Totaalscore per app
4.5 Wat zijn de verdienmodellen?
Door een app te ontwikkelen zagen alle respondenten mogelijkheden geld te gaan verdienen met het nieuws dat ze vooralsnog gratis aanboden via internet. Voor de NOS en RTVNoord was dit argument minder doorslaggevend dan voor de kranten en de commerciële omroepen. Immers: NOS en RTVNoord zijn gesubsidieerde instellingen en zijn slechts voor een relatief klein deel afhankelijk van eigen inkomsten.
NOS
“Het is gewoon onze publieke taak om content aan te bieden op relevante kanalen. Het enige wat wij moeten doen is investeren hierin, maar wij hoeven er niks voor terug te zien. Als mensen het Journaal bekijken of ons nieuws lezen dan hebben wij onze missie bereikt. Dus dat is een enorme luxepositie”
Voor sommige respondenten (NU.nl, De Telegraaf, Dagblad van het Noorden) was het name van belang dat de app nieuwe mogelijkheden bood aan adverteerders: door hen meer kanalen (naast radio, televisie en website) aan te kunnen bieden hoopten ze meer adverteerders te kunnen aanspreken.
NU.nl
“Wij gaan zeker niet achter een betaalmuur. Dat past helemaal niet bij de content die wij bieden. Ik geloof gewoon echt niet dat mensen daarvoor gaan betalen. Moeten we niet willen. En advertenties… Kijk, mensen hebben het liefst natuurlijk gewoon geen
advertenties, maar dat is niet helemaal waar: als je gewoon leuke, engaging dingen doet die passen bij mobiel dan blijken mensen dat helemaal niet zo erg te vinden. “
Voor de kranten was het grootste belang om geld te verdienen met content die ze op hun website gratis aanbieden. De app bood die mogelijkheid. Toch is het voor alle organisaties zoeken naar hoe dat dan moet.
“We richten ons op de betalende lezer, dat zegt ook iets over onze content. Namelijk dat wij die niet meer weg gaan geven in de toekomst. En dat zullen we ook gaan
introduceren op onze websites. Wij zullen betaalmodellen gaan introduceren, absoluut”.
Kannibalisatie
Het kannibalisatie-effect treedt op aan zowel de aanbod- als de vraagkant van de markt en zegt iets over het feit dat de meeste online nieuwsdiensten vergelijkbare of zelfs identieke content aanbieden als hun geprinte variant. Volgens Hsiang Chyi (2009) blijkt dat dit effect
verwaarloosbaar is voor nieuwsorganisaties; volgens haar waren de organisaties niet bang dat het gratis aanbieden van hun nieuws online invloed had op de verkoop van de traditionele variant.
De Persgroep
“Alles wat je gratis aanbiedt kun je niet meer verkopen natuurlijk. Dus daar heb je heel vaak discussie over, zo van: wat wel, wat niet?”
NRC
“Het is zowel een aanvulling als een substituut. Maar we hebben een prijsstelling gekozen waarbij het ons eigenlijk niet zo veel uitmaakt hoe we ons nieuws verkopen. Dus… We don’t care. En met we don’t care bedoel ik dat digitaal geen kannibalisatie oplevert op de verkoop van de papieren krant.”
NU.nl
“Mobiel is gewoon de toekomst. Al moet ik zeggen: de site blijft wel stabiel. Het is niet dat wij kannibalisatie zien door de apps, dus we zien dat zeg maar mobiel voor additioneel verkeer zorgt. En dat betekent gewoon dat mensen in totaal meer tijd besteden op NU. Dus er zijn gewoon meer momenten op de dag dat mensen in aanraking komen met het merk NU.nl. Alleen richting de toekomst verwacht ik dat de website zeker niet groter gaat worden of misschien zelfs wat minder gaat worden en dat mobiel in al z’n verschijningsvormen de dominante manier zal worden waarop mensen hun nieuws gaan lezen”.
Een deel van de respondenten is het hier mee eens: zij bieden ook in de app hun nieuws gratis aan. Deze organisaties zijn de scheiden in drie typen: de publieke omroepen vinden beide dat hun nieuws per definitie gratis moet zijn. Sommige van de kranten bieden een deel van hun nieuws via de app gratis aan (veelal precies hetzelfde nieuws als wat gratis via de website te lezen is) en NU.nl. Deze laatste respondent laat op geen enkel kanaal door de lezer betalen voor de geboden content, dus ook niet in de app.
NRC
“Dat is ander nieuws. Andere journalistieke inhoud, andere duiding. Minder woorden. Daarin is een heel duidelijke scheidlijn gemaakt. Vandaar dat we ook twee teams hebben die dat schrijven. Alles wat fit to print is, is betaalde content”
Er zijn ook respondenten die stellig zeggen hun nieuws absoluut niet gratis weg te geven, op geen enkele manier, zoals het Financieel Dagblad. Zij bieden hun app dan ook uitsluitend tegen betaling aan, met uitzondering van het eerste exemplaar omdat er dan al voor de app betaald is in de app store.
