Uit dit onderzoek is gebleken dat het stelsel van inkomstenbelasting, premie volksverzekeringen en toeslagen progressief en complex is vormgegeven. De behoefte aan een meer of minder progressief stelsel en diens mogelijke uitwerking zal nader onderzocht moeten worden. Niettemin is in kaart gebracht op
251 CPB (Jongen, De Boer & Koot), Eenverdieners onder druk, februari 2018.
252 CPB (Lejour e.a.), Kansrijk belastingbeleid, april 2020.
69 welke onderdelen hervorming wenselijk is en zijn er tal van opties beschikbaar om het stelsel te
vereenvoudigen.
Anders geformuleerd: Leuker kunnen we het misschien maken, zeker wel makkelijker!
70 Literatuurlijst
Literatuur
Albregtse, in: Cursus Belastingrecht
D.A. Albregtse, in: M.L.M. van Kempen, A.C. Rijkers & S.A.W.J. Strik (red.), Cursus Belastingrecht Awir en Toeslagen, Toesl.6.1.2. (online, bijgewerkt 20 maart 2020).
Alink, BB 2008/09-05
B. Alink, ‘Rubriek – Rangorde in de Wet IB 2001’, BB 2008/09-05.
Bosma, FF 2012/230-03
O. Bosma, ‘Invloed van de complexiteit van de wetgeving o de tax gap in Nederland’, FF 2012/230-03.
Bosman, WFR 1953/229
H.W.J. Bosman, ‘De psychologie van de belastingbetaler’, WFR 1953/229.
Caminada & Goudswaard 2019
C.L.J. Caminada & K.P. Goudswaard, ‘Fiscaal beleid leidt tot grote verschillen in lastendruk’, in: S.
Cnossen & B. Jacobs, Ontwerp voor een beter belastingstelsel, Meppel: Ten Brink 2019.
Caminada, Goudswaard & Knoef, WFR 2018/180
C.L.J. Caminada, K.P. Goudswaard & M.G. Knoef, ‘Toenemende spreiding in de drukverdeling van inkomensheffingen’, WFR 2018/180.
Caminada, Goudswaard & Vording, WFR 2000/937
C.L.J. Caminada, K.P. Goudswaard & H. Vording, ‘Verkenning van een vlakke belasting op inkomen’, WFR 2000/937.
Caminada & Stevens, WFR 2017/50
C.L.J. Caminada & L.G.M. Stevens, ‘Instrumenteel fiscaal beleid: oorzaak van complexiteit en scheefgroei’, WFR 2017/50.
71 Cnossen, WFR 1999/1583
S. Cnossen, ‘Analyse van een belastingherziening’, WFR 1999/1583.
Cohen 1988
J. Cohen, Statistical power analysis for the behavioral sciences, New York: Lawrence Erlbaum Associates 1988.
De Kam, Koopmans & Wellink 2015
C.A. de Kam, L. Koopmans & A.H.E.M. Wellink, Overheidsfinanciën, Groningen: Noordhoff Uitgevers 2015.
De Smit & Wijtvliet, WFR 2012/1453
R.C. de Smit & L.W.D. Wijtvliet, ‘Verslag van het eerste SIRET-congres ‘Fiscalisten en economen in dialoog’’, WFR 2012/1453.
Field 2009
A. Field, Discovering statistics using SPSS, Londen: SAGE Publications Ltd 2009.
Gradus, WFR 2019/58
R.H.J.M. Gradus, ‘Heffings- en arbeidskortingen: weg van het instrumentalisme’, WFR 2019/58.
Gribnau 2013
J.L.M. Gribnau, Belastingen als moreel fenomeen, Den Haag: Boom fiscale uitgever 2013.
Hoogeveen, in: Cursus Belastingrecht
M.J. Hoogeveen, in: M.L.M. van Kempen, A.C. Rijkers & S.A.W.J. Strik (red.), Cursus Belastingrecht Inkomstenbelasting, IB.2.0.1. (online, bijgewerkt 6 februari 2020) en IB.2.3.2.A. (online, bijgewerkt 22 april 2020).
Jongen 2019
E. Jongen, ‘Een verkenning van een optimale inkomstenbelasting in Nederland’. in: S. Cnossen & B.
Jacobs, Ontwerp voor een beter belastingstelsel, Meppel: Ten Brink 2019.
