In het vorige hoofdstuk zagen we dat Dash en Conover veelvuldig verwijzen naar objecten buiten de tekst om de tekst geloofwaardiger te maken. Deze werkelijkheidsconstructie door referentialiteit wordt ook toegepast door LeBlanc en Simon. Als we bijvoorbeeld kijken naar de openingsscène van
68 LeBlanc dan zien we hoe zij daar gebruik maakt van plaats- en straatnamen om de tekst te verankeren in een aan ons bekende werkelijkheid:
"Jessica lived on Tremont Avenue, on one of the poorer blocks in a very poor section of the Bronx. [...] It was the mideighties, and the drug trade on East Tremont was brisk. The avenue marks the north end of the South Bronx, running east to west. Jessica lived just off the Grand Concourse, which bisects the Bronx lengthwise."237
Simon maakt ook gebruik van dit soort constructies maar is wel minder precies dan LeBlanc. Dat zien we bijvoorbeeld wanneer we de volgende passage uit The Corner naast het fragment van LeBlanc leggen:
"Gary McCullough waits in front of the Korean joint, just off the Mount Street corner, shifting his weight from one foot to the other in the morning cold."238
Waar LeBlanc een duidelijke geografische plaatsaanduiding geeft, vlakbij de kruising tussen East Tremont en Grand Concourse, is Simon minder precies in de formulering, just off the Mount Street
corner. Maar Simon hoeft ook minder precies te zijn, want in tegenstelling tot LeBlanc heeft hij op de
voorste pagina's van het boek een plattegrond opgenomen van het stuk West-Baltimore waar zijn verhaal speelt. Daar geeft hij heel precies aan waar welke plaats is, wie er wonen en wat de adressen zijn. In zekere zin refereert Simon dus niet zozeer naar een plaats in de werkelijkheid als wel naar een plaats op de plattegrond die vervolgens weer refereert naar een werkelijke plaats. Uiteraard gaat het ook hier weer om een wisselwerking tussen tekst en beeld, de andere facetten van werkelijkheidsconstructie binnen de tekst dragen bij aan de geloofwaardigheid van de kaart.
Welke andere facetten zijn dat dan? Want enkel geografische plaatsing is niet genoeg om het verhaal geloofwaardig te maken. In navolging van wat Geertz in De antropoloog als schrijver zegt en we behandelden in het vorige hoofdstuk, zijn uitgebreide details van groot belang. Hoe LeBlanc dat doet kunnen we zien wanneer we het vervolg van het eerste fragment onder de loep nemen:
"Her mother's tenement apartment overlooked an underpass. Car stereos thudded and Spanish radio tunes wafted down from windows. On corners, boys stood draped in gold bracelets and chains. Children munched on the takeout that the dealers bought them, balancing the styrofoam trays of greasy food on their knees. Grandmothers pushed strollers. Young mothers leaned on strollers they'd parked so they could concentrate on flirting, their irresistible babies providing excellent introductions and much-needed entertainment. All along the avenue, working people shopped and dragged home
237
LeBlanc, 3
69
bags of groceries, or pushed wheelcarts of meticulously folded laundry. Drug customers wound through the crowd, copped, and skulked away again."239
Ze geeft een overdaad aan details en kleurrijke beschrijving die voor de lezer een beeld schetsen van hoe het dagelijks leven eruit ziet, op East Tremont Avenue midden in de Bronx. Ze gebruikt enkele sprekende details die specifiek zijn voor deze omgeving zoals de dealers, de fastfood etende kinderen en de meisjes met hun baby's. Gelijk aan hoe Geertz de introductie van een antropologische studie omschrijft. LeBlanc schetst ons een beeld en begint bovendien al met de duiding zodat wij weten wat voor buurt dit is en wat voor problemen er spelen zonder dat we eigenlijk al iets van het verhaal weten. De aanwezigheid van dealers, jonge meisjes die al hun eerste kind hebben op jonge leeftijd en kinderen die rondhangen met drugsdealers in plaats van dat ze op school zitten, geven ons al allemaal aanwijzingen dat Random Family gaat over de problemen die spelen in de achterbuurten van de grote steden van de Verenigde Staten. Onbewust verwijst het daarmee de lezer ook naar wat hij al weet over deze groep mensen door wat hij in kranten gelezen heeft of op de televisie heeft gezien. LeBlanc kan vervolgens met dat beeld spelen en het proberen te nuanceren of aan te passen.
Zo is dat ook bij Simon. Het volgende fragment, de openingsscène van Homicide, is daar een goed voorbeeld van:
"Here's your problem," he said. "He's got a slow leak." "A leak?" says Pellegrini, picking up on it.
