Ons Klyntji: 1897 Deel 2, Nommer 1

.No;

.

'[4s.

PE~

:

JAAR;

.,. (', '<, ":2 '

·

:r ;,

N

'

K

..

o

,',J '·

]:>' .

,

1 ! I .· --~ , "'

"o'N"

KLY,N'fJI" 'sY.K FEH·hAH.scfatµE'l'. · .. 1 . ,~ HA;or iJ~:11!1i.r:;1,.ur,:PAD' GEl"OJ'

"0~8 :KrsN1iJ1:",>'YN ,'t'WEitE ,JAAR'-(G.e.clig),,. .~ ·,. · · D1 'J'A6Hi>m«r;ir.r,rn<,; \'AX ·JA.K.fIAT.!' Dr\I}:O;NINGf!>' VA~-.BKtBA,,+-Twe<;l~ tlehl.~\ 11~. 'Bcsoek :ti'U'l"l'HU'C_}lrn~)'.+.':i:F.-c(Gl•<l'.ig) - h.n .·."ci,lom<J S,YJl Paly~c--TX. '11 R~r. ·11a'-}'blo'li'10 syn ·(J1 llY,.;' :-;,\ JptU'>]!)llli'1lUlr'(;

".,l'uill()e)tl<'y,\\'eTs' . . ;;'. '.. ~·

·>.·('

'.

··.

!)1y:<··1·i:ttl'Altk'~J~f< ~,'' .· ' . ~-H·o· E m( YJ>]{J,AN(} NA:" OtiS .KLYN'.l'.JI' ·~@. er11g) Twi:;. P .. (· lH'fRl~'CT .. E '\A·N. -. s 'KO'WE (}otH<.'Eim;i.,"{)l{; Dr rtoo"k~e-P.Pi .('t>lot)" . "; r

'.i .;;,. '\. '

•• ,

~:.1'.fo·;.~n:o ..\ft1.K~n :-')'~ .. , ~"'

O'ER DI wrotn:. 5'AN nr Roosuorr1 ~11?!J G'l::~l!iUrn1rt"ltn ·n 01'-" I<lll~E1::; - .1

'Dr ,;\fYRih-.:. \'.\.N,ON!'< 'l'Y~--:::(0-euig) , "~ - p10;,;m.:l).~l-:>t)0•1_;i"~P;,~)J·ic.FTN ('K )'l\1/E

P9RTlmT J'AX LEDE -:Fk'> "Tn T.,{A1:1rnx i\l'-"'· ->_{1 _} . ': Q-x,, KLY;'\'l'.ff" ix JBf!I ·

l:'iul'l\HTK 0'1m D}')\A::t'lWR -;· . ' ~ .. "" r - . .,...~JS:,_t;}n:;r,t-~-kf;GTF'i'[!] 're->, Po.k'l'lrn1"FAJ\ 'Hq6v1u:urnt{.~WJ'Zt\' PA'K,.TH.,N,;;.\'AA1. Mu~nh'. :'E:'J."''Af;J•.'rifn/ (nit ''~'a;c<ita I'ri1iclori"2_ 'li)mm:aAG 1\fAAK l\L'.,r->":.(~'¥'!ig")"' . .·, . ~ ' t '. ~ " ' .

--~ ·> l

'

f { ) y ,r "· ·l

.

-, \; I

AFRIKAANSE

I !

t

)

BOEKE.

,-

Di Afrikadnse Almc11wk,

1897.-PRYSFERMINDERINGfan

is.

tot

6d.

en

5s.

per dosyn, en dit fer 'n

boe~

fan 126 bladsye, met 6 pla'te, en.

all~

nuttige infor-

.

,

masi, burgedik, sta'atkundig en ke1:kelik.

·

Genesis

iii

Afrikaans~ 9cl. per post.

.

Ver

l~

.

exemplaren

"

7s. Gel, ver

25

exemplare 12s. 6d.

·

, .

.

·

.

-

Di

Evangeli

van

MattfYllS

in

Afrikaan~ vertaal, met gel_ijkluidende tekste

en -antekenin.B'e op mpeilike ph.tse;

~rys

ls.

, :._ -

·

-

Afrikaans O'ns V()lkstaal, 71 Stellinge verklaard doot

,.

Ds.

s.

,

J.

du Toit.

-

Nu 9d., per post ls ; 12 ex. voor 10s.

,

.

_

.

' ,,,

·

'

Geskidenis van di AfrUcaanse Taalbeweging, 146 bl. Nu

,

9cl. per pos ls.;

6 ex. per pos ver 5s.

j , .

Di Meer N

'

Garni en andere Noordelike Streke. Met kaart. Nu i)er post

6d. ; 12

ex.

voor 4s.

.

-· -·.

Van di

Blokhuis na

di Withvuis. Lewe van P1·esident Garfield. Nu per

pos 6d. ; 25 ex. voor 4s.

, .

,

.

_

Handboek ver Godsil!tinffo11derwi,js, op 9,i Skool, in di Katkesasi, en by di

~uiR,

deur Ds.

S.

J. du Tait. Nu per pos

6d.;

12 ex. v'er 4s.

6d. ; 25

ex. voor

'

7s. 6d.

-]Ji

Geskidenis van di Hugenote,

'

van 1.121

tot

1789, deur Pastor. Nu per pos

l

..

6<l. ;

6

ex. ver 2s. Gd.

.

'

-

Afrikaanse Gedigte. Eerste Versameling.

·

Dercle

Di·u~. Nu -

per pos

6d.; 6 ex. ver

5s.

-Sarnesprake in .Af1'ikoa

1

ns

_{en Engels, same met 'n Lys van woorde}

_e

_n

Uit-drukkings, .ver di gebruik van Afrikaners wat wil Engels leer, en Engelse wat

wil Afrikaans leer, dcur oom Willem. Nos. 1, 2 en 3. N ou ver al 3 hammers

per pos lk. 6d.; 12

,

exemplare ver I5s.

·

_

Eersfe Afrikaanse

~

.F'rente-Boeki

ver

1~oet

Kinders .

.

72

.

Bl

,

adsye, met

.

'n

menigte mom Printjiis en Leesstukkiis.

,

N ou 6d., per

.

pos 9d.; ,6

ex. ver 3s. 9d.

J : '

Di

Ppogduiwel. Non per po§ 3cl.; 12

eX:

ver 2s. 6d.

,

Gebenrte1~isse

ii-it

ch: Koff'er Oorloge van 1850 to 1853, 1846,

1834

'

en

1835,

deur P.

J.

Coet~ei\ prijs per pos 9d.

-

,

~

Di Wege des

'

Here

m~et

C'eorgt:Muller, prys 6d.

Di Afrikaanse Boer, No. 2, 3

°

en 4. Bevattencle 'n memgte nuttige wenke

enlre~eppe

in belang van

tti

Boerclery in ons land,

Pli'YS~· 3d. stuk.

a-;:.~

Di Geslcidenis van

mis

Land inl di

.Talll

van

.01w

Volk. Twede uitgaaf.

rAne-evul

_

tot l895 en vermeerder met Bylage), prij$ 4s. 6d:, per pos

5s.

·

- " :Ji 81-tiU

Ajrikc1anse

K

oolc , Koek· en Resevteboek,

.

Sesde dr.'uk. Deur l\foj.

E

J.

Dykman~

prys

'

28. 6d., per po!? 3s•

·

.

.

\

Verkrijgbaar bij D. F.

DU

TOIT

&

Co.,

0

Beperk,

PaarJ.

'

MAAitT 1897.] ONS KLYNTJI. 3 palys op di wereld. Deur 'n dubbele, fersterkte poort

kom 'n mens eers in 'n ·grote, ope binnehof; met marmer fan fersl~illende kleure is di floer en di binnesy fan' di mure daarfan beleg. In di i:niddel was 'n prag-tige fontyn en marmere fywer, met alle1hande 'ttater-plante en wat.erJire enJisse,en buiteom pragtige borne en plante, met fogels en ape en andere dire. Dit was 'n deel fan di koning syn. studi en liifhebbery.

Teeno'er di buitepoort is an di anderkant fan di binnehof 'n o'erdekte gewelf met 'n regterstoel fan almug"gim bout, waarop di Koning sogg&hs sit om regsake te beslis en gewone gesantskappe te ontfang. En ferderfqr~eur 'n tw. de poort, reguit in diselfde rigting is di beroemde Libanon Palys, met 'n yge biunehof en kamers rondom, waarin syn froue woon.

An di linkerhand fan di ee1ste binnehof gaan 'n poort uit na di Palys fan Hanes, di Egiptise Prinses, en an di regtfrhand gaan weer 'n poort uit na di derde Palys, waar syn bywywe woon, en di was nog ni heeltemal klaar ni.

/ Di Koning had bepaal om di Koningin fan Skeba te ontfang in di binnehof fan di Libanon Palys, di pragtigste hof in al di Palyse, waar by di hoogste forste ontfang en waar syn troon staan. Di binuehof of troonsaal is 100 elle

[150

foet]

lank en 50 elle

[75 foet] breed, en

30 elle [

45

foet] hoog, en

rus an al 4 kante op pib · e fan di sedere fan Libanon, an elkeen fan di 4 kante was 45, in 3 rye fan 15 elk, sodat di tro 0nsaal gedeeltelik ope is in di middel en gedceltelik o'erdek met 'n brede o'erdek te gaandery random. Bo op di rilare is fcrtrekke an 3 kante roudom, met 3 rye fer sters wat uitkyk n,t makaar toe op di binnehof.

Oek hiir is in di mfdde fan di ope ruimte 'n fon-tyn en fywer met kristalheldere water, wat. Salom') meb 'n onderaardse waterlyding fan syn Fywers af breng. Di ope ruimte is oek beleg met m-:trmer, mar so dat oral openinge is fer praf tige borne en plante uit fe!'Skillende Janae, en allerllande dire daarin. In di middel is di binnehof dus 'n ware Paradijs. Mar di ote gaandery buiteom v.at 30 foet breed is iro1 dam, di is fersiir met al wat di weteld kosbaar en siirliks

op~reng. Di toppe fan di sedere pilare is fan bo uitgewerk nes borne wat nog in di groei is, en di

mooiste SGorte fan klimop rank an di pilare op, an elke pilaar 'n andere soort. Random uit di gaandery gaan deure na andere fertrekke ..

