INGEBEELDE ZIEKE.

DE

INGEBEELDE ZIEKE.

B L T S P E L.

( ' A M S T E R D A M ,

By

Boekverkoope r op de Vygendam > op de hoek van de Beurspoort. 171 f,

Met Privilegie.

C O P Y E

Van de

P R I V I L E G I E .

D

Allo On s vertoont is by de tegenwoordige Regenten va n de Schouwburg tot Amitcrdam. Dat (j (upplianten (eden

«enige Jaren herwaart s met hunn e goede vrienden hadden ge- maadrT en te n Toond e gevoer t vcrJchciJc Wercken, fo o van Treurfpelen, Blyfpcicn als Kluchten, welk e fy lieden nu geerne met de n dru k gemee n wilden nuaken, doc h gemerkt dat dele wyrVm « *T Iv+f+AmVbm vanamWfn , TCC I van haa r hryfter.

ioow Taal als Spelkonft (oude n komen te verüefen,eiidcauool y Supplianten he n beroof t (ouden fien van hun bylbnder oogh WK om de Ncderdnytfch e Taa l en de Dichtkonit voon te («ten, fo o

•onden fy hengenoodaakt, om daar innetc voorueu,endeben te kecren to t Ons, onderdanig verfoeiende, da t Wyommc rede- nen voorfz.de Suppliante n geliefden te verlenen Octroy ofte Pri - vilcgic,orame all e hunne Wercken reets gemaakt endc noch in 'e licht te brengen, de n tijt van vy (tien Jaren alleen te mogen druc- ken en verkopen of doen drucken en verkopen, me t verbod van alle anderen opfeckerehoogepeenedaat toe by Ons te (tellen eu- de voorts in communi forma. Soo is 't, dat Wy de Zake en 't vcr>- (bek voorfz. overgemerekt hebbende, ende genegen wetende ter bede van d e Supplianten ,uvt Onfc rechte wetenfchap, Souverain e snagt endc authoriteyt delèlve fuppltanten geconfêntcert.geaccor- deen end e geodroycert hebben , con(èntcren , accordere n ende Oöroyeren rnittde4cnldat (y geduurende de n tyt van vyftien cerft achter een volgend e Jaren de voorfz. werken die reeds gedruckt zyui ende die van tyt tot tyt door haar gemaakt ende in't ligt ee- bragt (uilen werden.binnen den voorfx.Onlcn Lande alleen unica mogen drukken.doendrukkcn.uytgecTcn e n verkopen. Verbie - dende daarom allen ende eenen ygelykende fclve werken naar te drukken ofie elders naar gedrukt binnen den fclve Oiüc Lande te brengen, uyt te geven ofie verkopen, o p de verbeurte van alle de naargedrukte, ingebragt e ofi e verkogte exemplaren, end e een boete van drie honden guldens daarenboven t e verbeuren, «e ap-

* x plice -

•pncnen een aerae put *ow den-unaer iitét cabin e doen W , een derde part voor den Armen derPlaatfcdaarhrtcalus voorval- len fal, end e het reftercnde derde part voor de Supplianten. Alle s in die n verftande , da t w y d e Supplianten me t defe n Onlè n Oétroye allee n willend e gratificere n to t verhoedine e va n hare fchade door het nadrukken van de voor fit. wexkcn,aaar door in geenige deelen verdaan , den inhoude van dien te authorilèien of 'te advoueren.ende vee l min d e felve onderOnlë protedic endebc- fchermingc, eenig meerder credit, aanficn ofte reputatie te geven, nemaar d e Suppliante n i n casdaar in jets onbenoorlykx foaêc mogen influeren.alle het felve tot haren ufte (uilen gebonden we- ien te verantwoorde n .tot dien evnde wel expreflêlyk begcerendc, dat by aldien fy defenOnfen Octroye voor de felve Werken fullen willen (lellen, daar van geen e geaDrevieerdeofiegccontraheeTd e mentie fulle n moge n maken , nemaa r gehoude n wele n he t felve Odroy in ' t geheel ende (onder eenige Omiflie daar voor te drukken ofte doen drukken,ende dat fy gehoude n fullen zyneen exemplaar van alle de voorfz. Werken, gebonde n ende wel ge- conditioneert te brengen in deBibliotheec q va n Onf c Univcrfiteyt tot Leyden , end e daar van behoorlyk te doe n blyken. Alle s op peene van het enecl van dien te vcrliclên End e ten e y ode de Sup- plianten defê n Onlèn contente Oéfroye mogen genieten als naar behoor en. Laite n w y alle n ende eerten yeely ken die't aangaan magh,dat fy de Supplianten vanden inhoude van delen doen, la- ten,en gedogen, ruftelyk en volkomentlik genieten en cederende alle beletten ter contrari e Gedaan in de n Hage onder Onlcn gro- ten Zegele hier aan doe n hangen, den xix Septembr.in't Jaar on- fes Heeren en Zaligmakers duyfcnt fes honden vier en tachtig.

G. F AG E L.

Ter Ordonnanti e van de Staten S 1 M O N va n B E A U M O N T .

De tegenwoordig e R E G E N T I N va n d e S C H O U W -

B U R G H , hebbe n he t rech t va n d e bovenftaand c Privilegie , aangaande di t Blyfpel , vergun t aan A I B E R T M A c N u s,, Boekverkoper tot Amfterdam.

InAmJlcrdamdcnuJutj, 1685 .

C O P Y E

Van de

P R I V I L E G I E .

D

on* vertoorn is by de Weduwe van Alberto s Magma > eadeficU s Erfgenamen, woonende toe Amfterdam, hoe dat haa i Snppliaatc Man i n fyn keve n gedruk t hebbende , veifchcydeComedïen . onde r deielvc het Liede Boekje van Peb , cndatdeSupplUntccnd e Et%eaaa - men van haat voorn. Man • veclevandevaotfx . Exemplaue n waaieat naergeblccvcn, e n dcwylc noch daagelyda vedcheyde Comedien jdtooc Liefhebben wierde n cemaackt, enaanddêlvewietdeagepfelèateeR , om t e dtucken , e n d e uppljaatec n de voorla. Erfgenaamenwelte - neegen waaien om veifchcyde Nieuw e Comedie n te drucken. maa i be- ducht weelende, da t eenige baaifockendc Mentene n defclve fooden naa- drucken foo keenk n fich de Suppüanr c met de Etfgcnaamea van wy- len Albertu s Magnus . i n all e oodenlaanigheyt aa n ons, nVtnorriig h vetfoekende da t he t on s geliefd e d e Sappuautemetdevoodk. Erfge - naamen, t e beguaftigeo me t blieven van O&roy vooidentydt va n vyf- tien achter een volgende laaien, om deielve Comedien en i iedeteo van Pels die b y d e SuppUant e voorn, orcikxd e nun in fyn krren gedmekt waaien • en noch by de >uppliant c en Erfgeruurnen gediakt (baden mo- gen worden, in fodanigen formaat en taal als defclve loode goerviadea, waat doo r d e Suppliant e e n d e voorn . Erfgeaaamca t haaitkotte a en moeyr e nie t te vergeefs foude moogen aanlegge n » ca door bet a*e- dmeken harc r Comedien en Liederen van Pels, tonde r prorytmoeften vcikoopen. Z O o I i ' T , dat wy de faake en 't vedöck voorft . over- gemerclct hebbende, e n gerKCKnwcfcndc ter becde van d e Supplianten uyt onf e rechte wectenfenap • Souveraine mach t end e Amhoatyt > de- fclve Suppliant e geconfenteeit , geaccocdeeit . en geo3royeert heb - hen , conlenteeien , accotdeere n , e n OAtovecrc n defclv e mit s dele >

dat f y gcduurende den tydt, va n vyftien cerft achter een volgende Jaa - icn • de Comedien e n Liedcien »an Pels, hie t naai gcnomineen i al s te weete n : Gcbruy k e n Mubtuy k • de bedroog e Mof , Roelandt , Tels Minnefange n twe e dccltjens , Cian a , Hollandi è Fransma n >

