Analyse van de scheepsbewegingen - Jaarlijks

In eerste instantie is er een analyse gemaakt van de jaarlijkse scheepsbewegingen op de waterwegen van nv De Scheepvaart en Waterwegen en Zeekanaal NV. Hierbij wordt zowel gekeken naar het aantal scheepsbewegingen als het aantal individuele schepen dat binnen de periode van één jaar beroep kan doen op een in Vlaanderen gelegen bilgewaterfaciliteit. Tabel 18 vat de resultaten van deze analyse samen.

Waterwegen en Zeekanaal

Totaal 60.575 60.575 49.798 5.140 105.233

Langs Bilgeboot

19.534 18.839 34.339 4.312 49.561

Percentage 32,2% 31,1% 69,0% 83,9% 47,1%

SCHEPEN

Totaal 3.412 3.412 3.244 2.020 4.636

Langs

Bilgeboot 2.288 2.201 3.028 1.982 3.392

Percentage 67,1% 64,5% 93,3% 98,1% 79,8%

Tabel 18: Samenvatting van de analyse van de passage langs de Vlaamse bilgeboten.

Uit deze analyse blijkt dat 79,8% van de schepen jaarlijks een bilgewaterfaciliteit passeert. Er is echter een significant verschil merkbaar tussen Waterwegen en Zeekanaal NV en nv De Scheepvaart. Voor nv De Scheepvaart passeert 93,3% jaarlijks een bilgewaterfaciliteit, terwijl dit voor Waterwegen en Zeekanaal NV slechts 67,1% bedraagt. Dit verschil is waarschijnlijk te wijten aan de minder gunstige ligging van de bilgeboot in de haven van Gent. Dit blijkt ook uit de cijfers. Wanneer de bilgeboot aan de Rigakaai niet wordt meegenomen bij de berekening doet zich slechts een afname van 2,6% voor in vergelijking met het totale cijfer van schepen op waterwegen van Waterwegen en Zeekanaal NV die jaarlijks langs een bilgewaterfaciliteit passeren.

De cijfers van de Haven van Gent bevestigen dit en zijn bovendien vollediger. Ze bevatten alle scheepsbewegingen in de haven van Gent die niet aanwezig zijn in de dataset van Waterwegen en Zeekanaal NV. Het betreft verhalingen, dit zijn scheepsbewegingen binnen de haven zelf, en bewegingen die een herkomst hebben in de haven en richting Zelzate varen of omgekeerd. Uit deze dataset blijkt dat van alle reizen er slechts 2,6% aan de Rigakaai passeert. Als het aantal individuele schepen wordt beschouwd, blijkt dat slechts 7,3% jaarlijks de bilgeboot passeert.

Figuur 22 en Figuur 23 geven de locaties weer van de schepen die nooit de kans krijgen om hun bilgewater af te geven in Vlaanderen.

Voor nv De Scheepvaart is de figuur gelijkaardig aan Figuur 16 waar dezelfde analyse werd gemaakt voor het passeren langs een uitgebreid afvalpark. De Haven van Antwerpen, waar zowel een bilgeboot als drie afvalparken aanwezig zijn, is voor deze schepen immers de belangrijkste locatie voor afgifte van bilgewater of afval. De meeste schepen zonder mogelijkheid voor afgifte van bilgewater bevinden zich op de waterwegen die het verst van

Antwerpen zijn gelegen: het Albertkanaal ten oosten van Kwaadmechelen, het kanaal Bocholt-Herentals en de Zuid-Willemsvaart.

Voor Waterwegen en Zeekanaal NV is er wel een significant verschil met de analyse die werd gemaakt voor de uitgebreide parken. Indien Figuur 20 wordt vergeleken met Figuur 22, valt op dat het aantal schepen dat geen bilgefaciliteit passeert opvallend groter is dan het aantal

schepen dat geen afvalpark passeert. De grootste concentratie van deze schepen is te vinden in de buurt van Gent. Daarnaast is het aantal schepen hoog op de Leie en de Bovenschelde.