'reeno'er di ingang waar 'n mens in di binnehof kom is 'n ope gewelf, rustende op marmere pilare,

-met silwer foetstukke, goue kopstukke, en fan bo heme!sblou. In di middel fan di gewelf staan Salomo syn troon. W eerskante uit di muur kom 'n frisse springbron fan heldere water, wat in twe grate goue komme loop en daarfandaan o'erloop met pype na di middelste fymr. Di hele gaandery had 'n silwere lyswerk fan onder en 'n gone lyswerk fan bo random. Mar di gewelf waar di troon staan is· geh!)el fan marmer met goud uitgeblom.

Di troon self is fan ifoor, met goue fersirings. Dit staan op 'n foetstuk fan 6 trappe, fan kostelike steen en weerskante fan elke trap staan 2 goue leeue, as be-wakers fan di troon, en op di leunings nog 2 leeue. Di stoel self is fan pure gou:l. As imand di binne-hof inkom, dan fa] syn oog op di troon en di gewelf, wat blink fan di goud en edelgesteentes soos di son en maan en di sterre an. di heme!. Agter di troon in 'n halwe sirkel, soos 'n reenboog, hanJ di 300 goue pronkskilde, en foor om di fersiirde rand hang di 200

gone pronkskilde wat twemaal so swaar is as di binneste. Iu di gewelf fan di troonsaal en buitekant om in di o\-rd~kte gaandery is 'n menigte gone drinkbekers, skottels en ander huisraad· wat in di palys ni alleen fer gebruik, mar oek fer siraad geplaas is,. en 'n rykdom en prag fertoon soos in gen and( r palys fan di wereld te kry is ni.

In al di poorte en ingange fan di palys staan Salo-mo syn wagte en ryksdinare, altyd opklimmeude in hogere rang en fersiir met deftiger kleding.

Toen di Kor:ingin Balkis di oggend ·Salomo sou besoek het sy deur haar mi1 isters et-.rs haar persente in ordela1t maak. Sy had IOQ slawe en 100 slafinne geb1rng, alma! eenders angetrek en di dm elkeen 'n

baar goud rn andere kosbare penente, en haar twe ministns wat wee1ska1.te fan haar leap d1a di ten 'n goue kroon met edelgesteentes fersiir en di ander 'n goue septer, en di slawe kom i gteran. Elihoref met Osifra en Hanes loop foor haar uit om haar te gely tot by di koning. Sy self was gekleed in 'n pragtige witte gewaad, gest,ik en opgrnkik met hemelsblou en

..

4 ONS KL YNTJI. [MAART 1897.

purpur, ferder was sy fersiir met alle juwele en koste-likc geswente en alle boofspesery en kostelike reuk-werk, sodat dit selfs an di deftige en weelderige bof

·fan Salomo 'n opspraak 'was. En algemeJn werd baar mooibyd geroem en trek di gelykenis tussen haar en Hanes di an dag.

Toen sy naby ' di troon kom w11.arop Salomo sit, omring deur syn raadslirle en howelinge, klim hy fan syn troon af en omhels haar hartelik en beet . haar welkom. Sy se toen :

-" o

Koniog, leef in eeuighyd ! Di woord was waar wat ek in myn land gehoor het ·fan uw rykdom en heerlikhyd. En ek het di woorde ni geglo ni, totdat ek self gekom en met myn yge oge gesiin bet ni. En kyk, di helfte was my ni angese ni. Met wyshyd en met rykdom o'ertref u di gerug wat ek gehoor bet. Gelukkig is uw manne, ja ge~ukkig is hiir- di knegte fan u wat gedurig foor uw angesig mag staan en-uw heerlikhyd sii'n en uw wyshyd hoar. Geloof sy Jawe,

11 w God, wat behage in u gehad bet, om u op di troon fan Isra'el te set I Omdat Jawe Isra'el tot in eeuig-byd bemin, daarom het Hy n tot koning gemaak, om reg en geregtighyd te doen. Ontfang nou uit di hand fan uw diinsmaag di slawe en di geskenke wat ek fer u gebreng het fan myn land af as 'n teken fan agting en respek."

Sy'neem toen met haar yge hand di kroon en di seprer uit di handc fan haar ministers en ge dit in di hande fan Salomo ; tn by bui~ en neem dit an en ge di.t an syn ministers om dit op syn troon te set.

Daarop spr. ek hy haar aldns an :

-" o

Koningin fan Skeba ! U w besoek maak fandag er my tot di gelukkigste dag fan myn lewe. Fan alle forstelike gesante uit alle lande was gen een my so angenaam as di fan n. Dikwils het ek ferlang om di Koningin te siin fan di ryke goudland, fanwaar ek sofeul rykdomme ontfang het. Di kroon op myn hoof is fan fyne goud uit uw land. Di edehresteentes wat myn kroon fersiir is uit uw land. Di ifoor en gond, di gone ekil:ie en al di gone gereedskappe is uit uw land. Di wirook wat in cl.i teinpel fan Jawe brand en di goud wat di tempel forsiir, is uit nw land. Driwerf ;yeikoµi, Koningin fan di Suide ! Ek het net een begeerte: IP.!J.!J.4: 1J.l 11wwense an my bekend, en al

µw

begeerte~ s!!>l ~eskide ea wat uw hart ferlang sal

gebenr. Nou bet ek een fersoek : dat u agtermiddag met my uitry na myn tuine en fywers e·1 morge aand met my eet an myn tafel."

" U w woord is wet,

o

Koning I " antwoord di Koningin met 'n buig.

Daarop gaan Sal mo met syn ministers en di Ko:iingin fan Skeba met haar miuisters en Elihoref met Osifra en Hanes in een fan di sy-kamers, terw 'S

di hofbeambte en dintre di geskenke uit di hand fan di slawe ontfang en berg.

Hiir w~s 'n rusp!ek waar ons 'n bitj i gesels. Henni was weer di eerste wat se : " Mar boor, dan het di oue mense daarom baing gond hiir uit di._~. i uit kom haal." Ek se toen : "Ja, laat ODS perbeer om 'n bitji dit by benadering te bereken. Eers lees ons dat Salomo syn skippe 420 talente goud gebreng het. W el, so fer as ons weet is 'n talenL omtrent £37 5, want di oue mense het di goud en silwer afgeweeg met di skaal. Dan sou di waarde daarfan gewees he £157, 500~ Dan lees ons dat di Koningin fan Skeba fer Salomo persent gebreng het 120 talente goud, dis di waarde fan £45,000. En dan weer dat di gewig an goud, wat Salomo ~lke jaar ingekry het was 666 tale:pte_

dis £249,750. Reken ferder mar net dat hy 500 skilde fan goud laat maak het, buiten al di goud fan di tempel en fan syn Palyse."

-" Mar dan bet hulle al di goud uitgebaal,-" se Henni. " Dis puur ferniit dat _di prospekteerders nou al di oue myne naloop en afpen en ope grawe."

"A ne, Henni, " Se Neef Gideon, "kyk, het jy dan ni gesiin oral waar hulle di oue myne ope maak kry hulle mos weer di ryke riwwe onder. Kyk di Luipers Rif ooder an di Gwelo, daar het hulle di rif weer gekry op

5o

foet diipte en in di grate !tukke kwarts kan jy di s!;ukkiis en strepe goed so dik as 'n mes syn rug op tiin tre afstand siin in di kwarts. Ne, jong, as oos ni ons skatte hiir kry ni, clan moet ons mar ga·rn 5oud grawe ; want hulle s1l nog baing g.iud in di land uithaal."

"Ja," s~ Neei Hendrik, "eenkeer het di Jode hulle goud hiirfandaan gekry om hulle tempel te bou, en nou gaan hulle terug om bulle tempel te herbou en hulle sal·weer hiirfandaan bulle goud moet kry."

Daarop fal Henni in : " I 1is seker daarom wat ek nou al so bainO' Jade op Bulawayo siin. Mar hoe-kom sou di ou~ mense dan opgebou he m~t grawe, as daar nog so baiog goud is ? "

"A dit moet di one rolle ons nog fertel," se ek daarop.

"Non Ja" se Henni, "fertaal ilan mar fl.uks op, want ek wil' al te graag weet ho~ di oue mense biir in di land gewerk bet eu hoe dit met hulle gegaao het. .Ek wer,s dat ek Hebreeus ken, dan het ek al lank di oue rolle dwars deur gelees. Dan gaan ek ni slaap foor ek di end het ni."

MAART 1~97.]

ONS KLYNTJI.

" Ne, jy moet mar liwers siin om di gat ope te maak en di andere gat oek, dat ans di end fan di berg kan kry. Straks het ons di end fan di rolle foor ons di end fan di berg het-" merk Neef Gideon an.

"Nou ja, net morre moet di gat ope, ek wil weer di fername koningin gaa.n ky k ; ek wil haar nou goed beskou-"

se

Henni.

-IX. 'N RIT KA SALOMO SYN TUINE EN

FYWERS.

Salomo syn Stctlle en Perde.-'n Gemeenswne Rit en Gesp1·ek.-Kon1:nklike Raaisels.-Sa;lomo syn Tuine en Fywers.-In syn fen egelde Fontyn.-'n Ongelulck?:ge Koningin.-Gesp1·ek en Plan ti ts-sen Osij1·a. en. Hanes.

Di agtermiddag toen <lit koel werd sou di Koning Salomo gaan uitry met di Koningin fan Skeba na syn tnine ea fywers toe, en hy had las gege, dat net twe rytuige m,oet ingespan worde, een fer horn en'

Balkis en di antler fer Hanes en Osifra.

