:
Plectra I I Weren,
'a•<;'// ■
Technisch! commercieel vakblad
. //
i
r Veertiendaags Officieel Orgaan van de Vakgroep Electrotechnisch Ambacht, de Vakgroep Detailhandel in Electrische Verbruikstoestellen en Verlichtingsartikelen, de Vakgroep Detailhandel in Radio-artikelen en de Vakgroep Tusschenpersonen in Electrotechnische Producten.Directie, Redactie en Administratie: Kalverstraat 35, Amsterdam C.
Telefoon Directie en Red. K 2900-35253; Administratie K 2900-40453
■
28 AUGUSTUS 1948 3e JAARGANG Nr.
.*><
i
:. $
I
i
!
N
^evens Jaarbeursnummer
Uil. JU ELECTRO RADIO MERCUUR Nr. 7^
Electro Radio Mercuur
TECHNISCH COMMERCIEEL VAKBLAD
0
ORANJE
De Cracht van ’t Carit bestaet!
Uitgavevandc
N.V. UitgeversMij. Dlllgcntia,Kalverstraat35,Amsterdam C TelefoonK2900-35253en40153
Postgirorekening136400—BankrekeningTwcntschcBank.
N
Wel uiterst zelden is het in degeschiedenisvoorgekomen,dateen
\ vorst de halve eeuw van een regeringsperiode voleindigt, om dan door eigen besluit dekroonovertedrageninjongerehanden.
\ Nu dit zeldzame feit in Nederland voorvalt, herdenken wij in dankbaarheid de laatste halve eeuw.
DIRECTIEENEXPLOITATIE:
HansSchnabclcnJanB. Gastkernper.
ADYERTEXTIE-MANAGER:
B.J.Jansen.
REDACTIE:
LouisKnuvelder.
i
REDACTEURENMEDEDELINGEN ■ DER VAKGROEPEN:
xnr.J.H. vanGelderenen J.M. vanBasten. Achteraf lijktieder tijdsbestek eigenlijk verlenen,die een vorstengeslacht kan bie- veel korter dan het in werkelijkheid ge- den. Enzekerwanneerdebandtussenvolk weest.is. Toch zijn er in de geschiedenis envorst zó nauwis als dezetussenNeder- niet veel vorsten aan te wijzen -en zeker land en Oranje. Wanneer wij immers van niet in rumoerige tijden als de wereld de Wilhelminazeggen,datzij de Krachtwas- laatste kwarteeuw beleefde- die hun kroon geldt dit niet voor heel het huis van vijftig jarenvermochten te dragen.
Dittekunneniswel een bewijs van zeer regering de bevrijding uit Duitse tyramue grotekracht-enwieineenenkelwoordeen staat,kandanniethetbeginvanditOranje- karakteristiekvanHareMajesteitKoningin huisgevondenwordenindebevrijdingvan Wilhelmina moest geven, kon moeilijk een Spaanse tyrannie en het begin van het betere term vinden dan: kracht. Koningschap in de bevrijding van de
Wellangishetgeleden,datP.Boele van Franse? Telkenswanneer ons land bevrijd HensbroekhetjongePrinsesje dewoorden moest worden, staat een Oranje aan de in de mond kon leggen: „Ik ben nog zo spits, geefteen Oranjeleiding-en wat kan jong en zo teer", waarmede zij de Kroon enig vorstenhuis beter zijn dan de garant aan haar Moeder ter bewaring teruggaf, voor devrijheiddesvolks?Opwelkewijze Het jonge en tere (door heel hetvolk be- kan de band tussen volk en vorstenhuis schermde) prinsesje Wilhelmina werd de inniger en betekenisvoller zijn?
krachtige, fiere en welbewuste Koningin O ja, wij wetenzeergoed,datdezeband Wilhelmina - de Vrouwe die wel zeer er geen is van sentimentele aanbidding of krachtig het roer van de Nederlandse van daverende uiterlijke schijn.Wij weten, Staat in handen hield. De Koningin die, dat het zelfs vaak de schijn hadalsofdeze zojongzijnogwas, eenwereldmacht durf- band eigenlijk zeer losjes of in 't geheel de trotseren, toen zij de „Gelderland" niet bond. Maar de Nederlander spreekt zond om Paul Krüger uit Transvaal te nu eenmaal graag luchthartig ook over halen; die een hele wereldopinie durfde wat hem het heiligst is. Doch laat er ook braveren met haar brief aan de Paus toen maar een schim van gevaar dreigen •laat deze niet uitgenodigdwerd op de Vredes- een verwaten groepje een revolutie „aan- conferentie;dietegenheeleenwereldneen kondigen" of laat een groep parachutisten durfde zeggen toen men riep om uitleve- proberen een Koninklijke gevangene te ring van een Keizer,die in haar land het maken, én heel dit luchthartigevolkstaat toevluchtsoord had gevonden, - die op als één man gereed, kroon en troon en oudere leeftijd een Hitler weerstond en vorstin te verdedigen. En laat er in dit haar Volk voorging enleidde in hetverzet -eenmaaltochzovereenzaamde-Koninklij- tegen de enige overweldiger die haar re- keHuishoudenookmaarheteerstebericht geringsperiode kende. van verloving of huwelijk der Prinses
Krachtinrust-afgezienimmers van de komen, enals éénmanstaat ditzelfdevolk laatste overweldiging,welke zelfs zij niet klaar om de vreugde van die Ene tot meer voorkomen^.kon, zonder de eer te vreugde vanzoveel millioenenhiertelande verliezen- kenden veertig jaren vanhaar enin degebiedsdelen eldersin de wereld regering rust. Haar kracht inspannend, te maken. Oranje ligt onherroepelijk vast wist zij deze rust voor haar volk te ver- in het hart van Nederland; en Nederland zekeren, opdat dit volk de welvaart kon in datvan Oranje. Inwerkelijkheidis deze bereiken, welke een eeuwenlange geschie- band zó innigals waar ter wereld ook een denis had mogelijk gemaakt. verbinding luidruchtig gedemonstreerd
Meerenmeerblijkt-juistnuindelaatste wordt,
twintig jaar de krQnen over de straten . .
geroldzijn ofwel de dragers ervan tot ge- EninditOranjehuisishetdezeKoningin vangenengemaaktwerden- welkeenenorm Wilhelmina, die een halve eeuw lang de heil het voor land en volk is, wanneer de verpersoonlijking ervan was. Al die jaren hoogsteregeringsmachtinhandenvaneen droeg deze ene (en dikwijls eenzame;
vorstenhuis rust. Geen gekozen president de lasten van geheel een volk op haar en zeker geen machtwellustig usurjpator schouders. Al die tijd vertegenwoordigde vermag die continuïteit aan het beleid te zij de hoogste en beste tradities van naar
REDACTEURRADIORUBRIEK:
J.Oorver.
REDACTEURELECTROTECIINIEK J.J.Moerkerk.
Oranje? Wanneer aan het eind van ha21
REDACTEURADMINISTRATIE- EN BELASTINGRUBRIEK:
J.L.vanHedel.
ABONNEMENTSPRIJS:
f5,—perjaar;voorledenvandeaangesloten vakgroepen c.d.
I3,—perjaar.LossenummersI0,20.
Dit bladverschijnt desZaterdags om do veertien dagen.
IngevolgepaplertoewijzlngB.I'.P. nr.563 verschijntdezeuit
gaveelke14 dagenon Isdeomvang 16pagina's, formaat25bij32cm.
Adressen der Vakgroepen en Ondervakgroepen
VAKGROEPELECTROTECHNISCII AMBACÜT:
VoorzitterJ.W.WUlemscn.
