Deaanpakvanondermijningnoodzaakttoteenintegralejuridischebenadering:strafrechtelijk,bestuursrechtelijk, civielrechtelijkenfiscaal.Zozal,bijvoorbeeld,destrafrechtelijkeaanpakvanmotorbendesgepaardkunnengaanmet eencivielrechtelijkverboddaarvan.’’*Naastjuridischisookfeitelijkhandelenvanbelang.Zozaldefysiekeaanwezigheid vandeoverheid-datzalvooraldepolitiezijn-inkwetsbareplekkenindegemeente(‘vrijhavens’,zoalshetclubhuisvan eenmotorbende)dempendkunnenwerkenopdeondermijningvanhetlokalebestuur.’’’
Ditonderzoekgaatnietovermogelijkestrafrechtelijkemaatregelen.Ookgaiknietinopmaatregelendiereedsnu (juridisch)terealiserenzijn,althansindiendaarvoorvoldoende(financiële)middelenvoorwordenvrijgemaakt.Daarmee doelikopmeercapaciteitvoordepolitie,hetOpenbaarMinisterieenderechtspraak,kortomopeenversterkingvande justitiëleketen.Daarnaastvaltdeoprichtingvaneenondermijningskamerbijderechtbanktenoemen.Derechtbank Bredaisdaarmeerecentreedsbegonnen.’”Dekamerisgespecialiseerdingrotestrafzakenenkenmerktzichdooreen uitbreidingvanhetaantalrechtersenjuridischmedewerkersen(vooral)eenbundelingvanexpertiseterzakevan ondermijning.
Ditonderzoekbetreftevenmindereedsbestaandebestuursrechtelijkemaatregelen,zoalsbestuursdwang,delast onderdwangsom,debestuurlijkeboete,deintrekkingvaneenbeschikking,debestuurlijkestrafbeschikking,
onteigening,detoepassingvandeWetbevorderingintegriteitbeoordelingendoorhetopenbaarbestuur(BIBOB),etc.
Ookdesluitingvanwoningenopgrondvanartikel13bOpiumwetkomthiernietaanbod,alhoeweldevoorgestelde uitbreidingvanditwetsartikelvoordeaanpakvanondermijningwellichtvanbelangkanzijn.Dezeuitbreidingbetreft -kortweergegeven-datreedsdeaanwezigheidvanvoorwerpendiebestemdzijnvoorhettelenofbereidenvandrugs totsluitingvandewoningkanleiden.’®
Ditonderzoekbetreftweldeverkenningvannieuwestaatsrechtelijkeenbestuursrechtelijkemogelijkhedenvoorde aanpakvanondermijning.Hetbetrefthierderhalvedevraagwelkestaats-enbestuursrechtelijkeinstrumentenen bevoegdhedendenkbaarzijnom(bestuurlijkeproblemenalsgevolgvan)ondermijningtegentegaan.
7.3 Informele beïnvloeding
Inhetvorigedeelvanditonderzoekisbenadruktdatinformeleinstrumentenvermoedelijkaanzienlijkbelangrijkerzijn dandetoepassingvanformeleinstrumenten.Datisookhierhetgeval.Voordeaanpakvanondermijningisindeeerste plaatsbewustwordingvanbelang,debereidheidomondermijningintezienenteerkennendatdieinelkegemeente
ennietalleenindeprovincieNoord-Brabant-kanvoorkomen.”*”In39%vandegemeentenbestaatereenindicatievan georganiseerdecriminaliteit.Gemeentenkunnendatinbeeldbrengen.’”Provincieskunnendaarnaastderegionale georganiseerdecriminaliteitinkaartbrengen.Daarbijkanlandelijkeinformatie-uitwisselingvangrootbelangzijn”*”enis hetbelangrijkomallegevallenvanondermijningteregistreren.’”’
Bijdetoepassingvan‘softe’instrumenteniseenbelangrijkerolweggelegdvoordeburgemeester.Datheeftinde eersteplaatstemakenmetzijnstaatsrechtelijkepositie.Hijgaatoveropenbareorde’"énoverintegriteit”*’enwordt beschouwdals‘burgervader’.Bovendienishijlidvandeveiligheidsdriehoek.Indetweedeplaatsheefthijdiverse mogelijkhedenvoor‘zachtebeïnvloeding’.Hijkan,bijvoorbeeld,debesturenvandelokaleafdelingenvandepolitieke
MomenteellooptdecivielezaakvaneenverbodvandeBandidosbijderechtbankMidden-Nederland.