Zoeken
Voor alle respondenten –min NU.nl- geldt bovendien dat hét verdienmodel nog niet uitgevonden is. Voor veel nieuwsorganisaties is het een kwestie van uitproberen óf en wat de lezer bereid is te betalen voor nieuws in de app.
Dagblad van het Noorden
“Je hebt gewoon allemaal varianten. Je kunt een volledig abonnement aanbieden en dan betaal je daar 1 euro per maand voor bij, je kunt zeggen dat je een
zaterdagabonnement hebt op de gewone krant en de rest van de dagen op je iPad lees en ga zo maar door.”
RTL Nieuws
“De app moet écht wel geld gaan maken op een gegeven moment, maar wel als onderdeel van het totale online-aanbod. Het kan in ieder geval niet eindeloos doorgaan op deze manier: maar je moet natuurlijk wel eerst investeren. “
De Telegraaf
“Het verdienmodel is nog niet helder. Simpel de vraag ‘hoe gaan we nou in de toekomst hier echt zeg maar een hele redactie mee kunnen onderhouden’”
5.6 Toekomstvisie
In alle gesprekken is uitvoerig gepraat over hoe de toekomst er mogelijk uit zou kunnen zien voor online nieuws in brede zin en nieuws aangeboden in apps in het bijzonder. Opvallend is dat er veel gespeculeerd wordt over het aanbieden van een meer gedifferentieerd aanbod van nieuws dan nu nog het geval is. De personele en technische kosten die dit met zich meebrengt zijn hier nu nog vaak een struikelblok voor. Voor veel respondenten is het maar zeer de vraag of apps op de lange termijn wel de toekomst blijven hebben: mobiele sites lijken het misschien wel te winnen. In veel gesprekken viel de term ‘digital first’, waarmee organisaties aan willen duiden dat het aanbieden van nieuws via internet voor hun organisatie een speerpunt voor de toekomst is.
RTL Nieuws
“We zijn bezig met een heel nieuw online concept, dus de bedoeling is dat we online tegen de zomer helemaal een vernieuwd concept hebben neergezet. Met een nieuwe site én nieuwe apps. Dus allemaal op elkaar ingesteld. En RTL365 gaat dan op in dat concept , maar we moeten heel goed nadenken over de vraag: hoe bewaren we die kracht van de app die we nu hebben, van dat hele concept?”
Financieel Dagblad
“Wij zijn natuurlijk best een niche-krant, maar kan dus ook weer juist onze kracht zijn. Omdat anderen niet onze content hebben creëert dat wel een vraag. Maar ik zou wel graag regionaal nieuws willen hebben om maar wat te noemen. Over bedrijven. Dan zou je perfect bij alle regionale uitgevers allerlei content kunnen krijgen. En daar zouden zij zelf ook aan kunnen verdienen natuurlijk.”
De Persgroep
“Misschien komt dat ook door het besef dat de krant eindig is. Dat dat toch wel steeds minder wordt. Daardoor wordt de betrokkenheid bij de site ook gewoon veel groter. Ik denk wel dat de gemene deler zou moeten zijn dat online en digitaal dichter bij elkaar komen. Dat is voor nu het belangrijkste.”
Appstore
Alle respondenten geven aan in meer of mindere mate ‘last’ te hebben van de verplichte bijdrage aan Apple om hun app te mogen aanbieden in de appstore. Dat is een bezwaar dat voor de hand ligt, immers: van iedere verkochte app moet dertig procent van de prijs worden afgedragen aan Apple.
NRC
“Dus.. zou je om Apple heen willen? Ja: want dan heb je zelf veel meer controle en nee: want ze hebben een marketingkracht waar je echt u tegen zegt. En waar je echt niet omheen zou moeten willen.”
Wegener Media
“In de meest optimale omstandigheden ga je het natuurlijk doen zoals de Financial Times het heeft gedaan. Dat je zegt van ‘laat die dertig procent lekker bij ons in plaats van het naar Apple te laten gaan.”
Dagblad van het Noorden
“Zo snel mogelijk uit de appstore, ja. (…) want ja, dat zijn natuurlijk belachelijke tarieven. Dat is makkelijk verdiend dus.”
Toch is deze stap voor geen van de respondenten binnen afzienbare tijd te realiseren. Juist het centrale punt dat de appstore biedt geeft nu nog veel voordelen. Bovendien heeft Apple een zeker monopolie en zou het enige alternatief liggen in het aanbieden van een mobiele website, hetgeen natuurlijk opnieuw hoge ontwikkelingskosten met zich meebrengt.
“Ze zijn uitgeroepen tot meest veilige webshop-omgeving van de wereld en zo wordt het ook ervaren door klanten. Dus ja, in die zin vind ik het fantastisch dat Apple dat regelt. En tja, dat ze dertig procent van de opbrengsten willen als je die app betaalt maakt”
Statisch versus dynamisch
Voor enkele respondenten is het een zeer serieuze overweging de dynamische apps te laten gaan en in plaats daarvan over te gaan op een statische app. Bij deze organisaties wordt voortdurend onderzocht of hun lezers dat willen. Een statische app is niet alleen veel minder werk (het is immers een één-op-één-weergave van de krant die toch al gedrukt wordt), het zou ook zomaar zo kunnen zijn dat ‘de lezer’ liever een ouderwetse krant leest op zijn iPad dan zichzelf laat wennen aan een nieuwe vorm van nieuws-presentatie. Verrassend genoeg is het geen optie de dynamische app dan helemaal te laten verdwijnen. De notie dat een dergelijke app die toevoegt aan hun product lijkt wel degelijk te bestaan.
