Missie
De gemeente Valkenswaard wil dat iedere inwoner zo goed mogelijke kansen krijgt op het ontwikkelen en/of bevorderen van een zo volwaardig mogelijke participatie in de samenleving. Het respecteren van de eigen verantwoordelijkheid en zelfredzaamheid van mensen vormt hierbij het uitgangspunt. Omzien naar elkaar en zorgzaamheid zijn daarbij van groot belang. De levendige sociale netwerken zorgen voor een stevig sociaal fundament, waaraan iedereen kan meedoen. Inwoners zijn niet alleen Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) in werking. De Wmo regelt dat mensen met een beperking worden ondersteund. Het kan gaan om ouderen, mensen met een beperking of mensen met psychische problemen. De gemeente krijgt er nieuwe taken bij: de functie begeleiding die voorheen vanuit de AWBZ werd geregeld, valt vanaf 1 januari onder de verantwoordelijkheid van de gemeente. Daarnaast veranderen er ook zaken in het huidige takenpakket. Zo wordt er door het Rijk 40% gekort op het budget van Hulp bij het Huishouden. Dat betekent dat de gemeente straks alleen nog maar Hulp bij het Huishouden betaalt voor de mensen die het echt niet op eigen kracht kunnen.
In de nieuwe Wmo staat het volgende beschreven:
• Mantelzorgers en vrijwilligers moeten op enige wijze ondersteund worden door gemeenten;
• Gemeenten moeten voorkomen dat burgers op ondersteuning aangewezen zijn;
• Gemeenten moeten de zelfredzaamheid en participatie van cliënten ondersteunen door het bieden van algemene
voorzieningen en
maatwerkvoorzieningen. Daarbij kan ook een maatwerkvoorziening voor opvang worden geboden;
• De algemene voorzieningen moeten toegankelijk zijn voor iedereen, soms met een lichte toegangstoets. De algemene voorzieningen moeten de samenleving toegankelijker maken voor mensen met een beperking. De algemene voorzieningen zijn voorliggend op
maatwerkvoorzieningen.
• Een maatwerkvoorziening is een individuele voorziening. Voor
maatwerkvoorzieningen geldt in veel gevallen een inkomensafhankelijke eigen bijdrage.
• De compensatieplicht in de huidige Wet maatschappelijke ondersteuning wordt vervangen door de breder geformuleerde resultaatverplichting. Hierdoor wordt benadrukt dat de gemeente en burger de ruimte hebben om te komen tot oplossingen die zijn toegesneden op individuele en lokale omstandigheden.
• De gemeente is verantwoordelijk voor de kwaliteit en continuïteit van de voorzieningen.
Beleid
Kwetsbare groepen
Door de invoering van de nieuwe Wmo maakt de gemeente kennis met nieuwe doelgroepen. Door de werkwijze van de Kanteling toe te passen, zorgen we dat mensen met een beperking volwaardig mee kunnen doen aan de samenleving.
We kijken naar wat mensen wél kunnen in plaats van wat zij niet kunnen. In het keukentafelgesprek wordt de situatie van de burger in kaart gebracht en achterhalen we de vraag achter de vraag.
Daarnaast benadrukken we dat zelfredzaamheid met ondersteuning van het eigen netwerk voorrang heeft op ondersteuning door de overheid.
Leefbaarheid
De gemeente speelt ten aanzien van leefbaarheid en sociale samenhang vooral een faciliterende rol.
We verwachten van inwoners dat zij in eerste instantie zelf initiatief nemen en zich verantwoordelijk voelen voor de leefbaarheid, sociale samenhang en veiligheid van hun eigen buurt of wijk. Dit sluit ook aan bij de kantelinggedachte: wat kunnen mensen zelf
betekenen? De wijkcommissies spelen een belangrijke rol in het kader van leefbaarheid en sociale samenhang. Via convenanten zijn afspraken gemaakt over afstemming met een facilitering door de gemeente.
Jeugdhulp
Op 1 januari 2015 komt officieel alle jeugdhulp over naar de gemeente. Het opgestelde vierjaren-beleidsplan jeugdhulp in de A2-gemeenten 2015-2019 en de verordening geven richting en invulling aan het brede scala van jeugdhulp.
De Jeugdwet schrijft voor dat er iedere vier jaren een beleidsplan dient te worden opgesteld. De kern van het beleidsplan is het organisatiemodel.
