„DE DARDE KLOKKE"
Drie moandeleks tledschrifl veur Ommen
Redaktiecommissie; Uotj^Te Tan de Gemienscbop
F. M. Doezeman Y»., o|i Ommer betaling
M. Makkinga abonnementen:
H. Makkinga
A. V. d. Vegt Redaktie adres: ^
Gasthuisstraat 15, Ommen " Klokke", Ommen
VAN OLDS OW ADRES
Sinds 1908"*"^
VAN EERTEN'S BOEKHANDEL
ONDERLINGE BRANDWAARBORGMU.
„Ommen " Vrijthof 2 - tel. 2735
— Lid NOVO groep Voor al uw verzekeringen naar uw plaatselijke onderlinge verzekerings maatschappij.
Vraagt vrijblijvc ti inlichtingen.
Autoverz. - Branov^xz. - Stormverz.
Overlijdensrisicoverz. etc. tegen lage
premies.
STEEN
Taxi 1724 - 2200 (05291)
ZIekenvervoer
Exclusieve bruidsstoetverzorging Ambulancedienst - Uitvaartverzorging
Chevron-Servicestation Reparatle-afd. alle merken auto's
Autoshop - Autowasserette Ommen, Julianastraat 18
HOTEL - RESTAURANT
xStegremafi
eig. dir. Fam. van der lest OMMEN - Tel. 05291 - 1941 Van ouds een goed adres.
Ook nu weer een goed adres voor al Uw partijen, diners, vergaderingen, etc.
In een gezellig oud-hollands ingericht bedrijf.
H. BAKKER A. A. BAKKER
Makelaars - Taxateurs
onroerende goederen (lid N.B.M.)
Kantoor Vrijthof, Telefoon 1032 Privé : Stationsweg 17, Telefoon 1665
^ OLDEMAN
Hofleverancier
KEUZE UIT RUIM
2000 GOUDEN SIERADEN
Varsenerpoort 9 - Ommen
RADIO WESTERMAN ^
Ruime keus - Goede voorlichting"V"
Eigen Techn. Dienst.
Gastiiotestraat 5, Ommen, telefoon 1406 . >.,0» i.
SANSGl
EXPERT - GRAETZ - AKAI - PIONEER - MARANTZ - PHILIPS - B. en O.
Éf TfiKm nn iT)
ommen J
IJZERHANDEL
Dr. A.C. van Raaltestraat 26
Uw adres voor alle soorten vis
ERKER VISHANDEL
J POST
Bouwstraat. Ommen
Slagerij KRUKKERT
VOOR EEN LEKKER STUKJE VLEES
Brugstraat 26 - Oininen - Tel. 1359
Modieuze DAMES- en
HERENKLEDING
BIJ
GROOTENHUIS
In de Brugstraat staan ROOKARTIKELEN
EN SNOEP Telefoon
als steeds paraat! 052^1-2717
Voor een drankje en een lekkere hap
naar Janny en ApCafé Bar ,,de S-lerbcrg''
Brugstraat 27 - Telefoon 1578
SCHILDERSBEDRIJF
J. M. SIERO
Baron v. Frldaghstraat 3, telef. 1971
1
Voor al uw fotowerk naar;
foto film TER HAAR
Vrijthof 8 Tel. 1860 — Ommen
Grammofoonplaten elk genre
voor GOED SPEELGOED
tlffKffia BRUGSTRAAT - PROMENADE
UuJJUmM Speelgoed Speciaai-zaak
Voor allë STOFFEN naar
de Arriërpoort
ook kousen en kniekousen In alle maten tevens knippen wij alles voor u naar maat
Dr. A. C. van Raaltestraat 1. Ommen
Restaurant „DE LINDENBERG" Ommen
Het adres voor: Koffietafels, Diners, Droppings, Bruiloften, Vergaderingen,
Grote speeltuin. Zwem- en Speelvijver, Diverse attrak- ties. Pony rijden. Camping.
Ruime parkeergelegenheid. Groepen gratis entree,
■k Kotfietajels en diners alleen op reservering.
Balkerweg 17a - OMMEN ^ Telefoon n5291-1303
AUTOBEDRIJF J. SCHOLTEN fa.v.
Hammerw, 3-5, Ommen, Tel. 1140
Algemeen onderhoud, Controle Koelsysteem, Motor Tune-up, Remmen service. Wielen uit lijnen, Wieien Balanceren, Koplampen contro le, controle en verkoop Banden, Shell Service
Onderhoud van Bumper tot Bum-
per met Ultra moderne apparatuur
SUPERMARKT L. WIND
Spant de kroon voor de allerbeste kwallteitll Voor brood, banket en kruidenierswaren, maar ook voor vlees
en vleeswaren uit eigen slagerij
Dr. A. C. van Raaltestraat 6
<2&<S5k36(2D
Hotel Restaurant „DE Z O N" in Ommen
Het restaurant in Ommen waar kwaliteit
en versheid voorop staan.
Telefoon 05291 - 1141
ccreii
i ] vel«l
tiivi - .'iiifDiiedn jjf - iiiiiiiieii
Hamrnerweg 1 ■ 7731 AH Ommen - tel. 05291 - 2500
ELEKTRO - TECHNISCH BUREAU H. T IJ H U I S B.V.
Voor al uw elektrische installaties van nieuw- ver bouw en onderhoud enz.
Nu ook inbraak beveiligingsinstallaties.
Demonstraties mogelijk na afspraak.
I Ommen 05291 - 3768 - 1622
van ouds genoemd
nog steeds geroemd I !
Markt 18, Onuuen, t/o postkantoor. Tel. 13<M
De oude tijd komt nooit terug de DINGEN zijn er nog, bij
Stegeman Antiekhandel
Gasthuisstraat 17 • Ommen Teiefoon 05291 - 1815
0eqema
D. A. C. V. Roaltestroate 3 Ommen • Telefoon 1643
An't horloge ken ie de drager
Kies OW horlogie daorömme met aOrge en loat oe roaden deur de Vakman 1
Zon beste veuroorlogse fletse zo ene woarj 25 joar mee verdan könt
die maakt ze nog altled en PIET LUB ef ze veur oe In veurroad
l-j weet wal tegenóver 't postkantoor
Bermerstroate 1 Telefoon 1460
Het adres voor dieren voeders, en -benodigdheden, aquaria, hengelsportartikelen enz. enz.
'^ci, ten ^-iove
(iasthuisstraat 12, telefoon 1176
PEUCEOT
Autobedrijf Karsten B.V.
Patrijsstraat 1 ■ OMMEN Telefoon (05291) 1471 Postgiro 85 51 50 Amrobank 45.90.03.666
Voor de betere merken RIJWIELEN en BROMFIETSEN Is uw adres; Van der Meer.
U weet: wfj werken met bekende merken, o.a.
Gazelle, Simplex, Empo en Batavus.
Bromfietsen: Kreidler Florett, Peugeot, Batavus en Sparta.
