Nieuw liedeboek, tot vermaak van 't algemeen · dbnl

(1)

bron

Nieuw liedeboek, tot vermaak van 't algemeen. Z.p., 1794

Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/_nie179nieu01_01/colofon.php

(2)

Nieuw liedeboek.

Elk heeft zyn speelpop.

Wyze: Laatstmaal toen ik lag en sliep, enz.

Ieder heeft zyn afgodsbeeld, Elk een pop, waar hy meê speelt.

Geld, geld, ja 't is 't geld, Door wat weegen, 't zy verkregen;

Geld, geld, ja, 't is 't geld, Waar een vrek zyn hart op stelt.

Is 't een jonker, vederkap, Kruidig op zyn Ridderschap:

Bloed, bloed, aadlyk bloed, Rein uit de aedren veeler vaedren

Bloed, bloed, aadlyk bloed Keurt hy voor zyn dierbaarst goed.

Nieuw liedeboek, tot vermaak van 't algemeen

(3)

Is een troschäart, fier en stout, Die zich lugt-kasteelen bouwt,

Staat, staat, hooge staat, Gantsch doorluchtig en roemrugtig;

Staat, staat, hooge staat, Zweeft hem altyd voor 't gelaat.

Is 't een zot, vol hovaardy, Die de waereld hangt op zy;

Pragt, pragt, zwier en pragt, Praal - vertooning, trotsch een koning

Pragt, pragt, zwier en pragt Overpeinst hy dag en nagt.

Is 't een ligthart, die zyn smaak Vind in weeldrig lyfs vermaak;

Cier, çier, goede çier, Banketteeren, lustig smeeren;

Cier, çier, goede çier, Dat is regt myn levens - tier.

Gaa ik verder regt door zee, 'k Heb gewis myn popjen meê:

Lief, lief, zoetste lief!

Schat vol waarde, puikje op aarde;

Lief, lief, zoetste lief!

Gy gy zyt myn hartedief!

(4)

Engel, ja, ik min u teêr;

Maar nogthands, in deugd en eer:

Trouw, trouw, gantsch getrouw, Wars van streeken, vuile treken;

Trouw, trouw, gantsch getrouw Kleeft aan u dit hart, jongvrouw!

Daaglyks klinkt u liefst gezang, Daar ik steeds dien toon vervang:

‘Deugd, deugd, blanke deugd, Kuische zeden, nette treeden,

Deugd, deugd, blanke deugd Is de grondslag aller vreugd.’

Dus veréénigd, welk een lot, Valt ons dan te beurt van God?

Heil, heil, driemaal heil, Zal ons kroonen, en beloonen;

Heil, heil, driemaal heil

Heeft dan de echtstaat voor ons veil!

(5)

De dankende handwerksman.

Wyze: Hoe zoet is 't daar de Vriendschap woont.

Ik juich in myn gezegend lot:

Ik heb het geen, ik vroeg;

Aan rang en rykdom, buiten God, Heeft niemand ooit genoeg.

'k Heb rust en daaglyks onderhoud, Geen vyand, die my onheil brouwt,

Wiens heil is 't myn gelyk!

't Is waar, ik werk van d'uchtendstond, Tot aan den avond toe;

Maar 't werken maakt mysterk, gezond, En tevens bly te moê.

Ik ben tot werken toebereid, En noem de vuige ledigheid Een pest der Maatschappy.

(6)

Wat blydschap wordt myn ziel gewaar, Als 't werk is afgemaakt;

Daar ik myn' koopman winst vergaêr', Die voor myn welzyn waakt, Wyl hy my naar verdiensten loont, En zich den Menschenvriend betoont,

Die zynen plicht betracht.

Hoe juichen dan myn gade en kroost, Wanneer ik t'huiswaards keer.

Niet een, die dan één zuchtjen loost:

Elk roem dan d'Opperheer, Die menschen tot ons heil verwekt.

En ons met liefdevleuglen dekt, En kleedt en spyst en drenkt.

Ik ruilde myn geringen staat, Voor aardschen rykdom niet:

De weelde en gulzige overdaad, Baart armoede en verdriet;

Maar de arbeid, die ons voordeel schênkt, Verheft het hart daar 't biddend denkt,

Aan hem, die 't al bestuurt.

(7)

Het vergenoegde huisgezin, op saturdag avond.

Wyze: Toen ik laatstmaal in 't Maisaizoen.

Wat heil! de week is weêr ten end;

Hoe bang scheen heur begin, Zy spelde ons jammer en elend,

En spaarzaam kost gewin.

En schoon geen overvloed Ons heden juichen doet, Wy loven echter d'Opperheer,

Met een oprecht gemoed.

Wy zyn door zyne gunst gespaard, Beveiligd voor verdriet;

Hy heeft de neevlen opgeklaard, Onttrok zyn hulp ons niet.

Een vergenoegde geest, Is een geduurig Feest,

Wy worden, schoon ons rampspoed dreig' Nooit moedloos of bevreesd.

(8)

Te weeten, dat ons gansch bestaan Berust in 's Hoogsten hand, Vuurt daadlyk ons vertrouwen aan,

Brengt ons geloof tot stand, Leert: wat de Godheid doet, Is heilig, wys en goed, Maakt ons gedwee es stil,

En schenkt haar kragt en moed.

Wy hebben deze week gewis, Weêr onze schuld vermeerd;

Maar 't Goddelyk getuigenis, Heeft vrees in vreugd verkeerd.

Hy, die zyn leven gaf Voor onzer zonden straf, Verwierf voor ons de zaligheid,

Ontnam ons schrik voor 't graf.

Nu leggen wy 't hoofd gerust En gansch blymoedig, neêr.

Wy zyn ons van niets kwaads bewust, En zien wy d'uchtend weêr,

Dan hoopen wy den tyd, Aan 's Heeren dienst gewyd, Te heiligen, en dat ons hart

Ia Gode zy verblyd.

(9)

Wy kennen op deez' woelige aard, Waar 't ons zo vaak verveelt,

Geen vreugd, daar zo ons hart meê paart, En 't grootst vernoegen teelt,

Dan die uit Godsdienst vloeit, Ons van het stof ontboeit, Waar door de reinste hemelmin,

In ons meer blaakt, en gloeit.

Wy wenschen nu naar 't morgen uur Wanneer de Bybekolk,

Doordrongen van geheiligd vuur, Het saamvergaêrde volk.

Zal stichten door zyn reên, En 't pad der zaligheên,

Door 's waerelds Heiland zelv' gebaand, Zal leere op te treên.

Dan throonen wy de Algoedheid neêr, Door smeeken en gezang,

Verbreiden 's Hoogsten eeuwige eer, Bevordren ons belang,

En worden hier gewoon, Aan dien verheven toon, Wiens galm ons eindloos streelen zal,

Voor Jezus hoogen throon.

