verslag jaar
2009
jaarverslag 2009
Voorwoord
Een crisis zonder voorgaande
“De ongekende crisis op de mondiale financiële markten die in het najaar van vorig jaar (2008) is verergerd, heeft geleid tot de zwaar- ste recessie sinds de tweede wereldoorlog, die de mondiale econo- mie heeft getroffen en steeds meer van invloed is geweest op de arbeidsmarkten van de EU”. Dit uittreksel uit het rapport “De werk- gelegenheid in Europa 2009” van de Europese Commissie is een goede weergave van het al even brutale als onverwachte karakter van de crisis die niet alleen de Europese arbeidsmarkten maar die van de hele OESO-zone heeft getroffen.
België is niet gespaard gebleven door de crisis.
In april 2008 kondigde de Europese Commissie voor 2009 nog een groei met 1,5 % aan voor België. In werkelijkheid was er in 2009 een daling met 3 %.
In nauwelijks 3 kwartalen tijd was er een verschil in groei van meer dan 5 procentpunten (in het derde kwartaal van 2008 + 1,1 % en in het tweede kwartaal van 2009 - 4,2 % in verge- lijking met het jaar voordien). Dat is nooit gezien.
Een aanzienlijke en contrastrijke impact op de werkloosheid ...
Onze arbeidsmarkt heeft dus een zware schok moeten opvangen.
Zo stelden we bij de RVA vast dat het aantal uitkeringsgerechtigde volledig werkloze werkzoekenden in 2009 toenam met gemiddeld 30 275 personen (jaargemiddelde 434 120). Dat is een stijging met 7,5 % ten opzichte van 2008. Vlaanderen bleek gevoeliger voor de conjunctuur (+ 15,3 %) dan Wallonië (+ 2,7 %) en Brussel (+ 5,4 %), gewesten waar de werkloosheidsgraad al beduidend hoger was en blijft. De jongeren (jonger dan 25 jaar) werden ook meer getroffen (+ 12,1 %) dan de ouderen (+ 7,2 % voor de vergoede werkzoe- kenden van 50 jaar of ouder, dat is vergelijkbaar met de globale toename). De vrouwen (+ 1,6 %) werden minder getroffen dan de mannen (+ 13,3 %), die meestal in de crisisgevoelige sectoren werkten.
Dertigduizend volledig werklozen meer, dat is veel, dat is te veel.
Maar dat blijft beperkt vanuit historisch en internationaal pers- pectief. De cijfers waren ongeveer dezelfde in 2007 (429 087) en beduidend hoger in 2004 (455 437), 2005 (469 719) en 2006 (459 596).
... maar goed opgevangen door de crisismaat- regelen
Zonder het stelsel van de tijdelijke werkloosheid was deze toe- name van de werkloosheid echter twee keer zo groot geweest.
De tijdelijke werkloosheid steeg tussen 2008 en 2009 immers
met 76 128 personen, van 134 736 naar 210 864 gemiddeld op jaarbasis. Dit vertegenwoordigt een toename met 28 185 voltijds equivalenten. Deze stijging komt praktisch overeen met de toename van de volledige werkloosheid.
Het systeem van de tijdelijke werkloosheid is serieus verbeterd en uitgebreid in het kader van het herstelplan en de crisismaat- regelen. Zo werd het stelsel uitgebreid naar de tijdelijke werk- nemers en de uitzendkrachten en, voor een beperkte periode, naar de bedienden. Het bedrag van de tijdelijke werkloos- heidsuitkering werd ook opgetrokken en de gemiddelde uitke- ring steeg met 31 % tussen 2008 en 2009.
Dit stelsel is een belangrijke schokdemper gebleken in tijden van crisis en heeft een groot aantal ontslagen verhinderd.
... en kleiner dan bij onze Europese partners
Dankzij deze maatregelen heeft België, vanuit internationaal oogpunt, de crisis goed kunnen opvangen. Na Duitsland zijn wij het land van de Europese Unie waar de werkloosheids- graad het minst is toegenomen tussen het begin van de crisis in september 2008 en december 2009, namelijk met 11 % (van 7,3 in september 2008 tot 8,1 in december 2009) tegen- over + 29 % voor de eurozone (van 7,7 tot 9,9 %).
Grote maar noodzakelijke uitgaven
Dat kost natuurlijk erg veel geld. De uitgaven voor tijdelijke werkloosheid zijn uit hun voegen gebarsten en stegen van 431 miljoen euro in 2008 naar 1,05 miljard euro in 2009 (+ 622 miljoen). Maar de sociale en financiële kost voor de onderne- mingen, voor de werknemers en voor de gemeenschap in haar geheel was veel groter geweest zonder deze maatregelen.
Ook voor de uitkeringsgerechtigde volledig werkloze werkzoe- kenden stegen de uitgaven in 2009 met 481 miljoen euro. Dat als gevolg van de voormelde stijging van de werkloosheid, maar ook van de belangrijke herwaarderingen van de uitkerin- gen in 2009, onder meer de degressieve toename van het maandelijks loonplafond met 300 euro, de verhogingen van de uitkeringspercentages voor de alleenwonende en de sa- menwonende werklozen, en de stijging van de minimum- en forfaitaire uitkeringen in het kader van de welvaartsvastheid.
Deze hervorming heeft gezorgd voor een versterking van het verzekeringsprincipe, omdat beter rekening wordt gehouden met het loon, en van het principe van de individualisering van de rechten, omdat de vergoedingspercentages in het begin van de werkloosheid zijn aangepast voor alle categorieën van werklozen, én voor een betere bescherming van de werkne- mers die tijdens de crisis hun baan verloren.
jaarverslag 2009
dienstencheques
Een ander stelsel dat bijzonder nuttig is gebleken in tijden van crisis is dat van de dienstencheques. Ondanks de crisis steeg het aantal actieve gebruikers van cheques in 2009 nog met 14,6 %, het aantal erkende ondernemingen met 17,3 % en het aantal gebruikte cheques met 20,6 %. Eén gezin op acht doet op dit ogenblik een beroep op de dienstencheques. Het aantal werknemers dat in 2008 103 000 bedroeg, is in 2009 zeker nog toegenomen. Dit stelsel heeft er dus ook toe bijge- dragen dat de stijging van de werkloosheid beperkt bleef, met name bij de vrouwen. De kost ligt hoog (1,08 miljard euro in 2009), maar is per gecreëerde baan ongetwijfeld lager dan die van vele andere tewerkstellingsmaatregelen. Bovendien mag men niet uit het oog verliezen dat het gaat om echte volwaar- dige jobs met volledige sociale dekking, wat in de meeste an- dere landen zelden het geval is voor dit soort banen.
Een historisch record van het aantal uitke- ringstrekkers
Het aantal personen die de RVA vergoedt, bereikte in 2009 een historisch record, namelijk 1 309 930. De toename met 118 953 personen in vergelijking met 2008 is vooral te verkla- ren door de eerder vermelde stijgingen van het aantal uitke- ringsgerechtigde volledig werkloze werkzoekenden met 30 275 en van het aantal tijdelijk werklozen met 76 128. De derde factor voor de stijging is de toename van het aantal per- sonen in loopbaanonderbreking of tijdskrediet met 16 715.
Het gaat vooral om een stijging van het deeltijds tijdskrediet (met name 1/5-tijds) die in de crisisperiode nog sterker was (plus 10 214), dit gedeeltelijk ten gevolge van het crisistijdskre- diet dat de regering tijdelijk heeft ingevoerd, en een stijging van het ouderschapsverlof (plus 6 770) dat in 2009 ook werd uitgebreid door de leeftijd van het kind dat het recht op dit verlof opent, te verhogen van 6 naar 12 jaar.
