KUNSTMATIGE KOUDE. Technisch commercieel vakblad. I ' ' ' ; \evcnstaande. afbeelding toont n lucht-gebluste schakelaar voor groot vermogen,

;

!

!

j

Technisch commercieel vakblad

111188

i

VEERTIENDAAGS VAKTECHNISCH TIJDSCHRIFT VOOR:

• Electrotechnische Installateurs

© Handelaren in electrische

verbruikstoestellen en verlichtingsartikelen

© Handelaren in radiotoestellen en -onderdelen

i

214

9e JAARGANG Nr 9 JANUARI 1954

IMMRgBBraaHQtt

KUNSTMATIGE KOUDE

<0

I

I ' ■ ' ' ;

\evcnstaande afbeelding toont

’n lucht-gebluste schakelaar voor groot ver­

mogen, welke in de Nelson Research Labora­

tories in de

i

vrieskamer wordt beproefd.

j.

I

i

i: •

j

: i v

i____

i

grondig van overtollig, loszittend

Dit geheel nieuwe product van de Ruton-fabrieken biedt

U schiUerende verkoopkansen. De Ruton VR 102 voor­

ziet in een langgevoelde behoefte. Dit is de betrouwbare beschermer tegen ziekten en een zekerheid voor hogere

haar en stof. Jeuk, huidziekten en infectie worden voorkomen.

Publieksprijs geheel compleet

f. 185-

melkproductie!

De Ruton Veereiniger wordt uitsluitend In Cistofa-verband geleverd.

Verbluffende resultaten

Op één der beste modelboerderijen in Nederland heeft de Ruton VR 102 proefgedraaid. Op de huid van een goed verzorgde stamboek-koe bleek zoveel stof en vuil te zitten, dat de ketel van de VR 102 na één keer reinigen geheel vol was... Nu de machine enige tijd in gebruik is, worden 20 koeien gereinigd voor de ketel vol is I

HET KWALITEITSMERK

RUTON HET NATIONALE PRODUCT

• •• . ■. . • . • •• •

BIBLIOTHEEK

\S&v,H,n<

E ^lectro _TECHNISCH R COMMERCIEEL ^adio M VAKBLAD ^{erij UUR}

^{,.v -...}

^m

^-

^ï'

^:'C

^{il '•}

REDACTIE EN ADMINISTRATIE:

Kalverstraat 35, AmsterdamC.

Telefoon 4D453 en 35253

ABONNEMENTSPRIJS: f 7.- per jaar;

voor ledenvandeaangeslotenvakorganisatiese.d.

f 5,— per jaar. Losse nummers f 0,40.

* t ,

UITGAVE VAN DE N.V. UITGEVERS MIJ. DILIGENTIA, AMSTERDAM

Postgirorekening 136 400 — Bankrekening Twentsche Bank

•.N:

zal 9 ^ons en ?

OVERDENKINGEN BIJ DE EERSTE AFLEVERING VAN DE NIEUWE JAARGANG

Bij hei verschijnen van het eerste nummer van de naam van het Nederlandse product op de bui- verlagen, terwijl bij de verwerking van de ver- Electro Radio Mcrcuur in 1954 vragen wij ons af, tenlandse markten en het stimuleren door de hoging in de kostprijs van het product, de kans wat wij in dit jaar in zakelijk opzicht zullen Nederlandse regering hiertoe medegewerkt, bestaat, dat de omzet ongunstig wordt beïn- mogen verwachten. Zal 1954 overeenkomstig Hoewel de concurrentie op de buitenlandse vloed,

het afgelopen jaar voorbijgaan, zal het beter zijn markten vooral de laatste tijd toeneemt, menen of zal het mogelijk een teruggang brengen? Het wij, dat het Nederlandse product zich toch zal is uiterst moeilijk hieromtrent enige voorspel- kunnen handhaven. Het hoog houden van de ling te doen. Vele omstandigheden, die wij voor kwaliteit zal echter een gebiedende eis zijn.

een groot deel niet in de hand hebben, zijn name­

lijk van grote invloed.

Allereerst hebben wij te maken met de wereld- constellatie, waarvan wel niemand een overzicht

Werkkrachten |

Ook het tekort aan goed geschoolde werk­

krachten is nog een moeilijk, punt. In dit ver­

band moet het worden betreurd, dat van rege­

ringswege zoveel propaganda wordt gemaakt Nu wij eenmaal het punt van de regerings- voor de emigratie. Vele bedrijven kunnen ~ge- maatregelen hebben aangeroerd, is het nuttig schoolde arbeiders zeer goed gebruiken en zien zal kunnen geven van het toekomstig verloop. te 2jen jloe het staat met vele andere overheids- vaak geen kans deze tegen de lonen, vastgelêgd Nochtans is niet* te ontkennen, dat wij, er in . maatregelen. Het zakenleven wordt hierdoor im- in.de C.A.O., in voldoende mate aan te trekken.- Nedcrland in hoge mate van afhankelijk zijn. mers in belangrijke mate beheerst. In en na de Na al deze gunstige en minder gunstige factoren Daarnaast kunnen allerlei persoonlijke omstan- oorlog is het bedrijfsleven door het in werking moet dan nog gerekend worden met het in wér- digheden die wij evenmin kunnen regeren, een treden van een uitgebreid stelsel van overheids- king treden van de publiekrechtelijke bedrijfs- onverwachtc wending teweegbrengen. maatregelen aan banden gelegd. Na verloop van organisatie.

enkele jaren was hiervan nog slechts een gering De uitwerking hiervan op het bedrijfsleven gedeelte van kracht. De tendens tot vrijmaking laat zich niet voorspellen. Het belang van een Iets meer exact kunnen wij worden indien wij van de handel heeft zich in vele opzichten ook in goede coördinatie zien wij zeker in, doch wach- het oog richten op de Nederlandse economie. 1953 voortgezet. Vele beperkende bepalingen ten voorlopig nog af, of dit door dè instelling Wij constateren dan, dat wij nog steeds in een voor' de uitvoer zijn inmiddels ingetrokken, de van de P.B.O.’s zal worden bereikt. Al met al opgaande conjunctuur leven, waarvan het einde mogelijkheid van het afsluiten van termijn- geloven wij niet, dat dit jaar alles „rozengeur en nog niet in zicht is. Dit is op zichzelf een zeer transacties werd uitgebreid, verbodsbepalingen maneschijn” zal zijn; vele moeilijkheden züllen f belangrijk punt, hoewel wij er rekening mede voor de verwerking van een aantal grondstoffen blijven bestaan. Deze moeilijkheden zullen door hebben te houden, dat als de top is bereikt, er werden ópgeheven, terwijl de overheid in niet de zakenman zelf moeten worden overwonnen, „:

weer een afdaling moet komen. Het is steeds de weinig gevallen daadwerkelijke steun verleende daarin kunnen wij hem niet bijstaan, veiligste weg gebleken dit wel te bedenken, ten- bij het oprichten of instandhouden van in­

einde tijdig maatregelen te kunnen nemen om dustrieën. Wel is het ons mogelijk, hém zijn taak te ver­

te voorkomen, dat een eventueel volgende neer- Ook ten aanzien van de belastingen kwam ' gemakkelijkendoor goede en snelle voorlichting , gang tevens een ondergang zou worden. De zegs- men het bedrijfsleven enigszins tegemoet: Jam- over alles wat tót de branche behoort, zowel op wijze „zakendoen is vooruitzien” .geldt hier wel mer genoeg zijn er factoren te noemen, die voor technisch als op commercieel gebied. Wij ge­

in het bijzonder.. . het bedrijfsleven een minder gunstige werking loven, dat een goéde samenwerking van veel nut Bezien wij de economie van ons land nader, hebben. Wij denken daarbij aan "de overigens kan zijn en geven onze abonné’s gaarne de yer- Bj™""

•dan valt het op, dat de export weer een behoor- noodzakelijke loonsverhoging van de werk- zekering, dat wij al het mogelijke zullen doen

* ilijkeomvang heeft bereikt. Ongetwijfeld hebben nemers. Dit zal de rentabiliteit van de bedrijven deze-te doen slagen.

O verheidsmaa tregelen

Economie

k

'■

■t

I ELECTRO RADIO MERCUUR

Organisatie

Het is ons een voorrecht plaatsruimte te verlenen aan de kortelings gekozen Voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Electrotechnische Werkgevers voor een inleidend woord in het jaar 1954.

Organisatie! Een woord,dat inonze tijd bete­

kenisheeftendoor allengraagwordtgebruikt, omdat wel gebleken is, dat de enkeling maar weinig kan beginnen. In deze tijd is men dan ook op vrijwel iederterrein bezigde bij elkaar behorendegroepensamentebrengeninorgani- satieverband.