(10)

De pypenmaaker.

Wyze: Wat is het schoon, enz.

Ik maak een pyp, van brooze klei en aarde, En leer hoe broos het leven is,

Daar het aan my nog zoete blydschap baarde, Voegt aan my ook de erkentenis,

Om dat 'k nog vrolyk werken mag, En 't brood verdien op iedere dag. bis.

Zyn wy dan 't saam ter winkel neêr gezeeten, Het zy by dag, of by de lamp,

Laat ons in 't werk nimmermeer vergeeten, Dat ons leven is als een damp;

De pyp die dus onze aandagt wekt, Is 't die aan ons tot leering strekt. bis.

Zouden wy dan de dronkenschap beminnen?

Of lasterzucht ten dienste staan?

Neen! vrienden, neen! wy zullen ons bezinnen, En 't kwaade voorbeeld tegengaan,

Die naarstig werkt, en zuinig leeft, Is 't die des winters voedzel heeft. bis.

(11)

Niets zal ons dan in naarstigheid verhindren, Men zie, gestadig werkend, toe,

Zorgdus, vol vlyt, voor onze vrouw en kindren, Dat elk hen voor 't gebrek behoê;

En Kasten wy, zy tremmen meê, Zy passen op de scheur en gleé bis.

Laat ons te saam, by 't vormen, of by 't rollen, By 't wyeren, oplettend zyn;

Zoblyft ons werk by 't glazen, en by 't snollen, Geroemd aan 't Y, en Maas, en Rhyn,

Zo is 't dat pypemakery, Aan ons toe nut, en voordeel zy.

(12)

De landman.

Wyze: Avec les jeux, dans le village, &c.

Of: Al wie genegen is tot vaaren, enz.

Tryntjen 'k ben regt moê van 't werken, Maar 't moet met den hooybouw door:

Morgen zal ik 't niet eens merken;

Spys en rust is goed 'er voor.

Hebt gy ons wat klaar doen maaken?

Ha! dat is de regte kost,

Jongen! komt dat zal ons smaaken, Als pastyen aan den Drost.

Hadden wy nu stil gezeeten, Even eens als loome Piet, Niemand zou zo smaaklyk eeten,

Smaaklyk eet den luyaart niet.

Komt nu vlug eens ingeschonken.

Drank naa spys is medicyn, 'k Zie het bier in 't glas zelfs vonken, Arbeid maakt het bier tot wyn.

(13)

Foei! dat onmannierlyk gaapen,

Als een hooischuur gaapt myn mond;

Of 'k ook degelyk zal slaapen.., Jongens! zwerft gy hier nog rond, Voort maakt spoedig u naar boven. -

Tryntjen! hoe ziet gy my aan, 'k Wil een nachtzoen wel belooven..:

Maak dan schielyk maar gedaan.

ô Hoe zalig is ons leven,

Alles maakt toch de arbeid zoet Wat kan zo veel zegen geeven,;

Als daar by een rein gemoed...

Soms komt my myn Tryntje vleyen, En myn kinders - wel een lot...

'k Zou van blydschap kunnen schryen.

Tryntje lief! hoe goed is God!..

(14)

De welberaade moeder.

Wyze: 'k Weet wel wat myn Kindje schort, enz.

Waarom of myn Zantje schreit?

Och, wat deert u? schaapjen!

Jeukt de maag u? lieve meid!

Pruilt gy om een slaapjen?

Steekt u hier of daar een speld?

Is 't een windjen, dat u kwelt?

Of zyn 't norsche vlaagen?

Dit moest ik u vraagen.

Neen, ô neen, dat schort haar niet!

'k Zie 't wel aan heur handjen:

t' Huis zyn is haar groot verdriet;

Zy wil op een trantjen. -

Speelmeid, kom, laat staan wat staat, Fluks eens met Suzan op straat!

'k Wed om drie pasteiën, Zy zal niet meer schreiën.

(15)

Maar, geloof my, kopjekril!

't Ryk zal vast niet duuren, Dat zich moeder schikken wil

Na uw wufte kuuren;

Als we ons beide regt verstaan, Zal ik zelv' de noo ten slaan,

En u, schalkjen! dwingen, Naar myn lied te zingen.

'k Heb uit Cats, die wyzen man, Reeds een spreuk genomen, Hoe men jong rys huigen kan;

Maar geen oude boomen:

Hoor, dat zegt hy, lieve wicht!

'k Zal die spreuk, na mynen plicht, Ja dit moogt gy wagten, Tot uw best betragten.

Kyk, hoe lagt myn zuigeling, Nu zy wordt gedraagen!

ô dat vleiend olyk ding Legt alreê my laagen!

Roept zy niet ‘dag, moederlief’! - Maar, nog eens myn hartendief,

Gy geen scepter zwaaiën;

Ik zal koning kraaiën.

(16)

De melkmeisjens.

Wyze: Laatstmaal als ik in 't Maisaizoen.

Kom, Kniertje zus ontwaak myn kind, 't Werd tyd de dag breekt aan.

Ei zorg dat gy uw kleedren vindt, En trekze schielyk aan;

Ik hoorde Grietje al, De meid van buurman Jan, En Piet roept: Pleun: wat binje mal,

Kom spoed u brengt de kan.

Nu Kniertje haast u, repje dan, Het melkgoed staat gereed, De knegt komt met de koeyen an,

't Is laater als gy weet:

Zo aanstonds komt de zon, Ik zie reeds 't morgen rood, Ach! dat ik maar aan 't melken kon,

Het melken geeft ons brood.

(17)

De Koeitjens bulken in het veld, Heur uyers zyn gelaên, Gy weet vaêr is 'er opgesteld,

Dat wy vroeg melken gaan.

't Past aan geen boere meid, Dat zy heur' tyd verslaapt, Gy weet wat men van Neelbuur zeit,

Die smorgens geeuwt en gaapt.

De luiheid wordt by elken stand, Met regt verfoeid, gehaat, Maar 't is voor boeren op 't land,

Het schandelykste kwaad:

Die traag zyn werk verricht, Heeft zelden veel geluk,

Maar dien voldoen aan zynen pligt, Kwelt spaarzaam leed of druk.

Gy weet hoe Jan, de knegt van Kryn, Was yvrig in zyn werk,

Hy huwde met Jan Keessens Tryn, De knaap was vlug en sterk,

Zy bragt geen huwlyks goed, Maar sloofde vroeg en laat Altoos volyvrig, wel gemoed,

Nu zynze liên in staat.

(18)

Zy namen trouw heur kerkgang waar En deeden d' armen wel,

Tryn kreeg een kindje alle jaar, De oudste, Pieternel,

Is nu pas twalef jaar;

Zy schryft al goed en leest, Zy woont en werkt by beste vaêr,

Ze is altoos bly van geest.