Ondermijningondermijnd,p.loo.
«•Zie:https://www.rechtspraak.nl/Organisatie-en-contact/Organisatic/Rechtbanken/Rechtbank-Zeeland-West-Brabant/Nieuws/Paginas/
Ondermijningskamer-antwoord-op-toename-grote-zaken-georganiseerde-criminaliteit.aspx,geraadpleegdjuli2017.
’”KamerstukkenIIzor6/i7,34763,nrs.1-3.
Ondermijningondermijnd,p.15,p.26-28.
Ondermijningondermijnd,p.19.
’”Ondermijningondermijnd,p.20-21.
Ondermijningondermijnd,p.22-23.
'«Artikel172e.v.Gemeentewet.
Artikel170,tweedelid,Gemeentewet.
Interveniëreningemeentenmetaanhoudendebestuurlijkeproblemen | 47
partijenuitnodigenvooroverlegoverdevaststellingvandekandidatenlijstenvoordegemeenteraadsverkiezingen.
Hijkanmeedenkenhoedescreeningvankandidatenvormgegevenkanworden(verklaringomtrentgedrag;informatie overnevenfuncties,partners,financiëlebelangen,arbeidsconflicten,referenties,etc.;controversiëleinformatieinsociale mediaenopinternet).Hijkantevenssprekenmetkandidatenovermogelijkekwetsbaarheden.'"*Daarbijkanhijde Handreikingintegriteitstoetsingbrederbekendmaken.Naarverluidtisdezehandreikingnunognauwelijksbekendin gemeenten.Dehandreikingvoorzietinondersteuningbijselectievanpolitiekeambtsdragersdoorlokalepolitiekepartijen.
Deburgemeesterkanbovendienaanspreekpuntzijnvoormeldingenoverondermijning.Zokentdegemeente Helmondeen‘herenakkoord’,datwilzeggeneencontractvanraadsledenmetdeburgemeesterwaarindeafspraakis opgenomenmeldingtemakenbijgeconstateerdeonregelmatigheden.’"'Hijkan,overigensmetdegemeentesecretaris, zorgenvoorbewustwordingvanhetambtelijkapparaat.
7.4 Ontnemen raadszetel
Indieneenraadslid(bijvoorbeeld)zouwordenbeïnvloeddoorcriminelenetwerken,daarzelftoezoubehoren,danwel strafrechtelijkisveroordeeldvoorbepaaldedelictenkanhetontnemenvanderaadszetelwenselijkwordengeacht.Het ontnemenvanderaadzetelisthansalleenmogelijkindienonherroepelijkiskomenvasttestaandateenlidvanderaad nietvoldoetaandevereistenvoorhetlidmaatschap,indienhijeenmethetlidmaatschaponverenigbarebetrekking vervult'"*ofindienhijeenverbodenhandelingheeftverricht.'""Debepalingomtrentverbodenhandelingenprobeert belangenverstrengelingtevoorkomen.Artikel15Gemeentewetheeftthansbetrekkingopderelatievanhetraadslidtot degemeenteennietopderelatievanhetraadslidtotderden.Debepalingmetbetrekkingtotonverenigbare
betrekkingen(artikel13Gemeentewet)wil(primair)voorkomendatéénpersoonteveelfunctiesvervult,waardoor cumulatievanmachtof(wederom)verstrengelingvanbelangenopdeloerliggen.Incasuzijnookdevereistenvoorhet lidmaatschaprelevant,inhetbijzonderdatdeuitsluitingvanhet(passief)kiesrecht.Ikkomhieropteruginpar.7.5.
Kannudewetgevereennieuwegrondslagvoorhetontnemenvaneenraadszetelvastleggen?Kunnenartikel15 GemeentewetenartikelXivandeKieswetwordenaangepast,waarbijook‘criminelebanden’leidentotverliesvanhet lidmaatschapvanderaad?Vooropgesteld:dezegrondzoudan,vanwegedesystematiekvanartikel129Grondwet,ook moetengeldenvoorTweede-enEersteKamerledenenvoorprovincialestatenleden.Maarartikel129,vijfdelid.
GrondwetstaaternietaanindewegdatartikehsGemeentewetwordtuitgebreidtotanderehandelingendandiein relatietotdegemeente.Hetzoudankunnengaanomhandelingendieverbandhoudenmetcrimineleactiviteiten,om hetaangaanmetcontactenofovereenkomstenmetcriminelenetwerkenofomfraude.Wetssystematischzouhetbeter zijnomdatnietinartikel15Gemeentewet,maarineenapartartikel(15a)teregelen,omdatzoalsgezegdartikel15 betrekkingheeftopderelatievanhetraadslidtotdegemeente.Eenpraktischemoeilijkheidisdebewijslast:decriminele bandenzullenbewezenmoetenworden,hetgeennieteenvoudigis.