I6gc.ua , Filcbou t o f docte i , gedwong e Huwelyc k . Juvinali s tieudet berifptdich t , Ott o Vxniu s bygedicht , Tirann y va n Eygen - baat , Andromacii c . Mall e weddin g , Agrippa , Spoocken t Weetnr - tic , Gclyck c twecüng h • Orondatu s e n >tarui a • Oiatiu > , Beat * nilfe, Agamemnon , Baycfc t . Fcder a e n Hypoliru s , Huwelyc - ken Staa t i Conftanty n d e Gioo t , d e Debanchant , Arminius . Lubbert l ubbertfe > d e Vrec k . Conrady n , Jodelet , Ingebeeld e Ziockc . Temiftbokle s . OfF e , Amadi s , Cadmu s Oper a , Stra - teniflê, rlyters . Herakliu s . Crifpv n Medicy n Poëe t e n Officier . en Mufikand t • Pidoo s dood e n Julfu s , Ctifpy n Juffrou w en No - taris . Schilde r de r Liefde , Alchimift , d e Viye r in dë kift • Voo r tn Nufpe l i Studente n lecve a , Betaal t bedtoc h , Bclachelyck o Jon»

Jonker. Tari s enHelena, Huwelyckfluyten i de Goede Vrouw, On - trouwe Vooght, d e Gewaand e Advocaa t > de Meyd t Juflr. de Rouw, wanhebbelycke Liefde , Ontrouw e Cantoo r Knech t . Romanfiek e juffrouw, Verloor e Schilrwacht. d e Scbynheylige , d e Gedichte , van Tluymer» binne n den voorn , onie n Lande alleen til mogen drukken, doen drukke n ujt eecen e n verkoopen . verbiedend e daaromme alle en een iegelycke n de voorf2. Comedie n en Liedere n in 't geheel of ten deel naa r te drukke n ofte eldeis naargedruckt binnen den Tèlvcn onfen Lande t e brengen , uv t t e geven ofte verkoopen, o p de verbeurte van alle de naargedruckte> ingebrachte ofte verkwehte Exemplaaren, en een boete van driehondert gulden daar en booven t e verbeuren. t e applke- ren een derde pan voor den Officier die deCalang e doe n fal , eender - de par t voor den Armen terplaatfé daar het Cafus voorvalle n fal. e n het refteerend e derdepar t voor d e Suppliante . alle s in dien verftande dat wy de voorfz. Suppliant e me t oefen onfen Oflroy e alleen willende gratificeren to t verhocding e va n haar e fchaade > door he t nadrukken van de voorn. Comedien en Liederen daar door in geenigen deelen vet - ftaan , den inhoud e va n die n > te authorifceien . oft e t e advouexen , en vee l mi n defelve onde r onfeptote&ie en befchermingeeenigmeer - der Credi t aanGen of re reputatie te geeven . nemaa r de Suppliante. i n Cas daar in iets onbehoorlyks fouden influeren • alle het felve tot harem lafte fa l gehouden weefè n t e verantwoorden , to t dien eynde we l ex- preffelyck begeerende , da t b y aldie n f y defè n onfen Oöroye voor de voorn. Comedien en Liederen fal willen (tellen , daarva n geen geabre- vieeerde oft e gecontraheerd e menti e fa l moogen maaken , nee u maat gehouden wefen het lelve Oftroye in 't geheel en fonder eenige Omiffie daar voo r t e drukken , ofte te doen drukken , end e dat f y gehoude n fullen zy n ee n Exemplaa r van het voorn, boek gebonde n end e wel ge - conditioneert t e brenge n i n de Bibliotheeck vanOnfeUniveditey t to t Leyden, end e daar van behoorlyk t e doenblyken . A He o'p peene van het eflei t va n dien t e verhelen • e n te n eynd e d e Suppliante n dele n Onfen Confente en Oöroye mogen genieten al s naar benooren, latte n wy alle n end e eenen ygelyk e di e t aengaa n mac h , da t f y d e iup - plianten van de n inhoud e van defen , doen , late n en gedogen , rufte - ïyk, vredely k , e n volkomentlyk , geniete n en gebruyken . ceficren - de all e belet en wederfeggen ter contrarie . gegeven in den Hage onder onfen groten Zegel.hier aan doen hangen.Den achtften Januari.in'tjaai onfes Heeren en Zaligmakers een duyfent fes honden achtennegentig .

A. H E Y N S 1 U S . Ter Ordonnantie van de Staten.

S I M O N va n B E A U M O N T .

AAN

A AN DE N

LEEZER.

I K he b met voordacht uvt dit Spel dat AfonJ'. Molkere' in 't Fran s gemaak t heeft , genaam t d e Malade Imagmmre , het TulTchen-fpel uytgelaaten; al s raeede de promoti e va n Mansbart* o m dat he t eene tot d e Hiftorie in het Spel niet doet,

en 't andere mee r moeyte n al s vermaa k geeft. I k hebin'teyndigenvandit Ztfy-^/*/

iets b y gevoeg d ; ingevall e he t U zo o veel kan genoegen al s ik my daar van in- bedde , za l die ftoutheid m y htaft vecgeë- venzyn. Zo o dit Spel te zien ofte leezen U zo o voldo e als my het berymen , zal myn arbei d ruym betaald zyn.

P. d.l a C I O I X .

V E R -

VERTOONERS.

M A N S H A R T ,

d e Ingebeelde Zieke.

T R Ï H ,

deMeyd .

A N N A ,

d e Vrouw van Manshart.

H E L E N A ,

Voor-Dochte r van Manshart.

P R O N K ,

Notaris .

N A R T I C O F O R U S ,

eenDoöor .

B A R T R A N D ,

Zoo n va n Narticoforus , verloofd e Vryer van Helena.

F E R D I N A N D ,

Minnaa r van Helena.

B A G O T Y N ,

Apteeker .

F L O R E M I Ï N ,

Doftor .

A L E T , Voor-Kin d van Manshart . Monfr.

Kley n Mannetje.

B A G o L Y N , ee n Juffer met een bult.

B O U D E W Y N ,

Broede r van Manshart.

D E

Pagct

INGEBEELDE ZIEKE . D E

E E R S T E B E D R Y F .

E E R S T E T O O N E E L .

M A N S H A R T .

O m , kom , diezoo als ik noc h hoo p lang Ziek te weezen ,

Moet voor gee n reekeniu g van d e Apotceke r vreezen.

Maarvijfen vij f maakt tien, e n tien is twintig net . Voor een kl iftery die doordringent was, geze t De vierentwintigfte November ten half achten, Om d e ingewanden te verkoelen, t e verzachten.

Apteeker Bagotijn gy ftelt dat heel beleefd , A l die zoo reed'lijk is toond dat hy wijsheyt heeft ? Men moet een zieke niet ten eerft e 't vel afïtroopen.

Den zelve dito noch voormiddags een klifteer , Dats dartig ftuy vers; maa r ik ben uw dienaar Heer , Hoor Bagotijn , gy fchrecf i daa r niet meer voor, voo t

deezen,

Als twintig, da t zal op zyn Apothekers weeze n

Tienftuyvers, Bagotijn , daa r ziinzeenooknietmeer . Den zelve dito een afdrijvende klifteer ,

A N *

a D E I N G E B E E L D E "ZIEKE.

Na Doctoraal refept gemaakt van veele zaak en, (ken . Om 't onder deel va n heer Manshart me fchoön te maa- Hoe dartig ftuyvers? Hoo r Apteeker, me t vérlof, Dats vtfèlée helft te veel, o dit gaat al te grof.

Den zelve dito een Mixtuu t om ruft te geeven, (ven . Twee gulden, 't is niet veel , ruftdrankt n doen my lee- Maar tweemaal tien en tweemaal twintig,'t kan niet mis Dat is net feftig , ha , ikhebhetkunsj e wis .

Den vijfentwintigften ee n drank om te purgeeren Van verze Kaffia en Seene die lakzeeren,

Om daar door 't ingewand te ontlaftèn Van veel gal;

Vier Gulden, üagotijn , di t Paard e n vind geen ftal , Leef en laat leeven, foey , di t gaat tegrof Apteeker , Dat heeft u Florentijn nietgeordoneertvoorzeeker . Schrijf daar dry guldens voor, zoo 't u belieft, dats goet;

N u toon d gy dat gy hebt een oprecht tee r gemoed.

Noch op dien zelve dag een drank om te aftringeeren, Entedoenruflen , goe d , tweeguldens , 'ti s terceren . Den zesentwintigfte een Carminatief klifteer,

O m al de winden van u af te drijven Heer ,

Hoe dartig ftuyvers f hoo r daar zal ik tien voor (lellen.

Des avonds riochmaals u een dito doen beftellen, Tien ftuyvers 't is genoeg, ik heb'er van gebraakt . Den zeev'nentwintigfteneen drank gereed gemaakt, Om kwahumeuren ras en vaardig tedoen takken , Om heel gemakkelijk en met vermaak te kakken.

Hoe dartig ftuyvers voor die drank ? ik denk wel neen, Daar zijnder twintig, ' k zregy zyt ook wel te vreên.