En Saloqio het 4 duisend trekperde en 12 duisend ryperde, want 'n ruitery gaan altoos foor en agter horn as hy gaan uitry. Mar di slag het hy las gege, om gen ruitery me te neem ni. Pi stalle waar al di

perde gehou worde is in kelders antler di kunsmati-ge foetstuk of onderbou wat hy kunsmati-gemaak het fer di tempel en di palyae ; want di is gebou op twe ronde koppe met 'n kloof tussen in, toen het di koning eers grate mure fan antler laat opbou om

8

odoende twe grote gelyktes [platforms] te kry. waar-·

op di grate geboue kon geset worde. En di ruimte antler in is ni opgevul ni, mar gebou met pilare en fer-wul we, so1at onderin 'n menigte fertrekke is fer stalle en pakkamers en kamers fer bediindes.

Di deftigste pede en rytuige afkomstig uit Egipte, 'n persent fan Pinetem, word di agtermiddag irigespan, en Salomo en Balkis klim in di eerste, en Han s en Osifra in di-twede rytuige, met 'n enkele foorrye·, en di koet>iirs by elke rytuig.

Salomo syn gewone rytoet· twemaal in di week is fan Jerusalem o'er Bethlehem na syn tuine en fywers, wat nog 'n end anderkant le. Gewoonlik neem dit omtrent 4 uur tyd, fan 9 uur in di agtermid·Jag af [by ons 3 uur]. Ditis ditydfansynontspan-ning, en dan neem by gewoonlik di mees begunstigde fan syn froue by sig in syn rytuig, of een of antler fername staatsamptenaar of freemde gesant met wi

hy fertrouelik wil spreek. Dit is dan oek gewoonlik 'n hele opspraak an di hof as rii Koning een fan syn froue tot di bisondere eer ferwerdig, en ni selde is dit di oorsaak fan jalousi onder di froue en howelinge. Nat.mrlik het dit dan oek ni min di andag getrek toen di Koning di Koningin fan Skeba met sig in syn rytuig neem. En di gedagte was al dadelik dat di getal froue weer met een sal fermeerder worde.

W erkelik had di Koning oek nou tyd om met Balkis fertrouelik te gesels. Eers was di gesprek 'n nadere kennismaking o'er en weer, feral fan di lande en folke waaro'er hulle regeer. Salomo had feral baing te fra o'el' di land fan Punt, en o'er di befolking en natuur-like gesteldhyd fan di land en feral fan di goudgrawery; want syn gees ondersoek alles en fan di land fan di snide het hy al lang ferlang om meer te weet.

Toen hulle naderhand al meer gemeensaam word begin sy syn wy5hyd op di proef te ~tel met rnaisels.

Sy se : - ~·

-" o

Koning, ek het sofeul gehoor fan uw wyshyd en ferstand. Ek het gehoor hoe slim u 'n saak beslis het waar twe moeders anspraak maak op een kind.

·Mar hoe sou u dit nou uitwys as twe kinders as hulle klyn is stilletjiis ooogeruil worde en hulle kom dit naderhand as hulle groot is eers agter, dat hulle self en baing andere daardeur bedriig is. Hoe sal hulle •

di ding dan weer reg kry ? As so'n saak nou foor u kom, hoe sou u dit dan uitwys ?"

En hiirme stel sy haar yge gefal, mar in di f eronder-stelling dat Salomo niks weet fan di gehym fan haar geboorte en di omruiling fon baar en Hanes ni. \fot 'n bedenkelike glimlag kyk Salomo haar an en

se :

" Deur 'n t.wede ruil sou ek di eerste ruil fernitig, sodat elkeen weer op syn regte plek kom,"

Di antwoord maak haar dood stil fer 'n rukki, want sy is nou ia di middel of Salomo fan di saak weet of ni. Mar Osifra bet tog gese tl.is 'n dipe gehym wat

'hulle ni mag openbaar ni. Daarom denk sy om horn ferder te pols en sy fraag : " Mar as hulle nou al in ferskillcnde Iewensbetrekkings en grade fan ferbinte-nis is, hoe da!i ?"

Salomo glimlag weer en

se : "

Reguit is di kortste pad, onreg kan alleen deur reg herstel worde, ni deur nuwe onreg nl. .Daarom wat krom is kan ni reg gemaak worde ni, Mar di regte antwoord hiirop is 'n

6

ONSJ.

KLYNTJI.

[M.A.ART 1897. wederfraag: Wi is di gelukkigste dogter fan 'n bra we

moeder, di wat as 'n angeneemde kind deur haar

opge-foed worde as mo~der, of haar yge dogter, wat deur

andere opgefoed word en naderhand haar yge moeder

ansiin fer 'n freemde ?" '

Hiiruit merk Balkis nou duidelik dat Salomo di gehyme fan haar afkoms weet. Sy perbeer nog enige frage en raaisels, mar telkens merk sy dat sy met horn ni kan uitkom ni ; want hy antwoord haar dadelik, mar syn frage kan sy ni bPantwoorde nf.

Hulle was nou oek al by Salomo syn tuine an

Etam, omtrent 'n my1 on'\erkaut Salomo syn fywers.

Di tuine leg in 'n noue mar frugbare kloof, di kloof

self is beplant met allerhande soorte frugbome en di rante an weerskante is met terrasse of trappe opge-bou en oek beplant met wingerde en frugbome. O'eral in di tuin en an di rante is klyne fywers en lushuisiis en: sitplekke. Salomo klim toen nit met

- -,._Balkis en Osifra en Hanes en gaan deur di mo Jiste

deel fan di lustuine 'n wandeling neem. Enige geurige frugte biid hy di freemde gas an, om dit te

fe1gelyk met di frugte1 fan haar land. Mar Balk is

ferklaar dat in frugbaarhyd, in groei en. in geur di frugte fan haar land tog nog di fan Salomo syn tuine 'o'ertref.

Nadat hulle daar wat ferkwik was ry hulle ferder na Salomo l!lyn grote fywers, waaruit syn tuine bewa-ter worde en oek met 'n o'erdekte wabewa-terlyd'.ng Jeru· salem, feral syn palyse en tuine om di helling fan Sion en Moria, fan water foorsiin worde. Hiir mQes Balkis erken dat Salomo syn bouwerke di fan haar land o'ertref, feral in di reusagtige stene waarme di Fenisi'ers en Jade hiir bou. Mar daarteeno'er beroem sy sig dat haar land so waterryk is dat dit ni nodig is om sulke fywers en waterlydings te bou ni.

Toen neem Salomo fer ~aar alleen in syn fersegelde fontyn, bokant di bo'enste fywer. Dis 'n onderaarJse fontyn, wat ge&luit en fers~gel is, sodat di koning alleen dit kan open. 'n Mens daal daarin af met 7 trappe en onder in is 'n kamer 10 elle lang en 5 elle br~ed. Langes an is nog 'n klynere kamer, alby uitge-bou met stene ferwulwe. Di wat· r spring op 4 plekke uit di rotse, fanwaar klyne uitgelegde fore dit bring in 'n uitgemesselde kom of bak. Daarfandaan af loop ~it met 'n on,deraardse rioel _ tot in di fywers. Hiir

in di fersegelde fontyn is 'n rusbank waarop :Salomo en Balkis wat gaan sit, nadat hy fer haar eers wat fan di heldere, koele water laat drink het uit 'n goue beker, wat sy fer horn persent gestuur bet.

Noury hulle met 'n meer reguit pad na Jeruzalem.

Di son gaan w'Pldra onder en in di frisse aandkoelte ferfolg Salomo en Balkis hulle gesprekke wat al gemeen-samer word. Mar di rit was di eerste kans wat Osifra en

Hanes oek had om alleen ID• t makaar te praat, nadat Osifra di forige aand di gehym fer hulle geopenbaar het. Hl'lDes was rl)gte neerslagtig fan di begin af. Sy het 'n ruk stil gesit, en bars toen uit fan di huil

en s~ an Osifra : - r

" Myn moeder ! nou kan ek fer di eerste maal myn hart as kind an jou openbaar, hoewel jy altoos fer my goed was. Marek foel tog baing ferdritig in di laaste tyd. Di koning behandel my tog met so min

agting Kyk, hoe goed was hy froeger fer my rn nou

fan morge met di ontfang s an di hof bet hy gen notisi fan my geneem ni, en ni 'n enkele woord met my gepraat ni, en nou fan middag met di rit weer netso. Al syn andag is nou weer gewy an Balkis. Ne, ek kan ni langer so'n lewe ferdra ni. Wat bet ek fan mya lewe? Myn palys is myn tronk, en di koning syn liifde is so ferdeel dat ek daar niks an het ni. Geluk-kige frou fan di eenfoudigste boer of werksman, wat mar een frou het, an wi hy al fyn liifde en agting betoon."

Osifra, wa• al lank di stemming fan Hanes gesiin

I

bet, hoewel sy dit wou wegsteek, s~ toen : " Myn kind ek weet wat di gehyme bran is fan jou emart. Jy is ferliif op Elihoref en hy op jou. Mar jy is nou

ePn-maal 'n frou fan di Koning en moet dus jou mng en

stand ophou. Perbeer nou mar om dit te ferset en fer jou op te beur."

Na 'n ruk stilte s~ Hanes : "Mar, ma, sal daar dan gen kans wees fer my om ooit uit di treurige toest and ferlos te wor.le ni? Ma weet mos fer alles raad, kan ma dan ni 'n plan maak om my te ferlos ni. Ek is gewillig om met Elihoref te ontflug en in di eensaam-hyd, al was dit in 'n freemde land, te gaan "'oqn. Sal ons ni kan ontflug na Egipte toe ni ?"

"Ne, myn kind

,, ontfiug kan 'n Koningin ni. Sy is oral bekPnd. Marek begin an iits anders te denk. Jy en Balkis lyk so eenders as 'n tweling. En dit

MAART 1897.j

ONS ItLYNTJt

dat hy werkelik alles geso het wat in di briif st_aan. ~n dat hy by syn folle fel'Stand was toen hy

ch bmf laat skrywe het, en dit dan te onderteken. Di fersoek staan hulle toe. Daarop seg hy :

-".~ ou het ~k klaar ,; en mog di Here myn arme sul l genad1g wees. ' Dit was di laaste woorde wat hy gepraat het. Hy draai horn toen om met

syn gesig na di muur, en binnen 'n half uur was

hy reeds ferhuis na di streke fan waar gen rysiger terug kom ni.

