Tijdens het analyseren van verschillende empirische artikelen die zich hebben gericht op media frames kon er worden geconstateerd dat een kwantitatieve content analyse een goede methode zou zijn. De wetenschappers maakten, om dit mogelijk te maken, gebruik van een codeboek, om de reden dat een codeboek ervoor kan zorgen dat de juiste informatie bij de juiste frames worden ondergebracht. Zo kunnen er conclusies worden getrokken en vergelijkingen worden gemaakt met betrekking tot de verschillende mediabronnen.
3.5.1 Codeboek
Voordat het codeboek kon worden opgesteld, is er een keuze gemaakt van welke frames kunnen worden gedetecteerd in de artikelen. De frames zijn gebaseerd op al bestaande
artikelen in relatie tot media framing en migratie (paragraaf 2.3.1.). Desondanks is er gekeken of aanpassingen konden worden gemaakt om het codeboek zo relevant mogelijk te maken en het op een goede manier aan te laten sluiten op het onderzoek.Er zijn uiteindelijk zeven verschillende frames gekozen: het humanitaire frame, pseudovluchteling frame, slachtoffer
1 april 2015: start verzameling artikelen 19 april 2015: bootvluchteling enramp 1 augustus 2015: toename vluchtelin- genstroom in de zomer 27 augustus 2015: vluchtelingen- ramp met bus smokkelaars 2 september 2015: foto vluchtelin- genjongetje Aylan 30 september 2015: stop verzameling artikelen
frame, indringer frame, multicultureel frame, islam-als-bedreiging frame en het emancipatie frame.
Het is belangrijk om aan te geven dat de zogenaamde valence frames een leidende functie hebben in het codeboek (Levin, Schneider, & Gaeth, 1998). Dit betekent dat er een onderscheid is gemaakt tussen negatieve en positieve frames, wat in onderstaand model is weergegeven. Het emancipatie frame is het enige frame dat niet zozeer een sterke positieve tegenhanger heeft.
Figuur 3. Visueel model negatieve en positieve media frames
De vragen die elk frame meten, zijn zoveel mogelijk gebaseerd op eerder gebruik van onderzoekers, zodat het ook een consequente methode heeft van meting. Een uitgebreid codeboek, met uitleg bij de meerderheid van de vragen, is in Bijlagen F & G te vinden.
3.5.2 Humanitaire frame
Het humanitaire frame wordt gebruikt om de vluchteling een persoonlijk gezicht te geven en hier eveneens een morele boodschap aan toe te voegen. Door Semetko & Valkenburg (2000: 95) ook wel het “human interest frame” en “morality frame” genoemd. Dit betekent dat de vluchteling met een emotionele lading wordt gepresenteerd om de aandacht van het publiek te trekken, vooral om te laten zien waarom de vluchteling is gevlucht en dat hij of zij bescherming of opvang nodig heeft. Ook worden hierbij morele overwegingen besproken,
waarbij wordt gekeken naar wat de overheden en de maatschappij voor de vluchtelingen kunnen betekenen.
3.5.3 Pseudovluchteling frame
Met dit frame wordt het beeld geschetst dat de vluchteling niet vanwege gegronde
redenen naar Europa is gevlucht, en daarom de hulp en steun van de bevolking en overheid niet verdiend. Er is vooral een nadruk gelegd op de economische vluchteling, wat betekent dat de vluchteling vanwege economische redenen naar Europa is gekomen, wat in dit frame wordt gezien als ongegrond (Nickels, 2007: 42).
3.5.4 Slachtoffer frame
Het slachtoffer frame betekent dat de vluchteling wordt gepresenteerd als iemand die slachtoffer is geworden van externe krachten en hier geen invloed op kan uitoefenen, bijvoorbeeld doordat hij of zij wordt of werd geconfronteerd met levensgevaarlijke omstandigheden tijdens de reis, of in het land van vertrek. Ook kunnen slechte
omstandigheden waaronder de vluchteling nog steeds zich bevindt hieronder vallen. Hierbij is de definitie van de Conventie van Genève belangrijk, omdat deze laat zien dat de vluchteling is gevlucht vanwege veiligheidsredenen en angst voor vervolging en dat deze persoon daarom hulp nodig heeft (Van Gorp, 2005: 489).