H. VAN DER MEER
Schurlnkstraat 18-20 - Ommen - Tel. 1469
Garage
OOSTENDORP
V.W. — AUDI - N.S.U. DEALER
Overijsselse Coöperatieve
Bouwonderneming u.a.
VOOR AL UW BOUWWERKEN !
Ommen, telefoon 2810, Strangeweg 14
VAN DER BEEK
1854 - 1979
voor id uw 125 jaar
DRANKEN, SIGAREN,
SIGARETTEN,
LECTUUR enz.
Brood Gebak Koeken en Koekjes uit de beste grondstoffen bereid dus prima kwaliteit vroeger en nu
nog steeds bij : DE ECHTE WARME BAKKER
Bakkerij Makkinga
DE DARDE KLOKKE NR.33
Redactie-ni'js "van harte töt harte".
Dat dit het veerde nummer is van de joargang 1979, hoef ik ow niet te vertellen. En dat dit de 33e Darde Klokke is, allicht ok niet. Sedert 1971 bint er now 33 uut e kommen. lene in 1971 en 8 joar laank 4 per joar. Wi'j goat bi'j leven en wel wezen in 1980 het tietide joar met oonze Darde Klokke in. Dat ew te danken an ow luu, toen i'j bi'j honderden ow opgaven as abonnee en het bint e bleven. Van al die mensen in en buuten Ommen kan ik, maar wil ik ok gien namen nuumen.
Mag ik veur veer gevallen een uutzöndering maken?
Martha de Haas in Beer Scheba in Israël is n'eersten.
Dina Welink in Engeland n'twieden.
A.J.Stolte en Meriens Woertink in Canada n'darden en n'veerden.
Veer, heel veer van oonze Ommen, kriegt die veere van de darde Klokke, doarömme apart de groeten en daank "öm dat ze zo wied
vot zit".
Dan is t'er n'groep mensen in Ommen die net zo völle daank ver
diend as de abonnees. Dat bint oonze adverteerders.
Aj nr.1 en nr.33 noast mekare legt, dan zie'j dat een grote groep al die joaren steevaste oons e steund hef met heer adver tenties. Ik hoppe daj de 8 pagina's van die luu dan ok eens met
noadruk wilt lezen, want mee daank zij hun medewarking dreijtoonze "darde Klokke" zo^ laiige en goed. Dat mag ok noast het
joarleks bedankie wel eens een keer dudelek e'zeg worden, of niet
dan?
In disse darde Klokke zit, zo as beloofd in t'veuregge nummer,
een giro-kaarte, woar op stiet waj nog betalen möt. Ok veur het joar 1980 is er ƒ 4,— bi'j op e'teld. Wie een kaarte krig van ƒ 12,— te betalen, weet dan met-iene dat e 1978 en 1979 niet e
.dökt hef.
Maakt er now ok gebruuk van, dan hoef e wi'j in 1980 niet iedere
keer öm geld te zeuren en könt die ruumte aans en better gebru-ken.
Het is nog wel gien old en ni'j-joar, maar wel het laaste nummer van de darde Klokke in dit joar en doarömme wens e wi'j van de redaktie ow allemoale, woar of ie zit of wont, een gezegende Karst en pleziereg Old en Ni'j. j ^ •
De Redaktie, M.Makkinga, D.Makkinga,
Mevr.F.M.Doezeman en A.v.d.Vegt. 1.
VERVOLG VAN PAG.16 IN "DE DARDE KLOKKE" NO.32
Terugge de Varsenerstroate in, aj een groot boerenhuus met een schoapeschot bewont deur de femielie Hendriks, die ze de koolschip per numen. Die hadden as laasten in Ommen zelf nog een kudde schoa- pen woar een oalde inwoimende breur van vrouw Hendriks dageleks mee op uut trök, langs n'veurmars de Dante op en nog wieder Varsen in. Direct achter heer schoapeschot haj al een zaandweg. Van den oalden Hendek de Scheper löp aaltied nog het verhaal dat e met t'Oranjefeest niet met de schoapen uut moch van zien zwoager en zuster, maar dat e noar t'feest zol. Toen e marken dat e t'niet winnen kon, deud e niks as brommen "ik möt ok altied noar t'feest en ik mage ok nooit met de schoapen uut". Aj goed noa denkt had den kerel dus altied feest en leek em op de markt rond lopen tussen
al dat volk een last toe.
Gien gezeur over vekaantie en snipperdagen. Dan is alles toch wel aans e worden. Die femielie Hendriks is in latere joaren noar Var sen e trokken en doar boert Berend Hendriks nog altied op t'spul van Soppe.
De Brandstoffen handelaren v.d.Vegt en Wesselink hebt toen 't hele spül e' kocht veur opslagruumte en nog maar kört geleden was *t al tied in gebruuk bi'j de Knienensportvereneging as opslagplaatse veur oald papier.
Das now ok of e lopen, want er wörd acht huzen e bouwd en binnen kort is de Varsenerstroate dan weer 8 ni'jje bewonners rieker.
Wi'j komst dan an t'huus woar Peter Weteringe wont, sedert zien geboorte. Veur dat er Weterings wonnen was t'huus van Peter Schut tert, den Wetholder van Ommen was. Zien name is nog te vinden in zwarte keigies tussen allemoale witten, vlak veur de veurdeure. Dan
weet ie metiene wat dat P.S. betekent. Dan kreeg ie weer een post bode Stien. Woar Dika (de vrouwe van Martend Bonthuus) en Gesie den met Harman Hofman e trouwd is, uut huus komt en Mans den as jongen noar Indië gönk as soldoat en doar de bezetting hef mee e maakt. Henk n'jongsten volgen zie van en op is nog aaltied post
bode in Ommen.
t'Aandere gedeelte worden in oonze kinderjoaren bewond deur de Wed.v.Garner. Jan v.Garner van de Hardenbergerweg zien moeder. Dan haj de pompe. Den is wel een aparte vermelding weerd, want die pompe wat töt veur kört nog altied een noodzakeleke waterbronne.
De hele Varsenerstroate en Jeruzalem trök op ömme heer water doar-
van te betrekken.
s'Winters steunt e helemoale in t'stroo net een groten kerel met een puntmusse op. Derk Rietberg zörgen zo lange as e doar e wond hef veur de pompe as een klokke veur de kukens, wat ok wel neudeg was, want ondanks verplichte ansluting op de waterleiding is dat
2.
in dit gedeelte van Ommen nooit deur e voerd. De laatste gebruker van de pompe was dunk mi'j Sander Makkinga, den in 't Garnerhuus
e wond hef.
Rest mi'j nog het huus woar Mans Kothuus Jan zeune huusde. Volgens
mien leeftied mos ik eigenlek nog weten wie er wonnen veur Manszien va en moe er kwamen. Van heuren zeggen (dus niet van mie zelf)
hef Jan Kothuus het e koch van de femielie Kampman. Het blik dat hier een gat in mien geheugen zit. Maar ja, wat bi'j sommege mensen pas op tachteg joarege leeftied kömp kan bi'j mi'j wel op krap zes- teg joarege leeftied inzetten.Now hef de Varsenerstroate op de karke an met Jeruzalem een beurte
had, volgende keer hop ik (bi'j leven en welwee'n) bi'j Hengelaar
op n'hoek de aandere kaante met ow op te goan. Zo ömme de Jeuden- karke hen de Middenstroate in. Dan kom e wi'j vanzelf weer op dezelfde stee uut.