72 Koot & Gielen 2019
P. Koot & M. Gielen, ‘Naar eenvoudigere inkomensafhankelijke regelingen’, in: S. Cnossen & B. Jacobs, Ontwerp voor een beter belastingstelsel, Meppel: Ten Brink 2019.
Lejour, MBB 2020/7-8/26
A.M. Lejour, ‘Het toeslagenstelsel: van droom tot nachtmerrie naar nieuwe realisme’, MBB 2020/7-8/26.
Meussen, NTFR 2020/1
G.T.K. Meussen, ‘Vaarwel 2019 en welkom 2020’, NTFR 2020/1.
Poelmann, in: Cursus Belastingrecht
E. Poelmann, in: M.L.M. van Kempen, A.C. Rijkers & S.A.W.J. Strik (red.), Cursus Belastingrecht Awir en Toeslagen, Toesl.0.0.0. (online, bijgewerkt 22 april 2020) en Toesl.0.0.2. (online, bijgewerkt 22 april 2020).
Roosma, Sociologie 2015 11(3)
F. Roosma, ‘Minder ‘jaloeziebelasting’ of meer ‘dagobertducktaks’?’, Sociologie 2015 11(3), p. 475-493.
Spanjers 2006
M.P.A. Spanjers, ‘Inkomstenbelasting en vlaktaks’, in: C.A. de Kam & A.P. Ros, De Vlaktaks: Naar een inkomstenbelasting met een uniform tarief?, Den Haag: Wim Drees Stichting voor Openbare Financiën 2006.
Stam, WFR 2019/81
R. Stam, ‘Inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet: ruw en onrechtvaardig’, WFR 2019/81.
Stevens, WFR 2018/33
L.G.M. Stevens, ‘Versterking van de leefvormneutraliteit in het fiscale beleid’, WFR 2018/33.
Stevens, WFR 2019/71
S.A. Stevens, ‘Belastinguitstel en -afstel in box 2: een evaluatie van risico’s en mogelijke beleidsalternatieven’, WFR 2019/71.
73 Stevens, WFR 2020/152
L.G.M. Stevens, ‘Twintig jaren worstelen met rechtsonzekerheid’, WFR 2020/152.
Stevens & Lejour 2016
L.G.M. Stevens en A.M. Lejour, Geloofwaardig belasting heffen, Wolters Kluwer 2016.
Stevens & Lejour, WFR 2018/157
L.G.M. Stevens & A.M. Lejour, ‘Vermogen als zelfstandige factor van draagkracht’, WFR 2018/157.
Tigelaar-Klootwijk 2013
Y.M. Tigelaar-Klootwijk, Bedrijfsopvolging bij natuurlijke personen: Een onderzoek naar fiscale bedrijfsopvolgingsfaciliteiten (Fiscale Monografieën nr. 141), Deventer: Kluwer 2013.
Tuk, WFR 1971/549
C.P. Tuk, ‘Vijfentwintig jaar vereenvoudiging belastingen’, WFR 1971/549.
Vakstudie inkomstenbelasting
J. de Blieck e.a. (red.), Inkomstenbelasting (Fiscale Encyclopedie De Vakstudie), Deventer: Wolters Kluwer.
Van Apeldoorn, Gribnau & Verbeek, WFR 2015/93
L.C.J. van Apeldoorn, J.L.M Gribnau & B. Verbeek, ‘Rechtvaardigheid en Belastingen – filosofie en fiscaliteit’, WFR 2015/93.
Van der Linden, WFR 2020/23
A.T.H. van der Linden, ‘Marginale druk: over het randje’, WFR 2020/23.
Van der Linden, WFR 2020/112
A.T.H. van der Linden, ‘Vaccin voor het kinderopvangtoeslagstelsel in de maak?’, WFR 2020/112.
Van Dijck, WFR 2002/1701
J.E.A.M. van Dijck, ‘Waarom boxen’, WFR 2002/1701
74 Van Hulten, WFR 2012/1707
M.J. van Hulten, ‘Verslag van symposium ‘Vertrouwen, legitimiteit en belastingen’ en oratie prof. mr. dr.
J.L.M. Gribnau’ WFR 2012/1707.
