Van alle producten die Nederland naar het buitenland exporteert, verdient Nederland het meest aan machines (CBS, 2017a). En machines, zoals telefoons en telecommunicatieapparatuur, vormen een belangrijk aandeel in de Nederlandse uitvoer van goederen naar de Verenigde Staten. De uitvoer van chipmachines en onderdelen voor chipmachines domineren in de uitvoer van Nederlandse makelij.
Ook chemische producten vormen een aanzienlijk deel van de uitvoer van Nederlands geproduceerde goederen met als bestemming de VS, alhoewel dit in relatieve termen minder is dan in de periode voor de kredietcrisis. Deze uitvoer bestaat uit producten zoals isotopen en farmaceutische producten. De uitvoer van in Nederland geproduceerde fabricaten is relatief sterk toegenomen in de
periode 2007–2017. Voorbeelden van zulke fabricaten zijn gewrichtsprothesen en producten van ijzer en staal. De categorie voeding en dranken wordt sterk
gedomineerd door de uitvoer van bier.
Machines vormen eveneens een groot deel van de Nederlandse invoer van goederen uit de VS, zie figuur 3.2.4. Echter, in vergelijking met tien jaar geleden importeert Nederland relatief minder machines. Ook chemische producten hebben nog steeds een aanzienlijk aandeel in de Nederlandse importstructuur uit de VS, alhoewel relatief minder dan voor de kredietcrisis. Deze categorie bestaat grotendeels uit farmaceutische producten. Daartegenover staat dat Nederland relatief meer fabricaten is gaan invoeren uit de VS, zoals medische instrumenten en apparatuur. Het aandeel van minerale brandstoffen in de Nederlandse importstructuur uit de VS is toegenomen, voornamelijk dankzij een sterke toegenomen invoer van ruwe aardolie. Nederland importeert minder steenkool dan tien jaar geleden. De relatieve toename van de invoer van vervoermaterieel is te danken aan een hogere import van vliegtuigen en vliegtuigonderdelen. Tegelijkertijd importeerde Nederland minder Amerikaanse personenauto’s.
%
3.2.4 Goederensamenstelling Nederlandse handel met de VS, 2017
Voeding en dranken Grondstoffen en natuur Minerale brandstoffen Chemische producten Fabricaten Machines Vervoermaterieel 2017 Uitvoer NL makelij 2007 Uitvoer NL makelij 2017 Uitvoer 2007 Uitvoer 2017 Invoer 2007 Invoer 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Om een duidelijker beeld te krijgen van de belangrijkste goederen die worden verhandeld met de VS, is in tabel 3.2.5 voor 2007 en 2017 een top tien voor zowel de invoer, uitvoer als de uitvoer van Nederlandse makelij gegeven. Het jaar 2007 wordt hier gekozen, omdat dit het jaar is dat de kredietcrisis uitbrak waarop een sterke daling van de wereldhandel volgde.
Bij de importproducten voeren medische instrumenten en apparaten de lijst aan. Nederland importeerde voor een bedrag van bijna 2,5 miljard euro aan deze producten in 2017. Ten opzichte van 2007 is de invoerwaarde van medische instrumenten uit de VS meer dan verdubbeld. Telefoons en andere
telecommunicatieapparatuur vormen de op één na grootste categorie met een ingevoerde waarde van meer dan 2,3 miljard euro. In 2007 was deze categorie nog de grootste toen Nederland voor meer dan 5 miljard euro aan telefoons en andere telecommunicatieapparatuur uit de VS importeerde. Op de derde plaats staan vliegtuigen en vliegtuigonderdelen voor een bedrag van ruim 2 miljard euro. In 2007 stond deze categorie nog niet in de top tien.
De uitvoer van Nederlandse makelij naar de VS wordt gedomineerd door
chipmachines en onderdelen daarvan. In 2017 werden voor meer dan 1,3 miljard euro van deze producten naar de VS geëxporteerd. Op de tweede plaats staan geraffineerde aardolieproducten waarvan de uitgevoerde waarde ten opzichte van 2007 in waarde halveerde. Deze waardevermindering wordt voornamelijk veroorzaakt door lagere exportvolumes, hoewel er ook een prijsdaling heeft plaatsgevonden. Bier nam de derde plaats in; vergeleken met 2007 vond er een kleine afname in de uitgevoerde waarde van bier plaats. Op de zesde plaats staan gewalste platte producten van ijzer en staal. Vanaf 1 juni 2018 gelden hogere Amerikaanse invoerheffingen op producten in deze categorie (WTO, 2018a).