De N.V.E.W. doetdat al tientallen jaren en niemandzalkunnenzeggen, dathaarorganisa- tiewerkvruchteloosisgeweest.Dithoudtechter nietin, datwijdurvenbeweren, datdegrootst mogelijke samenwerking werd bereikt. Welis­

waarismeninsommigedelenvanonslandzeer actiefen is degeest onderdeleden uitstekend, maarerzijnnog gevallen, datmenmeent, dat het betalen van de contributiede enigeplicht is, diemen alslid heeftte vervullen.

Aandeanderekantschuileneronderdeleden tochaltijdkrachten,diebereidzijnietstedoen en het ook kunnen, maar onopgemerkt blij­

ven.

Vaklieden met ervaring kiezen steeds HetbestuurvandeN.V.E.W.zichbewust,dat

organisatiewerkopzichzelfookgeorganiseerd moet worden, is reeds begonnen uit de leden krachten aan tetrekken, diehetbestuur zullen bijstaanbij debestuderingvan alleswat in het belangvande ledendient tewordengedaan.

Als ieder zich nubewust is van zijn verant­

woordelijkheidtenopzichtevandegehelegroep, dan gaanwij met vertrouwenhetjaar 1954 in, want dan werken wij metterdaad aan onze organisatie.

„STOTZ-KONTAKT"

’s werelds beste schakelaars en wandcontactdozen.

„TECHNISCHE” N.V.

de Const.Rebecquestr. 96-102

’S-GRAVENHAGE

Telefoon: K. 1700-330005

W. H. Hirdes Voorzitter N.V.E.W.

^Qondo

wasmachines, wringers en centrifuges

indegrootste verscheidenheid.

Verkoop van droogscheerapparaten

De kappers- en parfumeriebranche is niet in staat droogschecrapj^araten te repareren. Nog minder iszij in staatdecliëntdieaanschaffing vaneendergelijkapparaatoverweegt,behoorlijk vanadvies tedienen. Tegendezeondeskundige wijze van verkopen moeten wij ons verzetten.

De gedachte van de V.D.D. de kappers- en parfumeriebranche via een

provisiebasisbijdeverkoopinteschakelen,daar­

bij de te verlenen service overlatend aan de electrotechnischedetailhandel,vindenwijalles­

zinsredelijk. Naaronze meningzou doordeze samenwerking het belang van de consument beterwordengediend,danhetgevalzouzijnals de wensen van de kappers- en parfumerie- organisaties geheelzoudenworden ingewilligd.

In het maandblad „Parfumerie” dd. 15 No­

vemberjl.,troffenwijopbladzijde26eenartikel aan, dat betrekking heeft op de verkoop van droogscheerapparaten. Zoalsbekend, isdever­

koop van de meest gevraagde droogscheer­

apparateninhandenvandeV.D.D.(Vereniging vanDetailhandelareninDroogscheerapparaten)

Deverkoopvan deze apparatenvindt plaats viadeelectro-technischcdetailhandel.Tegendit alleen-verkooprecht maken de kappers en par- fumeriederaillistenbezwaar.Zijvoerenaan,dat opgrondvandeverwantschapderbehoeftende verkoop vandroogscheerapparaten zeker in de kappers- en parfumeriebranche thuishoort en wensenopgronddaarvanalseenvolwaar’diglid indeV.D.D.tewordenopgenomen.Daarechter kappers en parfumeriedetaillisten geen enkele serviceop hetbetrokkenapparaatkunnen ver­

lenen, is de V.D.D. van mening, niet aandeze wenstegemoettekunnenkomen.Wijvoelenons naar aanleiding van het bovenstaande artikel gedrongen,onsstandpuntindezekwestiehierte bepalen. Aanelke detailliststelt de wet zekere eisen van bekwaamheid, te weten handelsbe­

kwaamheidenvakbekwaamheid.

Fabrikantcn Importeur;

GEBR. TIMMERMANS

KESSEL-VENLO

Voor veilige Installaties V.D.D.-lid op

ELECTROTEC H NISCH INSTALLATIEMATERIAAL van

N.V. vjh Nierstrasz

PlantageMiddenlaan62 - AMSTERDAM-C.

Uitsluitend eerste klas artikelen vol­

doende aan de voorschriften.

Eind 1953 arriveerde op Schiphol een klein aantaluit hetnoordelijke ge­

deelte van Zuid-Amerika afkomstige sidderalenbestemdvoor„Artis”.

De vijfsidderalen, die in „zwak- en sterkstroomdoen” —beschikkeninhun staartoverdrieelectrischeorganen, on­

geveer van zwak- tot sterkstroom toe.

Onder het zwemmen geven zij voort­

durend zwakke stroomstootjes af, ter-, . wijl, hij verontrusting ofprooibepaling spanningsstotenvan500tot600voltmet een energie van 1000 watt gedurende gemiddeld 0,002 seconde gegeven wor­

den.

Spotlight»

Voetlichten Henen Projectie Floodlighta Zoeklichten XJchtrcgelaan AuLKJeurwielen Kleurfiltermat.

Weerstandenenz.

Hoewel wij de „Vestigingswet kleinbedrijf”

nietinalleopzichteneensuccesvinden,achten wij deze eisen redelijk en noodzakelijk. Wordt hieraan niet de hand gehouden, dan komt de verkoop van allerlei artikelen nog meer dan thans reeds het gevalis, in handen van detail­

listen,dietotaalonbekendzijnmethetproduct datzijverkopen.Datditnietinhetbelangvan deconsumentis,lijktonszondermeerduidelijk.

Fabriek van

Speciale VerJichtingsapparaten AMSTERDAM-Z.

r. Ostadestraat228-230-Tel.720485 Vraagt prospectusI Ook verhuur1

ELECTRO RADIO MERCUUR i

;•

Motoren met dubbelkooi-rotor

door Ir. A. J. DIJKER

Schakelt incn een motor met een normale zaldeslipfrequentienogslechtsenigepercenten ënkele-kooirotor rechtstreeks op het net in, vandeprimaire(net-)frequentiebedragen.Hier- dan zal degrootte vande opgenomen stroom door zal het opnemen van stroomdoorheide die van de normale vollaststroom belangrijk kooien,■■'afgezien van de zelfinducties van de overschrijden; deze inschakelstroom kan vier kooien, plaats hebben in omgekeerde verhou- tot zeven maal zo groot zijn als de normale ding tot hun Ohmse weerstanden. Inbedrijfs- vollaststroom.*) Vjiak iszulkeengrotestroom- toestand neemt dus de binnenste kooi meer stoot hinderlijk. De stroomlevercnde elcctrici- stroomopdaqdebuitenste.Hetresultaatisdus teitsbedrijven maken hierdikwijls bezwaar te- een grote rotorweerstand bij het aanzetten en gen, maar ook voor fabrieken met eigen elee- een kleine rotorweerstand in bedrijfstoestand.

triciteits-opwckking vanbetrekkelijk klein ver­

mogenzijngrotestroomstotenniettoelaatbaar. bij vollast hetgrootstegedeeltevanhetkoppel Hierbij komt nog, dat dergelijke stroomstoten levert, eengrotezclfinductieheeft, vertoontde meestalgepaardgaanmeteenlagewaardevoor stroomindiekooieengrotephasenverschuiving de cos(p. Een lage cos rp betekent een grote tenopzichtevande E.M.K.,waardoordecos9o wattlozestroomcomponenteneenkleinewatt-

component. Men tracht bij het aanzetten van kortsluitmotoren hieraan tegemoet te komen door de toepassing van een ster-driehoek-

schakelaar. Maar ook heeft mengetracht door deze, door een te grote overbelasting tot stil- bijzondere bouw van de kooirotoren de kort-

sluitmotorcn aanmerkelijkte verbeterenenhet is daarover dat wij het nu eens met U wilden hebben.