Töt zo lange dan maar weer.
DIEKS
Gasthuusstroate 15.
Nog even dit:
Wat niet klopt maaj verbetter'n, en wak vergetten hebben anvullen.
Alle meugeleke opmarkingen bint welkom,
maar ik belove ow niet dak ow allemoale antwoord geve.
ACHTEROP MAAR NIET ACHTERLEK
Ie kent ze vaste wel, Grads en Hendekie van t'achter-ende an Grob- bendiek. Zie leeft in een heel boel dingen nog zo as viefteg joar e leden zo völle mensen mossen leven. Ie zölt zeggen, t'is t'er krap schone en schabbereg. Now en? Aj deur de ziedeure over n'was- hoek de kokken opkomt, möj oppassen daj niet van de pinnen goat ömme dat de vloere een bettie glibbereg is. Now en? Doar zit Grads en Hendekie toch niet en hoef i'j ok niet te zitten? Dat t'op de delle barre noar bieste, pasveer en noar dat rök wat bieste meestal met n'groten pats achter heer dale in de gröpe loat vallen hoef i'j mi'j niet te vertellen, dat weet ik ok wel, maar Grads en Hendekie zet OW toch niet an n'stalgreppel ömme ow doar te wetteren. Now dan.
Nee, die beide luugies nemt ow met noar de kökken en doar hej van al die ongemakken van n'washoek en de delle niks gien las. O, now
dan.
Doar is t'ok wel rommeleg en vol, maar toch wel gezelleg. Dat de köppies en koffiekanne neudeg is een beurte möt hebben en dat alle stoelen hoog drachteg bint is wel te verhelpen met niet doar te kieken en niet an te denken. Een mense möt tegenwoordeg toch al zo völle denken. Grads en Hendekie zint bli'j aj komt en n'koffiepot wördt an e sprökken, de möppies-trommel kömp veur n'dag en aj roken
3.
wilt möj maar veur n'schörnstienmantel zuuken doar legt wel siga ren en sigaretten. Now möj niet denken daj an een vast petroon bint woar j'over proaten könt. Echt woar ie hoeft niet over melk en vleis-priezen te proaten ömme dat Grads en Hendekien aans gien
interesse's zöllen hebben. Om de drommel wel.' Zei hebt en kiekt ok wel T.V. en zie bint schier met alles op de heugte en wilt overal over proaten. Maar zie hebt wel graag daj gewoon doet, hoe gewoner hoe liever. Buuten doej maar gek, zeg Grads.
Aj met heer, ömme heer, over t'boerenwark en zo proat köj an d'ogen van die beiden zien dat z'oe deur hebt en ow een dom kuu- ken vind den t'er gien bal verstaand van hef.
As Grads zo in t'piepenkop zit te peuteren en nereg knikt öm OW domheid en Hendekie ow zo genuuglek toelacht, waart oe dan.
Grads kan t'mooi zeggen as e op zien proatstoel zit (en doar zit e graag) en Hendekien is zonder nijlons an net zo ni'jgiereg as
ieder vrouwmense uut Ommen.
n'Mooi laank, maar ok een zwoar en muujlek leven hebt die beide
achter de rugge. Zo'n viefteg joar wont en warkt ze al in en op
't zelfde huus en grond.Toen ze der kwamen was t'allemoale heide en bunte, maar die ge wassen hef Grads er onder weten te kriegen en ie hoeft niet te zuuken noar overbliefseis,;want t'is allemoale gruun en bouwlaand
e wörden.
Ie möt mi'j niet vroagen of ze der goed bi'j zit, want dat köj nargens an marken, maar dat möt wel. Grads, altied hardwarkend en Hendekie net zo op A.O.W. nog niet, der is niks veraanderd. As ze s'oavends noar berre goat kömp de flesse op toafel. O nee, wacht even dak uutverteld bin en geeft dan ow oordeel. Dan krig Grads
twie kleine börrelties met suuker ömme dat t'em aans te stark is.
En dan giet n'körk weer op de flesse, "t'kan wel op alsis flak ker en der wörden gien zoepers geboren maar e maakt" is Hendekies vaste mening, woar zelfs Grads niet an dörft te twiefelen. Met dat klein genuugleke van dat börreltie nemt ze ofscheid van n'dag den nog aajt onwies vrog (veur oonze begrippen) maar s'oavends goed op tied ömme en bi'j negen uur opheuld. "Wi'j kiekt" zegt Grads margen wel is weer en dan ew der de zönne bi'j.
DIEKS.
Wak nog zeggen wol:
'k Heb n'aandere name gebruukt, maar moch ie er achter kommen over wie dit stukkie giet, valt ze niet lasteg, want Grads zegt aajt: "Veur weineg geld en met minne muujte bi'j in Emmen en köj zo völle noar ow femielie kieken aj wilt".
ZINGENDE_MENSEN^
Heb i'j het bericht in de kraante ok e lezen van den Russischen Professor (hoe hiet den kerel ok al weer?). Ik kan niet goed op zien name kommen. t'Was zo iets van Watsie mie nowskie, maar goed uut te sprekken was t'in ieder geval niet. Dan köj wel es met een dubbele tongbröke op e nömmen motten worden en dat zal zonde wezen.
Veur t'gemak zow em maar Watsie numen.
Dan professor hef noa 16 joar onderzuuk eindelek wast e steld dat zingende mensen meestal gelukkeger en gezonde mensen bint,
die een hogere oalderdom beriekt as niet zingende mensen.Now wat zei doar dan wel van?
Ikke met de kraante in de haande noar mien vrouwe, den net t'was goed in n'hof op de blieke leggen "Möj is beuren": t'Mense leut
mi'j t'hele stuk uutlezen en zeg: doar had den professor gien 16
joar kostelekke tied an hoeven te vermallemoeren, want dat weet ik al wel 25 joar.Ik heb em proberen uut te leggen dat de wetenschop doar niks an
had, dat zie dat wös. Now was langs wetenschoppelijke weg van 16 joar
onderzuuk het vaste steld. Doar had iederiene hoalvast an en kon dat geleuven.
"Ja maar mien lieven stumpert", zeg mien vrouw, "iederiene weet toch wel dat een mense met koezenzeerte, heufdpiene of aambeien niet deur t'huus löp te jubelen as de piene op zien argste is. En iederiene weet toch ik dat een mense met knap zeerte niet gelukkeg is, woarömme dat gestudeer der dan over. Doar steun ik. Ie had mie verslagen, now ja verslagen, maar ik begrepe toch wel dat e het kunstege van zo'n studie niet inzag. Ikke veur mi'j vönd het ge- weldeg, dat met een groten wetenschappeleken boog van 16 joar het zelfde beriekt kan worden as met gewone domme verstaand. Wat een tied en wat een geld en wat een geduld hebt ze veur zök soort dingen toch over.