Secretarismr.J.H.vanGelderen.
Maurltskade45,'s-Gravcnhage -Telefoon K1700-1105S5
ONDERVAKGROEP
ELECTROTECIINISCHINSTALLATIEBEDRIJP VoorzitterM.Th.W. Vorstman.
Secretaris rar.J.H.vanGelderen.
Mauritskadc45, ’s-Gravenhage-TelefoonK 1700-110585
ONDERVAKGROEPKLEINENIJVERHEIDOP ELECTROTECHNISCII GEBIED:
Voorzitter E.Lückerath.
Secretarismr.J.H.vanGelderen.
Mauritskadc45,’s-Gravcnhage -Telefoon K 1700-110585
ONDERVAKGROEP RADlOREPARATIEBEDRIJF:
VoorzitterIr.H.J. J.Bouman.
Secretaris rnr.A.Th.E. Kastein.
Keizersgracht606, AmsterdamC.-TelefoonK2000-40027
VAKGROEPDETAILHANDELIN ELECTRISCUE VERBRUIKSTOESTELLEN
EN VERLICHTINGSARTIKELEN VoorzitterB.G.Miermans.
SecretarisJ.M.vanBasten.
Keizersgracht COC, Amsterdam.C - Telefoon K 2900-40027.
VAKGROEPDETAILHANDELIN RADIO-ART1KELEN: VoorzitterB.G.Miermans.
Keizersgracht COC, Amsterdam C. - Telefoon K 2900-40027.
VAKGROEPTUSSENPERSONENIN ELECTROTECHNISCHEPRODUCTEN:
Voorzitterlr.P-J.Plalsler.
Secretarismr.J.L.P.Brabers.
Benoordenhoutsewcg44,‘s-Gravcnhage Telefoon K 1700-774491
ELECTRO RAÖIO MERCUUR
Nr. 74 BIz. 243
moge gevoelen, zo als eens haar moeder Emma. Zijnvredeen I'shtblijvelang haar dagen beschijnen en gelukkig maken • .
/ ♦
Endantreedtdaareennieuwe,jongeloot uit het Huis Oranje aanomdekroon over dit land en zijn overzeese gebiedsdelen te dragen.
Gelukkigerwijs geldt hiervan het oude gezegde leroi est mort, vivele roi, alleen het tweede deel: Leve de Koningin, Leve Juliana.
Gelijkelijk met haar moeder,vanafhaar eerste moment als Prinsesje in-dit land, heeft zij dehartenvanons volkveroverd.
Met moeder kwam zij mee in zo menig ogenblik van nood en benauwenis; zelf
standig trad zij reeds jong op en kwam haar volk tegemoet, zowel in Crisiscomité als in haar vreugdevolle studententijd.
Zij kent dit volk-zij kent ook de hoge en zware taak die haar wacht. Zowel haar theoretische opleiding als haar practische ervaring onder meer intwee regentschap- periodes hebben haar terdege geschoold voor de taak,welke zij te verrichten zal krijgen. Degangder geschiedenisliethaar jeugdooknietonberoerd,nochinhaarper
soonlijk leven,nochin haarverbondenheid met dit volk. Ook zij kende het bittere momentvantemoetenvertrekkenuit haar land, maar ook zij stimuleerde vanuit het buitenland het Nederlandse verzet regen deoverheerser;ookzij hoordedenoodkreet van wie uit het bezette vaderland wisten te ontkomen. En, gedwongen door de vermoeidheid van haar moeder, bezette zij reeds tweemaal als regentes de troon.
Wel met zeer gerust hart legt het Neder
landseVolk descepter, kroonenrijksappel inhaarhanden;wijwetenimmersdatgeen handen waardiger zijn, deze kostbare panden van vrijheid en onafhankelijkheid te dragen.
Wijwetendatzij,metdievariaties welke haar eigen volgroeide persoonlijkheid ver
eist en met zich brengt, de continuïteit zal volhouden, die sinds Willem de Zwijger over heel die doorluchte stoet van Oranjes, via de drie koningen en de ene Koningin, tot haar reikt op deze dag.
Ononderbroken, slechts naar persoonlijk aanvoelen gewijzigd en aangevuld, zal huis - welk Nederlander heeft haar niet
eens gezien bij een ramp, watersnood, cycloon of wat ook, die haar volk trof en waar zij, zo veel zij kon, troost en hulp kwam brengen* Is niet haar laatste daad symbolisch voor geheel haar leven: een als jubileumgeschenk van ons volk aan haarbijeentebrengenfonds,tebestemmen voor kankerbestrijding . . .
Erisveeloverditgrijzehoofdheengegaan in die vijftig jaar; en wij kunnen het ons zo goed indenken,dat deze Vrouwe moe is geworden, zó eindeloos moe van een halve eeuw regeren, dat zij haar kroon wenst neer te leggen. Al betreuren wij dit besluit, de redelijkheidervan kan niemand betwisten en geen kan het als vaandel- vlucht beschouwen. De armste en een
voudigste vrouw heeft de druk van een halve eeuw verantwoording niet zó zwaar gevoeld als dit gekroonde hoofd. Wel leefden en voelden er vele millioenen mee, bij alle vreugden en alle leed van dit land, maar zij was tenslotte de exponent van deze millioenen, zij droeg in alle Zwaarte de verantwoording voor de te nemen besluiten. En juist de laatste tien jarenvroegen zware, diep-ingrijpendebe
slissingen, welkehethaarzekerveelgekost heeft,tenemen.Herinnerenwij wij slechts aan twee feiten: het ogenblik waarop het bericht doorkwam, dat zij beslotenhad, uit te wijkenvoor deoppermachtigeover
weldiger - en daartegenover het onverge
felijke moment, waarop de radio het verslag bracht van haar overschrijdenvan de vaderlandse grens in Zeeuws Vlaan
deren bij haar terugkeer. Welk een stil- makende momenten die twee; van droef
heid het ene en van innige vreugde het andere.
Zijzelf heeft nu weer een belangrijk be
sluit genomen-van gewicht zowel voor haar persoonlijk als voor haar volk: de macht in jongere handen over te dragen.
Wij hebbenslechtsééndingtedoenopdit moment: het besluit eerbiedigend, haar van heler harte dankend voor alles wat zij deed; de goede God, de Koning der Koningen, te smeken, dat Hij haar een vreedzameengelukkigelevensavondschen- ke. DatzijalsPrinsesderNederlandennog lang de liefde en eerbied van haar volk
Een Middenstand, die zijn plaats niet kent en waardig inneemt; diezijntaak niet met kracht vervult; die tot bloei niet alleen van eigen leven, maar ook daarmede van ’tgehelenationaleleven, niet met alle ernstwilarbeiden, knaagt aan zijn eigen levenswortel,verkankert het nationale bestand ten dode.
PROF. M. NOORDTZlf, Congres Middenstand,
3 September 1902.
Koningin Juliana over ons regeren nu zij, ook zij, na de jaren van ballingschap is „teruggekeerd in haar regiment’’ en haar Oranje-taak op zich neemt.
Zoiserbijditafscheidtochde vreugde;
zo kunnen wij, eerbiedigend het besluit van Wilhelmina,niet anders dandankbaar zijn dat zij vijftig volle jaren over ons heerste en blij zijn dat zij ons Juliana gaf alsopvolgster.Enzekerishet, datop deze dag millioenen gebeden omhoog zullen stijgenom ookvoor haaraan dePotentaat der Potentaten te vragen: dat Hijhaar hart besture dat ons regeert, en haarver
stand wijsheid geve en kracht, dat zij niet versagen moge in de zware toekomst die haar wacht.
