‘Ik s-snap eigenlijk niet, waarom we in gala moeten vanavond,’ ontdekte hij opeens.
‘O nee?’ vroeg Lily.
‘'t Is toch slechts een huiselijke bijeenkomst?’
‘O ja?’
‘Kom kind, niet zoo - niet zoo s-sarcastisch.’ Hij streelde even haar arm. ‘Is het alleen
voor D-dinges, dat ik me in mijn smoking moet hullen?’
‘Ja, alleen voor Dinges.’
‘Ik lach me d-dood,’ zei Fred, ‘als die nu in zijn c-colbert komt. Nee, dat is
heelemaal niet gek. Ik kan je vertellen, dat ik eens...’
‘Spaar me,’ Lily hield haar handen tegen haar ooren.
‘Nee, je m-moet even naar me luisteren, 't is niet een lang verhaal. We hadden 'es
een diner van een paar lui. We waren nog jonge b-blagen, zoo van achttien, negentien.
En we waren allemaal in-e in colbertjes, blauwe en grijze en geruite, en alleen Dinges,
enfin, je kent hem niet, was in s-smoking. Weet je, die vent was op de rand van
zelfmoord, die avond.’
‘Zoo,’ zei Lily. ‘Nu, laat ik je vertellen, dat van Zuilen niet in colbert zal zijn.’
‘Trek je de s-slangehuid aan?’ Fred knoopte zijn vest dicht. ‘Wat een zegen, dat
Harry en B-Barbara er ook zijn. Ik weet nooit, wat ik met die van Zuilen moet praten.
Die kerel heeft het altijd over-e- over zijn radio.’
‘Nu, dan praat jij ook over radio. Is dat zoo erg?’
‘Nee, maar dan zeg ik s-stomme dingen. En dan denkt hij, dat ik geestig ben ten
koste van zijn radio. Ja, dat denkt hij. Ziezoo, ik ben k-klaar. Zal ik een van deze
tulpen in mijn k-knoopsgat steken?’ Fred haalde een gele tulp uit de vaas op Lily's
tafel. ‘Je hebt k-kans, dat die vanavond op mijn boezem tot een z-zonne- tot een
z-zonnebloem uitdijt.’
‘Fred, doe niet zoo absurd!’ Lily stak de tulp weer in de vaas. ‘En ik hoop ook,
dat je mevrouw Mensink geen dingen vertelt, die niet waar zijn. Want ze heeft laatst
geloofd, dat je op twee paarden tegelijk door het Park hebt gereden.’
‘Ja, dat kan ik niet helpen. Ik zei: ‘Stel je voor, als je dat eens deed...’
Lily haalde haar schouders op. Ze draaide het licht boven de toilettafel uit.
‘We zouden ook kunnen bridgen,’ ontdekte Fred. ‘Ja, dat k-kan best. De Verstegens
komen toch ook. Nu, dan kan van Z-Zuilen met jullie over radio zwammen, en dan
bridgen wij mannen.’
‘Nee, we bridgen nièt,’ decreteerde Lily. ‘Er wordt wat muziek gemaakt, Emily
van Zuilen zingt. En we gaan dansen in de Hall. De Mensinks nemen hun gramofoon
mee in de auto.’
‘B-bewaar me,’ zei Fred.
‘Jij bent altijd tegen de draad in. Jij bent altijd anders dan anderen.’ Lily nam de
handdoek op, die Fred op het bed had geslingerd. ‘Waarom kun je nu geen plezier
hebben in zoo'n gewoon avondje. Ik begrijp je niet.’
Fred nam in 't voorbijgaan Lily's hand, legde er even zijn wang tegen. ‘Kom, 't
zal wel losloopen. Ben je nog bij D-Dolly geweest?’
‘Ja, ze slaapt. Ik ga vast naar beneden. Doe jij de lichten uit?’ ‘Asjeblieft.’ Hij bleef
even middenin de kamer staan. Hij voelde aan zijn strikje. Dat Lily plezier had in
zulke opgeschroefde bijeenkomsten... Hij liep naar de zijkamer, waar Dolly sliep.
