• No results found

Hoofdstuk 5 Analyse en resultaten

5.3 Framing in Nederlandse en Engelse kwaliteitskranten .1 NRC Next

5.3.3 NRC Next

In het theoretisch kader werd gesteld dat het stereotype dader mannelijk is. Uit eerder onderzoek bleek dat vrouwelijke daders bij Nigeriaanse mensenhandel een belangrijke rol spelen.210In de toepassing van deze frameconstructie werd in de artikelen van NRC Next meer aandacht gegeven aan mannelijke daders en werd de rol van vrouwelijke daders nauwelijks besproken. Hierdoor ontstaat een ongelijkwaardige machtsverhouding in de representaties van mannelijke en vrouwelijke daders. In de artikelen waarin vrouwelijke daders voorkwamen, werden deze samen met de mannelijke daders geframed. In een aantal artikelen werd niet duidelijk of het mannelijke of vrouwelijke daders betrof. Door deze manier van framing kreeg de lezer een beperkte representatie van daders aangeboden. Door deze toepassing van frames werden vrouwelijke daders ten opzichte van mannelijke daders op ongelijkwaardige manieren gerepresenteerd, omdat zij in mindere mate in de artikelen naar voren kwamen. In dit frame werd duidelijk dat het om volwassen daders ging. Informatie over de exacte leeftijd van de daders werd niet altijd besproken. De constructie van de ‘ideale’ dader kwam in de toepassing van dit frame niet voor in de artikelen van NRC Next. In tegenstelling tot de geformuleerde verwachtingen in het hypothese hoofdstuk kwamen vaker simplistische dan complexere representaties van daders voor. In deze frameconstructie werden de daders alleen kort als dader, mensenhandelaar of

madam in de artikelen beschreven. Daardoor ontbrak het de lezer aan extra achtergrondinformatie en ontstond een beperkte representatie. In dit frame kwamen soms meer complexe representaties voor zoals de slachtoffermadam en familieleden die als dader werden gerepresenteerd. Zoals in het volgende fragmenten: “Een Nigeriaanse vrouw, een voormalig slachtoffer van mensenhandel dat de meisjes 'opleidde', kreeg twee jaar celstraf.” (NRC 2, bijlage B) Hier is sprake van een complexere representatie. In deze frameconstructie wordt meer informatie gegeven dan alleen de omschrijving van dader of mensenhandelaar. Uit deze representatie wordt duidelijk dat de dader zelf ooit slachtoffer is geweest. Hierdoor ontstaat een meer volledige representatie. Als deze informatie in dit frame was weggelaten dan had de lezer een onjuist beeld kunnen krijgen van dit type dader. Hierdoor kan de lezer minder sympathie krijgen voor de dader, die eerst slachtoffer was. Door dit frame werden daders soms gedemoniseerd. Opvallend genoeg gold dat alleen bij de representaties van vrouwelijke daders. Dit zorgt voor ongelijke machtsverhoudingen en mediarepresentaties tussen mannelijke en vrouwelijke daders. De vrouwelijke daders worden door deze frameconstructie gediscrimineerd tegenover de mannelijke daders. Dat wordt in het volgende fragment duidelijk: “Madam heeft haar in een ijzeren greep. Ze heeft een contract gesloten met een magisch ritueel in Nigeria bezegeld en bevestigd in het appartement van madam. Verbreken is onmogelijk. Ze zou niet te stelpen bloedingen krijgen. Onverdraaglijke buikkrampen. Een dodelijke ziekte. De madam heeft connecties in Nigeria. Die breken de rug van haar moeder als ze ongehoorzaam is.” (NRC Next 6, In bijlage) De vrouwelijke dader (madam) wordt als oppermachtig voorgesteld en op een overdreven manieren geframed door uitgebreid te beschrijven welke kwaadaardige acties en bedreigingen van haar uitgaan. Hierdoor kan de lezer een beeld vormen van een extreem kwaadaardige vrouw.

5.3.4 The Times

Dit frame past mannelijke en vrouwelijke daders evenveel toe. Daarnaast representeert deze krant de daders ook andere manieren, waarbij ze worden omschreven als Nigeriaanse maffia, Black Axe, gangs of criminele netwerken. Overeenkomstig de verwachtingen in het hypothese hoofdstuk worden daders vaker op complexe manieren dan op simplistische manieren geframed. Dit wordt duidelijk in het volgende fragment: “Favour, 28, said that no sooner had she arrived in Italy from Nigeria than her "aunt" rang her from Africa and ordered her to sleep with an Italian man for 20 euro. "I had no idea I was to be a prostitute," she said”. (The Times 3, bijlage B) Hieruit blijkt dat Nigeriaanse mensenhandelaren ook familieleden kunnen zijn die vanuit Nigeria opereren. Door de representatie die vanuit deze frame constructie ontstaat, krijgt de lezer een completer beeld van de daders die bij Nigeriaanse mensenhandel betrokken kunnen zijn. In tegenstelling tot het theoretisch kader bleek het stereotype mensenhandelaar mannelijk. Het tweede voorbeeld toont aan dat er ook vrouwelijke daders binnen Nigeriaanse mensenhandel bestaan. In dit frame wordt andere informatie weggelaten en daarom krijgt de lezer een beperkt beeld van dit type vrouwelijke dader. Uit literatuur blijkt dat deze vrouwelijke daders, madam genaamd, vaak zelf eerst slachtoffer zijn geweest. 211 Dit wordt uit deze manier van framing niet duidelijk.

