HEtlos en dom ghewoel dat jonge lieden plegen
Is just ghelijck een hof met duysent omme-wegen, Een hof, een lustigh hof, en konstigh afgemaelt; Een hof, een listigh hof, en daer een yder dwaelt; Een hof, een schoon prieel, daer alle tuynen bloeyen, Maer des al niet-te-min oock suere fruyten groeyen,
Een hof, daer over-al veel schoone roosen staen, Maer diese plucken wilt, die vinter prickels aen:
Een hof; een ront begrijp, maer daer oock slimme trecken Geduerigh om megaen, en nimmermeer ontbreken:
Een hof, een warre-net, en daermen evenwel Het dolen niet en acht als voor een aerdigh spel. Een hof, een selsaem perck, daer yder met verlangen Sijn lusten onderhout, met duyfent omme-gangen,
Een hof, een rechte fuyck, een winckel van bedroch, Daer yder over klaeght, en yder blijfter noch,
Een hof een diep gheheym, dat niet en is te seggen, En dat ick niet en weet met woorden nyt te leggen.
Een hof, dat niemant kent, dat niemant oyten leert, Als die eerst heeft gedoolt, en dan te rugge keert. Een hof daer eene step een vryster kan verleyden, Om van het rechte spoor voor eeuwigh af te scheyden;
Want die in dit beslagh een quade wegh verkiest, T'is seker dat een maeght haer gansche wit verliest. Wat dienter meer ghesey? een hof vol soete lagen, Een hof vol bange vrenght, en duysent vroemde slagen.
Een hof een noodigh mal, een hof, een wonder hof, Een hof; maer't is genoegh, mijn hooft dat draeyter of, Hier komt een vryer aen onseker wat te maken,
Hy weet niet in het perck, niet weder uyt te raken, Hy wil te rugge gaen, hy komter dieper in, Hy kijckt aen alle kant; geen eynde, geen begin. Daer roept een jonge maeght met droefheyt overwonnen. Wat heeft mijn weeligh hert een malle daet begonnen,
Ick soeck, ick sucht, ick sorgh, ick sie gheduerigh om, Maer al om niet, eylaes, de wegh is al te krom. Hier trotst een moedigh quant, en meynter in te komen, Maer stracx is wederom zyn hope wech genomen:
Al doet hy wat hy kan, al loopt hy wonder ras, Hy vint hem wederom daer hy te voren was.
Daer staet een vlugge meyt, en meynt sy raeckter binnen, Maer siet! sy moet terstont van nieuwen aen beginnen:
Sy wist (gelijck het scheen) waer op de spille draeyt. En siet! van stonden aen soo wasset al bekaeyt.
Hiertreet een jonge wulp, en doet zyn eerste gangen, Hy soeckt maer enckel spel, en siet hy wort gevangen,
Hy quam daer hy het vont, oock eer dat hy het wist, En seyde binnens monts; och had'ick oens gemist! Daer komt de slechte duys, en raeckt tot aen het eynde, Maer vinter evenwel geen vreught, gelijckse meynde;
Dies stactse daer en siet het schijnt'en weet niet hoe, En weder uyt te gaen daer is geen middel toe. Dan ginder komter een die weet de rechte paden, Maer vint noch evenwel het vinden ongeraden;
Hy doolt uyt enckel lust, en kiest de rechte baen, Iuyst als hy door het groen niet meer en weet te gaen. Een ander staet en siet, en wil een weynigh rusten Maer siende groen gewas, soo krijght hy groene lusten!
Het fruyt is byster wrangh, hy slaeter niet-te-min Syn bolle lippen op, zyn holle tanden in:
Hy snoeyt al wat hy vint, en door het gulsigh eten, Soo is hem metter tijdt zyn eersten wegh vergeten,
De sloyr die met hem doet, is even soo ghestelt Sy voelt dat haer het lijf van malse fruyten swelt, Sy is geweldigh quaps, en moet geduerigh braken, Sy weet de raeu we suchtniet weder quyt te raken, Sy kucht den ganschen dagh onseker watse voelt, Vermits' ken weetniet wat haer in de leden woelt. De snoeper niet-te-min, die krijght, te sijner schanden, Een ongesonde maegh, en even stompe tanden,
Dat is van over langh de straffe van de lust. Die met onrijp gewas ontijdigh wort geblust, Of schoon dan onse vraet is naderhaut geseten Daer vrienden onder een de rijpe vruchten eten, Het dient hem niet-te-min alleen tot enckel spijt Vermits zyn kranck gebit geen vaste spijs en lijt. Ghy siet dan al het perck, en hoe het is gelegen, Ghy sieter schoon bedrogh, en duysent slimme wegen,
Ghy siet hoe dat de jeught hier sonder eynde dwaelt, En dat een tuymel-geest haer in de leden maelt,
Ghy siet hoe malle Waen, hoe Schijn, en losse Droomen. Hier swieren op het velt, en spelen in de boomen,
Ghy siet hoe dat de mensch de slimme gangen mint, En wonder groot vermaeck oock in het dolen vint. Ghy siet hoe dat het volck wort om en om getogen, Ghy siet hoe dat het oogh wort menigh-mael bedrogen,
Ghy siet hoe wonder licht sich yder een vergeet, En hoe een snoeper vaert die wrange vruchten eet. Noch wil ick evenwel geen jonghe maeght beletten Haer voet, te rechter uyr in desen hof te setten,
Genaeckt dan, soete leught, maer eerje verder gaet, Laet Tucht u leyts-man zyn, en Reden uwen draet.
NIet te vergeefs heeft Bocatius (om dit als int voorby gaē te seg gen) der liefdē dweperij met eē Dool-hof vergeleke. Alle de gene die daer maer den voet in en setten, dwalē en malē met alle de sinnē
Wie sit en lolt, of sit en vrijt, Verlet zyn werck, vergeet zyt tijt.
Hoort doch soo een Lolster op dese gelegent heyt eens speken.
ICk hebbe veel te doen in huyselijcke saken,
Mijn heert is ongedweylt, mijn bedde noch te maken, Mijn keucken ongeschickt; en des al niet-te-min, Te gaen tot mijn beroep en heb ick geenen sin. Dan yemantsal misschien hier van de reden vragen. Wel vryster, tusschen ons, ick sal het u ghewagen,
Het vyertje datje siet, dat bint my aen den heert, Dat hout ghelijck een peck, en treckt ghelijck een peert, Dus soo ick somtijts meyn in haesten voort te treden, Ick huycke wederom, en sijge nae beneden:
Soo dat ick menigh-mael, dewijl ick niet en doe, Mijn tijdt verloopen sie, en ick en weet niet hoe, Het is een seltsaem dingh, het luchtje van de kolen, Dat kruypt my door het lijf, en doet mijn finnen dolen,
Als in een soeten droom, ô krachtigh lolle-vyer, Al moet ick elders zyn, noch blijfick efter hier. Siet dus ben ick gestelt, wanneer mijn losse sinnen Haer geven aen de jeught, en hellen om te minnen;
Want als ick metten geest ontrent de liefde dwael, Soo blijf ick daer ick ben, al rijs ick menigh mael, Noch vaer ick even soo, wanneer ick ben geseten. Daer eenigh rustigh quant my doet zijn liefde weten,
My opent zyn gemoet, my geeft een soeten praet, 'Ken weet niet hoe de tijdt soo veerdigh henen gaet. Is't niet een vreemde saeck! al wort om my gesonden, Al roept my ander werck, ick sitte vast gebonden:
De liefde met het vier is hier in een gestelt,
Sy dwingen met vermaeck, en door een soet gewelt.