Ze lag rustig, met een handje, tot een vuist gebald, boven op het dek. Hij streek zacht
het rossige haar wat weg van de warme wangetjes. Ze had Lily's haar, Lily's oogen.
Ze was Lily's kind meer dan het zijne. Hij zag plotseling in de toekomst een tweede
Lily door het huis gaan, die aan niets anders denken zou dan aan dansen en uitgaan,
en uitgaan en dansen. ‘Vader is zoo saai, die houdt nergens van,’ hoorde hij haar
zeggen. Mijn God, wat zou hij eenzaam zijn...
Hij hoorde voor het huis een auto stilhouden. Daar had je de ellende al. De
Mensinks natuurlijk met de gramofoon. Die waren altijd de eersten. Enfin, er was
nog een kans, dat de weergever van dat beroerde ding bij het transport zou breken.
Als Mensink hem - Fred - nu het opdraaien toevertrouwde, dan zou hij draaien, alsof
hij met een orgel zijn brood moest verdienen. Hij hoorde 't al: ‘knap-pang.’ ‘Mensink,
zeg k-kerel, ik geloof, dat er wat aan die k-koffiemolen mankeert. Hij doet het niet
meer.’ Maar Mensink was wel zoo'n droge vijg, om allerlei reservedeelen in zijn
overjas mee te torsen... Fred liep de trappen af. In de Hall stonden de van Zuilens,
gala en al. Fred streek nog gauw even over zijn achterhoofd. Hij had een gevoel of
er wat overeind stond. En over de laatste traptree struikelde hij.
In de groote salon, die liep over de heele breedte van het huis, met aan de voorkant
een uitgebouwde serre, brandden twee staande schemerlampen. Lily hield van gedempt
licht. Ze zat, glinsterend in haar slangenhuid, te praten met Thea Mensink en Emily
van Zuilen. Met één voet op het haardijzer stond Willy Verstegen een sigaret te
rooken. Ze had een kortgeknipte, heel gladgeborstelde jongenskop, en Fred zei, dat
ze, als ze niet van die barbaarsch-lange dingen in haar ooren droeg, best voor een
man kon doorgaan. Hij moest zich altijd beheerschen, om haar niet amicaal op de
schouders te slaan met een ferme tik, of: ‘Nee kerel, nu ben je er naast,’ tegen haar
te zeggen. In de Hall stond de gramofoon.
Thea Mensink zei: ‘Ik kan niet verrukt zijn over de permanent wave. De kapper
komt nu weer elke dag bij me om me te onduleeren.’
‘Maar je hoeft toch niet persé geonduleerd te zijn met kort haar,’ zei Willy
Verstegen tusschen twee rookwolken in. ‘Dat is een zot begrip.’
‘Maar mijn haar is zoo recht als een veter. Geen gezicht,’ klaagde Thea. En Emily
vond, dat kort haar eigenlijk heel lastig was.
‘En heb je er nog over gedacht om radio te nemen?’ Van Zuilen keek Fred aan
met een doordringende blik, waarvan hij het monopolie bezat.
Fred kuchte. Hij had: ‘Bewaar me,’ willen zeggen. Hij verkuchte het in:
‘Nee-e-ik ben nog niet zoo ver. Och, mijn vrouw zingt hè? Dan is het niet zoo noodig, ‘Nee-e-ik
bedoel...’ Hij raakte hopeloos in de
war. Goddank, daar werd gebeld. Dat zouden Harry en Barbara zijn. Hij stond op.
‘Een moment,’ zei hij. Hij liep ze in de Hall tegemoet.
Babs tikte hem tegen zijn kin. ‘Zoo slachtoffer,’ zei ze. ‘Heb je een gramofoon
aangeschaft? Die ontbrak je nog net hè?’
‘Zwijg asjeblieft. Dat ding is hier gelogeerd. Daar g-gaan we straks op dansen.