Dit is de vrucht van naarstigheid, Dit is het loon der deugd, Nu, Kniertje zus! nu lieve meid,

Nu wakker aan met vreugd:

Verdubblen wy de vlyt, Dan word de schâ vergoed, Het wel besteeden van den tyd,

Geeft een gerust gemoed.

(19)

De landman, In den morgen.

Wyze: Geeft een Aalmoes, enz.

Welkom, welkom, schoone morgen!

Welkom, lieve dageraad!

Welkom, schoon gy nieuwe zorgen, Op myn zwakke schoudren laat, Dank zy God, ik mogt verryzen, 'k Wil nu loven, 'k wil nu pryzen,

Hem, dien voor my zorgt en waakt;

Hy, de Vader aller menschen, Heeft het met my welgemaakt.

Gisteren was ik af van 't werken, Gantsch vermoeid door al myn leên, Weinig slaap kon my versterken,

ô Wat aardsche zaligheen!

(20)

Stil, genoeglyk 't land te bouwen, Steeds te hoopen, en vertrouwen,

Op den zegen,van den Heer, Hier, hier kan geen stad byhaalen,

Ik althands verlang niet meer!

Wat toch zou ik meer begeeren, Van den vader der Natuur, Daar ik elken stond kan leeren

Zyn hoogwys en goed bestuur?

'k Mag Gods vaderlyke trekken Staag aanschouwen, en ontdekken,

In al 't geen rondsom my zweeft;

'k Zie het aardryk vruchten geeven, Waar en mensch en vee van leeft.

'k Zie de zon uit 't oosten ryzen, En in 't westen ondergaan, 'k Hoor, byna op Engten wyzen,

't Zangryk choor den loftoon slaan:

'k Zie hoe zonneschyn en regen, Tot verkwikking zyn en zegen,

Van de menschen en het vee;

Ach! hoeveelerley genoegen, Brengt het boere leven meê.

(21)

Ryken mogen zich vergaapen.

Aan wat ydele pracht en eer, Laat te slempen, lang te slaapen,

Speelen, dansen en wat meer!..

Maar dit alles kan niet geeven.

Zulk een stil genoeglyk leeven Als de boer op 't land geniet:

't Eind van zulk een vreugd moet weezen, Kommer, angst en zielsverdriet.

'k Hef dan stil myn ziel naar boven, Tot myn' Schepper en myn' God, 'k Wil hem dienen, leeven, loven;

Als besteller van myn lot, 'k Ga dan, met vernieuwde kragten, Zonder draalen, zonder wagten,

My weer tot den arbeid spoên:

'k Hoop zo lang ik hier mag leeven, Aan myn pligten te voldoen.

(22)

De oogst.

Wyze: Gy die thans met my zyt ter Jacht, ha, ha.

Zie hoe de zon reeds opwaards snelt, ha, ha!

Kom spoede we ons te saam naar 't veld, ha, ha!

Hoe buigt alreeds het rype graan!

Laat ons de cys in 't koren slaau;

welaan! welaan! welaan!

Kom spoede we ons te faam gezwind, ha, ha!

Terwyl men 't graan ter schooven bindt, ha, ha!

Slaan wy op dezen beldren dag, Er duizend neêr, by elken slag;

welaan! welaan! welaan!

Wy spoeden voord; dat gaat 'er door, ha, ha!

Hoe ook de zon in 't aanzicht gloor', ha, ha!

(23)

En 't zweet ons druppel' van de kin

Wy slaan 'er echter lustig in; ha, hal ha! ha! ha! ha!

Hy die, nu lui, zyn armen spaart, ha, ha!

Is zelfs geen klap om de ooren waard, ha, ha!

Het weêr is droog, en voor de nacht,

Moet de Oogst ook droog in schuur gebragt, ô ja &c.

Maar, knaapen, is uwe yver sterk, ha, ha!

Gaat toch uiet roekeloos te werk, ha, ha!

Die roekloos of uit eigenbaat,

Te veel op d'akker leggen laat, doet slegt, &c.

Wanneer de zon in 't westen daalt, ha, ha!

Dan word het graan naar schuur gehaald, ha, ha!

Dan juichen we allen, bly te moê,

Den wel vernoegden landman toe, ha, ha! &c.

(24)

Dan gaat de bierkan in het rond, ha, ha!

Dan dansen we op de groene grond, ha, ha!

Wat vreugd terwyl het veeltje klinkt,

Als de eene danst en de ander drinkt, ha, ha, &c.

Nog eens, rept, knaapen! a, in 't veld, ha, ha!

Zie hoe de zon reeds voorwaards snelt, ha, ha, Rondöm valt reeds het rype graan,

Ziet reeds de wagens vol gelaên, spoedt voort, &c.

(25)

Morgen-zang.

Wyze: ó Kersnacht! schoonder dan de dagen.

De blecke kim begint te bloozen;

Hoe strooit natuur hier purpre roozen!

Wat schoon, wat heerelyk gezicht!

Wat schittrend goud! wat gloed! Wat glanse Verspreiden zich langs de oostertransen,

By 't lieflyk ryzend morgenlicht!

'k Hoor duizend, duizend orgelkeelen, Den lof hunn's grooten Schepper kweelen?

Hoe treft die wildzang myn gehoor!

Steeg zo myn ziel, by 't uchtend krieken, Ook hemelwaards op vlugge wieken,

Al juichend met het vooglen choor.

Wende ik het oog naar alle kanten, Hier zie ik dierbre Diamanten,

Die flonkeren, op een' groenen grond, Daar vischjens in kristallen stroomen, Giots 't bloozend ooft aan vruchtbre boomen.

Wat schoonheên schenkt ge! ô Morgenstond!

(26)

Slaa ik naar 't bloemenperk myn oogen, Wat mengering van regenboogen!

Die zich schakeeren, als om stryd!

Dan, ach! hoe zeer deez' schoone bloemen Op glans en schoonheid kunnen roemen,

Geene is bestaanbaar voor den tyd.

ô Zinneprent der ydelheeden!

ô Maagd! die pronkt met schoone leden, Met frissche roozen op 't gelaat, Met al wat u natuur koa schenken, Zie in deez' teedre bloem de wenken

Van 't zichtbaar schoon, dat rasch vergaat.

'k Zie dartle schaapjens, vroeg aan 't aazen, Ten boezem toe in 't klaver graazen;

Dit vrolyk huplend, tierig vee

Schynt ook Gods liefde en gunst te melden, En boom en bloem en Hof en velden,

't Zingt al Gods tedere liefde meê.

Zoude ik dan, die, door uwe goedheid, Een lot geniet zo vol van zoetheid,

Uw gunst niet roemen? groote God!

Laat dan veeleer myn' tong verstyven, Myn handen slap en werkloos blyven, Eer 'k niet zou juichen om myn lot.

(27)

De gevonden kant.

Wyze: Gy die thans met my zyt ter Jagt, enz.

