Vraag nr. 87 van 23 april 1996
van mevrouw SONJA BECQ
Sociale woningbouw – Inschakeling sociale werkplaat-sen
Sociale huisvestingsmaatschappijen zijn bij de realisatie van huisvestingsprojecten onderworpen aan de wetge-ving op de overheidsopdrachten. Dit betekent dat de betrokken maatschappijen een aantal fundamentele regels dienen na te leven, teneinde de werken onder de beste en de meest gunstige omstandigheden te laten verlopen.
Concreet komt het erop neer dat werken waarop de wetgeving betreffende de overheidsopdrachten van toepassing is, evenals alle werken die voor de overheid voor minimum 25% worden gefinancierd of gesubsi-dieerd, slechts kunnen worden gegund aan aannemers die erkend zijn overeenkomstig de wet van 20 maart 1991 voor zover de kostprijs hoger is dan 3.000.000 frank (exclusief BTW) voor de in categorieën ingedeel-de werken en 2.000.000 frank (exclusief BTW) voor ingedeel-de in ondercategorieën ingedeelde werken.
1. Kunnen sociale huisvestingsmaatschappijen of andere openbare besturen die sociale huisvestings-projecten realiseren een beroep doen op sociale werkplaatsen voor het uitvoeren van bepaalde werkzaamheden ? Zo ja, onder welke voorwaar-den ?
2. Heeft de minister weet van projecten waar voor de realisatie ervan een beroep is gedaan op de mede-werking van sociale werkplaatsen (bijvoorbeeld voor schilderwerken) ?
3. Wat zijn de gevolgen indien initiatiefnemers een beroep doen op niet-erkende aannemers voor het uitvoeren van bepaalde werkzaamheden ?
Antwoord
1. Sociale huisvestingsmaatschappijen kunnen een beroep doen op sociale werkplaatsen in zoverre aan de volgende voorwaarden wordt voldaan.
a. Alvorens een opdracht van meer dan 100.000 frank (exclusief BTW) mag worden gegund, moeten ver scheidene aannemers wor den geraadpleegd, voor zover dit mogelijk is. Indien deze raadpleging evenwel onmogelijk is, geeft het bestuur de redenen hiervan aan zodra zij de opdracht gunt (cf. artikel 49 § 2 van het konink-lijk besluit van 22 april 1977 inzake de over-heidsopdrachten).
b. De werken moeten steeds worden gegund aan regelmatige bieders die de laagste of voordelig-ste offerte indienden (naargelang het gaat om een aanbesteding, offerteaanvraag of onder-handse opdracht). Dit impliceert dat :
– de aannemer, in casu de sociale werkplaats, in elk geval geregistreerd moet zijn (artikel 15 § 7 van het koninklijk besluit van 22 april 1977) ;
– voor alle opdrachten waarvoor de raming meer dan 400.000 frank beloopt, de aanne-mer (in casu de sociale werkplaats) moet vol-doen aan de voorschriften inzake de RSZ (artikel 15 § 3 tot en met 8 van het koninklijk besluit van 22 april 1977) ;
– voor de werken tot 1.250.000 frank (exclusief BTW) bestaat de mogelijkheid tot onder-handse gunning (artikel 17 § 2, 1° van de wet van 14 juli 1976), echter altijd met inachtne-ming van het concurrentieprincipe ;
– voor werken waarvan de kostprijs meer beloopt dan 3.000.000 frank (exclusief BTW) voor in categorieën ingedeelde werken), of 2.000.000 frank (exclusief BTW) voor in ondercategorieën ingedeelde werken, de aannemer, in casu de sociale werkplaats, over de vereiste erkenning moet beschikken (wet van 20 maart 1991 houdende regeling van de erkenning van aannemers van wer-ken).
2. Tussen 1991 en 1994 voerde De Goede Woning in Antwerpen, op basis van jaarcontracten, renovaties uit aan verscheidene appartementen in de Twee Netenstraat te Antwerpen-Dam, in samenwerking met het Leerwerkbedrijf in Renovatiewerken Vita-mine W (een experiment in het kader van de sociale economie). Eerder werden er slechts sporadisch omgevingswerken gegund aan een beschutte werk-plaats (de VZW Lidwinastichting Mol) en werden er enkele initiatieven voor langdurig werklozen in samenwerking met de VDAB genoteerd, waarvan het meest bekende kaderde in een reconversiepro-ject voor gewezen mijnwerkers in Genk. Enkel in het geval van Vitamine W kan echter over een "sociale" werkplaats worden gesproken. Bij al de andere initiatieven traden de betrokken erkende sociale huisvestingsmaatschappijen op als werkge-ver of werden de werken gegund via de normale procedures, waarbij de aannemer werd betrokken in het initiatief.
3. Wanneer de initiatiefnemers een beroep doen op een niet-erkende en derhalve onregelmatige bieder (zie ook 1. hierboven voor de erkenningsdrempels), kan de regelmatige bieder met de laagste of voorde-ligste offerte een schadeloosstelling claimen ten belope van 10 % van zijn inschrijvingsbedrag (over-eenkomstig het artikel 12 § 1 van de wet van 14 juli 1976 inzake de overheidsopdrachten). De Vlaamse Huisvestingsmaatschappij waakt er nauwgezet over dat alle gunningen van werken door haar erkende vennootschappen strikt beantwoorden aan de wet-geving en de geldende reglementering ter zake.