3.5.5 Indringer frame
Het indringer frame houdt in dat de vluchteling als een bedreiging wordt gezien voor de samenleving, aangezien hij of zij huisvesting en/of banen kan inpikken van de lokale bevolking. Daarnaast worden door middel van dit frame de vluchtelingen neergezet als personen die banden hebben met criminele en/of terroristische individuelen en/of
groeperingen, en daardoor een negatieve bijdrage leveren aan de maatschappij (Van Gorp, 2005: 289).
3.5.6 Multicultureel frame
Het multicultureel frame betekent dat de vluchteling als een positieve factor wordt gezien voor de samenleving, omdat ze een positieve en belangrijke bijdrage kunnen leveren doordat ze een andere cultuur, religie en/of normen en waarden hebben (Roggeband & Vliegenthart, 2007: 531).
3.5.7 Islam-als-bedreiging frame
Het islam-als-bedreiging frame wordt gebruikt wanneer er een connectie wordt gemaakt tussen de vluchtelingen en de islam, en wanneer er de suggestie wordt gewekt dat de islam een bedreiging kan vormen voor de samenleving en/of de islam en daarmee de vluchteling in verband wordt gebracht met criminaliteit en/of terrorisme (Roggeband & Vliegenthart, 2007: 531).
3.5.8 Emancipatie frame
Het emancipatie frame is gebaseerd op het gelijknamige frame van Roggeband & Vliegenthart (2007: 530-531). Het emancipatie frame wordt gebruikt wanneer de
vluchtelingen worden gezien als personen die weinig tot geen nuttige bijdrage kunnen leveren aan de samenleving. Ze worden neergezet als mensen die achterlopen in relatie tot integratie. Integratie zal daardoor moeilijk gaan en om helemaal tot de samenleving te behoren zullen ze zichzelf moeten aanpassen.
3.7 Conclusie
Voor dit onderzoek wordt er gebruik gemaakt van een voornamelijk deductieve aanpak in combinatie met een kwantitatieve content analyse. Een kwalitatief aspect van onderzoek wordt toegevoegd om te kijken welke retoriek de verschillende media gebruiken in relatie tot het vluchtelingendebat.
De verschillende data werden verzameld door middel van een online database Factiva, en deze verzameling bevatte de offline publicaties van BILD Zeitung, De Telegraaf, Elsevier en Der Spiegel. Elsevier was de enige bron die niet kon worden verzameld via deze online database, waardoor er een offline methode werd gehanteerd voor deze artikelen.
Het specifieke tijdframe voor de artikelen beslaat een periode van zes maanden: van april 2015 tot en met september 2015. In deze periode zijn verschillende momenten die dienen als punten waarop er een verschil kan worden gedetecteerd in de zichtbaarheid van de media frames.
Zoals al eerder beschreven, is het codeboek en daarmee de verschillende media frames gebaseerd op eerder onderzoek. De frames die worden onderzocht zijn: humanitaire, pseudovluchteling, slachtoffer, indringer, multicultureel, islam-als-bedreiging en emancipatie frame.
In het volgende hoofdstuk worden de resultaten met betrekking tot het onderzoek besproken, waarna een discussie volgt van de resultaten.
Hoofdstuk 4: Resultaten
Na het coderen van de verzamelde artikelen (N = 311) van de vier verschillende media door middel van het gebruik van het codeboek, wordt de data van de content analyse geanalyseerd. Als eerste worden de verschillende mediabronnen apart van elkaar gepresenteerd aan de hand van de gemiddelden van de bevindingen. Een vergelijking van deze bevindingen vindt hierna plaats, wat het mogelijk maakt om in Hoofdstuk 5 de hypothesen te bevestigen of te
weerleggen. Er is voor de analyse gebruik gemaakt van een kwantitatieve content analyse waarmee een vergelijking tussen de verschillende groepen mogelijk is. Daarnaast is er ook gekeken naar het gebruik van bepaalde retoriek door middel van een meer kwalitatieve methode. Deze verschillende analyses worden allemaal gepresenteerd in dit hoofdstuk, waarna de conclusie het hoofdstuk vervolgens zal afsluiten.