Den achtentwintig ftcn gemaakt om te verkoelen, Een huy-drank, hoe een kroon ? Hola, na mijn gevoelen Is dat te veel, daa r zijn tien ftuyvers. Noc h voor 't lef t Een koftel ij ke drank van Cezoar, d e reft

Syröop Alkermesen Limoen,, maa r hoe vijf galden?

AlzoctjensBagotijn, di t hoefik niet te dulden.

Zoojy zo o voortgaat Apoteker, halre , fta, Zal't m y verveekn langer ziek te zyn ? O ja.

Hoor Bagotijn, g y moét watiagtec fcyoin "«fchryven- W i l d

D t I t t G I S B B L D E Z l E K S . ) Wild gy Apteeker en Ml if e ü tieke blijven,

Daar zijn twee gulden voor, maa r vijf en vijfls tien*

£n tie n is twintig en noch dartig, laa t eens zien, Dat maalte n vijftij?, e n noch danig dat is eeven, Net tachentig . ziedaar , i k «al zeugeeven . O Bagoti j n, g y hebt my dapper geabuieerd, 'K be n zesmaa l minder in vier dagen geklifteerd, Als in vier dagen die te vooren zijn verftrecken ,

Nou wee t ik de oorzaak van mijn ziektens en gebreckeH, Ik was van deeze week wel eens zo ziek , maa r hoor, 'K zegt u Apteeker en u Florentijn., Doéèpor , Verbeeter dat en wilt wat meerder op my letten.

Kom Trijntje , Trijntje kom,om alles wcgte zettcn/r<g.

Hoe, ko m j e niet, j a wel, el k laat my hie r in nood , Ik zie die ziek is, o die is al leVend dood;

Elk vlugtmy , o di t komt mijn ziekte noch vergrooten.

tfrg.

Trijn, ko m j e niet, Trijn,Trijn , Karonje rep jepooten.

En haa l jon hiele u zoo wat rasje s na je toe. ting.

Wel hoor d dan nieman d niet,dit roepen word ik moc***g Jou Hoere kind, jou pry , jo u vuilft e der Schurkinnen, Vergeetje een zieke zoo, dit raakt my aan d e zinnen, ting Dit maak t me al bij fter; o het hooft dat draay d my om, Trijri, te g ik andermaal, Trijn , legik . ting.

T * Y H .

Heer ik kom.

T W E E D E T O O H E E I *

M A N S H A R T e n T R Y M T J E .

K

Aronje, varreke , kreng,

T R Y H .

Maar Heer , « da t ook giJWo , Jou on verduldigheid doetal.aoiijo leerioiirilJe*;

Ik liep door haaiHgheid mijn hooft daar fchier uyt lit.

A z M A M S -

4 D E INGEBEELD E Z I E K E . M A N S H A R T .

Jou Aapebakkes, zi e jy niet dat ik hier zit.

Ik ben Tellier doodjou zwijn, daar is een uur verftreeken, Dat ik dus zit al leen, verzeld met myn gebreeken.

T R Y N .

Och, oc h !

M A N S H A R T .

Zwijg Varken, zwijg, op dat ik jou bekijf .

T R Y N .

Doet dat toch niet mijn Heer, i k heb mijn heele lijf, Door ras te loopen, fchie r aan fpaanderen geftooten .

M A N S H A R T .

Ik riep en niemand kwam.

T R Y N .

Ik liep met Haaze pooten.

M A N S H A R T .

Mijn keel is fchor en hees van 't roepen. O jou pry.

T R Y N .

Mijn kop is heel gefcheurd. HoorHeer,kom fchelden w y Malkaar dat kwyt.

M A N S H A R T .

Jou Zwijn, jo u lijf uyt .

T R Y N .

Laat dat blijven , Want ik zal huylen Heer, wilt gy noch langer kijven .

M A N S H A R T .

Verraderes, m y hier alleen te taaten, noc h De vreugd van 't kijven te beletten. O jou Zog.

T R Y N .

Hoe vind jy j ou vermaak in 't kijven, 'k magt wel lijen

Begin maar, wan t i k fche p noc h mee r vermaa k i n

fchrijen. Z y hutlJ,

M A N S H A R T .

Hoor laat dat blijven Trijn , i k kijf niet, do e mijn wil . Zijtmy gehoorzaam , ze t dat alles weg, zwij g (til . Heeft mijn klifteer gewerkt?

TRTN.

D Ê i N G E f c E t t D E Z I E K E. 5 *

T R Ï D .

Maar wat klifteer ? vanheeden ?

M A N S H A R T .

Ja, i s my daar door ook van daag veel Gal ontgleeden .

T R Ï N .

Hoor dat is Bagotijn de Apteeker maar bewuft , Die laa t ik met zijn Neus dat roeren zoo 't hem luft . Hy heef t daar voordeel van.

M A N S H A R T .

Ga Kalfïbp prepareeren, Men za l va n daag my voor de tweede maa l klifteeren.

T R Ï N .

De Apteeker en Doöoor die fpeelen met u.

M A N S H A R T .

Hoe?

WatzegjeTryn?

T R Y N .

Ik zeg gy zijt haar melk Koe.

M A N S H A R T .

Hoor T r y n, he t voegd u niet hier van te raizonneeren . Roep jy mijn Dochter, laa t deDodors ordonneeren .

T K Ï H .

Daar komt uw Dochter,z y verftaat uw meening ras .

M A N S H A R T .

Helena, Dochte r hoor, g y komt hier recht van pas . D E R D E T O O N E E L .

M A N S H A R T , H E L E N A , T R Y N .

L

Een aan uw Vader, u w Papa, aandachtig e ooren .

H E L E N A .

Papa Lief, fpreek,«oo*t u belieft , ikzalhethopren . M A N SHAR T

Maar zacht, m?jnftok,mijn ftok, wa t is die klifteer fterk.

A 3 T R Y N .

6 D £ i N G E B E E t D Ï Z I E K * . T f t VN .

Wat geef t ons Florentyn en Bagotyn al werk.

Loop loop , my n Heer,loop ras, hetmogtuaarsont -

Naa'tKakhuysaljebeft. (glyen ,

M A N S H A R T .

O Try a wa t moet ik lyen.

V I E R D E T O O N E E L .

H E L E N A e n T R Y N .

T

Ryntje.

T-Ry N .

Juffrouw.

H E L E N A .

Tryotje.

Txvti.

Jutfhoaw.

H E L E N A .

Zie m j eens aan.

T K Ï N .

Ik doe' t al.

H E L E N A .

Kwndgy, wat ik zeggen,wünietraan ?

T R VN .

't Za l va n die Jongman zy n di e u voor weynig dagen , Met weyni g woorden kon bekoore n en bthaagen.

Daar gy zes dage n lang van maalde, diegymind.

H E L E N A -

't I s wonder daar.gy 't weet dat gy niet eerft begint, Van he m tefpreekca, zo koüik>1ie rhoeyte fpaaren.

T * xa.

Gy geef t geen tyd dat ik m y voori i kan verklaaren.

H E L E N A .

Dietyd, di e tyd allee n wor4 van raf maar betreurd, Dai nieaia M v-aa hem ipreekt.

T & Y N .

D l

HEBL.B K ZlEKE . ?

T R Ï K .

Wel Juffrouw, wacht uw beurd.

H S L E N A .

Kunt gy de Liefde,die 'k hem toedraag,ook verachten , IknydgyonieMin?

T B Y N .

Dat zal ik my wei wachten.

HELEHA.

Dat ik ÏOO diep deel in al zvn behooulykheêu, Mishaagd u dat ook, fpreek ?

T K V N .

Dat zeg ik niet, oneen .

H E L I - , N A.

Zoud gy my raaji dat ik ganfch roerelops van, binnen Bleef als gevoeloos va n ayn bekoorelyk minnen.

Ziet gy het noQtlot niet in deeze Vryery ?

Hoe dat hy door'tgeval eerft kennis kreeg aan my ?

T K Ï N .

O j a . .

H E t ï M A .

Is dat geen proef recht van een man met eeren Daar hy my niet «n kon, my n zaak te diffcndeeren.

T R Y N .

Verzeeker.

H E L E N A .

Is dat niet recht cedelmoedig, goed : Met welk een gratie doet hy alles 't geen hy doet.

Is hy niet wej gemaakt, eq is hem niet gegeyen , 't Ai r van wel fpreeken en de gaaf van wel te lceve n ? De tochten van zyn hert, zy n WPQfden, z y n gebaar Die komen over een, ÏP Q wonder net.

T R Y N .