Een actiever werkgelegenheidsbeleid ten las- te van de sociale zekerheid
In 10 jaar tijd (2000 - 2009) is het aantal uitkeringstrekkers ten laste van de RVA toegenomen met 360 000 personen. Deze stijging is slechts in geringe mate toe te schrijven aan de vol- ledige werkloosheid in ruime zin (plus 35 000). Zij resulteert voornamelijk uit de sterke stijging van de twee andere “groe- pen”: enerzijds, de “werknemers ondersteund door de RVA”
(plus 171 000 personen, onder wie 101 000 tijdelijk werklo- zen, 14 000 deeltijdse werknemers met inkomensgarantie-uit- kering, 18 000 werklozen in opleiding en 35 000 werknemers met een geactiveerde werkloosheidsuitkering) en, anderzijds, de werknemers die hun werktijd aanpassen (plus 157 %, dit is een toename met 154 000 personen, van wie meer dan 90 % deeltijds werkt en vooral 4/5-tijds).
De eerste groep bekrachtigt een actief gebruik van de werk- loosheidsuitkeringen ter ondersteuning van de werkgelegen- heid en de tweede een beleid om privéleven en beroepsleven
arbeidsmarkt te vergroten, met name bij de vrouwen en de oudere werknemers.
Deze tendensen brengen op een positieve manier verandering in de opdrachten van de RVA, in het kader van een actiever werkgelegenheidsbeleid. Zij bieden een gedeeltelijk antwoord op de grote uitdagingen die verbonden zijn aan de stijgende levensverwachting en het dalende vruchtbaarheidscijfer, waar- door de ratio tussen het aantal actieve en het aantal niet-ac- tieve burgers de komende jaren sterk zal dalen. Maar zij we- gen tegelijkertijd zwaar op de uitgaven van de RVA, die in 10 jaar tijd toegenomen zijn met 3,5 miljard euro. Deze evolutie stelt op termijn de kwestie van de financiering van de sociale zekerheid in vraag, zoals nu al gedeeltelijk door het systeem van de dienstencheques.
Systematische begeleiding en opvolging van de werkzoekenden
Het plan voor de begeleiding en opvolging van de werkzoe- kenden wordt toegepast sinds 2004. Ter herinnering, de bege- leiding is een bevoegdheid van de gewestelijke en communau- taire diensten voor arbeidsbemiddeling en beroepsopleiding, terwijl de opvolging van het actieve zoekgedrag naar werk een bevoegdheid is van de RVA. Het plan werd geleidelijk aan per leeftijdscategorie ingevoerd. Het is vandaag van toepassing op alle werklozen jonger dan 50 jaar.
Sedert de geleidelijke inwerkingtreding van het plan is de werkloosheid gemiddeld 17 % gedaald. Hoewel de economi- sche crisis deze tendens uiteraard vertraagd heeft, blijft de da- ling toch opvallend. Zo verminderde het aantal werkzoeken- den die al meer dan 2 jaar uitkeringsgerechtigd zijn en die meestal opgevolgd worden in het kader van het plan, met 3,8 % tussen 2008 en 2009, tegenover een daling met 9,3 % tussen 2007 en 2008. Onder invloed van de crisis nam het aantal werkzoekenden die minder dan 2 jaar uitkeringsgerech- tigd zijn zelfs met 19,2 % toe tussen 2008 en 2009, tegenover een daling met 2,1 % tussen 2007 en 2008.
Sedert de geleidelijke inwerkingtreding van het plan steeg ook het aantal werklozen die een beroepsopleiding volgen met 18 % en het aantal werklozen die studies of andere opleidin- gen hervatten met 56 %.
Sinds 2004 heeft de RVA meer dan 500 000 gesprekken ge- voerd met werkzoekenden. In 57 % van de gevallen werd ge- oordeeld dat de werkloze voldoende inspanningen had ge- daan om actief werk te zoeken. Bij een negatieve evaluatie wordt de werkloze uitgenodigd om een overeenkomst te on- dertekenen die, in geval van niet-naleving, kan leiden tot een vermindering of tijdelijke schorsing van de uitkeringen bij het 2de gesprek of tot een uitsluiting bij het 3de gesprek. In 2009 werden 6 530 uitsluitingen van dit type toegepast. Dit is een stijging in vergelijking met 2008 (4 523 uitsluitingen), onder meer omdat de procedures in alle leeftijdsgroepen vorderen en er dus meer 3de gesprekken gevoerd worden. Het is ook opvallend dat 44 % van die uitsluitingen wordt toegepast we-
jaarverslag 2009
het aanzienlijk lager dan het aantal uitsluitingen wegens lang-
durige werkloosheid (artikel 80), toegepast vóór 2004. Sinds 2004 werd het systeem van artikel 80 geleidelijk aan vervan- gen door het begeleidings- en opvolgingsplan, waarin de sancties gradueler zijn.
In 2009 werden verschillende maatregelen genomen, met name om in de toepassing van het plan rekening te houden met de crisis. Andere aanpassingsvoorstellen en hervormingen moeten in 2010 nog worden toegepast.
Meer gerichte en efficiëntere controles
De RVA heeft nooit zoveel inbreuken vastgesteld (36 287) en zoveel onverschuldigde bedragen teruggevorderd (58 miljoen euro) als in 2009. Wat niet noodzakelijk betekent dat de fraude is toegenomen. Maar zij werd beter gecontroleerd. De coördi- natie tussen de verschillende inspectiediensten en de kruising van de gegevensbanken van de verschillende instellingen (RSZ, RSVZ, RIZIV, enz.) leveren erg goede resultaten op. In 2009 kon dankzij de techniek van de kruising van gegevensbanken opdracht gegeven worden tot de terugvordering van meer dan 20 miljoen euro. Op dit ogenblik ontwikkelen wij een nieuwe preventiegerichte etappe, namelijk de kruising van de gegevens- banken vóór er uitkeringen betaald worden. Op die manier zul- len we onterechte betalingen aan de bron, en dus ook terugvor- deringen en sancties kunnen vermijden. Een complexe operatie, want het vooraf opsporen van bepaalde gegevens veronderstelt dat de gegevensbanken volledig betrouwbaar en onmiddellijk beschikbaar zijn, zodat de betaling van de werkloosheidsuitke- ringen geen vertraging oploopt of in gevaar komt.
De fraude blijft echter verontrustend, want zij evolueert en moderniseert. De fraude met dienstencheques is daar een re- cent voorbeeld van. Daarom wordt in die sector een grote in- spanning gedaan om te informeren, op te volgen en te contro- leren. Zo is het aantal gecontroleerde ondernemingen gestegen van 359 in 2008 naar 457 in 2009.
Een administratie die performant is ...
De diensten van de RVA hebben zowel de substantiële toena- me van het aantal uitkeringstrekkers als de dringende toepas- sing van tal van maatregelen van het herstelplan en het crisis- plan goed kunnen opvangen, zonder dat de kwaliteit van het werk eronder leed. Dat is des te opmerkelijker aangezien de stijging van het personeelsbestand die de RVA voor de crisispe- riode kreeg toegewezen beduidend lager ligt dan de toename van het arbeidsvolume.
Zo stonden onze diensten in voor de voorbereiding van de regle- mentaire teksten, voor de uitvoering ervan (onderrichtingen over de toepassing, formulieren, ...), voor het informeren van de werk- nemers en de werkgevers, voor de aanpassing van de werkproces- sen, met name in de informatica, voor het opleiden van de colle- ga’s, voor de aanwerving van nieuwe personeelsleden en hun snelle integratie in complexe materies; dit alles in een recordtempo
Naast het beheren van de crisis is de RVA ook verbeteringsprojec- ten blijven ontwikkelen. De diensten werden verder geïnformati- seerd, wat de productiviteit zeker heeft versterkt, en de dienstver- lening aan de klanten werd uitgebreid, onder meer door hen op aanvraag gratis toegang te verlenen tot een gespecialiseerde website met een enorme rijkdom aan reglementaire informatie.
Ik sta erop mijn collega’s welgemeend te danken voor hun be- kwaamheid, hun inzet en hun solidariteit in de crisis.
... en erkend wordt
De RVA en het Fonds tot vergoeding van de in geval van Slui- ting van Ondernemingen ontslagen werknemers ontvingen in 2009 een “Recognised for Excellence”-attest met 5 sterren van de European Foundation for Quality Management (EFQM).