Reeds in 1894ontwierpBoucherot een meer­

voudige kooiconstructie als verbeteringvan de enkelvoudige kooi, maar aanvankelijk had de

techniek hiervoor weinig belangstelling. Eerst swnd bracbtzijndeionmiddellijk wederaan­

veellaterkwamhettoteenalgemenetoepassing. , wanneer de overbtkisting eindigt. Een Indefiguurisschematischeengedeeltevande rQtJ,rmetslechtséénkooizouindatgevaleerst Boucherot-rotor weergegeven De rotor heeft dan aanlopeni als de uitwendige belasting tot twee concentrische, elcctnsch onafhankehjke cen decltevande normalcwaardeisgedaald, kooien, elk voorzien van twee eindringen: in De dubbe]k00ir0t0ren. die thans op uitge- onzefiguurzijnvan elkderkooienslechtsdrie breidcschaaltoepassingvindeniberustenophet staven aangegeven. De doorsnede der staven b inscl van Boucherot; de verschillende uit- vandebinnenstekooi isgroterdandievande vo°ringSvormen zijnallenvanhet oorspronke- buitenste kooi zodat de binnenste kooi dus ,jjke ]foucherot.type afgeleid. Bij alle uitvoc- een kleinere Ohmse weerstand heeft dan de >n berkent men een buicensce (aanl0op-) buitenste Bovendien ligt de buitenste kooi ko£ met kleinere staafdoorsnede dan de bin- m.nder diep in het ijzer dan de binnenste en nenste {bedtijfs-)kooi. In sommige gevallen daardoor zal de buitenste een in verhouding WQrden de cvJee conCentrische kortsluitringen klemere zclfinductie hebben dan de binnenste doQr <énri vervangen.

kooi. Bij het schakelenvan de spanning opde De Electromotorenfabriek „Dordt” heeft de stator zak zolang de rotor nog stil staat (slip 00 nkdijke uit;voering verbeterd, door de 180 %) de frequentie van de stromen in de leuJ;cncussende beidek°oiengedeeltelijkmet rotorkooieneenmaximumbereiken;deinvloed l,namoplaat te vullen.

van de zelfinducties van de kooien is dan het 'Bijhctberekenenenconstruerenvanrotoren sterkst merkbaar. Tengevolge hiervan heeft met twee concencrischc kooien, bestaande uit dan de buitenste kooi, die de kleinste zefin- rondescaven>kanmen hetbczwaarstuiten, ductie heeft, een belangrijk kleinere schijnbare datdetussen dc staven vande binnenstekooi weerstand dan de binnenste. In verband hier- overb];:vende ijzerdoorsnede te klein uitvalt medezal slechts indcbuitenste kooieenrotor- om het magneetveid voldoende door te laten, stroom van chige betekenis tot stand kunnen MenkanverschiUendè middelentoepassen komen.Weliswaarisdegroottevandezestroom dezedoorsnedetevergroten.HeemafteHengelo cloor de hoge Ohmse weerstand nog beperkt, heeftbij deconstructie van haarspecialekort- maar, daar de phasenverschuiving klein is sluitrotor (S.K.A.) dit bereikt door de binnen- (geringe zelfinductie). kan toch een krachtig kooi een kleiner aantaiscaven d^ de buiten- koppelontstaan.Bijhettoenemenvanderotor- ko(^tege

snelheid neemt de (slip-)frequentie van de Tot een andere constructievorm, waarmede rotor-E.M.K. af en daardoor ook de invloed ongeveer hetzelfde resultaat wordt bereikt als van de zelfinducties van de kooien. Hierdoor mecde dubbelkooirotoren, behorende rotoren zal de binnenste kooi geleidelijk meer aan de met hoogkantige staven, welke bijv. door stroomvoering gaan deelnemen. Wanneer de Smit te Slikkerveer worden vervaardigd. Men rotorsnelheid eenmaximum'heeftbereiktdan

■ i

Aangezien de binnenste (bedrijfs-)kooi, die

vande motor ongunstigwordt beïnvloed, dus een lagere waarde heeft dan een motor met enkelkooi:rotor.

Eenvoordeel vaneenBoucherot-rotoris,dat

KOOFLIJSTEN

VOOR INDIRECTE VERLICHTING

BUISLAMP- ORNAMENTEN

Xoj

Nederlandsch Octrooi50992

uitgebreide folder op aanwaag

W. C. HÜLSMANN JR

Amsterdam-C. - Brouwersgracht300 Telefoon31957

om

ven..

heefthier geen dubbelekooi, zoals bij decon­

structie volgens Heemaf en Dordt, terwijl

*) Zieook: Ir.A.J. Dijker, Hcctrotechniek inde derotorstavenooknietrond,maarrechthoekig praktijk. Deel I, Storingen inhuisinstallaties en ma- vando0rsnedezijn. Dezestavenzijhzeerhoog Am"t^giV':N-V-UltSev“smai“sd“rw:ÜJ'8'nt':l-. inverhouding tot hun dikte gemaakt. Bij s,tU-

C»

ixvvj JKAJJ1U MÜKCUUR

stand vande rotorgaat het draaiveld met de de rotorstaven als het ware kunstmatig ver- vollc netfrequentie door de rotor. De in de groot. Zodra echter dc rotor op toeren komt rotorstavengeïnduceerdestromenkomenonder endefrequentievanderotorstroomlaagwordt, de invloedvanhetdoorhen ophunbeurt op-_ (dusookdeinvloedvandezelfinductie)verdeelt gewektemagneetveld testaan,welk veldlood- zichdcrotorstroomgelijkmatig overdegehele rechtgerichtisopdehogezijdenvandestaven, hoogte der koperstaven. Bij volle snelheid is Het gevolg hiervan is,dat bij aanloop van de dus de Ohmse weerstand van de rotorstaven motordestroominderechthoekigerotorstaven veel kleiner dan bij aanloop. Hiermede wordt hoofdzakelijk door het aan de omtrek van de dushetzelfderesultaatverkregenalsmetdeBou- rotor gelegen gedeelte van de staven gaat,

omdatinhetmeernaarbinnengelegengedeelte vande staveneengroterezelfinductieontstaat en de schijnbare weerstand daarvan groter is.

Destroom wordt alshetwarenaar de buiten-

WiatU,

dat GEVESTIGD Is aan de RIJS- WIJKSEWEG 2S2 te DEN HAAG.

Telefoon IIS374:

Stofzuigergroothandel

j. Siteijé.

cherot-rotor met detweeconcentrischekooien.

Doorhetgroteoppervlakvandehoogkantige staven bij een betrekkelijk kleine doorsnede is het aanrakingsvlak tussen staven en rotorijzer groot, hetgeen de afkoelingvan de staven ten zeerste bevordert. Wanneer de hoogkantige Zolangderotorstroomeenbetrekkelijkgrote staven langer gemaakt worden, zodat zij uit- (slip-)frequentie bezit, zoals het geval is steken buiten deeindringen, welke als koperen bij het begin van de aanloop, wordtde rotor- schijven zijn uitgevoerd, dan kan menop zeer stroom om zo te zeggen naar de buitenkant eenvoudige wijze de einden van de koperen van de rotorgedrukt. Bovendien is door deze staven zelf als ventilatievleugels dienst laten ongelijkmatige stroomverdeling over de door- doenen opdezewijzeeengoede afkoelingvan snedevandestaven dc Ohmseweerstand van de staven verkrijgen.

Daar wij.gespecialiceerd zijn in Stofzuigeronderdelen, kunt U voor uw problemen op Stofzuiger- gebied bij ons terecht.

Hoogachtend,J. Bleyé

kant vande staven verdrongen.

tenbesparingbetekentblijktalleenaluithetfeit, dat 1/5 deel van dc opbrengstder kolenmijnen voor de electrischecentrales isbestemd. Steen-

Moderne telefooncentrale te Scheveningen

Te Scheveningen is kortgeleden de nieuwe kool zal dus te allen tijde blijven, maar voor telefooncentraleingebruikgesteld.Dehiervoor electriciteit kan mcn dc benodigde dure kolen noodzakelijke verlegging van 16000 dubbel- vervangendoorgoedk0pewindkracht,

draden geschiedde in enkele weken en de blok

voorblok overschakelingop denieuweappara- Exploitatie tuurwerdinéénnachtverricht!Dcapparatuur

van de nieuwe centrale is de modernste ter wereld.

Verhuur

^{De heer Visman heeft de kostprijs per kWh}

geschat op f200 (de Amerikanen leverden een generator voor§195 perkWh). Vooreenwind­

generatormeteenenergievan100kWhzoudit dus f20000 bedragen. Per jaar kanelke gene­

rator3000uurinbedrijfzijn.Wanneermeneen afschrijvingrekentvan 10%off20,danbetaalt menpérkWh 2/3cent. Elke kWhkost deelec­

trische centrale altijdnog driecent aan kolen, zodat een winst van 2\ cent per kWh wordt verkregen.

Doordat menvan de windafhankelijk blijft, leverthetdecentralegeen winstindiezin,dat mendezekanuitschakelenVooreenopwekking van 100 kWh heeft men een installatie nodig met een mast van ruim vijftien meter en een wiekvan30meter.

Binnenkorthooptde heerVisman een begin te maken met het uitvoeren van een tweede entgrotere mast op een nabijgelegen duin. Dc wiekheefteenhoutenoppervlakte,demastisvan ijzer. Het geheel is stormproefgemaakt en de aangebouwde dynamo heeft een bepaald pan

srhijmvrrpcrs, ook kwikennatrium gloeilampen in div. armaturen T.L., wii rn grkleurd

tonrelverlirhting, ook regelbaar kabels rn draad in div. lengten illuminatiemateriaal

schakelmaieriaal lichtfonteinen enz. enz.

