• No results found

Tijdens de bestudering van de cases zijn een aantal zaken opgemerkt waarin de

GeoQ-methode verbeterd kan worden. De aanbevelingen zijn opgesplitst in; aanbevelingen ter

verbetering van het gebruik van de methode, aanbeveling ter verbetering van het

toepassen van GeoQ in het bouwproces en aanbevelingen om de methode in te voeren.

Aanbevelingen om het gebruik van de methode te verbeteren

Ø Het is aan te bevelen om specifieke tools te ontwikkelen om in te zetten bij het

doorlopen van het GeoQ-proces. Hierbij kan worden gedacht aan een tool om de

kans en het gevolg van een risico op een consequente manier in te schatten. Dit zou

gecombineerd kunnen worden met risico-checklisten en uiteindelijk de eerste

invulling van het risicodossier kunnen zijn. Een standaard opmaak van een

risicodossier zou ook een bijdrage kunnen leveren aan het vereenvoudigen van het

gebruik van de methode.

Ø Binnen de GeoQ-methode is nog geen consequente manier voorgeschreven om

risico’s weer te geven. Vanuit de literatuur wordt dit wel aangeraden.

Ø Uit de analyse van de cases is gebleken, dat er weinig ervaring is bij GeoDelft over

het inschatten van risico’s. Het blijkt moeilijk te zijn om het risico een realistische

kans en gevolgwaarde te geven die representatief is voor de praktijksituatie. Het is

aan te bevelen om onderzoek te doen naar mogelijke methoden om de kans en het

gevolg van een risico realistisch in te kunnen schatten.

Ø Het besluitvormingsproces rondom het kiezen van de juiste beheersmaatregel kan

helderder geformuleerd worden. Op dit moment heerst nog onduidelijkheid over hoe

het besluitvormingsproces ingericht moet worden.

Ø In de projectcases is naar voren gekomen dat er behoefte is aan het gebruik van

checklisten om risico’s te identificeren. Ook het gebruik van GeoBrain wordt als zeer

nuttig ervaren. Op dit moment kan GeoBrain voor een beperkt aantal projecten

gebruikt worden, het is aan te bevelen om dit uit te breiden en aan te vullen met

checklisten. Bij de ontwikkeling van checklisten is het aan te bevelen om deze

dynamisch te maken. Door een stappenplan moet de geotechnisch adviseur snel de

risico’s specifiek voor zijn project kunnen selecteren.

Ø Om het gebruik van een risicodossier en een overdrachtsdocument te stimuleren is

het aan te bevelen om een standaard rapport te ontwikkelen. De standaard kan

gebruikt worden als eerste aanzet tot het maken van een risicodossier of

overdrachtsdocument.

Ø Het ontwikkelen van een duidelijke handleiding als ondersteuning bij het uitvoeren

van het proces.

Aanbevelingen om de methode in het bouwproces toe te passen

Ø Het toepassen van GeoQ heeft voor GeoDelft een meerwaarde, echter GeoQ is

ontwikkeld met het idee om een meerwaarde te zijn voor het hele bouwproces. Door

risico’s uit de ondergrond beter te beheersen zullen de faalkosten in de bouw

aanzienlijk teruglopen verwacht men. Omdat GeoDelft vaak niet bij het hele

bouwproject betrokken is zal GeoDelft bij de opdrachtgevers erop aan moeten blijven

dringen om risicomanagement tijdens het hele bouwproces te blijven toepassen en

niet alleen in de fasen waarin GeoDeflt betrokken is.

Ø Een voorwaarde om GeoQ een succes te laten zijn is dat er een bepaalde mate van

transparantie heerst in het bouwproject. Hiermee wordt bedoeld dat alle risico’s

kenbaar worden gemaakt en dat er niks achter wordt gehouden. Uit strategisch

oogpunt kan het voorkomen dat opdrachtgevers bepaalde risico’s niet willen melden,

als dit gebeurd zal dat risico niet beheerst kunnen worden en zal de investering in tijd

en geld om GeoQ goed toe te passen deels te niet worden gedaan.

