6. Bijlagen
6.8 Bijlage VIII Interview transcript Ber Fort
Interview transcript
Datum interview: maandag 14 december 2015 Naam geïnterviewde: Dhr. Ber Fort (BF)
Naam interviewer: Laura de Wijs (LDW)
Opening gesprek volgens interview guide voor opname. Wanneer akkoord gegeven door geïnterviewde wordt de opname gestart.
LDW: Ja want u gaf al aan, u woont hier nog niet zo lang? Vanaf wanneer woont u… BF: Vanaf 2002.
LDW: Oké, en bent u ook direct hier gaan wonen voor bij de molen? BF: Ja nouja, een paar maanden later ofzo.
LDW: En kunt u wat meer informatie geven over de molen?
BF: Ja ik eh, wat wil je weten he, kijk als je met vragen komt dan is dat wel leuk natuurlijk, maar er natuurlijk ook al een hoop geschreven natuurlijk over die molen, dus je kan ook al een hoop terugvinden natuurlijk.
LDW: Ja klopt. Maar zijn er verhalen, niet zozeer persoonlijk, maar die niet vaak in de boeken worden verteld maar die wel echt horen bij de molen of die ooit, spookverhalen of tradities die bij de molen horen?
BF: Niet dat ik weet nee. LDW: Oké.
BF: (gemompel) nee, niet echt nee. LDW: Oké.
BF: Ja dan moet je een beetje fantasie gebruiken he, beetje fantasie.
LDW: Nee maar omdat vaak hoor je wel bij bepaalde gebouwen die er al lang staan dat er toch ooit wat is gebeurd, of dat mensen zeggen, of uit de regio dat ze zeggen dat is echt…
BF: Ja dan zou je echt die mensen moeten vragen, want hier in de buurt hoor je wel mensen die komen hier zeg maar en die zeggen van we hebben hier vroeger gespeeld ofzo en dan werden we
weggestuurd of zo.
LDW: ja precies, maar niet dat u zo…
BF: Nee, dan eh, wat wel eh, ik denk begin voor Pothoofd ofzo dat dit een afwerkplek was, maar wat nou in zo’n Lebuïnus… Dat past er niet echt bij…
LDW: Nee precies.
BF: Nou enne, wat is hier geweest. Er is een eh, de molen is in 1920 stilgezet, 1925 in die buurt. En toen is er een tapijtwever ingekomen, die hebben het gehuurd, daarna is er een steenhouwerij ingekomen en daarna is het ja, steeds meer vervallen enz. En een scouting heeft er nog ingezeten. En ja, ik denk daarna is het op een gegeven ogenblik wouden de gemeenten hier alles platgooien om een dubbelstad te maken.
LDW: Oké.
BF: En toen zijn de droogloodsen, hier ergens hebben wat droogloodsen gestaan, die zijn toen gesloopt, er stond hier een dubbel woonhuis, is gesloopt. En de molen zou de volgende wezen. In de 60e jaren denk ik. Dat is toen tegengehouden, die molen is toen door de gemeente wel eh, zeg maar eh, gekocht. Enne, de molen is toen op een gegeven moment gerestaureerd. En in de jaren, begin jaren 70, is toen ook droogloods neergezet en op een gegeven moment heb je ook eh, o m toezicht te houden is er ook een huisje bijgekomen. (4.7)
LDW: Oja, precies.
BF: Het huisje, ja het ziet er een beetje oud uit. Maare.. dat is niet zo.
LDW: Haha, dat is niet zo.. Oké. Dus omdat, en dat zijn dan ook de mensen in de omgeving geweest die wilden dat het gesloopt werd?
BF: Nee, de gemeente. Die wou een dubbelstad maken, dus aan twee kanten van de IJssel een even groot stadsdeel hebben. Dus, dan zouden ze hier, dit is de uiterwaarde zeg maar, dan zouden ze hier gaan bouwen. Wat een heel slecht idee is. (4.7)
LDW: Ja. Lijkt mij ook.