Hierdoor kan het in werkelijkheid om een slachtoffer gaan die later ook dader is geworden. Dit gegeven blijft onbenoemd en onduidelijk voor de lezer.

5.3.5 NRC Next

In deze frame-uitwerking kwamen alleen slachtoffers en daders van het niet-witte ras voor. Dit komt niet naar voren in de geanalyseerde artikelen van de NRC Next. Hoewel het bij Nigeriaanse mensenhandel om niet-witte daders en slachtoffers gaat, kan de lezer door deze frameconstructie het onjuiste idee krijgen dat dit altijd het geval is bij mensenhandel. 212 Bovendien zorgt de uitwerking van dit frame voor misrepresentaties die het effect hebben dat Nigeriaanse mensenhandel verkeerd wordt begrepen. In dit frame wordt het aspect van voodoo op stereotype manieren gerepresenteerd waarbij de rituelen op sensationele manieren worden omschreven. In één artikel wordt Afrika door framing als minderwaardig jegens Europa gerepresenteerd. Dit zorgt voor een “ons” tegenover “hun” houding. Zoals het volgende fragment laat zien: “Maar het best bewaarde geheim is dat die internationale mensenhandel vanuit Nigeria, in het niet valt bij de binnenlandse mensenhandel. Westerse landen zijn niet zo geïnteresseerd in mensenhandel zolang het in Afrika gebeurt". Toen Nigeria in 1901 een Engels protectoraat werd, maakten de Engelsen aan de nog altijd levendige internationale slavenhandel vanuit Nigeria een einde, bijna een eeuw nadat Engeland de slavenhandel in 1807 had afgeschaft. Maar de binnenlandse slavenhandel durfden ze niet aan te pakken. Die werd afgedaan als onderdeel van de lokale cultuur.” (NRC Next 9, bijlage B) Uit dit frame kan een “ons” tegenover “hun” houding worden geventileerd, met meer kritiek op Nigeria dan op het Westen. Hierdoor kan de lezer het verkeerde idee krijgen dat Nigeriaanse mensenhandel voor het grootste gedeelte een probleem is van Nigeria en in veel mindere mate van het Westen. Zo ontstaat een ongelijke machtsverhouding tussen Nigeria en het Westen. De Afrikaanse samenleving wordt door dit frame als “duivels” gerepresenteerd waardoor de westerse samenleving als superieur voorgesteld.213Sensationele berichtgeving wordt in de hypotheses eerder verwacht dan in populaire media. De helft van de artikelen van deze kwaliteitskrant bevatte frameconstructies met sensationele aspecten. In dit frame viel dat op bij de omschrijving van voodoorituelen. Dit wordt duidelijk in het volgende fragment: “Ze dronk kippenbloed, op aandringen van een voodoopriester uit Benin City. Die knipte onder luid getrommel en gezang haar haren en nagels af, en mengde die met menstruatiebloed tot een magisch brouwsel.” (NRC Next 1, bijlage B) In dit frame is gekozen voor sensationeel woordkeuzes zoals luid getrommel en magisch brouwsel. Zo wordt het voodooritueel niet op een neutrale, maar overdreven manier gerepresenteerd. Het effect van dusdanige framing is dat de lezer een overwegend negatief beeld van voodoo en de Nigeriaanse cultuur krijgt.