NRC
“Dus we houden de replica-applicatie sowieso een replica. Maar als je die eenmaal stabiel hebt lopen dan kun je daarnaast sattelietapps maken. Dingen uitproberen. En dan krijg je misschien zoiets als de honderd-apps-strategie, maar daar zijn we dan ook weer niet van.”
NOS
“Ja, kijk, waar wij eigenlijk uiteindelijk naar toe willen is een totaal nieuwe nieuwservaring die je op mobiel zou kunnen neerzetten.”
Dagblad van het Noorden
“Dus waar we nu over nadenken is om onze abonnees de keuze te bieden: dus dat je ofwel de app gebruikt zoals we die nu hebben neergezet, ofwel de pdf-versie van de krant. Nou, wat denk ik het voordeel is: laat de lezer of gebruiker maar beslissen wat hij wil. En mocht nou 90 procent die PDF-versie willen, dan stoppen we hiermee. Want het is hartstikke arbeidsintensief.”
Wegener Media
“Nou, ik weet niet of je de dynamische app zou moeten laten gaan. Ik bedoel: als hij er is en er zijn miljoenen mensen die hem al gebruiken (…) De aantallen zijn er wel, maar dat
is allemaal nog voor niks. Je moet in feite continu blijven innoveren. Want anders ga je marginaliseren. Dan wordt je onbelangrijk. Onbetekenend.”
6. Vergelijkende grafieken
De resultaten in hoofdstuk 4 geven een oordeel over de kwaliteit van de onderzochte apps. De resultaten van hoofdstuk 5 geven inzicht in het ontwikkelproces en de keuzes en afwegingen die de onderzochte nieuwsorganisaties gemaakt hebben bij het ontwikkelen van hun app. Nu is het interessant te kijken of er een verband te leggen is tussen die twee soorten data: welke factoren in het ontwikkelproces en de organisatiestructuur zijn belangrijk voor een kwalitatieve app?
6.1 Analyse per nieuwsorganisatie met ranking
Om dat zichtbaar te maken zijn de antwoorden van de respondenten gecategoriseerd in een typologie. Respondenten konden per categorie een ‘0’, ‘1’ of ‘2’ scoren op basis van hun
antwoorden. In tabel # zijn alle scores verzameld. Vervolgens zijn alle respondenten met gelijke scores bij elkaar genomen en zijn de scores afgezet tegen de scores uit de inhoudsanalyse. Wanneer dit een positief verband oplevert bestaat er een aannemelijk verband tussen de gemeten kwaliteit van de apps en de ontwikkelprocessen bij de nieuwsorganisaties. De volledige scorelijst voor het toekennen van de punten aan de apps staat op pagina 41 in het hoofdstuk ‘gebruikte methoden’.
In de volgende paragraaf volgt het ranking schema. Daarna volgen de grafieken met de vergelijkende resultaten.
6.1.1 Ranking schema
Uit de totaalscores van het ranking schema valt op te maken dat de scores van de verschillende nieuwsorganisaties nogal uiteenlopen. Het maximale aantal te behalen punten wordt door slechts één organisatie behaald, namelijk door NU.nl. De laagste score is voor de app van De Volkskrant, die op basis van de antwoorden uit de interviews op geen enkele manier een vooruitstrevend, proactief beleid voeren op de ontwikkeling van hun app.
In de volgende paragrafen heb ik geprobeerd het verband te leggen tussen de scores uit de inhoudsanalyse en de scores uit het ranking schema. Dit heb ik gedaan door in onderstaande grafieken de elementen uit de inhoudsanalyse af te zetten tegen de gemiddelde scores uit het ranking schema. Hierbij heb ik alle respondenten die bijvoorbeeld een ‘1’ scoorden bij elkaar genomen en gedeeld door het aantal respondenten die een ‘1’ scoorden. Opgemerkt moet worden dat dit dus in sommige gevallen betekent dat het gemiddelde werd bepaald door slechts één respondent. Op de x-as in onderstaande grafieken staan de scores uit het ranking schema. Op de y-as zijn de gemiddelde scores van de gegroepeerde nieuwsorganisaties uit de
inhoudsanalyse weergegeven. Wanneer er een lijn ontstaat die alleen opgaand is, is er sprake van een positief verband tussen beide elementen en is er dus aanleiding aan te nemen dat er een oorzaak-gevolg relatie is tussen beide.
N o s W e g e n e r D v h N R T V N o o rd N U .n l R T L n ie u w s D e T e le g ra a f D e V o lk s k ra n t N R C F D
1 Waarom een app? 1 0 0 0 2 2 2 0 1 0
2 Welke ontwikkelprocessen? 0 1 0 1 2 1 1 0 1 1