"A slow one." "You can fix those."
""Sure you can," Landsman agrees. "They got these home repair kits now..." "Like with tires."
"Just like with tires," Landsman says. "Comes with a patch and everything else you need. Now a bigger wound, like from a thirty-eight, you're gonna have to get a new head. This one you could fix."240
Dialogen zoals deze dragen sterk bij aan het gevoel van realisme dat Simon probeert op te roepen, doordat hij gebruik maakt van straattaal en jargon om zijn karakters echter te doen lijken maar ook om weer te geven hoe ze in het echt praten. Dit zet hij extra aan door dezelfde foutieve grammaticale constructies en samentrekkingen te gebruiken als zijn bronnen. Door de dialogen laat Simon bovendien zien hoe zijn karakters in het leven staan, hoe zij zelf aankijken tegen hun werk. Lezen we de dialoog, dan zien we twee mannen die gehard door hun werk als rechercheur, en alles wat ze daarin voorbij hebben zien komen aan moord en doodslag, cynisch zijn geworden en grappen maken om de ernst van de situatie te bagatelliseren. De crimescenes roepen bovendien bij de lezer een groter beeld
239
LeBlanc, 3-4
70 op dan enkel dat van een vermoorde persoon. We staan er zo dicht bovenop dat het ons voor een deel laat denken aan detectiveseries en thrillers maar tegelijk is er het besef dat wat hier staat wel de werkelijkheid is, zoals Lehman aangeeft: het gaat om mensen van vlees en bloed. Simon laat bijvoorbeeld duidelijk zien dat het om werk gaat, waar meer bij komt kijken dan we zien in televisieseries of lezen in detectiveromans, wederom met behulp van details:
"Back in homicide, the detective slips the notes from the interview inside the case file for H88013 and then slides the folder underneath the Roy Johnson file on the desk of the administrative lieutenant, who has come and gone on the eight-to-four shift. Good news before bad. Then Pellegrini gives a man on four-to-twelve the keys to his Cavalier and goes home. It is a little after 7:00 P.M."241
Simon vult deze dialogen, die grote delen van het verhaal dragen aan met veel details. In het genoemde voorbeeld worden de verwondingen van de vermoorde persoon in veel detail besproken en vervolgens tegenover de galgenhumor van de detectives gezet. Het zijn heel erg kenmerkende details die ons een duidelijke aanwijzing geven dat er hier sprake is van observatie, er kijkt iemand mee die nauwgezet alles wat er gebeurt op papier zet. Maar Simon beschrijft ook handelingen en plaatsen om de simpele reden dat hij ons op die manier inzicht kan geven in het leven van zijn karakters. Zoals in de volgende passage over één van de huizen waar de verslaafden zich verzamelen, shooting galleries genoemd:
"Fat Curt lies still on a dirt-slicked mattress as the wind pushes through the cracks of the boarded-up windows, barely breaking stride before it rushes through the darkened rooms. All around him, the moans and coughs and curses of comrades scattered on makeshift bedrolls blend with groans from the boards and joists of Blue's old house."242
Deze zinnen geven door hun gedetailleerdheid een goed inzicht in hoe de verslaafden leven en tegelijk zijn ze door alle details een bewijs dat het hier om de werkelijkheid gaat. De lezer heeft het gevoel dat Simon er geweest moet zijn die koude ochtend om al die details te kunnen weten. LeBlanc doet hetzelfde met details, bijvoorbeeld in deze passage waarin Coco, één van haar hoofdpersonen, een tatoeage krijgt:
"My mommy's crying," Mercedes said alarmed. "My mommy's crying!" No one paid her any mind. Next, she tried exclaiming, "A rat!" Still no response. She turned her back to everyone and crossed her arms. Nikki stood next to her sister, wearing an oversize T-shirt, which swallowed her arms and legs. It was an old favorite of Coco's that read 90% Bitch - 10% Angel. Mercedes started bawling. Nikki tried a softer approach. "Mommy, why you getting a boo-boo?" she asked.243
241 Simon, Homicide, 13
242
Simon, The Corner, 84
71 Ook hier zien we weer de observatie door middel van de uitgebreide details en de levensechte dialoog. Doordat LeBlanc aanwezig is kan ze ons vertellen dat Nikki een veel te groot T-shirt draagt met daarop een bepaalde tekst. En tegelijk kan ze waarheidsgetrouw dialoog weergeven die bol staat van (kinder)spreektaal met als duidelijkste voorbeeld: "Mommy, why you getting a boo-boo?" Aangevuld met kenmerkende informatie, an old favorite of Coco's.