Vol gedachten göng in n'aanderen dag noar t'eerpellaand. t'Leut mie maar niet lös dat een zingend mense oalder zol worden as een niet zingend mense. As vanzelf kwaam ik an t'zingen. Zo zaggies veur mi'j zelf hen heb ik alles e zongen wat er maar te zinge völ.
Met de tied tegen n'oavend was ik al zo wied, dat ik het helderop uutjubelen. Verduld aj op zo'n gemakkeleke meniere now een paar joar extra könt blieven rondlopen, doar doe'j al wat veur. Of niet dan? s'Oavends in huss heb ik mie maar stille e hoalen, want wie mien stukkies geregeld leest weet dat t'mense t'mangs raar gauw op de huppen kan kriegen en lauw mak is. lenmoal in de bed- destee heb ik in miezelf nog een riege varsies e doan, veural toen een geregelde oademhaling noast mi'j mie vertellen dat den al in beterre oorden was an e laand. Woar'j mee in sloapt, wöj
5.
met wakker, zegt ze wel is en doar zit woarheid in luu. n'Aande- ren margen toen de wekker of leup gaf ik een paar grote aria's weg dat Dante ze en zo völle in ienmal wakker was.
"Lillek brök ellende, schreeuwt mie doar alle kinder wakker" en metiene had ik al een strieker ömme d'oren te pakken den er niet ömme leug.
Veur dak op t'laand waa ek gien kik meer e geven, maar toen heb ik n'schaa dan ok goed in e haald. Hoe hoger de zönne kwaamp, hoe voller mien geluud. In gien joaren had ik mie zo bli'j en gelukkeg e vuuld, as doar op 't laand now ik doar mien oalden dag bi'j mekare kon zingen. Ik geleuve dak er wel darteg joar bi'j an e zongen hebbe. En dat is toch maar mooi mee e nömmen,
of niet dan?
En dat dat geluud luu, dat geluud. Ik hebbe nooit e weten dak zo'n mooie donderbroene stemme hadde. Gien liester of leeuwe- rikkie was meer in de buurte te bekennen.
De postbode, de bakker en een paar buren kwamen al is kieken hoe mien eerpel waren (zie hadden mie e heurd möj maar rekkenen) en iederiene kreeg t'stukkie uut de kraante dat ik bi'j mie hadde te lezen. Allemoale verleuten ze zingende mien eerpel- laand. Zie wollen allemoale wel an een langen oalden dag toe veural as t'zo mooi en makkelek gönk.
Tegen melkenstied treden ik t'laand is op, maar o drommel, wat een klein stukkie had ik e doan bi'j aans vergelekken. t'Schöl zo wat anderhalve roe. Maar ja now, as t'niet uut de lengte kömp dan maar uut de breedte. Uuteindelek hop ik met dat zingen ok wat langer mee te goan en dan hoeft er per dag ok niet hele- moale zo völle te gebeuren, woar of niet? Loat mie now van de wekke verteld wörden dat toen de grote veere bi'j mekare waren en t'in begön barstens stroef verleup, den professor Watsiemie- nowskie zien uutvinding (want dat is t'toch?) de boel weer op gaank e'bracht had. Toen ze samen een middag heer is goed uut e zongen hadden kwamen de Russen met hun atoomgeheimen op toa- fel en d'Amerikanen met ni'j vliegtuugontwörp. t'Möt in fles ten een hardstikke plezierege boel e wes wezen heb ik mie loa- ten vertellen. Molotow met zien staf hadden e zongen "Wij gaan nog niet naar huis" en de Westelekken, hadden en koartie e vörmd ömme "Wij zijn niet bang" en "Dat we toffe jongens zijn"
te zingen, n'Lesten dag van die vergaderingen hebt ze samen e zöngen: "Op de sluizen van IJmuiden daar zien wij elkander
weer".
De grote veere wilt now een dubbel-mannen-kwartet in de biene proberen te kriegen. Louw hoppen dat ze dan ok nog is in Ommen komt optreden. k'Goa der vaste hen, ij'je dan?
Gisteroavend mos ik nog even achter in Arriën wezen. Doar
6.
heuld mi'j een goeien bekenden an en overal kreeg e wi'j proat over. Toen k'em van de professor Watsiemienowskle hadde verteld, ew eerst samen nog wat e zongen en leut ik jubelende louw maar zeggen Galt achter.
Bi'j wiezen van sprekken heb ik de man Gait e nuumt, want het
giet OW gien spier an hoe of warkelek die man hiet, begriept dat
goed.
Now heb ik nog iene vroage, geef mie varsies op ömme te zingen want: "Hou t'er de moed maar in" en "Koejak, koejak" en die paar aanderen die ik kenne, begönt mie n'hals uut te hangen.
Ow zingenden DIEKS.
Ommer en Ommernaar.
verdit en dat.
O Martend, jong, het kan toch ok niet dommer I.
dan proat'n over Ommer en Ommernaar.
Al zeg ie honderd keer, ik bin n'Ommer der bint er aajt nog zat, die lik dat raar.
Luu van buuten of hier in e kommen ^
wordt vake Import - Ommernaar e nuumt, Wjk
maar as ze zich an-past in oons Ommen dan wordt t'antal Ommer met heer verruumd.
Maar mensen die aajt wilt loaten heuren dat woar zie vandan komt, t'völle better is.
Ze'w: goat maar weer ömme, zonder zeuren Ow hengoan is veur oons echt gien gemis.
Een Ommernaar, dat is al vast e steld
Een persoon die wi'j meer naar as Ommer vind
Ak t'ow now niet duudlek hebbe verteld
zal ik maar niet zeggen wat i'j wel bint.
DIEKS.
PAOL BURGERS
In 1949 verscheen bij het uitgeversbedrijf der Nederlandse Staats
drukkerij een boekwerkje dat de titel droeg: „Sociografie van
Ommen".
Het boekje maakte deel uit van een toen verschenen serie die „Ver-
7.
slagen van landbouwkundige onderzoekingen" heette en uitging van het Instituut voor Sociaal Onderzoek van het Ned. volk. Inhoude lijk bevat het werkje een rapport samengesteld, in opdracht van de Stichting Maatschappelijk Werk ten Plattelande. De samenstel lers van dat rapport waren Prof. Dr.S.J.Groenman en K.Schreuder.
Het boekje kreeg ongeveer 30 jaar geleden nog al grote bekend heid en aandacht, mede doordat de pag opgerichtte "Gemienschop van Oll'Ommer", samen met het Ommer Nutsdepartement er een bij eenkomst aanwijdden. De vergadering werd in de grote zaal van Hotel "De Zon" gehouden, die stampvol was. Ik herinner mij dat de heer K.Schreuder daar aanwezig was en het rapport toelichtte en de gestelde vragen beantwoorde. De zaal was zo vol dat ik met een plaats op de grond, vóór de eerste rij stoelen genoegen
moest nemen.
Verder gaat mijn herinnering niet, terwijl ik -althans op dit moment- ook geen ander materiaal over die bijeenkomst en het verloop ervan ter beschikking heb.