Domine, salvam fac Reginam nostram!
Heer zegen onze Koningin!
Enwijalsdeonderdanenvan deze jonge koningin, wij hebben geen betere taak te vervullen dan rond haar te staan in die eendracht en nationale saamhorigheid, die haar moeder in haar afscheidswoord ons oplegt als een kostbaar testament: ,>op dit ogenblik roep ik U met de meeste ernst toe, blijft een, blijft een”.
Wanneerditvolkdezeeendracht beware (wellicht méér nog dan tot op heden) onder leiding van Koningin Juliana, dan zalzekerdetoekomstvoorhaarenvoorons een zegenrijke worden,zoals het verleden was onderWilhelmina.
I
■
!
Knuvelder.
Blz. 244 ELECTRO RADIO MERCUUR Nr. 74
50 JAAR ELECTROTECHNIEK
1 VAN JONGE PLANT TOT MACHTIGE BOOM 1
„Dat de ontwikkeling van wetenschap en techniek gelijke tred houde met geestelijke- en morele groei door ƒ. H. D. VAN OOSTROM
•ii
In deze dagen, nu we het 50 jarig regeringsjubileum van H. M. Koningin Wilhelmina vieren, zal onze aandacht meermalen op de dag van haar troonbe
stijginggevestigd wordenenop dewereld, waarin men toen leefde. Een wereld, die zo radicaal afwijkt van de onze, dat we ons afvragen, hoe zo’n verandering in slechts een vijftigtal jaren kon plaats
vindenI In de laatste jaren van de negen
tiende eeuw gaven de Europese naties nog de toon aan in de wereld. Men was bezig de laatste witte onbekende plekken opdewereldkaarttelatenverdwijnen. Het Britse wereldrijk naderde zijn voltooiing.
lichting. Eenaarzelend begin van de strijd tussendeelectrische en de gasverlichting, welkeeerstindelaatstejarenvandeeerste wereldoorlog tengunste van de electrische verlichting beslist werd.
In 1900 begon de toepassing van de wisselstroom haar zegetocht. De particu
liere centrales maakten plaats voor de grotere, die door de gemeenten werden geëxploiteerd. Toen het door de ontwik
keling van de draaistroommotor mogelijk werd, om ongeveer met het jaar 1900 in grote omvang werktuigen electromoto- risch aan te drijven, geschiedde dit een
voudig zo, dat men in de plaats van de stoommachine of gasmotor, een electro- motoropstelde,waarbijdebestaandetrans
missies met drijfriemen gehandhaafd ble
ven. Zokon hetgebeuren, daarde electro- motor dikwijls niet metzo'n laag toerental vervaardigd kon worden als datvan de te vervangen stoommachine, dat men ge
dwongen werd om de electromotor met tussendrijfwerk buiten het gebouw te plaatsen en de verbindende drijfriem door een gat in de muur heen te laten. Later verdeelde men de lange aandrijfas, die over de gehele lengtevan de machinezaal liep, in gedeelten, welke ieder een eigen aandrijfmotor kregen. In deze groeps- aandrijvingen werden die werktuigen sa
mengebracht, die zoveel mogelijk tegelijk in bedrijf waren.
kunnenworden doorgroteelectromotoren, dus groepsaandrijving toe te passen.
We hebben echter precies het omge
keerdezien gebeuren en nade enkeleaan
drijving thans de aandrijving van een machine door meerdere motoren zien ontstaan. Een van de redenen van de meerdere motorenaandrijving is, datlangs de electrische weg de energie zich veel gemakkelijker laat brengen op de plaats, waar deze nodig is, dan langs de mecha
nische weg.
Het dalen van het totale rendement bij hetgebruikvanvelekleinemotorentegen
over weinig grote, wordt vrijwel steeds gecompenseerd door hetfeit, datde kleine motoren veel beter belast zijn. Het was dus de scheepsbouwindustrie, die in ons land de eerste stoot gegeven had, tot het ontstaanvan’nelectrotechnischeindustrie.
Vooruitgangsdroom
De Verenigde Staten van Amerika en het verre Japan waren nog in opkomst.
Men geloofde in „de vooruitgang" en menig gesprekvol toekomstverwachtingen werd gewijd aan de komende twintigste eeuw, de eeuw, waarin de mensheid door
„de vooruitgang" een vreugdevolle toe
komst zou tegemoetgaan.
Groeiende Electrotechnische Industrie
Later breidde deze industrie zich ook over andere oude industriegebieden als Twente en Brabant uit, terwijl er ookeen aantal bedrijven ontstond o.a. in Amster
damen Rotterdam,diezichlaternietmeer in hoofdzaak met de vervaardiging doch meer met de installatie van electrische machines en apparaten, zowel aan boord van schepen als op het land zou bezig houden. De taakverdeling, die er tegen
woordig is tussen industrie en installatie
bedrijf was in die tijd niet zo scherp te onderscheiden. Dit kwam doordat, wat men het kenmerk van de fabriekmatige productie noemt, de „serieproductie" zich nogslechts in bescheiden mate vertoonde.
Een deel van deze electrotechnische fabrieken heeft dit karakter nog. Deze firma’s zijn vooral in de beginperiode de leerschool geweest van de ondernemers, welke later de zuivere installatiebedrijven stichtten; juist evenvoordeeerstewereld
oorlog werd in ons land de eerste trans- formatorenfabriek opgericht en was er reeds een draad^ en kabelindustrieeneen
schakelmateriaal ontstaan.
Meer en meerontstonden erdus in ons land electrotechnische fabrieken, die zich op een speciaal terrein bewogen. In 1907 werd de gespoten metaaldraadlamp op de marktgebracht. In 1911 bijhetbezoekvan dePresidentvandeFranseRepubliekwerd in ons land voor de eerste maal met ge
bruikmakingvanzgn.prikkabel electrische illuminaties uitgevoerd. Steeds verder drong de electrotechniek in het maat
schappelijk leven door.
Webeginnennu,natweewereldoorlogen en een economische crisis als nog nooit hebben plaats gevonden, te beseffen, dat
„de vooruitgang" slechts een zeer een
zijdige en een in hoofdzaak technische is geweest.
Pioniers
In 1898 was de electrotechniek nog een zeer jonge plant en niets verraadde nog totwelk een machtigeboom deze techniek zou uitgroeien. Door de natuurkundigen werd naarstig gezochtomdevele leemten, welke de electriciteitsleer nog bezat, aan te vullen. Maar reeds waren de eerste practische toepassingen in het maatschap
pelijke leven doorgedrongen, door het werk van Wheatstone, Valeyen Siemens, die in 1866 de eerste dynamo's vervaar
digden, door Edison,die in 1881 de gloei
lamp bracht en door vele anderen. Men was in de beginne in ons land aange
wezenopdebuitenlandseelectrotechnische industrie, die hier en daar, maar vooral in Engeland en Duitsland opkwam. Tot in 1882 te Slikkerveer de eerste electro
technische industrie in ons land werd gesticht, welke zich toelegde op de ver
vaardiging van electrische machines en apparaten voor de scheepsbouw industrie, die een periode van expansie inzette.
Hieren daar waren in de grote stedenvan ons land particuliere centrales, die voor
namelijk gelijkstroom leverden voor ver-
Automatisering
Eerst na de eerste wereldoorlog toen in het machinepark de automaten hun intrede deden, kreeg iedere machine pas zijn eigen motor en eerst in onze tijd zijn alleuiterlijkzichtbareoverbrengingen ver
dwenen, is de motor dikwijls ingebouwd en bezit één werktuig dikwijls meerdere aandrijfmotoren.