D.ats waar . H E I E N A . (ken ? Maar zoqde r aa p zy n trouw of liefde ook ietsontbree ? Ey Tryptje ?eg eens hoe bet by u leid, wi l fpreeken . Zou hy my niet oprefiht bemjnnen ?

A 4 T R Y N -

8 D E I N G E B E E L D E Z I E K E . T R Y N .

Hetkonzyn, Een Minnaar fpeeld een rol in waarheit en in fchyn.

H E L E N A .

Hoe zou een Minnaar, diezoofpreektal s h y bedriegen?

T R y N.

De befte Minnaar is die maar het beft kan liegen.

Zy hebben dikmaals my met eeden dier en 2 waar, Hun trouw gezwooren, maa r ze liegen allegaar, .Zoo menigmaal al s ik geloof floegaan hun loogen,

Bevond i k, maartelaat , myjainmerlykbedroogen , Met zy verkrygen daar zy brandende na ftaan, Vervlitgd hun liefdeen al 't vryen is gedaan.

Myn liev e Juffer, laa t u door de hoop niet vlyen, Maar laat uw Minnaar tot op 't echte bed u vryen.

Op morgen zult gy zien 't begin van zyne trouw, Wanneer zij n vrinden u verzoeken totzy n Vrouw, Gelyk hy in de brief belooft aan u gefchreeven . T o t op de Trouwdag moet gy in bedenken leeveq

H E L E N A .

Zoo deeze my bedriegt in zyne vryef y, Geloof ik niemant meer, h y zy ook wie ny zy.

T R Y N .

Daarkomtuw Vader aan .

V Y F D E T O O N E E L . M A N S H A R T , HELE N A , T R Y N ;

M ANSHART .

Nuzultgy, Dochter , hoore» . Iets dat u aangenaam zal klinken in uw ooren :

Gy word ten echt verzocht, kom t dat niet onverwacht ? W e l Dochter , wel ,my dunkt dat gy van blydfchap lacht, O da t ten echt verzocht kan recht uw hert verfraaijen . Die jonge meysjes kan men maar met trouwen paaij en:

Natuur! Natuura ! H a hoe is zy in haar fchik.

Heje-

D E I N G E B E E L D E Z I E K E , Helena, ' k zie het zal niet noodig xijn dat i k , O f gy geneegen zij t te trouwen, u zal vraagea .

H E L E N A ,

Het i s tnyn plich t Papa in al les te behaagen .

M A N S H A R T .

K ind u w gehoorzaam zij n geeft my een groot vermaak.

Gy zij t de Bruyd, da t is nu een gedaanezaak.

H E L E N A .

Papa, ' k wil blindel ings my aan u overgeeven.

M A N S H A R T .

U w Stiefmoe r wilde datgy zoud in 't Kloofter loeven, Met u w kleynZullertjeAlet: maa r dat is mis.

T R Y N .

Dat ftuk ou d Koe-vlees weet wel wa t haar intreft is.

M A N S H A R T .

Zy meend e u huwelijk me t kracht om ver te ftooten, Maar ik gaf hem mijn woord,uwHuw'lij k isgeflooten, Gy zijtd e Bruyd en zult ook trouwen, e n al dra.

H E L E KA .

Ik zal zoo lang ik leef u dankbaar zijn Papa . T R. Y M.

Ik ook myn Heer , g y hebt een wijze daad bedreeven , Aan ee n braaf eerlijk Ma n u w Kind ten echt t e geeven . Gy heb t uw leeven noch geen^beeter zaak gedaan .

M A N S H A R T .

Ik heb hem nooit gezien , maa r echter 't zal wel gaan , Ik twijfe l niet of hy za l my en u behaagen .

H E L E N A .

N u g y my door uw woor d aan hem hebt opgedragen , Zal i k niet veynzen, maar u zeggen, ho e dat h y Voor weynig daagen hie r eerft kennis kreeg aau m y, Dpor zeeker vöoryal, dat ons heeft aan een verbonden, Zoo vaf t ,dat hy daar om zijn Vrinde n heeft gezonden , By u, di e my voo r hem verzoekeh-ook ten echt.

M A N S H A R T .

Goet, da t gevalt my, maa r dat was my niet getegt:

't Is echter beft dat hy ons beyde kan behaagen :

As Z *

10 D l iKèMfcRLIV l 2 l t K : £ Ze teggen hy is groot en «et gemaakt.

H t L I X A .

Vol flagen.

M A N S H A R T .

Bevallig.

HCISMA.

Zeekertyk.

M A M S IT A E T.

Dieten vroom aanligt heeft, Zeerweoin,

M A N S H A R T .

Ookwyflèlyk, we l opgebragt, beleeft.

H E I C H A .

Volkomelyk, ója *

M A H J H A R T .

Hy beeft een deugdzaam weeaen ?

H E I - E WA .

Papa elk kan de deogd klaar in ayo aanaigt leezen.

M A H S H A H T .

Hy fpreekt Latyn en Griek».

HtLEMA.

Dat weet ik niet Papa.

M A N S H A R T .

Hy tal ook in het kart al Doctor iyn, o ja!

H E L E H A .

Hy Vader lief?

M A N S H A R T .

Wel boe? Ditkomtmyvreemttevoorea , Dat gy dat niet en weet,

H E L E N A .

Wie heeft tt dat doen hooren, HeerVtderf

M A N « H A R T .

Welk een vraag. We l Doöor Florentyn, DatistvnOom.

H E -

D l ÏKÓÊBJtEXIT l Zl€KH , I»

H E L E N A r

Zyn Oom, zy n Oom! hoe kan dat zyn ? Hoe is Heer Ferdinandzyn Neef? wi e hetzyn leevên Daar van gehoord, Pap a ? dat moet gy my vergeevet».

Heer Ferdinand,die heeft een Oom,die hiet de Gröotj 't Is een bcflurve zoon, zyn Ouders die zyn dood.

M A N S H A R T .

WatFerdimoditfat leyduinhethoofttézwewren ? Ik fpreek van die ik n ten Juiw'lyk hebgegeeven.

H X L S H A .

Daar fpreek i k ook van.

M A N S H A R T .

Wel

zo o weet gy ook dat hf De Broeders zoon is van Heer Florentyn, diegy

Verkoorenheht. E n dat hy word Bartrand geheeten.

Maar hoe,gy (laa t verze t ' k moet daar van de, oorzaak Ik heb op giftren met den DoiStor Florentyn (weeten . Zyn Ooto tr\ met zyn Vrind de Apteeker Bagotyn Uwhuwelyk, myn Kind ,geflooten, e n zyn

Vader, Verwacht ik hier van daag, Hetena kan het nader?

H E L E NA .

Gy fpreekt Papa lief van een ander als ik dacht.

T » T N .

Daar gyzop rykzyt Heer, zottdg y nu uwgefladir, Befmetten dat het meteen Doctor werd getrek end, De Doécors worden maar by-Ambachts-luy gereekend ; Die door Jsaar veelhei t nu verdienen pas droog brood.

EendieecnDoctorrrouwd, di e is al levend dood;

Het zyn meell beulen of moordadige tirannen.

£enDoéror,Heer? welfoey,wildiegedaehten

bannen.

M A N S H A R T .

Wel waarmoeyjyjoume? jo u konkel, hond je bek.

Slorel, Karonje , zwye^ofikbreekjoudenek . T 8 r n .

Ontftel u niet, myn Heer, want gy zyt ziek.

M A N S H A R T »

Waarachtig,

't Was

is D. E INGEBEELD E ZIEKE .

't Was my vergeeten, g y maakt my dat weer indachtig .

T R Y N .

Zoo't u beliefd, e y fpreek met een bedaard gemoed.

Om wel k eenreede keurd gy doch een Doétor goed Te trouwe n met nw Kind i

M A N S H A R T .

We! Tryntje , hoor de reeden, Mijn lichaam ziek en zwak doet my haar uyt befteeden , Aan zulk een die my kan verlichten al mijn pijn, Die de remedien weet die my noodig zijn .

T R Ï J I .

Is dat de reede, hoor, ga eens in uw geweeten.

Zijtgy wel ziek, mij n Heer?

M A N S H A R T .

Hoe is u dat vergeeten ? Karonje, we l ik zweer.

T R Y N .

Mijn Heer bedaar, bedaar , Ontfleluniet, wantgyzijtziek .

M A N S H A R T .

Dat is wel waar.

T R Y N .

Ja gy zijt ziek mijn Heer., noc h zieker, Iaat dat weezen.

Maar dértk u Dochter kunt gy .zonder kunft geneezen:

Zy is niet ziek, z y hoeft geen Doöor.

M A S S H A K T .