7.5 Ontnemen passief kiesrecht
Kanvanpersonendiebetrokkenzijnbijondermijninghetpassiefkiesrechtwordenontnomen?Uitsluitingdaarvanisin dehuidigeregelingmogelijkwegenshetbegaanvaneendaartoebijdewetaangewezendelictenmoetzijnopgelegdbij onherroepelijkerechterlijkeuitspraak,waarbij(incasu)hetraadslidisveroordeeldtoteenvrijheidsstrafvantenminste eenjaarenhierbijtevensisontzetvanhetkiesrecht.'*"Uitdezesystematiekvolgtdatdewetdedelictenaanwijst waarvoorderechteruitsluitingvanhetkiesrechtalsbijkomendestrafkanuitspreken,althansindiendeveroordeling zwaargenoegis(vrijheidsstrafvanminimaaleenjaar).Hetaantaldelictenwaarbijderechterkiesrechtuitsluitingkan
NRCHandelsblad1augustus2017.
Ibidem.
ArtikelXijo.X5Kieswet.
ArtikelX8Kieswetjo.artikel15Gemeentewet.
's°Artikel54,tweedelid.Grondwetjo.artikel129,eerstelid,Grondwet.
48 1 Interveniëreningemeentenmetaanhoudendebestuurlijkeproblemen
opleggen,isnuoverigenszeerbeperkt."’HetbetreftartikelZi-Z3Kieswet,artikel92-103,105,io8-no,115-116,121-124, 129,355,357,358WvSrenartikel14Wetinternationalemisdrijven.Zievoortsartikel28WvSr.Probleemisderhalvedat uitsluitingvankiesrechtgekoppeldisaanspecifiekedelicten,namelijkdie-kortweergegeven-bedreigendzijnvoorhet functionerenvandedemocratieenderechtsstaat.
Delictendie(bijvoorbeeld)dedrugsgerelateerdecriminaliteitbetreffen,vallennietdaaronder.Eenuitbreidingvan delijstvandelictenwaarbijderechterkiesrechtuitsluitingkanopleggen,lijktdaarmeeopheteerstegezichtvoordehand teliggen,maarisnieteenvoudig.Dewetgeverzalmoetenmotiverendatdeuitbreidingdedelictenbetreftdiekunnen leidentotondermijningvanhetbestuur,waardoorhetdemocratischprocesenhetfunctionerenvanhet(gemeentelijk) openbaarbestuurwordenbedreigd.Daarbijzalhetmoeilijkzijnomenerzijdsdezelijstbeperkttehoudenenanderzijds allestrafbarehandelendiekunnenleidentotondermijningdaarinoptenemen.
Eenstapverdergaathetvoorsteldatderechteralsbijkomendestrafhetkiesrechtkanontnemenvaniedereendie eengevangenisstrafvanvierjaaroflangerheeftgekregenenwaarbijhetbetreffendemisdrijftevenshetfunctioneren vanhetopenbaarbestuurongunstigheeftbeïnvloed.HetIsechterdevraaginhoeverreeenwetswijzigingalsdezede toetsvanhetEuropeesHofvoordeRechtenvandeMens(EHRM)kandoorstaan.HetHofIskritischoveraltevergaande beperkingenvanhetkiesrecht,zekeralshet-zoalshier-eenverslechteringvandemensenrechtelijkepositievan burgersbetreft.
7.6 Schorsing raadslid
Eenmindervergaandemogelijkheidisschorsingvaneenraadslid.Datismomenteelnietmogelijkopdegrondvan ondermijningvanhetgemeentebestuur.DevoorzittervanderaadkaneenraadslidalleenschorsenopgrondvanartikelX8 Kieswetvanwegeverbodenhandelingen'^Swaarnaderaadbesluittothetvervallenverklarenvanhetlidmaatschap.
SchorsingvaneenraadslidzalderhalvewijzigingvandeKieswetvergen,waardoordemogelijkheidvanschorsingvoor eenbepaaldetermijnopvastgelegdegrondenwordtgecreëerd.Daarnaastzalschorsingaltijdmoeteneindigenmet ofweleenbesluitvanderaadtotvervallenverklaringvanderaadszetelofweleenbesluitvanderaaddatderaadszetel nietkomttevervallenendeschorsingwordtopgehevenofwelgeenbesluitvanderaad,waardoordeschorsing eveneenswordtopgeheven.