In een volgend nummer van "De Darde Klokke" hoop ik het werkje dat mij op verschillende punten intrigeert in irriteert enigs zins uitvoerig te bepreken.
Dat ik het nu ter sprake breng heeft een andere reden, nl. dat in het rapport van Groenman-Schreude.r, op blz.91, een bewering voorkomt over tweeerlei begrip van burgerschap der Stad Ommen.
De schrijvers bewaren -kort samengevat- dat nog in 1949 ongeveer 20 families, die van geslacht op geslacht in Ommen (de stad) hadden gewoond zich speciaal als Ommenaren of "Paolburgers" be titelden, ter onderscheiding van die inwoners der stad die pas twee of drie generaties in Ommen woonden. Die laatste categorie zou ook als "vreemden" of "Ommenaren" worden aangeduid. Let wel in of omtrent 1979. Die categorie van als "Ommenezen" worden aangeduide burgers zouden veelal van boeren afkomst zijn en zich overigens meestal hebben geassimileerd.
De Paolburges -aldus Groenman-Schreuder- zou men als een stand kunnen betitelen, die zich niet heeft georganiseerd en geen feitelijke tegenstelling veroorzaakt.
XXX
Waar dit stukje wetenschapelijke kletskoek vandaan komt weet ik
welk, maar wil ik nu en hier niet direct ter sprake brengen.
Het gaat mij nu nl. om de vraag of in Ommen ooit de betiteling
"Paolburgers" is gebruikt, op grond van dit woord heb ik al eens
een hele speculatie gebouwd en dat woord in verbinding gebracht met de straatnaam "Paoldiekien" en de terreinnaam „'n Paol" De conclusies toen, speculatief, getrokken, bestijfel ik achteraf.8.
Evenals wat ik toen schreef over de straatnaam "De Pofferd". Men
vind dit, mijn geschrijf, over Paoldiekien en Pofferd in de Darde
Klokke nr. 15, (ten onrechte als nr. 14 aangeduid).
XXX
Er is in geschiedkundige literatuur -voor zover mij bekend- niet veel over een z.g. Paolburgerschap te vinden. Mij is momenteel
alleen bekend wat in het eerste deel van de Roever en Dozij"Het leven van onze voorouders" op pagina 429 staat, (2e druk).
Daar staat nl, dat de middeleeuwse steden, in Holland een soort
van tweederangs burgers hebben gekend, die, omdat ze niet in de Stad zelf woonden, maar wel binnen de "bepaling" van haar rechts gebied, als buitenpoorters, hagepoorters of landpoorters, werden aangeduid. En dat die tweederangs burgers in Duitschland ook wel
Paolburgers werden genoemd.Merkwaardig genoeg vernam ik onlangs in Eggerode, het westphaal- se dorp in Duitschland waar de Vecht begint, dat men het woord
daar ook kent. Maar dan in een betekenis die veel dichter bij de door Groenman-Schreuder vermeldde zin ligt.De heer Engelbert Winter omschreef het Paolburgerschap als
"dat zijn die inwoners" die vele geslachten ergens hebben gewoond en hun paal diep in die samenleving hebben gedreven. Dus beslist
geen tweederangs ingezetenen.Mij is al eens verteld dat de term "Paolburger" ook in Almelo be
kend zou zijn.
Verder weet ik -uit de Twentse Courant- dat Mr,Dr,J,W,Snijder,
enige jaren geleden te Delden overleden, zich met nadruk als
Paolburger van Delden aanduidde,In beide Twentse steden heb ik nu navraag gedaan, waarop ik nog geen antwoord heb ontvangen.
Maar ik doe hierbij een beroep op alle lezers van dit blad mij inlichtingen te verschaffen over de twee na volgende vragen, 1, Of de naam "Paolburgers" in Ommen bekend is en hier in 't ver
leden werd gebruikt,
2, Of men weet welke betekenis daar in of buiten Ommen aan werd
gehecht. Dan hoop ik er nog eens nader over te schrijven en
misschien opnieuw over te speculeren,In dat licht speculeer ik voort. Mocht blijken dat we het mis
hadden, dan weten we in elk geval iets over wat het Paolburger schap niet is. En komt aldus de weg open voor een betere verkla
ring.Graag inlichtingen aan Middenstraat 18, Ommen,
M,M,
9,
Afschrift EEN BRIEF UIT 1952
(ter kennisneming)
Zwolle, decembér 1952
Aan de Vereniging voor Vreemdelingen Verkeer te Ommen.
L.S. ,
Onverschillig wat het betreft, gaat er ongetwijfeld steeds weer attractie en bekroning uit voor een bloeiende zaak en het loont derhalve stellig de moeite, zich hiervoor voortdurend in te spannen, wat, breed bezien, dikwijls op uiterst eenvoudige wijze mogelijk is en dus gestimuleerd dient te worden.
Nu is het practisch veelal zo gesteld dat de V.V.V. haar be moeienis beperken tot het eigenlijke toerisme, waardoor steeds aan haar naam tekort wordt gedaan.
Want er is immers buiten het toerisme nog heel wat vreemdelingen verkeer meer wat men gerieven kan.
Zo nemen, ten gevolge van moderne verkeersverbetering, thans steèds meer personen haar reisroute via Ommen, alwaar, als knooppunt van 't verkeer, de reis ook nog al eens onderbroken
zal worden.
Gedurende dat oponthoud verdient het aanbeveling, het reizend publiek het zo gezellig mogelijk te maken en wat is hiervoor, binnen en buiten de inrichtingen voor maatschappelijk verkeer, beter geschikt dan, in 't algemeen. Voorts ware te denken aan het Markt-wezen, eveneens met veel vreemdelingen-verkeer.
Uiteraard komen twee hoofdbestaansbronnen, nl. landbouw en vee teelt, uitsluitend, op het platteland voor.
En deze twee gedachte troeven behoren vanzelfsprekend aller eerst te worden benut, om ook de derde voorname bestaansbron, de handel in de producten van landbouw en veeteelt, zoveel doen lijk voor het platteland te reserveren. N.1. door vraag en aan bod, hiernaar en hiervan, op geregelde tijden en geconcentreerd,
bij één te brengen, daadwerkelijk in een hiervoor gunstig gele
gen plattelands-plaats, wat natuurlijk geleidelijk minstend even goed mogelijk is en hieraan beantwoord Ommen ten volle, al waar nu deswege, jaarlijks ook de centrale fokvee-dag (annex-handel) wordt gehouden.Daarom gewichtige zaken, als deze, steeds weer propageren, onder de plattelands-bevolking, met name bij de diverse landbouw-orga- nisaties en handelaren ter plaatse en naast omgeving.
Als volwaardige jaarmarkten, tevens dus paardemarkten, waren ook aan te merken, de Nieuwjaarsmarkt, de Lichtmis-markt en de Vasten-markt, te Ommen, respectievelijk op de eerste vrije Dins- 10.
dag der maanden Januari, Februari en Maart, dat geeft een betere verspreiding over het gehele jaar.' En zonder beperkende bepalin gen van alleen t.b.c. vrij-vee, bovendien, bij eventuele verplaat sing der koeien-markt, deze, zo dicht mogelijk bij de oude plaats
houden.
