RAPPORT
JAARLIJKS ONDERZOEK
BASISSCHOOL DE DIJSSELBLOEM
School : basisschool De Dijsselbloem
Plaats : Voorburg
BRIN-nummer : 07SP
Onderzoeksnummer : 79677
Datum schoolbezoek : 26 juni 2006 Datum vaststelling : 9 oktober 2006
Rapport jaarlijks onderzoek basisschool De Dijsselbloem - 26 juni 2006 3
INHOUDSOPGAVE
1 INLEIDING ... 5
2 DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL ... 7
3 OORDEEL OVER DE I NDICATOREN ... 9
4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT... 13
Rapport jaarlijks onderzoek basisschool De Dijsselbloem - 26 juni 2006 5
1 INLEIDING
Het jaarlijks onderzoek
Op 26 juni 2006 bezocht de Inspectie van het Onderwijs basisschool De Dijsselbloem in het kader van een jaarlijks onderzoek (JO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar een aantal indicatoren uit het door de inspectie gehanteerde toezichtkader primair onderwijs 2005. De indicatoren betreffen de volgende kwaliteitsaspecten:
• De school zorgt systematisch voor behoud en verbetering van de kwaliteit van haar onderwijs;
• De resultaten van de leerlingen liggen ten minste op het niveau dat mag worden verwacht;
• De leerlingen ontwikkelen zich naar verwachting.
In de brochure 'Toezichtkader PO 2005' vindt u achtergrondinformatie over de indicatoren die de inspectie bij haar toezicht in ogenschouw heeft genomen. U kunt deze brochure downloaden van de website van de inspectie:
www.onderwijsinspectie.nl.
Zoals in het toezichtkader primair onderwijs 2005 is vastgelegd, gaat de inspectie zoveel mogelijk uit van de gegevens die de school zelf over de eigen kwaliteit heeft verzameld. Daarmee sluit de inspectie aan bij de specifieke situatie van de school en wordt de school bovendien niet onnodig belast.
U heeft naast de schoolgids en het schoolplan documenten ingestuurd die op uw zelfevaluatie-activiteiten betrekking hebben. Het betreft de uitwerking van het zelfstandig werken met een voortgangsevaluatie hiervan.
De opzet van het onderzoek
Het jaarlijks onderzoek bestond uit de volgende activiteiten:
• Analyse van, indien beschikbaar, documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd. Ook de jaarlijkse vragenlijst en de aanvullende vragenlijst jaarlijks onderzoek zijn bij de analyse betrokken.
• Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn.
• Schoolbezoek, waarbij gesprekken met de directie en -voor zover van toepassing- met de coördinatie leerlingenzorg zijn gevoerd over de onderzochte indicatoren en de ontwikkeling en voornemens van de school met name op onderwijsinhoudelijk terrein.
Rapport jaarlijks onderzoek basisschool De Dijsselbloem - 26 juni 2006 6 In het gesprek met de directie is tevens de invulling van het eerstvolgende periodiek kwaliteitsonderzoek voorbereid. De school werkt gestaag aan een vorm van zelfstandig werken waarbij het primaire doel preventie van uitval is middels afstemming van instructie en verwerking. Met de directie is
afgesproken dat bij het volgende schoolbezoek het zelfstandig werken in relatie tot de preventie van uitval extra aandacht krijgt.
De inhoud van het rapport
Het onderzoek naar de kwaliteit van de hiervoor genoemde aspecten van het onderwijs levert oordelen op een aantal indicatoren op. Na een korte
beschrijving van de uitgangssituatie van de school (hoofdstuk 2), worden in hoofdstuk 3 deze indicatoren en de oordelen van de inspectie in een tabel weergegeven en van een toelichting voorzien.
In hoofdstuk 4 zijn de afspraken over de invulling van het onderzoek in het volgende kalenderjaar aangegeven en worden, indien noodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet.
Rapport jaarlijks onderzoek basisschool De Dijsselbloem - 26 juni 2006 7
2 DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL
Bij het inspectieonderzoek in 2003 (PKO-2003) heeft de inspectie melding gemaakt van ongunstige contextfactoren met betrekking tot de frequente directie- en personeelswisselingen. Bij haar jaarlijkse onderzoek in 2005 (JO- 2005) signaleert de inspectie reeds een duidelijke verbetering met de
aanstelling van een nieuwe directeur. Bij dit jaarlijkse inspectiebezoek merkt de inspectie een voortzetting van de positieve ontwikkelingen. De directie is sinds het schooljaar 2003-2004 stabiel met die beperking dat de school geen adjunct directeur meer heeft. Verder zijn er geen noemenswaardige mutaties binnen het team. De directie ervaart een enthousiaste en intensieve inzet van het team voor de inhoudelijke schoolverbetering.