Jyfpreektftout, Het i s om mijnen t wil da t zy een Doétor tröu wd ••

O een goedaardig kind behoord met vreugd te trouwen, Een die haar Vader lang kan i n gezondheit houwen.

T R Y N .

Mag i k uraden?

M A N S H A R T.

Wel wa t ïoud gy raan i

T R Y N .

Maar hoor.

Geef aan Hejena, aa n uw Dochter geene Doétoor.

M A N S -

D E I N G E B E E L D E Z I E K E . 1 3 M A N S H A R T .

Waarom?

T R Ï K .

Geen Do&or kan Helena toch behaagen.

Zy hoor d u al Ie daag niet als van Doctors klaagcn.

Zy lach t met Florentijn en met zijn nee f Bartrand, En alIeDo&ors die'er zijn in 't gantfche Land.

M A N S H A R T .

Lachzy'erme, ikniet , h y zal alleenig erven Van zij n Heer Vader, e n komt Florentijn te ftervcn, Dan erf t hy ook alleen, e n die heeft, da t is waar , Twee duizend guldens aan inkomfte jaar op jaar.

T R Ï N .

Dan heef t h y meenig onder' t Paard zijn buik doenleg * gen.

M A N S H A R T ,

Twee duizen d gulden 'sjaers, h a da t is wat te zeggen.

T R Ï N .

Twee duizend gulden 's jaars is dat ook zo o veel geld?

Zouw daar uw Kind om met een Do&or zijn gekweld,.

Zoo lan g z y leefd, weg , weg , d e Do&ors zijnmeeft.

vrekken.

En daa r der dry zijn, zij n de meefte part wel gekken . A l wi e een Doétor uit zijn huis houd heeft geen nood, Die leef d gelukkigen diefterft zijn eygendood . De Doclors trouwen maar alleenig omteleeren , Om haa r vergiften en haar pillen te propeeren.

M A N S H A R T .

Wanneer mijn Dochte r trouwd de Neef van Florentijn , Dan za l ik door zijn hulp wel haait genezen zijn.

T R Ï N .

Dats waar, maa r door de dood za l hy u haart geneezen, Dooreen klein poejertje zal uw goed zijn goed weezen .

M A N S H A R T .

Ik heb hem haar belooft, i k wil ook datze 't doet.

T R Ï N .

Hoe tegenshaaren dank? mij n Heer, gyzijttegqed .

M A N S -

14 U * I*ÖÉ#ÉÉtï>'fe Zl£K* .

Goed ben ik, maa r ook kwaad, wannee r ikkwaad wil worden.

•Joa Ajiebakku j, ' k won dat jy me niet meer porden.

TftYN.

Al zacht, mij n Heer, a l zacht gedenk u ziekte.

H E L E H A .

Bedaar, ofltftelunief. Vergra m u niet Papa. Ja-

M A N S H A K T .

Helenahoot, i k wil, i k ly geen wederleggen, Dat yde r wieunoemt, Juffrou w Bartrandzal zeggen.

T R Ï N .

Dat eal heel anders gaan, mij n Heer, gyhebtabuys .

M A N S H A R T .

Dan za l het Kloofterhaa r verftrekken tot een Kluys.

T R Ï N .

Gy hebt het hart nietomin'tKloofter haartefteeken .

M A N S H A R T . (ken .

Het ïa l my niet aan kragt» veel min aan hart ontbree-

T R Ï K .

Dats in u macht niet Heer, a l wierd gy fchoon getard.

M A N S H A K T .

Wie zoo 't beletten ?

T R Y N .

Gy, u w Vaderlijke hart.

M ANSHART .

Myn hart is flaal en fteen, ik laat my niet beweegen.

T R Y N .

Daar ftel ik niet meer als van haar een traantje teegen.

M ANSHART .

Haartraanen, naa r beklag, di e achtik niet een beet.

Hdena van nu af zoo maaf u vry gereet,

Om me t de Heer Bartrand, u Bruydegom, t e trouwen

T R Y N .

En ik begeer dat gy uw v/oord hem niet zult houwen, Ja* mbtehaathemte trotfwen.

M A N S -

D C IMCEBECLD C ZlEJCf, $ *

M A N S H A R I .

Stoute pry, Wat komt my over, j y verbied haar trouwen, jy .

T R Ï N .

Ja ik verbie het haar, derneyden , daardeHeere n Niet wyze r zijn als gy , di e mogen wel regeer en, Als ik nu doe .

M A K S Ü A R T .

W e l Tryn , w e l T r y n , ho e zal' t hier gaan?

T R Ï N .

Hét is mij n plicht om de eer van 't huys wel voor te ftaan.

M A N S H A R T .

-Helena geef mij n flok » karonje, ' k zal jouleéren, Zo ftout en onbefchaarnt mij n achtbaarheit trotfeeren . Helena houw haar vaft.

T R Y N .

Ja ik verbie het haar.

H E L E N A .

Ontftel u zoo niet, gyzijtzie k

M A N S H A R T -

Och ! dat i s waar.

De moeyelykheden zij n genoeg om my te dooden . Z E S D E T O G N E E L .

M A N S Ü A R T , H E L E N A , A N N A , T R * W .

A

Ch, liev e Huysvïöu ! ach! u w komf t was hier van

A N N A . (nouden !

MonceurWatfchottia? och- i

M A N S H A R T .

Komhöp, fcomfeeïp me voort.

A N NA . Wat let«, Ktotójelfeff ?

M A N S * 'A R t .

Zy hebbüi^Yeiiftoörd.

A N -

ï 6 D E Ï H G r B E E L D E Z I E K E . A N N A .

Mijp Zoete lieve M a n, wi e derft u dus ontroeren ?

M A N S H A R X .

Die ongebond e pry ,die wil haar tong niet fnoeren .

A N N A .

Zijt doch zoo haaftig niet.

M ANS H ART .

S'heeft my fchie r dol gemaakt.

A N N A .

U w herzentjen s zijn teer, g y zijt wat licht geraakt.

Spreekt doch zoo hard niet Kind, al zachjes zoete Vader .

M A N S H A H I . (der .

Zy fpreekt my teegen, en dat maakt my noch veel kwaa-

A N N A .

N u , nn , zij t wel te vreen, zij t wel te vreen Papa.

M A N S H A R T .

Dieonbefchaamde, zey d dat ik niet zie k ben. Ha , Karonje.

A N N A .

O di e pry is altijd ftout in 't fpreeken .

M A N S H A R T .

Gy wee t mijn ziekte Kind, j a gy kend mijn gebreken .

A N N A .

Gy hebt gelijk mij n Lief , o Trijn wat valje ons af.

M A N S H A R T .

Zoo zy haar tong niet fnoerd zoo helpt ze my in 't graf.

A N N A .

Och! och !

M A N S H A R T .

Zy maakt dat ik kom zoo vcal gal te loozen.

Ontfla u van die Meyd, d e bootten aller boozen .

A N N A .

Mijn uitverkooren M a n, d e Meyden allegaar,

Schceld vry wat aan, wy zijn gelukkig lieve Vaar; (gen . Men moet , gedwongen o m hare deugden, wa t verdraa - Daar zijnder weynig die veel deugen deezer daagen.

EnonzeTryntjeistroaw/, zorgvuldig , naarftig, net ,

De

D e i N G E B t E t D E ZlEJCE . 7 7 De poort-klok trekt Kaar alledagen van het bed.

Wat zijnder Vrouwe» van haar Meyden al bedroogen, Schoon zy haar doen befpien gelyk met honderd oogen.

De Meyden zijn meed loos, argliftig,trouwIoos, licht, Klapachtig, zorgeloos, vals, fchoon voort aangexigr*

En van dat alles valt van Tryntje niet te zeggen.

Zyisftrjrzinnig, z y wil altijd wederleggen.

Zy zalt wat mye Vaar, ko m Tryntje komj hier voort.

T R Ï N .

Hier ben ik.

A N N A .

Maar waaróm heb jymynManverftootd ? TkYK.

HoeikMevrouw, ho e ik? da t zal ik my wel wachten,, Al wat myn Heer en u behaagt, zal ik betrachten.

M A N S H - A R T .

Ont&enjé 4ar jou pry, di t raakt my aan t verfland ;

T R Ï H .

Hy zey Levyntje was deËruyd met Heer Bartrand', Ik zy hem dat hy haar geen ryker Heer kon geeven 1 Maar dat haar nutter was voor de egt het k looüer leven*

A N N A .

Wel daar fteekt zoo veeJ kwaad niet in>mijn lieve Man^

M'H'WSHA&T.

'k Weet niet hoe mijn geduld het langer lij en kan.