Aanbevelingen om de methode in te voeren

Ø Als de GeoQ-methode voldoende uitgewerkt wordt geacht om in te voeren in het

dagelijks werk van de geotechnisch adviseur, zal men een strategie moeten bepalen

voor de invoering daarvan. Strategieën die gevonden zijn in de literatuur, naar

aanleiding van het invoeren van risicomanagement bij NPC, zijn in te delen naar

betrokkenheid van het management (bottom-up vs. top-down16) en manier van

kennisontwikkeling (outside-in vs. inside-out17). [van der Heijden, 2006]

Ø Rondom de invoering is het aan te bevelen om een goede communicatie op gang te

brengen tussen het management en de gebruikers.

16

Top-down: van boven af, geïnitieerd en getrokken door het management. Bottom-up: van onder af,

geïnitieerd en getrokken door medewerkers.

17

Outside-in: kennis komt van buiten, vaak van externe consultants. Inside-out: kennis wordt intern geclusterd,

ontwikkeld en verspreid.

Akintoye, A. S. en M. J. MacLeod (1997). "Risk analysis and management in construction."

International Journal of Project Management 15(1): 31-38.

Al-jibouri, S. (2002). Planning, beheersing en risicomanagement, College dictaat Universiteit Twente.

Barber, R. B. (2005). "Understanding internally generated risks in projects." International Journal of

Project Management 23(8): 584-590.

Bing, L., A. S. Akintoye, P. J. EDwards en C. Hardcastle (2005). "The allocation of risk in PPP/PFI

construction projects in the UK." International Journal of Project Management 23(1): 25-35.

Boulding, W., R. Morgan en R. Staelin (1997). "Pulling the plug to stop the new product drain."

Journal of Marketing Research 34(1): 164-176.

Chapman, C. (1997). "Project risk analysis and management - PRAM the generic process."

International Journal of Project Management 15(5): 273-281.

Chapman, C. (2006). "Key points of constention in framing assumptions of riks and uncertainty

management." International Journal of Project Management 24: 303-313.

Chapman, C. en S. Ward (1997). Project risk management: processes, techniques and insights, Jonh

Wiley & Sons.

Chapman, C. en S. Ward (2003). "Transforming project risk management into project uncertainty

management." International Journal of Project Management 21(2): 97-105.

Chapman, C., S. Ward en I. Harwoord (2006). "Minimising the effects of dysfuntional corporate

culture in estimation and evaluation processes: A constructively simple approach."

International Journal of Project Management 24: 106-115.

Chapman, R. J. (1998). "The effectiveness of working group risk identification and assessment

techniques." International Journal of Project Management 16(6): 333-343.

Charette, R. N. (1989). Software engineering risk analysis and management. New York, McGraw-Hill.

Clayton, C. R. I. (2001). Managing geotechnical risk. London, Thomas Telford Publishing.

CUR. (2006). "Kennis netwerk voor de civiele techniek." Bekeken op maart 2006, www.cur.nl.

Elkington, P. en C. Smallman (2002). "Managing project risks: a case study from the utilities sector."

International Journal of Project Management 20(1): 49-57.

Flanagan, R. en G. Norman (1993). Risk management and construction. Oxford, Blackwell Scientific

Publications.

Gehner, E. (2003). Risicoanalyse bij projectontwikkeling. Amsterdam, Uitgeverij SUN.

GeoDelft. (2006). "Nationaal instituut voor geo-engineering." Bekeken, maart 2006,

www.geodelft.nl.

Halman, J. I. M. (1994). Risicodiagnose in productinnovatie. Eindhoven, Technische universiteit

Eindhoven.

Hanna, A. (2006). Equitable risk allocation, The Construction industry institute / Univeristy of

Wisconsin-Madison: 62.

van der Heijden, W. (2006). Risicomanagement in de aderen. Civiele Techniek. Enschede,

Universiteit Twente.