Iets heel eigenaardigs is bij deze ont
wikkeling in de achter ons liggende 50 jaren op te merken. De stoommachine is uit de werkplaats en de fabriek dwenen, maar we vinden hem in geper- fectionneerde vorm terug in de geweldige turbines van onze centrales. Het is alge
meen bekend,dat een electrische machine verhoudingsgewijze goedkoper en lichter is, naarmate zijn vermogen groter wordt.
Terwijlook bij eenmachine meteengroot vermogen het rendement groter is, dan bij een met een kleiner vermogen. Voorts is het mogelijk de generatorenin de trales altijd goed te belasten. Men zou in 1900 gedacht kunnen hebben, dat de energieverdeling het best gediend
ver-
voor
cen-
zou
7'
ELECTRO RADIO MERCUUR
Nr. 74 BIZ. 245
De eerste wereldoorlog, gaf na de eerste chaotische periode een geweldige uitbrei
ding aan de Nederlandse electrotechnische Industrie en aan het ambacht. Plotseling was men van het buitenland vrijwel afge
sneden, zodat de Nederlandse industrie een geweldige vraag te verwerken kreeg, die stimulerend op haar groei werkte.
Soms was dit een te snelle groei geweest, die geen stand kon houden, toen men weer tot enigermate normale omstandigheden was teruggekeerd. Tot een van de oudste electrotechnische industrieën van ons land is die van de meetinstrumenten te rekenen, reeds in 1900 werd deze industrie in ons land gevestigd. Deze industrie kreeg ook in de eerste wereldoorlog zijn grote kans.
Zelfbeschikkingsrecht over on s Electriciteitsrantsoen!
JRegle ment erin gr zond er
voldoende reden?
Onder alle groepen middenstanders heerst reeds geruime tijd ontstemming over de nog altijd voortdurende beperking van etalage- en reclame-verlichting. Of er binnenkort een einde van deze beperking te verwachten valt, staat nog zeer te bezien.
Belangrijk was echter het pogen van de Am
sterdamse Middenstandscentrale om deze kwestie eens voorgoed en duidelijk uit de doekjes te laten doen door niemand minder dan de heer ir. L. Vos, directeur van het Amsterdamse Gemeentelijk Electriciteitsbe- drijf.
Aan de geringe opkomst zou men bijna willen afleiden, dat deze toch zo belangrijke kwestie niet die belangstelling geniet welke ze ver
dient. Terwijl de uiteenzetting van ir. Vos zeker in bredere kring bekendheid waard is.
Interessante uiteenzetting De heer Vos immers liet zeer duidelijk voelen dat het huidige rantsoeneringsbeleid niet door de gemeentelijke bedrijven wordt gegeven:
deze worden zelf ook geleid; eerst door het Rijkskolenbureau en vanaf binnenkort te verwachten datum door de directeur-generaal voor energievoorziening. De directeurs der energiebedrijven zijn in deze kwestie geen partij — en zeker niet aan de middenstand vijandige partij.
Beginnende bij het ogenblik van de bevrijding ging spr. tamelijk uitvoerig in op de geschiede
nis van het verbod van etalage en reclame-ver
lichting; scherpe rantsoenering was inderdaad noodzakelijk wegens een totaal bntbreken van kolen. Na 1946 begonnen velen in de mening te verkeren dat er wel kolen genoeg waren;
dit was echter geenszins het geval. Indertijd heeft spr. in een tweetal besprekingen met de Middenstandscentrale dit ook reeds uit
eengezet.
Sinds de zomer 1947 kan echter niet meer ge
zegd worden, dat de kolenpositie buitengewoon gevaarlijk is; ze mag bevredigend heten. In bepaalde gevallen werd weer toestemming tot ruimer verbruik gegeven.
1
verband met machinegebrek.) In het voorjaar is de bepaling afgekomen, dat ook in de Jubileum-feestweek etalage- en reclamever- lichting branden mag.
Stuivertje wisselen der moeilijkheden Nu de kolenpositie echter vrijwel bevredigend geacht mag worden komt er echter een andere factor mee spreken.' Dank zij de voortgaande industrialisatie in Nederland wordt daarvoor meer en meer stroom gevraagd — terwijl de machines meestal nog de oude, minstens voor
oorlogse, beestjes zijn. (Friesland met een splinternieuwe centrale staat ‘er gunstig voor!
Het is de enige provincie waar niet tot 1952 een tekort aan stroom-leveringsmogelijkheid gevreesd wordt!) !
Deswege wordt binnenkort heel de stroom- levering onttrokken aan het Rijkskolenbureau en gelegd in handen van de directeur-generaal voor energievoorziening. Vooraleer er echter, in de komende herfst, een beslissing genomen zal wordèn, wordt de zaak, eerst nog eens grondig bekeken en bestudeerd.
Wij menen, aan de hand van: het deze middag besprokene, wel te kunnen jZeggen, dat hier veel zal afhangen van de vraag: zal heel de Middenstand in deze kwestie eens één lijn trekken ?
;
! Buizen-ontwikkeling
In 1916 werden de eerste in Nederland gefabriceerde röntgenbuizen op de markt gebracht en er ontstond een röntgenappa- ratenfabriek. Werd aanvankelijk de elec- trische gloeilamp in de plaats van het gasgloeikousje of de petroleumpit ge
monteerd en behielden de electrische ver- lichtingsornamenten nog lang het uiterlijk van hun voorgangers voor gas of petro
leum, ook op dit gebied begon het weten
schappelijk onderzoek van het licht in de constructie van de electrische verlichtings- ornamenten en voor de daarvoor gebruikte materialen practische resultaten op te leveren. Ook voor de vervaardiging van electrische verlichtingsornamenten ont
stond in ons land een industrie. De tegen
woordige leidingsaanleg heeft een hele ontwikkelingsgeschiedenis doorgemaakt.
Maakte men in het begin vooral op het platteland veel gebruik van spanleidingen, ook in fabrieken, later na verbetering en het goedkoper worden van de kabels ver
dwenen de netten in de grond.
In de huisinstallaties maakte men in het begin alles in het zicht. Allerlei soort buis werd toegepast, waarvan de bekendste wel de zgn. Bergmannbuis was. Al spoedig begon men, toen men de geheel gesloten buis begon toe te passen, alles in muren en plafond weg te werken. De lasmethodes verbeterden en met de betonbouw kwam het centrale lasdoossysteem in zwang.
In het begin heersten er wat betreft de te gebruiken stroomsoorten, spanningen, afmetingen en uitvoering van installatie- materiaal en apparaten enz. chaotische toestanden. De normalisatiegedachte heeft hier in orde gebracht en al is deze ont
wikkeling nog niet ten einde en zal ook geen einde kunnen hebben, dit kan worden vastgesteld: de waarde van de normalisatie is zo groot geweest voor de ontwikkeling van de electrotechniek, dat het een van haar bestaansvoorwaarden is geworden en niet in geld
fabelachtige groei van de electrotechniek ontstond er een grote behoefte aan goed beoefenaars. De opleiding in
!
;
;
Actie noodzakelijk Over enkele maanden wordt in deze kwestie:
al of niet etalage- en reclameverlichting, een beslissing verwacht.
Voor die tijd zal het nodig zijn, dus op zeer korte termijn, dat de hele middenstand als een man staat achter hen, die namens deze middenstand de kwestie zullen gaan bespre
ken, dat men niet kome met verschillende ver
langens uit de verschillende branches.
