• No results found

Plaats van de auteur bij LeBlanc en Simon

In document De vlieg op de muur (pagina 71-75)

In de boeken van LeBlanc en Simon is de verteller niet duidelijk aanwezig in de tekst. In plaats van in de ik-vorm van Conover en Dash wordt het verhaal verteld vanuit de afgezwakt auctoriale vertelvorm. Het voordeel van de afgezwakt auctoriale vertelvorm is dat er meer afstand bestaat tussen verteller en personages in de tekst. Daardoor ontstaat meer de indruk dat de journalist boven de gebeurtenissen staat. Net als in de reguliere journalistiek is de journalist de verteller en heeft daardoor meer de mogelijkheid om het verhaal zelf te vormen en keuzes te maken in wat hij wel en niet laat zien. En het geeft hem bovenal de mogelijkheid om al tijdens de gebeurtenis te duiden, zoals in het volgende fragment uit Homicide dat onderdeel is van een grotere verhaallijn binnen het boek over de moord op een jong meisje genaamd Latonya Wallace. Een gruwelijke moord die alle agenten in zijn greep houdt:

"The presence of television cameramen on Newington Avenue that morning - one from each of the three network affiliates - is, in fact, the other reason for the trainee search of the alley. Garvey's lieutenant, Gary d'Addario, gained a good understanding of the command staff's priorities in the first hour of the investigation, when his captain ventured out of the admin offices to suggest that detectives should maintain a profile in Reservoir Hill. Maybe, he said, something could be done for the television cameras. D'Addario had been unable to contain his aggravation. The Latonya Wallace case was only hours old and already the brass was asking his people to jump through hoops for the media. He responded with an uncharacteristic lack of diplomacy: "I'd rather have them doing something to solve the case.""244

Simon maakt in dit fragment handig gebruik van de afgezwakt auctoriale verteller door verschillende gebeurtenissen in één fragment van vertellerstekst te combineren. Doordat hij zelf geen rol in de tekst speelt kan hij makkelijk schakelen tussen twee verschillende momenten in de tijd en deze met elkaar combineren om de enorme zoekactie die op touw is gezet te duiden door middel van vertellerscommentaar. Door het afgezwakt auctoriale vertelstandpunt wordt hij als het ware minder gedwongen om chronologisch te vertellen.

Simon maakt uitgebreid dankzij het afgezwakt auctoriale vertelstandpunt volop gebruik van scènes. Hij vertelt gebeurtenissen afgebakend in plaats en tijd en brengt de lezer op die manier in zo'n positie dat die denkt er zelf bij te zijn in plaats van dat hij de beschrijving van Simon leest. Het vertellen door

72 middel van scènes heeft als voordeel voor de immersion journalist dat alles wat hij aan informatie heeft in een gestructureerde en begrijpelijke vorm terug kan brengen. Zoals de volgende scène van een moordonderzoek in Homicide laat zien:

"No witnesses, no motive, and a forty-year-old woman, stabbed, stabbed, some more, and then, it would seem, shot once in the head at close range. At least, Rich Garvey tells himself, she's dead in a house. Wilson, the lab tech, stops flashing pictures long enough to reload his camera and Garvey uses the respite to walk through the bedroom one more time."245

In twee zinnen zet Simon hiermee voor de lezer de gedachten van de rechercheur, de details van de misdaad en de werkwijze van de politie op de plaats van de misdaad neer. In deze vorm is de journalist in de tekst minder een observator, zoals Dash en Conover dat wel duidelijk waren, maar een verteller. Hij maakt de gebeurtenissen mee en observeert ze maar zet ze vervolgens om in een verhaal dat de lezer zo waarheidsgetrouw mogelijk voorgeschoteld krijgt.

De alwetende verteller wordt door Simon ook ingezet om de intenties van zijn boeken duidelijk te maken aan de lezer. Bij Simons werk gaat het altijd om de spanning tussen beleid en de mensen die dat beleid uit moeten voeren of de consequenties daarvan voelen. In Homicide gaat het om de rechercheurs die van hogerhand opgelegd krijgen zoveel procent van de moorden op te lossen en dat zien we ook in het fragment over de media-aandacht. De luitenant krijgt specifieke orders om de media te laten zien dat ze er alles aandoen om de moord op te lossen terwijl dit laten zien juist het onderzoek vertraagt.

In zijn werk gebruikt Simon regelmatig dit soort opiniërende passages. Niet alleen in Homicide maar ook in The Corner is er een grotere alomtegenwoordige gedachte die in dit geval gaat over de machteloosheid van het beleid tegen een drugsepidemie die geen gemakkelijke oplossingen kent. Met sterk opiniërende passages zoals de volgende probeert Simon zijn lezer van zijn gelijk te overtuigen:

"We can't stop it. Not with all the lawyers, guns, and money in the world. Not with guilt or morality or righteous indignation. Not with crime summits, or task forces or committees."246

Hij krijgt de mogelijk om dit soort passages in te voeren doordat hij veel meer kan schakelen tussen vertellerstekst en persoonstekst. Terwijl hij gebeurtenissen via persoonstekst door zijn karakters laat vertellen maakt hij gebruik van de vertellerstekst van de alwetende verteller om te duiden hoe bepaalde specifieke eigenschappen van de wereld van de karakters in elkaar zitten. Zoals in de volgende passage waarin Simon in deze rol van alwetende verteller uitlegt hoe heroïne langzaam veranderde van een kunstenaardrugs naar een plaag in de arme wijken.