Hutjes, J. M. en J. A. van Buuren (1992). De gevalsstudie: strategie van kwalitatief onderzoek.

Meppel, Boom/Open Universiteit.

1

Kahneman, D. en A. Tversky (1979). "Prospect theory: an analysis of decision under risk."

Econometrica 47(2): 263-292.

Kahneman, D. en A. Tversky (1986). "Rational choice and the framing of decisions." The Journal of

Business 59(4).

Keizer, J. A., J. I. M. Halman en M. Song (2002). "From experience: applying the risk diagnosing

methodology." The Journal of Product Innovation Management 19(3): 213-232.

Kliem, R. L. en I. S. Ludin (1997). Reducing project risk. Hampshire UK, Gower Publishing Limited.

Koller, G. R. (1999). Project risk management processes, techniques and insights, CRC Press.

Korff, M. (2003). Crossing of bored tunnel with existing railway. In porceedings of 2nd International

Young Geotechnical ngineering Conference, Bucharest Romania, Conspress, Bucharest.

MacCrimmon, K. R. en D. A. Wehrung (1984). "The Risk In-Basket." The Journal of Business 57(3):

367-387.

March, J. G. en Z. Shapira (1987). "Managerial perspectives on risk and risk taking." Management

Science 33(11): 1404-1418.

March, J. G. en Z. Shapira (1992). "Variable risk preferences and the focus of attention."

Psychological review 99(1): 172-183.

McNamara, G. en P. Bromiley (1999). "Risk and return in organizational decision making." The

academy of management journal 42(3): 330-339.

Miller, R. en D. Lessard (2001). "Understanding and managing risks in large engineering projects."

International Journal of Project Management 19(8): 437-443.

Randstadrail. (2006). "Project Randstadrail." Bekeken op 27-08-2006, www.randstadrail.nl.

Raz, T. en E. Michael (2001). "Use and benefits of tools for project risk management." International

Journal of Project Management 19(1): 9-17.

Risman-commissie (2001). Inleiding tot het proces van risicoverdeling in contracten. Gouda, CUR.

RISMAN-commissie. (2005). "RISMAN, risicomanagement en risico-analyse voor projecten."

Bekeken op 6 december, 2005, www.risman.nl.

RISMAN-commissie. (2006). "Het RISMAN-proces - Hoe?" Bekeken op 8 oktober, 2006,

www.risman.nl/over_risman/index.htm.

RISNET. (2005). "Kennisnetwerk Risicomanagement." Bekeken op 6-12-2005, www.risnet.nl.

Schmidt, J. B. en R. J. Calantone (2002). "Escalation of commitment during new product

development." Journal of the Academy of Marketing Science 30(2): 103-118.

Shapira, Z. (1993). "Ambiguity and risk taking in organizations." Journal of risk and uncertainty 7(1):

89-94.

Sitkin, S. B. en A. L. Pablo (1992). "Reconceptualising the determinants of risk behaviour." Academy

of Management 17(1): 9-38.

van Staveren, M. T. (2004). The subsiol - Crisis or risk management? Proceedings ISC-2 on

Geotechnical and Geophysucal Site Characterization, Viana da Fonseca & Mayne, Porto,

Millpress (Rotterdam).

van Staveren, M. T. (2006). Uncertainty and ground conditions. Oxford, Elsevier Ltd.

van Staveren, M. T. en J. G. Knoeff (2004). The geotechnical Baseline Report as Risk Allocation

Tool. Engineering geology for infrastructure planning in Europe: A European perspective,

Leige (Belgium), Springer-Verlag GmbH (Berlin).

van Staveren, M. T. en A. J. van Seters (2004). Smart site investigations save money! Engineering

Geology for Infrastructure Planning in Europe, Leige (Belgium), Springer, Berlin.

