5.10.1 Kopvoorn
Waterkwaliteit
De waterkwaliteit in de Sassegembeek is geschikt voor kopvoorn. De bovengrens van de CI werd nooit overschreden (Tabel 93).
Tabel 93. Beoordeling van de waterkwaliteit aan de hand van de Chemische Index (CI). De maximale waarde, het gemiddelde en de standaardafwijking van de CI worden weergegeven, evenals het aantal keer dat de grenswaarde (CI>7) werd overschreden. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt – rood = ongeschikt.
Meetpunt max CI gemiddelde CI stdev CI grenswaardeaantal keer
overschreden
Opbrakel, Laaistok 3 3 0 0
Habitatgeschiktheid voor 0+ en voor 1+ en oudere kopvoorns
Het habitat in het onderzochte traject in de Sassegembeek is niet geschikt voor kopvoorn (Tabel 94).
Tabel 94. De verwachte aantallen 0+ en 1+ en oudere kopvoorns voor de geëvalueerde deeltrajecten in de Sassegembeek. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt - oranje = matig - rood = ongeschikt.
Locatie Deeltraject Verwacht aantal 0+ kopvoorns Verwacht aantal 1+ en oudere
kopvoorns Laaistok 0-50m 0 0 50-100m 0 0 100-150m 0 0 150-200m 0 0 Paaihabitat
Er was geen geschikte paairiffle aanwezig voor kopvoorn in de onmiddellijke omgeving van het onderzochte traject in de Sassegembeek (Tabel 95).
Tabel 95. Lengte, breedte, stroomsnelheid, diepte en substraattype van de aangetroffen paaiplaatsen in het geëvalueerde traject in de Sassegembeek. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt - oranje = matig - rood = ongeschikt.
Locatie lengte breedte stroomsnelh. (cm/s) diepte (cm) substraat
(m) (m) gem. stdev gem. stdev
128 Wetenschappelijke ondersteuning herstelprogramma’s kopvoorn, serpeling, kwabaal en beekforel in 2009.
www.inbo.be
5.10.2 Serpeling
Waterkwaliteit
De waterkwaliteit in de Sassegembeek is geschikt voor serpeling. De ondergrens van de procentuele zuurstofverzadiging werd nooit overschreden (Tabel 96).
Tabel 96. Beoordeling van de waterkwaliteit aan de hand van de procentuele zuurstofverzadiging (% O2). De minimale waarde, het gemiddelde en de standaarddeviatie van de % O2 worden weergegeven, evenals het aantal keer dat de grenswaarde (% O2 < 65%) werd overschreden. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt – rood = ongeschikt.
Meetpunt min % O2 gemiddeld % O2 stdev % O2 grenswaardeaantal keer
overschreden
Opbrakel, Laaistok 92,1 96,0 1,9 0
Habitatgeschiktheid voor 0+ en voor 1+ en oudere serpelingen
Het habitat in het onderzochte traject in de Sassegembeek is matig geschikt voor 0+ serpelingen en niet geschikt voor 1+ en oudere serpelingen (Tabel 97).
Tabel 97. De verwachte aantallen 0+ en 1+ en oudere serpelingen voor de geëvalueerde deeltrajecten in de Sassegembeek. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt - oranje = matig - rood = ongeschikt.
Locatie Deeltraject Verwacht aantal 0+
serpelingen
Verwacht aantal 1+ en oudere serpelingen
Laaistok 0-100m 2 0
100-200m 2 0
Paaihabitat
Er is geen geschikte paairiffle aanwezig voor serpeling in de onmiddellijke omgeving van het onderzochte traject in de Sassegembeek (Tabel 98).
Tabel 98. Lengte, breedte, stroomsnelheid, diepte en substraattype van de aangetroffen paaiplaatsen in het geëvalueerde traject in de Sassegembeek. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt - oranje = matig - rood = ongeschikt.
Locatie lengte breedte stroomsnelh. (cm/s) diepte (cm) substraat
(m) (m) gem. stdev gem. stdev
www.inbo.be Wetenschappelijke ondersteuning herstelprogramma’s kopvoorn, serpeling, kwabaal en beekforel in 2009.
129
5.10.3 Kwabaal
Waterkwaliteit
De waterkwaliteit in de Sassegembeek is geschikt voor kwabaal. De bovengrens van de CI werd nooit overschreden (Tabel 99).
Tabel 99. Beoordeling van de waterkwaliteit aan de hand van de Chemische Index (CI). De maximale waarde, het gemiddelde en de standaardafwijking van de CI worden weergegeven, evenals het aantal keer dat de grenswaarde (CI>7) werd overschreden. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt – rood = ongeschikt.
Meetpunt max CI gemiddelde CI stdev CI grenswaardeaantal keer
overschreden
Opbrakel, Laaistok 3 3 0 0
Habitatgeschiktheid voor 1+ en oudere kwabalen
Het onderzochte traject in de Sassegembeek is goed geschikt voor 1+ en oudere kwabaal (Tabel 100).
Tabel 100. De verwachte aantallen subadulte en adulte kwabalen voor de geëvalueerde deeltrajecten in de Sassegembeek. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt - oranje = matig - rood = ongeschikt.