BF: Later, ik denk dat de gemeente, hebben ze aan de oostelijke kant uitgebreid he. De vijfhoek eh. Jij bent een echte Deventerse?
LDW: Nee, nee.
BF: Je woont wel in Deventer?
LDW: Ja nu wel. Sinds een paar maanden, dus nog niet zo heel lang. BF: Zit je op kamers ofzo?
LDW: Ja. Maar ik studeer hier al wel vier jaar, dus dan ken je een beetje hoe en wat maar niet eh.. BF: Nee je weet dan niet veel vaak he..
LDW: Nee maar goed, ik heb al wel wat mensen gesproken, dus dan krijg je er wel steeds een beter beeld van dus dat is wel leuk.
BF: Ja, ja.
LDW: Ja... Maar hebt u ook over de IJssel, want u woont nu natuurlijk dicht bij de IJssel. Hebt u daar verhalen over, waarvan u zegt, dat is echt…?
BF: Nou kijk, we zijn in 2002 hier gekomen. En ik weet wel in ’95 is er een flinke overstroming geweest, dat heeft onder water gestaan. En die vorige molenaar kon met een roeibootje zo om het huis heen varen. Ja... Dus eh... (3.2)
LDW: Oh echt, dus dat is denk ik ook wel één van de heftigste overstromingen geweest?
BF: Ja dat denk ik wel he. Nou eind 1920 is er nog een keer één geweest, toen is ook wel een deel van stenenkamer overstroomd geweest. Ja... maar dat is eh, toen is er in stenenkamer een buurtvereniging opgestart zeg maar en toen is er een dijk om heen gebouwd. Dus dat is nou wel veilig daar. (3.2)
LDW: Ja en nu met ruimte voor de rivieren natuurlijk wordt de kans op overstromingen hopelijk ook minder.
BF: Ja ik weet het niet, ik heb geen idee. Sinds ze bezig zijn is er alleen maar laag water geweest. Dus we hebben het nog niet meegemaakt.
LDW: Dat het veel geregend heeft…
BF: Nee precies. Toen wij hier net kwamen wonen, zeg maar, in dat jaar, toen was het tunneltje overstroomd en toen kon je hier niet meer op de weg bijna komen. Maar toen zouden we op een gegeven ogenblik, toen was het zand al gestort, en zou er een vergadering wezen voor dijkbewaking met de bewoners te doen. En toen op dat moment ging het water zakken… (3.2)
LDW: En toen hoefde het niet meer?
BF: Nee, nee.. Dus ik heb dat eigenlijk nog nooit meegemaakt. Wil ik ook niet..
LDW: Nee liever niet nee. En verhalen van vroeger waarvan u zegt, nou die hier vroeger hebben gewoond misschien. Of van de oude molen uit, verhalen met de IJssel dat dat een koppeling. BF: Nee niet echt.. Niet echt veel van bekend.
LDW: Oké.
78
LDW: Oké en vanaf daar ging het hiernaartoe. Dus het hout werd aan de andere kant bij Deventer gebracht, kwam het hier met paard en wagen.
BF: Ja, ja. Ja dat is eh, dat is echt wat van de molen. Ze kunnen de molen wel bekijken natuurlijk, we kunnen zagen. En de molen is nou een paar keer gerestaureerd. (4.7) Daar kan ik wel wat over vertellen. Is dat een beetje in de lijn van eh..