Minima die zeker bereikt moeten kunnen worden zijn:
a) dat de detaillist zelfstandig over het hem toegestane rantsoen zal mogen beschikken.
De huismoeder mag met haar stroomrantsoen doen naar goeddunken, waarom de detaillist niet? Lijkt dit niet op reglementering omwille van de reglementering?
b) dat etalage en reclame verlichting onder dezelfde bepaling zullen vallen om onbillijk
heden en tegenstrijdigheden te voorkomen.
c) dat deze verlichting juist na de spitsuren worde toegestaan. Zoals de regeling heden geldt, heeft men de vrij zonderlinge figuur dat (met name in Amsterdam, maar vermoe
delijk ook wel elders) juist op de spitstijd de centrales ook nog met winkel- en etalagelicht belast worden, terwijl dit later op de avond beduidend beter te dragen ware. Dit zou zelfs in het belang van de energiebedrijven zijn!
Er worde bijtijds actie gevoerd, maar dan in eenheid van heel de middenstand!
Herziening gewenst Door deze verruiming' van de kolenpositie was een herziening van het gehele vraagstuk gewenst geworden. Besprekingen zijn gevoerd, enquêtes gehouden (waarbij spr. adviseerde etalage- en reclameverlichting toe te staan), maar hier bleek het funest, dat de Middenstand het onderling zelf niet eens was. Zodat nog steeds de regeling geldt:
etalageverlichting mag branden vanaf 'n half uur na zonsondergang tot sluitingstijd; een io W lampje ter bewaking is voortdurend toe
gestaan.
In de weken van St. Nicolaas en Kerstmis mag de verlichting tot 10 uur branden. (Tilburg heeft een eigen, ietwat afwijkende, regel, in
i
Waldorp gaat Naaimachines fabriceren
ductie zal worden verkocht, zal via de Gezien de enorme vraag naar naai-
machines overal ter wereld, heeft de normale handel geschieden,
directie van de N.V. Waldorp Radio te De nieuwe Waldorpnaaimachine is een
’s-Gravenhage besloten, electrische naai- Zwitserse uitvinding, die buiten dat land machines te gaan fabriceren. nog onbekend is. De fabriek heeft licentie
In de loop van 1949 hoopt men met de verkregen om voor de gehele wereld te productie te beginnen. Voorlopig zullen produceren.
200 tot 300 arbeiders in deze nieuwe is uit te drukken. Door de
Waldorp Radio zal de nieuwe bedrijfs- industrie werk "kunnen" vinden'"Reeds het tak uit eigen middelen financieren. Met
__ de Zwitserse producent- zal technische zienlijke produaie" te^bereiken. De afzet doch geen economische samenwerking
... bestaan.
geschoolde
de onderneming zonder een theoretische basis werd onmogelijk. Dit verschijnsel
niet alleen in de electrotechniek volgend jaar denkt men een vrij aan
trof men
in Nederland, waar een deel van de pro-
aan. i
Bk. 246 ELECTRO RADIO MERCUUR Nr. 47
Exposanten op de 51ste Jaarbeurs
Vredenburg
standnummer FIRMA EXPOSEERT
1—5 Philips' Verkoop-Mij voor
Nederland, Eindhoven Microfoons, zaklantaarns en -lampen, toestellen en onderdelen voor zenders, radio
toestellen, versterkers, onderdelen, kathodestraal- e.a. buizen,fotocellen, autolaad- gelijkrichters.
Electrische verwarmingsdeken, vloerwrijver, wasmachines, wringers, electrische kachels.
Band enstrips, buizen en slangen, plasticfolie, rubberaderdraad en -snoer, rubber- mantelleidingen, rubberaderkabels, verwarmingskabels.
Scheltransformatoren, sleepcontacten, schellen, deurdrukkers en -openers, druk- boutons, volumeregelaars voor radiodistributie.
Conex universal lasdoppen.
Technische en electrotechnische materialen, kunstharsen, frictieplaten, remvoering, plaatmateriaal.
Phonochassis metsaffier pick-up, Eacyphones voor kleine en grote gebouwen, voor- schakelapparaat, fluistersprekers, soldeerbout, strijkijzer, zonnekachel.
Electrische verwarmings- en huishoudelijke apparaten, electrische ovens.
Hoogspannings-, laagspannings-, spaarlek-, verhuis- en andere transformatoren.
Weide-afrasteringsapparaten.
Electrische kachels, strijkijzers, theelichtjes, zijden rokkappen.
Call-phone, wire-recorder, niramphone, onderdelen en toebehoren voor televisie, idem voor F. M. ontvangst, industrie-apparatuur.
Installatiemateriaal, verlichting, huishoudelijke apparaten.
Batterijen, droge elementen.
Torotor onderdelen, Starline G.I.C. producten (diverse trafo's), Triplet meters, soldeerbouten en platenwisselaar.
Strijkijzers.
Microfoons, automatische gramofoonplaten-wisselaar, radio, gramofoon-meubelen, radiotafels en kasten.
Montagedraad, litzedraad, profielkoper, montageband.
Droge batterijen, elementen.
Radioapparaten.
Electrische meetinstrumenten voor het testen van materialen, radio-onderdelen, schakelmateriaal, meetapparatuur, draadwikkelmachines, gramofoons.
Hubro variatoren, buisbuigers, trekveren, soldeerbouten, riemschijftrekkers, anker- testapparaten, boormachines, weide-afrasteringsapparaten.
Installatiematerialen, huishoudelijke apparaten, verlichting, wasmachines, haarden, fornuis, vleesmolen, cutter, weegmachines.
Radiotoestellen en onderdelen, gelijkrichters, infraroodstralers, gehoorapparaten, donkere kamer-lampen.
Strijkijzers, kookplaten, waterkokers, straalkachels enz.
Scheepsverlichting.
Isolatoren voor weide-afrastering, afspan-isolatoren.
Electrische dompelapparaten, verlichtingsglas en -ornamenten, huishoudelijke apparaten, radiotoestellen en onderdelen, lijnkiezers, buitendeurtelefoon.
Kristal pick-ups en elementen, reporter-microfoons, celmicrofoon, distributie- regelaar, potentiometer, volumeregelaar, guitaarcel, koppelingstuk.
Electrische apparaten, stofzuigers en -onderdelen,elemententransformatoren,passe- mentstangen, naaimachinegarnituren.
Aetherkruiserradio, Mistralstofzuiger, Cossorbatterij-ontvanger, staafantenne.
Electrotechnische artikelen.
6/7/8 R. S. Stokvis, Rotterdam
9 Hollandsche Draad- en
Kabelfabriek, Amsterdam Nedap, Groenlo
663
Ramie Union, Enschede Corodex, Zandvoort Hapé, Amsterdam Inventum, Bilthoven S. Biederman, Amsterdam Koltec, Breda
C. J. Biesta, 's Gravenhage Amroh, Muiden
1018/20 1024 1047 1048/50/52 1053 1075 1078 1081
Claessen &Co, Amsterdam Sure-a-lite, Utrecht Haraf, 'sGravenhage 1082/84
1085/87 1083
Nijkerk, Amsterdam Wilkafoon, Tegelen Pope, Venlo
Herberhold, Utrecht Waldorp, ’s Gravenhage C.N.Rood, 's Gravenhage 1088
1090/92 1094 1107 1116/18/20 1134
1135 (en 1055) Heybroek-Zélander, Am
sterdam Thabur, ’sGravenhage Sinus, Zeist
i
1139/51 1140/52 1153
RudolfBlik, 'sGravenhage Tuynman, Amsterdam Thovip, Amsterdam Holtring, Haarlem Ronette, Amsterdam Meuskens, Amersfoort 1166/70
1194 1196 1204 1205 1212
A.N.R.U. Amsterdam Heco, Amsterdam 1224
1227
Croeselaan
Gebouw of vak enstandnummer
J. Stad, 'sHertogenbosch Hubrc, Breda
R. S. Stokvis, Rotterdam Invico, Weert
Van Rijn, 'sGravenhage Rood, 'sGravenhage Electrofact, Amsterdam Heemaf, Hengelo
Plastic-grondstoffen, spuit- en perspoeders.