Van Kempen, in: Cursus Belastingrecht
M.L.M. van Kempen, in: M.L.M. van Kempen, A.C. Rijkers & S.A.W.J. Strik (red.), Cursus Belastingrecht Inkomstenbelasting, IB.0.0.0. (online, bijgewerkt 22 april 2020) en IB.8.0.0. (online, bijgewerkt 31 januari 2020).
Van Lint, NTFR 2015/279
A.J. van Lint, ‘Valt dit nog uit te leggen?’, NTFR 2015/279.
Van Steenbergen 2013
A.J.K.M. van Steenbergen, Legitimiteit en fiscale rechtshandhaving: Juridische en
sociaalwetenschappelijke aspecten, Centrum voor kennis en communicatie Belastingdienst juni 2013.
Van Vroonhoven-Kok & Ydema, WFR 2001/1095
J.N. van Vroonhoven-Kok & O.I.M. Ydema, ‘Evenredig en rechtvaardig’, WFR 2001/1095.
Van Zijp, WFR 2018/204
C.J. van Zijp, ‘Ouderenkorting en verzamelinkomen’, WFR 2018/204.
Verhoeven, WFR 2020/22
H.B.A. Verhoeven, ‘Niet te motiveren marginale druk bij modale inkomens’, WFR 2020/22.
Weerepas, in: Cursus Belastingrecht
M.J.G.A.M. Weerepas, in: M.L.M. van Kempen, A.C. Rijkers & S.A.W.J. Strik (red.), Cursus Belastingrecht Loonbelasting, LB.3.2.a3. (online, bijgewerkt 2 maart 2020).
Weerepas, in: Cursus Belastingrecht
M.J.G.A.M. Weerepas, in: M.L.M. van Kempen, A.C. Rijkers & S.A.W.J. Strik (red.), Cursus Belastingrecht Loonbelasting, PH.1.0.3.A. (online, bijgewerkt 20 januari 2020).
75 Wijtvliet & De Smit, WFR 2020/125
L.W.D. Wijtvliet & R.C. de Smit, ‘Verwant, vermengd en verweven: over de samenhang tussen belastingen en de premie voor de volksverzekeringen’, WFR 2020/125.
Ydema, WFR 2005/1319
O.I.M. Ydema, ‘Het dilemma van de progressieve inkomstenbelasting’, WFR 2005/1319.
Parlementair
o Kamerstukken II 1988/89, 20 595, nr. 3.
o Kamerstukken I 2015/16, 34 300, nr. J.
o Kamerstukken II 2016/17, 31 935, nr. 36.
o Kamerstukken II 2017/18, 34 785, nr. 86.
o Kamerstukken II 2018/19, 32 140, nr. 50.
o Kamerstukken II 2018/19, 35 026, nr. 4.
o Kamerstukken II 2019/20, 31 066, nr. 624.
o Kamerstukken II 2019/20, 31 066, nr. 558.
o Kamerstukken II 2019/20, 32 140, nr. 71.
o Kamerstukken I 2019/20, 35 302, nr. D.
o Kamerstukken II 2020/21, 35 570, nr. 1.
o Ministerie van Financiën, Beleidsdoorlichting dienstverlening Belastingdienst, november 2015.
o Ministerie van Financiën, IBO Toeslagen Deelonderzoek 1 - Eenvoud of maatwerk: Uitruilen binnen het bestaande toeslagenstelsel, oktober 2019.
o Ministerie van Financiën, Belangrijkste wijzigingen belastingen 2020, december 2019.
o Ministerie van Financiën, IBO Toeslagen Deelonderzoek 2 - Eenvoud of maatwerk: Alternatieven voor het bestaande toeslagenstelsel, januari 2020.
o Ministerie van Financiën, Belasten van inkomsten in Box 1, mei 2020.
o Ministeries van SZW en van Financiën, Marginale druk: op het randje van de mogelijkheden, september 2019.
o Rijksoverheid, Vertrouwen in de toekomst: Regeerakkoord 2017-2021, oktober 2017.
