RAPPORT
JAARLIJKS ONDERZOEK BASISSCHOOL DE DRIJFVEER
School : Basisschool De Drijfveer
Plaats : Waalre
BRIN-nummer : 05EH
Onderzoeksnummer : 71079
Datum schoolbezoek : 26 januari 2006 Datum vaststelling : 19 april 2006
Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool De Drijfveer - 26 januari 2006 3
INHOUDSOPGAVE
1 INLEIDING ... 5
2 DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL ... 7
3 OORDEEL OVER DE I NDICATOREN ... 9
4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT... 13
Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool De Drijfveer - 26 januari 2006 5
1 INLEIDING
Het jaarlijks onderzoek
Op 26 januari 2006 bezocht de Inspectie van het Onderwijs Basisschool De Drijfveer in het kader van een jaarlijks onderzoek (JO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar een aantal indicatoren uit het door de inspectie gehanteerde toezichtkader primair onderwijs 2005. De indicatoren betreffen de volgende kwaliteitsaspecten:
• De school zorgt systematisch voor behoud en verbetering van de kwaliteit van haar onderwijs;
• De resultaten van de leerlingen liggen ten minste op het niveau dat mag worden verwacht;
• De leerlingen ontwikkelen zich naar verwachting.
In de brochure 'Toezichtkader PO 2005' vindt u achtergrondinformatie over de indicatoren die de inspectie bij haar toezicht in ogenschouw heeft genomen. U kunt deze brochure downloaden van de website van de inspectie:
www.onderwijsinspectie.nl.
Zoals in het toezichtkader primair onderwijs 2005 is vastgelegd, gaat de inspectie zoveel mogelijk uit van de gegevens die de school zelf over de eigen kwaliteit heeft verzameld. Daarmee sluit de inspectie aan bij de specifieke situatie van de school en wordt de school bovendien niet onnodig belast.
U heeft naast de schoolgids en het schoolplan hiervoor documenten ingestuurd die op uw zelfevaluatie-activiteiten betrekking hebben. Dit betreft een:
kwaliteitsmeter ouders; evaluatie 2004-2005; voortgangsbespreking oktober 2005. De overige documenten die betrekking hebben op de schoolontwikkeling zijn: zorgplan 2005-2006; schoolontwikkelingsplan 2005-2006; notulen teambespreking mei 2005.
De opzet van het onderzoek
Het jaarlijks onderzoek bestond uit de volgende activiteiten:
• Analyse van, indien beschikbaar, documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd. Ook de jaarlijkse vragenlijst en de aanvullende vragenlijst jaarlijks onderzoek zijn bij de analyse betrokken.
• Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn.
• Schoolbezoek, waarbij gesprekken met de directie en -voor zover van toepassing- met de coördinatie leerlingenzorg zijn gevoerd over de onderzochte indicatoren en de ontwikkeling en voornemens van de school met name op onderwijsinhoudelijk terrein.
Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool De Drijfveer - 26 januari 2006 6 De inhoud van het rapport
Het onderzoek naar de kwaliteit van de hiervoor genoemde aspecten van het onderwijs levert oordelen op een aantal indicatoren op. Na een korte
beschrijving van de uitgangssituatie van de school (hoofdstuk 2), worden in hoofdstuk 3 deze indicatoren en de oordelen van de inspectie in een tabel weergegeven en van een toelichting voorzien.
In hoofdstuk 4 zijn de afspraken over de invulling van het onderzoek in het volgende kalenderjaar aangegeven en worden, indien noodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet.
Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool De Drijfveer - 26 januari 2006 7
2 DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL
Uitgangssituatie van de school
Basisschool De Drijfveer is in 2005 door de inspectie met een jaarlijks onderzoek bezocht. Hierin werd vastgesteld dat de school weliswaar
voldoende planmatig werkt aan de verbeteractiviteiten, maar dat de mate van concretisering verbetering behoeft. Daarnaast heeft de inspectie geconcludeerd dat de eindopbrengsten op het verwachte niveau liggen, maar de tussentijdse opbrengsten onder het verwachte niveau.