Oók in grote hoeveelhedenI Vraagtprijscourant bij:

tlae. van «lor Toon

Calandplein 3 - Den Haag - Tel.180826*

Na een tiental jaren van studie ontwierp de Bell Telephone Manufacturing Company te Antwerpen dit nieuwe systeem in overleg met dePTT.Scheveningenheefthiermededewereld­

primeur;voordebouw vandergelijkecentrales in Haarlem en Breda worden plannen bestu­

deerd.

Ook de nieuwe Amsterdamse telegraaf- centrale,dieinhetWest-Europeseautomatische telexvcrkeerzalwordeningeschakeld,zalvolgens hetnieuwesysteemwordengebouwd.Decapaci­

teitvandenieuwecentraleteScheveningenacht mentoereikendvoordebehoeftetot 1960,daar­

nais uitbreidingmogelijk.

Stroomopwekking door wind­

generatoren

Proefnemingen aan het strand te Bloemendaal

ver- DeHaarlemseM.T.S.-leraarB. Vismanneemt mogen.

reedstweejaarproevenmeteenwindgenerator Geconstateerd is, dat normaal gemiddeld aan hetstrandteBloemendaal.Deontwerperis 7meCerwindkrachtpersecondelangsonzekust uitgegaanvaneenoud.Duitspatent,datnimmer wonjcverkregen.Dewindgeneratorwaarnuaan nader is uitgewerkt. Door op het uiteinde van gewerktwordt,krijgteendiametervan8meter, eén der wieken van de generator een vier- £)jevandehuidigegeneratorisruimdriemeter, vlindcrigepropellertemakenheeftdeuitvinder

het toerental omhoog weten te brengen tot twaalfhonderdperminuut. Inonslandbestaan mpmenteel geen grotere dan de gewone'wind- chargers van een paar honderd watt. Met dit

systeem kan men een vermogen bereiken dat het zich tot een erezaak een

bovende 100kWligt. kortst mogelijke termijn met alle kracht te Juist in deze omgeving kan veel wind in blijvenbevorderen,

energie omgezetworden.DenHelderenomlig- Het is de bedoeling van de regering in de gendegemeentenwordenalsdebestewindvang- nieuwewettelijkeregelingvandeomroepindie plaatsenaangetekend.Indeomgevingzoumen zin met het huidige bestel te breken, dat ook bijvoorbeelddemogelijkheidhebbenomopeen andere dan de thansbestaande omroeporgani- terreinmeteenoppervlaktevan 15tot20kmin saties—mitszijaanbepaaldevoorwaardenvo.1- hetvierkantallestroom, benodigdvoorhetge- doen — hun stem in de aether kimnen doen heleland, tekunnenopvangen.Datditeenkos- horen.

De bekende prima Lewenstein huishoud- naaimachinemotoren zijn thans drastisch in 1 prijs verlaagd. Prijs: Bruto, per complete’

set: F 50,—. (I jaar garantie.) Idem met verlichtingsgarnituur:

F 56,—. (I jaar garantie.) Aantrekkelijke kortingen voor de handel.

Vraagtinlichtingenaan

Spoedig nieuwe Omroepwet

Het ontwerp-omroepwet is onlangs de ministerraad gepasseerd. Minister Cals rekent indiening op dc

_N.V. Wk A. LEWENSTEIN

Afdeling ENGROS

(ermfetenstraat 5 - AMSTERDAM C.

Tel. 46670 (4 lijnen) N

ELECTRO RADIO MERCUUR 7

,

■ V

Beveiligiugs-schakelaars „Marjo” Snelwasmachines

Met ingebouwde schakelaar, kwaliteitemaille, betrouwba- Op10Decemberjl.werdteLeideneenlezing

enfilmavondgehoudenvoorelectro'-tcchnici;de voorlichting werdgeorganiseerd door de N.V.

Handel-Mij. Electro-metaalA. C.vanRijn.

Dezeerduidelijkevoordracht,gehoudendoor de heer Van Uden, technisch adviseur1), werd toegclicht aan de hand van practischcschake­

lingen.

Uitdevragendieaanheteindevandelezing gesteld werden bleek met hoeveel interesse de technici het gebodene hadden gevolgd; ook oplossingen vanindividuelemoeilijkheden kon­

den worden gegeven, zodat het geheel o.i. als zeergeslaagdistebeschouwen.

Datdeverwachtingenhooggespannenwaren bleekuitdczeergroteopkomstvantoehoorders, geschat op ruim 200, waardoor het voor de sprekerprettig was te kunnen constateren dat hij vooreengeheelgevuldezaalsprak. Ook de jongeren bleken grote belangstelling voor het vaktehebben.

Het programma behelsde hoofdzakelijk het schakelen, beveiligen en regelen van draai-

£

_{JL re}waterkering, Wals motor jvj 0.25p.k.Prijsz.wr.Fl:205.—

infl .MeerprijsErreswr. Fl: 67,—

ij Glyde wringer Fl: 49.50

I

i• Hogekorting,bet.optermijn viadehandel mogelijk.

Vraagtnadereinlichtingen.

KUIPERIJ BAKKER _i

DIJK12—ALKMAAR—Telf:4268- K2200.

afstandsschakelaars besproken, die al dan niet beveiligdkunnen zijn(fig.2). Zijhebbendruk­

knoppen of een continiicontact. Het type MST10isgeschiktvoor10,resp.25en60A.

Alhoewel bi-metaal schakelelementen een bepaalde traagheid hebben, waarvan bij be­

veiliging een gretig gebruik wordtgemaakt, is dezevertragingsomsgeheelnietgewenst. Voor deze gevallen werden de snelschakelendc bi- metaal-veiligheden 366 M en 366 OM ont­

wikkeld.

Normaal in- en uitschakelen kan geschieden met drukknoppenwelkevoordeel vaneeneen­

voudigesnellebedieninghebbenengefabriceerd worden tot 10-voudig toe.

Vanomkcerschakclaarskan ook het nodige gezegd worden, evenals commandcer-schake- laars (ofwel zgn. programma-regelaars), die bestaan uiteensynchroommotormetschijven, voorzien van inkepingen, waardoor d.m.v.

contactveertjesoverbepaalde tijdsperioden ge­

schakeldwordt.

Ommotorentelatenaanlopenwordenster- driehoekschakelaars gebruikt. De toepassing van toercntal-schakelaars vereist geen nadere toelichting.

Voordat,nadepauze,eenfilmwerdvertoond over de fabricage van het bovengenoemde materiaal, besloot de heerVan Uden met de waarschuwingdatdeintensieve industrialisatie endehogereproductiviteitvande industrieeen grote Vakkennisderelectrotcchnicivereist!

De Nederlandsefabriek

van electrische meetinstrumenten

Presspaan Pertinax Mica

PlasticIsolatiekous Oliekous ZwartIsolatieband

Leerpapier Hardweefsel Micaniet

Eboniet Fiber

Jaconetband Steatiet Fig.1

Isolatiekralen stroommotoren, waarbij op de eigenschappen

van dc motoren zelf niet ingegaan werd. De kooianker- en sleepringankermotor -beide kortsluitmotoren- werden even gememoreerd.

Een principieel punt bij het gebruik van motoren isdatautomatische beveiligingtegen­

woordig noodzaak is omdat de fabrikant er al bij het ontwerp van de motoren rekening mee houdt. Waar vroeger motoren nogal ruim be­

rekend konden worden omdat de afmetingen slechts een zeer ondergeschikte rol speelden, worden de huidige motoren precies berekend voorhuncapaciteit.Hierdoormogenzijslechts kortstondig worden overbelast, willen zij ten­

minsteeennormalelevensduurbehouden.

Schakelaars Allereerst werden besproken de motorbe- veiligingsschakelaarstypeTD,TKG,THEende DKT10. Deze laatste (zie fig. 1) is een 3-polig handbediende schakelaar met verwisselbare of instelbare thermische maximum relais en ge- • schiktvoormax.10,resp.15en30A.Deschake­

laar heeft zilveren contacten en bezit een 4c bimetaal-element ter compensatie van de om­

gevingstemperatuur. De drie beveiligingsbi- metaaltjes hebben een vrijwel gelijke tijds- constante, verkregen door een speciale con­

structie.

Het gebruik van 3bimctalen voorkomt een ongeregelde beveiliging door isolatielek in de motor.

Vervolgenswerden 2- en 3-draads bestuurde J) N.V. v/h Van Wijken Visser.

Technische Agenturen en Groothandel Binnenkant 26 - Amsterdam-C. - Tel. 47990

B. E. M. Wientjes

2e Oplage

WITTEKATKALENDER1954 Iederehandelaar, dieWitteKatbatte­

rijen verkoopt en op 15Januari 1954 onze Witte Kat kalender nognietvan zijngrossierheeft ontvangen,kandeze alsnog bijdegrossieropgevenofrecht­

streeksbij de fabriekaanvragen,waar­

nagratis toezendingvolgt.