Kort hiirna kom William toen foor di J uus. Di hoofgetuige teen horn was syn y'e frind, John. John was fan di skoot . wat hy gekry het weer

~ofe~·.hersteld, dat hy getuigenis kon afle. Hy tre

m d1 saak op as 'konings-getuige,' en·sou di folle waarhyd fertel, al moes hy horn self oek be-skuldig. Eers werd di ferklarings fan Harry afgelees. Dit werd bekragtig deur John wat se dat hy niks i;tnders kon ferklaar as wat da~r staan

n~. Op ferskillende frage ge hy toen nog enige

b1sonderhede wat egter di saak niks ferander ni 'n Punt fan belang was daarom dat. hulle, toe~

~ulle Van Jaarsveld di aand aangerand het almal

fals baarde opgehad het. Di baarde het hulle

r~eds meermale gebruik, dit was meesal in syn"be-s1t, en is diselfde wat nou in di hof fertoon word.

. 'l'oen kom di ferdediging waarin William be-weer dat Harry en John eerste op horn geskiit het

en dat hy hulle twe toen in selfferdediging plat

g~skiit het. Mar di fl.i'er wou ni opgaan ni, want d1t werd bewese dat daar in di · hele kamer di a::ind ni 'n pistool was ni₁ behalwe di een wat Wil-ham gehad het. Hy beken toen naderhand want

h! siin duidelik dat daar fer horn gen ka~s was

m. Mar toen won hy perbeei; om by di

anran-ding saak fer by· te kom deur te plyt dat di antler

twe ygenlik di anranders was. Daarop werd di

j~ng _fan Van Jaarsveld geroep en gefraag ashy ch dr1 :i;nanne non weer by makaar siin of hy sou

k~n anwys watter een ygenlik di anrander was. D1t beantwoord hy bevestigend. Di adfokaat laat toen fer William di falsbaar opsit, en net soos hy dit opsit se di jong nog eer hy gefra werd: " Dis hy di, dis hy di ; dis hy wat myn baas ange-rand en fermoor het, ek kan sweer dis hy."

En hierme was di rol afgespeeld. William werd feroordeeld tot 20 jare harde arbyd. Hy het

ea-ter ni een jaar uitgediin ni, want hy het op l'n

maniir, 'n botteltji gif in. di hande gekry, hoe weet gen mens ni, en het daarme 'n ynde an syn sleg lew~ gemaak. Mar wi was di dri persone nou? N1mand anders as William Brown John Blake en Harry Wilson. '

*

*

Dis tyd om non weer na Dani om te kyk. Toen dit bekend werd dat hy onskuldig was werd hy dadelik ontslaan. . Wat was di freugde en

blydskap groot toen hy weer in Bettie haar huis

sit, omringd deur syn frinde wat horn almal kom

kyk en horn geluk wens. En fog was elkeen by

di eerste weersiin m,et droefhyd verful, want Dani

lyk glad ni meer na diselfde mens ni, so ma'er en

ferfalle was hy. Syn freugde laat sig natuurlik moeilik beskrywe. . Hy foel horn di eerste dag kompleet soos 'n aap in 'n porslyn kas : Hy was ongewoon om op 'n stoel an tafel te sit. En wat

smaak di kos tog anders as di i;nilipap ! En toen

hy di aand op syn sagte bed gaan le skrik hy byna, want hy was gewoon om saans syn fermoeide lede op 'n houte harde plank uit te sterk.

En tog was daar 'n bittere druppel in syn f~·eug·

de beker : syn hart brand om haar, syn emgste, syn alles ta siin. Sou hy haar ooit weer siin ; sou hy ooit weer 'n woord uit haar mond, ooit weer haar liifelike stem hoor ? W ou haar pa froeger ni syn toestemming ge ni, feul minder

sal hy dit nou doen. En al was hy oek al gewil· lig om <lit te doen, dan was <lit heel waarschynlik onmogelik, want wi ge hom di fersekering dat sy haar ha1·t en hand ni reeds an 'n antler gege het ni ? Al sulke gedagtes gaan deur syn kop toen hy di aand in syn kamer besig was om syn goed weer reg te pak. Onwillekelll'ig maak hy 'n dosi ope sonder ygenlik te denk wat hy doen.

En wat sou hy daar in kry ? Daar kry hy tot

syn grote ferrassing di roosknoppi wat hy eers

fer Am;i.i en sy toen weer aan hom gege het, en dit was hom of hy haar in werkelikhyd weer hoor se : "Dani, solank as jy di knoppe in jou be-sit het en getrou bewaar, solank sal ek oek an

jou getrou bly en sal gen antler jou plaas inneem

ni."

Sou sy woord gehou he? Wel hy sou dit Le· proewe. Hy gaan sit en skrywe an haar 'n laug briif waarin hy syn ganse hart uitstort, hoewel hy ni weet hoe <lit met di briif sal afloop ni en of sy dit ooit sal kry en lees ni, want haar pa het

mos alle korrespondensi tussen hulle twe fer bode.

Di follende dag, kom di bestuurder fan di

· maatschappy horn besoek, en fra horn om weer syn on plek te kom inneem. Dani dank horn fer syn goedhyd, mar

se

dat hy 'n bitji moet wag, hy sou hom later beskyd se. Kort daarop kry Dani 'n briif fan syn pa, waarin syn pa an hom fra om di plaas te kom oerneem, ·want hy (syn pa) begin al oud te worde, en di boerdery word fer horn te feul. Oek was hy geldelik weer sofer hersteld dat Dani di plaas op seer foordelige terme kon o'erneem. Dat hy di anbod angeneem het, sal wel ni nodig wees om te se ni. En so fertrek Dani twe dage later uit di Transvaalse goudstad waarin hy wel freugde mar oek sofeul bitterhyd

en ferdrukking gehad het.

Di leser befind sig weer te P--. Anni het di briif fan Dani in hande, en daar sy dadelik

di

hand.skrif herken, het sy alleen in haar kalller gegaan, om dit daar ongestoord te lees, tenvyl

10

ONS KLYN'rJl.

[MA.ART 1897.

haar pa besig was om di koerante en briwe wat

hy met diselfde pos ontvang het, deur te snuffel.

Watter pen is in staat om di blydskap fan Anni

te beskrywe. Dani was o,nskuldig, .werkelik

onskuldig, hy was weer op frye foete, ei;i syn

naam was fer goed gesuiwerd_. • Eer di eerste niaal

in haar lewe was sy bui.ten haarselwe fan freugde

en sonder te denk wat sy doen neem sy di loop'

met di. briif in di hand na haar pa toen. Sy

ont-m<ret_hom in di gang; hy was juis besig om na

haar toe te kom. "Pa," roep sy:, terwyl sy byna

fas teen hom loop, "Dani-Retief is onskuldig en

is losgelaat. Hiir is 'n briif fan hom.1'

"Ek weet myn kind," se hy op kalme en

erusti-ge toon, "en ek weet nog meer as dit." ·

" Hoe weet pa ?"'

" Dit staal.'1 alles in di korante wat ek net nou

uit Johannesburg ontfang het. Ag myn kind,

ek het my laat misly, dit was alles leuns wat ek

fan Retief gehoor het. Hy .is 'n edelman uit 'n

respektabele famili. Deur skandelike mislyding

het ek jou te hard behandel ; fergeef my dit."

" Seker pa ; alles, alles fergeef ek." Fader en

dogter omhels makaar, alsof hulle makaar na vele jare fer di eerste maal weer siin.

" Hiir is 'n briif jy kan dit·lees."

Sy neem dit en lees :

-Den aeer J. Joubert.

P

-Waarde Heer,

" Johannesburg,

20 Dec.

18-•

Daar ek, di ondergetekende op di punt staan om

te sterwe, so fersoek ek di

magistraatsklerk--om di follende an jou te skrywe : -·

Foor meer as 'n jaar het jy een aand toen jy

hiir was an uiy gefra of ek 'n sekere Daniel Retie£

ken, en hoe ·'n kerel hy is. Ek het gese, ja, ek

ken hom, en dis oek waar, mar dis oek al

waar-hyd wat ek jou di aand fertel het. Ek h:et horn

di aand.so swart geskilder as mar molik was,

om-dat William Brown my gefra het om di t te doen.

Hy was kwaad fer Retief omdat Retief in syn

pad was tussen hom en jou dogter. Ek herhaal

nogmaals dat alles wat ek di aand gese het leuns

was,-waarfoor ek 'n som geld fan Brown ontfang

het-en dat net di teeno'ergestelde waar is.

Fer-der ferklaar ek d~t Retief 'n edelman, en

afkom-stig is uit seer respektabele en g.egoede famili.

Ek neem di fryhyd om jou en jou dogter te fra

om my te fergewe alles wat ek teen julle gedoen

hct.

HARRY WILSON."

"En.nou pa, het ek nou pa se toestemming om

met Retief te trou ?" fra Anni nadat hulle 'n goeie

~·u.~ o'er di sake ge_praat het.

" J y het ni alleen myn toestemming ni, mar oek

myn hartelike goedkeuring. En ek foeg hiir by

soos in di Bybel staan : 'Al het myne is het

uwe.' Jy kan ferder, o'er myn besitting beskik.

Mar ek het een begeerte : Ferangenaarn myn ou

dage deur jou teenwoordighyd : kom woon jy en

Retief by my, of laa~ ek by julle woon ?"

".Pa sal by my in myn huis woon en ek sal fer

pa oppas, tot.di dood ons ~ky'e.''

"

In di blomtuin fan Mnr. Retief staan twe per

sone, en difollendewoordewerd gehoor fanhulle

:-. " Ken jy nog daar di roosboom ?"

"

Ne,

hoekom fra jy ? "

" Orndat dit di boom is waarvan ek di knoppi,

afgepluk en fet; jou gege het; di knoppi wat di

oorsaak was dat ons fandag man en frou is, Anni.