Ten opzichte van het vorig inspectiebezoek zijn geen wijzigingen geconstateerd in de leerlingenpopulatie. Op 1 oktober 2005 telde de school 99 leerlingen. Er is bovendien een gunstige groeiprognose. De directeur vormt samen met twee leraren de schoolleiding. De personeelssamenstelling is wel veranderd, doordat één leraar is vertrokken en één leraar langdurig ziek is. Op dit moment werken op de school vier leraren en de directeur. De hoeveelheid taken van het personeel en met name de directeur vormen voor de school en voor haar bevoegd gezag een blijvend aandachtspunt.
De verbouwing is inmiddels afgerond. Leerlingen zijn gegroepeerd in mini- teams en krijgen in kleurrijke en ruim opgezette werkplekken onderwijs in verschillende settings. De school is verder gegaan met haar onderwijskundig concept richting het ontwikkelingsgestuurd en vraaggericht onderwijs. Binnen deze ontwikkeling leidt de school een groot aantal tweede en derdejaars studenten op van de PABO. Daarnaast, in kleiner getale, zijn er eerstejaars en LIO-studenten in de school actief.
Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool De Drijfveer - 26 januari 2006 9
3 OORDEEL OVER DE INDICATOREN
De waarderingen die over de onderzochte indicatoren zijn gegeven, staan vermeld in de onderstaande tabellen. Iedere tabel wordt gevolgd door een toelichting op deze waarderingen van de inspectie. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs.
In de waardering op de indicatoren is tot uitdrukking gebracht in welke mate deze bijdragen aan de kwaliteit van het desbetreffende kwaliteitsaspect:
1. draagt niet of nauwelijks bij;
2. draagt onvoldoende bij;
3. draagt voldoende bij;
4. draagt in hoge mate bij;
5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van leerlingen).
Deze waardering is gegeven indien de school geen betrouwbare en valide gegevens over haar opbrengsten beschikbaar heeft.
Basisschool De Drijfveer Kwaliteitszorg
1 2 3 4
1.1 De school heeft inzicht in de verschillen in
onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. l
1.2 De school evalueert jaarlijks systematisch de kwaliteit van
haar opbrengsten. l
1.3 De school evalueert regelmatig het leren en onderwijzen. l 1.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. l 1.5 De school borgt de kwaliteit van het leren en onderwijzen. l 1.6 De school rapporteert aan belanghebbenden inzichtelijk over
de gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs. l
1.7 De school waarborgt de sociale veiligheid voor leerlingen en
personeel. l
Toelichting:
Om het onderwijs op de leerlingen voldoende te kunnen afstemmen dient de school inzicht te hebben in de eigen uitgangssituatie: wat zijn de
onderwijsmogelijkheden, onderwijsbelemmeringen en onderwijsbehoeften van de leerlingen. De school heeft voldoende zicht hierop, zo blijkt uit de
documenten en de toelichting daarop door directeur (tevens intern begeleider) en leraren (1.1). Het door de school gekozen onderwijskundig concept (dat uitgaat van "ontwikkelingsgericht en vraaggestuurd" werken), dwingt de school om inzicht te krijgen in de verschillen in de onderwijsbehoeften van de leerlingen en in de behaalde resultaten en op basis daarvan maatregelen te nemen. Uit het leerlingvolgsysteem, intake-gesprekken met ouders en diagnostische gesprekken met leerlingen en uit informatie van de
peuterspeelzaal zijn leraren goed op de hoogte van het wel en wee van iedere individuele leerling. Middels genormeerde toetsen, leerlingbesprekingen, overleg in de mini-teams en in de teamvergadering zijn leraren ook op de hoogte van de resultaten van de leerlingen. Daarnaast beschikt de school over gegevens verkregen uit de kwaliteits-enquêtes voor ouders, personeel en leerlingen (1.2).
Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool De Drijfveer - 26 januari 2006 10 Op dit moment ontbreken nog evaluatieve gegevens over de gerealiseerde kwaliteit van onderwijzen en leren en is om die reden als onvoldoende beoordeeld (1.3). De evaluatie van de kwaliteit van het onderwijs zal binnenkort plaatsvinden middels een op bestuursbreed gekozen valide (zelf)evaluatie-instrument.