Batterijenfabriek

HERBERHOLDN.V. - UTRECHT .-•o.:•

;\v

ALPA

Bliksemafleidersteunen

altijdpasklaar,\aorallemuren en daken.

Lekkage uitgesloten.

Handelsonderneming

„ALPA”

Admiraal de Ruyterweg 341 Amsterdam W.il 60A. omkeer-

schakelaar, type AORT60.

^ J.Vi.ErI*V^UUR

M

/

s* m

>v

X

km, _{si,v^l s&.}

I

^{<^5g}

<rt s

ELECTRO-ACOUSTISCHE

APPARATEN ^-TT7,#, _{,| (MS} €

I] V///i\

inallesoorten,vooralledoeleinden, wordendooronzeElectro- Industrie volgens de nieuwste ontwikkeling dertechniek ver­

vaardigd.Wijexportereno.a.: kofferradio's,radiotoestellenvan eenkringsontvangers totsupers, bandopname-apparaten en gra- mofoons,microfoons enversterkers,luidspreker-installatiesvoor grote ruimten alsmedealleonderdelen.

UwaanvragengelieveU te richtenaanonzevertegenwoordiger ofrechtstreeksaan ons. Vertegenwoordigd in Nederland door:

& $

m

1

!

L. BODE - Hoofdweg 372 - Amsterdam

DEUTSCHER

INNEN-UND AUSSENHANOEL

'«31 ■'V

III.

V ^[ff ELEKTBOTECHNIK

Berlin C2 • LiebknecMstra[3e 14'Telegram ft > D IAE LEKTR 0 <

I

ELECTRO RADIO MERCUUR

i

^{kan meer opleiding tot cn} voorbereiding van vreemdevangelijkeleeftijdencapaciteitenindie toekomstigeigen ondernemerschapzijndanuit functie zou ontvangen, het bestaan ener ar- bedrijfsnoodzaak voortvloeiende productieve bcidsovercenkomst niet zal kunnen worden prestatie.Hetloonkanmeerhetkarakterdragen bestreden.

vaneen toelage die aan het eigen kind toch In vraagstellers geval Ls kennelijk door de /.ouwordengegeven,danvaneentegenprestatie RaadvanArbeiddeverhoudingalsoverwegend voorverrichtearbeid,enwathetelementgezag loondienstgezien,terwijldclateralsverzekeraar betreft,kandcfamilieverhoudingdc„zakelijke” optredende bedrijfsvereniging het accent vond ' zozeer overheersen, dat van een verhouding liggen op de familieverhouding. Meent vraag- werkgever-werknemer niets meer te bespeuren stellernalezingvanhethiervoorgaande,datdc bedrijfsvereniging de verhouding onjuist heeft Vaststaat, dat dcfamilieverhouding opzich- beoordeeld, dan kan hij een hernieuwd onder- zelf geen beletsel is voor een volwaardige ar- zoek vragen. Debetrokkenzoonkan, wanneer hij ziek ofwerkloos mocht worden, zich om uitkering tot die bedrijfsvereniging wenden.

Wordtdiehemgeweigerd,wat,gezienhetdoor die bedrijfsvereniging ingenomen standpuntte verwachtenis,dankanhijeenvoorberoepvat­

bare beslissing vragen, waarvan hij bij het scheidsgerechtinberoepkangaan. EventueelLs beroep in tweede instantie mogelijk bij dc Centrale Raad van Beroep te Utrecht.

EJ l

i. ^tigheden

KINDEREN IN EIGEN ZAAK Vraag:Mijnzoon werkt reeds enigejaren als gesalarieerd verkoperin mijnzaak. Voorheen was ik voor de Ziektewet aangesloten bij de Raad van Arbeid, die mijn zoon met mijn overig personeel in de verzekering opnam.

Nu weigert dc nieuwe bedrijfsvereniging de t verzekeringvoorttezetten.Kan datzo maar?

Antwoord: Voor een goed begrip van deze materieis hetnuttigscherphet verschiltezien tussen verzekering krachtens overeenkomst, bijv. met een Verzekeringsmaatschappij en de indeSociale Verzekeringswettengeregeldever­

zekeringvanrechtswege. Bijdeeerstestaande verzekeraaren hij,dieiemandofietsverzekeren wil, als contractpartners tegenover elkaar. De

is.

!

Wij introduceren een nieuwe j rubriek, geleid door

| Mr.C.J.C.M.Schneider

VERBINDEN ZONDER SOLDEREN Menisernietmeergeheelvanovertuigd,dat

„n, narrii ,lnpr rpn 'i'inbnrl de andere kan meerderiariS kincI betreft- Minderjarigen staan hetsolderenbijelectrischeverbindingen,inalle onder de ouderlijke macht, terwijl de ouders gcvallenideaal is. Weliswaar geeft ?en correct Ongevallenwet Werkloosheidswetenz geregel- ^«’ioudsphehfig.2‘jn (Burgcrhjk ujtgevoerdeelectrische verbindingdoor middel de ^verplichte” verzekering bestaan er geen Wetbock art' 353)' Voor werkgeversgezag en van solderen een betrouwbaar contact, maar - ° loonalscontraprestatievoorarbeidisdaarnaast daartegenoverstaat, dat het verhitten van de

geen plaats. uiteinden der leidingen, het koper ongunstig

Naarmate het meerderjarige kind een eigen beïnvloedt. Bovendien vormt zich bij koper- belangensfeer heeft is de band met het gezin kabel, aan deuiteinden dus, een massiefstuk der ouders losser en het daarvoor in de plaats cn daar waar dit massieve gedeelte begint, is tredenvaneencontractuelebandalsdie russen kabelbreuk te verwachten. Wordt een soldeer- werkgever meer voor dc hand verbindingnietserieusuitgevoerd,waardooreen liggend.Zozalvooreenuitwonendkindeerder jos overgangscontact kan ontstaan,dantreedt een normale loondienstverhouding tot zijn een verwarmingop,hettinsoldeerwordtzacht vaderzijnaantenemendanvooreeninwonend, en nadelige gevolgen blijven niet uit.

voor een gehuwde zoon eerder dan voor een Hierdoor isomgezien naar betrouwbare ver- ongehuwde. Het spreektvanzelf, dat de lietde bindingen, waarbij het solderen komt te tussen ouders en kind hier buiten staat. Wij

hebben het hier alleen over economische be­

langen.Denkbaaris,dateenvader-ondernemer indeverhouding tussenzich zelfende in zijn zaakwerkendezoonuitsluitendzakelijkemotie­

venlaat gelden. De zoon-werknemer zal in zo’n geval blijken hetzelfde loon te verdienen, dat eengelijksoortige vreemde werkkrachtzóu ontvangen. Werktijden, vacantie enz. zullen geheeldaarmedeinovereenstemmingzijn.Zon­

der enige twijfel zal ieder orgaan der Sociale Verzekering deze zoon als verzekerd moeten erkennen!

beidsovereenkomst, althans wanneer het een

partijen, diekunnen marchanderen, aannemen ofweigeren. Alleendeomstandighedenwaaron­

deriemandzijnarbeidverrichtmakenuit,ofhij daarbij krachtens een ofmeerdier wetten ver­

zekerd is. Inderegelgaathet erom ofhij al of nietinloondienstwerktenineenonderneming.

Is dit laatste hetgeval, dan is hij bij die arbeid verzekerdomdatdewetdat voorschrijft. Daar­

uitvolgtdan,dathetorgaandatalsverzekeraar voordebetrokkenondernemingisaangewezen, voordcZiekte-endeWerkloosheidsverzekering debedrijfsverenigingvandebetrokkenbedrijfs­

tak, hetrisicodierverzekering moetdragen en dat de betrokken werkgever tegenover haar aansprakelijk is voor de premie.

werknemer en

ver­

vallen. Er zijn reeds meerdere uitvoeringe

r ' (tmïM

Ditisinhetkorthetgeheimderverzekering vanrechtswege, zoalswijdieindeSociale Ver­

zekeringswetten ontmoeten. Uit deze regeling volgt, dat het nietzo is dateen bedrijfsvereni­

gingkan weigeren iemandteverzekeren ofzijn verzekeringvoorttezetten, maardatzij alleen kan ontkennen dat hij verzekerd is.

Wanneer de vraag ofverzekeringsplicht be­

staat „vreemde” medewerkersin een zaak be­

treft,zalhetantwoordmeestalweinigmoeilijk- Hetbloed kruipt.. . heden opleveren. Natuurlijk kunnen zichdaar­

bij dubieuzegevallenvoordoen. Deverhouding tusseneen ondernemerenzijnmedewerkerkan bijv. zowel trekken van een loondienstverhou­

ding alsvancompagnonschapvertonen ofom andere redenen moeilijk te determineren zijn.