Concluderend wordt gesteld dat er in eerste instantie nood is aan een faciliteit voor de afgifte van bilgewater in de buurt van Gent.

In de voorgaande analyse werd er steeds vanuit gegaan dat een schip langs een

bilgewaterfaciliteit in Vlaanderen moet passeren. Op de Vlaamse waterwegen is er echter veel verkeer aanwezig dat van of naar het buitenland vaart. Het is bijgevolg mogelijk dat een aantal van deze schepen daar de mogelijkheid hebben om hun bilgewater af te geven. Om de invloed van dit fenomeen mee in rekening te kunnen brengen worden de scheepvaartbewegingen geanalyseerd op basis van bestemming en herkomst. Op deze manier kan in beeld worden gebracht welke schepen en scheepsreizen Vlaanderen niet verlaten en dus ook geen beroep kunnen doen op een buitenlandse inrichting. In Figuur 24 en Figuur 25 worden de locaties van deze lokale schepen, die nooit langs een bilgefaciliteit varen, weergegeven.

Op de waterwegen van nv De Scheepvaart situeren de lokale schepen zich voornamelijk in het westen. Het gaat hier over een beperkte groep van 23 schepen. Vooral de route Schoten-Sint-Lenaarts wordt heel frequent gevaren (zie Figuur 26). Verder zijn er ook andere routes te onderscheiden zoals Olen-Genk, of de routes die zich rond Mol situeren.

Voor Waterwegen en Zeekanaal NV zijn er 99 lokale schepen die nooit een bilgewaterfaciliteit passeren. De meeste schepen situeren zich in de buurt van Gent. Indien de verschillende routes worden beschouwd die deze schepen varen, valt op dat de Ringvaart om Gent, ter hoogte van Drongen, het drukst wordt bevaren. Daarnaast zijn er eveneens veel routes te vinden op

verschillende waterwegen, waarvan de belangrijkste: Kanaal Gent-Terneuzen, de Bovenschelde, de Boven-Zeeschelde en het Kanaal Gent-Oostende tussen Gent en Brugge.

bron: dataset nv De Scheepvaart; verwerking: TML

Figuur 22: Aantal individuele schepen die jaarlijks op waterwegen van de nv De Scheepvaart varen en nooit een bilgewaterfaciliteit passeren in Vlaanderen.

bron: dataset Waterwegen en Zeekanaal NV; verwerking: TML

75/160 Onderzoek naar een meer optimale inzameling van het scheepsafval van de binnenvaart in Vlaanderen

Figuur 23: Aantal individuele schepen die jaarlijks op waterwegen van Waterwegen en Zeekanaal NV varen en nooit een bilgewaterfaciliteit passeren in Vlaanderen.

bron: dataset nv De Scheepvaart; verwerking: TML

Figuur 24: Lokale schepen die jaarlijks op waterwegen van nv De Scheepvaart varen en nooit een bilgewaterfaciliteit passeren.

bron: dataset Waterwegen en Zeekanaal NV; verwerking: TML

77/160 Onderzoek naar een meer optimale inzameling van het scheepsafval van de binnenvaart in Vlaanderen

Figuur 25: Lokale schepen die jaarlijks op waterwegen van Waterwegen en Zeekanaal NV varen en nooit een bilgewaterfaciliteit passeren.

: dataset nv De Scheepvaart; verwerking: TML

Figuur 26: Aantal bewegingen jaarlijks afgelegd door lokale schepen die op waterwegen van nv De Scheepvaart varen en nooit een bilgewaterfaciliteit passeren.

bron: dataset Waterwegen en Zeekanaal NV; verwerking: TML

79/160 Onderzoek naar een meer optimale inzameling van het scheepsafval van de binnenvaart in Vlaanderen

Figuur 27: Aantal bewegingen jaarlijks afgelegd door lokale schepen die op waterwegen van Waterwegen en Zeekanaal nv varen en nooit een bilgewaterfaciliteit passeren.