Op basis van de leerlingkenmerken, evaluatieve besprekingen en tussentijdse resultaten die vooral op leesgebied lager zijn dan verwacht, heeft de school haar verbeteractiviteiten bepaald en vastgelegd in een schoolontwikkelingsplan (1.4). Eén van de onderwijskundige maatregelen die de school heeft getroffen betreft het leerstofaanbod. Een andere consequentie betreft het didactisch handelen van leraren. Zo blijkt dat de gestructureerde leesmethode en de leergang voor het spellingsonderwijs alsook het klassikaal werken niet meer passen binnen het huidig onderwijskundig concept van de school. Dit heeft in de afgelopen twee schooljaren geresulteerd in onder meer de aanschaf van twee nieuwe methoden, het samenwerken van leerlingen uit drie verschillende leerjaren in een ruim leslokaal en gedifferentieerde instructie in een apart instructielokaal. Daarnaast is de school bezig geweest met het uitlijnen van leerdoelen voor lezen, taal, wereldoriëntatie en begrijpend lezen, zodat het leerstofaanbod verfijnder aansluit bij het ontwikkelingsniveau van de leerling.
Daarbij heeft de school op weekbasis meer onderwijstijd voor de Nederlandse taal gepland. Deze ontwikkelingen hebben, volgens leraren, geleid tot een hogere motivatie van de leerlingen.
De tegenvallende resultaten op leesgebied in groep 3 en 4 en rekenen en wiskunde in groep 4 in het afgelopen schooljaar vertonen echter een risico en geven een belangrijk signaal af aan de school dat de geleverde inspanningen niet leiden tot de gewenste hogere opbrengsten. Ook de eindopbrengsten, alhoewel nog boven het gemiddelde, vertonen het afgelopen jaar een daling.
De inspectie is met bovengenoemde betrokkenen nader ingegaan op mogelijk samenhangende factoren zoals de wijze van afname van de toetsen, het werken met leerlijnen, de periode van aanpassing bij het gebruik van twee nieuwe methodes en het aanbieden van de leerstof tot en met niveau groep 8 gerelateerd aan het nieuwe schoolconcept. Met de directeur is ingegaan op andere mogelijke variabelen zoals de onderwijservaring van de leraren, het aantal studenten in een groep, de overgang van klassikaal onderwijs naar adaptief onderwijs en de gecombineerde taken van directeursschap en intern begeleider. Bovendien is de directeur ook nog, ten behoeve van de borging, coach van beginnende leraren en studenten.
De inspectie wijst de school op de noodzaak om de mogelijke risico-factoren (in onderlinge samenhang) in beeld te brengen en te zorgen dat, niet alleen in curatief opzicht maar vooral in preventieve zin, gehandeld wordt uit oogpunt van de resultaten van leerlingen en het werkklimaat voor leraren en directeur.
De school heeft een planmatige aanpak kunnen tonen van haar
verbeteractiviteiten. De kwaliteitsmatrix van de zes verbeteronderwerpen geeft de grote lijnen aan. Ieder onderwerp wordt bovendien verfijnd met prestatie- indicatoren. Het eindresultaat is de kerncompetentie. De school werkt nu aan de competenties samenwerken en onderzoeken. Daarmee is het planmatig werken (indicator 1.4) in voldoende mate aangetoond.
De school geeft aan de goede dingen te borgen middels afspraken, die steeds meer vastgelegd en gebundeld worden. Daarnaast vindt coaching plaats en is met het (systematisch) bezoeken van de klassen een start gemaakt (1.5).
Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool De Drijfveer - 26 januari 2006 11 De school beschikt nog niet over een schoolrapportage (of jaarverslag)
bestemd voor het schoolbestuur en/of derden waarin gegevens staan over de (effecten) van de gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs. Wel krijgen ouders voldoende informatie via de schoolgids (1.6).
Op basis van de enquêtes voor leerlingen en leraren en voor ouders, heeft de inspectie een gunstig beeld verkregen over de veiligheidsbeleving van
betrokkenen (1.7).
