd om verder te gaan, aangezien het belangrijk is dat ze zelf nog steeds verder willen gaan. Ik vond het echter toch vaak lastig om nog maar eens te vragen voor een volgend interview, ik voelde mij in zekere zin schuldig.
Ik ben achteraf gezien ook blij dat ik een onderwerp heb gekozen dat niet vanzelfsprekend is. Ik heb er veel op gevloekt, omdat ik er ook wel vaak op gebotst ben, maar naast het resultaat van het onderzoek heeft het ook mij als onderzoeker heel wat opgeleverd. Ik heb het gevoel dat het onderwerp leiderschap mij echt verrijkt heeft en mij ook heeft aangemoedigd om er zelf in de praktijk mee aan de slag te gaan en te zien hoe ik het kan inzetten als coach.