Deze organisatie werd in 1988 opgericht met als doel de kwa- liteit van de Europese organisaties en ondernemingen te ver- beteren en het “Uitmuntendheidsmodel EFQM” te promoten.
Dit model dient als referentiekader voor de evaluatie van een organisatie op basis van negen criteria, zoals leadership, beleid en strategie, processen, resultaten bij de klanten, resultaten bij de medewerkers, enz.
Een belangrijke bladzijde uit de geschiedenis van de RVA is omgeslagen
De Heren Baeck en Delrue, respectievelijk administrateur-ge- neraal en adjunct-administrateur-generaal van de RVA, gingen op 1 oktober 2009 met pensioen, na 20 jaar uitstekende staat van dienst aan de top van de instelling. Zij waren twee voor- beeldige managers die de RVA hebben omgevormd tot een alom gewaardeerde modeladministratie.
Ik heb veel aan hen te danken en sta er op hen nogmaals hulde te brengen. Het zijn twee monumenten die verdwijnen en het is een belangrijke bladzijde uit de geschiedenis van de RVA die wordt omgeslagen. In dit jaarverslag vindt u een uitgebreid hoofdstuk over hun talrijke kwaliteiten en verwezenlijkingen.
Verandering in de continuïteit ...
De nieuwe tandem die nu aan het hoofd staat van de RVA, met administrateur-generaal (Georges CARLENS) en adjunct- administrateur-generaal (Claudette DE KONINCK), komt uit het eigen huis. Wij werken hier al meer dan 25 jaar.
Geen wonder dus dat wij dezelfde missie, dezelfde doelstel- lingen en dezelfde waarden in het vaandel dragen.
En al zijn onze persoonlijkheden en methodes gedeeltelijk an- ders, wij blijven klantgericht en georiënteerd op resultaat en vooruitgang.
... om grote uitdagingen aan te gaan
De eerste uitdaging is die van de crisis. Jammer genoeg is de crisis nog niet voorbij. Opel Antwerpen en Carrefour zijn slechts twee recente voorbeelden. Bovendien reageert de ar- beidsmarkt met twee à drie kwartalen vertraging op de eco- nomische evolutie. Ondanks de tekenen van heropleving zal
jaarverslag 2009
eerd worden en de werkloosheid daalt, in België of in Europa.
Op basis van de laatste voorspellingen van het Planbureau voorziet ons budget voor 2010 nog een toename met 39 800 uitkeringsgerechtigde volledig werkloze werkzoekenden in vergelijking met 2009. Hoewel dat beter is dan de vorige ra- ming, die nauwelijks enkele weken geleden nog uitging van een stijging met 75 000 eenheden, blijft het veel.
Onze eerste prioriteit is dus de ondernemingen verder te blij- ven steunen en de werknemers verder te beschermen in deze crisisperiode. Meer specifiek moeten we erin slagen om een toenemend aantal uitkeringstrekkers tijdig en correct te blijven vergoeden.
De tweede uitdaging is die van een efficiënt sociaal en werk- gelegenheidsbeleid. Onze opdracht blijft niet beperkt tot het uitvoeren van de maatregelen beslist door de regering en de sociale partners. Wij hebben ook de taak om die maatregelen op een optimale manier toe te passen, ze bekend te maken bij de potentiële rechthebbenden en ervoor te zorgen dat zij hun doel bereiken, zeker op het vlak van de herinschakeling van de werkzoekenden. Wij moeten deze maatregelen dus ook mee evalueren en verbeterings- of hervormingsvoorstellen formule- ren.
De derde uitdaging is blijven investeren in de modernisering.
Wij leven in een omgeving die voortdurend evolueert en in een maatschappij die diepgaande veranderingen ondergaat. Geert Noels heeft het in dit verband over demografische, Aziatische, technologische, energetische en milieuschokken. Meer dan ooit moeten wij er dus in slagen om de werking van onze in- stelling verder te verbeteren, en dit op vier punten: de dienst- verlening aan de klant, de ondersteuning van het personeel, de optimalisering van de processen en de maatschappelijke impact.
Om deze uitdagingen aan te gaan, is er maar één weg: inves- teren in de ontwikkeling en de ondersteuning van het kost- baarste goed van onze administratie, namelijk het personeel.
Georges CARLENS Administrateur-generaal
jaarverslag 2009
Inleiding
De voorstelling van het jaarverslag ziet eruit als volgt:
Het eerste hoofdstuk bevat algemene informatie over de structuur van de Rijksdienst.
Het tweede hoofdstuk stelt eerst de opdrachten van de Rijksdienst voor. Het biedt de lezer een globaal en synthetisch zicht op deze opdrachten, geïllustreerd met een aantal rele- vante cijfers. Het becommentarieert vervolgens de voornaam- ste reglementaire nieuwigheden en wijzigingen van het voor- bije jaar.
Het derde hoofdstuk beschrijft hoe de Rijksdienst samen- werkt met zijn voornaamste partners.
Het vierde hoofdstuk bespreekt in detail hoe de verschillen- de diensten van de 30 werkloosheidsbureaus en het hoofdbe- stuur hun opdrachten uitvoeren, in samenwerking met de partners beschreven in het derde hoofdstuk.
Het vijfde hoofdstuk bevat gegevens (op basis van dezelfde categorieën als in het tweede hoofdstuk) in verband met de evoluties binnen de populatie van de sociale uitkeringsgerech- tigden.
Het zesde hoofdstuk geeft, in de vorm van fiches, voor elk werkloosheidsbureau cijfers over de activiteiten en over het profiel van de vergoede personen.
Het zevende hoofdstuk gaat over de beheerstechnieken, het personeelsbeheer en het beheer van de financiële, informatica- en onroerende middelen van de Rijksdienst, het kennisma- nagement, de externe betrekkingen en de communicatie als- mede de schriftelijke en simultane vertaling.
Het achtste hoofdstuk gaat over het Fonds tot vergoeding van de in geval van Sluiting van Ondernemingen ontslagen werknemers.
Wie meer details wil over de inhoud van de verschillende maat- regelen waarover sprake in de hoofdstukken 2 tot 5, kan de website van de RVA raadplegen (http://www.rva.be).