Leerlingenpopulatie
De stabilisering van het leerlingenaantal die bij het vorige inspectiebezoek is opgemerkt heeft zich voortgezet. Er is wel enigszins een wijziging in de samenstelling van de leerlingenpopulatie, in die zin dat het aandeel kinderen van lager opgeleide Nederlandse ouders stijgt. Dit betreft nu een vijfde deel van de leerlingenpopulatie terwijl het aandeel kinderen van hoger opgeleide ouders enigszins daalt. Dit betreft nu iets minder dan zestig procent van de leerlingenpopulatie. Het aandeel kinderen van lager opgeleide anderstalige ouders is stabiel rondom de twintig procent.
Mogelijke wijzigingen in de context
Er zijn plannen met betrekking tot fusies (administratief of fysiek) met een andere basisschool in de buurt. Er zijn hiervoor nog verschillende opties. Het bevoegd gezag ziet een fusie als een noodzaak gezien het geringe
leerlingenaantal. Volgens de prognoses is een groei van het leerlingenaantal niet voor de hand liggend gezien het grote aantal scholen in de buurt.
De directie streeft (met toestemming van het bevoegd gezag) er bovendien naar om van de school een multifunctionele school te maken voor kinderen van 0 tot 12 jaar. Er is nog geen termijn voor de realisering van dit plan.
Momenteel biedt de school na schooltijd mogelijkheden voor het participeren aan culturele en sportactiviteiten.
De gemeente heeft vervangende nieuwbouw gepland voor 2010.
Eerdere inspectie bezoeken
In 2001 heeft de inspectie een integraal schooltoezicht uitgevoerd en in 2004 een jaarlijks onderzoek. Bij beide schoolonderzoeken is de kwaliteit van het onderwijs overwegend als voldoende beoordeeld.
Rapport jaarlijks onderzoek basisschool De Dijsselbloem - 26 juni 2006 9
3 OORDEEL OVER DE INDICATOREN
De waarderingen die over de onderzochte indicatoren zijn gegeven, staan vermeld in de onderstaande tabellen. Iedere tabel wordt gevolgd door een toelichting op deze waarderingen van de inspectie. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs.
In de waardering op de indicatoren is tot uitdrukking gebracht in welke mate deze bijdragen aan de kwaliteit van het desbetreffende kwaliteitsaspect:
1. draagt niet of nauwelijks bij;
2. draagt onvoldoende bij;
3. draagt voldoende bij;
4. draagt in hoge mate bij;
5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van leerlingen).
Deze waardering is gegeven indien de school geen betrouwbare en valide gegevens over haar opbrengsten beschikbaar heeft.
basisschool De Dijsselbloem Kwaliteitszorg
1 2 3 4
1.1 De school heeft inzicht in de verschillen in
onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. l 1.2 De school evalueert jaarlijks systematisch de kwaliteit van
haar opbrengsten. l
1.3 De school evalueert regelmatig het leren en onderwijzen. l 1.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. l 1.5 De school borgt de kwaliteit van het leren en onderwijzen. l 1.6 De school rapporteert aan belanghebbenden inzichtelijk over
de gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs. l
1.7 De school waarborgt de sociale veiligheid voor leerlingen en
personeel. l
Toelichting:
Bij het schoolonderzoek in 2003 (PKO-2003) heeft de inspectie opgemerkt dat op deze school de kwaliteitszorg nog veel aandacht behoeft. Bij haar jaarlijkse bezoek in 2005 (JO-2005) heeft de inspectie vastgesteld dat de school hard werkt aan de ontwikkeling van de kwaliteitszorg en dat het op een aantal aspecten reeds voldeed aan de normen van de inspectie. Bij dit jaarlijkse bezoek stelt de inspectie vast dat de positieve ontwikkeling van de kwaliteitszorg zich heeft voortgezet. De inspectie waardeert het dat de directeur een optimale kwaliteitszorg nastreeft. Dit is ook merkbaar in de activiteiten die hij daartoe onderneemt. Bij voortzetting van deze inzet van de school acht de inspectie een optimale kwaliteit dan ook een kwestie van tijd.
Het planmatig werken aan afzonderlijke verbeteractiviteiten is beoordeeld aan de wijze waarop de school het zelfstandig werken invoert. Uit de uitwerking van het zelfstandig werken blijkt dat de school steeds meer de gewoonte neemt om haar verbeteractiviteiten goed uit te werken met het vermelden van de concrete doelen in termen van zichtbare activiteiten bij de actoren.