Indepraktijkzalechterdefamiliebandtussen ouder-werkgever en kind-werknemer meestal welopenigerleiwijzezijnrechtenlatengelden.

Het bloed kruipt nu ecnmaal waar het niet gaan kan! Het ligt er nu maar aan, in hoe sterke mate vangeval tot gevalde familiever­

houding inbreuk maakt op dc loondienstver­

houding, hoe de met het onderzoek naar de Verreweghettalrijkstzijnechterongetwijfeld verzekeringsplicht belaste ambtenaar of be­

de gevallenwaarin uitsluitendeenarbeidsover- ambte van Raadvan. Arbeid ofbedrijfsvereni- eenkomstdeverhoudingtussen ondernemeren gingde waargenomenfamilietrekjes beoordeelt medewerker bepaalt, zodat dc noodzakelijke eninzijnrapportweergeeft,ofdatuitvoerings- elementen daarvan: arbeid-loon -gezagsver- orgaan zal beslissen: „verzekerd , dan wel houdingzichzuiveromlijndkunnenaftekenen, „nietverzekerd”.

Het is begrijpelijk, dat wanneerde werkgever In het algemeen kan worden gezegd, dat

‘tevensdevaderofmoedervandewerknemeris, wanneer de verhouding tussen de ouder en de hetkaraktervandieelementendeneigingheeft inzijnzaakwerkendedochterofzoonzois,dat te vertroebelen. Om enkele voorbeelden tc normale bedrijfsarbeid wordt verlangd tegen noemen:Dearbeidyan.dezoonin,vaders.zaak normaal loon, d-w.z..-evenveel-loon als

van kabelschoenen geconstrueerd, welke het solderenonnodigzoudenmaken, doch tottoe­

passing op ruime schaal daarvan is het niet gekomen. Thans is een oplossing gevonden, welke het mogelijk maaktsteeds en overal be­

trouwbare verbindingen te makenzondersol­

deren.

Gesloten roodkoperen buis-kabelschocncn met eengrote wanddiktevormen hetenedeel, de kerftangen, metklemstukkenenlagers, het anderedeel. Wanneereendraadofeenkabelin zulkeen.„Klemmfest”-kabelschoengestokenis, behoeft slechts met genoemde kerftang, welke voorzien is van een lagerin overeenstemming metdedraad-ofkabeldoorsnede,dekabelschoen worden. De kabelschoen Vertroebeling der „zakelijke” verhouding'

aangeknepen te

wordendanals hetwareéén metdekabel; zij zijnleverbaarvoorleidingenvan6toteenmet

300qmm. . ...

een

ELECTRO RADIO MERCUUR 13 —1

aantehouden. Voordeontvangapparatenheb- FM-antennes bendefabrikantenzichbeperkt totdewaarden

75en 300 ohm, waarbij het zich laat aanzien datde300ohm meeren meerveldzalwinnen.

De kabelfabrikanten hebben zich daaraan eveneensaangepast, terwijlwijons hebben be­

paald tot dewaarde van 300ohm voordean- - tennes in de kanalen 5 t/m 10.

Eenverkeerde aanpassingkan leidentot scherpe beelden, omdat dan de TV-signalen tussen ontvangcr-ingang en antenne worden teruggekaatst, opgelijksoortige wijzealsbij de ' spiegelwerking reeds werd aangegeven, terwijl bovendien de ontvangststerkte zeer ongunstig beïnvloed kan worden. Intussenishetmogelijk om een 300 ohmsantenne-kabelsystcemaante passen aan een75ohmsontvangeringangdoor <

middel van kabeltransformatie.

echter anders. In de practijk is gebleken, dat.

redelijkeontvangstresultaten ookop afstanden­

vanmeerdan80kmvandezendermogelijkzijn.

Omdaterveel meerFM-zenders zullenkomen danTV-zendcrs,zal men inhetalgemeen met deFM-antenne uit alle richtingen willen ont­

vangen. Daarom is een scherpe richtwerking vooreen FM-antennc mindergewenst.

Degevouwen dipoolheeftaleenzeerbruik^

bare richtkarakteristiekomdat dezezowelnaar de voorzijde alsnaarde achterzijdeeen groot ontvangstbereik heeft.

In die plaatsen waar men uit zeer uiteen­

lopende richtingensterkeFM-zenderskanont­

vangen,wordtderichtwerkingonderdruktdoor toepassingvantweeloodrechtopelkaargemon­

teerde gevouwen dipolen, welke op de juiste wijze met elkaar op één kabel worden aange­

sloten.Dit antenne-typewordt rondstralerge­

noemd. De rondstraler geeft wat minder ont­

vangststerktedan de gevouwen'dipool.

Voor die gevallen waar met de gevouwen dipoolonvoldoendeontvangststerktewordtbe­

reikt, moet een FM-antenne met grotere ver­

sterking worden toegepast. Inverband metde eis vanvoldoendgrote bandbreedtekomtdan practisch alleen de twee elements-antenne in aanmerking, waarmede voor de FM-band een versterkingvan 1,6tot 1,8maalistebereiken.

Dezeantenneheeftdanechterwelrichtwerking, waarvan gebruik moetwordengemaakt.

Ook de FM-zenders werken op zeer korte golflengten. Internationaal is voor de FM-om- roep het golflengtegebied van 3 tot 3,5 m (87-100 MHz) aangewezen. Inditgebied kun­

nen gelijktijdig een zeer groot aantal zenders storingvrij werken.

Voorde FM-antennesgeldengeheeldezelfde mechanische eisen als voor de TV-antennes reeds uiteengezet. Dc electrische eisen liggen on-

Mechanischeeisen

Naastdeelectrischehoedanighedenwordtde waarde vaneenTV-antennezekerook bepaald

door de mechanische uitvoering. Aangezien FMontvangst(87—100 reparaties aan TV-antennes altijd kostbaar MHz) bestaande uit

tweegevouwen dipo­

len typeFM-00 lood­

recht op elkaar ge­

monteerd, compleet TypeFM11 Rondstraler voor

wordendoordehogedemontage-en montage- kosten, mageen lagereprijs voor een antenne nooittenkostevandemechanischekwaliteiten

worden nagestreefd. Hieris voor iedereen dui- met weerbestendige aluminiummast van delijk, datgoedkoopbeslistduurkoopgaatwor­

den. Doordehogeopstellingen hetzeeklimaat moeten aan eenTV-antennedevolgendeeisen kunnen worden gesteld:

3. Weerbestendigheid.

2. Mechanische sterkte.

1 m.

Dezeantenneheeft een zeer gunstige richtkarakteristiek.

Versterking: 0,7 maal(—3 decibel).

Voor-achter-ver- houding: 1.

Aanpassingsweer- stand: 150ohm.Lint- kabel300 ohm.

Gewichtvananten­

ne en mast: 1600 gram.

Slechts ééns per jaar!

3. Laaggewicht.

4. Geen fluiten ofbrommen, veroorzaaktdoor de wind.

5. Eenvoudige montage.

Een samenloop van factoren nood­

zaakt ons de abonnementsprijs-voor 1954 testellen op f.5,— voorledender detaillisten-eninstallateursverenigingen en op f. 7,— voor niet-leden.

Als trouwe lezer van Electro Radio MercuurweetU, datwijalonzekrach­

tenaanwenden omUvandiensttezijn.

Slechts eenmaalperjaar vragen wij U iets nl.:

Aanleg

Hetspreektvanzelfdatdegoedeeigenschap­

pen van antennes door een onoordeelkundige montage te niet kunnen worden gedaan. Be­

denksteedsdatookdebesteontvangersafhan­

kelijkzijnvanwatdeantenneopvangt.Dean­

tenne moetdus metde grootst mogclijkezorg ennauwkeurigheidwordenopgesteld.

Belangrijk zijn de volgendepunten:

1. Gebruikantennekabelvandebestekwaliteit, bestand tegen zonlicht, liefst lintkabel 300 ohm. Aan de kust moeten speciale 'voor­

zorgen worden getroffen.

2. Draaidekabeliedere30cmeenvolleslagom en bevestigdc kabelop afstanden vanmin­

stens 1 meter stevig op isolatoren.

3. Zorgdatdekabelzovermogelijkvanmetaal- delen en muren verwijderdblijft.

4. Monteerdeantenneendekabelinvocrzoveel mogelijkopdebeganegrondaandemast.

5. Steldemastsolideop;vooreenplatdakop een stevig houten kruis; steun het schoor­

steenmetselwerkmethoekijzervanvoldoen­

delengtebij schoorstcenbevestiging. Onder­

breekdetuienmetei-isolatorenzodatdetui- stukkenlangerzijn daneenhalvegolflengte i vandeteontvangenzender,voorLopik dus stukken van ca. 3,5 meter, althans aan de mastzijde.