Divers hulpgereedschap.
Rijwiel Solex.
Buizen voor electrotechnische doeleinden.
Schakelmateriaal, draad en kabel, electrische huishoudelijke apparaten.
Electrische meetinstrumenten.
pH meters, relais, geleidbaarheidsregelaars, machine tijdschrijvers.
Aanzetters en regulateurs, afstandschakelaars met thermische beveiliging, noog- laagspanningsapparaten, buisveiligheden, volt- en ampère-meters, scnaxeiaa , kastenbatterijen enz.
C 9 C 19 D 23/25/27 D 36 G 6 G 8 G 21 G 21
ELECTRO RADIO MERCUUR
Nr. 47 Blz. 247
Croeselaan
Gebouw of vak
enstandnummer FIRMA EXPOSEERT
G 40/42/44/46 G 48
G 24 G 54/56/58 G 72 (en L 6) I 107
K 24/26 L 18/19
Puntlasmachines, lastoestellen, lasstaven, gelijkrichters voorhetladen vanbatterijen, meetinstrumenten, magnetische filters enz.
Electromotoren.
Lasmachines, handbandschuurmachinés, cirkelzaagmachines, electromotoren, scha- kelapparatuur, meetinstrumenten, armaturen.
Kastenbatterijen, motorbeveiligingsapparaten, afstand- en regelapparatuur, huis
houdelijke apparaten.
Brandblusinstallaties, condenspotten, droogovens, bankschroefjes, ketels voor ver
warming.
Ladders voor de electrotechniek, trappen w.o. opvouwbare.
Electrisch schakelmateriaal.
Gereedschappen voor industrie en ambacht, beveiligings-middelen voor lassers, buisladders.
Philips' Verkoop-Mij voor Nederland, Eindhoven Claessen & Co., 'sGraven-
hage Elharo, Rotterdam
Electrocentrum,Amsterdam Nierstrasz, Amsterdam De Krijger, Amsterdam Unirat, Amsterdam R. S. Stokvis, Rotterdam
Louvres voor T.L. buizen Zoals bekend, worden bij verlichting door middel van TL-buizen, vaak zgn.
louvres gebruikt om de kale buis „aan te kleden" en hét licht wat te verstrooien.
De Technische IndustrieRetekte Arn
hem zond ons een monster van zulk een door haar in de handel gebrachte louvre, de Fluoretek louvre. Het bijzondere van deze Fluoretek is wel,dat ze door middel van lipjes op de buis zelf bevestigd wor
den; er komen dus geen afzonderlijke montagekostenof-moeilijkhedenmeerbij*
Ook de breekbare en moeilijk te reinigen glasplaten vervallen geheel zowel als elk ander armatuur..
Oude materialen voor nieuwe doeleinden
•i-
Materiaal dat reeds vóór Christusge- Voor condensatoren en isolatiemateriaal hruikt werd voor huishoudelijke doel
einden, wordt heden ten dage in de electrotechniek voor de nieuwstesnufjes benut.
in de vrije lucht heeftmen graag dichtge- sinterd materiaal; voorgebruik invacuum zijn stoffen met een fijne poreuze struc
tuurook goed bruikbaar.
In het artikel wordt, aan de hand van rijk fotomateriaal, diagram en formules, uitvoerig de bereidingswijze van de kera
mische onderdelen voor electrotechniek beschreven zoals deze in Eindhoven toe- Vele eeuwen voor het begin onzer jaar
telling bestond er reeds een „keramische"
industrie(pottenbakkers-industrie) dieplas
tische grondstoffen bewerkte. Het proces
was zeer eenvoudig meestal: de grondstof gepast wordt, werddoormiddelvaneenvloeistofkneed
baar gemaakt, in vorm gebracht en dan
„gebakken." Degrondstoffen warensteeds van minerale aard (vooral kleisoorten).
Er was feest
Op 4 Augustus jl. herdacht de heer A. Valkenberg het feit, dat hij 25 jaar
Toen aan het eind van devorigeeeuw geleden zijn zaak in de Kinkerstraat te het demonteren) gemakkelijk geschiedt, * de electriciteit een grote rol ging spelen, Amsterdam opende. is het reinigen eveneens zeer eenvoudig, bemerkte men al spoedig, dat keramisch Talrijke felicitatieswarenvanallezijden De Fluoretek louvres zijn van uiterst materiaal hiervoor belangrijke diensten binnengekomen. licht metaal gemaakt en kreukbestendig, kon bewijzen. Zo bijv. porseleinvoor iso- Door het personeel werd een tegel- terwijl tenslotte het Kema-rapport beves- latoren en andere electrotechnische arti- tableau aangeboden, waarop een afbeel- tigt, dat een lichtabsorptie van slechts 'kelen. dingvandezaak,zoalszijertegenwoordig 15 % gevonden werd,zodattoteen nuttig Groteveranderingen ontstonden bij de uitziet, ook eenvoorstellingisgegevenvan rendement van 85 % kan worden gecon- opkomst van de hoogfrequentietechniek; dezeerbescheidenwinkelinhuishoudelijke cludeerd.
en over deze nieuwe wegen vertelt een artikelen, die de Heer V. op 4 Augustus uitvoerig artikel in Philips Technisch 1923 in de Kinkerstraat 266 opende.
Tijdschrift van Juli 1948. Ondanks alle groei die de zaak reeds
Doordat de constructie (en dus ook
s
:
■
Wij zouden ons alleen willen afvragen of de lichtroosters niet ietwat dicht bij elkaarstaan.Menzouookdevraagkunnen stellen of het bevestigen van de lipjes aan de T.L.-buis zelf geen ongunstig effect kan hebben op de plaats van be-^
vestiging.
Tijdschrift van Juli 1948.
De vroeger gebruikte stóffen: porselein meegemaakt heeft, lijkt het momenteel en steatiet bleken voor hoogfrequentie- meer alsof zij in een eng keurslijf is ge- techniek niet bruikbaar wegens de hoge wrongen. Waren er geen beperkende diëlectrische verliezen die zij opleverden, bepalingengeweest,dieverbouwingtegen- Bij de keuze vangrondstoffen voor iso- houden, dan zou de.omvang van de zaak latoren en condensatoren dient immers reeds geheel anders zijn geweest,
rekening gehouden te worden met het feit,datiedereisolator,diezich bevindtin een electrisch wisselveld een deel van de electrischeenergiezalomzettenin warmte.
Vanzelfsprekend is dus de aard van het materiaal hiervan grote betekenis.