Stitkin, S. B. en A. L. Pablo (1992). "Reconceptualising the determinants of risk behaviour." Academy

of Management 17(1): 9-38.

Thompsons, P. A. en J. G. Perry (1992). Engineering construction risks; a guide to project risk

analysis and assessment, implications for project clients and project managers. London,

Telford.

Verschuren, P. J. M. en H. Doorewaard (2005). Het ontwerpen van onderzoek. Utrecht, Lemma.

Wang, J. X. en M. L. Roush (2000). What every engineer should know about risk engineering and

management. New York, Marcel Dekker Inc.

van Well-Stam, D., F. Lindenaar, S. van Kinderen en B. P. van der Bunt (2003). Risicomanagement

voor projecten: de RISMAN-methode toegepast. Utrecht, Spectrum.

Williams, T. M. (1994). "Using a risk register to integrate risk management in project definition."

International Journal of Project Management 12(1): 17-22.

Williams, T. M. (1995). "A classified bibliography of recent research relating to project risk

management." European journal of operational research 85(1): 18-38.

Williams, T. M. (1996). "The two-dimensionality of project risk." International Journal of Project

Management 14(3): 185-186.

Risicomanagement proces van Chapman [Chapman, 1997; Chapman en Ward, 1997]

Fase Doel

Define Definieer de belangrijkste aspecten van het project

Focus Schrijven van een strategisch plan om risicomanagement toe te passen in het project met het

gewenste detail niveau. In deze fase moet consensus bereikt worden tussen de

deelnemende partijen over hoe wordt omgegaan met risicomanagement

Identify Identificeer waar risico’s kunnen ontstaan, wat oplossing kunnen zijn en hoe goed die zijn.

Structure Structureer de informatie ten aanzien van de risico aanname en onderlinge relaties

Ownership Plaats risico’s bij de verantwoordelijken en of partij die het risico het beste kan dragen

Estimate Voorspel de onzekerheid ten aanzien van het risico

Evaluate Evalueer de consequenties van mogelijk optreden en evalueer de

‘estimate phase’

Plan Project plan voor de respons op risico’s en verdere voortgang van het risicomanagement

proces

Manage Manage door monitoring en controle van de risico’s

Risicomanagement proces Flanagan en Norman [1993]

Fase Doel

Identification Identificeer de bron en type risico

Classification Identificeer de impact van het risico en wat het kan hebben op het project

Analysis Evalueer de consequentie van de risico’s en de combinatie van risico’s door analyse

technieken toe te passen. Bepaal de invloed op het project.

Attitude Elke beslissing over risico’s zal onderhevig zijn aan de risicoattitude van de beslissingnemer

Response Bepaal hoe de risico’s beheerst moeten worden.

Risicomanagement proces van Gehner [2003]

Fase Sub Fase Doel

Risico-identificatie Identificeer de risico’s van het project

Risicoanalyse

Risico kwantificering Getalsmatige toekenning van kans en effect

Risicorespons Bepalen te nemen respons

Analyse

beheersmaatregelen

Welke beheersmaatregelen komen in aanmerking

Implementatie

beheersmaatregelen

Beslissingen in en uitvoeren van beheersmaatregelen

Risicobeheersing

Evaluatie

beheersmaatregelen Monitor de overgebleven risico’s en genomen beheersmaatregelen

Risicomanagement proces van Kliem en Ludin [1997]

Fase Doel

Identification Identificeer de bron en type risico en rangschikken.

Analysis De informatie in waarde omzetten, dit kan kwantitatief (statistische benadering met

bijvoorbeeld de Monte Carlo simulatie) of kwalitatief (met deze benadering worden risico’s

ingeschat met inzicht)

Controle Het nemen van beheersmaatregelen en monitoren van overgebleven risico’s en de

effectiviteit van de beheersmaatregelen.

Reporting Documenteren en presenteren van de (beheers)maatregelen

De GeoQ-methode

Ondergrond voor risicobeheersing