Op de site van de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) staat een heel rijtje regelingen en organisaties waar ondernemers gebruik van kunnen maken of waar ze advies en ondersteuning kunnen krijgen. Deze staan grotendeels los van de aardbevingsproblematiek (Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen, Samenwerkingsverband Noord-Nederland, Stichting Ondernemersklankbord). Enkele regelingen hebben wel een directe link, zoals de Vervolg Nieuwbouwregeling. Daarmee kunnen ontwikkelaars technische en financiële ondersteuning krijgen om nieuwbouw aardbevingsbestendiger te bouwen ten opzichte van het Bouwbesluit op basis van de Nederlandse Praktijk Richtlijn 9998 (NPR).
Op de site staan ook de mogelijkheden voor tijdelijke huisvesting beschreven. De NCG heeft voor tijdelijke bedrijfshuisvesting een afwegingskader opgesteld. Het gaat hier altijd om maatwerk. Het streven is dat de bedrijfsvoering van een bedrijf door kan gaan met passende en redelijke maatregelen, maar soms is dit niet haalbaar. Verschillende zaken spelen een rol bij de keuze voor wel of geen tijdelijke huisvesting. Bijvoorbeeld hoe lang de versterkingswerkzaamheden duren, wat de kosten zijn voor tijdelijke huisvesting en of er alternatieven denkbaar zijn. Ondernemers worden zoveel mogelijk betrokken bij de realisatie van de tijdelijke huisvesting van hun bedrijf. Uitgangspunt is dat dit gebeurt “binnen de grenzen van het redelijke”.
De NCG heeft een ondernemersadviseur. De ondernemersadviseur helpt ondernemers aan informatie, geeft advies en doet suggesties voor het aanpakken van problemen. Zo nodig verwijst hij ondernemers door of brengt hen in contact met relevante organisaties. De ondernemersadviseur werkt vanuit Groningen, maar is ook regelmatig aanwezig op een versterkingspunten in de provincie.
• Door de versterking kan de ondernemer mogelijk gedwongen zijn extra kosten te maken. Ook daarvoor kan een vergoeding worden aangevraagd.
De minister van Economische Zaken en Klimaat (EZK) stelde tijdens het voorbereiden van de regeling in juli 2018 al een onafhankelijke beoordelingscommissie in met experts op het gebied van bedrijfsvoering, bedrijfsschade, accountancy, aansprakelijkheidsrecht en commercieel vastgoed. De commissie adviseerde aan NAM over de beoordeling van een aanvraag en de hoogte van een eventuele compensatie.
Op de site van de NCG staat de volgende informatie voor MKB-ondernemers die te maken krijgen met versterking: U kunt als eigenaar van een MKB-bedrijf te maken krijgen met bedrijfsschade; denk aan extra kosten, maar ook aan verlies van winst en inkomen (winstderving). Hiervoor kunt u gecompenseerd worden. Dit geldt voor zowel bedrijfsschade tijdens het opnameproces als bedrijfsschade tijdens het bouwkundig versterken. Hiervoor gelden twee aparte regelingen die elk een eigen aanvraagprocedure hebben.
Voor de compensatie bij opname gelden de volgende uitgangspunten:
• Allereerst wordt bedrijfsschade door opname zoveel mogelijk voorkomen. Opnames worden in goed overleg met u ingepland, op
momenten dat de kans op bedrijfsschade zo klein mogelijk is. Loopt uw MKB-bedrijf wel bedrijfsschade op, dan wordt dat in alle redelijkheid gecompenseerd. Dat geldt ook voor de kosten die u maakt om schade tijdens opnames te beperken.
• U kunt een vergoeding krijgen voor de ureninzet van uw bedrijf tijdens de inspectie. Voor deze ureninzet geldt een vaste vergoeding.
• Om compensatie te kunnen ontvangen moet u een goed onderbouwde aanvraag indienen bij de NCG via de zaakbegeleider MKB of
bewonersbegeleider van de NCG.
• De NCG behandelt uw aanvraag. In bijzondere situaties kunnen wij de aanvraag doorsturen naar de beoordelingscommissie van de pilot
MKB-compensatieregeling bij versterken. Deze commissie behandelt de aanvraag op dezelfde manier als aanvragen voor compensatie bij versterking.
• Als wij akkoord gaan met uw aanvraag, dan betalen wij u binnen 6-8 weken uit na ontvangst van de ondertekende documenten. Deze
kosten maken geen deel uit van het versterkingsadvies en staan hier dus los van.
• Als uw aanvraag wordt doorgestuurd naar de beoordelingscommissie mkb-compensatieregeling, dan gelden andere termijnen.
Krijgt u tijdens het bouwkundig versterken te maken met winstderving of onkosten? Dan kunt u een aanvraag indienen via de pilot MKB- compensatieregeling. Voor deze regeling is een apart digitaal aanvraagformulier. Informatie en het aanvraagformulier kunt u hier vinden. Ook voor deze regeling kunt u meer informatie krijgen via de zaakbegeleider MKB Willem Oldejans.
Er is nog weinig gebruik gemaakt van deze regeling, omdat de feitelijke versterking van MKB-bedrijven nog op gang moet komen. Over 2019 zijn er 14 aanvragen geweest waarvan slechts 2 tot een advies aan NAM hebben geleid. Er is € 98.000 aan compensatie uitgekeerd.
De pilot MKB-compensatieregeling is na verlenging per 1 juli 2020 stop gezet. Er is een evaluatie van de pilotregeling gemaakt. Binnenkort is er overleg tussen de commissie, de Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen (TCMG) en de NCG. Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) is per 1 juli aanspreekbaar voor de vermogenscompensatie bij het MKB bij versterking. Op dit moment is het onduidelijk (ook voor de NCG) hoe deze schadevergoeding er uit zal zien en of en wanneer een schaderegeling opengaat. De NCG is daarover op dit moment in gesprek met het IMG.
Waardering
Ondanks alle goede intenties en adviesmogelijkheden overheerst op dit moment voor het MKB in de regio de onzekerheid. Zelfs de pilot voor het eerste te versterken winkelgebied heeft vertraging na vertraging opgelopen. Ondernemers staan stil in hun bedrijfsontwikkeling. De onduidelijkheid over hoe en wanneer hun bedrijfspand wordt hersteld en/of versterkt heeft tot gevolg dat er geen plannen kunnen worden gemaakt en investeren en inspelen op ontwikkelingen wordt extra lastig.
Dat is natuurlijk slecht voor de ondernemers, maar ook voor de leefbaarheid van het gebied. Plaatselijke bedrijvigheid is een belangrijke voorwaarde voor de leefbaarheid in landelijk gebied.
Ondertussen zijn ondernemers met hun bedrijf aan huis uitgesloten van subsidies in het kader van de Waardevermeerderingsregeling en andere subsidieregelingen in relatie tot de versterking. Volgens de NCG is er een mondelinge toezegging van het IMG dat er per 1 juli een regeling komt zodat versterking van MKB-panden door kan gaan.