De Pinkster-markt, evenals, in de regel, met de Faas-markt, op de tweede Dinsdag na Pasen, reeds het geval, een week later, dus voortaan ook op de tweede Dinsdag na Pinksteren, ten einde samen vallen met markten, elders, van Pinkstermaandag naar de Dinsdag, daar, verzet, te voorkomen, wat op eenvoudige wijze, nog dit jaar, mogelijk is. De St.Michiels-markt, in 't vervolg eveneens een week later, dus op de eerste Dinsdag na de vierde Dinsdag in Sep tember, aangezien genoemde markt nu steeds samenvalt met de grote jaarmarkt te Roden (Dr.).
Van de aloude Ommen Bissing (n.m. ook op feestdagenl) zou veel meegemaakt dienen te worden, b.v. door er een handelsbeurs van landbouw, werktuigen e.d., aan te verbinden! Met vermakelijkheden op Zaterdag, Maandag, Dinsdag en Woensdagavond.
Het is finaal uitgesloten dat een verkeerscentrum, als Ommen, maar een stijf boersjuffertje zou kunnen blijven.
Voorts nagaan, of b.v. de Twentse Electrische Tramweg Mij (TET), Stationsplein 10, Enschede, niet genegen zou zijn een Autobus verbinding Mariënberg- Ommen, V.V. te openen; bedoelde Mij komt nu reeds te Mariënberg en naar o.a. het kampeerterrein Junne en nog géén vervoersgelegenheid.
De streekdienst Ommen-Zwolle, via Vilsteren, van N.V. "Salland", vanaf Dalfsen, langs het Spoorweg-station aldaar. Huize "Den Berg", voorlangs "Aalshorst", over de buurtschap Lenthe, naar Hoonhorst en Zwolle, V.V., dan wordt de ganse landstreek beter bediend, ook voor het toerisme van belang.
Tenslotte ware de industrie, met ook weer vreemdelingenverkeer, waarvoor ook in de Gemeente Ommen mede wel geschikt terrein be schikbaar is, zoveel doenlijk te bevorderen, werkgelegenheid kan niet worden gemist. Met, bij voorbaat, dankbaar voor Uw aandacht.
Met, bij voorbaat, dankbaar voor Uw aandacht.
Hoogachtend,
uw dw
w.g. H.v.d.Veen Postbus 128 Zwolle.
11.
Postcriptum bij een brief uit 1952
Wijlen de heer Hendrik v.d.Veen werd aan het eind der 19e eeuw te
Stad Ommen geboren, ter plaatse waar nu het voormalige pand van Albert Heyn staat, Brugstraat 22. Hij was oud-burgemeester vanWillemstad en Sleen,
Toen hij deze brief schreef woonde hij te Zwolle, vanwaar uit hij zijn belangstelling en liefde ook uitte in perspublicaties in het toenmalige "Ommer Nieuwsblad",
Hij richtte zijn brief aan V.V.V.Ommen en zond afschrift aan de Gemienschop van 011'Ommen, uit welker archief deze brief wordt gepubliceerd.
Niet uitsluitend als curiosum, want v.d.Veen, die in Landbouw en Veeteelt, Toerisme, Marktwezen, Openbaar vervoer. Handel en In dustrie en Horeca-bedrijf het belang van Ommen zag heeft vrij ver vooruit gekeken en goed gezien.
Ommen is geen "stijf, boers-juffertje" gebleven.
Zijn verlangen naar het herstel der Ommer Bissing is -helaas na zijn dood- verwerkelijkt. Hij was de eerste die dat verlangen schriftelijk uitte, wat ik -ook uit het archief der Oll'Ommer- binnenkort zal aantonen. Zijn brief heeft een bijkomende waarde die mij speciaal interesseert.
De heer v.d.Veen brengt oude Markt namen ter sprake en de dagen waarop zij werden gehouden. Een deel daarvan was mij bekend, maar sommige ook niet.
Deze namen van oude Ommer jaarmarkten en de dagen waarop zij wer den gehouden worden momenteel niet meer gebruikt.
Men sprak vroeger van Groot-markten, aan de avond waarvan, b.v.
de Breiklok niet hoefde te worden geluid.
Om te voorkomen dat deze markten voorgoed in vergetelheid geraken zou ik ze in de "Darde Klokke" willen vastleggen.
Mij zijn momenteel bekend; Nieuwjaarsmarkt, Lichtmismarkt, Vasten- markt. Palmmarkt, Paasmarkt, Paas-acht-dagen markt, Meimarkt, Pinkstermarkt, Ommen Bissing, Ommer Kermis, St.Michielsmarkt, St.
Maartensmarkt, St. Nicolaasmarkt.
.Tammer dat ik het Hendrik v.d.Veen niet meer kan vragen, maar wil- lenm vooral onze oudere lezers, mij, liefst schriftelijk opgeven welke Markt-namen zij zich herinneren en op welke Dinsdagen zij werden gehouden. Ook opgave van literatuur waarin de Ommer Markten werden vermeld stel ik op hoge prijs.
Martend Makkinga Middenstraat 18 Ommen.
12.
01de Zegs-wiezen.
Eerst twie uutdrukkingen van Spanjers Dieks
"Het karwei möt zich zelf bedröppen".
1. en ie sleug de oalde kromme spiekers recht ömme ze weer te gebruuken.
Van een groot oald boerenhuus maken de op die meniere een stuk kleiner huusie maar er kwaamp gien ni'j materiaal an.
2. Mien vader wees Dieks op een verrotte götten plaanke achter an zien huus woar now de eierhal stiet en kreeg as
antwoord: "Albert, verrot hangt nog darteg joar".
Van een kennis heuren ik de uutdrukking:
"Bielek lopen".
Dit woord bielek was een anduuding dat een klein kind langs de mure,
van stoel töt stoel, langs de kaante deur de kamer gönk. Nog niet zelfstandig.
"Op Hooze vollek" met aandere woorden, op kousen voeten lopen.
Vake vroag ik, wie weet er nog meer van die uutdrukkingen?....
en prompt kömp der gien spier antwoord op.
Ik vroag ow bi'j dissen weer...ken i'j ok zökke olde gezegden?
Schrief ze dan op en stop ze mi'j in de busse.
't Is jammer dat ze verleuren goat.
en dat doet ze, aw ze niet opschrieft.
Wie zien oalders, of Gro va, Gro moe, oalde ooms, tantes of oalde buurluu e kent hef, weet toch dat die aanders prenten as e wi'j now doet
en zonder dat ik ow now zwil an de Hassens wil toewensen denkt is noa - en geeft aj wat hebt het an oons deur.
Dieks Makkinga, Gasthuusstroate 15, tel.: 3044.
13.