5.3.6 The Times

In de manier waarop dit frame voorkwam, werd altijd duidelijk dat het Nigeriaanse slachtoffers betrof, in tegenstelling tot de daders. Door deze frameconstructie werd het aspect van voodoo nogal negatief, op een weinig neutrale manier, gerepresenteerd.214 Nigeriaanse mensen werden gerepresenteerd alsof ze bijzonder verschillend zouden zijn tegenover westerse mensen. Hierna volgen opmerkelijke voorbeeldfragmenten uit de resultaten van de manier waarop het racisme intersectieframe werkt in deze kwaliteitskrant: “Idahosa, 26, had persuaded the women, aged 23 and 29, to go through a voodoo ritual before they left Nigeria. They were told to take off their clothes and made to eat snakes and snails. After the ritual they were threatened with illness, madness, infertility or death if they disobeyed Idahosa.” (The Times 8, bijlage B) Framing en representatie van het voodooritueel worden hier neutraal en uitgebreid beschreven, waardoor de lezer die onbekend is met het fenomeen voodoo en bijbehorende religieuze gebruiken, angstig kan worden en het idee krijgt dat het om het in stand houden van kwaadaardige praktijken gaat met machtsuitoefeningen. Een voodoopriester wordt aan de hand van het volgende voorbeeld op demoniserende wijze gerepresenteerd: “The original hearing was told that the women had been forced to have sex with thousands of men before they were rescued from a massage parlour in Cardiff. One described how a machete had been used by the "voodooman" to cut the backs of her legs.” (The Times 8, bijlage B) Voodoopriesters worden op gereduceerde en kwaadaardige manieren gerepresenteerd door de achtergrondinformatie in dit frame. Dit staat in verband met de eerdere bespreking over het kwaadaardig framen van het voodooritueel, waardoor de daders nauwelijks als volwaardige mensen worden geschetst.

5.3.7 NRC Next

Door de manier waarop dit frame is toegepast, ligt de nadruk in de NRC Next artikelen grotendeels op criminalisatie en victimisatie.215 Hierdoor ontstaat een beperkte representatie van het probleem Nigeriaanse mensenhandel. In dit frame kwam de categorie regularisatie relatief vaak voor, aangezien het meestal rechtbankverslagen betrof. Het meest opvallende effect van deze frameconstructie is dat informatie over de categorie van intersectie wordt vermeldt. Hierdoor ontstaat een te beperkte en onjuiste representatie waardoor de complexiteit van Nigeriaanse mensenhandel onduidelijk blijft. In de volgende voorbeelden komen de categorieën victimisatie, criminalisatie en regularisatie naar voren: “Na nieuwe maatregelen is dat aantal de laatste twee jaar gedaald tot zeventien mogelijke slachtoffers, zei officier van justitie Lars Stempher”. Hiermee is de eerste doelstelling gehaald van het Koolvisonderzoek: het stoppen van mensenhandel van minderjarige Nigeriaanse asielzoekers via Nederland."(NRC Next 5, bijlage B) Door deze frameconstructie wordt het rechtssysteem op ongecompliceerde manier gerepresenteerd. De onvermelde informatie in dit frame is dat het probleem Nigeriaanse mensenhandel in de werkelijkheid juist toeneemt. Door deze manier van framing ontbreekt het aan cruciale informatie om een zo accuraat mogelijke representatie van de werkelijkheid te kunnen krijgen. Omdat geen kritische informatie wordt aangeboden in dit frame, ontstaat uitsluitend een positief beeld van het functioneren van het rechtssysteem. In het volgende frame wordt de

representatie van Nigeriaanse mensenhandel als victimisatie en criminalisatie duidelijk: “Het Openbaar Ministerie (OM) startte de zaak Koolvis nadat duidelijk werd dat tientallen, veelal minderjarige, Nigeriaanse meisjes vanuit open opvangcentra in Nederland spoorloos verdwenen.” (NRC Next 5, bijlage B) Uit dit frame blijkt dat daders en slachtoffers centraal staan bij Nigeriaanse mensenhandel. In werkelijkheid is Nigeriaane mensenhandel een complexer probleem, met meerdere aspecten dan enkel de focus op de genoemde categorieën. Cruciale informatie ontbreekt om het ingewikkelde probleem Nigeriaanse mensenhandel te kunnen begrijpen. Door het effect van dit frame ontstaat een misrepresentatie waardoor een onjuist beeld van de werkelijkheid wordt gecreëerd.

5.3.8 The Times

In dit toegepaste frame wordt het probleem van Nigeriaanse mensenhandel het meeste gerepresenteerd door de de categorieën criminalisatie en victimisatie te benadrukken.216 Ook komt de focus op regularisatie in dit frame veelvuldig voor. Uit het theoretisch kader bleek dat in de media slachtoffers tegenover daders de meeste aandacht krijgen. Hoewel in het hypothese hoofdstuk een andere verwachting was gesteld, blijkt uit deze kwaliteitskrant dat door dit frame de nadruk op victimisatie het meest aanwezig was om het probleem Nigeriaanse mensenhandel te representeren. Verder is dit frame ook geregeld toegepast om informatie over de categorie regularisatie te geven, aangezien veel artikelen verslag deden over rechtszaken. Intersectionele relevante informatie ontbreekt in de verhalen over Nigeriaanse mensenhandel door deze manier van framing. Zoals duidelijk wordt gesteld in het context hoofdstuk is sprake van een beperkte manier van representeren.