Ook neemt zij de gewoonte aan om de te volgen werkwijze vooraf vast te leggen. Bij de uitvoering zorgt zij voor duidelijke afspraken met betrekking tot scholing, begeleiding en collegiale consultaties. Deze afspraken moeten ertoe leiden dat de activiteit door het team gedragen wordt en door iedereen professioneel en eenduidig wordt uitgevoerd.
Rapport jaarlijks onderzoek basisschool De Dijsselbloem - 26 juni 2006 10 Er zijn regelmatig voortgangsbesprekingen tijdens overlegmomenten van het team. Objectieve evaluaties van het effect van de verbeteractiviteiten op de leerresultaten zijn nog niet aan de orde geweest. Ook bij de streefdoelen zou de school doelen met betrekking tot de verbetering van de leerresultaten meer kunnen concretiseren.
Schoolafspraken, zowel organisatorisch als inhoudelijk, worden vastgelegd in een logboek (de ABC-map).
Er is een begin gemaakt met een zelfevaluatie met landelijk genormeerde instrumenten. Evaluatie van de opbrengsten verdient meer aandacht. De toetsresultaten worden wel in groepsverband met het team besproken. De school kan echter nog geen documenten laten zien van trendanalyses met een bespreking van de mate waarin de toetsresultaten voldoen aan de
verwachtingen, eventuele verklaringen voor tegenvallende prestaties en de betekenis van de bevindingen voor het schoolbeleid. De school heeft leerlingen met verschillende culturele en sociaal- economische achtergrond. Bij de
bepaling van het schoolbeleid doet de school er goed aan om zichtbaar te maken in hoeverre de leerlingen per groep verschillende onderwijskundige en pedagogische behoeften hebben. Op het moment past de school de kennis die zij van de leerlingen heeft toe in haar schoolbeleid. Een duidelijke
verantwoording is er niet. Ook de rapportage over de bereikte leerresultaten aan ouders en het bevoegd gezag verdient meer aandacht. Met het bevoegd gezag is er regelmatig directie-overleg waarin de schoolvorderingen vooral mondeling worden gegeven. De ouders zouden informatie hieromtrent uit de ABC-map kunnen halen, maar de schoolgids als zijnde het document waarin ouders informatie over de school horen te krijgen, gaat maar marginaal in op de gerealiseerde kwaliteit.
Sociaal veiligheidsbeleid
Indicator 1.7 betreft het sociale veiligheidsbeleid. Hierbij gaat het niet zozeer om de mate waarin de school veilig is, maar om de mate waarin de school op een systematische wijze zorgt voor de sociale veiligheid van de leerlingen en het personeel.
In dit kader stelt de inspectie vast dat een sociaal veiligheidsplan in ontwikkeling is. Bij dit sociaal veiligheidsplan hoort een systematische
registratie van incidenten bij zowel leerlingen als het personeel en van de wijze waarop de school daarmee is omgegaan. Een dergelijke registratie is er nog niet op schoolniveau, wel in het dossier van individuele leerlingen. De maatregelen die genomen worden bij incidenten zijn nog niet systematisch vastgelegd. In het kader van preventie van incidenten zijn wel gedragsregels vastgelegd. De school heeft ook een systematisch aanbod voor de sociaal- emotionele ontwikkeling bij leerlingen. (De gebruikte methode wordt overigens het komende schooljaar veranderd door een meer omvattende methode.) Het beleid ten aanzien van de sociale veiligheid bij het personeel is nog minder uitgewerkt dan dat ten aanzien van de leerlingen. Bij leerkrachten komt hun sociale veiligheidservaring tijdens functioneringsgesprekken eventueel aan de orde.
Bij het sociaal veiligheidsbeleid hoort ook een regelmatige evaluatie met bespreking van de consequenties voor het vervolg. Een dergelijk
evaluatieverslag is nog niet voorhanden.
Rapport jaarlijks onderzoek basisschool De Dijsselbloem - 26 juni 2006 11 Resultaten
1 2 3 4 5
12.1 De resultaten van de leerlingen aan het eind van de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
l 12.2 De sociale vaardigheden van de leerlingen liggen op
een niveau dat mag worden verwacht. l
Toelichting:
De leerlingen hebben op de laatste twee eindtoetsen ruim voldoende gepresteerd. In 2004 lag de score lager dan wat verwacht mag worden op basis van de samenstelling van de leerlingenpopulatie.
De school gebruikt nog geen objectief instrument om de sociale vaardigheden te volgen. Bij gebrek aan gegevens beoordeelt de inspectie deze indicator (12.2) nog niet. De school is voornemens om het komende schooljaar de sociaal emotionele ontwikkeling meer systematisch te volgen met een daarvoor bestemd instrument.