245

Ibidem, 177

73

"Demand moved beyond the musicians and beats, out into the back alleys, inching it's way toward a handful of corners in the worst housing projects. East side, west side - the dealers, once defiantly anonymous, became success stories for an increasingly alienated ghetto world."247

Opiniërende passages komen in de tekst van LeBlanc niet veel voor, zij is meer onderhuids opiniërend door verschillende meningen in de tekst tegenover elkaar te zetten. Bijvoorbeeld over de liefde van Coco voor Cesar die haar iedere keer weer in de steek laat.

"A group of the mothers stayed up late one night talking in Jezel's apartment. Coco told them about Cesar - their first meeting, his other girls, how they planned to marry if he decided on her.

I'd have binned him if he did all that to me," one girl said.

"You don't know until you stand in my shoes what my love is," Coco said, her eyes filling with tears. "I am in love."

"I bet you in love. But all he ever done for you is got you pregnant," the girl said.248

Op deze manier laat ze zien dat het niet zo makkelijk is als dat het allemaal lijkt zonder zichzelf in de tekst te mengen. Dat wil overigens niet zeggen dat er geen aanwijzingen zijn van LeBlanc's aanwezigheid in de tekst. Veel wordt bijvoorbeeld samengevat verteld in grote lappen vertellerstekst. Een voorbeeld daarvan vinden we een pagina eerder:

"At dusk, Coco would settle the girls in the tub while she started dinner, which the girls ate from plastic bowls on their laps in front of the TV. Cops was Mercedes's favorite show. Coco prepared rice and beans and fried chicken, or rice and beans and fried pork chops, or rice and beans and Spam, or - if it was the end of the month - rice and beans."249

In een alinea van twee zinnen weet LeBlanc op deze manier een hele periode samen te vatten. Maar de aanwezigheid is hier subtiel, we voelen dat er iets aanwezig is dat observeert maar deze staat los van het leven van de personages, er is geen onderlinge interactie. Maar zo nu en dan is deze er wel degelijk zoals in de openingszinnen van het vierde hoofdstuk:

"Boy George's earliest childhood memory is of hot water burning him during a kitchen-sink bath. His next is looking out a window over Tremont and seeing his cat get hit by a car. He remembers crying for the dead cat. "I loved pets. I tried to keep dogs, but they were always getting hit, too," he said."250 Het is duidelijk dat in deze passage Boy George met iemand praat en ook duidelijk dat diegene niet een ander karakter is in de tekst. Hij praat hier tegen de auteur die zich terug laat zakken naar een positie binnen de tekst. Eerst beschrijft ze zijn herinneringen dan hoe ze aan deze herinneringen komt. 247 Ibidem, 69 248 LeBlanc, 153 249 LeBlanc, 152 250 Ibidem, 38

74 Boy George vertelt ze haar rechtstreeks zien we aan de woorden He remembers en he said. Hier is duidelijk sprake van een gesprek. Dit wordt duidelijk door de focalisatie die bij de auteur ligt, niet bij Boy George, omdat er geen melding gemaakt wordt van de gesprekspartner.

Focalisatie is een belangrijke manier om de lezer in het verhaal te zuigen en aan te laten nemen dat het hier om de werkelijkheid gaat en de observatie van de journalist overstijgt. Simon maakt hier ook gebruik van door de gebeurtenissen die hij beschrijft te vertellen door middel van het gezichtspunt van zijn karakters. In het voorbeeld van een aantal alinea's terug is dit bijvoorbeeld de rechercheur Rich Garvey. We zien de vermoorde vrouw door zijn ogen, worden opgezogen in zijn cynische kijk ("At

least she's dead in a house") en kunnen ons daardoor identificeren met hem. Doordat we ons zo goed

met iemand kunnen identificeren waarvan Simon zegt dat het iemand uit de werkelijkheid is, nemen we aan dat dat wat we via de ogen van Rich Garvey zien ook echt de werkelijkheid is. Hij versterkt dit gevoel door veel gebruik te maken van innerlijke dialogen. Door middel van de gedachten, die Simon na lange gesprekken heeft weten te reconstrueren, vertellen de karakters grote delen van het verhaal en geven ze duiding. Focalisatie is daarmee van groot belang omdat door continu te wisselen er verschillende gezichtspunten zijn die allemaal bijdragen aan de geloofwaardigheid en de waarschijnlijkheid van het narratief.

Wanneer de auteur zich terugtrekt uit de tekst krijgen we een levensechte reconstructie te zien die zich voor ons oog ontvouwt als werkelijkheid. Gelijk aan wat in romans gebeurt waarin de illusie van werkelijkheid wordt geconstrueerd tracht de auteur op deze zelfde manier een zelfde gevoel bij de lezer op te roepen die bovendien in zijn achterhoofd weet dat de tekst gebaseerd is op datgene wat werkelijk heeft plaatsgevonden.

"Derodd comes out from behind the television. "Ma," he says. "Can I go with you to see Andre?"

Tyreeka looks over with a silent plea, but Fran is way ahead of her on this one. "No."

"I want..." "I said no."

Slowly, Fran lifts her head off the worn sofa cushion and twists around to look out the window. Some of the Death Row crew are already at work on the other side of Mount Street."251

Nergens is in dit fragment de auteur te bekennen, het verhaal vertelt zich als vanzelf door dialoog, scherpe observaties en details. Het is het resultaat van lang opwerken naar een punt dat de scheiding tussen werkelijkheid en fantasie vervaagt en de lezer gelooft dat de tekst een representatie van de werkelijkheid is. De constructie is nog zichtbaar maar een goede schrijver doet die ons vergeten door zijn verhaal vaart te geven door goed geschreven scènes.

251 Simon, The Corner, 157

75

In document De vlieg op de muur (pagina 71-75)