Zoo Harry, k-kerel. Weet jullie een onschuldige manier om het ding on-schadelijk
te maken?’ Fred balde zijn vuist in die richting. Harry lachte, maar Babs zei:
‘Weet je wat Frederik, als je mij nu maar veel vraagt vanavond, dan ga ik wel alle
dansen met je uitzitten, onder een schemerlamp. Lijkt je dat?’
‘Het voorstel is aan-lokkelijk genoeg. Maar ik ben gastheer vanavond. Ik moet
mijn gastheerplichten ver-vervullen. Moet alle vrouwen afdansen.’
‘Sterkte dan. Is de blonde Venus er ook?’
‘Wie is dat?’
‘Mevrouw Mensink. Die vindt zichzelf zoo'n beeld.’ Ze ging op haar teenen staan,
fluisterde het Fred in zijn oor.
‘De gramofoon is van V-Venus,’ fluisterde Fred terug. ‘Zul je dicht bij me blijven,
Barbara?’
‘Hier, geef me maar een handje. Zullen we zoo binnenschrijden?’
Harry greep Fred bij zijn schouder. ‘Zeg, als jij ook zoo de duivel aan dansen hebt,
laten we dan wat gaan bridgen.’
‘M-mag niet van Lily. Kom schiet op Barbara,’ zei Fred opeens ongeduldig.
En dan, met een lach in haar oogen, en een lach om haar mond, liep Babs de groote,
schemerige salon binnen
-Babs en Harry dansten. De gramofoon huilde een fox-trott. Fred hield de blonde
Venus in zijn armen geklemd. Hij zag er verhit uit.
‘Amuseer jij je?’ vroeg Babs.
‘Bar!’
‘Harry, ik geloof, dat er een nieuwe beweging gaande is onder jullie mannen.’
‘Hoe dat zoo?’
‘Och, ik voel, dat er een revolutionaire geest heerscht. Fred en jij - jullie tracht op
te staan tegen de heerschende wetten van het vermaak. Ja, jij ook Harry.’
‘Och kom...’ Hij wilde zeggen: ‘Ik dacht, dat je nu daarvan wel zoo langzamerhand
de reden wist.’
‘Maar je danst heerlijk Harry. Ik dans met niemand zoo graag als met jou.’
Hij drukte haar hand vaster in de zijne. Hij boog zich naar haar over. ‘Wat zie je
er goed uit vanavond.’
‘Beau-soir?’
‘Ja, geweldig.’
‘Ook dat nog. Vind je deze jurk leuk?
‘'n Sprookje. Ben ik nu niet poëtisch?’
‘Je bent - enfin, dat zeg ik je thuis wel. En nu niet meer die verre blik in je oogen.
Blijf op deze aarde! O, kijk eens ter zijde. Wat ziet Frederik benauwd.’ De Venus
converseerde druk met Fred.
‘Vindt U dansen niet zalig?’ vroeg ze.
‘Ja, v-vreeselijk zalig,’ zei Fred, die altijd meer stotterde, wanneer hij zich gejaagd
voelde. De pink van de blonde Venus, die elegant rechtstandig in zijn schouder prikte,
hinderde hem gloeiend.
‘En dit is zoo'n goddelijke fox-trott, vind U niet?’
‘O ja, goddelijk,’ zei Fred. Hij dacht, zou ik mijn zakdoek even kunnen nemen
om mijn voorhoofd af te vegen. Maar Barbara plaagde hem altijd, dat het zoo
beleedigend was voor de partner. ‘Net, of je 't een corvée vindt Frederik.’
Nou maar, hij vònd het een corvée. Als Lily weer zoo iets arrangeerde, dan was
hij ziek. Ging hij in bed liggen met influenza of roodvonk. Lieve hemel, hij werkte
liever een dozijn van de saaiste processen door. Het was niet meer: In het zweet Uws
aanschijns zult ge Uw brood eten, maar in het zweet Uws aanschijns zult ge dansen.
Gekke wereld.
‘O, maar nu moet U klappen meneer Cruydt,’ zei de blonde Venus.
