5. Bevindingen
5.4 De invloed van de OR
5.4.2 Uitbreiding wettelijke mogelijkheden
Om de invloed te vergroten van de OR op het beloningsbeleid van de topbestuurders kan gedacht worden aan andere wettelijke mogelijkheden, bij deze vraag is specifiek het advies- en
instemmingsrecht benoemd als voorbeeld indien tijdens het interview om toelichting werd gevraagd.
8. Over welke andere wettelijke mogelijkheden inzake de beloningsstructuur van het management zou de OR willen beschikken? Welk effect verwacht de OR van deze andere wettelijke mogelijkheden?
Een van voorzitters (geen wettelijke mogelijkheden en tevens de wettelijke mogelijkheden ontoereikend vond) had hierover geen mening.
- Daar hebben wij het nooit over gehad. We willen graag kunnen spreken op de AVA, voor als het nodig is. Daartoe gaan we waarschijnlijk weer een los aandeel kopen als COR. Beetje omslachtig maar je moet wat.
Vier van de zes van de voorzitters die aangegeven hadden bij vraag zeven dat de wettelijke mogelijkheden toereikend zijn, gaven ook bij deze vraag aan dat er geen behoefte was aan andere wettelijke mogelijkheden.
- Geen behoefte omdat er een goed contact is met RvC en zaken over verhoudingen binnen het bedrijf goed kenbaar kunnen worden gemaakt en er ook ‘geluisterd’ wordt.
Instemmingsrecht is natuurlijk heel sterk, maar is lastig bij een bedrijf waarbij de NV en BV gescheiden zijn.
- Nogmaals, er is voor ons geen aanleiding voor een andere wettelijke mogelijkheid.
- De OR heeft geen behoefte gehad aan andere wettelijke mogelijkheden.
- Wij hebben geen wens voor andere wettelijke mogelijkheden. We vragen ons af wat gevolgen zouden zijn van advies- en instemmingsrecht op dit gebied, het betekent ook verplichtingen als OR zijnde. Als er geen dialoog is tussen OR en bestuur zullen deze maatregelen wel leiden tot meer invloed.
De twee andere voorzitters die van mening waren dat de wettelijke mogelijkheden bij vraag zeven toereikend waren, spreken hun voorkeur uit bij dit onderwerp voor bevoegdheden bij de Europese ondernemingsraad.
- Tot nu toe is die behoefte er niet en vinden we de dialoog met het bestuur belangrijker dan de wettelijke mogelijkheden. Het komt niet vaak voor dat je daar gebruik van gaat maken, de bestuurder moet het dan wel erg bont maken. Gezien het feit dat we en kleine speler zijn in Nederland binnen de multinational dank ik dat de behoefte er eerder ligt op Europees niveau, de EOR zou wat mij betreft uitbreiding moeten krijgen van inspraak op Nederlandse leest gestoeld. Adviesrecht en instemmingsrecht zoals geregeld in Nederland geeft dan mogelijkheden om invloed uit te kunnen oefenen.
- Als het gaat om de beloningsstructuur van het dagelijkse bestuur denk ik eerder dat dit onderwerp bij de EOR zou moeten liggen, zij hebben echter geen wettelijke mogelijkheden op dit terrein.
Een voorzitter, die de huidige wettelijke mogelijkheden niet toereikend vond, had zijn twijfels of de EOR productief zou zijn.
- EOR, waar ik ook voorzitter van ben, is een mogelijkheid maar ik vraag mij af of we Europees een goede discussie op dit gebied zouden hebben en of dit productief zou zijn. (C)OR
adviesrecht? Moeilijk, blijft hoofdkantoor elders.
Twee andere voorzitters en het MNO vragen zich af of de (C)OR wel advies- of instemmingsrecht zou moeten willen hebben over dit onderwerp.