Locatie Deeltraject Verwacht aantal 1+ en oudere
kwabalen
Laaistok 0-100m 8
100-200m 5
Habitatgeschiktheid voor 0+ kwabalen
De naamloze zijbeek stroomafwaarts van het geëvalueerde traject is niet geschikt als paai- en opgroeihabitat voor kwabaal (Tabel 101).
130 Wetenschappelijke ondersteuning herstelprogramma’s kopvoorn, serpeling, kwabaal en beekforel in 2009.
www.inbo.be
Tabel 101. De verwachte aantallen 0+ kwabalen per traject van 10m in de geëvalueerde zijbeek van de Sassegembeek. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt - oranje = matig - rood = ongeschikt.
Zijbeek Traject Verwacht aantal 0+
naamloos 1 2 2 0 3 0 4 0 5 0 6 0 7 0 8 0 9 0 10 0
5.10.4 Beekforel
WaterkwaliteitDe waterkwaliteit is uitstekend geschikt voor beekforel (Tabel 102). Ter hoogte van het geëvalueerde traject was de zuurstofconcentratie steeds hoger dan 7,5mg/L (bron gegevens: VMM).
Tabel 102. Beoordeling van de waterkwaliteit aan de hand van de zuurstofconcentratie (mg/L O2). De minimale waarde, het gemiddelde en de standaarddeviatie van de zuurstofconcentratie worden weergegeven, evenals het aantal keer dat de grenswaarde (mg/L O2 < 7,5mg/L) werd overschreden. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt – rood = ongeschikt. Meetpunt min mg/L O2 gem. mg/L O2 stdev mg/L O2 aantal keer grenswaarde overschreden Opbrakel, Laaistok 9,2 11,2 1,2 0
Habitatgeschiktheid voor 1+ en oudere beekforellen
Uit Tabel 103 blijkt dat het aanwezige habitat matig geschikt is voor 1+ en oudere beekforellen.
www.inbo.be Wetenschappelijke ondersteuning herstelprogramma’s kopvoorn, serpeling, kwabaal en beekforel in 2009.
131
Tabel 103. De verwachte aantallen 1+ en oudere beekforellen voor de geëvalueerde deeltrajecten in de Sassegembeek. Beoordeling via kleurcode: groen = geschikt - oranje = matig - rood = ongeschikt.
Locatie Deeltraject Verwacht aantal 1+ en oudere
beekforellen Laaistok 0-50m 3 50-100m 3 100-150m 3 150-200m 3
5.10.5 Bespreking
De waterkwaliteit is uitstekend geschikt voor alle doelsoorten. De CI, de procentuele zuurstofverzadiging en de zuurstofconcentratie waren steeds optimaal.
Het habitat in het onderzochte traject in de Sassegembeek (Figuur 54) is niet geschikt voor kopvoorn. De waterdiepte is te klein voor alle leeftijdsklassen. Bovendien is de stroomsnelheid te laag voor 1+ en oudere kopvoorn.
Ook voor de verschillende leeftijdsklassen van serpeling is de geringe waterdiepte een probleem. Voor 0+ serpelingen is er ook te weinig inhangende kruidachtige vegetatie aanwezig en voor 1+ en oudere serpelingen ligt de stroomsnelheid te laag.
De enige duidelijk af te lijnen riffle in het onderzochte traject is niet geschikt als paaiplaats voor kopvoorn en serpeling.
Voor kwabaal varieert het habitat van matig tot goed geschikt. In de matig geschikte deeltrajecten zijn te weinig holle oevers aanwezig.
De naamloze zijbeek stroomafwaarts van het geëvalueerde traject in de hoofdloop kan niet dienen als paai- en opgroeihabitat voor kwabaal, wegens een te kleine waterdiepte en het ontbreken van waterplanten. Het smalle waterloopje was op de meeste plaatsen overgroeid door struiken en kruidachtige vegetatie (Figuur 55).
5.10.6 Aanbevelingen
Hoewel de waterkwaliteit in het onderzochte traject in de Sassegembeek optimaal is, worden uitzettingen van kopvoorn, serpeling en kwabaal afgeraden. Dit wegens de geringe waterdiepte en het ontbreken van geschikte paaiplaatsen. Vermits het traject dicht bij de bron in de bovenloop ligt, zijn er geen ingrepen mogelijk om de waterdiepte te vergroten. De enige duidelijk afgelijnde riffle is geen geschikte paaiplaats voor kopvoorn en serpeling. Hij is wellicht wel geschikt voor beekforel, aangezien deze soort hier al lang stand houdt. Het gehele traject is eigenlijk een opeenvolging van riffletjes en poeltjes, zodat waarschijnlijk nog meer geschikte paaiplaatsen voor beekforel aanwezig zijn. Precies omdat beekforel zich kan handhaven door natuurlijke reproductie, vallen bijkomende uitzettingen af te raden.
132 Wetenschappelijke ondersteuning herstelprogramma’s kopvoorn, serpeling, kwabaal en beekforel in 2009.
www.inbo.be
Figuur 54. Het geëvalueerde traject in de Sassegembeek (21 juni 2010).
www.inbo.be Wetenschappelijke ondersteuning herstelprogramma’s kopvoorn, serpeling, kwabaal en beekforel in 2009.
133