Laast vond myn lief een mooye kant, zo bly!

Zy greep haar yllings met de hand, zo bly!

Zy hield ze een poosje voor 't gezicht, En overkeek ze, op naauwst, by 't licht,

zo bly, zo bly, zo bly!

Zy riep ‘wat kostelyke vond!’ zo bly!

En drukte 't kantje aan heur mond, zo bly!

‘ô Vriend! ziedaar, nu kan ik mooi Eens pronken met dien juffrentooi.

zo bly, zo bly, zo bly!

Neen (sprak ze) 'k heb 't wat beter voor, zo bly!

'k Weet wie dit kantjen korts verloor, zo bly!

(28)

Kom, brengen wy 't weêrom aan Styn;

Jawel, dan zal dat meisjen zyn, zo bly, zo bly, zo bly!

Dat 's trouw! dat 's eerlyk! riep ik uit, zo bly!

Myn Engel, 'k roem u braaf besluit, zo bly!

ô Puikjuweeltje van u vriend!

‘Gy hebt een lekkren kusch verdiend, zo bly, zo bly, zo bly!’

Nu kuschte ik haar zo zagt, zo teêr; zo bly!

Zy schonk my gul een kuschjen weêr, zo bly, Toen trippelden wy, hand aan hand, Naar Styntjen toe, met Styntjes kant.

Zo bly, zo bly, zo bly!

(29)

De lof der braafheid.

Wyze: Elk zinge de eer van Zoutmans glorie.

Braafheid aw waardy te kennen, Is de hoogste weetenschap;

Uw bevelen op te volgen,

't Spoor van d'eerste glorie-trap, Buiten u zyn alle deugden,

Zonder aanzien en bestaan, Buiten u doen vreugde en blydschap,

Nooit den ted'ren boezem slaan.

Buiten u zyn ryken ledig,

Gaart geen grenslooze overvloed, Word geen geldzucht ooit verzadigd,

Nooit de rust der ziel gevoed.

Wie, ô Braafheid! dierbaar kleinood!

Zoude niet zyn' besten schat, Gaarne om u ten offer bieden,

Wenschen dat hy u bezat’.

(30)

Door u wordt het waar genoegen Vastgesteld nooit uitgeroeid.

Door u, reine menschenliefde Voor des naasten heil ontgloeid.

Door u krygt de samenleeving, Luister, duurzaamheid, waardy, Bloeyen ambacht, kunst en handel,

Ja de gansche maatschappy.

Hy, die u ontbeert, mist alles, Wat tevredenheid verwekt.

Hy, die u bezit, heeft alles, Wat tot zuivre vreugde strekt.

De armen mogen hooploos zuchten, Daar hen angst en zorg bezwaard;

Maar uw troost is in den rampspoed, Hen een hemel op deze aard.

Braafheid, temster van den laster!

Pylaar van het heilig recht!

's Jongelings cieraad! roem der grysheid!

Stichter van den dierbren echt!

Kweekster van de oprechtste vriendschap!

Heilbewerkster! dierbaar pand!

Leef! - herleef in vollen luister, Tot een eer voor Nederland!

(31)

De Deugd.

Wyze: Bron van 't reinste vergenoegen, enz.

Neen! de deugd is niet gelegen, In 't gefronst en stuurs gelaat.

Gulle blydschap lacht hem tegen, Dien heur lesse gade slaat.

Nimmer smeed zy slaafsche boeyen, Zy doet heil en vrede bloeyen,

In het hart waar zy regeert, Dat heur zagte wetten eert.

Zy leert ons den Schepper eeren, Zo in voorspoed, als in druk;

Leert den mensch zig zelv' waardeeren, Als bestemd voor 't hoogst geluk;

Laat hem haat en wraakzugt my den, Yder laage drift bestryden,

Leert hoe de ed'le menschen vrind, Zyn vermaak in weldoen vindt.

(32)

Zy geef troost aan 't kwynend leven, Heldenmoed in 't zwaarst verdriet;

Wat ons immer moog' begeeven, Zy verlaat haar vrinden niet.

Zou voor haar de blydschap vlugten, Vergt zy dat wy eeuwig zugten:

Neen! zy is 't die 't vry gemoed Met de reinste vreugde voedt.

Wellust loont heur vuige slaaven, Met berouw en bittre smart Dien om goud en schatten draaven,

Knaagt de zorg aan 't angstig hart.

Trotschheid moog' zig zalig noemen, Als haar laage vleyers roemen;

Daar alleen is zaligheid,

Waar de deugd heur glansen spreidt,

(33)

Avond - zang.

Wyze: Psalm 41.

Lief vogeltje! hoe kweelt ge uw' avondzarg!

En ik, ik zwyg nog stil. -

Of wilt ge, dat myn toon uw' toon vervang'?

Welaan, 'k volbreng uw' wil.

Volschoone zon! reeds zinkt gy in de kimm', En in een zee van goud

Verdooft ge uw' glans, op dat uw zuster klimm', Aan wie ge uw' post vertrouwt.

Aandoenlyk licht! klim, zachte zilvre maan!

Rys, fakkel van den nacht!

Treed heerlyk langs een heldre blauwe baan, fin schyn in volle pragt.

'k Zie uw bodin, wat diamanten gloed?

ô Schoone star! uw licht

Verrukt een hart, dat de Almagt hulde doet, 'k Aanbid, ik zwyg, ik zwicht.

Stil, weste wind! ruisch zagtjes door 't geboomt, 't Gevogelt gaat ter rust:

Daar 't beekjen zagt voorby myn wooning stroomt;

De grazige oever kuscht.

(34)

Stil avond uur! hoe streelt gy 't moede hart, Dat, door de zorg gedrukt,

Ten prooi gesteld aan eene onlydbre smart, Geen enklen wensch gelukt.

Nu zwemt al 't knd in eene zilvre zee;

De dag was brandend heet;

ô Avondstond! wat voert gy schatten meê!

Hoe loont gy vlyt en zweet!

De landman keert vernoemt na zyne stulp, Volvrolyk dankt hy God,

In al zyn doen zag hy des Hoogsten hulp, Hoe zegent hy zyn lot!

De lieve jeugd, zichzelv' geen kwaad bewust, Komt dartlend' van het land,

Neemt de avondspyze en gaat verheugd ter rust, Bewaakt door 's Hoogsten hand!

En nu ô Bron van liefde en zaligheid!

Wanneer de stille nacht

Een scheemrend floers op al 't geschaapne spreidt, Beveel ik me aan uw magt.

(35)

De bejaarde man.

Wyze: Zonder liefde, zonder wyn, enz.

Zoude ik nog droevig zyn, Nu ik nog mag leeven:

En, bevryd van druk en pyn, Elk het zyne geeven?

Schoon ik reeds myn jaarental Meer en meer zie klimmen, En myn levenszon reeds al,

Spoedt naar de Avondkimmen.

