Vraag nr. 129 van 25 februari 2005
van de heer PATRICIA CEYSENS Beeldtaaltechniek – Verspreiding
Ter Bank, een school voor buitengewoon onder-wijs, heeft een eigen beeldtaal ontwikkeld met meer dan 2.000 verschillende prenten. Zij gebrui-ken deze methodiek om kinderen die moeilijk of niet kunnen praten, te leren beeldlezen. Eens men kan beeldlezen, leert men uiteindelijk ook beeld-praten en de prenten gebruiken om mededelingen te doen. Kinderen worden zowel individueel bege-leid als klassikaal.
De school heeft deze beeldtaal nu ook geïnforma-tiseerd en ontwikkeld tot een speciale beeldtaals-oftware. Op die manier kan heel gemakkelijk een beeldenreeks worden samengesteld. De software is beschikbaar op cd-rom.
Deze techniek is een mooi voorbeeld van nieuwe producten die in Vlaanderen worden ontwikkeld, maar ook bruikbaar zijn in het buitenland en dus ook geëxporteerd zouden kunnen worden.
1. Wordt de techniek van de school Ter Bank ver-spreid naar andere scholen in Vlaanderen zodat ook zij gebruik kunnen maken van deze leerme-thode ?
2. Heeft de minister er weet van dat Ter Bank deze techniek exporteert naar het buitenland ? 3. Worden er initiatieven genomen om deze in
Vlaanderen ontwikkelde techniek aan de man te brengen in het buitenland ?
Antwoord
Uit informatie die ik bij Ter Bank heb ingewonnen kan ik het volgende meedelen,
De beeldtaal en de software die in Ter Bank gebruikt worden, werden ontwikkeld door de VZW BÈTA die eigenlijk los staat van de BO-school Ter Bank. De VZW is ontstaan vanuit de school. Een aantal logopedisten werkzaam in de school zochten naar en ontwikkelden een com-municatiesysteem BÈTA (BEeldTAal) genoemd. De betrokken logopedisten hebben dan de VZW
BÈTA opgericht. De scholen voor buitengewoon onderwijs (BO) Ter Bank blijven een bevoorrechte gebruiker. Vaak brengen leerkrachten en logope-disten suggesties aan voor nieuwe tekeningen en de scholen fungeren als testschool.
Op de website van de VZW staat het volgende te lezen:
"Het aanbod van grafische symbolen als mid-del tot of ondersteuning van de communicatie of meer algemeen als "prenten-tekstverwerker", blijkt steeds toe te nemen. De eerste bedoeling van de ontwerpers was een goed prentensysteem en een handig hulpmiddel te hebben om prenten snel en efficiënt op te roepen. De aard en de opbouw van het systeem is dus ook gegroeid vanuit die doel-stelling. Het BETA-systeem werd ontwikkeld als visueel, communicatie-ondersteunend systeem, vanuit de overtuiging dat er een leemte bestond in het aanbod van systemen die over het algemeen te abstract of te onsystematisch waren. In feite is het systeem niet ontwikkeld als middel voor commu-nicatie zelf, maar als een instrument om communi-catiehulpmiddelen te ontwikkelen. Dit neemt niet weg dat heel wat kinderen en volwassenen zelf met het systeem kunnen leren werken. Het blijkt ook een heel bruikbaar middel te zijn in het talenon-derwijs vermits BETA ook in het Frans en Engels beschikbaar is."
Momenteel zijn er 280 licenties verkocht, voorna-melijk aan scholen voor buitengewoon onderwijs maar ook aan dagcentra, MPI's (medische peda-gogisch instituut – red.), centra voor basiseducatie, therapeuten en ouders. De VZW heeft hiervoor, buiten een brief aan scholen voor buitengewoon basisonderwijs, geen actieve promotie gevoerd, maar krijgt bestellingen op basis van mond-aan-mondreclame. De VZW organiseert wel studieda-gen en cursussen voor de gebruikers.
In het verleden heeft de school voor buitengewoon basisonderwijs Ter Bank via Comeniusprojecten BÈTA verspreid in een aantal scholen voor buitengewoon onderwijs in Groot-Brittannië, Denemarken en Nederland. Het communicatiesy-steem werd onder andere vertaald in het Engels en het Frans.
2005 vertrekt een delegatie van Ter Bank naar Vegi met de nodige hard- en software om via infosessies onder andere BÈTA te introduceren.
BETA is dus reeds in het Engels en het Frans beschikbaar en er wordt aan een Portugese versie gewerkt. De VZW wil graag haar product meer in het buitenland verkopen, maar heeft
hiervoor niet de nodige mankracht en kno how. Indien de VZW de buitenlandse markt op wil, dan lijkt het me aangewezen dat zij hiervoor in de eerste plaats haar contacten met de administratie Buitenlands Beleid aanspreekt.
Als minister van Onderwijs kan ik het natuurlijk alleen maar toejuichen dat een Vlaamse school zulk prachtig materiaal heeft gemaakt, of er alles-zins een heel belangrijke bijdrage in heeft gehad. Maar, het is niet mijn rol om een bepaald soort materiaal te promoten.
In Vlaanderen heeft de overheid wel zeggings-kracht over het curriculum (toegespitst op het buitengewoon onderwijs: de ontwikkelingsdoelen) maar niet over de manier waarop deze inhouden bij de leerlingen gebracht worden; dit hoort tot de vrijheid van onderwijs.