6. Gebruik bij voorkeur masten van weerbe­

stendig aluminiumbuisofnaadlooselectrici- teits-schuifbuis van voldoende diameter (minstens 27mm).

v 7. Menie alle-ijzerdelen goed en bestrijk deze daarna met cellulose-aluminiumverf. Laat u deskundig over definesses voorlichten. -

&

maakt UonsUw-abonnementsgeld oyer 1954 vóór 16 Januari a.s.

over, bij voorkeur pergiro. U bc- ' spaart zich hiermede de incasso­

kosten.

Onspostgironummer is 136.400 t.n.v.

N.V. Uitgeversmij Diligentia te Am­

sterdam.

De adresband, waarmede U Electro Radio Mercuur thuis bezorgd krijgt, vermeldtvooronzeadministratiewaar-.

dB

FM'BANOfCA.3M.)

I I

> I I* I

I

I I

I devolle gegevens.

Wilt U ons de dienst bewijzen door behalve Uwnaam, straat, huisnummer en woonplaats, tevens delettersenhet zoals deze op de.adresband voorkomenopde „BIJ"rstrookvan het stortingsbiljet tevermelden?

Het komt’nl. nog al eens voor, dat door ons ontvangen giro-overschrij- adres vermelden afwijkend het adres, dat in onze abonné- registersgenoteerdstaat.

U wordt verzocht na 16 januari a.s., niet meer te gireren, aangezien nadie datum de kwitanties zullen worden aangeboden.

I iI

+

»o «n

1

nummer I

I I

i I

vingen een van

'■

Administratie MERCUUR

ELECTRO RADIO . ..

’tA

14 ELECTRO RADIO MERCUUR

Rlag

Schakelmateriaal I:

□ □.□El

v. Wijk & Visser

V 7

"x''>-.v•

Dc ideale ^{• •} trutft^en

f: _JS m m combinatie ^liilUt

m

s?/;

>

21 modellen weekijzer draaispoel

draaispoel met gelijkrichter draaispoel met thermo-omvormer electrodynamisch(werkelijk

bimetaal kruisspoel electrostatisch

M E.M.F.

Electromotoren

uit voorraad leverbaar

: vermogen, blindvermogen en arbeidsfactor) N.V. Handelmaatschappij

Rayonvertegenwoordiger:

(ELtnmlgipau

Alfeenvertegenwoordigers voor Nederland en Indonesië: ^O

LIlV!>EXËVES::5iiti; ■;

V; ‘

electrotechniek AMSTERDAM-POSTBUS 5014S

91521 7 lijnen Piet Heinstraat 102 Telefoon 334366'-DEN HAAG

m

BI CO-WAS H

De eerste en meest ver­

kochte, goedkope snel- wasmachineinNederland.

(Meerdan20.000ingebr.).

Adressenvoor dehandel:

„ELECTRO-ZAAN” Elec- troTechnischeGroothan­

delte Koog a/dZaan:tel.

(K2930)-2590

(voor Noord- en Zuid- Holland, Friesland, Gro­

ningen,Drenteengedeel­

te Zeeland).

Handelsonderneming

„WABRU”, Dahliastraat no. 9, te Utrecht: telef.

(0.30)26140

(voor N.-Braband, Lim­

burgen Overijsel).

Handelsonderneming„Bl- STA”,vanHeutzstraatno.

18,teUtrecht:telef.(0.30) 24930

(voorUtrecht enGelder­

land).

Handelsondermeming

„OVERBEEKE” te'Elle- woutsdijk, bijGoes:telef.

(K 1104)258

(voor gedeelte Zeeland).

BICO-productenwordenondergeenenkeleanderenaam geleverd.

f. 210.—

zonder^wringer

METZENAUEft«JUNG

Op- en inbouw modellen

Normale en geheel waterdichte uitvoering Knoppen met elk gewenst opschrift In gietijzeren, plaatstalen of bakelieten huls

rukknoppen

Uiigebreide geïllustreerde catalogi gratis op aanvraag

▲

MASTER

Fabrieksagent:

iere® jMipiDEnr

POSTBUS 60 - ZAANDAM - TEL. K 2980-5526

;

• -ffiïfïïirrfi

■.

ELECTRO RADIO MERCUUR 15

Vijf Jaar N.V.N.I, t

■

Op 16 December jl. heeft de Ncd. Ver. van

Nconinstallateurs te Amsterdam haar 5e jaar­

vergadering gehouden. Dit eerste lustrum is met bescheiden feestelijkheid gevierd. In de ochtend­

uren werd de ledenvergadering, welke vrijwel door alle leden werd bezocht, gehouden; onder leiding van de waarn. voorzitter, de heer P. J.

Buis, die speciaal een woord van welkom richtte tot de heer Scheercs Sr, die voor deze bestuurs­

vergadering het bestuurslid de heer H. Scheeres vergezelde.

De gebruikelijke jaarstukken Werden behan­

deld. De secretaris, Mr. J. H. van Gelderen, bracht het jaarverslag uit, de penningmeester, de heer H. Ohler, het financiële verslag. De be­

groting werd behandeld, de aftredende bestuurs­

leden, de heren P. J. Buis en H. Scheeres, werden bij acclamatie herkozen. Enkele belangrijke punten op het gebied van de electrotechnische organisatie in het algemeen werden uitvoerig besproken.

Na deze vergadering trad de Hollandse Draad- en Kabelfabriek als gastvrouwe op. Zij bood de leden een lunch aan, die zich uitstekend liet smaken. Hierop volgde een boottocht naar de fabriek via vele Amsterdamse grachten. Na een kleine lezing over de electrotechnische proble­

men, welke optreden bij de fabricage van neon- kabel, volgde een rondgang door de fabriek. Na de thee aanvaardde men de terugtocht. Na een kleine rustperiode verzamelde men zich aan het lustrum-diner.

«*

Een bijzonder succes bleek het feit, dat de voorzitter, de heer B. Schweers, nog kort ger leden hersteld van zijn ziekte, aan het .diner deelman. Voorts zaten aan de heren v. d. Toorn en Brandsma van Philips-Neon en, de heren Jaarsma en Lobel van de H.D.K.

Het diner had een zeer geanimeerd verloop omdat vrijwel alle anwezigen het woord voer­

den. Wie het woord niet vroeg kreeg het. Dit was een gevolg van het noodlottige feit, dat in de aanvang een strijdvraag ontstond tussen de tafel-praeses, de heer Buis, en de secretaris, over de vraag of de vereniging het in de afgelopen 5 jaar al dan niet goed had gedaan.

Tussen de gerechten door hebben vrijwel alle aanwezigen hun mening in dezen ten beste ge­

geven. Aan het einde van het diner, dat door dit debat de gehele avond in beslag nam, trok de electrische machines besproken. Het is bestemd secretaris de conclusie uit het gesprokene, voor hen, die in de praktijk werkzaam zijn en de Men bleek het eigenlijk volkomen eens te zijn bespreking is dan ook uitsluitend op die praktijk over het feit, dat de vereniging gedurende deze

5 jaar een groot succes is geweest en haar werk

Vervaardiging van spoeltjes voor hoofdtelefoons, de foto toont het aansol­

deren van de verbindingsdraden (S.G. Brown Ltd.)

C ^{NIEUWE UITGAVEN )}

gericht. De auteur heeft de theorie zo veel mo­

gelijk op de achtergrond gehouden; wiskundige ten voorbeeld kan worden gesteld aan menige' formules komen er dan ook bijna niet in voor. organisatie. Het was al laat toen men eindelijk

de schrijver is de clectrotech- na deze succesvolle dag uiteenging, v. G.