Dit legt uit op welke wijze de jeugdhulpverlening in Valkenswaard wordt vormgegeven en hoe de verbinding is met alle aanpalende gebieden, zoals het onderwijs. Tevens is er een verordening jeugdhulp opgesteld op basis waarvan voorzieningen kunnen worden toegewezen aan jeugdigen. In 2015 zal blijken of de praktijk aansluit bij het uitgewerkte beleid en de verordening. Daar waar nodig zal worden bijgestuurd.
Vrijwilligers en mantelzorg
De gemeente ondersteunt vrijwilligers (organisaties)/verenigingen via het steunpunt vrijwilligerswerk van Paladijn en het verlenen van subsidies aan vrijwilligersorganisaties en verenigingen.
In de nieuwe Wmo wordt er een groter beroep gedaan op mantelzorgers. We moeten daarbij waken voor overbelasting van deze doelgroep. We ondersteunen mantelzorgers via het steunpunt mantelzorg van Paladijn. Via de werkgroep mantelzorg stemmen we ontwikkelingen en activiteiten voor mantelzorgers af met hierbij betrokken organisaties. Verder organiseren we ieder jaar een mantelzorgavond waarbij mantelzorgers eens extra in het zonnetje worden gezet. Het landelijke mantelzorgcompliment houdt per 1 januari 2015 op te bestaan, de waardering van mantelzorgers wordt dan een taak van gemeenten. We pakken dit op in samenspraak met het steunpunt mantelzorg en de werkgroep mantelzorg.
Kaderstellende nota’s
Wmo-meerjarenplan 2014-2017
Integraal mantelzorgbeleid 2008-2011
Notitie Wmo-participatie aanbodzijde in de gemeente Valkenswaard
Notitie Wmo-participatie vraagzijde in de gemeente Valkenswaard
Welzijnsvisie
Seniorenbeleid 2010
Beleidsnota Jongeren op straat 2006
Vrijwilligersbeleid
Beleidsplan jeugd
Integraal gehandicaptenbeleid
Wat willen we bereiken:
De inwoners van Valkenswaard voelen zich prettig in hun leefomgeving en voelen zich verantwoordelijk voor elkaar en voor de buurt.
Mensen met een beperking kunnen participeren in de samenleving en blijven zo lang mogelijk zelfstandig wonen.
De inwoners van Valkenswaard gaan meer voor zichzelf en voor elkaar zorgen, de gemeente zorgt voor een vangnet voor de meest kwetsbare burgers.
Laagdrempelige toegang tot jeugdhulp
Een verschuiving van specialistische, dure zorg naar preventie van zorg / lichtere zorgvormen
Tevreden ouders/ opvoeders / jeugdigen
Wat gaan we ervoor doen: Toelichting:
De gemeente biedt ruimte voor initiatieven van burgers en ondersteunt daarbij
We vinden het belangrijk dat inwoners de ruimte krijgen om hun eigen verantwoordelijkheid zelf te pakken en op hun eigen manier in te zetten. De gemeente kan hierbij ondersteunen door handelingsruimte te bieden, denkkracht te leveren of bijvoorbeeld een ruimte te faciliteren.
De gemeente ondersteunt wijkcommissies en zet wijkcoördinatoren in als verbindende schakel tussen inwoners en de gemeentelijke organisatie
De wijkcommissies spelen een belangrijke rol in het kader van leefbaarheid en sociale samenhang. Via convenanten zijn afspraken gemaakt over afstemming met en facilitering door de gemeente.
De gemeente vindt de inzet van wijkcoördinatoren als verbindende schakel tussen inwoners en de gemeentelijke organisatie erg belangrijk. Er wordt gehandeld vanuit de behoeften van burgers en er wordt actief ingespeeld op vragen van inwoners.
Valkenswaard krijgt een sociaal team dat werkt volgens de principes van De Kanteling
Het sociaal team heeft als doel wijkbewoners te activeren, te helpen participeren en hen te ondersteunen in hun sociaal en maatschappelijk functioneren. Hierbij wordt gewerkt volgens de principes van De Kanteling: er wordt tijd genomen voor een keukentafelgesprek waarbij de situatie en de ondersteuningsbehoefte van de inwoner in kaart wordt gebracht. Daarbij wordt goed gekeken naar wat de eigen mogelijkheden van de inwoner en het sociale netwerk zijn. Ook wordt onderzocht welke algemene voorzieningen kunnen bijdragen aan het oplossen van de ondersteuningsvraag. Is dit niet toereikend, dan kunnen inwoners in aanmerking komen voor een individuele maatwerkvoorziening.