- Voor de toekomst vraag ik mij af of we een uitbreiding van rechten om invloed uit te oefenen op de beloning van topbestuurders zoals advies- of instemmingsrecht nodig hebben. Waarom en of een uitbreiding nodig is, is mij nog niet duidelijk. Een OR kan nu ook al een mening geven, ook ongevraagd.
- Bij adviesrecht of instemmingsrecht kun je een splitsing veroorzaken bij de achterban, de medezeggenschap wordt dan ook verantwoordelijk voor het beloningsbeleid en dit moet je dan verdedigen naar de achterban. Belangrijk wordt dan je de kennis omtrent de
beloningsstructuur en ook al kun je de kennis extern in huis halen, je zult ‘global’ moet denken. Ik weet niet of de medezeggenschap hierop zit te wachten.
- Ik vind dit lastig, beide vragen. Ik vraag mij of je als COR adviesrecht of instemmingsrecht moet willen.
Een van de voorzitters is van mening dat het adviesrecht een toegevoegde waarde heeft om als OR invloed uit te kunnen oefenen op het beloningsbeleid van de topbestuurders.
- In het adviesrecht zie ik wel een toegevoegde waarde, de OR wordt dan verplicht om
voldoende werk te steken in dit onderwerp. Zeker als de OR zijn standpunt gaat vermelden in het jaarplan. Het instemmingsrecht lijkt mij niet wenselijk, de lonen worden geregeld via de CAO door de vakbonden en bij persoonlijke beloningen de PAO (bestuurdersbeloningen volgen deze ontwikkeling). Instemming van de OR lijkt mij dan buiten de normale orde te vallen.
Een andere voorzitter denkt dat de impact van het adviesrecht mager zal zijn en is van mening dat het instemmingsrecht geen toepassing heeft op het bestuur.
- Ook adviesrecht, en nog beter instemmingsrecht, zijn een verbetering om meer invloed uit te kunnen oefenen op dit gebied. Echter, de impact van het adviesrecht zal mager zijn. Als het advies afwijkt van het besluit dan is een beroepsprocedure mogelijk, de ervaring leert dat je niet gauw in het gelijk zal worden gesteld. Het instemmingsrecht heeft geen toepassing op het bestuur.
Deze voorzitter denkt ook aan andere mogelijkheden.
- Andere wettelijke maatregelen zoals een verbod van de RVC en RVB om aandelen van onderneming te bezitten. Of een wettelijke koppeling tussen de beloning van werknemers en de bestuurders.
Naast het adviesrecht is ook het instemmingsrecht niet erg populair. Slechts twee voorzitters verwachten van deze juridische uitbreiding dat de invloed van de (C)OR zal toenemen op het beloningsbeleid.
- Dit is een lastige vraag, de verantwoordelijkheid ligt bij de RVC. Ik denk dat als het om de beloningen gaat, we invloed via het instemmingsrecht zouden willen op alle beloningen, van zowel werknemers als bestuur. Het legt een grote hypotheek op de COR, het krachtenveld is enorm. De invalshoeken van de diverse leden van de OR zijn verschillend. Je zult goed moeten onderbouwen waarom je van mening bent dat het voorgestelde bezoldigingsbeleid anders moet. Ik denk dat het effect is dat het bezoldigingsbeleid zal veranderen en de hoogte van de variabele beloningen lager zal worden.
Er zijn zowel argumenten voor het adviesrecht als tegen het adviesrecht. De argumenten tegen het adviesrecht zijn ook van toepassing op het instemmingsrecht, een argument voor het
instemmingrecht betreft een scheidsrechter op bestuurlijk niveau.
In tabel 14 is een overzicht opgenomen over welke andere wettelijke maatregelen de (C)OR zou willen beschikken. Deze tabel is in de tabellen 15 tot en met 18 uitgesplitst naar de gegeven argumenten om over het adviesrecht wel/niet te beschikken.