jaarverslag 2009
Inhoud
Voorwoord
Inleiding
Inhoud
Lijst van afkortingen 1
1 De structuur van de RVA
Het Beheerscomité 19
Het Hoofdbestuur 21
De werkloosheidsbureaus 22
Lijst van de werkloosheidsbureaus en hun Directeur 2
2 De opdrachten van de RVA en de reglementaire evoluties
2.1 De opdrachten van de Rijksdienst 2
2.1.1 De uitkeringsgerechtigde werklozen 27
2.1.2 De werknemers die door de RVA worden ondersteund 28
2.1.3 De steun aan de aanpassing van de arbeidstijd 31
2.1.4 De dienstencheques 32
2.1.5 De andere maatregelen 32
2.2 De reglementaire evoluties
2.2.1 Nieuwe maatregelen 35
2.2.1 Wijzigingen in de bestaande bepalingen 37
De samenwerking met de partners
.1 De uitbetalingsinstellingen 9
.2 De VDAB, ACTIRIS, de FOREM en het ADG 0
. De gemeenten 1
. De Kruispuntbank van de sociale zekerheid 2
. De Openbare centra voor maatschappelijk welzijn (OCMW’s)
. De administratie der Domeinen
. Het College van de Federale Ombudsmannen
. Internationale contacten
De uitvoering van de opdrachten van de RVA
Inleiding 9
.1 De activiteiten van de diensten Toelaatbaarheid 0
4.1.1 Procedure 60
4.1.2 Cijfergegevens 60
4.1.3 Bijzonder geval: toekenning van provisionele werkloosheidsuitkeringen 63
.2 De activiteiten van de diensten Verificatie
4.2.1 Controle van de betaling van de werkloosheidsuitkeringen 64
4.2.2 Controle van de betaling van de andere uitkeringen 65
. De activiteiten van de diensten Vrijstellingen
. De activiteiten van de diensten voor de handhaving van het systeem
4.4.1 Opvolging van de activiteiten 68
4.4.2 Analyse van de activiteiten van de controlediensten 70
4.4.3 Acties inzake fraudebestrijding 71
. De activiteiten van de diensten Betwiste Zaken
4.5.1 Voornaamste redenen van betwistingen 73
jaarverslag 2009 9 4.5.3 Overzicht van de door de RVA genomen beslissingen tot toekenning of
niet-toekenning van uitkeringen 79
. De uitvoering van het samenwerkingsakkoord van 0 april 200
tussen de federale overheid, de gemeenschappen en de gewesten 2
4.6.1 De activering van het zoekgedrag naar werk van de volledig werkloze 82
4.6.2 De administratieve beroepen van de Nationale Administratieve Commissie 93
4.6.3 Evaluatie van het effect van de activering van het zoekgedrag naar werk 95
4.6.4 De uitwisseling van gegevens in het kader van de controle van
de beschikbaarheid van de werklozen en de beslissingen van de RVA 100
. De activiteiten van de diensten Terugvorderingen 10
4.7.1 De teruggevorderde uitkeringen en vergoedingen 107
4.7.2 Principes van de terugvordering 107
4.7.3 Terugvorderingsprocedure 107
4.7.4 Toestand van de terugvorderingen door de werkloosheidsbureaus 109
4.7.5 Situatie van de terugvorderingen door de Domeinen en
op weerspannige debiteuren in het buitenland 111
4.7.6 Algemene beschouwingen 111
. De gerechtelijke geschillen 112
4.8.1 Beroepen tegen de beslissingen van de RVA 112
4.8.2 Gerechtelijke beslissingen 113
4.8.3 Balans van de gerechtelijke geschillen 115
4.8.4 Samenvatting van arresten van het Hof van Cassatie en het Grondwettelijk Hof 116
.9 De activiteiten van de dienst tijdskrediet en loopbaanonderbreking 11
4.9.1 Inleiding 118
4.9.2 Afgewerkte dossiers 118
4.9.3 Betaaltermijn 118
4.9.4 Juistheid van de beslissingen 118
4.9.5 Verscheidenheid van de reglementering inzake loopbaanonderbreking 118
.10 De inschakelingsmaatregelen 119
4.10.1 De activeringsmaatregelen 119
4.10.2 Andere inschakelingsmaatregelen 121
4.10.3 Attesten afgeleverd met het oog op aanwerving 121
.11 Gecentraliseerde verwerking van de beslagprocedures 122
.12 Werkzaamheden in het kader van E-government 12
4.12.1 De aangifte sociaal risico (ASR) en de multifunctionele aangifte (DMFA) 123
4.12.2 De elektronische mededeling tijdelijke werkloosheid en
het elektronisch validatieboek 125
4.12.3 De consultatie van het dossier loopbaanonderbreking of tijdskrediet (project E-LO) 126
4.12.4 De aanvraag van een startbaankaart (project Start) 126
4.12.5 Euroforms: het afleveren van een Europees formulier in verband met werkloosheid 126
De evolutie van de sociale uitkeringen
.1 De statistische begrippen, de grensbedragen en de belangrijkste
tendensen in 2009 129
5.1.1 Het hoofdstuk in het kort 129
5.1.2 De statistische begrippen 129
5.1.3 De grensbedragen van de werkloosheids- en brugpensioenuitkeringen 131
5.1.4 De belangrijkste tendensen in 2009 133
.2 De financieel-economische crisis en de arbeidsmarkt 1
5.2.1 Omvang en evolutie van de economische crisis 134
5.2.2 Tijdelijke crisismaatregelen en andere maatregelen die de crisis verlichten 135
5.2.3 Analyse van de tijdelijke crisismaatregelen onder de bevoegdheid van de RVA 137
5.2.4 De economische crisis en de gevolgen voor de arbeidsmarkt 141
5.2.5 Vooruitzichten 149
. De evolutie van de groepen van uitkeringstrekkers ten laste van de RVA 10
5.3.1 De uitkeringstrekkers ten laste van de RVA in hun geheel 152
5.3.2 In detail: de vergoede werklozen 160
jaarverslag 2009 10
5.3.4 In detail: de werknemers die hun arbeidstijd aanpassen 211
. De evolutie van de jaarlijkse uitgaven voor
de groepen van uitkeringstrekkers 22
5.4.1 De jaarlijkse uitgaven in hun geheel 230
5.4.2 Evolutie van de uitgaven voor de tijdelijk werklozen 240
. De evolutie van de dienstencheques 21
5.5.1 Inleiding 241
5.5.2 De gebruikers van de dienstencheques 241
5.5.3 De aangekochte / aan de gebruikers bezorgde dienstencheques 244
5.5.4 De erkende dienstenchequeondernemingen 248
5.5.5 De cheques terugbetaald aan de erkende ondernemingen 250
5.5.6 De werknemers die actief zijn in het stelsel van de dienstencheques 253
. De evolutie van de andere uitkeringen ten laste van de RVA 2
5.6.1 Werklozen tewerkgesteld in een PWA 258
5.6.2 Kinderopvangtoeslag, mobiliteitstoeslag en opleidingtoeslag 262
. Dynamische evolutie van de werkzoekende uitkeringsgerechtigde
volledig werklozen 2
5.7.1 Arbeidsmarkt in crisis 266
5.7.2 De gemiddelde maandelijkse in- en uitstroom van de werkzoekende
uitkeringsgerechtigde volledig werklozen per kwartaal in 2009 266
5.7.3 Kenmerken van de instroom van de werkzoekende uitkeringsgerechtigde
volledig werklozen 267
Statistische profielen van de werkloosheidsbureaus
21Middelenbeheer
.1 Geïntegreerd beheer 1
7.1.1 Inleiding 341
7.1.2 Bestuursovereenkomst 342
7.1.3 Activiteiten 345
7.1.4 Strategische perspectieven voor 2010 346
.2 Human Resources
7.2.1 Inleiding 347
7.2.2 Overleg met de vakbonden 349
7.2.3 Business Continuity Plan Grieppandemie 351
7.2.4 Het personeel van de RVA 352
7.2.5 Opleiding 359
. Financieel Beheer
7.3.1 Inleiding 363
7.3.2 Beschikbare middelen 363
7.3.3 Boekhoudkundige operaties en boekhoudkundige en financiële controle 369
7.3.4 Thesauriebeheer 371
7.3.5 Kostprijscalculatie 371
. Het informaticapotentieel
7.4.1 Inleiding 374
7.4.2 Impact van de omgeving 374
7.4.3 Technische middelen 374
7.4.4 Activiteiten in 2009 377
7.4.5 Resultaten 384
. De onroerende goederen
7.5.1 Het beleid inzake onroerende goederen 385