3.2.5 Top 10 producten in de goederenhandel met de VS
Invoer uit VS, 2007 Mln euro
1 Telefoons, telecommunicatie 5 094
2 Geneesmiddelen 1 866
3 Medische instrumenten en apparaten 1 173
4 Computers 742
5 Straalmotoren en andere gasturbines 675
6 Elektro-medische en radiologische apparaten 660
7 Meet-, controle- en analyse-instrumenten 601
8 Koolwaterstoffen (niet gasvormig) 588
9 Radioactief en aanverwant materiaal 566
3.2.5 Top 10 producten in de goederenhandel met de VS
(vervolg)
Uitvoer naar VS, 2007 Mln euro
1 Geraffineerde aardolieproducten 2 704
2 Medicinale en farmaceutische producten 1 724
3 Chipmachines en onderdelen daarvan 880
4 Bier 772
5 Radioactief en aanverwant materiaal 697
6 Elektro-medische en radiologische apparaten 621
7 Straalmotoren en andere gasturbines 561
8 Koolwaterstoffen (niet gasvormig) 420
9 Computeronderdelen 410
10 Geneesmiddelen 363
Uitvoer Nederlandse makelij naar VS, 2007
1 Geraffineerde aardolieproducten 2 079
2 Bier 772
3 Chipmachines en onderdelen daarvan 750
4 Radioactief en aanverwant materiaal 693
5 Koolwaterstoffen (niet gasvormig) 369
6 Elektro-medische en radiologische apparaten 367
7 Ruwe plantaardige producten 335
8 Straalmotoren en andere gasturbines 264
9 Medicinale en farmaceutische producten 243
10 Alcoholvrije dranken 226
Invoer uit VS, 2017
1 Medische instrumenten en apparaten 2 461
2 Telefoons, telecommunicatie 2 323
3 Vliegtuigen en onderdelen daarvan 2 057
4 Medicinale en farmaceutische producten 1 793
5 Computers 968
6 Meet-, controle- en analyse-instrumenten 882
7 Geraffineerde producten van aardolie 875
8 Andere chemische producten n.a.g. 777
9 Straalmotoren en andere gasturbines 776
3.2.5 Top 10 producten in de goederenhandel met de VS
(vervolg)
Uitvoer naar VS, 2017 Mln euro
1 Geraffineerde aardolieproducten 1 777
2 Chipmachines en onderdelen daarvan 1 345
3 Vliegtuigen en onderdelen daarvan 777
4 Bier 677
5 Telefoons, telecommunicatie 740
6 Personenauto’s 613
7 Straalmotoren en andere gasturbines 446
8 Elektro-medische en radiologische apparaten 441
9 Medische instrumenten en apparaten 411
10 Ruwe plantaardige producten, n.a.g. 401
Uitvoer Nederlandse makelij naar VS, 2017
1 Chipmachines en onderdelen daarvan 1 322
2 Geraffineerde aardolieproducten 1 027
3 Bier 677
4 Personenauto’s 605
5 Ruwe plantaardige producten 322
6 Gewalste platte producten van ijzer of staal 322
7 Radioactief en aanverwant materiaal 301
8 Vliegtuigen en onderdelen daarvan 273
9 Elektro-medische en radiologische apparaten 260
10 Meet-, controle- en analyse instrumenten 256
Bron: CBS.
De staal en aluminiumproducten waarvoor sinds 1 juni 2018 verhoogde
Amerikaanse importheffingen gelden, representeerden in 2017 een waarde van bijna 622 miljoen euro (U.S. Department of Commerce, 2018a; 2018b). Het overgrote deel van deze goederen bestond uit ijzer en staal, namelijk 94 procent. Van het naar de VS uitgevoerde ijzer en staal waarvoor nu hogere importheffingen gelden, bestond maar liefst 97 procent uit producten van Nederlandse makelij. Voor
aluminiumproducten was dit 67 procent. De VS was de op drie na belangrijkste markt voor deze producten van Nederlandse makelij, met een aandeel van bijna 8 procent. Voor staalproducten is de VS zelfs de derde belangrijkste afzetmarkt met een aandeel van ruim 9 procent. Cijfers van juni tot en met november 2018 laten (nog) geen afname zien van de uitvoer van Nederlandse makelij naar de VS van de goederen waarvoor nu hogere Amerikaanse invoerheffingen gelden.