De Fluoretek louvres worden geleverd Op onze vraag aan een der oude ge- voor fluorescentiebuizen vande volgende trouwen van de firma,hoe hij de enorme types: TL 18 watt, TL 20 Watt, TL 25 groeivanhet bedrijfverklaarde,vatte deze Watt en TL 40 watt.
zijn mening als volgt samen:
le. voor alles zorgen, dat hetdagelijks werk geen sleur wordt, doch elkedag fris Bovendien wordt de keuze van kera- tegenover de werkzaamheden staan en er mische stoffen als constrüctiemateriaal op bedachtzijn steeds weernieuwe denk- mede bepaald doorhetfeit datzowel hun beelden voor het opvoeren der verkoop vorm als hun chemische samenstelling in te ontwikkelen;
hoge matestabielzijn. Hierbij isweervan 2e. dit sluit in een geestdriftige, nim- invloed de uitzettingscoëfficiënt van de mer verflauwende toewijding;
3e. . hetvoornaamste:juistbegrip
• Toepassingsgebieden van deze kera- de klant, de leverancier en de medewerker mische stoffen zijn o.m. de electronen- in het bedrijf: maakt deze drie groepen huiden,waarzij gebruiktworden vooron- van mensen tot uw vriend en uw succes dersteuningen en isolerende elementen, is verzekerd.
H. G. de Jongh in ’t koper Op 17 September 1923vestigde de heer H.G.deJongh zichaandeHoutmankade te Amsterdam als Electro-, Medisch- en Radiotechnisch bureau. In 1946 kwam de zaak op de Haarlemmerdijk 163. De heer DeJongh leidde veeljonge mensenoptot vaklieden, theoretisch en practisch ge
schoold. Hij is lid vanhetL.I.C. vanafde oprichting.
stof. voor
!
'
v
lb-
.
ELECTRO RADIO MERCUUR BIz. 249 Nr. 74
f 3,— indien hethuurkoopbedrag s
meer dan f 50,— bedraagt;
f 6,— indien hethuurkoopbedrag meer dan f 400,— bedraagt;
f 10,—indien hethuurkoopbedrag meer dan f 5000,— bedraagt.
Mededelingen
van de vakgroep :D
etailhandel in electrischeV
erbruikstoestellen enV
erlichtingsartikelen■
SECRETARIAAT:
KEIZERSGRACHT 606, AMSTERDAM C.
TELEFOON 40027 Deze kosten a, b, c en d mogen dus in
rekeningworden gebracht in tegenstelling met manier I waar voor deze kosten in totaal 1/3 % per maand mag worden berekend. Men heeft hierbij dus geen vrijekeusomheteen ofhetandertedoen, maar in gevallen welke vallen onder manier I (hoogstens f400,— en 18 maan
den)magmenberekenen1/3 %permaand voor genoemde kosten en in de gevallen welke voorkomen onder manier II mag men dewerkelijkgemaakteen/ofte maken kosten onder a, b, c en d berekenen.
Ditlaatstewil duszeggen,datmengeen zegel, incasso en porto en informatie-
Verkoop op Afbetaling
Prijzenbeschikking verschenen
In de Staatscourant van 2Q Julijl.
werd gepubliceerd: De Prijzenbeschik
king Verkoop op Afbetaling, welke i October a.s. in werking treedt. Deze beschikking zouden wij letterlijk in dit blad kunnen laten afdrukken, maar gezien de wijze van redigeren dezer beschikking zou een dergelijke mede
deling voor zeer vele onzer lezers van geen nut zijn. Het is daarom, dat wij hier laten volgen een beschou
wing,welke voor ieder begrijpelijk en bruikbaar is.
Het doel van de beschikking is voor afbetalingen en/of huurkoop transacties de vergoedingen vast te stellen, welke hoogstensaande kopersinrekeningmogeii worden gebracht.
Nuzouhetzeer eenvoudigzijn wanneer de beschikking alle gevallen over „een kam zou scheren". Dit is echter niet het geval en daarom zullen wij trachten de verschillende mogelijkheden aan te geven en toe te lichten, opdat men weet waar men zich bij de berekening van de ver
goedingen aan heeft te houden.
Wij beginnen dan met de meest voor
komende gevallen, nl. dat een zgn. huur- koopcontract wordt afgesloten tussen de handelaar en de koper, waarin is vastge
legd, datgene wat op de overeenkomstbe
trekking heeft en waarbij voornamelijk is vastgesteld de looptijd en het per ter
mijn te betalen bedrag. Wanneer de ter
mijnen voorbetalinghoogstens één maand zijn, kunnen drie verschillende manieren van berekening van de vergoeding voor
komen. Deze drie manieren zullen wij achtereenvolgens behandelen.
Manier 1. Wanneer het huurkoop-be- drag (dus de contantprijs na aftrek van de zgn. aanbetaling) niet meer bedraagt dan f 400,— en.de looptijd niet meer is dan 18 maanden, mag men alsvergoeding berekenen:
Over ’thuurkoopbedrag 3I4%permaand plus nog 1/3 per maand.
Hier volgt een voorbeeld:
Het huurkoopbedrag is f 300,— en de looptijd is 12 maanden.
Als vergoeding mag worden berekend 12 X 3/4 = 9 % plus 12 x 1/3 = 4 %.
Totaal dus 13 %. Het totaal bedrag,dat de koper in dit voorbeeld moet betalen
is dus: f 300,— plus 13 % van f 300,—
wordt totaal f 339,—.
Zou indit geval de looptijdinplaatsvan 12 maanden bijv. 18 maanden zijn dan zou er als vergoeding berekend mogen
worden 18x3/4 == 13,‘5 % plus 18x 1/3 kosten mag berekenen wanneer men deze
= 6 % of totaal 13,5 en 6 = 19,5 % of kosten niet werkelijkheeft ofheeft gehad, in geld uitgedrukt f 300,— en 19,5 % Zoals biiv- incassokosten mag men niet berekenen als de koper de betalingen aan de zaak van de handelaar komt brengen.
Deze berekening zal voor allen wel Ook mag men geen twee of meer malen incassokosten berekenen als men bij de
zelfdekoperovertweeof meer huurkoop-
= f 358,50.
duidelijk zijn, maar ik hoor al vragen waarom 3/4% per maand en dan boven
dien nog 1/3 % per maand is vastgesteld, posten disponeert.
Eenvoudiger zou toch zijn om éénper- Informatiekosten mogen niet worden centage per maand te noemen. berekend, als de koper nog afbetalings- Inderdaad zou zulks eenvoudiger zijn verplichtingenheeftlopen,welke minstens wanneer niet, zoals hiervoor gezegd, ook 75 %per termijnbedragen van de nieuwe nog andere manieren voor het berekenen overeenkomst en dit geldt ook als de van de vergoeding in het geding waren, afbetalingsverplichtingen van een vorige Ter verduidelijking diene,dathet percen- overeenkomst, minder dan een half jaar tage van 1/3 %, dat boven de 3/4% per geleden nog bestonden,
maandberekend mag worden, in manier I Na deze toelichting over manier I en gezien moet worden als vergoeding voor manier II blijft nog over manier 111.
zegel-, informatie- en incassokosten. De nu volgende toelichting-inzake manier II zal het de lezers duidelijk maken.
Manier III.
Onder manier III vallen alle overeen
komsten met een looptijd van meer dan 24maanden,ongeachthoe groothethuur- Zoals gezegd geldt manier I voor de ^^fjeleg'evallen wordtin debeschik- gevallen, dat het huurkoopbedrag met kJ™1 n*er|oedi genoemd. Dehande- meer danf400- bedraagten de loopujd See“^kooptransacties aan wil niet meer dan 18 maanden. Nu gaan wij iaar> Q1C . f' .--j
degevallen bezien, dat ’thuurkoopbedrag gaan, waarvan P J ... . <•
meerdanf400‘ bedraagten/ofde Iood- maanden is, moet daarvoor bij het direc- tijdlangeris dan 18manden doch niet altn“en«“daïteH”"
ZT •“ 2vt^dfi"' berekelid ’SSZ »»4 * gj
3^ Perinnendoverhethuurkoopbedrag 1'ïS
en bovendten ma8 weiden berekend; Xiftelijk i» v;t-,tgelegd ineen huurkoop- contract of overeenkomst. Tevens moeten daarbij de afbetalingsbedragen gelijk of vrijwel gelijk zijn en de perioden tussen tweebetalingen hoogstenséén maandzijn.