".Ja, Dani, en non het ons gelukkig gen roos-knoppiis·meer nodig ni, want nou is ons

onafskyde-li k an makaar ferbonde en net di dood kan ons

sky'e." .

DI Ji.:ND.

®'et

lJt

,Stott fan

lJt

·

ttoo)jlrnoppt.

Hoe is dit molik, se my dit,

Dat Dani in di tronk moet sit ?

Hy's so onskuldig as 'n man

Mar ooit op aarde wese kan :

Dit kan 'k an di ferklarings hoor

'N yder self, wat ook wil foor Syn nasi, in regferdigheid, En fer syn eerlikheid wil P.lcit. Dis Brown en Blake, ·Wilson daarby;

~ls jul wil weet, kom fra fer my;

Ek kan dit mos net goecl ferstaan,

I-I ul het di kerel dood geslaau.

Brown is mos glO fer Dani kwaad ! So het Ons KleinUi mos gepraat.

Hy kan mos ni fer Anni kry;

Daarom wat hy Dani beny.

So sal hy mos dan planne maak,

Dat Dani an di ga lg kan raak :

Dan kan hy mos na Anni gaan,

En fra, hoe dat di sake staan.

Bn Wilson is oek sleg genoeg

En Blake daarby, so het hul froeg,

Ook al di plan mos klaar gehad

Om imand anders doocl te slaat,

En Dani somar skuld te ge ;

En na di tronk, net soos 'n sle

'fe sleep, en foor di hof verskyn ;

1897.) 0~8 KLYNT.Jl. 11

Soo;o clit tocn onk gewordn ii'. Hui J.ri lt('t n1M toen et>u ~~tis.

Y.n f;t,.'\f tMn noK 'n slegtc fron

Per Dani ook 11011 dlper lmnu. DI koffer

..e.

<lil is ni by,

D,i;,r Iran by gol'(I.

,.()()f"

~\\Pt•r \'O strr;

)for net""°" ltrnwn "'g: iii~ l~k

h,-DI Wiit het m1•t ~yu

Ria.«

ll;1kl~·. ·

&.,,inur..tor fan iii 11<--sil(hy<l Ut>I ook ft~r Daui lll06 g~plf·U ; TT y ,.;: Dani hot lmns gPh~1l

01u l<u1jc gehl h• ~~I t'll fat. Rh SC dnt. Jly 110111 ook 1x-SkClU

~\.·1· t..""t:rt,~kh0

t""i1I t•n J.tr<>h .... trou Uy ~

,.;,u

n.-.31~·kt._,,,·t-lbyd S.·I 11,- ho1n 110\\"t• ;1lmal nit.

l':~:S W.\T t'l-:11 llROWS llAAT.

M•n..,r,-~loct dlr ni (fr my kwnllk ne<>m 11:.t ••k ni 1n:. n nannl ruu11•1·tuken ni \\'nnt <lit i-4 ni

(\•r Illy \\'Mj?i\'lam nl \\'fUlt liro,,•n. tli PlltuaUl•liuK kan n1y ook foor 11i huf L.TY tu ,taar hriuJ,( "H:tr l>3ni f1' ; 1•11 tlau 1xu·5 h \"'.

1

:\£:ar alt t..lil 1niSB-klln

~o

ii-!, J.nt ck nik::S k:tn n't•r

I

kotu ui. J.nu k'an jul rnyn nna1n kr-y. Rk il4 ui

11'nanl fer myn nruuu ni. l!k k:\n ni ferdr:t dal

hul n1t'Wl1 ·11 .\£riknner fn di rronk s..it, o·er 'n

dleudf!:•' •:nl(clsmnn nl.

[Di akTY"'~t lwc-J ~i I :'\nsr tr •l~ ffr lhv~w-n ('D D!alr:t to \\'ll Qn t'll iii Ji, lt 11;1ewlnL.1•l ni ; hn11P lit 1»0 M bin'1tv..-O. K)

Dr Afriksa.ueAlm.,n.-.k ,.,.r 1897, Burger1ik: en Kl"'tt~·

Hk, ill <li J\1m~n.ak wat el\i:u Afrikan~r rooet h~. lnltoud

l1b.onder l;<.tlangrik. Pry1 11-0\1 11111 mar 'n Gd. per Jios.

ft

,,

.,

,

.,,,_

"1 Afrik . . oJe- Aln.atl)~ Ttt 1697 " ta try, Ht

Al• my . . o tlcoge j.Ar 11 hy bclaogrit. Di helo booa·i·

tiikl& wet v1n 1894; rli ltw a.Ileen al l~. Gil. llan

IA d,:a.ar •n ahJ1 (of• Uhtttory ") van IOWt.l al di dorpe ea

di.,rit1e ia Suid A frill, wur hullo I~, ' -hoog, opbtt ~ Ile, bo•olkiog, eos. Kn 'n meaigto andtr ouufge tllnie en dlt a.Uta a~t ''er Gd. n«11 lUt al 1aal in tU j::i.nr wor1l,

Dh

Jti\

l)f.lius

jf

a

n

O

n

s

~JJb.

(Btl:mo11d~ Pr!J"'/muy.•)

(Fnotl(l'<int op 'n .longclinl!i i"ireniglnf:, 1leur

Mnr. T. C. Unman. Pcrbetcr denr ~I. fl. N~..,r.)

Korn, k~rot,.. kum, en hoot na my. i,;k 1<11 jut wnt fort~!.

J?nn 1nysiis in iii alg.11nel•l1. Eu ni net fnn 'u 1

' &11~.

1_•

Ui n1aau. tut'l onwHnd:la11brt! kntlr{. Di ll'E'k ell grote ~ ;

Di 1ny1lliir1 f04Jr, inrt intlnt'•I K1g.

'n

H~I"

nnsi

m~.

\\'ant dis 'n oubetwh~l1re l!allk. Di n1,6i ,,·nnl ·u fn>u: Di fron°'n fllO\"llcr: tJn &n ttal

J)it alt.ytl

lnnr

anhnn.

Dt,. ,.,

ill mysl!• ran on• lau<l.

Hut oucM la.•l bewiu.

Dnn i?Mn nns A!rikru1nS<' folk

'11 TToltln· t.il~koms In. ~tnr ag. clit. ht "n drOl"\VO it..ink:

liar lo)( I• <lit ·n fyt.

T>:1t 1uoc-drN1 rn.,1, en (:oil~~ lt .. "4;.>s

Ft'l'tt;\J\ \\f>nl iu onso ty,f. f:ann jy n1nr na 'u llOrfJ (1f f.(n1L

Di~ alf' fun l\u)...-Cls fol, V.n ~liAA t.~'le4..-1Jo. me.t j4'n non f:111

··Gcn,t .... 80"~1k. 1-.rec:1IJ."'

lli" \\1'lar. jy (1X•I jon MfUlnar lUlfU•;

.Jun nloN1 .l{R:tll gl:nl f,·rl0i0r.

Fnn J''" R1t!-(liti)1 lnnnnoNI. gngli,i.h 1'111t• .. \\":.t j~· tL:tnr siin en hnor.

Sy \'\':\~ 1110::1

op 'n

..

llmrdin,tt ~cluw»l"

Tn Wcllinr;ton nf K:ctp. 1\11 non hnnl s.~· di grill\• uit,

Wat ~· hel opgcroop.

8l' sit nou in di .. l':trlnnr" 111~.

• }(11 s.ing of ~~n1 klafiir :

Ft.·r 'vcrk ii'

Kr

uou glrul tC" f~"ll, ~lnr wag. •Y snl hMr !'Iii'.

Ons frs n1ar utt di li\\·fk )[('<'r.

ni <lol(knl

rn11

Sni<kHrib.

t

ni

kroon fnn onre 1:.tut.l h· 1nnnk :

Di

trot""

f1111 JX.l l'l\

mn.

• Uu.r 1 .. DIAi' ! protw..• iogeL .... , 'tl'&Mlall bHr~u ,, t~-t"

.,.._..__n.

A".

t 1)1 rttl \iei. "n f..>el t~ fcul: out ... ~ f•1flfilel Jil du1 ce f1.I'

I

12

ONS KLYNTJI. [MAART 1897.

MA.A.RT 1897.] ONS KLYNTJI.

iS

"DI KORS FAN DI AARDE .. "

(Ferfolg.)

~NS

het · angewys waa:ruit dat di rotslage

S§fl

bestaan, ";at di kors fan di aarde uitmaak.

--u..,

'

Ons het gesiin dat di eerste twe soorte fan rotse, namelik. sandsteenrotse ell' organise rotse,

o'e1·blyfsels fan dire en plante fossile genoem,

befat. N

cm

daar isfossile van fisse en andel'e sedire

gekry in di rots-lage fan di .hoogste be1·g0, terwyl

in di bodem fan di se fossile gefinde is fan plante

en dire wat alle~n op di aarde tuis hoort. Dit

be-wys·duidelik clat wat non droogland is, eenmaal

di bodem fan di se gewees het. Dit leer di Skrif

ons oek, leee Gen. 1 : 9 en 10. Daar staan

duide-lik, dat di droge land tefoorskyn gekom het uit di

se, nadat tli watere deur di almag van di Ske·pper

op een plek fe1·ga1ler was.

Hoe is dit mogelik dat d'.i1 grond kon. oprys tot di hoogste berge wat 0\18 nou siin ? Di rots-lage

het seker ouk eemnaal. plat gel&. As 'n mens nou

'n gat grawe in di aard~, soos in k.oolmyne of dia

-mantmyne te siin i::i, clan siin 'n mens dat di

rots-lage ni meer plat le ui, mar party regop, party

skuins na bo'entoe skiit. Dit alles is seker

fet·oor-saak deur di- werking fan onderaards.e kragtc.