Tabel 14 Overzicht van andere wettelijke mogelijkheden die zijn genoemd door de ondervraagde voorzitters om invloed uit te kunnen oefenen op de bezoldiging van de topbestuurders
Tabel 15 Argumenten tegen adviesrecht van voorzitters die zich uitspreken voor bevoegdheden Europese ondernemingsraad
Tabel 16 Argumenten tegen adviesrecht van voorzitters die geen behoefte hebben aan andere wettelijke mogelijkheden
Andere wettelijke mogelijkheden aantal
Adviesrecht 1
Alleen vast salaris of koppeling RVB-werknemers 1
Europese ondernemingsraad 3 Geen behoefte 4 Geen mening 1 Instemmingsrecht 2 Twijfel 2 Eindtotaal 14
Andere wettelijke mogelijkheden Argumenten adviesrecht aantal
Europese ondernemingsraad 3
Adviesrecht op Europees niveau. 1
Nee, geen wettelijke inspraak bij moedermaatschappij 1
(leeg) 1
Eindtotaal 3
andere wettelijke mogelijkheden argumenten adviesrrecht Aantal van aantal
geen behoefte 4
al goede dialoog, betekent ook een verplichting voor de OR 1
er wordt geluisterd door RVC 1
moeilijk te beoordelen en niet extravagant 1
voldoende mogelijkheden om intern te bespreken 1
Tabel 17 Argumenten tegen adviesrecht van voorzitters die hun vraagtekens hebben bij andere wettelijke maatregelen
Tabel 18 Argumenten vóór adviesrecht van voorzitters die behoefte hebben aan andere wettelijke mogelijkheden
Naast de ondervraagde voorzitters is ook een advieskantoor gevraagd naar haar mening over andere wettelijke mogelijkheden voor de (C)OR om haar invloed te vergroten op het beloningsbeleid van de topbestuurders.
Welke andere wettelijke maatregelen zijn volgens u gewenst om de ondernemingsraad invloed te geven op de beloningsstructuur van het dagelijkse bestuur
Naar onze mening is het instemmingsrecht niet wenselijk, dit ligt bij de aandeelhouders. Indien ook de OR instemming verkrijgt op de beloningsstructuur zorgt dit voor een onnodig dubbele instemming. Bij het adviesrecht wordt de OR eerder betrokken in het proces aangaande het beloningspakket van het bestuur. Daarnaast zal naar verwachting het publiceren van het adviesrecht op de AVA bijdragen aan een grotere invloed van de OR.
Bij een groot aantal voorzitters is geen behoefte, geen mening of vraagtekens naar uitbreiding van de wettelijke mogelijkheden om de corporate governance aangaande het beloningsbeleid van het dagelijkse bestuur door de invloed van de (C)OR te verbeteren. Zowel het adviesrecht als het instemmingsrecht kan op weinig steun rekenen van de ondervraagde voorzitters. Een advieskantoor is van mening dat het adviesrecht zal leiden tot een grotere betrokkenheid van de (C)OR in dit onderwerp, instemmingsrecht is niet wenselijk vanwege een onnodige dubbele instemming. Een rol van de OR in de code is door geen enkele geïnterviewde deelnemer als mogelijkheid gegeven bij deze vraag. In het volgende hoofdstuk zal een mogelijke rol van de OR in de code centraal staan.
andere wettelijke mogelijkheden argumenten adviesrrecht Aantal van aantal
twijfel 2
medezeggenschap niet wenselijk, kan spitsing veroorzaken achterban 1
(leeg) 1
Eindtotaal 2
andere wettelijke mogelijkheden argumenten adviesrrecht Aantal van aantal
ja, adviesrecht 1
OR verplicht om werk te steken in onderwerp 1
ja, allen vast salaris of koppeling RVB-werknemers 1
mager,bij afwijken van advies weinig kans om gelijk te halen 1
ja, instemmingsrecht 2
nee, verantwoordelijkheid bij RVC 1
(leeg) 1