PAOLBURGERS II
Nadat ik "Paolburgers I" had geschreven, eind 1977, ontving ik van diverse personen die ik om informatie had gevraagd schriftelijke reacties, die ik hier laat volgen:
Achtereenvolgens schreven mij;
a. G.E.P.Vrielink te Zwolle, d.d. 29-1-1978.
Het feit dat men Uw vraag over het "Paolburgersschap" doorge zonden heeft aan mij, ligt in het feit dat ik ruim drie jaar al bezit ben met het schrijven van een algemeen Historisch stan daardwerk over de geschiedenis van Delden (Clericus Secundus Historica Deldensis).
Het begrip "Paolburgersschap" heeft inderdaad in Delden bestaan, maar naast deze benaming hadden de Deldense Burgers ook de naam van "Kwekweschudders" dat betekend "onkruidwieders" (een net en ijverig volk).
Terug te komen op het begrip "Paolburgersschap": De Stad Delden kende in haar lange geschiedenis in de middeleeuwen (1320) al leen het Burgerschap waartoe het Schependom van de Stad(Raad) toe kon besluiten, daarnaast waren er een groot aantal gilden.
Helaas kreeg het stadje Delden zoveel rampen te verduren (1582- 1584-1597) tijdens de gruwzame methoden van de Staatse verove raars, dat van de geboortige Deldense geslachten geen enkele
familie in Delden te vinden was.
In het midden der 18e-eeuw kwam pas het begrip "Paolburgersschap"
een soort glide van families die hebben behoord tot de eerste Deldense families die zich vanaf 1322 in de "nieuwe" stad Delden kwamen vestigen.
Dit waren b.v. de volgende families: Schrader (1339= dije Scra- dere), Vrielink(1345=Vrilinc), Franke (1360= then Vrancke), Schulkes (1360= Sculicens), Schneider (?) en anderen.
Maar ook noemden zich "Paolburger" zij wiens familie al meer dan 200 jaar in de Stad Delden hadden gevestigd.
De meeste leden dvan dit burgerschap waren Fabrikanten en nota belen van de Stad.
In het begin van deze eeuw is dit begrip echter totaal verdwe nen, alleen Mr.Dr.J.W.Schneider (overl. 1976) noemde zich nog een echte Deldense "Paolburger".
Niet zeker is het of de vergelijking van "grootburger" (een bur ger met meerdere rechter: o.a. het houden van koeien en ander vee in de stad) en "Paolburger" wel eens iets met elkaar te maken hebben gehad.
De grootburgers verdwenen ook rond 1920 uit de Stad.
b. J.B.Manger te Almelo, namens de gemeente Almelo, d.d. 30-1-1978, Een globale verkenning van het historische materiaal in onze stadhuisbibliotheek levert mij geen verklaring op van het begrip
"paolburgerschap". Van de oud-wethouder de heer M.H.Scholten ver neem ik dat u aan hem de vraag ook al eens stelde.
Wellicht weet men in de kring van het Almelose Genootschap Stad en Ambt het juiste antwoord. Daarom heb ik uw brief doorgestuurd aan de voorzitter, de Heer G.J.H.Vloedbeld, Rondhuisstraat 8, Almelo, met het verzoek u zo mogelijk van dienst te zijn.
c. Drs.Z.Kolks te Delden, d.d. 31-1-1978.
Omtrent het begrip "Paolburger" lees ik in "Kruyskamp, C-van Dale
Groot Woordenboek der Nederlandse taal, 8 Marnnus Nyhoff 's Gra-venhage 1961 blz.1459: „poorter die vrijgesteld was van de ver plichting om in de stad te wonen, buizen- of landpoorter". "Paol"
moet mijn inziens worden uitgelegd als "merkteken tot afbakening van een gebied, grenspaal, landpaal" (in de Van Dale, o.c. blz.
1459, de 8ste betekenis van het begrip "Paol") De paalburger woonde buiten de muren van de stad, maar binnen de, misschien door palen gemarkeerde, grenzen van de stad. Ik weet niet of men dit in dit geval de term "paal" letterlijk dan wel figuurlijk moet uitleggen, m.a.w., of er wel dan niet palen stonden. De paalburgers ressorteerde in ieder geval wel onder de stadsvrij- heid, het rechtsgebied van de vrije stad. Mijn verklaring komt
dus overeen met die van de auteurs „Leven onze voorouders".
In hoeverre het begrip "Paolburger" de bijbetekenis heeft van
"autochtone bewoner" kan ik niet zeggen. Dit laatste geldt in ieder geval niet voor mij, want ik woon pas twee jaar in Delden.
Mr.Schneider heb ik helaas niet meer mogen meemaken, ik weet dus niet waarom hij zich "Paolburger van Delden" noemde.
d. Op mijn verzoek Joh.Buursink in de Twentse Courant d.d. 4-2-1978.
WAT IS HET PAALBURGERSCHAP?
Ve. hulp van de £ezeA4 madt lileAbdj d^ngeAoepen voon. heX bmnt- wooAden van de voZgende. vfiaag van dhr.M.M.te Ommen.
„V/at is u bekend van het begrip paoZbuAgsAAchap en de inhoud
daarvan? Het schijnt in verschillende plaatsen in Twente te zijn gebruikt. Ik meen dat Mr.Dr.Jan Willem Snijder zich zo noemde.
Wij hebben hier in Ommen ook zo iets gehad maar kennen de bete
kenis niet". Tot zover dhr.M.M.
In Oo-ithodkA EnaijcZopdcild (7930) tAdUm Wd kidAovdA kdt votgdn-
dd aan:
PaoZbuAgdAÓ, naam, die men in de Middeleeuwen geeft aan hen, die
wel 't burgerrecht van een bepaalde stad bezitten, zonder echter in die stad te wonen. Men noemt ze ook wel buitenpoorters of landpoor- ters. In Holland dragen zij niet bij in de lasten van 't dorp, waar toe hun woonplaats behoorde, 't Was in de Middeleeuwen voor de stad een middel om de weerkracht te vergroten. Litt.: S.J.Fokkema Andreae, Het Oud-Ned. Burg.Recht I, bl.72.
MeeA kan ik zfi ook nizt van zeggen. Ea zijn w&leenó lieden, die ziek om hun paalbuAge/oóchap van een o^ andeAe étad [o.a. Veventea) op de
boh^t kloppen, maoA dat hee^t vetdea geen inhoud, waaAait een bepaal de a^kom-ót a^ te leiden zou zijn, die in onze tijd mi^óehien nog enige indA.uk zou kunnen maken.
P.S. Zowel op Paolburgers I als II graag reacties en inlichtingen van onze 1ezers.Speciaal toegespitst op de vraag die ik onder Paolburgers I heb ge plaatst :
Is de naam Paolburgers ooit in Ommen bekend ge weest en gebruikt voor een deel der burgers en ook, is er enig ander spoor in andere woordvorm of gebruik te vinden dat met het begrip "Paol- burger" kan samenhangen of er naar verwijst.
Informaties graag aan: Martend Makkinga
Middenstraat 18 Ommen.
16.