Is dit laatste niet het geval dan mag de handelaar inplaats van 3/4% per maand slechts 5 % per jaar als vergoeding in rekening brengen, te berekenen over het saldo van het huurkoopbedrag, zoals dit telkens bedraagt vóór een betaling plaats vindt, plus de meergenoemde zegel-, incasso-, porto- en informatiekosten. Het schriftelijk vastleggen van de huurkoop- f 1,75 indien het huurkoopbedrag transactie is dus wei zeer belangrijk!
meer dan f 50,— bedraagt; ^ . . . , f 3,50 indien het huurkoopbedrag De informatiekosten.
meer dan f 400,__ bedraagt. Zoals hiervoor toegelicht mogen de Indien de koper elders woont: gemaakte en/of te maken informatie- Manier II.
a. Zegelkosten b. Incassokosten
Bij incasso door derden, de voor deze geoorloofde tarieven.
Bij eigen incassering, 15 cent per incasso;
c. Portokosten wegens toezending van kwijtingsbewijzen en saldobiljetten d. Informatiekosten
Indien de koper woont in de plaats waar de handelaar zijn bedrijf of een onderdeel daarvan gevestigd heeft:
y
U' ORNAMENTENFABRIEK
Sïegvgpt Uw eigen Belang!
Koopt en pousseert
Straalkachels, Theelichten, Kookplaten,
Strijkijzerelementen, Theelichtelementen, Bodemelementen, Kachelelementen, Verwarmingsspiralen Levertalleenaan
HJI. GrossiersenIndustrie
i
VOBA"-
Fabriek v. electrische apparaten en verwarmingselementen
ZAANDAM
OOSTZIJDE 238b Telefoon2310(K2980)
C. J. B I ESTA 99
Gloeilampen
StandWij komen1078,1opeetage,de a.s.hoofdgebotnJAARBEUR met een geheel nieuwe collectieZIJDEN EN PERKA LAMPEKAMPE1
in onze bekende prima uitvoering VERKOOPKANTOOR„VOBA”GLOEILAMPEN
DeConstant Rebecquestraat 96-102, ’sGravenhage
Electrotechnische- en Radiogroothandel
NIEAF
ELECTRO-TECHNISCHE HERSTELPLAATSA. J. WESTERHOF
SJERP &
JONGENEEL
Oostzeedijk340-tel.27641-Rotterdam
PHILIPS: versterkers, luidsprekers, microphoons, trechters enz.
PHILIPS: radio-onderdelen PHILIPS: service onderdelen
prompt uit voorraad leverbaar Vraagt inlichtingen of reizigersbezoek
UTRECHT
♦
j
DE NEDERLANDSE ' FABRIEK VAN DE BESTE
ELECTRISCHE MEETINSTRUMENTEN
DEN HAAG
PRINSEGRACHT 184-TELEF.33528C
Op korte termijn leverbaar:
Schakelkastengroepen in geheel bakeliten uitvoering tot maximaal 600 amp.
Fabrikaat Vynckier Frères, Gent.
Installateurs zend ons Uw schemateke- ningen waarop wij U met offerte en sa- menstellingstekeningenderkastengroepen kunnen dienen.
Importrice:
N.V. Handel Mij. Eléctro Metaal, A. C. v. RIJN.
Piet Heinstraat 102, Den Haag.
Telefoon 336144—321011
De oudjes doen het nog best
ft
JaUwU inalsoudedenieuwmeestelamp-bout-terug.gevallenJ.SLOTERKADEVolledigeof kachelBOSCHbeter.ontvangtgauwte.68M«F,Amsterdam-W.
Telefoon 81022
/ >
GISO-LAMPEN
Uw bezoek aan onze
stands 1139 t/m 1152
op de Ned. Jaarbeurs te Utrecht zal door ons op hoge prijs worden gesteld.
N.V. „C0R0DEX”
Nieuws op de JAARBEURS
te UTRECHT
van 7-17 September 1948
- in STAND 1204 (Ie verdieping) vaste Jaarbeursgebouw Vredenburg.
ELECTROTECHNISCHE
GROOTHANDEL
HAARLEM - KORTE SPAARNE 25
Telefoon 16255 (na 6 uur 29Ó05).
Kunstharsfabriek — Zandvoort
Electrotechnisch Installatiemateriaal
Lamphouders, Kapdragers, Armaturen40ci 60Watt,Plafondlamphoudersrechtenschuin Majolica’s, Schroefkoppen K. II en [ Kabelzadels,Contactstoppen,Koppelcontatt stoppen etc.
Levering via de Groothandel.
K.UI
P. HOLTRING
IndustrieeleenTechriischeHandelsmij.N.V.
Den Haag, Zuilingstraat 22-24, Telef. 116130.
BOBÉ Electro-lng. Bureau „Daniël’
HILVERSU M
STRIJK-PER8 EN
3n&ta£lateivc&!
BODEMELEMENTEN
KACHEL ELEMENTEN Tel. 9895—9844
Imrttan
en lossespiralen HARDING8-PROEFOVEN8 EN OVENS VOOR KERAMIEK- ,INDUSTRIE,verder ELEMENTEN
VOOR ALLE INDUSTRIËLE DOELEINDEN
Geen reparaties voor huishoudelijke doeleinden Ons devies: BOSSAER8 BETER*
Laat ons Uw neon-installaties verzorgen!
Wij zijn daarvoorspeciaalingericht,maken ontwerpen, begroten, verkopen en mon
teren door het gehele land.
TechnischBur.voorNEON-VERLICHTING
P. j. BUIS, ’s-GRAVENHAGE,
KONINGSPLEIN II, TEL. 392400-390418
MuUrte CONTROLLERS
SPILEINDSCHAKELAARS REMHEFMAGNETEN WALSSCHAKELAARS
de industrie
BOBt Beukenveo 9-11-13, Tel. 54161, lmsterdam-0.
Speciale schakelapparatuurAfvoorraad of redelijke termijnen voor
"Wij leveren uit voorraad:
Mignonilluminatiefittingenvoordea.s.feestdagen.
Schakelaars, Stopcontacten.
Balanslampen,geschikt voor laboratoria ctc.
Bajonetlamphouders 3/8" k.
PP AMSTERDAM-C.
Rapenburg 97 Telefoon 45352-51.136
MinHee teemt:
ffVONKA
• Walsschakelaars en buiszekeringkasten in gegotenalluminiumw.d.uitvoeringmetlosse pasvlakken, 60 Amp., 100 Amp., 200Amp.
• III-Groepskastjes 25 en 60 Amp. (type25).
• Kabelinvocren (type 35 en 17).
• Kabeleindsluitingen (type 13a).
• Ringventilatoren.
vin materialen, lichtfonteinen.
motoren enz.
VERHUUR
Glasomamenten in diverse uitvoeringen.
Nummertableaux met 5 nummers.
„Castellum” Wasmachinesmet motor
schijnwerpers,
(Utility en oliebad).
Schroefkogel Armaturen 40en 60 Watt (opaal).
voor
.
toneel.
kracht ILLUMINATIEVERLICHTING
Miokei N.V. v/h CLAESSEN & Co.
Hocfkadc667-671, DENHAAG, Tel.391563
Almelo — Amsterdam — Doetinchem