A N N A .

Gy hebt gelyk Monceor, jy Tryntj e, j y zult z wygen, Ofjy zult in het kort van myjou paspoort krijgen.

Geefmy de mantel, diegevoer t is met rood Baay.

Nouwbeddekuflèns 200, ziedaa r nouwzitjefraay.

Trek nu de muts ter deeg in de oogen over de ooren.

M A'i*s « A KT.

Dat'sgoet.myn Engel, Maa r nouw kan ik zien noch hooren.

Daar'$i«et dat mee^veftötid al s wint ontrent het hoofd.

B MAN*-

x8 D E I K G E B E E L D E Z I E K B . M A N S H A R L

Wat ben i k u verplicht, ik was a l lang berooft Van 't leeren, ba d gy zoo op my niet willen letten.

A N N A .

Licht u Papa, i k zal u op ditkuffen zetten.

Laatïnydkleggen, om u te ondersteunen, wan t Gy zyt zoo zwak. E n dat mijn Kin d aan de ander kant.

En dat Ps^pa lief,om uw hoofd wat op te houwen.

T R Y N .

En dat mijn Heer , o p dat uw herzens niet verkouweifc M . A N S H A R T ,

O j y verönoordmy , ö Karonje.

A N N A .

Doetzeuzeer?

Zy dagt u we l te doen .

M A N S H A R T ,

Och, och! i k i an nie t meer.

A N N A .

Waarom veriloort ge u zoo ras, mij n uytverkooren . M r t N S H A R T .

Daar is geen boozer nochgee n vuylderMeydgeboore n Alsdat kwaadaardig Kreng , och! och ! zyhullipmy Daar van mijn zelve, z y vermoord my noch diePry . W e l tien Purgatien en ook wektien Klifteeren, Heb ik van doen, o m weer fe,fesonvalezeeren ,

A N N A -

Zagt,zagt, mij n Boutj e lief, e y hou u wat geruft .

M A N S H A R T -

Mijn zoete Tortelduyf, g y ,ziif ïnyn trooft ,mjjn luft .

A N N A .

MijnMaayeJief,, och ! och ! M ANSH/ART .

Ik^al'^W liefde Iconen, Dat u mijn Teftement o p deze dag zal toonden»

ANNA.

Och fprefekt daar toch akniKm* wan t ddt QMÖelt nty weer.

Het

D E I * O E B E E t ' B Ë Z I E K E . I< >

Het woord van Tefterrtentbenaut m y 'c hert noch mee/ .

M A M S H A R T .

Notaris Pronk taX hier en met ten eerften koomen .

A N N A .

'k Heb hem, eeri k hierkwam , in'tvoorhuysaJvernoo * tnen.

M A N S H A R T .

Kind laa t hem binnen ftaan.

A N M A .

Notaris Pronk ffttm in.

Z E V E N D E T O O N E E L

M A N S H A R T , A N N A , e n P R O N K .

H

Eer Manshart ri j tgegroet .

M A N S H A R T .

Het gaat nietnajntjtiïin*

Ikbenzooxiek.

A N N A .

Och! och* .

M A N S - H A R T *

Dieswoudeikvoormtjnftervéü , Mijn VronwbyTeftatnentdoe n a l mijn goedren e/ren . Ik wij mijn Kinderen uyt fluyten.

PRO-NK.

Maar dat kan OnmoQglijk nietgefchien .

M A M S K A R T .

Geefmy 4aar reed«n varié P R e N-K .

fiy T«ftamen t ma g hie r ee n Ma n ïij n Vrou w maa r maaken

Een Kindsdeel en niet meer, vtfofal, tenwaar e taake n Dat daar geen Kindeis'iijn, ziedaa r moet opgelet . Wajttd&ta&ier^fgefaruyk, <Jat«*olkga»d ë W et.

B 2 M A N S -

ao D E I N G E BE E L D E Z l E K E.

M A N S H A R T .

Dat kan niet mooglyk zijn, d e Wetten en de Reeden Diekomen overeen. Ho e word dat dan geleeden;

Dat my verbooden word, my n Vrouw die ik zoo eer»

Die >k zoo Lief heb als my zelve, ja noch meer, Die al mijn welluft is, di e om my te behaagen Alle ongemakken en veel laft met luft wil draagen ,

Dat ik die goeje Vrouw, die my bemind zo teer, Een Kinds gedeelte maar zou maaken en niet meer ?

*k Moet met mijn Advocaat daar over Confuleeren.

P R O N K .

Geen Advocaat kan u van die Wetten abfol veeren.

Al htro advyzen zijn gegrondveft op de Wet, Op de Confidentie daar word niet eens op gelet.

Dat is ons Werk, wan t wy Notarifen wy letten , Op de beraam'! ykheid veel meer als op de Wetten.

Geef uw gereed Geld by uw leevendige Lijf, Met Obligatien, Transpoorte n aan uw Wyf.

Maak Obligatien op u aan uw Vrouws Vrinden, Met RüTcpiflcn dat zy 't nauw dood zal vinden.

MANS.IÏART.

Gy zijt een eerlyk Man, mij n Heer gy fpreekt oprecht, Mijn Huysvrouw had my dat van u ook al gezegt.

Daar's in de Alkoove en in de Koffer aan Kruzaaten Tien dunzend guldens en zo veel noch aan Ducaaten.

'k Zal u de fleutel daar van (lellen voort ter hand, Twee Obligatien ten laften van het Land,

Waar van de een zes is, ended e aar vierduuzen d Pon- den,

M«i haaf Transpoorten zijn zy aan malkaar gebonden.

*k ZaLze u ook geeven.

A N MA.

Och fpreek daar toch nimmer van.

Gydoetmyfterven, och ! va n vrees, mijn lieve Man.

Hoe veel Ducaaten en Kruyzaaten, zey Papaatje ?

M A N S H A R T .

Tien duuzent guldens elk, daar is niet meet Mamaatje.

AN-

D e I N G E B E E L D E Z I E K E . a i A N N A .

Al 'sWaerelds goed acht ik by u als niet mijn Lief.

Wat Obligatieii zyn 't ?

M A N S H A R T .

Mouceorhoor d'eene Brief Is zes en de aar is vier.

A N N A .

Maar Paatje Lief.zyn 't Ponden, Als Zeeuwie PondenVlaamSjofSteerlings al s te Lon-

den?

M A N S H A R T .

't Zyn Ponden,Kindje Lief.van veer, van veertiggroot.

A N N A .

Van u te fcheyden ach myn Lief, i k fchrey me dood.

Wanneer gy dood zyt,ach! dan wenfeh ik niet te leeven, Mijn uytverkooreMau wil my doch niet begeeven.

P R O N K .

Ey fpaar uw traanen tot het tyt is, wan t de zaak Is noch niet difperaad.

A N N A .

Mijn Man, a l mijn vermaak.' Mijn hoop , my n trooft, my n heil, va n u te moeten

fcheyen,

Dat kan onmogelijk zyn,ik wil my dood gaan fchreyen.

P R O N K .

Bedaar, Mevrouw,bedaar, e y ftelt u wat te vreen.

A N N A .

Notaris Pronk, och ! och ! g y weet het niet, oneen , Hoe bitter dat het valt van zulk een Man der Mannen, Die ik zoo Liefheb, doo r de dood, t e zyn gebannen.

M A N S H A R T .

Dat my zo zeer bedroeft en ook het meelt verveeld, Is dat ik by u niet een kindje heb geteeld.

De Döctoor Florentijn had dat wel moogen z wygen, Dat ik door hem ,by u mijn Kind, zou Kindcrs krygen.

P R O N K .

Gelieft u dat wy nu beginnen r

13 3 MAKS .

2» D » l Wi<? « *»E t ut Z I E K V.

M A N S K & R T ,

ja, maarnoot ,

*t Is beeter dat wy. gaan hier naaftin mijn Kantóot, Daar zijn wy Vryer Kind j e y wiltmy onderfteunen.

A K . N A .

Kom, kom , mijn zoete M a n, wil op mijn Schouder leunen.

A G T S T E T O O N E E L ,

H E L B N A e n T R Y N . T R Ï K .

H

der, (der .

Die hadde n wy vergramt,dat maakt de zaak veel kwa- UwStiefmoerzal haar van't geval bedienen.

H E L E N A .

Stil, Dat fchecl d my niet, h y mag zoo leeven als hy w i l, Met a l mijn Goed, indie n hy my maar laat behouwen, Mij n vrye keur, dat ik, met die 't my luft, mag trouwen.

En da t hy my maa r van di e Do&or wil ontdaan , Wat da t zij n goed belangt, daar leyd my weinig aan .

