Onderstaand fragment is afkomstig van een nieuwsartikel van Algemeen Dagblad. Het nieuwsbericht heeft een objectieve toon, dus het is ook niet verrassend dat de daders objectief worden benoemd. Dit was bij alle 7 nieuwsartikelen van de populaire kranten het geval. Er werden geen verschillen gevonden tussen de drie verschillende populaire kranten.
Die tijd is voorbij: zo'n 300 vrouwelijke filmmakers en actrices hebben zich verenigd onder de leus Time's Up. Ze trapten tijdens de Golden Globes-uitreiking gezamenlijke inspanningen af om daders voor de rechter te krijgen. De vrouwen, onder aanvoering van onder anderen Eva Longoria en Reese Witherspoon, zijn een fonds gestart om gerechtskosten te betalen voor vrouwen die te maken krijgen met seksueel misbruik op de werkvloer.
Bron: Algemeen Dagblad. Globes-actrices: verdachte van MeToo nu voor rechter. 08-01-2018. Nieuws (aangekleed nieuwsbericht).
In de populaire krant de Telegraaf uitte Marcel Peereboom Voller zijn zorgen over de publieke hoorzittingen als gevolg van #MeToo. Dit doet hij in de vorm van een column. De columnist heeft hier een duidelijke keuze gemaakt door objectief naar (vermeende) daders van seksueel geweld te verwijzen. Immers, hij bepleit zelf dat mensen onschuldig zijn totdat het tegendeel is bewezen.
De gevolgen van deze publieke hoorzittingen op televisie zijn catastrofaal. Een beschuldiging lijkt in een klap een voldongen feit, zonder dat er een rechter aan te pas is gekomen.
De publieke opinie wordt niet gevoed door de absolute waarheid, maar door de waarheid van een vermeend slachtoffer en die van een vermeende dader. Vermeend, want (nog) niet met bewijs gestaafd.
De kijker is jury en scherprechter tegelijk, waarbij een van de grondbeginselen van het strafrecht, dat eenieder onschuldig is tot het tegendeel is bewezen, voor sommigen kennelijk niet meer geldt. Waardoor vermeende daders van vermeende verkrachtingszaken aan de schandpaal worden genageld.
Bron: de Telegraaf. Verbijsterd. 01-11-2017. Opinie (column).
Het volgende opiniestuk heeft dezelfde strekking als bovenstaande column. Ook hier wordt er niet subjectief over vermeende daders geschreven, omdat zij nog niet berecht zijn.
Het ongemakkelijke aan de aanklachten is de openbaarheid waarin die plaatsvinden. Aanklachten van seksueel misbruik horen in principe niet door journalisten maar door politie en Openbaar Ministerie te worden onderzocht. Nu is een publieke terechtstelling ontstaan, waarbij opsporingsinstanties aan de
zijlijn toekijken. Dat is ongewenst. Slachtoffers voelen zich kennelijk
gedwongen zich publiekelijk uit te spreken, waardoor hun positie wordt bemoeilijkt. De vermeende daders zijn al veroordeeld, zonder dat een rechter zich over de feiten heeft gebogen. Wat ook de uitkomst van een eventuele rechtszaak is, de reeds aangerichte schade valt niet meer te herstellen. Het is om die reden zeer ongewenst dat politie en OM tot nu toe lijdzaam toezien hoe de geest steeds meer uit de fles ontsnapt. Dit kan in het belang van slachtoffers, verdachten en een normale rechtsgang niet langer voortduren.
Bron: de Telegraaf. Justitie moet in actie komen bij #MeToo. 09-11-2017. Opinie (column).
Ook onderstaand opinieverhaal in kwaliteitskrant NRC Handelsblad gaat in op de Nederlandse rechtstaat. Het verschil met de bovenstaande opinieartikelen uit de populaire kranten is echter dat er hier wordt gesproken over ‘dader’ in plaats van ‘vermeende dader’ – zelfs als deze persoon is vrijgesproken door de rechter.
Dreigt er nu een heksenjacht? Nou nee. Dat voorkomt de rechtsstaat, ook al stelt die een slachtoffer van seksueel machtsmisbruik meestal in het nadeel. Het is
het woord van de een tegen dat van de ander en de dader krijgt dan het voordeel van de twijfel. Dankzij de affaire-Weinstein is gezamenlijke ruchtbaarheid dé manier gebleken om die ongelijkheid te temperen.
Weldra zal #MeToo een herinnering zijn. Maar ook als het is overgewaaid, is het niet weg. De geest is al langer uit de fles. Het werd vooraf gegaan door #zeghet en er zal iets op volgen.
Bron: NRC Handelsblad. #MeToo zal nooit meer weg gaan. 28-10-2017. Opinie (opinieverhaal).