7.7 Verklaring omtrent Gedrag
Eenalternatiefkanzijndatraadsledenenwethoudersbijhunbenoemingeenverklaringomtrentgedrag(VOG)moeten overleggen.Hetisechterdevraagwatdegevolgenzijnindienzijdezeverklaringnietkunnenoverleggen.Zoalshiervoor uiteenisgezet,bestaatnunietdemogelijkheidomderaadszetelomdieredenteontnemen.Daarvooriswijzigingvan deGrondwetnodig.BovendienzoudebevoegdheidomeenVOGtevereisenopdewetmoetenberusten.
HetlijktdaarommeervoordehandteliggendatpolitiekepartijenbijdekandidaatstellingomeenVOGvragen.
Ookhiervoorgeldtechterdateenwettelijkeverplichtingweinigsoelaasbiedt,omdathetnietkunnenoverleggenvan eenVOGgeengevolgenkanhebbenvoordekandidatuurofdeverkiezingtotraadslid.Datzouimmersweereen beperkingvanhetpassiefkiesrechtinhouden.HetvragenomeenVOGvaltdaarommeeronderdeinformele beïnvloeding(ziehiervoor).
■5'Uitgebreid:D.J.Elzinga,H.R.B.M.Kummeling.J.Schipper-Spanninga,HetNederlandsekiesrecht,Deventer:Kluwerzonz,p.85-92.
Artikel15Gemeentewet.
Interveniëreningemeentenmetaanhoudendebestuurlijkeproblemen | 49
7.8 Onderzoek en naslag door de AIVD
Totdeprocedurevanbenoemingtotburgemeesterbehorenthansreedseenfiscaalonderzoekennaslagdoorde AlgemeneInlichtingen-enVeiligheidsdienst(AIVD).'”Dewetzoudezeonderzoekenookmogelijkkunnenmakenvoor debenoemingvanwethoudersofbijdeverkiezingvanraadsleden.Daarvanhoeft,integenstellingtotbijburgemeesters, nietinallegevallengebruiktewordengemaakt,maarfiscaalonderzoekzoubijvoorbeeldverrichtkunnenwordenindien eraanwijzingenzijndateenraadslidofeenwethouderrechtstreeksofzijdelingbetrokkenisbijactiviteitenwaarbij belastingfraudeisgeconstateerddanwelwerkzaamisineensectorwaarbelastingfraudevaakvoorkomt.Dezesectoren zoudenbijalgemenemaatregelvanbestuurofineenprovincialeregelingvastgelegdkunnenworden.Vanwegede (juridischeenpolitieke)verhoudingenindegemeente,ligthetnamelijknietvoordehanddathetgemeentebestuurdeze sectorenvaststeltenevenmindathetgemeentebestuuromzulkonderzoekverzoekt.Diebevoegdheidzoubijde commissarisvandeKoningkunnenliggen.DeAIVDzoubijvoorbeeldnaslagkunnendoenindiendeintegriteitvaneen wethouderofraadslidterdiscussiestaat.
OokanderdanfiscaalonderzoekenonderzoekdoordeAIVDkanzinvolzijn.Bijdescreeningvanministersverricht deAIVDooknualQ'ustitieel)onderzoek.Datkanwordenuitgebreidtotburgemeestersenwethouders,althansindiener aanleidingisvoorzo’nonderzoek.'”Hetvoertvanwegedekostenendetijdsdrukdiedaarmeegepaardgaat,teverom alleburgemeestersenwethoudersaanzo’nonderzoekteonderwerpen.
Omdatonderzoekalshierbedoeldeenaanzienlijkeinbreukkanbetekenenopdepersoonlijkelevenssfeer,is daarvooreenformeel-wettelijkegrondslagnodig.Ingevalvandebenoemingvanburgemeestersbetrefthetartikel6i, achtstelid.Gemeentewet.Voorraadsledenenwethouderskanookwordenvoorzienineenbepalingindezewet.Inhet lichtvanartikel8EVRMmoetdebeperkingproportioneelzijn.Ditkanwordenbewerkstelligddooreenonderzoekalleen telatenverrichtenalsdecommissarisofdeburgemeestersignalenontvangendatzo'nonderzoeknuttigennodigis.