Vreugde voegt my nog zo goed Als in vroeger jaaren;

'k Mag thands, met een bly gemoed, 't Zoet der rust ervaaren,

'k Moet weleer, met al myn kracht, Voor myn nooddruft werken;

Doch ik kon Gods gunst en magt Steeds in alles merken.

(36)

'k Zorgde voor myn' ouden dag, 'k Sprak hoe zal het weezen, Als ik niet meer werken mag? -

'k Was in duizend vreezen, Dat ik in myn' gryzen tyd,

Bedelbrood moest eeten;

Ik vergaêrde dus, met vlyt, En een rein geweeten.

Myn geliefde Wedergaê Deelde in myne zorgen;

'k Zag haar yvrig, vroeg en spaê, Dikwerf van den Morgen, Tot zelfs in den laaten nacht, Voor ons welzyn waaken;

Zy wist, zuinig zonder pracht:

Alles wél te maaken.

'k Zag haar - nog ontroert myn hart, Van myn zyde rukken;

Naa, veel doorgestaane smart, Deedt haar 't sterflot bukken.

'k Had gewenscht; dat zy met my, Mogt de vruchten smaaken, Van heur staêge slaavery

En zorgvuldig waaken.

(37)

'k Zie myn kindren reeds gepaard, Door geen smart bejegend, Maar met telgen, hunner waard,

Reeds hun echt gezegend.

'k Zie die kleinen om myn heên, My aanvallen, streelen, D'een wil voor den andren treên,

In myn gunst te deelen.

Laat ean ander, dag op dag, Zyne schatten tellen, En zyn vrekheid, met geklag,

Bang voor schaê, verzellen.

Als ik van myn weinig goed De armen toe kan voegen;

Smaakt myn eerelyk gemoed Een oprecht genoegen.

Zoude ik heden droevig zyn, 'k Mag dit heil ontvangen, 'k Wy, bevryd van smart en pyn,

God myn dankbre zangen.

En moet ik, in 't eind; deez' aard, Kroost en al', begeeven, 'k Streef dan vrolyk, hemelwaard,

Naar een beter leven.

(38)

De voorspellingen.

Wyze: Van 't Kuipertjen.

Laatst was ik op een kopjen thee, Hier by myn naaste buurvrouw Kaatjen,

'k Nam, als voorheen, myn naaiwerk meê, Zy houdt doorgaands wel van een praatjen,

Duurt myn bezoek dan eens wat lang, 't Werk gaat evenwel zyn' gang;

Ik naaide regt vlytig en luisterde toe, Zo als ik dan gewoon'lyk doe. bis.

Kaatjen vertelde, zeer verschrikt, Dat 'er nu al verscheiden nachten,

Iets op heur kamer hadt getikt, Zy hadt gewis een lyk te wagten,

't Kloppertjen agter 't houten schot Voorspelde haar dit treurig lot, Dat tikte en tikte scheide niet uit, Iets dat altyd wat kwaads beduidt. bis.

(39)

Ook toen zy laatst heur vensters sloot, Stondt voor de deur een hond te huilen;

Dit dreigt, zegt zy, een' wissen dood;

Zy wist van kraaijen en van uilen, Hoe hun geschreeuw ons onheil speldt, Daar zy my veel van heeft verteld, Breekt 'er een spiegel, een fles, of een glas, Dan volgt de dood van d'eignaar rasch. bis.

'k Werd op de kamer heet en koud;

Schoon ik gehoord had, dat dit tikken, Van wormen was in 't eiken hout, En dat men daar voor niet moest schrikken;

Maar om de rest van heur verhaal Zo te weêrleggen altemaal - Van honden, en kraaijen, en 't glas, Wist ik dat my niet mooglyk was. bis.

'k Was 'er toch ook niet meê te vreê, Dat dit gespook myn rust zou stooren,

'k Ging eens by onzen Domine, Om 'er zyn meening van te hooren;

't Is zulk een braaf en kundig man, Dien men gerust iets vraagen kan;

Die vraagt, wordt ook wyzer, is altyd zyn woord, Zoo hy naar onderrichting hoort, bis.

Daar, sprak hy, een weldaadig God, Steeds voor ons waar geluk blyft zorgen,

Heeft hy ook ons toekomstig lot, Wysselyk voor ons oog verborgen;

(40)

Wie hadt toch ooit een' blyden dag, Die steeds vooraf zyn rampen zag?

Door angstig te vreezen verloor hy den moed, Die ons het onheil draagen doet. bis.

Een kraai, of uil, verhit naar spys, Een hond, by nacht voer deur gebleeven,

Elk dier zal op zyn eigen wyz', Dit zyn gebrek te kennen geeven;

't Zy door gehuil of door gekras?

Hoe ligt springt spiegel, fles of glas?

Door honderden kleinigheên, waar van gewis, De oorzaak toch zeer natuurlyk is. bis.

Wyl het dan ons geluk verstoort, Als men 't aanstaande wil voorzeggen;

En 't minste, wat men ziet of hoort;

Als een voorspelling uit wil leggen;

Is 't dwaasheid. dat dit hem ontrust, Die, van zyn Christenpligt bewust, Reeds vrolyk en lustig zyn leven en lot, Toevertrouwt aan 't bestuur van God. bis.

(41)

't Vergenoegen.

Zyze: Heldre zonnen, heldre straalen.

Bron van 't reinste vergenoegen, Zalige te vredenheid!

Bleeke kommer, angstig zwoegen, Vlugten, waar ge uw' glans verspreidt.

Laage dale, stille dreeven, Dat het hof van spyt besterft, Wyl 't dien glans en luister derft.

'k Werd in ryk vergulde zaalen Dikwerf op muzyk verrast, Maar 't gezang der nachtegaalen,

Heeft veel meer myn oor vergast.

Laaten de uitgezochtste toonen Daar de ziel van de aarde troonen;

In natuur heur heiligdom,

Zingt men 't choor dier kunsten stom.

ô Daar zingt hy, dat zyn klanken!

Welk een rolling! welk een zwier!

Lieve vogel! 'k moet u danken - Gy schenkt leven aan myn lier:

(42)

Trillend, lillend, zwellend, buigend, Smeltend, vloeyend, tylpend, zuigend,

ô Wat toon! 'k verlies my zelv' In dit eenzaam bosch gewelf.

Zeg eens' lieve Filomeeltjen!

Schoonste zangster van het woud!

Waarom gy uw orgelkeeltjen Meest by dag geslooten houd.

Lieve, kleine hartendwingster!

Duldt ge dan geen mededingster;

Dan zyt ge ook een jalouzy, Kleine zangster! gansch niet vry.

Maar myn vinkjen zou wel meenen, Dat ik hem vergeeten had;

Zie! 't is of het zit te weenen:

Treur niet, liefste, beste schat!