Dat daar snlke kragte bestaan en werk in Ji

inge-wande fan di aarde.blyk duidelik uit aardbewings

en funrspu,,·ende bel'ge, waar ons sofeul fan boor

en I cc;:;, cu waal'O 'e1· ons later meer sal p1·aat. Dit

i; fel'dn bewy::i <lat daar gehelc landstreke is wat

s1a,.lig an sak, ande1·L~ \\'eer wat stadig an rys, deur di \\·el'ldng fan oudcraai·ds~ kl'agte. In di sTti<le fan Slrnndinafi'e sak di laud stadig an weg onder 1li

::ie,

ten1·yl ten noorde daa1·fan di land stadig au opl'ys, op pa11y plekke wel twe foet in di 100 jaar.

Su i::l dam· meer streke in di wereld waar dit

ge-beur.

Op andere plase is diselfde . ding te siin an di

rotse fan di sekus. Elkeen wat an di strand

ge-wees het weet <lat di water medrn maak op di

l'Otse waar dit teun slaan. Nou daar is party

ktute waar di merke hoger staan as di golfslag

nou ooit beryk. Dit is dus 'n bewys dat di kus

<.laar 'n endji opgerys is.

An di suidkus fan Engeland word stompe fan

home sigbaar in di se by laagwater. Di

boom-stamme staan in 'n turflaag en hulle wortels dring

diip deur in di kly onder. Di boomstamme is di

o'erblyfsels fan 'n woud. Dit bewys dus dat di

gedeelte fan di se eenmaal droogland was en dat

di woud deur fersakking onder water gekom het.

Daar word feul gegis na di oorsaak fan di

ry-'

-sing._.en. daling fan di aardkors. Di meeste

aard-kundige deiik dat dit ontstaan deur di inkrimp

fan di aarde, terwyl sy afkoel. Ons het 'n tyd

gelede gesiin dat hoe rliper 'n mens in di aarde

ingaan hoe warmet' cl.it. word, soo~ bewys word

deur fonty'ne waarfan di ·water. kolrniad warm is. H ulle denk tlat di warme binnenste -fan di aarde syn hitte goner ferliis as di kou'e kors. Dit laat di

binnenste gedeelte wegkrimp fan di kors af .. Mar

daar di kors rond is kan dit ui mekrimp ni 'of dit

moet party plckke insak en party plekke .cfprys,

net soos 'n appel wat gekook is wat 'n mens laat

koud worde. 80 kan 'n hele fasteland sak benede

di oppel'flakte fan di water, terwyl dj se-oodem

daar ncffens an oprys in di lug. Op di maniir'

gebem dit datrots-lage selde plat loop mar

gewoon-lik regop en skuins opskiit fan di aarde se

binnen-stc na di 1.rors. An party rnts-lage is dit

duide-lik te siin dat hulle deur dr creweldige werking

fan di onderaardse kragte gebuig en gebreek en

ferdraaid eu.ferleg is gewo_rde. ,

Di aardkundige wat 'n noukeurige studi

ge-maak het fan di rotslage wat hulle f01·ming en

Jig-ging betref, en fan di fossile daarin, se dat 'n

mens daaruit kan afly hoe oud dat di aarde is, op

watter manifr dat di rots-lage ontstaan is, en wat

-ter soorte fan plante en dire- froe'er op di aarde

bestaan het. Hnlle se dat di dire en plante

een-maal fenl groter was en feul ferskil het fan di fan

onse tyd. Omtrent ui ouderdoi;u fan di aarde is

daar 011der hulle di groot::ite ferskiL Eers het hull13

ge,se dat daar duisende en duisende fan jare nodig

was fer di forming fan di rots-I ge. In later tye

is di getal altyd minder geworde, molik fo~d hulle

iiog uit dat di Bybel tog mar reg het en dat di

aarde mar sowat 8000 jaar bestaan.

Di rots-lage en fossile wys ook an in watter orde

dat plante en dire op di aarde foorgekom het, en

dit is opmerkelik dat di befinding fan di geleerde

hiirin oereenstem met di orde wat angege word

in Genesis. Follens di aardkundige is al wat leef na di follende orde op di aarde ontstaan. Eers

alle soorte borne en plante, want di fossile

daar-fan word in di oudste rots-lage gekry. Daarna

fisse en foels. Daarna kruipende dire, wild en fe.

Di laaste is di mens op di aarde ontstaau, want

fossile fan menselike geraamtes word eers in di

jougste rots-lage gekry. Fergelyk dit nou met

Genesis 1 en julle sal siin dat di Skeppingsferhaal

hiirme o'ereenstem.

P. S.

Dr Afrikaanse Almauak ver 1897 is te kry. Stuur dadelik julle orders. Wat eer~;,e ~rder en geld meestuur word di eerste gehelp. Prys;net mar 6d. per pas, Kontant.

01'TS KLYNTJI.

iEen'orag 1nnnk .flll,ag.

·

An di Boere fereniging fan di wy k

Bo-Witte-berge, distrik Bethleh(;lm, 0. V. Staat.

Di wyk fan Bowe-Witteberg Ne, dis 'n snaakse wyk,

Daar kyk elkeen net fer horn self :

Hul wil ni same strijk, ·

Di een wil hot di antler haar

. Di derde glad noordoos ; '

·Dan lag di Engelsman fer ons

Want nou is hy getroos. '

N ou siin hy kans om ons te win, En om ons te ferdruk ;

En as ons glad ni daarom denk

Ons skilik in te sluk.

Want hy loer lank al na Transvaal Om tog di goud te kry ; '

En as hy eers di Vaalpens het Dan is ons tyd ferby. '

Dan sluk hy oek di Vrystaat in Of ons non wil of keer ; '

En ons sal. op ons oue dag Dan engels nog moet leer.

(1\'f.AART 1891.

Dat ons tog " Ou nooi" kan verstaan

As sy fan Sterling praat ! ·

En dit kan ek fer julle se Sy sal dit nooit ni laat.

Di boer se God, so as ek meen, Is Vader, Soon en Gees; Pond, siling en 'n duwweltji

Sal Ou N ooi hare wees.

Oom Jan Bruwel, di het gese

Daar op Sebastopol :

"Di tyd is moeilik onder ons Is mos di wereld hol.

Di speul di dompel met ons in Foor ons dit ooit sal glo ; Dan kry di boer di onderhand

'En Ou N ooi di sit bo."·

Oom Jan Bruwel di se: "Dis reg, Ons het 'n slegte tyd ;

Di engelsman di loer fer ons

Of hy ons ni ken byt.

" En meer as byt, as hy net kan, Sluk hy ons seker in ;

Transvaal en V rystaat al twe saam,

MAAR11897_.]

o'Ns

K'LYNTJI.

15

"Dit is 'n mooie stukki grond, Transvaal en V rystaat saam ; En, beter nog, Tral'1svaal het goud Di Vrystaat banje graan. ',

" Ne, on · moet .almal wakker word, En almal same werk ; ...

Want Eendrag di alleen maak mag Ferenig is ons sterk."

' '

Oom GiiL di .het di,t oek gese : ·

"Ons moet mar hand a.nhand

En fas ei;i.' trou staan, man an' man,

:Ferd' vxyhyd fan ons land."

-'l'ransvaal en Vi.:ystaat bymakaar As broeders; sterk-.en trou ; Dan gaan ek self dan win ons nog Di "Oue lbve vrou."

Wali._hull.!3 se is goed en reg,

· Ek wil dit maklik glo ·:

'l'ransvaal en :Vrystaat eers fareen, Dan biy ons seke~ bo. . ,

Mar :Q.oe ter wereld fra ek nou,

Hoe kan ons same stryk ?

Di wyk fan Bowe~Wittenberg~ Is niar 'n enkel wyk ;

En di kan hi eers same maak, As een man trou en sterk ;

En hoe kan ons dan met Transvaal

~ og eenmaal same werk ?

Ne, manne broeders fan di wy k, Staan almal hand an hand !

"Dan kan nog alles reg wel kom," Se wyle Meneer Brand.

Dan kry ons eenmaal nog weleens Een groot Suid Afrika,

..

'n Land fan fryheid, foorspoed, krag, N es N oord Amerika. .

O.F.LENGENHAGER* Groen Vallei,

Bethlehem 0. V. Staat.

* Di skrywer van di gedig skrywe danby, wat fer or.s

ge-bore Afrikaners tot 'n focirbeeld kan strek, dauom neem ons dit

op:-Mcneer,-Bygaande gedig indien bruikbaar, geliwe te

publiseer, na dit te korriseer. In di. beoo;rdeeling daarfan o-eliwe in anme1·king te neem, dat ek mt Sw1tserland

afkom-~ti" is en in '86 na Afrika komende gen woord Rollans of Af~ikaans kon spreek ni. Di bitji wat ek non ken, het e\ nit myn eige geleer sander enige buek of taalkun~e. Myn hart egte1· is goed Afrikaans, en ek hoop myn kmders as ware Afrikaners op te foede.

1!la~i

llcttt

SftulpalJ QS'.cfup.

r:::~

)~I dire kom een .keer by makaar om 'n dam

~ te maak, op order fan koning Olifant ; wa~t hy w_as in di dage koning q'er di

dire ryk. Ma1· hasi wou ni ari di dam gewerk het

ni. · 'l'oen maak hulle 'n plan om hasi p.i fan <;ii

·dam se water te ge ni. - Mar hasi koi:n steel snags as dit donker is fan di dam se water. M~r di

and er di.re ·kom di:t' gou agter. H ulle set · toen wagte om horn te fang.