7.9 Verhoging vergoeding
Ondermijningvanhetgemeentebestuurkanwellichtvoorkomenwordendoorhetraadslidmaatschapaantrekkelijkerte maken.Deveronderstellingdaarbijisdatdaardoormeermensengeïnteresseerdrakeninhetraadslidmaatschapen politiekepartijenhunkandidatenlijstengemakkelijkerkunnenvullen.Hetraadslidmaatschapkanaantrekkelijkerworden dooreenhogerevergoedingvoorderaadswerkzaamheden,danweldooreenwettelijkeregelingdatwerkgevershun werknemersmoetenfacilitereninhunraadswerkzaamheden(zoalseenverplichtingtotonbetaaldverlof).Dehuidige geringevergoedingmaakthetvoormensenmetkwadebedoelingen(wellicht)makkelijkeromopeenkandidatenlijstte komen.
Dezemaatregelheeftechterbeperktewaarde.Hetaantrekkelijkermakenvanhetraadswerkvoorkomtimmersniet datcriminelenetwerkennietlangerzullenprobereninvloeduitteoefenenopraadsleden.Deinzetvaneenstromanof -vrouwdoorcriminelenetwerkenwordtevenminvoorkomen.Evenminmogenfinanciënderedenzijnomhet raadslidmaatschapteambiëren.Demaatregeliser,zoalsgezegd,vooralopgerichtdatlokalepolitiekepartijenhun kandidatenlijstenmakkelijkerkunnenvullenendaardoorcriminelenetwerkenminderkanshebbendaarhunpersonenin tezetten.
«5Artikel61,achtstelid,Gemeentewet:Circulairebenoeming,funrtioneringsgesprekkenenherbenoemingburgemeester,10juli2012,p.13.
ZiedebriefvanburgemeesterRoolvink(Grave)aanministerOllongrenvanBinnenlandseZakenenKoninkrijksrelaties,deGelderlander 2november2017.
50 I Interveniëreningemeentenmetaanhoudendebestuurlijkeproblemen
7.10 Uitbreiding Bibob
DeWetBibob(bevorderingintegriteitsbeoordelingendoorhetopenbaarbestuur)iseenbestuursrechtelijkmiddelom eenvergunningteweigerenofintetrekken,indienerernstiggevaarbestaatdatdievergunningwordtmisbruikt.Het betreftbijvoorbeelddedrank-enhorecavergunning,opiumwetontheffing,taxivergunning,omgevingsvergunningvoor bouwactiviteiten,vergunningvooreenseksbedrijf,vergunningvoorkansspelautomaten,wapenexportvergunning,etc.
Indepraktijkisdewetvangrootbelangbijvergunningverlening.Hoewelaandewetbezwarenkleven(ziehierna),isde wetweleenadequaatmiddelomvergunningverleningaan(bijvoorbeeld)malafidebedrijvenofparticulierenmet verkeerdecontactentegentegaan.
Inhetlichtvanondermijningvanhetlokaalbestuurkangedachtwordenaanverdereuitbreidingvanhet toepassingsbereikvandeWetBibob.Datzoubetekenendatmeervergunningen(evenementenvergunning)en ontheffingen(vuurwerkontheffing),meersubsidies,aanbestedingenenuitkeringenonderdereikwijdtevandeWet Bibobzoudenvallen.Nubeperktdewetzichtotaantalsectoren,waardoorcriminelenetwerkenzichkunnenrichtenop desectorenwaarvoornoggeenbibob-toetsmogelijkis.'^sBovendiengeldtdatalsdegemeenteeenmaaleenvergunning heeftverleend,hetlastigblijkttezijnomopnieuweenbibob-onderzoekuittevoeren.
Gedeeltelijkbetekentditeenuitbreidingvandewetzelf,gedeeltelijkbetekentditdatmeertoepassingmoetworden gegevenaandehuidigewet.Nubepaaltdewetbijvoorbeelddathetbevoegdebestuursorgaanbijdeverleningvan subsidiesomeenbibob-toetskanvragen.'*®Hetcollegevanburgemeesterenwethoudersdanweldeburgemeester bepalenwelkevergunningverleningaaneenbibob-toetszijnonderworpen.'*rDaarnaastzoueennieuwebibob-toets mogelijkmoetenzijn,indienhetgemeentebestuurvermoedtdatdevergundeactiviteiteneenandereaardhebben gekregen,dateenbedrijfnieuwefinanciers,leidinggevendenofaandeelhouderskentofdateranderezakelijke
samenwerkingsverbandenzijnaangegaan.Bovendienzouhetgemeentebestuurbevoegdkunnenzijntotsectoronderzoek, hetgeeninhoudtdateenhelesector(bijvoorbeelddevastgoedsector)aaneenbibob-toetskanwordenonderworpen.