7.5.2 Werken in uitvoering 385
7.5.3 Optimalisering van het dagelijks onderhoud 385
. Externe relaties en communicatie
7.6.1 Inleiding 386
7.6.2 Externe communicatie 386
jaarverslag 2009 11
7.6.4 Kwaliteit van het onthaal 389
7.6.5 Tevredenheidsenquête - CONSULTO 390
7.6.6 Andere actviteiten 390
. Kennismanagement 92
7.7.1 Inleiding 392
7.7.2 Kennis beschikbaar stellen aan medewerkers en partners 392
7.7.3 Kennis toegankelijk maken 393
7.7.4 Kennisverwerving en -verrijking ondersteunen 393
7.7.5 Kennisdeling ondersteunen 393
7.7.6 Kennisoverdracht waarborgen 394
7.7.7 Communicatie en sensibilisering 394
. Vertalingen en taaladvies 9
7.8.1 Inleiding 396
7.8.2 Schriftelijke vertalingen 396
7.8.3 Simultaanvertalingen 396
7.8.4 Taaladvies 396
Het Fonds tot vergoeding van de in geval van sluiting van ondernemingen ontslagen werknemers
Inleiding 99
.1 Algemene voorstelling van het Fonds 00
.2 De wetgeving 01
8.2.1 De sluitingswet van 26 juni 2002 401
8.2.2 Recurrente wetgeving in 2009 402
8.2.3 Technische wijzigingen in 2009 402
8.2.4 Bijzonder Comité voor de non-profit 403
8.2.5 Tijdelijke werkloosheid voor bedienden -
aanvulling art. 53§1 sluitingswet van 26 juni 2002 403
8.2.6 De wet betreffende de continuïteit der ondernemingen 403
. Uitvoering van de opdrachten van het Fonds 0
8.3.1 Klassieke taken industriële en commerciële sectoren 404
8.3.2 Klassieke taken social-profitsector en vrije beroepen 410
8.3.3 Tijdelijke werkloosheid 411
8.3.4 Herstructurering 411
8.3.5 De extra-statutaire uitgaven 412
. Beheer van de middelen 1
8.4.1 Personeel 413
8.4.2 Financiële middelen industriële en commerciële sectoren (ontvangsten) 413
8.4.3 Financiële middelen social-profitsector en vrije beroepen (ontvangsten) 418
8.4.4 Middelen inzake beheerstechnieken 418
8.4.5 Middelen inzake informatica en toepassingen 419
8.4.6 Strategische projecten 419
8.4.7 EFQM 420
8.4.8 Informatie en communicatie 421
8.4.9 Statistieken inzake het verlies van banen wegens faillissement 422
Toespraken gehouden naar aanleiding van de oppensioenstelling van de heren Karel Baeck en Jean-Marie Delrue
Patrick Boribon en Theo Schollen, Directeurs-generaal 429
Sabine Slegers, Lid van het Beheerscomité 432
Xavier Verboven, Voorzitter van het Beheerscomité 433
Joëlle Milquet, Minister van Werk 435
Jean-Marie Delrue, Adjunct-administrateur-generaal 437
Karel Baeck, Administrateur-generaal 439
jaarverslag 2009 12
Statistische tabellen en grafieken 2009
Statistische tabellen 2009 9
Lijst van de werkloosheidsbureaus
jaarverslag 2009 1
ABVV Algemeen Belgisch Vakverbond
ACLVB Algemene Centrale der Liberale Vakbonden van België ACOD Algemene Centrale der Openbare Diensten
ACV Algemeen Christelijk Vakverbond
ADG Arbeitsamt der Deutschsprachigen Gemeinschaft
AD SEI Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie
Art. Artikel
ASR Aangifte sociaal risico
ASSEDIC Association pour l’Emploi dans l’Industrie et le Commerce
BBP Bruto Binnenlands Product
BBZ Bureau Belgische Zaken
BCP Business Continuity Plan
BEF Belgische franken
BGDA Brusselse Gewestelijke Dienst voor Arbeidsbemiddeling
BO Beroepsopleiding
BOC Basisoverlegcomité
BPR Business Process Reengineering
BS Belgisch Staatsblad
BTK Bijzonder Tijdelijk Kader
CAF Common Assessment Framework
CAO Collectieve Arbeidsovereenkomst
Cass. Cassatie
CBS Centraal Bureau voor de Statistiek
CCOD Christelijke Centrale der Openbare Diensten
CLB Centra voor Leerlingenbegeleiding
CMT Change Management Team
DAC Derde Arbeidscircuit
DB Dienstenbanen
DMFA Multifunctionele aangifte
DP Doorstromingsprogramma
EAK Enquête naar de arbeidskrachten
EFQM European Foundation for Quality Management EGKS Europese Gemeenschap voor Kolen- en Staalnijverheid
E-gov E-government
EIPA European Institute for Public Administration
EIS Executive Information System
EMU Europese Monetaire Unie
EU Europese Unie
EUR Euro
EWE Eerste werkervaringscontracten
FPB Federaal Planbureau
FOD Federale Overheidsdienst
FOREM Office communautaire et régional de la Formation
professionnelle et de l’Emploi
FSO Fonds tot vergoeding van de in geval van sluiting
van ondernemingen ontslagen werknemers
GAK Gemeenschappelijk Administratiekantoor
GDZ Geïnformatiseerde directiezaal
GECO Gesubsidieerde contractuelen
GGMMI Gewaarborgd gemiddeld minimummaandinkomen
HB Hoofdbestuur
HIP Herinschakelingsprogramma (Dienstenbanen)
HIVA Hoger Instituut voor de Arbeid
jaarverslag 2009 1
HVW Hulpkas voor Werkloosheidsuitkeringen
IBFFP Institut Bruxellois Francophone
pour la Formation Professionnelle
IGSS Institut grand-ducal de la Sécurité Sociale
IGU Inkomensgarantie-uitkering
INR Instituut voor de Nationale Rekeningen
IVSZ Internationale Vereniging van Sociale Zekerheid
IW In werking
IWZ Inschrijving als werkzoekende
JAP Jaaractieplan
KB Koninklijk besluit
KSZ Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid
LATG Loon en Arbeidstijdgegevensbank
van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid
LO Loopbaanonderbreking
MB Ministerieel besluit
MC Multi service cheque N.V.
MISUS Management Information System
for Unemployment Services
NAC Nationale Administratieve Commissie
NBB Nationale Bank van België
NIC Nationaal Intermutualistisch College
NIS Nationaal Instituut voor de Statistiek
NOC Nationaal Opleidingscentrum
NV Naamloze Vennootschap
OCMW Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn OESO Organisatie voor Economische Samenwerking
en Ontwikkeling
OFO Opleidingsinstituut van de Federale Overheid
OISZ Openbare Instelling van Sociale Zekerheid PLOT Plaatselijke Loketten voor Tewerkstelling
ProMES Productivity Measurement and Enhancement System
PWA Plaatselijk Werkgelegenheidsagentschap
RIO RVA Intranet ONEM
RIZIV Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering
RJV Rijksdienst voor Jaarlijkse Vakantie
RKW Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers
RMT Regie voor Maritiem Transport
RSVZ Rijksinstituut voor de sociale verzekeringen
der zelfstandigen
RSZ Rijksdienst voor Sociale Zekerheid
RSZPPO Rijksdienst voor Sociale Zekerheid van de Provinciale en
Plaatselijke Overheidsdiensten
RVA Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening
RVP Rijksdienst voor Pensioenen
SELOR Selectiebureau van de Federale Overheid SEPP Service Externe de Prévention et Protection
SES Service d’Etudes et de la Statistique de la Région wallonne SINE Programma’s in de sociale inschakelingseconomie
SIPP Service Interne de Prévention et Protection
SPC Statistical Process Control
STC Subregionaal Tewerkstellingscomité
TOC Tussenoverlegcomité
jaarverslag 2009 1
UI Uitbetalingsinstelling
UNEDIC Union Nationale Interprofessionnelle
pour l’Emploi dans l’Industrie et le Commerce
VDAB Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding
VRT Vlaamse Radio en Televisie
VSOA Vrij Syndicaat van het Openbaar Ambt
VVSG Vereniging voor Vlaamse Steden en Gemeenten VWS Vast Secretariaat voor Werving van het Rijkspersoneel