T R Ï K .

U w Stieftnoe r trach t my tot haar hulp u af te troonen, Maar ik zal rot mijn dood u trouwe dienft betoonen, Dies zal hé t noodig zijn, da t wy wel onderftaan, Wat hie r gebeurd, o p dat men ons niet kan verraan, Hoor, i k zal veynzen, e n ik zal uw Stieftnoer zeggen, Dat i k met haar gelijk d e zaaken aan wi l leggen.

Zy di e daar na verlangt zal my haar hert terftond, Van all e zaaken voort ontdekken tot de gtond.

H e t É K A. (ken , Hoe zal men' t voort gaan van mijn Vaders wil beft kren- Dat fchriklij k opzet, ach t ik fterf daar aan te denken:

T R Ï N .

T R Y N-.

Uw MinnaarFerdinaHd die moetmedóen verftaao , UwVaders-wil, e n ook wat datterdferit gedaan.

Hy móet in't zenden van zijn Vrinden nfct vertraagen», Uw doen verzoeken.

H É E E N A .

Wie zal hem die bootfchap draagen ?

T R Y N .

Mijn.quwe Vryer die zal veel doen om mijn gunft, Hy zal óns deeze zaak uytvoeren na de kunft.

Hy zal my daar voor weer wat kuflen,(lrooken,ftreelen

En om u dienft te doerij zal my dat niet verveelen, Verlaat u op my, flaap geruft, i k hou de wacht, En flaa op alles, wat hier omgaat, naarfti g acht.

T W E E D E B E D R Y E . E E R S T E T O O N E E L .

T R Y N T J E e n F E R D I N A N D . T R Y N .

VI"Aar i s dat fchellen ? wel de fchel die zo»w

wei

•"-*- breeken , Wat 's uw begeeren Heer ?

F E R D I N A N Ü ,

Ik moe t u Juffer fpreeken .

T R Y N .

Ik fchtik dat ik u zie, zij t gy het Ferdinand i

F E R D I N A N D .

'k Zoek hier mijnnootlot, endaa r ik doorleefde o m brand,

De fchoon Helena, wan t ik kom om haar te vraagen, Hoe zy haar, by Bartrand, die zot, van daag tul draagen, Ik ben gewaarfchout da t haar Huw'lijk noch van daag Gefloöten worden zal, e y roep haar eens om laag.

B 4 TRYN .

24 D E I N G E B E E L I V B Z I E R E . T R Ï H .

O zy is zoo, mijn Heer, te n eerflen niette ipreeken, Wie b y haar zij o wil moe t gebruyken lift, enftreeken .

!Zf wor d zorgvuldig, als ge weet, bewaart , iygaa t Niet van haar Kamer, e n komt nimmer op de ftraat.

Dat gy haar onlangs op de Schouburg zaagt, had reeden, Daar had haar oude min, haa r Vader om gebeeden.

Maar dat daar voorviel, i s aan niemand noch gezeid.

F E R D I N A M D .

Dat is voortigtig. Maa r hoor Trijntje, trouwe Meyd, Ik kom hier niet in fchyn van Minnaar, my n begeeren, Is om als Meefler haar de France Taal te leeren.

Jk ben haar Meeflcrs Vriend.

T R V K .

Dan hebje wel gedaan.

Daar komt haar Vader, fiajyftil, ikfpreekhemaan . T W E E D E T O O N E E L .

M A N S H A R T , F E R D I N A N D cnTftïN .

M A N S H A R L

•TT' Moe t daag'lijks deeze Zaal me t ïnyn e flappen

^ ^ meeten ,

Ruym tten maaj, maa r pft in de lengte of inde breeten Moet weezen, wee t ik niet, datprykelistegroot ,

Ging ik verkeert, gewi s ik flapte inmijnedoód.

Hoe achteloos zouik myn zelve zoo verliezen*

T R Ï H .

Mijn Heer daar is een Man.

M A N S H A R T .

Ja wel, z y fcheurd de vliezen Van bei mijne ooren, och 1 mijn hert dat klopt en flaat.

Vergeetje, da t men met geen Zieken zoo hart praat ?

T R Ï H .

Mijn Heer, daa r is een Heer,

MANS-

DE&INOEBEELDE Z I E K C ^Xf

M A N S H A R T .

Is dat mijn hoofd weer breeken, Als jy wat zeggen wilt, zo o zeg het zonder fpreeken.

Schreeuw toch zoo hart niet Tryn.

T R T H .

Myn Heer.

M A N S H A R T .

Wel dat gaat goet.

T R Y K .

Ik zeg.

M A N S H A R T .

Wat zegje?

T R Y K .

Dat die Heer u fpreeken moet.

M A N S H A R T .

Laat hem hier komen, maar by moet my niet veel vraa-

gen, (draagen .

Hy maak het kor t en klaar, my n hoofd kan 't niet ver-

T R Y N .

Spreek zagjes, o p dat gy decs zwakke en zieke Heer, Niet moeilijk maakt, wan t ziet zyn Herfenen zyn teer.

FE R DIN AND .

Mijn Heer > 't is my een vreugd u op de heen te vinden.

Gy zy t veel beeter, als ik hoorde van uw Vrinden.

T R Y M .

Hoe zou hy beeter zyn, we l dat komt niet te pas, Hy is veel zieker als ny van te vooren was.

F E R D I N A N D .

Zijn aangezigtftaat wel, h y hoeft nog niette klaagen.

T R Y N .

Zijnaanzigt fmeltals Was voor 't vuur nog alle dagen, Het zyn maar Buffels die dat zeggen, kleyn van geeft.

Myn Heer is zieker als hy immer is ge weeft.

M A N S H A R T .

Dat is wel zeeker Tryn, u w oordeel moet ik achten.

T R Y N .

Hy eet en drinkt met finaak, hy flaapt geheele nachten

B y Ge -

iet D E I j T G E B T t l D E . ZïElTE . Geruft, h y gaat en (raat, e n heeft gezonde leen;

Maar dat belet rijn Ziekte en Krankheit niet, ó neen.

M A N S H A R T .

Zoo is't ook .

F E R D I N AND .

Dat 's my leed, maar 't geen my hier doet koomen;

DeFrance Meefter ,Heer, die gy hebt aangenoomen , O m u w Helenat e onderwijlen in die Taal,

Is Ziek, h y zend my hier, o p dat niet t'eenemaal, 't Geenzy geleerd had,dooj zijn afzijn, word vergeeten .

M A N S H A R T .

Gy doet zeer wel mijn Vriend, maar Tryntje laa t haar weeten,

Dat hier haar Meefter is, ze g datze koomen moet.

T R Y N .

Dat ik hem by haar bragt mij n Heer, wa s wel zo goet.

M A N S H A R T .

Ga roep mijn Dochter hier, e n doet voor t mijn begee- ren.

T R Y N .

Hy zal uw Dochter Heer, in eenzaamheït bef t leeren.

M A N S H A R T .

'k Zeg doe mijn zin en ga.

T R Y N .

Het brabbelen van dje Taal, Die gy toch niet verftaat, vermeerder t wis uw kwaal.

'k Zal als het vij len van een zaag zij a in uw ooren.

M A N S H A R T .

Schoon ik ze nie t verftaa , ' k ma g 't echter noch wel hooren.

Daar komt mijn Dochter, mij n Helena. Trijntj e gaa , Èriziet«ens ofmijn Vrou w gek leed is, repjedraa . Helena hoor, mij n Kind,die u het Frans komt leeren, Is Ziek, di t is zijn Vriend , e n die zou wel begeeren , j)at hy u mid'lerwijl in 't Frans voort onderwees .

DER-

D t ' f a e £ « 4 f f i # «

1 ? D E R D E T O O N E E L .

M A N S H A R T , F E R D I N A N D e n H E L Ê N A .

O

Hemel!

M A K S H A R T .

Hoe mij n Kind, we l gy word bleek van vrees»

Waarom ontftelt gy u ?

H E L E NA .

Ach Vader!

M A N S H A R T .

Wilt nietbeeven . Watfcheeldu?

H E L E N A .

Vreemder zaak en zag ik van myn leeven.

M A N S H A R T .

Hoe dat ?

H E L E N A .

Ik zag te nacht, Heer Vader, in mijn droom, Daar ikter dood toe was benard,vól angft en fchroom, Dat zeeker Heer, di e daar by toeval wasgekoomen , My reddede uyt gevaar in 't midden van myn droomen, En dat geleek, dee s Heer, h y maald my in de geeft, Dcgantfche nacht is hy niet uyt myn zin geweelt.