Daarnaastkentdeweteenbeperkingindepersonenopwieeenbibob-toetskanwordentoegepast.Datzijnthans namelijkdefinanciers,leidinggevenden,aandeelhoudersenpersonenineenzakelijksamenwerkingsverband.Inde praktijkblijkthetechterlastigomstromanconstructiesteachterhalen.'*®Datkanwellichtmakkelijkerwordendoorde termijnvoorhetuitbrengenvanhetbibob-adviesteverlengen,zodatmakkelijkerinformatievanpolitie,justitieende belastingdienstkanwordenverwerkt.
MenkanvoortsdenkenaandeexplicietevermeldingindeWetBibobofhetBesluitBibobdatindieneenwethouder, raadslidofambtenaarvandegemeenterechtstreeksofzijdelingbetrokkenisbijeenaanvraagomvergunningofom ontheffingenhetgemeentebestuurgéénbibob-adviesvraagt,hetgemeentebestuurdatinzijnbesluitexplicietmoet motiveren,danweldientteverklarendathetgeenenkeleaanleidingheeftomzo’nadviesaantevragen.Daarmeezou, zoisdeveronderstelling,hetgemeentebestuursnellertotaanvraagvaneenbibob-adviesovergaanindegevallen waarinambtsdragersbetrokkenzijn.Opdiemanierzouondermijningmakkelijkopgespoordkunnenworden.
DaarnaastblijkengemeentendeWetBibobopverschillendewijzentoetepassen.Datkanertoeleidendat crimineleorganisatiestestenwelkegemeenteneenstriktbibob-beleidvoerenenwelkeniet.Zijkunnenvervolgens vergunningenaanvrageningemeentenwaarindewetnietactiefwordttoegepast.Tenslottekanwordengedachtaande uitwisselingvanbibob-gegevens.DatvoorstelisweliswaareerderdoordeRaadvanStateafgewezenvanwegeprivacy, maarwellichtkanaandiebezwarentegemoetwordengekomendoordezeuitwisselingondertoezichtvandeAutoriteit Persoonsgegevenstelatenplaatsvinden.'**
interveniëreningemeentenmetaanhoudendebestuurlijkeproblemen | 51
BijuitbreidingvandereikwijdteendewerkingvandeWetBibobmoetenookdenadelenonderogenworden gezien.Indeeersteplaatsisdeaanvraagenverwerkingvaneenbibob-adviestijdrovendendaarmeeduur,zekeralseen helesectoronderdeloepwordtgenomen.DeverplichtingvaneenVOGisdanaanzienlijkminderduurentijdrovend.
Bovendienzijnervragenomtrentdeproportionaliteitvanhetbibob-instrumentarium.'®°Deafwijzingofintrekkingvan eenvergunningkanomredenengeschiedendienietinzichtelijkzijn,terwijldezeafwijzingverstrekkendegevolgenkan hebbenénhetbestuursorgaandeuitkomstenvandebibob-toetsvoormeerderejarenkanmeenemeninzijnbesluitvorming.
7.11 Bestuurlijke pluk-ze-wetgeving
Inhetstrafrechtbestaatdemogelijkheidomfinancieelvoordeel,verkregendoorcrimineleartiviteiten,vandeveroordeelde teontnemen.Hetontnemenvanverkregenfinancieelvoordeelisookmogelijkingevalvanfaillissementsfraude,doorde curatorenviadefiscus.Interessantisdevraagofooklangsbestuursrechtelijkewegvoordeel,behaalduitcrimineleof anderszinsonrechtmatigeactiviteiten,ontnomenkanworden.
Indienbijvoorbeeldisbewezendat,ondankseeneerderebibob-toets,metcriminelegeldeneenhorecabedrijfis geëxploiteerd,kandanmetdeintrekkingvandedaarvoorbenodigdevergunningentevenshetbehaaldevoordeel wordenontnomen?Hetbestuursorgaandatbevoegdistotverleningenintrekkingvandevergunningzoudaartoe
Indienbijvoorbeeldisbewezendat,ondankseeneerderebibob-toets,metcriminelegeldeneenhorecabedrijfis geëxploiteerd,kandanmetdeintrekkingvandedaarvoorbenodigdevergunningentevenshetbehaaldevoordeel wordenontnomen?Hetbestuursorgaandatbevoegdistotverleningenintrekkingvandevergunningzoudaartoe