'k Heb u lief, myn aartig vinkjen, Als een stukjen van myn pinkjen.

Fluit nu eens, myn harte dief!

Kusch my, dan heb ik u lief.

Zie hier heb ik tarwen kruimtjens;

Strakjens komt myn muschjen weêr.

'k Heb wat hooi, wat wol, wat pluimtjens, 'k Leg het alles voor hem neêr:

Zyt gy daar reeds, huplend diefjen?

ô Hoe vrolyk volgt ge uw liefjen, Als zy, door na uur geleid,

Voor heur kroost het nestjen spreidt.

(43)

Ach! waar voert myn geest my heenen?

Stille, zalige Natuur!

Hoe wil zich myn ziel verëenen, Met uw koestrend hemelsch vuur!

Ieder blaadjen, ieder takjen, Ieder fluitjen, kwikjen, kwakjen

Van een vogel, roert myn hart, Door geen bange zorg benard.

Laat een rykaart myn verachten, Laat zyn trotsche, laage ziel Zwygen op der droeven klagten,

Dulden, dat men voor hem kniel', In myn' vryë blyë wooning, Is de Heer der schepping - koning,

In zyn wys, zyn zagt gebied, Kent men laage trotschheid niet.

Bron van 't reinste vergenoegen, Zalige tevredenheid!

Bleeke kommer, angstig zwoegen, Vlugten, waar ge uw' glans verspreidt, Wat al heerlyke tooneelen!

Wat al schittrende tafreelen!

Heeft uw lieve hand gemaald, Voor den mensch, dien gy bestraalt.

(44)

De bruiloft.

Wyze: Geld is de ziel van alle zaaken.

DE BRUIDEGOM.

Welkom, ô vrienden al te samen, Welkom, aan dezen Bruilofts-disch;

Vreugde doe ons de borst ontgloeien, Daar deze dag zo heuchlyk is.

DE GASTEN.

Ja, de vreugd doordringt ons de adren, By dit vrolyk Huwelyks-Feest, Daar wy te saam den gullen tafel nadren,

Juicht elk onzer met blyden geest, bis.

EEN.

Maar is het huwlyk zo aanloklyk, Is de vryheid niet meerer waard?

Zeker in banden om te zuchten, Is het verdrietigst op deze aard.

(45)

ALLEN.

Neen het zyn fluweelen banden, 't Lieve huwlyks juk is zoet;

Aan den boezem eener teedre gade, Smaakt men gewis het hoogste goed.

Zyze: Zonder liefde, zonder wyn.

EEN.

Wat toch is het vry te zyn, Als m' alleen moet zwerven;

Is 't het teder hart geen pyn, Als 't de min moet derven?

Maar vereend van ziel en zin, Smaakt men waar genoegen,

Zalig is 't, wanneer de min Twee kan samen voegen.

ALLEN.

Wyze: Wat is ons al vreugd gegeeven.

Ja, gewis het huwlyks leven Is met zaligheên doorweeven;

De echt verstompt het scherpst verdriet, En de rampen klemmen niet.

EEN DER GETROUWDEN. Kyk, het is nu vyftien jaaren, Dat ik met myn' man mogt paaren,

En het is nog even groen:

Man lief! kom, geef myn een' zoen.

(46)

DE MAN.

Wel zie daar - die drooge snaaken, Die het eerlyk huwlyk wraaken,

Kennen 't waar genoegen niet, 't Geen ons huwlyks liefde biedt.

Wyze: Malbroek, enz.

ALLEN.

Ja, ja, wy moeten 't gelooven;

Elk roep: het huwelyk boven!

Ja, ja, wy moeten 't gelooven, Komt schenkt den beker in, En roept met blyden zin, Ter eer der Huwlyksmin.

Wyze: Je le compare avec Louis.

EEN.

Wanneer de deugd den trouwknoop sluit, 't Jonge paar vereend blyft streeven, Naar een genoeglyk werkzaam leven,

En dus de deugt aan d'yver hecht;

Wanneer 't kroost dan om ons dartelt, 't Wichtjen aan 's moeders boezem spartelt,

ô Dan kan, ô dan kan,

't Oog van vreugde weenen - 't oog van enz.

(47)

ALLEN.

ô Ja, gewis, het echtverbond, Schept ons een' Hemel hier op aarde, Geeft aan het hart en hooger waarde, Ieder roep dus, met hart en mond!

Liefde, liefde, bron van zegen, Strooi uw roozen allerweegen, Dat elk hart, dat elk hart

Voor uw altaar kniele. bis.

Wyze: Gy die thans zyt met my ter jacht.

EEN.

Komt vrienden, wenscht, met bly geluid, ô ja Uw heil aan Bruidegom en Bruid, ô ja!

Maar plengt daarby den eeren wyn, Dan zal de wensch meer klemmend zyn,

drinkt uit, drinkt uit, drinkt uit.

Wensch.

Wyze: Exaltons & chantons, &c.

ALLEN.

Heil en vreugd! - heil en vreugd Zy uw deel, ô Echtelingen!

Heil en vreugd! - heil en vreugd!

Zy het loon van uwe deugd.

(48)

TWEE STEMMEN.

Nimmer treffe u ramp of druk, Nimmer doe u kommer zwoegen;

Maar een ongestoord geluk, Vergezelle uw huwlyks juk!

ALLEN.

Welk een goed - welk een zoet Zal uw deugdzaam harte smaaaken!

Neen, 't verdriet - kent men niet, Waar de liefde 't hart gebiedt.

EEN.

't Vergenoege lache u tegen, Waar gy uw voeten drukt, Daar gy 's Hemels dierbre zegen

Van uwe liefde plukt:

De overvloed - moog' met goed U in ruime maat bedeelen.

ALLEN.

Haast moogt gy - zy' aan zy', Een lief, aartig wichtjen streelen;

Leeft in rust - leeft in vrêe!

Lang leef 't Paar! Hoezéé! Hoezéé!

(49)

De herstelde kraamvrouw.

Wyze: Vrolyke uurtjens.

Bron van Zegen! 'k roem uw wegen, 'k Smeekte uw hulp in angst en smart;

'k Heb die van uw gunst verkregen, 'k Wyd' u ook myn dankbaar hart.

'k Mag myn pligten, weêr verrichten, Met vernieuw de kracht en lust;

'k Voel myn moeite en zorg verlieten, Als myn mond dit kindjen kuscht.

Teder wichtjen! als gy 't lichtjen, Met uw oogjens gade slaat, Staar' ik op uw lief gezichtjen;

De onschuld lacht op uw gelaat.

Welbehagen van myn' dagen!

Teder pand van zuivre min!

'k Heb aan God u opgedragen, Van uw 's levens aanbegin.

(50)

'k Zal ook tragten, al myn krachten, Te besteên, voor uw geluk,

En van 's Hemels zegen wagten, Dat ik eens de vruchten plukk'.