Storingen in huisinstallaties en machines Bij N.V. Uitgeversmij. Diligent ia te Amster­

dam verscheen van de hand van Ir. A. J. Dijker * De bedoeling van

boekje van bescheiden omvang over Sto- nicus in staat te stellen onmiddellijk te ver- ringen in huisinstallaties en machines. Deze uit- moeden waarin de oorzaak van de storing kan gave, die het eerste deel vormt van een nieuwe zijn gelegen en hij doet dit op uiterst verant- serie „ Electro techniek in de praktijk”, geeft de woorde en duidelijke wijze. Sommige beknopte lezer een zeer helder beeld van dit voor de boekjes hebben het nadeel, dat zij door hun be-

electrotechnicus zo interessante gebied. Het doel • knoptheid een verkeerde voorstelling van zaken

q

20 December jl. vierde Leo van der van de reeks is in kort bestek de vele onder- geven; dit signaleerden wij hier nergens. Heem, de actieve directeur van de bekende werpen en problemen op het gebied van de Wij zien met grote belangstelling de volgende Haaose fabriek, zijn 60e verjaardag.

electrotechniek te behandelen. Elk deel van deze boekjes in deze reeks tegemoet. ° serie vormt een afgerond geheel en kan goed De prijs van het werkje, dat verlucht is met

dienen als inleiding tot verdere studie. vele duidelijke schema’s en tekeningen en voor- Nadat onlangs van overheidswege hetdiplo- In dit deel wordt uiteengezet, dat een instal- zien is van een aantrekkelijk omslag, bedraagt ma Middelbaar Radiotechnicus officieel is latie, die geheel en al voldoet aan de voor- f2,75.

erkend, zijn in December van het vorig jaar aan

schriften en op juiste wijze gezekerd is, toch niet (A. J. Dijker. Electrotechniek in de praktijk, de middelbaar technische radioschool Rens en altijd zonder gevaar is en zal blijven. Er worden Amsterdam, Diligentia. 20,5 x 13,5. 64 blz. Rens te Hilversum voor de eerste maai deze wenken gegeven om het gevaar zo veel mogelijk Geïll. Deel 1. Storingen in huisinstallaties en examens gehouden. Van de 16 candidaten te voorkomen en voorts worden storingen in machines, f 2,75).

slaagden er zeven.

een

w.

!

"•s

[

1.1,11

Ï6 ELECTRO RADIO MERCÜUR

*

✓

1 ■”!I

17

i '

4'

ELECTRO RADIO MERCUUR

W

I

Sterilamp

N.V. Gelderse Engroshandel

„Gelenha” - Nijmegen

In de BETOUWSTRAAT 29 Ineengekoelderuimtegaatlietbederf-zijhet

invertraagdtempo-voort.Immers,schimmelsof bacteriën worden daarinniet gedood.

Eennieuwhulpmiddelwordtnutoegepastom indieleemtetevoorzien:deSterilamp.Doorhet aanbrengenvandezelampinkoelhuizenwordt het nuttig effect belangrijkverhoogd, hetgeen dusbetekent,dateenkoelruimtemetSterilamp

. ... veel economischer werkt danéén, waarin dat

ereeksPhilipselectronenbuizenisuitgebreid hulpmiddelontbreekt.Inhetbijzonderinkoel- metde volgende typen: cellen van slagerijen is het gebruik van de Sterilamp lonend, omdatde temperatuurmin­

der laag behoeft te zijn, de vochtigheidsgraad kanhogerzijn,waardoorhetindrogenaanmer­

kelijkwordtbeperkt.Hetklefwordenvanvlees en het beschimmelen vanworst in belangrijke matewordttegengegaanenonaangenamegeu­

renworden geëlimineerd.

Nieuweelectronenbuizen

Philips-radio-artikelen electr. installatie-materlalen

en huish. artikelen.

TypeDA90 (Amerikaanstype 1 A3) .. 1 L4)

„ 12AU6) 12BA6)

„ 35W4) Depenthodentypen12AU6en 12BA6zijn de12volts-uitvoeringen van de respectievelijke typen 6AU6en 6 BA6, terwijldegélijkricht- buistype35W4de12volts-uitvoeringisvanhet type EZ90 (Amerikaanstype 6 X4).

„ DF92 (

„ 12AU6( 12BA6 ( 35W4 (

JEKA-APPARATENprimaengoedkoop..!!

f 5,90 22.50 68.—

16,80 16,80,19,—

23,—

49.50 27.50 13,20 15.60 65,—

20.50 21.—. 23,—,25,—

kookplaat-open-7C0Wattbruto kookplaat-gesloten-regelbaar,1200Watt 2-plaats-comfoorHETNIEUWSTE Puck-comfoorensnelkokertje verwarmingskussens -5stands reiskussen100-230V-automatisch verwarmingsdeken-5stands-S0x130cm patent-straalkachcl-1200Watt

dompelaardeluxe1000Wattsnoerenstekker idem met3aderigsnoer koffie-pcrculatordeluxe.2liter voetstoot,50Watt30x40cm waterketelszwaarvernikkeld aquariumverwarmers10-125Watt aquariumthermostaat,regelbaar•

Kleurcodeweerstanden

Koolweerstanden die, na 1000 uuraaneen temperatuurvan70°Ctezijnblootgesteld,niet meerdan5%inwaardeveranderdzijn,worden naam

Bepalenvandephase ^2,75

9.—

Draaiveldrichtingaanwijzerswordengebruikt jj00^Allen-Bradley gemaakt onder de ^{ZEER UITGEBREID} ELEMENTEN-PROGRAMMA..U Geïllustreerd prospectusenz.,wordt opaanvraagtoe- gezondendoor:

„JEKATECHNISCHEIMPORTEN”-LEIDEN HogeRijndijk37

voorhetbepalenvandevolgordederphasenin draaistroomnetten. Hiermede wordt het aan­

sluiten van motoren, meetinstrumenten, (bijv.

kWh-meters e.d.) en het aanhouden van een­

zelfdevolgordederphaseninhetgehelebedrijf, zeervergemakkelijkt.

Cassablocs,

De draaiveldrichtingaanwijzer van de AEG bezit geen bewegendedelen. In het instrument zijntweeverschillendeketensinstergeschakeld, welkezijn opgebouwduitweerstanden encon­

densatoren. Hierdooris het mogelijk, dat men bijdeenedraaiveldrichtingtussentweebepaalde punten geen spanning en tussen twee andere puntenbij dezelfde draaiveldrichtingwel span­

ningheeft.Bijdetegengesteldedraaiveldrichting isditjuistandersom.Doornutussendezepunten

glimlampjesaan tesluiten, ishet mogelijkdoor Accu’smetleidingwater

hetoplichtenvandelampjesvasttestellen welke [n hecGouHNationllBattérieslaboratorium devolgordederphasenis. seenvandephasen ^ D RY. hecft mcn proefondervindelijk onderbroken, dan l.chten be.de lampen gel.jk- dat accumulat<£en bijgevuld met

l£ °P* kraanwaterzich niet andersgedroegendan die

gevuldmetgedestilleerdwater. Ook delevens­

duur werdniet verminderd.

elk a 50 dubbele bladen, voorzijde zwart, achterzijde Tood bedruktmet 1 vel carbon per blok, echter niet bedrukt mee firmanaam.

Decompleteweerstandreekswordtbestreken;

3typenwordengeleverdnl.voor0.5: 1en2watt belasting.

De prijs bedraagt f 10,50 per doos van 50 bloes franco huis.

Afgehaald f 9,75.

Bestelling per postwissel of per giro 136.400 t.n.v. N.V. UITGEVERS MIJ.

DILIGENTIA.

Electronen wonderland

Van de N.V. Philips Verkoop Mij voor Ne­

derlandwerdeenbuitengewoon aardigreclamc- boekjëontvangen.

DebrochurebehandelthetPhilipshuishoude­

lijke programma, dus radio- en tclevisie-ont- vangers, grarhofoonsen bandrecorder, hoogte- zon,verlichting en sclieerapparaten.

Aldezeproductenspeleneenrolinfragmenten vanbekende sprookjes;hetgeheelisleukgete­

kendenopzijnminsteenaardigidee.

Kalverstraat 35, Amsterdam-Centrum.

Op de strook vermelden:

„voor te leveren Cassablocs”.

^ Vxaag. en (Zanfrad f

Hetinstrumentisaandebuitenzijdevoorzien pijl, waarbij dephasenvolgordeisver­

meldenhet isgeschiktvoordeaansluitingaan spanningentussen75en500Voltbijfrequenties van40-60Hz.

Het apparaat is uitgevoerd in bakeliet (afm.

92 X 92 X 38 mm)en weegt ca0,3kg. Des­

voor het (AEGOntladingen)

WIE LEVERT?

Arrow-Hart veiligheidschakelaars. Condor aardfoutschakelaars. Gelijkstroom-motortjes voor klokken. Veescheerapparaat „Stewart”.

van een

GROTEGR0SSIERSFIRMAlnhotWestendeslands(geen landelijke fa.),dlchetgangbareprogrammavanIstekl.

art.eumateriaalvoert,zoektS*oorAmsterdam een zeer goed ingevoerd vertegenwoordiger.

Sollicitatiesvangegadigden,dienietvoldoenaangestelde els,wordendadelijkterzijdegelegd.

Brieven met zeeruitgebreldeinlichtingenenreferenties, alaraode voorzien van pasfoto, wordeningewachtonder Nr. 1429 bij het BureauvanditBlad.Geheimhouding verzokerd.

gewenst kan een lederen paraattas

instrumentgeleverdworden. Op 8Januari bestonddePredsie-apparatenfa- briekT.W.A. teAmsterdam25jaar.