Vraag nr. 293
van 4 september 2000 van de heer JAN LOONES Distelbestrijding – Beleid
In ons land verplicht de wet van 2 april 1971 ieder-een die ieder-een perceel grond in eigendom of uitbating h e e f t , tot de bestrijding van vier distelsoorten : d e a k k e r d i s t e l , de kruldistel, de speerdistel en de kale jonker.
De VZW Natuurreservaten vindt dit een te radica-le remedie die, uit het oogpunt van natuurbehoud, nefaster is dan de kwaal (tweemaandelijks tijd-schrift "Natuurreservaten", jaargang 22, n r. 3 van juli-augustus-september 2000).
De VZW Natuurreservaten stelt wel vast dat het huidige Vlaamse regeerakkoord in verscheidene punten reeds "de deur wagenwijd openzet" voor een herziening van deze achterhaalde wetgeving. Zo vermeldt de tekst uitdrukkelijk dat milieu- e n gezondheidsnormen gebiedsgericht moeten wor-den afgestemd op kwetsbare ecosystemen, en dat het gebruik van pesticiden moet worden ontmoe-digd.
De natuurvereniging is dan ook van oordeel dat de algemene verplichting om de drie tweejarige distel-soorten (kruldistel, kale jonker en speerdistel) te b e s t r i j d e n , moet worden opgeheven, aangezien hun nadeel voor de landbouwproductie – dankzij de huidige landbouwtechnieken – niet langer noe-menswaardig is. Bovendien is dit reeds in de mees-te van onze buurlanden het geval.
Wat de akkerdistel betreft, is een vrijstelling van bestrijdingsplicht noodzakelijk voor wegbermen en alle beschermde natuurgebieden.
De natuurvereniging stelt eveneens vast dat de hui-dige Vlaamse regering streeft naar een algemene vereenvoudiging van de regelgeving, naar de over-heveling van een aantal federale bevoegdheden naar Vlaams niveau en naar een betere kwaliteit van het leven, met actieve participatie van de bur-gers.
De natuurvereniging pleit voor een degelijke voor-lichtingscampagne bij elke wijziging van de wetge-ving omtrent de ecologisch verantwoorde bestrij-ding van de distel, ook daar waar de bestrijbestrij-dings- bestrijdings-plicht van kracht blijft.
Daar waar de bestrijdingsplicht van de akkerdistel in natuurgebieden wordt opgeheven, doet de V Z W
Natuurreservaten een suggestie voor het instellen van een soort "hoffelijkheidscode" tussen de be-heerders van de domeinen en de omgevende land-bouwers tot voorkoming van conflicten.
1. Werden de voorstellen van de VZW Natuurre-servaten inzake de bestrijding van distels reeds geëvalueerd ? Zo ja, wat waren de conclusies ? 2. Welke maatregelen heeft de minister totnogtoe
getroffen inzake de gebiedsgerichte afstemming van milieu- en gezondheidsnormen op de kwetsbare ecosystemen ?
Inzake de ontmoediging van het gebruik van pesticiden ?
3. Werd er reeds onderhandeld met de federale overheid over de overheveling van een aantal bevoegdheden naar Vlaams niveau ?
4. Werd er reeds gedacht aan de opmaak van een soort "hoffelijkheidscode" tussen de beheerders van natuurgebieden en de landbouwers ?
Antwoord
1. De voorstellen van de VZW Natuurreservaten over de distelbestrijding zijn niet nieuw.
Ik zal op basis van dit dossier overleg voeren met landbouw- en natuurbehoudsorganisaties om tot een betere regeling te komen dan nu met de huidige verplichting inzake distelbestrijding het geval is.
2. In het Milieujaarprogramma 2000 is een actie 38 opgenomen die in een kwantitatief en kwalita-tief reductieprogramma voorziet voor het ge-bruik van bestrijdingsmiddelen.
Mogelijke maatregelen omtrent het gebruik van bestrijdingsmiddelen zullen weldra worden uit-gewerkt in het kader van dit reductieprogram-ma voor bestrijdingsmiddelen. De administratie M i l i e u - , N a t u u r- , Land- en Waterbeheer (Ami-n a l ) , afdeli(Ami-ng Wa t e r, is trekker voor deze actie. Het beleid is erop gericht om het gebruik van bestrijdingsmiddelen in 2005 met 50 % te redu-ceren ten opzichte van het niveau van 1990. Deze reductie wordt uitgedrukt in versprei-d i n g s e q u i v a l e n t e n , met anversprei-dere woorversprei-den, r e k e-ning houdende met de milieu-impact en de ver-blijftijd van de actieve stoffen.