WAO Wet op de Arbeidsongeschiktheidsverzekering
WB Werkloosheidsbureau
verslag jaar
2009
RVA
De structuur
van de
1
jaarverslag 2009 19
jaarverslag 2009
1
jaarverslag 2009
19
jaarverslag 2009
1
De structuur van de RVA
jaarverslag 2009
19
jaarverslag 2009
1
De structuur van de RVA
jaarverslag 2009
19
jaarverslag 2009
1
Het Beheerscomité
Voorzitter
Xavier VERBOVEN
Leden die de werkgevers vertegenwoordigen Marc BLOMME
Bart BUYSSE René DE BROUWER Monica DE JONGHE David LANOVE
Herwig MUYLDERMANS Stephan VANHAVERBEKE
Leden die de werknemers vertegenwoordigen Philippe BORSU
Hilde DUROI
Herman HERREMANS
Marcel SAVOYE (tot 01.03.2009) Marie-Hélène SKA (vanaf 17.03.2009) Sabine SLEGERS
Ann VAN LAER Eddy VAN LANCKER
Regeringscommissaris van Begroting Robert DRUYTS
Regeringscommissaris Jan VANTHUYNE
Administrateur-generaal
Karel BAECK (tot 30.09.2009) Georges CARLENS (vanaf 01.10.2009)
Adjunct-administrateur-generaal
Jean-Marie DELRUE (tot 30.09.2009) Claudette DE KONINCK (vanaf 01.10.2009)
jaarverslag 2009 21
jaarverslag 2009
20
jaarverslag 2009
21
jaarverslag 2009
20
B E H E E R S C O M I T E
1 Voorzitter
7 Vertegenwoordigers van de werkgevers 7 Vertegenwoordigers van de werknemers 1 Regeringscommissaris
1 Regeringscommissaris van Begroting 1 Administrateur-generaal van de RVA 1 Adjunct-administrateur-generaal van de RVA
Karel BAECK (tot 30.09.2009) Administrateur-generaal
Georges CARLENS (vanaf 01.10.2009) Administrateur-generaal
Jean-Marie DELRUE (tot 30.09.2009) Adjunct-administrateur-generaal
Claudette DE KONINCK (vanaf 01.10.2009) Adjunct-administrateur-generaal
• Algemene directie
• Juridische dienst
• Interne dienst voor Preventie en Bescherming
• Consulent informatie- veiligheid
• Interne Audit • Mess en Kantine
• Algemene directie Reglementering en Geschillen
Christiaan SEBRECHTS Directeur-generaal
• Werkloosheidsreglemen- tering
• Reglementering tijdskre- diet en buurtdiensten
• Geschillen
• Algemene directie Support
Luc CLEUREN Directeur-generaal
• Information and Communication Technology
• Werken en Materieel
• Werkprocessen
• Taaldienst
• Algemene directie Personeel - Organisatie - Communicatie
Patrick BORIBON Directeur-generaal
• Human Resources Management
• Sociale dienst
• Interne en externe Communicatie
• Nationaal Opleidings- centrum
• Organisatie
• Change Management Team
• Algemene directie Financiën en Kennisbe- heer
Theo SCHOLLEN Directeur-generaal
• Financiële diensten
• Studies
• Statistieken
• Bibliotheek
• Kennismanagement
• Change Management Team
• Fonds tot vergoeding van de in geval van Sluiting van Ondernemingen ontslagen werknemers
• 30 Werkloosheidsbureaus
• 560 Plaatselijke werk- gelegenheidsagent- schappen
jaarverslag 2009 21
jaarverslag 2009
20
jaarverslag 2009
21
jaarverslag 2009
20
Karel BAECK (tot 30.09.2009) Administrateur-generaal Georges CARLENS (vanaf 01.10.2009)
Administrateur-generaal Jean-Marie DELRUE (tot 30.09.2009)
Adjunct-administrateur-generaal Claudette DE KONINCK (vanaf 01.10.2009)
Adjunct-administrateur-generaal
Het Hoofdbestuur
Juridische dienst
• Nicolas de RADZITZKY Attaché
Interne Audit
• Diane LAMBRIGHS Adviseur-generaal
ALGEMENE DIRECTIE REGLEMENTERING EN GESCHILLEN
• Christiaan SEBRECHTS Directeur-generaal Reglementering tijdskrediet en buurtdiensten
• Michèle BAUKENS Adviseur-generaal Geschillen
• Serge BAERT Adviseur-generaal
ALGEMENE DIRECTIE SUPPORT
• Luc CLEUREN Directeur-generaal
Information and Com- munication Technology
• André DEHON Adviseur-generaal Werken en Materieel
• Marc REDANT Adviseur-generaal Werkprocessen
• Guy CLAESSENS Adviseur-generaal
• Luc HOLVOET Adviseur-generaal
• Christian HOUZE Adviseur-generaal Taaldienst
• Jan DE ROO Adviseur
ALGEMENE DIRECTIE PERSONEEL - ORGANI- SATIE - COMMUNICATIE
• Patrick BORIBON Directeur-generaal
Human Resources Management
• Benoit DELVAUX Adviseur-generaal Interne en externe Communicatie
• Philippe CHAVALLE Adviseur
Nationaal
Opleidingscentrum
• Micheline LEBOEUF Vormingsdirecteur Organisatie
• Emiel VERBEKEN Adviseur
ALGEMENE DIRECTIE FINANCIEN EN KENNISBEHEER
• Theo SCHOLLEN Directeur-generaal Financiële diensten
• Hugo BOONAERT Adviseur-generaal Studies
• Liliane BABILAS Adviseur Statistieken
• Richard VAN DER AUWERA Adviseur-generaal
Kennismanagement
• Hilde DE TURCK Adviseur
FONDS SLUITING ONDERNEMINGEN
• Françoise OGIERS Adviseur-generaal
• Erik VAN THIENEN Adviseur
• Janick PIRARD Adviseur
De structuur van de RVA
jaarverslag 2009
2
jaarverslag 2009
22
De structuur van de RVA
jaarverslag 2009
2
jaarverslag 2009
22
De werkloosheidsbureaus
W
erkloosheidsdirecteurSecretariaat Onthaal - Info Toelaatbaarheid Attesten Brugpensioen
Loopbaanonderbreking / Tijdskrediet Klassement - Archief
Betwiste zaken Controle Vrijstellingen Arbeidsrechtbank
Langdurige werkloosheid / Activering van het zoekgedrag naar werk
Verificatie Informatica
Tijdelijke werkloosheid Beslagleggingen Terugvorderingen
Personeelsadministratie en boekhouding Coördinatie PWA
Economaat
De structuur van de RVA
jaarverslag 2009
2
jaarverslag 2009
22
De structuur van de RVA
jaarverslag 2009
2
jaarverslag 2009
22
Lijst van de Werkloosheidsbureaus en hun Directeur
AALST André DE MARTELAER
AARLEN Nelly DETROUX
ANTWERPEN Dirk VAN CAPPELLEN
BERGEN Isabelle DUTRANOIT
BOOM Catherine STEPMAN
BRUGGE Johan VANDEVYVERE
BRUSSEL Claudette DE KONINCK (tot 30.09.2009) CHARLEROI Ghislaine CROEGAERT
DENDERMONDE Johan WILLEMARCK
DOORNIK Annick HOLDERBEKE
GENT Eddy DE KNOCK
HASSELT Paul DE PRETER
HOEI Christiane KERF
IEPER Luc VERVAEKE
KORTRIJK Dirk OPSOMER
LA LOUVIERE Michel UREEL
LEUVEN Rina VANDUFFEL
LUIK Jean-Gabriel DETHIOUX
MECHELEN Ludo GEUENS
MOESKROEN Nicolas SERVAIS
NAMEN Benoît COLLIN
NIJVEL Baudouin STIEVENART
OOSTENDE Marc ROGIERS
OUDENAARDE Gilbert CLERINCK
ROESELARE Guido VAN OOST
SINT-NIKLAAS Filiep VANDENBORRE
TONGEREN Frank SCHEVERNELS
TURNHOUT Luc VRINTS
VERVIERS Bernard BROGNIET
VILVOORDE Jozef THOMAS
verslag jaar
2009
De opdrachten
van de
RVA en de
reglementaire
evoluties
2
2
2.
1De opdrachten van de RVA
jaarverslag 2009
2
2.1
De opdrachten van de Rijksdienst
De opdrachten van de RVA staan beschreven in artikel 7 van de besluitwet van 28 december 1944 betreffende de maatschap- pelijke zekerheid der arbeiders. In uitvoering van deze besluit- wet werden verschillende koninklijke besluiten genomen, waaronder het koninklijk besluit van 25 november 1991 hou- dende de werkloosheidsreglementering.
Dit hoofdstuk geeft een korte voorstelling van deze verschil- lende opdrachten, aan de hand van enkele relevante cijfers.
Deze opdrachten zijn ingedeeld in drie categorieën (punten 2.1.1 tot 2.1.3):
- de vergoede werklozen;
- de werknemers die door de RVA worden ondersteund;
- de steun aan de aanpassing van de arbeidstijd.
Het gedetailleerde commentaar bij deze cijfers staat in hoofd- stuk 5.
Punt 2.1.4. behandelt de dienstencheques (zie ook punt 5.5).
In punt 2.1.5 komen de andere maatregelen aan bod.