Di eerste wat op di wag gaan is leeu. Mar hasi find dit gou uit; want hy was mos ni 'n domkop ni. Hasi dra toen twe kalbassiis, di een fol 1:J.euning, en di antler een om water te skep. Toen hasi weer een aand by df dam kom om water te.' ·skep staan leeu hii1; by . horn op eh se

:-J'"

Ah', jou

skelm ! nou het ek jou.". Hasi kyk so effen'tjiis na.leeu en se spotterwys:

"Is'

oom dan inal ? Ek het lekkerder water as oom. Proe hiir." Hy

steek toen 'n stokki in di heuning

en

smeer dit ir, leeu se bek. Leeu was ferwonder en '. se t6en : Hoor, hasi,

ge

tog fer my" nog 'n' bitji fan jou

-lekker water:" Hasi' se, : "Ja,

ek

sal· dit doen on-der een seker foorwaa'rde : 'dan 'moet oom gaan 10, dan sal .ek oom se foete fas maak en di water in oom se keel gooi :'" Le·eu siin .daar niks in ni ; Hy dog.: wat kari. .di l'eragtelike hasi doen ? Hasi maak horn toen styf fas, en toen skep hy syn kalbassi fol 'water, en stap so ewe hout gerus

hu1s-toe. ·

Di antler dag oggend was di. antler dire net onrustig toen leeu ni koM ni. Leeu se frou skop 'n groot lewaai op, o'er haar man, en dit maak dat di dire almal di wereld deel na di dam toe. Wat siin hulle ? Leeu le fas. Mar glo hulle het leeu

-uitgelag ! Leeu se net: " Hasi het horn. ferly en met 'n stokki wat hy in 'n kalbas gesteek het, het

hy h9m getoor."

Di antler dag aand kom tiir weer an di beurt om ·op wag te staan. Mar toen kon jy di ou lang- .

lyf kerel hoor roem I Hy sal hasi so fang, en so maak, en hy ferag fer leeu ·; mar altyd so agter-langs ; want hy is mos 'n ou wat kilirig in syn oge is. Mar :wi se so? Hasi span fer tiir oek

pool-sambok. En so het hasi fer luiper, jakhals, wolf, bobbejaan, en nog andere.dire getoor.

Op lange laas kom skulpat an di beurt. Mar

nou moet ek julle eers fertel, toen di dam ge-maak is het hulle 3 klippe langs makaar in di dam gesit, so dat di klyn diirtjis maklik di water kan by kom. Skulpad was oek ni sommar 'n flys-kop ni. Toen hy na d'i water loop, smee1; hy horn

eers goed fol pik. Hy rol di middelste klip weg,

en gaan 10 tussen di twe klippe. Hasi kom weer di aand so fluit fluit om water te skep, met syn twe kalbassiis. 'l'oen hy naby di dam kom roep

i6

. ONS

KLYNTJI.

_tMAART

1897.

hy : " Frede, of onfrede ? Is .hiir nimand meer ni ?"-Want dit was moe in di laaste tyd syn ge-bruik, om uit te vinde, wi is fanaan:d op wag. Skulpad 10 mar dood stil,

Halli se: "fanaand sal ek lekker water skep." Hy gaan oek reguit na di middelste klip, om syn twe kalbassiis weerskante fan horn te laat staan op di twe buitenste klippe. Hy neem horn foor om eers goed water te drink ; want dit was di dag banja warm. Syn kalbassi was froeg di dag al

le~g. Mar toen hy syn foor foet op di klip sit, merk hy onraad en ruk, mar regtig, hy sit fas. Skulpad laat hom hoor en se : "A, jou karnalli I

nou het ek, jou." Hasi se: "Ek het nog foete : ek sal trap, totdat jot~ melkpensi bars." op laas was hasi dan heeltemal fas, tot syn ore oek, in di pik,,

Di anderdag oggend gaan skulpat so op syn

maniir kruip kruip an na di koning · Olifant toe.

Dit was 'n naarhyd om te siin hoe afgunstig di antler dir!'l was op skulpad. Party skel horn sommar uit, mar di Koning se : " Frinde, wees bedaard ! Hy het 'n groot kardaat gemaak. "Toen hasi in di, preseniirs boks staan kyk hy di hofsaal JlO deur, en ky~ di Koning so ewe fry-postig in di oge, en se :

''°

Goeie morre, meneer di K<;ming ! Hiir staan ek as 'n preseniir ; en :meneer di Koning, dis ni :i;i.<;>dig dat uwe

agbaar-hyd di saak ondersoek ni. Ek is skuldig, en fol-gens wet moet ek dood gemaak worde. Mar, meneer di Koning, ge my 1nou di kans om myn doodstraf te kiis. Myn oorlede tata het altyd gese : di beste maniir om 'n hasi dqod te maak ashy kwaad gedoen het is, maak 'n groot fuur en fat hasi an di sterd, swaai horn twemaal o'er di fuur, en di derde maal slaan jy horn so hard as jy kan in di fuur." Almal ferwonder o'er hasi syn frypostighyd. Di Olifant

se : "

J y is net 'n slimme jong; dis jammer dat jy so kwaad doen. Fan dat ek Koning is, het ek nog nooit so'n goeie plan gesiin om een dood te kry ni."

Daar word toen 'n groot :fuur gemaak. Di lot fal toen op leeu om horn dood te maak, soos

liy gese het. Di antler dire lag tot in hulle

klyn-. pensiis om di skelmpi se harde lot. Jakhals se

. sommar: "ek wil di niirfet he." Hy trap oek al

rond ashy om hasi se flys dink wat t!O

efen-tjiis geskroei sal wees. Mar wat gebeur? Leen fat hasi se ·start goed fas, en staan so wye bene ; want hy dink nog hoe het hasi horn toe gesit, en fan dag wil hy kom druk ; want hy het di nag byna ferkluim.

Toen staan leeu en wag op order. Olifant se :

"'1-2-3." Di antler dire se dit na. Leeu swaai

fer hasi ; en soos almal kan dink, hasi se stert-fel trek uit, en hy spring weg, en loop net so hard as hy gewend is en lag" ka-ka-ka ;" en daarom is hasi se stert-fel tot fan dag toe nog los. Mar moet ni praat hoe neerslagtig was di spul toe ni.

/

Olifant skop stof ; leeu en tiir brul dat di aarde

. beef; mar ni een het di moed om hasi te folg ni. Toe alles weer tot bedaring was begin skul-pad met syn OU fyn StP.mmetji en Se" kyk,

frin-de, julle fe1ag my nou so. Hoekom hetni een fan julle grotes fer hasi gefang ni, en ek het horn gefang en by julle gebreng, en julle laat horn weer uit di hande raak. Leer dit nou fan my : al is ek klyn, fer-ag nooit 'n klyntji ni; mar hasi

hou horn in waarde ; want hy doen banjakeer

knapper werke as grotes, en daarom moet 1julle oek ni fer ons klyntjiis ferag ni, mar help ons fort. "Di fyaiide laat oek net nou 1fer Ons Klynt:ji fry loop.

P. J .. KRUGER,

Elliot W eltevreden.

( Dewr P. J. K rr;uge1·, Weltevrede, Elliott.)

MIT di Dongas Storiis wat ou Danster

Pyl-~ man fer ons kinders fertel het, wil ek nou

een daarfan medeel.

Een somer-aand le 'n hele spul fan ons jonge

-tjiis by di trapfl.oer in di kaf, want dit was ons gewoonte, om na di dmkte en warmte fan di dag, daar te gaan rus. Soos julle weet het di ou mense in di tyd baing on Boesmans gehad. Di Boesmans was natuurlik oek in ons geselskap, want ons het mar altyd gedoen wat ons kan en hulle gepaai met twak fan pa-wat ons wegmof-fel-om fer hulle te ge dat hulle fer ons moet storiis fertel. Ou Dauster Pylman was dan yndelik di baas-storiis-ferteller, feral wanneer ons horn 'n stukki twak en 'n bitji dagg-atjiis gege en horn so wat fan syn deugde fertel het wat ons kasta so hoog op prys stel, dan word di ou regte trots, krap so 'n bitji an syn peperkorreltjiis kop, steek syn dagga pyp op en dan kan jy horn kom hoor .

- Meesal begin ou Dauster op di follende wyse :

-Duusman syn kind! Julle lol nou weer o'er storiis, mar julle moet weet as ons morre te laat slaap dan is di ou baas met di kweper kiri op ons hakke en dan is di wereld fer ons te klyn soos ons sal hardloop, idereen met 'n goeie party rapse o'er di agterstel ; want julle weet net so goed as ek dat di morre-ster ons son is, dan moet ons uit di kassemat uit om weer di fl.oer te smeer eer clit dag word, dat di follende trapsel betyds kan angel0 worde. Ou baas is nou reeds and slaap, met di kweper kiri kort by horn, mar dit traak

I

1'iAART 189'7.)

ONS

KLYN'tJl.

17

sterk is ni dan moet hy . slim wees anders raak jy geflous. En net soos dit met di mense is so is 'dit met di diri oek. _ Julle weet mos Cl.at di leeu

erken word as Koning deur al di diri. Dog jak• hals won so graag koning wees, mar wis ni hoe om dit an te 18 ni dat hy kan koni_ng wees, want denr hy al so baing kwaad gedoen en so baing fagebondstreke angefang het, non is al di dire

teun horn.

Eens op 'n dag kry jakhals egter 'n ·plan : hy sal doen wat hy kan, om in ~i guns fan koning leeu te kom, en dan sal hy'met di koning syn

dogter trou, want as dit gebeur dan sal hy

natuur-lik ~oning worde as leeu dood gaan. So gese, so

gedoen : Hy begin dan op di follende maniir te perbeer om in leeu syn guns te. kom. Di outji

begin di boere hulle skape te fang dat dit so kraak, en dan breng hy dit fer le~u ; hy self het amper gefrek fan di honger, want hy won' so feul as molik; al wat hy in di hande kry, breng, dat dit op di koning syn tafel kan geset worde. Party da'e het hij amper syn nek gebreek om 'n bitji heuning te kry fer di koning. En as een fan di

antler dire dit durf doen om kwaad te praat fan di koning en fossi hoor dit, dan loop hy so hard as hy kan en gaan dit fer leeu fertel. -Partykeer het meer as een fan di antler dire al onskuldig straf gekry, want gewoonlik liig hy meer as di helfte fan wat hy te £ertel het, en daarom was di

antler dire baing kwaad op horn.