Maar, myn liefjen! harte diefjen!

Waarom schreit ge? of hebt gy dorst?

Moeder zorgt voor uw geriefjen Reikt u graag heur volle borst.

Dat zal smaaken, en vermaaken;

Daar het Moeders hart verrukt, Als zy uwe bolle kaaken,

Aan heur' dankb'ren boezem drukt.

't Kan my treffen, 't hart verheffen, Zy, die in dit wiegjen schreit, (ô Mogt ik dit steeds beseffen)

Is geschikt voor de Eeuwigheid.

Lust van 't leven, ons gegeven, Vaders wensch! en Moeders vreugd!

Zo God wil, dat gy zult leven, Leef voor Hem, en voor de deugd.

(51)

Vernoegde huisvader.

Wyze: Gelyk myn schoone Bloemen kwynen.

Laat vry een Vorst naar groot heid streeven, Alöm zyn strenge wetten geeven,

Heel de aard doen buigen voor zyn staf, 'k Staa alles hem gewillig af. bis.

Laat vry een Vrek zyn schat vermeeren;

De Eerzuchtige zyn' naam zien eeren;

'k Verkies, wat ook een ander wensch', Wat waarlyk goed is voor den mensen. bis.

't Genoegeo kan alléén my streelen:

Schoon 'k in geen overvloed mag deelen, Ben ik te vreden met myn' staat, En kwel my met geen nyd nog haat. bis.

Zo dra de zon ryst aan de kimme, Voel 'k in myn hart de blydichap klimme;

'k Beschouw de schoonheên der Natuur, En roem de gunst van 't Albestuur. bis.

(52)

Ik smaak, bevryd van ongenuchten, Van 's menschen vlyt de beste vruchten.

'k Verricht, met lust, myn bezigheên Altyd, tot nut van 't Algemeen. bis.

Geen ledigheid kan my behaagen, Ik wy' der werkzaamheid myn daagen;

Een drukke tyd snelt rasch voorby:

Hoe zoet is 't rust uur dan, hoe bly? bis.

Ik zie myn gaade 't all' verrichten, Wat overeenstemt met heur pligten:

In 't huisbestuur, met wys beleid, En voor ons kroost met tederheid. bis.

Moet ik van huis verwyderd weezen, 'k Vertoef niet, of 't doet yder vreezen;

Dan heeft men lust, noch rust, noch duur, Dan schynt elk ogenblik een uur. bis.

Maar 'k heb den drempel naauw betreeden;

Of 'k word ontmoet met snelle schreden, Elk roept: ‘Daar is hy wederom!’

Elk heet my juichend wellekom. bis.

Myn lieve gade omhelst my teder, Vol blydschap zit ik by haar neder,

Ons jeugdig kroost springt in het rond, En toont zyn vreugd met hart en mond. bis.

(53)

Dus kan my 't stil en huislyk leven 't Bestendigst vergenoegen geeven;

Dus geeft me een gulde middenstaat Meer heil, dan weelde of overdaad. bis.

En moer ik eindlyk, uit dit leven, My van myn goed en kroost begeven,

Ik ben te vreden in myn lot;

Genoeg - het is de wil van God. bis.

'k Laat dan de zorg voor Kroost en Gade Van 't Alvermogen, wiens genade

Ik ondervond van jongs af aan;

Die zy hun schild op 's levensbaan. bis.

(54)

Kindervreugd.

Wyze: Schoone Beemden! Zalig veld!

Ziet eens, hoe de lieve jeugd Zich met pop en spel verheugt!

Hoe zy, met geringe zaaken, Zich op 't leevendigst vermaaken;

Deze koot en d'ander tolt, Daar het meisjen...bis.

Deze koot, en d'ander tolt, Daar het meisjen 't popjen solt.

Hoe gevoelig is heur hart!

't Beeft, als de allerminste smart, Een van allen komt te treffen;

Wie toch kan 't geluk beseffen, Dat de jeugd door d'onschuld smaakt,

Die de harten bis.

Dat de jeugd door d'onschuld smaakt, Die de harten teder maakt.

(55)

Hoe gelukkig is een kind, Dat opregt zyne ouders mint!

Zonder pynzend overleggen, Zal het hen gulhartig zeggen, Alles wat het hoort en ziet;

Wat de valschheid bis.

Alles wat het hoort en ziet;

Want de valschheid kent het niet.

Daar het nog zyn' pligt niet kent;

Maar het goeden wort gewend, Ken men 't, door verscheiden zaaken, Voor het kwaad behoedzaam maaken;

Niets werkt meer op hun gemoed, Dan wat vader bis.

Niets werkt meer op hun gemoed, Dan het geen, wat vader doet.

't Hart, eenvoudig en opregt;

Twyfelt nooit aan 't geen men zegt;

't Zal nooit eenig kwaad vermoeden Van zyn evenmenschen voeden, Vrienden zyn hem lief en waard,

En gezellig bis.

Vrienden zyn hem lief en waard, En gezellig is zyn aart.

(56)

ô Wat waar 't een kostlyk ding, Als dit elk ter harte ging, Ongeveinsd in alle zaaleen;

Zich onschuldig te vermaaken, En, gelyk de lieve jeugd,

Zich te schikken bis.

En, gelyk de lieve jeugd Zich te schikken tot de deugd.

(57)

De baker.

Wyze: Wat is ons al vreugd gegeeven.

By het klimmen van myn' jaaren, Word ik meer en meer ervaaren,

Hoe ik met het jonge goed In het baak'ren leeven moet.

Och! hoe moest, in vroeger tyden, Meenig schaapjen droevig lyden,

Daar het in een luiren, pak, Als een yz'ren harnas, stak.

Droevig kreeten dan die bloedjens, Werden handjens, werden voetjens,

In een bondel wreed gekneld, Weggebakerd met geweld.

'k Zal den Docter altoos pryzen, Die me een' and' ren weg kwam wyzen,

Toonend hoe die dwang en pyn, Aan de kind'ren schaadlyk zyn.

(58)

Hoort gy enge borsten steenen, Sprak hy, ziet gy scheeven beenen,

Of een vreeslyk groote bult, Denk, dat 's ligt de Bakers schuld.

Nog iets leerde my die braave, Die nog, schoon reeds lang ten grave,

De achting van elk' menschenvriend, Om zyn kindermin, verdient.

Zoudt gy 't kindjen slaapgoed geeven, Zei hy eens, gy doet my beeven,

Denk dat slaapgoed dooft veelligt 't Fynst gevoel van 't lieve wicht.

't Droef gevolg zal eerst, naa jaaren, Zich aan de ouders openbaaren,

Daar hun druilöor, als een zot En een bloodaart, wordt bespot.

Bakers! laat u overtuigen, Leert u naar de reden buigen,

Daar toch ieder Huwlykspand Wordt vertrouwd aan onze hand.