Er wordt een vierde maatschappelijke beursvloer georganiseerd
Tijdens de beursvloer worden vraag en aanbod van maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven bij elkaar gebracht. Er wordt met ‘gesloten beurs’
gehandeld.
De belastbaarheid van mantelzorgers krijgt een belangrijke plek in het keukentafelgesprek
Tijdens het keukentafelgesprek wordt ook de situatie van de mantelzorger meegenomen. Mantelzorgers doen veel voor hun geliefden. Het is belangrijk om hun zorgsituatie en zorgbelasting in een vroeg stadium in kaart te brengen en te vragen waar er ondersteuning nodig is. Dat vraagt weer om maatwerk.
Wat gaan we ervoor doen: Toelichting:
Mantelzorgers ontvangen een jaarlijkse blijk van waardering
Het is belangrijk dat de gemeente laat zien dat zij de inzet van mantelzorgers waarderen. Daarom organiseren we ieder jaar een mantelzorgavond om deze groep eens extra in het zonnetje te zetten.
Inkopen van bestaande zorgproducten en toewerken naar transformatie van bestaande producten
Om zorgcontinuïteit te kunnen garanderen, is het inkopen van bestaande zorgproducten een voorwaarde. In 2015 en verder wordt gewerkt aan een transformatie: een omvorming van de bestaande situatie naar meer efficiënte werkwijzen, vernieuwde zorgproducten etc., ook met het oog op de opgelegde bezuinigingen.
Werken met een gezinsplan en één centraal casuïstiekoverleg
De methodiek gezinsplan is bekend bij de lokale jeugdwerkers uit de diverse instellingen. In 2015 is het gezinsplan het plan dat de gezinsregisseur bewaakt en integraal aan gezinsdoelen wordt gewerkt. Eén centraal casuïstiekoverleg leidt tot een integrale aanpak.
Een ingericht Lokaal Ondersteunings Team (LOT) en een aanvullend A2-team, tezamen het Centrum voor Jeugd & Gezin Plus genoemd
Door de juiste medewerkers met juiste kennis, ervaring en vaardigheden in het LOT te hebben die aan de vindplaatsen zijn verbonden, is toegang laagdrempelig en kunnen opvoeders / jeugd snel voorzien worden van de juiste hulp. Hierbij is aansluiting op aanpalende terreinen een aandachtsgebied.
Uitgaan van eigen kracht en verwijzen naar voorliggende (gesubsidieerde) voorzieningen en dit zichtbaar maken in het (gezins)plan
Voordat opgeschaald wordt naar zwaardere vormen van zorg wordt eerst gekeken naar de eigen kracht en voorzieningen in het voorliggende veld, zoals het welzijnswerk, het verenigingsleven etc.
Toegankelijk en bereikbaar zijn voor ouders / verzorgers / jeugd / instellingen
De nieuwe situatie zal onmiskenbaar leiden tot bijschaven, bijstellen etc. Door in nauw contact te blijven met de betrokkenen voorkomen we onnodige ontevredenheid of klachten. Mochten deze toch gaan komen, zien we deze signalen in basis als leerpunten die onze werkwijze kan verbeteren. Er zal de nodige tijd overheen gaan voordat het één en ander gesetteld is, wetende dat de jeugdzorg voor 2015 in 30 jaren zo gegroeid is.
Projecten
Prestatie-indicatoren
Omschrijving Bron Realisatie 2013 Doelstelling
2015
% bewoners, dat actief is in de buurt
Veiligheidsmonitor Aantal ouders en kinderen
dat bereikt wordt via het CJG
Managementinformatie 2012 154 230
Tevredenheid over voorzieningen voor jongeren
www.waarstaatjegemeente.nl 5,7 6,5
Percentage kinderen in jeugdzorg (nieuwe indicaties)
www.waarstaatjegemeente.nl 1,55% < 1,40%
Aantal harde-kernjongeren per 10.000 inwoners
www.waarstaatjegemeente.nl 2,25% < 2,2%
Oordeel burger
welzijnsvoorzieningen (buurthuizen)
www.waarstaatjegemeente.nl 6,6 6,6