In onderstaand fragment uit een nieuwsartikel van de Volkskrant wordt er ook stilgestaan bij de vervolging van (vermeende) daders van seksueel geweld. Ook hierin is te zien dat de auteur heeft gekozen voor de objectieve term ‘dader’, zelfs als deze niet is vervolgd.
Het is niet voor het eerst dat vrouwen en masse hun ervaringen met seksuele intimidatie op sociale media delen. Zo riep schrijver Anke Laterveer twee jaar geleden de hashtag #ZegHet in het leven, nadat ze was aangerand en de dader niet werd vervolgd. Ook toen verschenen veel verhalen, ook toen was de ophef en media-aandacht groot. En ook toen stierf de aandacht snel weer weg. 'Het lijkt een terugkerend verhaal te worden', merkt Duits op. Dat is inherent aan sociale media, maar dat maakt het niet minder gedenkwaardig, zegt ze. 'Het is belangrijk dat we dit probleem blijven benoemen.
Bron: de Volkskrant. Vrouwen klagen massaal het grensoverschrijdende seksueel gedrag van mannen aan. 18-10-2017. Nieuws (nieuwsverhaal).
Figuur 56. Tijdlijn query ‘neutrale benamingen daders’ t.o.v. totale berichtgeving in het exploratiecorpus. Vervolgens is gekeken in welke weken er het vaakst objectief naar daders werd verwezen. In bovenstaande tijdlijn is te zien dat er maximaal 6 keer per week objectief werd verwezen naar de daders. Dit gebeurde in twee pieken, namelijk in week 1 en week 4. In de eerste week lag de focus van de 6 gevonden artikelen voornamelijk op de omvang van #MeToo. Hierin werd bijvoorbeeld genoemd dat vrouwen massaal het grensoverschrijdende seksueel gedrag van mannen aanklaagden. In dit artikel werd meerdere malen objectief naar de daders verwezen. Trouw schreef in een commentaar dat door de omvang van #MeToo de focus verschoof van ‘Hollywoodbaas Harvey Weinstein’ naar ‘alle daders van seksueel geweld en intimidatie’. In de vierde week is er niet zo’n verband tussen de artikelen te herkennen. De artikelen in die week lopen uiteen van columns over het verdedigen van de daders tot de oproep om het veroordelen van daders aan de rechter over te laten. Ook gingen er artikelen over het veranderen van de seksuele moraal en de noodzaak om de focus van de daders naar de slachtoffers te verschuiven. Na de piek in week 4 volgt een diep dal, met geen objectieve benamingen voor daders in week 8 en 9. In week 11 volgt weer een kleine piek, met in die week 3 artikelen waarin de daders objectief werden benoemd. Vervolgens wisselt het aantal artikelen waarin dat gebeurt, variërend van 0 tot 2 artikelen per week.
0 5 10 15 20 25 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 Aant al ar tik el en Weken
Neutrale benamingen daders
Figuur 57. Tijdlijn neutrale versus evaluatieve benamingen daders in het exploratiecorpus.
Vervolgens zijn de tijdlijnen van de objectieve versus evaluatieve benamingen van daders zijn bij elkaar gevoegd, om de twee soorten benamingen te kunnen vergelijken over de tijd. De aantallen artikelen kunnen echter niet met elkaar vergeleken worden, omdat deze niet evenredig zijn verdeeld over de twee condities. Wel kan er gekeken worden naar het tijdsverloop van de twee benamingen van daders. In de tijdlijn is te zien dat er in de eerste week initieel meer artikelen waren met objectieve benamingen voor daders. Vervolgens is er eerst in week 3 een piek in de evaluatieve benamingen voor daders, gevolgd door een piek in week 4 voor de objectieve benamingen. Voor de evaluatieve benamingen is er geen verband ontdekt tussen de 4 gevonden artikelen. Ook voor de piek van objectieve benamingen in week 4 was dit het geval. In week 13 was er voor de evaluatieve benamingen wel een verband te herkennen tussen de 5 geschreven artikelen. In die week deden een aantal Franse vrouwen namelijk controversiële uitspraken over #MeToo en seksueel geweld. Opvallend is dat er in die week een grote piek is voor de evaluatieve benamingen van daders, maar niet voor de objectieve benamingen. Wanneer er wordt gekeken naar de context van deze evaluatieve benamingen, is te zien dat er in 5 van de 6 artikelen verwezen wordt naar de dader als ‘varken’ of ‘zwijn’. Deze woorden komen voort uit de Franse versie van #MeToo: #balancetonporc. De vertaling hiervan is ‘verlink je varken’ of ‘verlink je zwijn’.
Benamingen slachtoffers
Er is tevens gekeken naar de benamingen van slachtoffers. De slachtoffers werden iets meer dan de helft van alle artikelen (52%) genoemd.
0 1 2 3 4 5 6 7 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23