PLANTEN KOPEN
IS ADVieS VRAGEN AAN
VAKBEKWAME
MENSEN
^TUINART» kelen
«TUINAANLEG
«TÜINONOERHOUO
TUINCENTRUM
GMEyERINPC
.HAV^N OoCtA tel 1,381.,..
F.n toch
U koopt altijd nog weer KAAS
H. G. HABERS
Varsenerstraat 4
GROENTE EN FRUITHAL
VcHMdc^
Bermerstraat 13 De échte groenteman
Voor MODESCHOENEN en GOEDE REPARATIE
HORSTINK
Markt 11, Ommen
VERF- EN BEHANG8PECIAALZAAK Ook uw adres voor schilderwerk, behang en glaswerken.
H. AALPOL
Gasthuisstraat 18. Ommen
M-'/y LF.VlRt.S:
viilzand. ivi. groml, metselzand, grint^
mijnsleen en andere verhardingen.
Verder kunnen wij alle grondwerk voor u doen o.a. mei hydr kranen, shovels, kipauio's. kipirailers en dicplader Ook in aanneming.
- (HERRITS B V.
Strangeweg 7 Ommen. Kantoor tel. 05291-2150.
Privé: 05291 - 1668 - 2486 - 1993
Makelaars- en Assurantiekantoor
M. Bouwman bv
Bermerstraat 16. Ommen. Tel. 05291-1139
Makelaardij O.G. Taxaties - Hypotheken Verzekeringen-Financieringen.
Wol Ie OW klere in de stad koop'n ? ? ?
Now koop dan maar bie'j
PETER B.V. HERENMODE
Ommen is al 725 joar stad !
DROGISTERIJ - PARFUMERIE SCHOONHEIDSSALON
FOTOSERVICE HOMEOPATHIE
BOSSCHER (Elg G. HEMMES)
Bermerstraat 18, Ommen Tel. 05291-2912
Brugstraat 23-24 ■ OMMEN - Tel. I4t4
Wij maken voor U : STOFKNOPEN - STOFCEINTUURS - ENZ.
Verder een grote collectie : KNOPEN, RITSEN, GESPEN, CEINTUURS, GARENS, KANT en GARNEERBAND, SCHAREN, STOFFEN, WOL, kortom : voor alles op het gebied van zelfmaakmode, naar
Nijverdal, Rijssensestraat 33a, Telefoon 3030 Ommen, Gasthuisstraat 27, Telefoon 1313 Heino, Dorpsstraat 1, Telefoon 1204
HANDEL STEGGINK henR's beetleR
als u MODE zoekt !
Doe. A. C. V. Raaltestraat 11, tel 2598
U3U1U10 iSjrl noojapx
"AisH psN sp W113Ï '8
N3ZinH01 "•» v
(S3U1 isq ireA SJ3A)
U31BMS33IA >13 1I31I|eM^ JOO^
Voor uw autoschade
naar
AUTOSCHADE BEDRIJF
BAKKER
Sogenbosstraat Privé-adres:
H. B. KOGGEL Sleedoornstraat 12
Tel. 0 5291-1294
VAN DAM
HANDWERKEN - STOFFEN - WOL KLEINVAK EN NAAIMACHINES
en reparaties alle merken.
KEIZER is altied al goedkoop
e'wes en dat is e.
Al meer dan vieftig joar !
En dat is
van der Steeg
now nog.
Voor een
leuk en goed verzorgd
BLOEMSTUKJE A^HOUbEltVMIll I
I MEN/EH j
Bloemenmag. Schuurman
Promenade - Telefoon 1388
RADIO en TELEVIglE
M. Dunnewind
Dr. A. C. T. Raaltestr. U TEL. 1658 - OMMEN
Radio T.V.
Stereo ree.
Erkende Technische dienst.
Koelkasten
Wasautom.
BU
OVD - OHMEB8 MET
NIEUWE WENSEN
ZUN TAN HABTE WELKOM
R. J. Schudde
Dr. van Baaltestraat - Ommen
TOOB
KONFEKTIE
TEXTIEL
WONINGENBICBTINO
BROOD
Elke da^ vers KOEKJES
en GEBAK van L w warme bakker
M. J. KOGGEL
Hardenbergerwcg 10 - Telefoon 1389
Uw adres voor SCHOENEN
VOSJAN
BOUWSTRAAT
Makelaarskantoor
J. van Ittersum
bemiddeling bij aan- en verkoop van
onroerende goederen
en
taxaties
Bu. V. Fridaghstraat 20
Telefoon 2186
HUISHOÜDELUKE ARTIKELEN
BEMBOOM
Bonwstraat 7, Ommen, Tel. 1383
Schildersbedrijf Fa. J. VAN ELBURG B.V.
Telefoon 1R28 - Schurinkstraai 24 Ommen Telefoon 2441 - Schurinkstraai 22a - Ommen
voor Schilder- en behangwerk, tn nieuwbouw en onderhoud. Verder In onze zaak een grote sortering Behang - Saus - Glas - Verf en allee voor de Doe-het-zelver
t Giet OW goed bf) al wafj doet Café - Restaurant
oco
LUNCHBOOM - U8BEDBUF
Brugstraat 16 - Telefoon 1429
„NIEUWE BRUG"
Reeds eeuwen het bekendste adres aan de route Ommen - Heliendoom Telefoon 05291 - 1723
INKOOP
ANTIEK
VERKOOPSpeciaal voor koperen voorwerpen o.a.
LAMPEN . DOOFPOTTEN - KANDELAARS ENZ. ENZ.
H. H. KERVER smedebu
Tevens het adres voor
POLIJSTEN EN BEPABEBEN van Tlw koperen voorwerpen.
Middenstr 17, TeL 06291-1764, OMMEN
„OMMEN EN OMSTREKEN" W.A.
Bouwstraat 20 • 21 Brugstraat II Patrijsstraat 5 Lemelerweg 66
Ommen Ommen Ommen Lemele
Tel. 2750 Tel. 2750
Tel. 05723.366
Voor geld en goede raad
AUTOBEDRIJF
MAKKINGA B.V.
Voor Service en Verkoop
OPEL
E.K. Inbonwstation Schurinkstraat 36, Ommen, Tel. 05291-2550
AUTOVERHUUR
H. DUNNEWIND
Verhuur van LUXE AUTO'S en
9 pers. V.W. BUSJES,
zonder chauffeur
GESLOTEN BESTELWAGENS
tot pim. 18 m', B.E. rijbewijzen.
Haven Oost 8 Telefoon 1960
SANITAIR
GAS en WATERLEIDING Schoonmaken van C.V. - ketels
WOERTINK
Gasthuisstraat 19 - Telefoon 2203
OE
i-AHOftoV'
WIUKEL' PAaON VAN WEELDE B.V.
OMMEN
VOOR AU OW D\RRV060G.RS
* AANHANGWAGENS
* OPLEGGERS
* CONTAINERS
Voor al uw Bouwwerken;
Weelink's Bouwbedrijf B.V. Ommen
Kantooradres: Schurinkstraat 21 - Werkplaats: Strangeweg 24
Telefoon 06201 - 1886 • 1196