(59)

De Kindermeid.

Wyze: Laatstmaal toen ik lag en sliep.

Waar toch vindt men meerder vreugd Dan by de onervaare jeugd bis.

Pret, pret, altyd pret,

Lachen, zing en, dansen, springen Pret, pret, altyd pret,

Dansend' gaan zy naar heur bed.

Heintjen! speel nu eens wat stil!

'k Denk dat zusjen slaapen wil, bis.

In dat hoekjen, ligt een boekjen, Daar, daar, Koosjen! daar, Kyk eens printjens met malkaar.

Slaap nu Jerjen! slaap nu zagt, Lotjen houdt by u de wagt. bis.

Slaap, slaap, jetjen slaap, Slaap myn liefjen! harte diefjen!

Slaap, slaap, Jerjen slaap, Ach! wat woelt het kleme schaap!

(60)

't Luchtig kleedjen dekt de wieg, Voor 't geplaag van mug of vlieg.

Frisch, frisch, koel en frisch, Ligt myn Jetjen op hour bedjen,

Frisch, frisch, koel en frisch, Daar 't gevuld met vaaren is.

Wel! wat deert dan 't lieve wicht?

Mooglyk hindert haar het sicht; bis.

Kom, kom, schatjen! kom, 'k Zal 't beletten,'k zal 't verzetten,

Kom, kom, schatjen! kom, Lotjen schuift het wiegjen om.

't Is wel waar, een kindermeid Heeft geduurig bezigheid; bis.

Maar, maar, 't is ook waar, 'k Moet bekennen, 't kan gewenne,

Maar, maar, 't is ook waar, 't Vale voor elk niet even zwaar.

'k Weet ook dat men 't kleine goed, Met verstand bestuuren moet; bis.

Net, net, juist en net.

Moet ik weeten, af te meeten, Net, net, juist en net, Wat ik toelaat of belet.

(61)

Neen! al heb ik weinig rust

Kind'ren zyn myn vreugd en lust. bis.

'k Weet - 'k weet van geen leed, Zyn zy olyk, vlug en vrolyk,

'k Weet - 't weet van geen leed, 'k Ben voor hen altyd gereed.

Altyd zyn zv om my heen, Lotjen, Lotjen, is 't alleen. bis.

Nooit, nooit, zeeker nooit Of zv speelen, of krakeelen, Nooit, nooit, zeeker nooit Wordt het buiten my voltooid.

't Is uit liefde, en met vermaak, Dat ik voor hun welzyn waak. bis.

Zoet, zoet, zagt en zoet,

Lachend, streelend, praatend, speelend, Zoet, zoet, zagt en zoet,

Leide ik best hun teêr gemoed.

En dit is niet vruchteloos,

'k Zie 't aan Heintjen, en aap Koos; bis.

Ziet, ziet, doen zy niet,

Steeds goedaardig, bly en vaardig, Ziet, ziet, doen zy niet,

Alles wat men hen gebiedt.

(62)

Maar terwyl ik wiege en zing, Lacht en speek het kleine ding; bis.

Ja! Ja! 'k neem weldra, 't Lieve Jetjen, uit heur bedjen;

Ja; Ja; 'k neem haar dra - Maar - wat vreugd; daar is Mama.

(63)

De Keukenmeid.

Wyze: Chloris die myn hartjen rooft.

Wel wat is dat hier een boêl;

Foei! wat zou myn vrouw wel zeggen?

Als zy 't hier zo vol zag leggen, Niets is leêg! niet eenen stoel;

Ieder brengt my wat om laag, Maar dan word het neêr gesmeeten:

't Bergen wordt al meest vergeeten, Dat is voor my de grootste plaag.

Kom! ik knap het raschjes op, Een, twee, drie, wat goed geborgen,

'k Zal maar voor den vrede zorgen, Zo! nu is 't weêr als een pop.

Als ik door een kleine zaak, Ongenoegen kan vermyden, Dan kan ik my regt verblyden,

Zeker, dat is myn vermaak.

(64)

'k Heb 't van daag nog magtig drok;

Maar, dat mag men vry geloven, Kooken, bakken, braaden, stooven,

Kan ik als de beste kok;

Kyk: het is myn grootste pret, Als ik veel heb klaar te maaken;

'k Heb nu ook verscheiden zaaken, Reeds voor af gereed gezet.

Als myn volk gezelschap heeft, Zorg ik, dat ze lekker eeten,

Nogthands zal ik nooit vergeeten, Dat 'er zuinig word' geleefd.

'k Durf Mevrouw by 't botervat, Op een kykjen zelfs verzoeken:

'k Spit met kuilen noch met hoeken, Neen 't is als een ys zo glad, 'k Stook nu wel wat grooter vuur;

Maar ik pas op 't koolen dooven;

'k Moet van avond groenten stooven;

En de turf is vreeslyk duur:

Die in voorraad koolen gaart, Heeft niet altyd hard te stooken, 'k Moet toch telkens water kooken,

't Vuur is altyd aan den haard.

(65)

't Is myn pligt, en 'k doe 't met lust, Om voor 't volk wat te overleggen,

Schoon zy 't niet geduurig zeggen, Zy zyn op myn' trouw gerust.

'k Neem 't ook als myn eigen waar;

En verlangt Mevrouw de blyken, Laat ze in al myn kasten kyken,

't Is 'er altoos kant en klaar.

'k Ben 'er groots op, dat men 't weet, Waar ik ooit heb rond gezworven,

Nimmer is my iets bedorven;

'k Zorg dat men eerst de kliekjens eet, 'k Weet wel, hier is overvloed, Maar was 't daarom te vergeeven?

Dat me 'er roekloos meê zou leeven;

Neen! 't bezwaarde myn gemoed.

Wat of Kee buurs Mie toch denkt, Als zy telkens iets benaadert?

Suiker, Thee, en Kruid vergadert, En 'er anderen meê beschenkt?

't Is de grootste dievery;

Want zy schendt het goed vertrouwen, 't Zou my al myn leven rouwen,

Zoo ik ooit zo deed' als zy.

(66)

'k Heb 't hier wonder na myn zin!

't Volk beschouwt ons ook als menschen!

'k Zou de kost nooit beter wenschen, 't Loon is reed'lyk dat ik win.

En Mevrouw! - o! Ze is zo goed!

'k Moet haar achten en beminnen.

'k Weet niet wat ik zal beginnen, Als ik haar verlaaten moet.

Maar 'k heb Koô, dien braave knegt, Nu reeds vyf jaar laaten wagten;

'k Heb op zyn herhaalde klagten, Eind'lyk toch eens Ja gezegd.

Zyn verdienste is wel niet groot, Maar hy is me opregt genegen;

'k Denk door vlyt en 's Hemels zegen, Krygt men ligt zyn daaglyksch brood.