Vraag nr. 242 van 14 juli 1997
van de heer MARC OLIVIER Onderwijssectoren – Geschillen
Het aantal geschillen tussen de onderwijsactoren zou de afgelopen vijf jaren sterk zijn toegenomen. 1. Welke geschillen betreft het hier ? Tussen welke
actoren ?
2. Zijn er cijfers ter beschikking over de toename van het aantal geschillen ?
3. Heeft dit geleid tot een toename van de ge-rechtskosten ? Zo ja, zijn daarover cijfers ter beschikking ?
4. Volgens ingewijden zijn deze geschillen voorna-melijk te wijten aan de aard van de schoolregle-m e n t e n , die te veel gericht zouden zijn op het verkrijgen van rechtsherstel en te weinig op bemiddeling en minnelijke schikking.
Welke stappen onderneemt de minister om deze trend om te buigen ?
Antwoord
Het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap houdt niet systematisch de aard en het aantal geschillen bij tussen onderwijsactoren. Het ministe-rie is overigens niet in alle gevallen betrokken par-t i j . In geschillen par-tussen leerlingen/spar-tudenpar-ten en o n d e r w i j s v e r s t r e k k e r s, tussen onderwijsverstrek-kers onderling of tussen onderwijsverstrekonderwijsverstrek-kers en derden komt het niet tussenbeide en heeft het dus geen kennis van enig geschil.
Dat er een sterke toename van het aantal geschil-len in onderwijszaken is (zie Ve r t e g e n , R . ,R e c h t s-bescherming in onderwijsverband, R e c h t s k u n d i g We e k b l a d , 1 9 8 8 - 1 9 8 9 , n r. 3 6 ) , is in de eerste plaats een gevolg van de toename van het aantal gedin-gen in de ganse samenleving, waarin het onderwijs geen eiland is en ook niet hoeft te zijn. De toename van het aantal geschillen in het onderwijs zou pas significant worden indien ze de toename in het aantal gedingen in het algemeen in belangrijke mate overtreft. Het zou een grondige wetenschap-pelijke analyse vergen om te achterhalen of er daadwerkelijk een grotere tendens is tot confronta-tie in het onderwijs. De oorzaken van een eventu-ele toename zijn allicht van uiteenlopende aard.
Wanneer de Vlaamse volksvertegenwoordiger stelt dat de schoolreglementen hiermee iets te maken h e b b e n , is dit wellicht een intuïtieve veronderstel-l i n g. Het is een bewuste beveronderstel-leidskeuze geweest om de scholen bij het nemen van maatregelen tegen leerlingen en studenten te verplichten een proce-dure te volgen die de rechten van verdediging w a a r b o r g t . Die procedure maakt deel uit van het s c h o o l r e g l e m e n t . De vroeger heersende praktijk, die al te zeer was gebaseerd op machtsverhoudin-g e n , is niet te verzoenen met het machtsverhoudin-grondwettelijk gewaarborgde recht op onderwijs. De V l a a m s e regering heeft enkel de verplichting ingevoerd om dergelijk schoolreglement te hebben, waarin een aantal onderdelen (reglement van tucht en orde en studiereglement) voorkomen. Het staat de onder-wijsverstrekkers vrij deze reglementen strikt con-tradictoir te maken, dan wel om ruimte te laten voor bemiddeling. Examenbeslissingen komen ech-ter wegens hun specifieke aard niet in aanmerking voor minnelijke regelingen.