Ontwikkeling van leerlingen
1 2 3 4 5
13.1 De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
l 13.3 De leerlingen doorlopen in beginsel de school binnen de
verwachte periode van 8 jaar. l
Toelichting:
De inspectie beoordeelt de leerprestaties op tussenmomenten als voldoende, maar merkt wel op dat deze positieve beoordeling op de grens ligt van de normen van de inspectie. Met name bij het rekenen en wiskunde blijkt in de groepen 4 en 6 (ook in groep 7) te veel leerlingen onder te presteren op de toetsen. Ook bij het technisch lezen in groep 3 en het begrijpend lezen in groep 6 ligt het aantal uitvallers net op de ondergrens die de inspectie voor
voldoende hanteert.
De eerder voorgestelde trendanalyse met bespreking van de resultaten kan de school meer inzicht geven in mogelijke verklaringen van deze bevindingen.
Tijdens het bezoek bleek in elk geval dat de school in groep 7 ook de toetsgegevens heeft meegerekend van leerlingen die de stof op een lager niveau dan het groepsniveau aangeboden krijgen. Desalniettemin zou de inspectie uit deze gegevens ook verbeteractiviteiten verwachten voor het rekenen en wiskunde.
De inspectie stelt vast dat de leerlingen doorgaans de basisschool zonder vertraging doorlopen, alhoewel het percentage leerlingen dat een extra jaar in de kleutergroep doorbrengt negatief afsteekt ten opzichte van het landelijk gemiddelde. Er zijn verder nauwelijks zittenblijvers. Er worden nagenoeg geen leerlingen doorverwezen naar een speciale school voor basisonderwijs. Ook aan het eind van de basisschool zijn er nauwelijks leerlingen die doorstromen naar het praktijkonderwijs of met leerwegondersteuning naar het voortgezet onderwijs gaan.
Rapport jaarlijks onderzoek basisschool De Dijsselbloem - 26 juni 2006 12 De inspectie stelt ook vast dat een aantal leerlingen de leerstof op een lager niveau aangeboden krijgt dan het groepsniveau. De school kan laten zien dat zij deze beslissing verantwoordt met objectieve testen. Bovendien maakt zij ook een prognose voor het totale aanbod en stelt zij het aanbod jaarlijks vast. De ouders worden hiervan op de hoogte gebracht.
Tijdens het bezoek is ook de kwaliteit van de handelingsplannen aan de orde geweest. De inspectie stelt vast dat de school hiervoor overzichtelijke modelformulieren hanteert die de leerkrachten ook sturen in het maken van handelingsplannen. Er is ruimte voor verbetering van de kwaliteit door ook expliciet het gediagnosticeerd probleem in de handelingsplanning op te nemen met een voorstel voor aangepaste instructie. Bij de evaluatie van de
handelingsplanning doet de school er goed aan om ook de uitvoering van de hulp in beschouwing te nemen bij het bepalen van maatregelen voor het vervolg.
Rapport jaarlijks onderzoek basisschool De Dijsselbloem - 26 juni 2006 13
4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT
Afspraak met betrekking tot wettelijke bepalingen
Bij dit jaarlijks onderzoek heeft de inspectie ook een onderzoek gedaan naar de naleving van een aantal wettelijke voorschriften. Dit onderzoek betrof de wettelijke voorschriften over de geplande onderwijstijd en over een door het bevoegd gezag vastgestelde schoolgids en schoolplan.
Op basis van dit onderzoek maakt de inspectie de school er op attent dat ouderbijdrage een vrijwillige bijdrage is en dat dit ook expliciet als zodanig in de schoolgids vermeld moet worden.
De inspectie complimenteert de school met de overzichtelijke planning van de onderwijstijd voor de komende jaren. Afgaande van deze planning zal de school de komende acht jaar ruim voldoen aan de wettelijke voorschriften met
betrekking tot een minimum onderwijstijd.
Afspraken over de invulling van het eerstvolgende PKO
Het volgende bezoek van de inspectie zal in beginsel bestaan uit een periodiek kwaliteitsonderzoek (PKO). Op basis van de gegevens die de inspectie heeft verkregen bij dit jaarlijks onderzoek worden geen veranderingen aangebracht in de inhoud van het eerstvolgende PKO. Wel is afgesproken dat het lopende verbeterproject met betrekking tot het zelfstandig werken extra aandacht zal krijgen. Met name de mate waarin bij het didactisch handelen de afstemming van instructie en verwerking vorm krijgt.
De beschikbare documenten zullen hiervoor bestudeerd worden.