Behalve waar anders vermeld, worden de gegevens in de hier- na volgende tabellen uitgedrukt in fysieke aantallen, wat over- eenkomt met het gemiddelde aantal betalingen per jaar.
2.1.1
De uitkeringsgerechtigde werklozen
TABEL 2.1.I
Verschil Verschil
2009 2009 - 2008 2009 - 2008 in %
685 125 26 535 4,03 %
Deze groep valt uiteen in:
- de niet werkende werkzoekenden die recht hebben op uitke- ringen betaald ten laste van de RVA,
- de niet-werkzoekenden die recht hebben op uitkeringen be- taald door de RVA.
2.1.1.1
De niet werkende werkzoekenden die recht hebben op uitkeringen ten laste van de RVA
TABEL 2.1.II
Verschil
Verschil 2009 - 2008
2009 2009 - 2008 in %
Na voltijdse betrekking 324 177 28 735 9,73%
Na vrijwillig deeltijdse
betrekking 27 935 479 1,74 %
Na studies 109 942 1 540 1,42 %
Voltijds brugpensioen zonder vrijstelling van inschrijving als
werkzoekende 1 976 780 65,19 %
Totaal 464 032 31 533 7,29 %
De categorie van de uitkeringsgerechtigde volledig werklozen na een voltijdse betrekking omvat:
- de uitkeringsgerechtigde volledig werklozen die uitkeringen ontvangen op basis van arbeidsprestaties;
- de volledig werklozen afkomstig uit een andere lidstaat van de Europese Unie, die hun prestaties naar België uitvoeren.
De vrijwillig deeltijdse werklozen zijn zij die halve werkloos- heidsuitkeringen genieten, overeenkomstig het uurrooster dat zij hadden in hun vrijwillig deeltijdse betrekking.
De werklozen toegelaten op basis van studies zijn zij die nog niet voldoende hebben gewerkt om toegelaten te worden tot de werkloosheidsuitkeringen en wachtuitkeringen ontvangen op basis van studies of een leerovereenkomst.
De voltijds bruggepensioneerden zonder vrijstelling van in- schrijving als werkzoekende zijn zij die hun brugpensioen heb- ben bekomen op basis van een erkenning van de werkgever als onderneming in herstructurering of in moeilijkheden en die noch de leeftijd van 58 jaar bereikt hadden, noch 38 jaar be- roepsverleden.
jaarverslag 2009 2
De niet werkende niet-werkzoekenden die recht heb- ben op uitkeringen betaald door de RVA
TABEL 2.1.III
Verschil
Verschil 2009 - 2008
2009 2009 - 2008 in %
Vrijgesteld om sociale
en familiale redenen 10 740 -357 -3,22 %
Werklozen van 58 jaar
of ouder 94 801 -6 043 -5,99 %
Voltijds brugpensioen met vrijstelling van inschrijving als
werkzoekende 115 552 1 401 1,23 %
Totaal 221 093 -4 998 -2,21 %
De werklozen die moeilijkheden van sociale of familiale aard ondervinden en de werklozen van 58 jaar of ouder - leeftijd die vóór 2003 50 jaar bedroeg - kunnen vrijgesteld worden van bepaalde verplichtingen, zoals de inschrijving als werkzoeken- de en de beschikbaarheid voor de arbeidsmarkt.
Het statuut van conventioneel bruggepensioneerde en het recht op volledige werkloosheidsuitkeringen kunnen worden toegekend aan ontslagen oudere werknemers die krachtens een collectieve arbeidsovereenkomst recht hebben op een ver- goeding ten laste van hun werkgever. De werkgever moet in principe een werkloze in dienst nemen om de ontslagen werk- nemer te vervangen.
De werknemers die door de RVA worden on- dersteund
TABEL 2.1.IV
2009 Verschil 2009 - 2008 Verschil 2009 - 2008 in %
372 074 75 982 25,66 %
Het betreft enerzijds maatregelen waarbij de RVA werknemers vergoedt in geval van onderbreking van hun arbeidsovereen- komst en, anderzijds, maatregelen die de herinschakeling van de werklozen bevorderen.
2.1.2.1
De vergoeding van de tijdelijk werklozen
TABEL 2.1.V
Verschil Verschil
2009 2009 - 2008 2009 - 2008 in %
210 864 76 128 56,50 %
De werkloosheidsverzekering neemt de werknemers ten laste in een aantal gevallen van schorsing van de uitvoering van de overeenkomst (economische redenen, slecht weer, overmacht, ...), bepaald in de wet op de arbeidsovereenkomsten.
Sinds 25 juni 2009 betaalt de RVA ook, op basis van dezelfde modaliteiten als de tijdelijke werkloosheidsuitkering, een crisis- uitkering aan de bedienden tijdens de schorsing van hun ar- beidsovereenkomst in het kader van de tijdelijke crisismaatre- gelen tot aanpassing van het arbeidsvolume.
2.1.2.2
De opvanguitkering
TABEL 2.1. VI
Verschil Verschil
2009 2009 - 2008 2009 - 2008 in %
3 742 -155 -3,99 %
Sinds 1 april 2003 betaalt de RVA via de uitbetalingsinstellin- gen een opvanguitkering aan onthaalouders. Deze uitkering compenseert gedeeltelijk het inkomensverlies dat de onthaal- ouder lijdt, indien kinderen die zij normaal gezien opvangt tij- delijk afwezig zijn, door omstandigheden onafhankelijk van haar wil.
2.1.2.
De jeugdvakantie
TABEL 2.1.VII
Verschil Verschil
2009 2009 - 2008 2009 - 2008 in %
2 872 -337 -10,50 %
Een jonge werknemer die zijn studies beëindigt en als loontrek- kende werkt tijdens het jaar waarin hij zijn studies heeft beëin- digd kan, onder bepaalde voorwaarden, het daaropvolgende jaar jeugdvakantie nemen ter aanvulling van zijn onvolledig recht op gewone betaalde vakantie. Voor elke dag jeugdva- kantie die hij opneemt tijdens een periode van tewerkstelling in loondienst, ontvangt de jonge werknemer ten laste van de werkloosheidsverzekering, een jeugdvakantie-uitkering, gelijk aan 65 % van zijn begrensd loon.
De opdrachten van de RVA
jaarverslag 2009
29 2.1.2.
De seniorvakantie
TABEL 2.1.VIII
Verschil Verschil
2009 2009 - 2008 2009 - 2008 in %
112 -48 -29,69 %
De RVA kan onder bepaalde voorwaarden seniorvakantie-uit- keringen toekennen aan de werknemers van 50 jaar of ouder die het werk hervatten als loontrekkende in de privésector en die geen recht hebben op 4 weken betaalde vakantie als ge- volg van een periode volledige werkloosheid of invaliditeit tij- dens het voorgaande jaar. Deze werknemers kunnen seniorva- kantie nemen ter aanvulling van hun onvolledig recht op betaalde vakantie. Voor de dagen seniorvakantie hebben zij recht op seniorvakantie-uitkeringen gelijk aan 65 % van hun begrensd loon.
2.1.2.
De onbezoldigde periode in het onderwijs
TABEL 2.1.IX
Verschil Verschil
2009 2009 - 2008 2009 - 2008 in %
3 387 37 1,09 %
Leerkrachten die bezoldigde arbeidsprestaties hebben verricht in een onderwijsinstelling opgericht, gesubsidieerd of erkend door de Gemeenschap, tijdens het schooljaar dat voorafgaat aan de grote vakantie, zijn in de maanden juli en augustus vrijgesteld van de verplichting om ingeschreven te zijn als werk- zoekende. Voor de periode die niet gedekt is door de uitge- stelde bezoldiging, worden werkloosheidsuitkeringen betaald ten laste van de RVA.
2.1.2.
Deeltijdse werknemers met behoud van rechten en in- komensgarantie-uitkering
TABEL 2.1.X
Verschil Verschil
2009 2009 - 2008 2009 - 2008 in %
50 772 2 771 5,77 %
De werknemers die volledige werkloosheid vermijden door deeltijds te werken, kunnen het behoud van rechten van een voltijds werknemer genieten en in bepaalde gevallen inko- mensgarantie-uitkeringen ontvangen.