Ofskoon fossi fer 'n lange tyd baing moei te

ge-doen het om in di koning _sy~ guns te kom, kon hy dit tot nogtoe ni so fer kry ni ; egter ken hy di spreekwoord wat se : anh<;>u wen, en so het hy ni moed opgege ni, waaruit ider wens 'n Jessi, kan leer en ni sommar 'n ding te laat staan as jy dit ni anstons kan reg kry ni. Op 'n goeie dag sit

leel;'l met syn twe generaals te praat, namelik met beer en tiir. Nadat hulle so hiirfan en daarfan gesels h~t, fra leeu: mar frinde, het julle al op-gelet na fossi ? In di laaste tyd is hy heeltemal

feranderd, ten minste fan dat hy wewenaar ge-worde het, is hy so minsaam, gediinstig en

eerbi-dig as 'n mens kan ferlang, oek is hy ni meer so eersugtig ashy froe'er was ni. Ashy in di koert (hof) kom, dan fertel hy my baing belangrike dinge wat ek nodig h,et om te. weet. Hy doen oek net wat hy kan om myn tafel met di keurigste en lekkerste kos te foorsiin. Hoe hy sig moeite ge om my fan diins te wees en selfs myn lewe gered

het sal ek julle fertel.

Gister loop myn frou met haar dogter en .ek

daar di stylte af ; net toen ons s~ 'n hondedraffi fat, kom ons by 'n nou plek waar ons' agter ma-kaar moet loop ; toen

se

ek : wag, laat ek non foor loop, dan kom:julle fersigtig so een-een agter-na. W el, ons gaan fort, mar ek het skaars dri

tre'e geloop, toen word di. pad so non dat ek mar

net myn pote mooi agtermakaar moet neer sit om

ni deur di katdoorns, wat weerskant~ ·staan, ge~ krap te worde ni. Meteens fliig daar 'n ding uit di grond nit net soos 'r1 krokod.il syn, 'belt, ell eer ek mes kan se had hy

my

an di foorfoet beet,

hy

byt mar altyd taster, cl.it was di swaarste pyn wait

ek al ooj't in p.lyn lewe uit_gestaan het toell;

hy

my soos 'n skroe£ fas knyp., -en cl.an d.i ferfaadike tande-di h'ele bek is sommar puur tande, tossi roep dit : di boer syn ystertande. Ek kon gen · poot ferroer ni, want wat ni fas geraak hei ni w.as so ferlamd deur di pyn dat,dit gelyk het of myn. ynde net kort by was.

Toen ek daar in di ellende was wou ek mYn lyf nog wolhaar hon, ·mar wi se so, ek ekre soos 'n etok ou ottji. In di termult raak myn fron en

dogter so fbrskrik dat hulle nog hai:der skre as ek

en di feld in hardloop ; daar hoor jakhals fer hul~

le huil en hy loopihulle te gemoet om te weet wat dit was. Toen hy'alles ~ngehoor het, se h.y: .stil mar, ek sal fer di koning ferlos. Hy hard.loop na myn toe en rol 'n groot klip op di eenkant, fan di wipkakebeen en so kry hy di knypklem fan makaar af los en haal ewe fersigtig myn foet uit. Nadat hy di wonde gewas en 'n bitji spuug angesmeer het kon ek anstons weer bokspring. Ek wou toen w,eet watter 'n soort fan 'n knypding dit is wat my daar amper laat frek het fan pyn; toen het hy my alles ferteJ en gese dat hy bekend is met di soort strikke wat gebruik word wanneer di boer imand nit di lig nit wil he, as oek dat jy,

tiir, en jy, beer, saam gespan het met di boer om my di slrik te laat aftrap. .

Meteens brul di leeu da{. di grond se dreun, en

daar kom al di dire angehardloop om te weet wat

dit met di koning te doen was, en daar was 'n rumoer fan di ander werled ; party

se

:

jakhals liig, syn stert moet afge~~P worde. Andere se weer : ne, hy moet dood gemaak worde, want hy is 'n kwaadstoker. Toen word di koning so kwaad dat hy almal wil ferskeur en se : dit lyk of julle almal saamgespan het om fer myn di kool te stowe, en tog het fossi myn lewe gered. Di dire was almal toen so bang dat hulle sommar bewe soos bisiis toen hulle siin hoe kwaad dat di koning was. Daar kom jakhals en se: hoor frin-de, ons het 'n goeie en 'n slimme koning, hy sal wel raad weet om di boosdoeners U:it te finde. Toen di koning so gefty wor~ het syn boosheid sommar bedaar en hy se : di wat binnen fiir dage di felle breng fan di twe belhamels wat my in di knyp laat kom het, di kan myn dogter kry en later in myn plaas koning worde.

Daarop gaan di koning in S,Yn palys en di antler dire gaan huistoe. Di tiir en beer maak toen af-spraak om fossi te fermoor. Jakhals hoor dit en hy gaan digteby hulle huis (hulle woon byma-kaar) in 'n bossi weg kruip. Toen hulle huistoe gaan nadat dit reeds donker was, hoor hulle -iemand sodanig huilhuil-praat, hulle luister, ja,

i$

' .

ON'S

Kt

YNTJt (MAART 1897. dis jakhals syn stem wat se : ja, nou is oom tiir

tm oom beer fer myn kwaad omdat ek my fer-

-spreek het by di koning, ek wou ·so graag nog ee1·s for hulle elkeen 'n fet skaapbout gaan haal 4e, mar non is ek fan al di droefheid glad maanblind dat ek ni kan siin waar di fiys an di penne hang daar in di kamertjiis ni. Di twe hoor dit en roep na horn en se : kyk, as jy fer ons di plek wys waar di fl.ys is, dan sal ons jou ni d6od maak ni. Hy wys hulle toen na twe wolwe-hokke en se

hulle moet gelyk in loop, hy sal so lank kyk of di b::ier ni korn ni, intussen sal hy tel : een, twe, dt·i; dan is hulle uet by di fiys.

Ferder fertel hy fer hulle nog, hy won op gefoel

<li fiys gaan haa\ he, dog binnekant is 'n lyn

gespan wat hy ni kan af byt ni deur di sware

tandpyµ wa& hy het. Wel, di twe stap in, born, born ; daae fal twe klipdeµre agter hulle toe.

Jakhals har.Uoop ua di hoer syri h~1is toe en se : boel' boer, di lammerfangers is in di wol wehokke. Toen dit <l tg woru kom di hoer en se : a, julle

fogebonde, disjulle wat so baing fan my.n lammer;;

engan::;e gefanghet (wyljakhalsaldeur di kwaad-doencr was), ek sal julle _nou 'n stryk leer. Toen

_s!dit di boer al by dood in di hokke, hy slag hulle af en haug di felle oer di bak-oond om te la.at 1 _{.dl'oog worde en di antler dag. mark toe te breng.} Di nag steel jakhals di felle, breng na koning leeu toe, trou met syn dogter, ge '?Yn skoonfader gif in wat toen frek, word koning in syn plaas, <log word om syn fagebondstreke deur syn

onder-~ane afgesit, gefonnis as di gr9otste skelm en deur di honde di feld ingejaag waar tot fandaag toe nog jag gemaak word op horn.

Nutttge

lL\.efl~ppi>.

1.

Fer Hoofpyn.

Tinktinkkiis bloed en kraai se aptyd ; Fiir lepels honde blaf ;

J a)drn.ls syn byt en wolf syn huicl, En 'n ystervark syn draf.

2. Fe1· Tantpy11.

'n Emm~r ::;onskyn in 'n sak gefang ; Fa,n Leeu syn brul so wat;

Di sleepsel fan 'n watersl,ang,

En skadewe fan 'n kat.

3. Fer Kolii!t.

.\Vat 8uikerbossiisstroop gekook,

.:\let 'n pond ferslaande wasem, Di manire fan 'n wyfi spook,

En 'n bobbejaan ::;yn asem,

. I

-1.

Fe1· Jig.

'D Houte kis goed fol met wl.nd., .:\let tw6 el steeDkool rook,

Di ouderdom fan ma' er Gert. syn kin.cl, :Niet naa,rhyd goed gekook, ·

5. Fer Omloop.

Di Duttighyd fan 'n pampistool,

Di snaakshyd fan 'n grap, Di hoogfliig fan 'D jakhalsfo'el

En di skuiDsloop fan 'n krap.

6. Fer Slti-ilc. Di heldr~ lig fa,n folle maan,

]!'\in aasfool r11ik 'D duim,

'D Bottel kraai fan 'n hoeDderhaan, En een skulpad syn fcrsuim.

C. \V .• luuBBWl' D. zoon.

Na:;krij: Fe1· Faak.

Di sap fan 'n halwc suurlernoen m 'D glas

water g6 faak onmiddelik forligting.

XXXXXXXXXX>CO<XXX)<XXXX>COCC<

~

-~~ K moet eers myn lesers bekend maak met ~ oom Freek en syn senn Piit, dat hnlle my

goed kan ferstaan. Di frou van oom

Freek, taut Sari, ou Freek en Pjit sit een aand in di foorkamer; want oom Freek -woon, toen op

Traliisfontein by Heidelberg. Non, fan dat hy

ryk geworde het, wo.on hy Di meer daar ni,

maJ!-op 'n antler plaas by Johannesburg, dog in di oue

da'e het dit mar nog baing sleg gegaan met horn,

toen het hy di naam gedra van " baing arm, " mar

non clra hy di naam van "baing ryk." · Hy kyk non oek ni meer na syn ou maats ni, dog

vanse-lewe, toen hy nog klapbroek gedra het, was hy al te bly as een van di ou maats bitji gekom het

om te knier.

N ou ja, myn lesers weet nou met watter soort

kerl hulle te doen kry .. Gemelde dri (want Piit is di oudste van 12 kinders), sit nou in di f..oor-kamer fan di OU huis, el). OU Freek syn frou se fer . horn: ''..Ek deDk ODS moet mar fer Doortji fer-koop, want ek weet ni waarfandaan sal ODS Dou kos kry ni ; ek het niks meer · ni, ek het gister di _

laaste hoenclerhaan ferkoop an di ou hotnot, wat

gist~r hiir ferby iE, fer 'n sixpeDs. " ·

Ou Doortji was "n ou koei wat tant Sari persent

gekry het, hulle het mar 2 koeie, en ou Dooptji haar kalf het ferlede maancl gefrek. Dit word toen besluit om di koei op Johannesburg te