76 Rapporten
o Algemene Rekenkamer, Toeslagen terugbetalen, juni 2019.
o Blauw Research, Belastingonderzoek onder Nederlanders, maart 2020.
o Commissie inkomstenbelasting en toeslagen, Naar een activerender belastingstelsel:
Interimrapport, oktober 2012.
o Commissie inkomstenbelasting en toeslagen, Naar een activerender belastingstelsel:
Eindrapport, juni 2013.
o CPB (Berkhout, Bosch & Koot), Gebruik (en niet-gebruik) van toeslagen in Nederland:
Empirische analyse van huurtoeslag en kindgebonden budget, november 2019.
o CPB (Jongen, Koot & Vlekke), De politieke economie van inkomensbeleid: Makkelijker kunnen we het niet maken?, juni 2016.
o CPB (Lejour), De politieke economie van belastinghervormingen, juni 2016.
o CPB (Lejour e.a.), Kansrijk belastingbeleid, april 2020.
o CPB (Jongen, De Boer & Koot), Eenverdieners onder druk, februari 2018.
o CPB, Macro Economische Verkenningen 2021, september 2020.
o International Monetary Fund, Fiscal Monitor: Tackling Inequality, oktober 2017.
o Europese Commissie, Europees semester thematische factsheet: Belastingen, september 2017.
o OECD, Tackling income inequality: The role of taxes and transfers, juli 2012.
o WRR, Weten is nog geen doen: Een realistisch perspectief op redzaamheid, april 2017.
Websites, blogs, data en overig
o A. Metten, ‘Statistische keuzes vegen helft inkomensongelijkheid onder het tapijt’, esb.nu 18 februari 2020.
o A. van Aalst, ‘Bitterzoet’, taxlive.nl 31 oktober 2018.
o ‘Belasting- en premiedruk huishoudens in 2018 niet hoger’, cbs.nl.
o B. Jacobs, ‘Marginaal begrip van marginale tarieven’, basjacobs.wordpress.com september 2013.
o CBS StatLine, ‘Ongelijkheid in inkomen en vermogens; huishoudens’, 13 oktober 2020.
o CBS StatLine, ‘Overheid; ontvangen belastingen en wettelijke premies’, 23 september 2020.
o C.L.J. Caminada, K.P. Goudswaard & M.G. Knoef, ‘Vermogen in Nederland gelijker verdeeld sinds eind negentiende eeuw’, mejudice.nl 27 juni 2014.
o ‘De jager grijpt in bij Belastingdienst’, ad.nl 28 februari 2008.
77 o ‘Digitale NOB-Belastingpoort over ons belastingstelsel na corona: Hoe moet het straks?’, nob.net
1 juli 2020.
o E. Verdegaal, ‘Wordt de ongelijkheid nu groter of niet?’, fd.nl 17 maart 2020.
o E. Vrijsen, ‘Kritiek lid Rekenkamer op parlement: wetgeving fiscus onuitvoerbaar’, ewmagazine.nl 13 augustus 2019.
o ‘Heffingskortingen laten uitbetalen – kan dat?’ belastingdienst.nl.
o H. van Ruiten, ‘Twee schijven’, taxlive.nl 29 januari 2019.
o ‘Hoe hoog is de kinderbijslag?’, rijksoverheid.nl.
o ‘Income inequality’, data.oecd.org.
o J. Lukkezen, ‘Simpsons paradox in ongelijkheid’, esb.nu 27 december 2016.
o J. Teunissen, ‘Stiekem belastingen verhogen’, mejudice.nl 9 april 2019.
o L.G.M. Stevens, ‘Nieuw beleid van tweeschijvenstelsel van de inkomstenbelasting dekt in de praktijk de lading niet’, fd.nl 20 april 2020.
o ‘Materiële welvaart in Nederland 2020’, longreads.cbs.nl.
o ‘Organisatie Belastingdienst/Toeslagen’, over-ons.belastingdienst.nl.
o ‘Problemen met de kinderopvangtoeslag’, rijksoverheid.nl.
o R. Fransman, ‘Schaf de toeslagen af’, esb.nu 28 januari 2020.
o ‘Toeslagen in 2018’, over-ons.belastingdienst.nl.
o ‘VVD links of rechts’ vvd.nl.
o ‘Wat is er gebeurd met de levensloopregeling?’, rijksoverheid.nl.
o W. Berkhout, ‘Goede fiscalist levert overheid geld op’, ed.nl 20 juni 2012.
o W. Bos, ‘Stiekeme solidariteit wordt eerder geslikt dan transparante solidariteit’, volkskrant.nl 10 januari 2013.
o ‘Zorgtoeslag en huurtoeslag nemen verder toe, kinderopvangtoeslag daalt opnieuw’, cbs.nl.