LDW: Ja wat ik eigenlijk zoek zijn echt die typerende verhalen die bij de regio horen of zoals hier bij de Bolwerksmolen, echt belangrijke punten in de regio of waar de route ook langs loopt. Uhm.. of van de IJssel want de IJssel is natuurlijk ook een heel belangrijk gedeelte hier voor de omgeving. En dat soort dingen. En natuurlijk is achtergrondinformatie ook erg interessant, en zoals u al zegt veel is ook te vinden op internet. Dus daarom vraag ik ook, zijn er andere dingen die niet…
BF: Ja ik heb het ook alleen maar van horen zeggen natuurlijk. Een hoop is wel opgeschreven, ja in het begin hebben ze hier bij de molen wel veel volksfeesten zeg maar gedaan. Met Koninginnedag ofzo. Allerlei spelletjes bij de molen. Ja, dat is een beetje uit de tijd op het ogenblik, dat komt niet meer. Komt misschien weer terug hoor, dat weet ik niet. Dat is vaak een golfbeweging.
LDW: Ja precies. En met een paar jaar komt dat weer.
BF: Nee, ik heb niet echt waarvan je zegt nou... We hebben wel gemalen hier, en daar hebben we zelf weleens problemen mee, dat de boot losgeslagen was. Dan zit daar zo’n grijper, die pakt de boot dan en die laat niet meer los. Zo’n hydraulische grijper.
LDW: Aha.
BF: En op een gegeven moment kwam die man van het gemaal langs. En die zei: mis je niet wat? Je boot zit in de grijper (4.7). Nou maar we hebben niet echt waarvan je zegt dat zijn ludieke verhalen om rond te vertellen. Al komt zo’n verhaal wel als je over de molen aan het vertellen bent, dan schiet je zo’n verhaal te binnen. Om ertussen te doen he, dat zijn dan net de mensen ernaar… Nee ik moet je helaas teleurstellen.
LDW: Helaas. Maar u heeft ook, wat u zei, de molen is ook open voor bezichtigingen. Zijn dat op gezette tijden of?
BF: Ja, in de zomermaanden op dinsdag en op zaterdag.
LDW: Is er dan ook een rondleiding, of mogen mensen zelf rond..
BF: Dat kan. Mensen kunnen zelf rondkijken en ze kunnen eventueel een rondleiding krijgen als ze, als er voldoende, vooraf afspreken.
LDW: En het is niet mogelijk om op de andere dagen te gaan kijken? Het is dan ook echt dicht? BF: Dat is dicht. Ja. Of op afspraak natuurlijk.
LDW: Ja precies als mensen echt graag willen. BF: Als we tijd hebben en we zijn er ja. (4.7)
LDW: Ja want dat is wel handig …
BF: Zoals bijvoorbeeld met schoolklassen die dan op een bepaalde dag willen weet je.
LDW: Ja precies. Nee maar dat is wel handig om mee te nemen in de informatie, want ik denk dat mensen het best interessant vinden om, als ze toch hierlangs lopen om even een kijkje te nemen. BF: Ja, als we niet open zijn is het niet de bedoeling dat ze dan eh… op het erf komen.
LDW: Dat ze dan door het hek hier komen? BF: Nee dat is niet de bedoeling.
LDW: Nou als u nog wat te binnen schiet dat hoor ik dat graag. Of als u nog informatie over iets hebt. Dan eh…
BF: Nee ik heb niet echt. Ja je kan in de boeken de informatie vinden over de Bolwerksmolen. LDW: Ja, ja. In de bieb is heel veel te vinden.
BF: De geschiedenis ja, maar echte verhaaltjes ja dat eh… dat valt ook niet mee he, dat moet op dat moment net te binnen schieten he. En wat is interessant voor mensen die erlangs lopen.
LDW: Dat is lastig om uit te zoeken. En het is ook dat u hier nog niet zo lang woont, ik heb ook mensen gesproken die hier al hun hele leven wonen en die weten heel veel.
BF: Ja dat is leuk ja.
LDW: Maar goed, u heeft hier de molen staan en dat is ook een interessant punt.
BF: Ja dat moet je ook te binnen schieten he, dat dingetje. En sommige mensen die blijven…
LDW: Ja dat zijn echte verhalenvertellers... Maar goed, in ieder geval bedankt en zoals u al zegt als er iets te binnen schiet…
JVB: Ja dan ben jij de eerste die het hoort. --- Einde interview ---
80