F É R C I N A N D .

Aan wien gy immer denkt in 't flaapen of in 't waaken , Die is gelukkig, ofgy kun t het hem licht maaken.

Ik zal gelukkig zijn dat moogt gy vaft vermoen, Keurd gy my, om u ooit of hulp of dienft te doen.

H E L E N A .

Hoe heeft uw Beeltenis my dèeze nacht doen zweeten^

Waar van 't gedenken my onmoogfijk kan vergeeten.

VIER-

»a D E INGEBEELD E ZIEKE .

V I E R D E T O O N E E L

MANSHART, FERPINAND, HELENA en TRÏNTJE.

T R T K .

A

Zyn Vader zal met hem u de Vifitegeeven;

Wat tal uw Dochter met een Man der Mannen leeven!

Watis'teenKaerel, we l gemaakt, wel' t is te ondieft!

Ik heb hem eens gezien, i k ben op hem verlieft.

Zyn aangenaame Taal kwam naauwlyks in myn oor en, Of'k wenfchte dat ik hem altyt had mogen hooren.

Zoo dra uw Dochter hem zal zien, a l was 't haar Ieet, Zal zy verlieft zyn, en de Bruyd eer dat ze't weet.

M A N S H A R T .

Mijn Heer, a y ga niet weg, maarblyf , 'khebvoorge -

noomen, (men ,

Haar uyt te trouwen en haarBruygom zal ftraks koo- Met zyn Heer Vader, maa r zy heen hem nooit gezien.

F E R D I N A H D.

Myn Heer ik bid u, m y zal te veel eer gefchien

Van zulk een zaak val vreugd,telf oog getuyg te wezen.

M A N S H A R T .

Het is de Zoon van een wys Doöor, waard gepreezen.

Wy fluytent Huwlyk noch van deeze week.

F E R D I N A N D .

Heetgoct.

M A N S H A R T .

Zeg dat de meefter, di e haar Frans leerd, komen moet.

Hy word ter Feefl genood.

F E R D I N A N D .

Uw laft word waargenoomen.

M A N S H A R T .

En ik verzoek dat gy dan ook zult met hem koomen.

FEP-

D E l K o e » E E t i > r Z I E K E. » O F E R DI KA N D.

'k Zal niet mankeeren, wyl my werd groote eer gedaan.

T K T M .

Sta breet, maak plaats, daar komt, daar komt de Bruy- gom aan.

V Y F D E T O O N E E L .

N A R T I C O F O R Ü A B A R T R A N D ^ A N S H A R T , F E R D I N A N D , H E L E N A , e n T R Y N T J E . M A N S H . tafi aan zjn muts,maar neemt die niet af.

M

oofd te ontdekken.

N A R I I C O F O A U S

Heer dat is ook nietvan nooden.

Wy Doélörs tyn om elk te redden uyt de nood»

't Zy ver dan, dat door ons hun Ziekten wierd vergroot.

M A N S B A R T .

Heerikontrang.

N A R T I C O F O R U S .

Ik kom m y vóór u needer buygen.

M A N S H A R T .

Met vreugdede eer diegy my doet.

N A R T I C O F O R U S .

Omutebetaygen.

M A N S H A R T .

Ikwenfchteweldatik.

N A R T I C O F O R U S .

De vreugde ons aangedaan.

M A N S B A R T .

Myn Heer tot uwént met myn Vröu had konnen gaan.

N A R T I C O F O R U S .

Door deeze Vrindfchap.

M A N S H A R T .

Om verzeek ering te geeven.

N A R -

go D E I N G E B E E L D E , Z J E K * . N A R T IC OF O R OS .

Van u zoo wenfchte ik wel .

M A N S H A R T .

Gy weet hoe Zieke leeven.

N ^ R T I C O F O R Ü S .

Onder het getal.

M A , N $ H A R T .

En ho e die zijn gefteld . N A R r i G o ro 8 . u s .

Van naad uw Vrinden Heer , Toorraantczijn geteld.

M A N S H A R T .

Ik kan niet anders doen.

N A R T I C O F O R U S .

En ul n deeze zaaken.

M A N S H A R T .

Als u te zeggen.

N A R T I C O.F O R U S.

Die de Kunjt alleenig raakcn.

M A N S H A R T .

Dat i k het al zal doen.

N A R T I C O F o k ü s .

Zal doe n meer als gemeen.

M A N S H A R T .

Om u te doen verftaan.

N A R t l c ö F O R U S .

Ik dien ü voor elk een .

M A N S H A R T .

Dat i k u Dienaar ben.

N A R T IC O F O R U S .

Zoon.met bedaarde zinnen, Maar wiltu Komplïment w«t grafieüs beginnen , Tre toe , myn Zoon, betbon uw yv er.

B A R T R A N D .

Wel i k ga, W i l i k de Vader ook nieteerft aanfpreek*n. ?

N A & X I C O F O R Ü S .

Ja, Leg;

D E I N G E B E E L D E . Z I E K E , g x

Leg af uw Kompliment vrybórfb'g, n u tree nader.

B A K . T R A N p .

Mijn Heer , ïlc groet, ik eer u als mijn tweede Vader."

'k Bemin , 'k erken , j'a'kHêrft ook zeggen dat ik eer U moe t bewijzen als mijn Vader, j a noch meer, 'k Be n u meerfchuldig als van wïen ik ben gebooren, Want de eerfte teeldemy , engy . hebtmy verkooren.

Door 't vafte noótlot wierde ik myn Heer Vaders Kind, Maargy maakt my uw Z o o n , omda t g'y 'my bemind, 'k Ben daarr^edwoxigen; hier vrywilli g aangenoomen . O tweed e Vader'! .gyzJjt de eerfte voorgekoomen . . . Dat ik zijn Zóori ben, i s door 't lichaam maar gewee'ir, Maar g y maakt m y u w Zoo n doo r krachte n van uw

geelt.

Zoo veel degaavtn van dcgeeft.2ijn meer bevonden, Dan die van ^Lichaam, zo o ben ik meer verbqnden, Dan deez é Vader, ' k hou w di t Zoonfchap meerde r

waard,

Ik offer umijnzilfs., zo o lan g ik leef o p Aard .

T R;Ï N .

Die hooge Schooien zijn hoognodig tot veel zaaken, Daar ziet men wijzen gek, e n gekken wijze n maaken .

B A R T R A N D .

Maar Vader ging dat wel ?

$ J A R T I C O F O R U S .

Optime.

M A N S H A R T .

Laat ons dra Mijn Hee r begroeten .

B A R T R A N D .

Maar moet ik ook zoenen ?

N A R T I C OF O R U S . B A R T R A N D .

ja.

Schoonmoeder., zulk e,en naam wer d u met recht gege- ven,

Om dat dé Schoonheid fchynt i n uw gelaat tcleev, en.

M A N S -

§a

lkeSBÉEtD E

Het is aiyn, Wyfniet,'t ismyn Dochter datje 'tvat,

B A R T R A N D .

Waar iffc dan?

M A N S H A R T .

Ze komt terftond, vertoef noch wat.

N A R T J C O F O R U S .

ïoonmaakuKompHment.

B A R T R A M D .

Mcjuflfronwïk faenecven Als 't beeld van Memnon, ' t geen wierd ftem en fpraak

gegeeven,

Wanneer 't de altlende ton j fterk (haaiende befcheen, Zoo voel ik ook een kracht doorkruypen al myn leen*

Nttdatuwoogen, di e twee zonnen > my beftraalen

Myn tong word los, i k kan onmooglyk die bepaalen

t>e-tonn'eblom zietftaagdezonin haangerichti Zoo keert myn hert alleen, naa r u myn zon, myn licht.

De Leidfta r van myn heil. Ontfangmy n offerhanden, Myn her t zal op 't Altaar uwes Schoonheids eeuwig

branden.

Dathert, da t dan zyn roem en glory vinden kan, Als ik my noemen mag, u w Minnaar en uw Man.

T R Ï N .

Dat's kennelyk en klaar, e n niet te wederleggen, Al wi e Studeert, di e leert moy denken en moy zeggen.

M A N S H A R T , tegem Ferdinand.

Wat dunkt u daar van Heer!

F E R D I N A N D .

'tlseenverftandigman, Zoo hy zoo DoÖoreerd gelyk hy fpreeken kan, Zal 't vreugden zyn, zy n Pasjent te zyn.

T R Ï N .

Bovemaaten, Zoo hy zyn Zieken zoo geneert als hy kan praaten.

M A N S H A R T .

Kom,kom,geen tyd verzuymt, geeft (loeien by der hand.

Heer