In het kader van een eerste onderbouwende studie waarin doelgroepgerichte prioriteitslijs-ten werden opgesteld, werd naar de wijze van distelbestrijding in wegbermen (bij de admini-stratie Wegen en Verkeer) geïnformeerd. D i t voorbeeld illustreert duidelijk de aangehaalde p r o b l e m a t i e k . In wegbermen worden distels voornamelijk mechanisch bestreden, tenzij het technisch niet mogelijk is. In dat geval wordt veelal gebruikgemaakt van chemische onkruid-bestrijding (bv. D i n e t ; h o o f d b e s t a n d d e e l M C PA ) . De vrees bestaat echter dat bij dergelij-ke toepassingen misbruik wordt gemaakt van de afwijking (chemische bestrijding van distels in bermen is toegestaan) en grotere gedeelten van de berm worden bespoten.
Het uitwerken van een hoffelijkheidscode – zoals gesuggereerd door de natuurverenigingen – kan mogelijk worden gemaakt in het kader van het reductieprogramma. De afdeling Wa t e r staat zeker open om mee te werken aan derge-lijke initiatieven.
Voor 2001 zijn er sensibiliseringscampagnes ge-pland voor de huishoudens (We r e l d w a t e r d a g 2001) en de gemeenten (najaar 2001). In het kader van de campagne "Wa t e r. Elke druppel telt" – die momenteel over waterbesparing handelt – zal een luik "waterverontreiniging met milieugevaarlijke stoffen" worden toege-v o e g d . Aldus worden toege-verschillende
onderwer-pen onder dezelfde noemer aangesneden, w a t resulteert in een grotere impact bij het brede p u b l i e k . Er zullen bovendien alternatieven wor-den aangereikt voor het gebruik van bestrij-dingsmiddelen op privé-domeinen. Voor de ge-meenten wordt een infodag gepland omtrent de verdere mogelijkheden tot reductie van het ge-bruik van bestrijdingsmiddelen. Beide doelgroe-pen passen de bestrijding van distels toe en de mogelijkheid bestaat zeker om via deze weg hieromtrent te communiceren.
3. Wat de bevoegdheid betreft over de opheffing van de verdelgingsplicht van distels, zijn de no-dige juridische adviezen ingewonnen.
Volgens een stelling van de auteurs van het Mi-l i e u z a k b o e k j e, de eminente juristen De Pue, L a-vrijsen en Stryckers, is het Vlaams Gewest be-voegd voor de bestrijding van schadelijke orga-nismen die niet worden ingevoerd, u i t g e v o e r d of doorgevoerd. Dit houdt concreet in dat via een besluit van de Vlaamse regering het artikel 43 over de bestrijding van distels (KB 9.11.1987) kan worden opgeheven (of gewijzigd). H e t Waals Gewest heeft voornoemde stellingname bijvoorbeeld reeds toegepast in het besluit van 14 juli 1994 over de bescherming van vogels. Hieromtrent is het advies ingewonnen van de juridische dienst van het departement. D e z e dienst bevestigt recentelijk dat de bevoegdheid van de gewesten voor de natuurbehoudsaspec-ten van het landbouwbeleid door artikel 6, V, 5 ° van de Bijzondere Wet tot hervorming der in-stellingen duidelijk bij het "landbouwbeleid" wordt ondergebracht. Uit dit advies blijkt dus dat ik in deze materie in mijn bevoegdheid als Vlaams minister van Landbouw kan optreden. 4. Het is voor mij van essentieel belang dat, i n
geval van een vrijstelling van verdelgingsplicht voor distels, geregeld overleg wordt gepleegd tussen terreinbeheerders en buren.
In het bijzondere geval waarbij agrarisch gebied grenst aan een natuurterrein moeten inderdaad de nodige afspraken worden gemaakt.
Het principe van goede nabuurschap geldt over-al en natuurbeschermers kunnen hierbij het voorbeeld geven.