De gramofoon zweeg.
‘Klappen, waarvoor?’
‘Wel, dan krijgen we deze fox-trott nog eens weer. Hè, wat bent U naïef.’
‘Ja, ik ben erg n-naïef. Dat zegt iedereen. Maar ik wil best klappen.’ Fred sloeg
zijn groote handen tegen elkaar.
‘Wat een enthousiasme Frederik,’ riep Babs.
‘'k Ben b-bar enthousiast,’ riep hij terug.
De gramofoon ving weer aan te weeklagen.
‘Nu moet U er weer aan gelooven,’ zei de blonde Venus schalksch. ‘Een excentriek
vrouwtje die mevrouw van Reede, is 't niet?’
‘Barbara? Heelemaal niet. 'n Aller-aardigst v-vrouwtje. Mijn b-beste vriendin. Ik
bedoel de v-vrind van mijn b-beste vrouw. Andersom natuurlijk.’ In het vuur van
zijn weerleggingen zwaaide Fred met zijn zakdoek, veegde zijn voorhoofd af, terwijl
de blonde Venus uit zijn armen gleed.
‘O, p-pardon. Ik was even uit de maat. W-warm is 't hier vind U niet?’
‘Ik geloof, dat U 't een corvée vindt om met me te dansen.’
Zie je wel, daar had je 't al weer, dat beroerde gezanik. Sloofde hij zich uit, in 't
zweet zijns aanschijns, grinnikte, grijnsde, praatte als een imbeciel, en dan zei zoo'n
avondjapon met opgetrokken wenkbrauwen en een tuitend mondje: ‘Ik geloof, dat
U 't een corvée vindt om met me te dansen...’ Oh, hij ging naar Amerika, of de
binnenlanden van Java - heerlijk middenin de rimboe zitten met Lily en het kind.
vind het een b-buitengewoon genoegen. Als dat ding straks s-stil is, k-klappen we
weer.’
Maar later, onder de schemerlamp met Babs, zei hij:
‘Zeg, ik ga naar Indië.’
‘Zoo maar. En alleen?’
‘Nee, natuurlijk niet. Met v-vrouw en kroost.’
‘Weet Lily 't al?’
‘Nee. Ik heb 't pas be-dacht. Jij s-spreekt er niet over. Met geen sterveling. Harry
uit-gezonderd.’
‘Natuurlijk niet,’ zwoer Babs.
‘Ik ga in de rimboe wonen.’
‘Zoo. Nu, daar zul je Lily een pleizier mee doen.’
Vanuit de hall klonk Lily's vroolijk lachen.
‘En hoe dacht je te gaan? Als Mr. Frederik Cruydt? Of neem je ook. een andere
naam aan?’
‘Jij bent een misdadige vrouw,’ zei Fred, ‘m-maar ik mag je wel. Ik zal zien, dat
ik op een p-plantage kom als administrateur.’
‘Maar Frederik, dat meen je toch niet?’
‘Natuurlijk meen ik het. Ik heb het mijn heele leven gewild. Maar nu straks is het
sterker geworden, dan ik ben! Ga mee Barbara.’
‘Ik zou je hartelijk danken.’
‘Nu, ik geloof, dat Harry er anders over denken zou.’
‘O, maar Harry heeft Indisch bloed in zijn aderen. Van Harry zou 't heel begrijpelijk
zijn. Nee, laat mij maar rustig op mijn Parkweg blijven wonen. Ik zal je met een
bloedend hart zien vertrekken, Frederik.’
‘Ja, je denkt natuurlijk, dat ik scherts.’
‘Welnee...’
‘Nu, je zult het zien.’
‘Als je dan absoluut wilt, dat ik je woorden ernstig opvat... ik zie Lily nog niet
naar Indië trekken Frederik.’
‘Ze weet toch, dat ze de man, die ze gekozen heeft, v-volgen moet tot het einde
der aarde.’
In document
Cissy van Marxveldt, Kwikzilver · dbnl
(pagina 41-46)