Sinds 1 juli 2005 wordt het bedrag van de inkomensgarantie- uitkering (IGU), toegekend aan de deeltijdse werknemer met behoud van rechten, bepaald op basis van een nieuwe bereke- ningswijze, die tot doel heeft de arbeid lonender te maken en op die manier de deeltijdse werknemer aan te zetten tot het presteren van meer uren. Het bedrag van de inkomensgaran- tie-uitkering werd eveneens verhoogd op 1 juli 2008 om een werkloosheidval te beperken voor de werklozen die een deel- tijdse betrekking hervatten.
2.1.2.
Activeringsmaatregelen
2.1.2..1
De Plaatselijke Werkgelegenheidsagentschappen (PWA’s)
TABEL 2.1.XI
Volledig werklozen met PWA-vrijstelling
Verschil Verschil
2009 2009 - 2008 2009 - 2008 in %
1 465 34 2,39 %
Het systeem van de plaatselijke werkgelegenheidsagentschap- pen heeft als doel om in te spelen op de vraag naar een aantal activiteiten waaraan niet wordt tegemoetgekomen in de regu- liere arbeidscircuits (buurtdiensten) enerzijds en op de vraag naar werk van personen die werkloosheidsuitkeringen of het leefloon genieten anderzijds. De gebruiker vergoedt de werk- loze met specifieke cheques.
Sinds 1 maart 2004 mogen PWA-activiteiten in het kader van de «thuishulp met huishoudelijk karakter» enkel nog worden verricht door PWA-werknemers die op 1 maart 2004 een PWA- arbeidsovereenkomst hadden. Deze beperking in het toepas- singsgebied had te maken met de invoering van de diensten- cheques. Sinds 1 juli 2009 werd een bijkomende voorwaarde toegevoegd: de PWA-werknemer moet minstens 50 jaar oud zijn om deze activiteit uit te oefenen, behalve indien hij een blijvende arbeidsongeschiktheid van minstens 33 % bewijst.
Over het systeem van de dienstencheques, zie punt 2.1.4.
Anderzijds is de vrijstelling van inschrijving als werkzoekende en van beschikbaarheid voor de arbeidsmarkt, toegekend aan de PWA-werknemers die minstens 180 uur PWA-activiteiten hebben verricht in de loop van een referteperiode van 6 maan- den, sedert 1 oktober 2004 afgeschaft. PWA-werknemers met een beperkte arbeidsgeschiktheid of tewerkgesteld als stads- wachter kunnen de vrijstelling echter nog wel genieten. Het zijn uitsluitend deze vrijgestelde werknemers die in deze ru- briek voorkomen.
2.1.2..2
De werklozen die zich inzetten in het buitenland
TABEL 2.1.XII
Verschil Verschil
2009 2009 - 2008 2009 - 2008 in %
25 -2 -7,44 %
De werklozen die de leeftijd van 50 jaar bereikt hebben, kun- nen een vrijstelling bekomen van de verplichting om zich in te schrijven als werkzoekende voor de periode tijdens dewelke zij in het buitenland verblijven om hun beroepservaring gratis en vrijwillig ter beschikking te stellen. De mogelijkheid van een vrijstelling geldt ook voor de werklozen die wensen deel te ne- men aan een humanitaire actie in het buitenland en voor de werkloze jonge coöperanten.
jaarverslag 2009
0
Activa Start
TABEL 2.1.XIII
Verschil Verschil
2009 2009 - 2008 2009 - 2008 in %
434 -69 -13,68 %
Een geactiveerde wachtuitkering, werkuitkering genoemd, kan in het kader van Activa Start toegekend worden aan de erg laaggeschoolde jongeren en aan bepaalde laaggeschoolde jon- geren aangeworven in het kader van een startbaanovereen- komst en voor wie de werkgever RSZ-bijdrageverminderingen geniet. De uitkering vervangt voor een deel het loon dat de werkgever normaal gezien moet betalen.
2.1.2..
De werkhervattingstoeslag
TABEL 2.1.XIV
Verschil Verschil
2009 2009 - 2008 2009 - 2008 in %
9 029 1 837 25,54 %
De werklozen van 50 jaar of ouder die het werk hervatten of zich vestigen als zelfstandige, die 20 jaar beroepsverleden heb- ben en voor wie er geen beletsel is om de anciënniteitstoeslag toe te kennen, kunnen ten laste van de werkloosheidsverzeke- ring een werkhervattingstoeslag genieten, bovenop hun loon.
Sinds 1 mei 2009 wordt een tijdelijke en degressieve werkher- vattingstoeslag toegekend aan de werklozen van 50 jaar of ouder die minder dan 20 jaar beroepsverleden hebben.
2.1.2..
De werklozen die studies volgen
TABEL 2.1.XV
Verschil Verschil
2009 2009 - 2008 2009 - 2008 in %
19 886 -821 -3,97 %
Behoren tot deze categorie, de werklozen vrijgesteld van be- paalde verplichtingen om studies, lessen of een opleiding (met uitzondering van een beroepsopleiding) te volgen, maar ook nieuwe uitkeringstypes in het kader van het generatiepact, zo- als de opleidingsuitkeringen, de vestigingsuitkeringen en de stage-uitkeringen.
De niet-vergoede werkzoekenden kunnen onder bepaalde voor- waarden opleidings- en stage-uitkeringen genieten tijdens een indi- viduele beroepsopleiding in een onderneming of een instapstage.
De RVA kan de vestigingsuitkering toekennen aan de niet ver- goede werklozen jonger dan 30 jaar, tijdens de periode die voorafgaat aan de effectieve vestiging als zelfstandige of aan de oprichting van een onderneming, mits begeleiding van het Participatiefonds en een Steunpunt voor starters.
Worden eveneens in deze categorie opgenomen, de uitke- ringsgerechtigde volledig werklozen die een vrijstelling genie- ten van sommige van hun verplichtingen, ingevolge het sluiten van een overeenkomst als kandidaat-ondernemer met een ac- tiviteitencoöperatie.
De werklozen die een beroepsopleiding volgen
TABEL 2.1.XVI
Verschil Verschil
2009 2009 - 2008 2009 - 2008 in %
17 968 1 205 7,19 %
Het betreft werklozen die een beroepsopleiding volgen inge- richt of gesubsidieerd door de gewestelijke dienst voor arbeids- bemiddeling en beroepsopleiding, alsmede een individuele opleiding in een onderneming of in een onderwijsinstelling er- kend door deze gewestelijke dienst.
2.1.2..
De activering van de langdurig werklozen
TABEL 2.1.XVII
Verschil Verschil
2009 2009 - 2008 2009 - 2008 in %
51 516 -4 597 -8,19 %
Het betreft volledig werklozen die tewerkgesteld zijn in een beschutte werkplaats en werknemers die tewerkgesteld zijn in een doorstromingsprogramma, in een betrekking in het kader van de sociale economie (SINE) of in het kader van het Acti- vaplan (met inbegrip van het Plan Activa PVP (Preventie- en Veiligheidspersoneel)). Deze werknemers ontvangen een acti- veringsuitkering die het door de werkgever verschuldigde loon gedeeltelijk vervangt. De voormelde programma’s en plannen geven bovendien ook recht op de toekenning van vrijstellingen van bepaalde socialezekerheidsbijdragen.
Het specifieke vergoedingsstelsel voor gehandicapte werkne- mers die in een beschutte werkplaats werken (behoud van werkloosheidsuitkeringen tijdens de tewerkstelling) is sedert 1 juli 2004 afgeschaft. Dit voordeel wordt echter verder toege- kend tot het einde van de lopende arbeidsovereenkomst voor werknemers die vóór 1 juli 2004 in dienst getreden zijn.
De doorstromingsprogramma’s zijn banen die voor werklozen worden geschapen in de openbare sector en in de verenigings- sector om te voldoen aan collectieve behoeften waaraan hele- maal niet of onvoldoende wordt tegemoetgekomen in het re- guliere arbeidscircuit.