De school schenkt aandacht aan de preventie en afhandeling van (de zelden voorkomende) incidenten in de klas en op het schoolplein. Veiligheid is één van de gekozen pijlers van de school. In dit kader is er een 'Pestprotocol' en zal de school zich oriënteren op een reeds opgestelde 'Gedragscode' voor leraren.
Daarnaast onderhoudt de school contacten met het maatschappelijk- en welzijnswerk, de G.G.D. en de vertrouwenspersoon.
Ook de inventarisatie van de Arbo (de RIE- inventarisatie) is voor de school een belangrijk gegeven. Bestuursbreed ligt het 'Veiligheidsprotocol' klaar om verder op schoolniveau de vertaalslag te krijgen.
De inspectie vraagt aandacht voor het vastleggen (evalueren en bijstellen) van een veiligheidsbeleid op zowel bestuurs- als schoolniveau. Dit is op onderdelen weliswaar aanwezig, maar kan nog aan overzichtelijkheid winst boeken.
De inspectie heeft voorts aandacht gevraagd voor de wettelijke bepaling die van kracht wordt, waarin de scholen de opdracht krijgen bij te dragen aan actief burgerschap en sociale integratie (gewijzigd art. 8.3 van de Wet op het Primair Onderwijs).
Resultaten
1 2 3 4 5
12.1 De resultaten van de leerlingen aan het eind van de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
l 12.2 De sociale vaardigheden van de leerlingen liggen op
een niveau dat mag worden verwacht. l
Toelichting:
De resultaten die behaald worden met de Eindtoets voor het basisonderwijs liggen, gemiddeld genomen over drie jaren (2003-2005) significant hoger dan het gemiddelde dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht (12.1).
De inspectie heeft de indicator met betrekking tot de sociale vaardigheden niet kunnen beoordelen, vanwege het ontbreken van deze opbrengsten op
schoolniveau (12.2). Wel beschikt de school over gegevens van het welbevinden en betrokkenheid van de individuele leerling. Hierbij merkt de inspectie op dat deze gegevens gebaseerd zijn op de waarneming van de leraar.
Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool De Drijfveer - 26 januari 2006 12 Ontwikkeling van leerlingen
1 2 3 4 5
13.1 De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
l 13.2 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften
ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden. l
13.3 De leerlingen doorlopen in beginsel de school binnen de
verwachte periode van 8 jaar. l
Toelichting:
De resultaten gedurende de schoolperiode in 2005 zijn op het verwachte niveau voor technisch lezen in groep 4, begrijpend lezen in groep 6 en rekenen en wiskunde in groep 6 (13.1). De resultaten voor het technisch lezen in groep 3 en rekenen en wiskunde in groep 4 zijn echter lager dan het verwachte niveau.
Vanwege het ontbreken van adequate onderzoeksgegevens heeft de inspectie niet kunnen beoordelen of voldoende leerlingen met specifieke
onderwijsbehoeften zich naar hun mogelijkheden ontwikkelen (13.2).
In beginsel doorlopen leerlingen de basisschool binnen de verwachte periode van acht jaar. Het aantal leerlingen met een doublure en het percentage leerlingen dat in de afgelopen twee schooljaren een kleuterschoolverlenging kreeg, zijn conform het landelijk beeld (13.3).
De school is verzocht om een procedure vast te stellen voor verlenging van de kleuterperiode. Dit kan ook gelden voor het versneld doorstromen van de schoolloopbaan van de leerling.
Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool De Drijfveer - 26 januari 2006 13
4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT
Bij dit jaarlijks onderzoek heeft de inspectie ook een onderzoek gedaan naar de naleving van een aantal wettelijke voorschriften. Dit onderzoek betrof de wettelijke voorschriften over de geplande onderwijstijd en over een door het bevoegd gezag vastgestelde schoolgids en schoolplan.
Op basis van dit onderzoek concludeert de inspectie dat de school aan deze wettelijke bepalingen voldoet.
Afspraken over de invulling van het eerstvolgende PKO
Het volgende bezoek van de inspectie zal in beginsel bestaan uit een periodiek kwaliteitsonderzoek (PKO). Op basis van de gegevens die de inspectie heeft verkregen bij dit jaarlijks onderzoek worden geen veranderingen aangebracht in de inhoud van het eerstvolgende PKO.
